Đề tài CÔNG NGHỆ THI CÔNG dầm hộp LIÊN tục b t c t d ư l BẰNG PHƯƠNG PHÁP đúc HẪNG cân BẰNG (cầu cẩm lệ)

tổng công ty xây dựng công trình giao thông i
Công ty cầu 12

***

công nghệ thi công
dầm hộp liên tục b.t.c.t.d..l. bằng
phơng pháp đúc hẫng cân bằng
(cầu cẩm lệ)

Biên soạn

: Phạm Xuân Thuỷ

Hiệu đính

: Phạm Hoàng Hải

Hà nội, 2001


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

i -- giới thiệu chung

Trong những năm gần đây ngành thi công cầu ở Việt nam đã có
những chuyển biến đáng kể trong việc đầu t vào công nghệ thi công, một
trong những công nghệ đó là Công nghệ thi công dầm hộp liên tục bê tông
cốt thép dự ứng lực bằng phơng pháp đúc hẫng cân bằng (gọi tắt là công
nghệ đúc hẫng) áp dụng cho thi công kết cấu nhịp bằng BTCT DƯL của các
cầu liên tục khẩu độ lớn. Lần đầu tiên công nghệ này đợc áp dụng tại công

trình cầu Phú lơng (trên Quốc lộ 5), công ty Cầu 12 đã nhập và tiếp nhận
chuyển giao hoàn chỉnh, trực tiếp công nghệ đúc hẫng cùng toàn bộ thiết bị
xe đúc đi kèm từ hãng VSL (Thụy Sỹ). Công nghệ đúc hẫng này đã đợc cán
bộ, công nhân, các kỹ s của Công ty cầu 12 tiếp nhận nghiêm túc và sử
dụng thành thạo trên công trình cầu Phú lơng, sau đó lẫn lợt đợc áp dụng
trên các công trình: cầu Tiên Cựu (Hải phòng), cầu Lạc Quần (Nam định),
cầu Hoà Bình ( thị xã Hoà bình), cầu Bợ (Tuyên Quang), cầu An Dơng II
(Hải Phòng), cầu Bắc Giang, cầu Đuống mới, cầu Quán Hầu (Quảng Bình)
thành công tốt đẹp, đợc các cơ quan quản lý nhà nớc đánh giá rất cao về
chất lợng của công trình và hiện nay đang thi triển khai thi công ở: cầu Tân
Yên (Tuyên Quang), cầu Trần Phú (Nha trang), cầu Nguyễn Tri Phơng và
Chánh Hng (TP Hồ Chí Minh), cầu Tân Đệ (Thái Bình) .
Đặc biệt trong quá trình thi công, căn cứ vào công nghệ đúc hẫng đã
có và kinh nghiệm của chính mình, Công ty cầu 12 đã tự nghiên cứu, thiết
kế và chế tạo thành công xe đúc hẫng - một thiết bị chủ yếu, quan trọng của
công nghệ đúc hẫng. Loại xe đúc này đã và đang tham gia vào thi công tại
các cầu: An Dơng II, Lạc Quần, Hoà Bình, Tân Yên, Trân Phú ... và đã
chứng tỏ tính năng không thua kém loại xe đúc đã nhập của VSL.
Cầu Cẩm Lệ là một cầu lớn tại Km 0 + 715.15 tuyến Cẩm Lệ - Miếu
Bông nối QL I và QL 14B. Cầu bắc qua sông cẩm Lệ thuộc địa phận huyện
Hoà Vang, TP Đà Nẵng. Kết cấu nhịp bằng BTCT DƯL bố trí theo sơ đồ :
42m + 5 x 63m + 42m = 399m. Mặt cắt ngang dạng hộp thành xiên với
chiều cao thay đổi từ 1.8 đến 3.8m. Độ xiên của thành hộp là 10/1.
Căn cứ vào yêu cầu của tiến độ thi công, kế hoạch cân đối thiết bị
của mình, Công ty Cầu 12 dự kiến sẽ đa cả hai loại xe đúc của VSL và tự
chế tạo của mình vào tham gia thi công kết cấu nhịp cầu Cẩm Lệ.

2

c«ng nghÖ thi c«ng dÇm hép btct d..l

3


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

ii -- công nghệ thi công

Trình tự thi công các khối của dầm hộp liên tục bằng xe đúc hẫng đối
xứng qua tim trụ :
Thi công bệ, thân
(L ắ p đ ặ t c á c c h i tiế t p h ụ c
v ụ c h o th i c ô n g k h ố i K 0 )

l ắ p g ố i c h ín h

l ắ p đ à g iá o k h ố i k 0

lắp gố i kê tạm

lắp ván khuôn khối K0

đổ bê tông khối k0

căng kéo d l khối k0

Lắp xe đúc

đúc hẫng các khối k

đ ú c k h ố i t r ê n đ à g iá o

Hợp long

Thi công khối đỉnh trụ (K0): Khối K0 trên đỉnh trụ đợc thi công
trên đà giáo mở rộng trụ.
Thi công các khối của dầm hẫng
Thi công đoạn dầm trên đà giáo
Thi công khối hợp long
2.1. Thi công khối đỉnh trụ

Khối đỉnh trụ (hình 1)là khối lớn nhất trong dầm nằm trên đỉnh của
thân trụ. Để giữ ổn định của dầm hẫng trong qúa trình đúc hẫng, ngời ta
dùng các thanh ứng suất 32 neo khối đỉnh trụ xuống thân trụ. Đối với các
trụ T2, T3, T5, T6 và T7 ngời ta còn dùng các khối kê tạm bằng BTCT để kê
đỡ khối đỉnh trụ. Sau khi hợp long các nhịp dầm hẫng, các thanh ứng suất
này và các khối bê tông kê tạm sẽ đợc tháo ra và gối cầu bắt đầu chịu lực.
4


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Khối đỉnh trụ đợc đúc trên đà giáo (hình 2). Đà giáo để thi công các
khối này cấu tạo từ thép hình và đợc lắp đặt từ khi thi công trụ. Cấu tạo của
đà giáo có thiết kế riêng.
Hình 1. Sơ họa khối đỉnh trụ

Hình 2. Bố trí chung đà giáo thi công khối đỉnh trụ

Công việc đổ bê tông cho khối đỉnh trụ đợc chia làm 2 đợt (hình 3):
Đợt 1: đổ bê tông cho bản đáy
Đợt 2: đổ bê tông tờng ngăn
Đợt 3: đổ bê tông tờng ngoài và bản mặt.

5


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Hình 3. Phân đợt đổ bê tông cho khối đỉnh trụ

(a) Lắp đặt thanh ứng suất 32
Thanh ứng suất 32 là thanh thép dự ứng lực, chúng làm nhiệm vụ
neo khối đỉnh trụ xuống thân trụ để giữ ổn định cho dầm hẫng trong qúa
trình đúc hẫng nên chúng đợc lắp đặt từ khi thi công thân trụ.
Các chỉ tiêu kỹ thuật của thanh ứng suất 32:






đờng kính danh định :32 mm
Diện tích thực tế:
804 mm2
Cờng độ chịu kéo:
1080 Mpa
Khả năng chịu kéo tới hạn: 868 KN
Lực kéo khai thác:

607.6 KN

Đi kèm đồng bộ với thanh ứng suất 32 còn có:






bản đệm thép kích thớc: 150x180x50mm hoặc 150x150x50mm
đai ốc phẳng hoặc đai ốc hình cầu
vòng đệm phẳng hoặc vòng đệm hình cầu
đai ốc hãm
cút nối thanh ứng suất

Khi sử dụng thanh ứng suất, cần chú ý những điểm sau đây:
không đợc hàn
6


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

không đợc để chạm vào dây mát của máy hàn
không đợc uốn cong thanh
không va chạm mạnh vào thanh vì có thể làm cho thanh bị nứt
hoặc vỡ ren, hoặc làm thay đổi trạng thái ứng suất của thanh
không đợc dùng thanh ứng suất làm kết cấu chịu nén.
Tất cả các thanh ứng suất trớc khi đa vào sử dụng phải đợc kéo thử
trên giá tại hiện trờng tới lực kéo bằng 60% khả năng chịu lực tới hạn theo
trình tự đợc quy định (xem phụ lục1). Trong bất kỳ trờng hợp nào cũng

không đợc sử dụng thanh ứng suất quá 80% khả năng chịu lực tới hạn.
Trình tự lắp đặt thanh ứng suất nh sau:
Bớc 1: Lắp đặt thanh ứng suất dài 4 m và 2 m(hoặc chiều dài có quy định
cụ thể trong bản vẽ mà kỹ s thiết kế chỉ rõ) nằm trong thân trụ. Cần chú ý
rằng cao độ đỉnh các thanh ứng suất phải thấp hơn cao độ đỉnh của thân trụ
để sau này chúng không cản trở việc tháo gối tạm. Chi tiết của việc bố trí
thanh ứng suất xem bản vẽ số 17 trong tập Bản vẽ thi công.
Cần đặc biệt lu ý hiện tợng đề xe của cút nối khi nối đoạn thanh
nằm trong khối K0 với đoạn dới. Đề phòng hiện tợng này, đầu dới của cút
nối phải đợc cố định bằng các dây buộc 2mm buộc chặt xung quanh thanh,
bên ngoài đợc cuốn băng dính sao cho khi lắp thanh này, cút nối phải cố
định không đợc xoay.
Bớc 2: Lắp đặt ống ghen cho đoạn thanh dới và thanh trên
ống ghen có nhiệm vụ bảo vệ thanh ứng suất trong quá trình đổ bê
tông, không cho vữa bê tông tiếp xúc với thanh ứng suất. Để làm đợc việc
đó, ống ghen phải đảm bảo độ kín khít.
Để cố định vị trí ống ghen theo phơng thẳng đứng (độ nghiêng không
vợt quá 10/00), cần phải bố trí các lới thép 12, theo chiều cao cứ 0,5m bố trí
một lới. Các lới thép này kẹp chặt vào ống ghen và đợc cố định vị trí vào
cốt thép của kết cấu.
Phần tiếp xúc của ống ghen với bản đệm (đáy ống ghen) và xung
quanh lỗ bơm vữa phải đợc cuốn băng dính bọc kín. Băng dính dùng loại
băng dính rộng bản.
Bớc 3: Lắp đặt đoạn thanh nằm trong khối đỉnh trụ.
Các đoạn thanh nằm trong khối đỉnh trụ sẽ đợc nối với các đoạn
thanh nằm trong thân trụ. Công việc này chỉ tiến hành khi bắt đầu thi công
khối đỉnh trụ. Vì thời gian từ lúc thi công xong trụ đến khi bắt đầu thi công
khối đỉnh trụ khá dài nên việc kiểm tra lại vị trí của cút nối đã đặt ở đỉnh
thanh ứng suất nằm trong thân trụ là hết sức cần thiết. Có ba điểm chính
cần kiểm tra:

7


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Cút nối phải đợc liên kết với thanh ứng suất bằng 1/2 chiều dài
của nó.
Kiểm tra mức đổ rỉ của gen. Các rỉ sắt phải đợc loại bỏ hết, điều
này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc lắp thanh ứng suất trên đợc dễ dàng.
kiểm tra dây buộc để chống cút nối bị xoay, dây dùng loại dây
thép 2mm và đợc buộc vào thanh ứng suất tại đáy ống nối.
Đoạn thanh ứng suất nằm trong khối đỉnh trụ đợc quấn chặt xung
quanh bằng một sợi dây thép buộc 2mm tại vị trí cách đầu thanh một đoạn
bằng 1/2 chiều dài cút nối, đầu thanh này sẽ đợc xoay vào trong cút nối để
nối liền với các thanh nằm trong thân trụ. Điều quan trọng nhất là mối nối
phải đảm bảo nằm ở chính giữa cút nối.
Phía đỉnh của thanh ứng suất phải có giá đỡ để giữ ổn định. Các giá
đỡ có thể đợc cố định chặt vào ván khuôn thành ngoài của khối đỉnh trụ.
ống ghen đợc lắp đặt sau khi đã lắp và ổn định vị trí cho thanh ứng suất.
Phần tiếp xúc giữa ống ghen và khối kê tạm đợc quấn kín bằng băng dính.
Đỉnh của ống ghen phải đợc đậy kín để tránh cho bê tông rơi vào trong lúc
đổ bê tông. Để giữ cho ống ghen thẳng đứng theo yêu cầu, dùng các lới
thép 12 kẹp chặt vào thành ống, theo chiều cao cứ 0,5m bố trí một lới. Các
lới này đợc liên kết vào cốt thép của khối đỉnh trụ.

8


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Hình 4. Mối nối thanh ứng suất

Hình 5. Định vị ống ghen thanh ứng suất

(b) Lắp đặt các khối bê tông kê tạm (gối kê tạm)
Cùng với thanh ứng suất, các khối bê tông kê tạm làm nhiệm vụ giữ
ổn định cho dầm hẫng trong qúa trình đúc hẫng (Trừ các trụ kiểu khung).
Chúng sẽ đợc tháo ra khi tiến trình đúc hẫng đã hoàn thành.
9


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Các khối bê tông kê tạm là cấu kiện bê tông cốt thép đúc sẵn. Phần
tiếp xúc giữa mặt đáy của khối kê tạm với đỉnh trụ là một lớp vữa xi măng
cát dầy tối thiểu 3cm. Lớp vữa này chính là chỗ để sau này khoan phá tháo
các khối bê tông kê tạm. Mặt trên của các khối kê tạm đợc phủ một lớp vải
nhựa cứng dầy 1mm ngăn cách với bê tông của khối đỉnh trụ.
Khi đúc các khối bê tông kê tạm cần chú ý đến vị trí các lỗ cho thanh
ứng suất xuyên qua. Vị trí của các lỗ đó phải trùng với vị trí các lỗ đã đợc
bố trí trong trụ.
Trình tự lắp đặt các khối bê tông kê tạm qua các bớc nh sau:
Bớc 1: Định vị
Căn cứ vào tim dọc và tìm ngang cầu để xác định vị trí. Cao độ của
các khối kê tạm cho phép sai số tối đa 5mm. Mỗi khối kê tạm đợc đặt trên
4 chiếc nêm gỗ nhỏ để điều chỉnh cao độ và để tạo khe hở cho lớp vữa dày
tối thiểu 3cm dới đáy của chúng.
Vị trí và cao độ của các khối kê tạm có ảnh hởng đến việc lắp đặt ván
khuôn của khối đỉnh trụ, do đó cần hết sức chú ý, đặc biệt là kích thớc theo

chiều ngang cầu.
Bớc 2: Trộn và nhét vữa vào khe hở giữa đáy khối kê tạm và đỉnh thân trụ
Vữa dùng để nhét vào khe hở là loại vữa khô mác cao, thành phần
gồm xi măng, cát và nớc. Tuỳ thuộc vào loại xi măng, cát mà thiết kế cấp
phối vữa cho phù hợp, trớc khi sử dụng vữa phải thí nghiệm đạt các yêu cầu
kỹ thuật.
Xi măng dùng để trộn vữa phải là loại xi măng mới, cát phải khô và
đợc sàng loại bỏ hết các hạt to lẫn trong cát và đợc cân trớc chính xác trọng
lợng tơng ứng với trọng lợng của một bao xi măng. Vữa đợc trộn theo trình
tự sau: đầu tiên trộn xi măng và cát với nhau thật đều, sau đó dùng ống
nghiệm đo nớc và đổ dần vào hỗn hợp cát-xi măng và tiếp tục trộn. Quan
sát bằng mắt nếu thấy vữa có màu sắc đồng đều là đợc. Có thể kiểm tra vữa
bằng cách dùng tay nắm một ít vữa trong lòng bàn tay sau đó mở tay ra nếu
nắm vữa không bị vỡ là đợc.
Cạnh miệng của khe hở để nhét vữa nên đặt một tấm tôn làm máng.
Dùng các xô nhỏ vận chuyển vữa đổ vào máng, sau đó dùng các thanh tre
tiết diện 4x1,5cm dài khoảng 1m đẩy vữa vào trong khe theo trình tự từ vị
trí xa nhất (mép phía bên kia của khối kê tạm) đến vị trí gần nhất. Trong lúc
đẩy vữa cần chú ý không đợc chọc vào trong ống gen làm vỡ ống, tránh
hiện tợng vữa rơi vào trong ống. Khi lợng vữa đã đủ lấp đầy khe hở, dùng
búa và nêm gỗ đóng chèn chặt xung quanh khối kê tạm.
Công tác bảo dỡng sau khi hoàn thành công việc chèn vữa là cần
thiết. Dùng các bao tải ẩm phủ phía ngoài khe hở trong thời gian 7 ngày.
Khi các bao tải đó khô lại đem nhúng vào nớc sạch, vắt kiệt nớc rồi mới
phủ vào mặt vữa.
10


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Hình 6. Phơng pháp nhồi vữa cho gối kê tạm

(c) Phơng pháp lắp đặt gối chính

Gối chính là một bộ phận quan trọng của cầu làm nhiệm vụ truyền tải
trọng từ kết cấu nhịp xuống mố trụ. Trong công nghệ đúc hẫng, gối chính
chỉ chịu lực sau khi đã tháo xong gối kê tạm. Gối chính dùng cho cầu Cẩm
Lệ là loại gối Glacier. Cấu tạo của gối gồm có hai bộ phận chính thớt trên,
thớt dới. Ngoài ra còn các chân neo (socket) làm nhiệm vụ neo các thớt gối
vào đỉnh trụ và đáy dầm. Có hai loại gối:
+ Gối cố định: Hầu nh không có bất kỳ sự dịch chuyển tơng đối nào
giữa hai thớt gối .
+ Gối di động:Thớt trên của gối có thể chuyển động (trợt) theo một
hoặc cả hai hớng (gọi là gối di động) Trình tự lắp đặt gối qua các bớc nh
sau:
Bớc 1: Vệ sinh, đục nhám bề mặt trụ và các lỗ chân neo trong trụ
Trong bớc này, bề mặt trụ và các lỗ chân neo của thớt dới trong trụ
phải đợc tạo nhám, dùng bàn chải cọ rửa để boại bỏ hết bùn đất, các chất
bẩn trên bề mặt và trong các lỗ chân neo. Công việc tạo nhám phải làm trên
diện tích 100% bề mặt, sau đó phải làm sạch bề mặt .
Bớc 2: Lắp đặt gối
Về nguyên tắc gối chính không tham gia chịu lực trong suốt quá
trình thi công đúc hẫng và chỉ bắt đầu làm việc sau khi phá bỏ gối kê tạm.
Việc lắp đặt gối phải tuân theo bản vẽ thiết kế theo trình tự sau:
Xác định tim dọc và tim ngang của trụ
11


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Lắp đặt thớt dới của gối: Căn cứ vào bản vẽ do kỹ s thiết kế bố trí
mà xác định hớng của thớt gối. Xác định tim dọc và tim ngang
của thớt gối. Đặt thớt dới của gối ngồi trên 4 chiếc nêm thép để
điều chỉnh cao độ sao cho tim ngang thớt gối trùng với tim ngang
trụ và tim dọc của nó song song và cách tim dọc cầu một khoảng
theo đúng bản vẽ thiết kế. Dùng máy thuỷ bình kiểm tra cao độ.
Lắp đặt thớt trên của gối: Thớt trên và thớt dới liên kết với nhau
bằng 4 bu-lông ở 4 góc. Trớc khi đặt thớt trên, cần xác định chính
xác hớng chuyển vị của thớt gối. Trên mặt của thớt trên có ghi các
giá trị chuyển vị của thớt gối theo một hoặc hai hớng (hớng dọc
và hớng ngang cầu). Vấn đề này có liên quan đến chuyển vị của
gối khi căng kéo toàn bộ cáp đáy cũng nh khi cầu đa vào khai
thác.
Xiết chặt 4 con bu-lông liên kết hai thớt gối và kiểm tra cao độ
cuối cùng tại thớt trên của gối.
Tháo hai con bu-lông gần tim dọc cầu.

12


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Hình 7. Cấu tạo gối cầu

Các chú ý khi lắp đặt gối chính:
Các lỗ chờ của chân neo thớt dới khi thi công nên đặt các ống bơm vữa
để tiện lợi cho công tác vệ sinh lỗ và bơm vữa sau này.
Các bu-lông liên kết giữa chân neo với các thớt gối phải xiết chặt đủ lực
yêu cầu.
13

công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Các nêm thép đỡ thớt dới không nên đặt song song với tim dọc cầu vì nó
sẽ cản trở việc bơm vữa lấp đầy hố neo và khe hở giữa thớt gối với trụ
sau này.
Ván khuôn bao quanh thớt dới gối cho công tác bơm vữa sau này phải
cao hơn mặt dới của thớt dới gối tối thiểu 5mm. Lớp vữa xi măng làm
kín chân ván khuôn trát ở 3 mặt: mặt trong và hai mặt bên, riêng mặt
ngoài để trống. Điều này sẽ thuận tiện cho công tác vệ sinh lại gối trớc
khi bơm vữa.
Trớc khi lắp gối phải xem xét kỹ với sự có mặt của kỹ s t vấn giám sát
hiện trờng:
Cao độ tim hai gối trên trụ chênh lệch trong phạm vi cho phép. Gối
không bị nghiêng lệch , theo mỗi phơng độ nghiêng không quá vợt qúa
phạm vi cho phép của quy trình thiết kế, khi đặt gối phải đặt đúng chủng
loại và phải đặt đúng hớng chuyển vị của gối.
(d) Phơng pháp lắp đặt ván khuôn đáy, ván khuôn thành ngoài, ván khuôn
đầu bản đáy và đổ bê tông đợt một:
Các ván khuôn để thi công khối đỉnh trụ đợc đặt trên đà giáo đã đợc
xây dựng từ khi thi công trụ. Việc đặt ván khuôn đáy đợc thực hiện bằng
cẩu và pa-lăng xích treo vào 4 góc. Các pa-lăng xích này làm nhiệm vụ
chỉnh cao độ ván khuôn đáy một cách tơng đối. Khi ván khuôn đáy đã sơ
bộ ổn định vị trí trên các nêm gỗ, để điều chỉnh chính xác cao độ cũng nh
tim dọc, tim ngang của nó phải dùng kích. Ván khuôn đáy đợc cố định vị trí
bằng các thanh thép góc hàn chống giữa đỉnh của đà giáo với đaý của nó.
Khi đặt các tấm ván khuôn thành ngoài, phải đảm bảo đợc kích thớc
hình học của khối đỉnh trụ. Các tấm ván khuôn thành ngoài cũng đợc cố
định vị trí xuống đà giáo. Trên đỉnh của chúng đợc bố trí các giá đỡ thanh

ứng suất của khối đỉnh trụ.
Việc lắp đặt cốt thép sẽ đợc tiến hành sau khi đã nghiệm thu cao độ
và vị trí của ván khuôn.
Công việc đổ bê tông nên tiến hành theo trình tự từ tim ngang của
khối đỉnh trụ ra hai phía. Tuỳ thuộc vào tính chất của bê tông, loại phụ gia
sử dụng, nhiệt độ thi công mà tính toán khả năng cung cấp bê tông cho phù
hợp, tránh tình trạng thời gian đổ giữa các lớp quá dài. Nói chung, thời gian
cho một lần đổ bê tông không vợt qúa thời gian cung cấp bê tông của máy
trộn bê tông hiện có. Công tác đầm bê tông cần chú ý ở những nơi có bố trí
cốt thép dày đặc.

14


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Hình 8. Bố trí ván khuôn cho khối đỉnh trụ

Bảo dỡng bê tông: Công tác bảo dỡng bê tông đợc bắt đầu từ lúc nớc

d trên bề mặt bê tông đã bay hơi hết (thông thờng về mùa hè sau khi đổ bê
tông 3 đến 4 tiếng, mùa đông từ 4 đến 6 tiếng,thời gian bảo dỡng liên tục
trong 7 ngày.
(e) Phơng pháp lắp đặt ván khuôn cửa sổ, ván khuôn tờng ngăn và đổ bê
tông đợt 2
Các cửa sổ là các lỗ vĩnh cửu đợc bố trí trong các khối đỉnh trụ để đi
lại, vận chuyển vật t thiết bị hoặc neo các kết cấu thi công. Ván khuôn cho
cửa sổ và ván khuôn tờng ngăn có thể đợc làm bằng gỗ hoặc bằng thép.
Thông thờng chúng đợc làm bằng gỗ với các khung xơng đợc cấu tạo hợp
lý đảm bảo cho công tác tháo ván khuôn đợc dễ dàng.

Trớc khi lắp ván khuôn, cốt thép của đợt 2 cho vách ngăn và vị trí của
thanh ứng suất phải đợc đặt và nghiệm thu hoàn chỉnh.
Trình tự đặt ván khuôn nh sau: trớc hết lắp các ván khuôn cửa sổ, sau
đó lắp các ván khuôn lõi. Các ván khuôn lõi đợc cố định vị trí bằng các
thanh chống và các thanh thép xuyên táo. Ván khuôn đầu đốc ngăn cách bê
tông giữa đợt 2 và đợt 3 đợc lắp đặt sau cùng. Cần bố trí các hộc chống cắt
tại mối nối thi công giữa bê tông của hai đợt 2 và 3. Công tác nghiệm thu
kích thớc hình học của ván khuôn cho đợt đổ bê tông thứ 2 sẽ đợc tiến hành
trớc khi đổ bê tông. Vì chiều cao của bê tông rơi không lớn hơn 1,5m nên
bê tông đợc đổ vào vị trí bằng các ống vòi voi và phễu.
Bảo dỡng bê tông: giống phần trớc.
(f) Phơng pháp lắp đặt khuôn lõi và đổ bê tông đợt 3
Ván khuôn lõi đợc chia thành mảnh để tiện lắp ráp và điều chỉnh cao
độ. Khi lắp ráp nên dùng các pa-lăng xích kết hợp với các cẩu để điều chỉnh
15


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

sơ bộ, sau đó dùng kích để điều chỉnh chính xác. Ván khuôn phải đặt trên
các nêm gỗ có chiều cao tối thiểu 100mm, cạnh các nêm gỗ đều có các
thanh thép hàn chống giữ cố định. Việc bố trí vị trí nêm đỡ ở bên dới phải
thích hợp cho công việc tháo ván khuôn.
Công tác cốt thép sẽ đợc tiến hành sau khi đã nghiệm thu xong ván
khuôn.
Khi lắp đặt các ống ghen tạo lỗ cho các bó cáp cần phải đảm bảo
chúng nằm đúng vị trí. Để đơn giản có thể dùng một sợi dây căng qua hai vị
trí đầu của ống ghen để điều chỉnh vị trí ống theo phơng dọc. Cao độ của
ống ghen ở hai đầu đợc kiểm tra bằng máy cao độ, các vị trí khác đợc đo
bằng thớc với vị trí chuẩn là sợi dây thép 1 căng qua hai đầu ống ghen.

ống ghen đợc cố định vị trí bằng dây thép 6 quàng qua ống và cuốn
vào cốt thép thờng. Khoảng cách giữa các mối buộc 6 là 1m/cái. Trong
lòng các ống ghen đều đặt các ống nhựa PVC 76 chống hiện tợng vữa bê
tông chảy vào trong ống.
Bảo dỡng bê tông nh các phần trớc.
(h) Phơng pháp căng cáp dự ứng lực, căng thanh ứng suất
Chỉ tiến hành căng dự ứng lực khi bê tông đạt cờng độ đạt yêu cầu
của đồ án thiết kế. Trớc khi căng cáp dự ứng lực cho khối đỉnh trụ, các ván
khuôn thành ngoài, thành trong và ván khuôn nóc phải tách rời khỏi bề mặt
bê tông. Riêng ván khuôn đáy chỉ đợc tháo ra sau khi đã căng xong cáp (chi
tiết về phơng pháp luồn và căng cáp sẽ đợc trình bày ở mục 2.2.7 và 2.2.8).
Các thanh ứng suất giữ ổn định trong qúa trình đúc hẫng, đợc căng
theo từng cấp và đối xứng đến lực yêu cầu.
2.2. Thi công các khối của dầm hẫng

Trừ khối đỉnh trụ đợc đúc trên đà giáo, các khối còn lại của dầm
hẫng đợc đúc hẫng đối xứng trên xe đúc theo các bớc sau đây:
2.2.1. Lắp ráp xe đúc
Trớc khi lắp ráp xe đúc, toàn bộ việc gia công ván khuôn của xe đã
đợc hoàn thiện. Chỉ đợc lắp ráp xe đúc lên khối đỉnh trụ sau khi đã căng cáp
DƯL và thanh ứng suất của khối đỉnh trụ. Trình tự lắp ráp xe đúc nh sau:
Bớc 1: công tác chuẩn bị
Kiểm tra toàn bộ vị trí các lỗ chờ bố trí ở bản đáy và bản mặt theo
bản vẽ.
Để lắp các bộ phận của xe đúc cần dùng một cần cẩu có sức nâng
khoảng 25 tấn với chiều cao nâng 16m là đạt yêu cầu.
Xác định tim dọc, tim ngang cầu tại khối đỉnh trụ.
16

công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Chuẩn bị các nêm gỗ theo các loại để kê dầm ray và đặt ở bản đệm
của thanh ứng suất.
Chuẩn bị 4 pa-lăng xích từ 0,5ữ1.5T và 4 pa-lăng xích từ 10ữ15T.
Bớc 2: Lắp đặt dầm ray (hình 9)
Dùng cần cẩu đặt dầm ray vào vị trí của nó và cố định xuống mặt cầu
bằng các dầm ngang và thanh ứng suất. Các đai ốc của thanh ứng suất chỉ
cần xiết chặt là đủ. Các nêm gỗ ở đáy dầm ray có tác dụng triệt tiêu độ dốc
ngang cầu đảm bảo cho dầm ray ở vị trí thẳng đứng .
Hình 9. Lắp đặt dầm ray

Bớc 3: Lắp đặt bộ di chuyển
Đối với xe đúc kiểu VSL: Lắp đặt các dầm ngang phía trớc và phía
sau lên đỉnh dầm ray chú ý đặt bản đệm trợt bằng polime cho dầm ngang
phía trớc. Gông các dầm ngang phía sau xuống mặt cầu và xiết chặt đai ốc
(hình 10).
Đối với xe đúc của Cầu 12 tự chế tạo: Lắp đặt bộ chân chạy phía trớc
và phía sau lên trên dầm ray, bộ chạy phải đợc kê giữ chắc chắn.

17


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Hình 10. Lắp đặt bộ di chuyển

Bớc 4: Lắp đặt các giàn chính, giàn trớc và giàn liên kết ngang phía sau.
Lắp ráp các giàn này từ các chi tiết của nó. Việc lắp ráp này sẽ đợc
tiến hành trên mặt đất hoặc trên hệ nổi tuỳ thuộc vào vị trí của trụ. Dùng

cần cẩu lần lợt đặt các giàn chính vào vị trí và liên kết chúng vào các bộ
chạy hoặc dầm ngang. Để giữ ổn định cho giàn chính trong bớc này cần
phải dùng các pa-lăng xích hoặc pa-lăng cáp neo chúng xuống mặt cầu
(hình 11).

18


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Hình 11. Lắp đặt các giàn chính

Lắp đặt giàn liên kết ngang phía sau vào các giàn chính (hình 12) .
Sau đó lắp đặt giàn trớc và liên kết chúng với giàn chính. Các thanh ứng
suất để treo ván khuôn nóc thành ngoài và ván khuôn nóc vào giàn liên kết
ngang phía trớc đợc lắp vào vị trí. Đặt các thanh ứng suất giằng chéo trên
đỉnh của giàn chính và xiết chặt đai ốc. Tháo các pa-lăng xích hoặc pa-lăng
cáp giữ ổn định cho giàn chính (hình 13).

19


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Hình 12. Lắp giàn liên kết ngang phía sau

Hình 13. Lắp giàn liên kết ngang phía trớc

Bớc 5: Lắp ván khuôn
Ván khuôn nóc thành ngoài đợc lắp cùng với dầm lăn và dầm ngang

đỡ dầm lăn ngoài. Các thanh ứng suất có nhiệm vụ treo ván khuôn nóc
thành ngoài vào giàn ngang phía trớc và mặt cầu. Lắp các khung đỡ ổ trợt
của dầm trợt phía ngoài.
20


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Đối với ván khuôn nóc, trớc tiên phải lắp các khung đã có ổ trợt, các
dầm đỡ ván khuôn nóc, sau đó mới đặt ván khuôn nóc vào vị trí.
Ván khuôn thành trong và ván khuôn thành ngoài đợc lắp vào vị trí
và liên kết với ván khuôn nóc và ván khuôn nóc thành ngoài .
Ván khuôn đáy và sàn đáy có trọng lợng lớn nhất trong số các tấm
ván khuôn của xe đúc. Chúng đợc lắp ráp trên mặt đất hoặc trên hệ nổi.
Nếu lắp trên mặt đất thì vị trí lắp phải đặt ở ngang bên dới xe đúc, còn nếu
lắp ở trên hệ nổi thì có thể lắp ở bên ngoài sau đó vận chuyển đến vị trí.
Dùng 4 pa-lăng xích một đầu treo ở dầm trợt ngoài của ván khuôn nóc
thành ngoài , đầu còn lại treo vào ván khuôn đáy, đồng thời kéo 4 pa-lăng
xích đa ván khuôn đáy vào vị trí cuối cùng. Các thanh ứng suất đợc dùng để
treo ván khuôn đáy vào bản đáy của khối đỉnh trụ và vào giàn ngang phía
trớc của xe đúc. Đặc biệt chú ý mối nối giữa các thanh ứng suất. Mối nối
này phải đảm bảo yêu cầu giống nh mối nối các thanh ứng suất dùng trong
thân trụ và trong khối đỉnh trụ (đã trình bày chi tiết trong bớc 3, mục 2.1).
2.2.2. Chỉnh xe đúc
Trớc khi chỉnh xe đúc phải kiểm tra vị trí của nó đúng ở vị trí để đổ
bê tông.
Có hai yêu cầu chính trong việc chỉnh xe đúc:
Tim dọc của xe phải trùng với tim dọc của hộp dầm.
Tim chân trớc của xe cách mép ngoài khối đúc khoảng 50cm (tuỳ
theo bản vẽ tổ chức thi công).

Đối với việc điều chỉnh tim dọc có thể lấy một điểm chia đôi dầm
treo ván khuôn đáy tại giàn trớc của xe đúc làm mốc để chỉnh tim dọc xe.
Để điều chỉnh vị trí chân trớc có thể dùng các pa-lăng xích để kéo. Đối với
xe đúc VSL còn điều chỉnh hai kích ở chân trớc của xe để xe đúc ở vị trí
nằm ngang.
Khi công việc chỉnh xe đúc đã hoàn thành, dùng kích thông tâm
căng 4 thanh ứng suất neo chân sau xuống mặt cầu với một lực 30T cho
mỗi thanh.

Các điểm cần chú ý khi điều chỉnh xe đúc:
Đối với xe đúc VSL:
Xe đúc phải hoàn toàn tách khỏi dầm ray, chân trớc ngồi trên kích chân
trớc, chân sau ngồi lên các chân chống của dầm ngang phía sau. Dầm
ngang phía trớc và guốc trợt của dầm ngang phía sau ở trạng thái tự
do( không tỳ vào dầm ray).
Sau khi điều chỉnh cao độ, piston của kích chân trớc đợc khoá lại bằng
vành khoá an toàn. Kích chân trớc đợc đặt trên một đệm bằng gỗ tứ thiết
hoặc bằng thép hình tổ hợp.
Đối với xe đúc của Cầu 12 tự chế tạo:
21


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Chân trớc phải ngồi trực tiếp lên dầm ray (kích chân trớc chỉ dùng khi di
chuyển xe đúc).
Chân sau tỳ vào mặt dầm ray thông qua một đệm gỗ tứ thiết sao cho
chân chạy phía sau ở trạng thái tự do( không tỳ vào cánh dầm ray).
Sau khi điều chỉnh, Chân trớc xe đúc phải đợc gông chặt xuống mặt bê
tông thông qua một dầm ngang và thanh ứng suất.

2.2.3. Chỉnh cao độ ván khuôn
Cao độ của ván khuôn tại mỗi mặt cắt của mỗi khúc phải tính trớc và
đợc ghi vào một biểu mẫu. Cao độ tính toán phải tính đến độ vồng thi công
của cầu và biến dạng của xe đúc. Chi tiết về biểu mẫu tính cao độ của ván
khuôn xem trong phụ lục 2.
Chỉnh cao độ ván khuôn đáy: hai thanh ứng suất treo ván khuôn đáy
với bản đáy của khối trớc đợc xiết chặt sao cho mặt ván khuôn đáy tiếp xúc
với mặt bê tông bản đáy. Dùng hai kích thông tâm loại nhỏ kéo thanh ứng
suất treo ván khuôn đáy phía ngoài để điều chỉnh cao độ. Kiểm tra cao độ
bằng máy thuỷ bình và mia. Kiểm tra tim dọc của ván khuôn bằng máy
kinh vĩ. Khi cao độ phía ngoài của ván khuôn đã đạt yêu cầu, xiết chặt đai
ốc của hai thanh ứng suất phía ngoài, sau đó dùng kích thông tâm loại nhỏ
căng hai thanh ứng suất phía trong với một lực 25 T cho mỗi thanh. Cuối
cùng kiểm tra lại cao độ tại điểm đã chỉnh.
Chỉnh cao độ ván khuôn nóc thành ngoài và ván khuôn nóc: về cơ
bản giống nh chỉnh ván khuôn đáy, chỉ khác có một điểm là lực căng cho
các thanh ứng suất neo chúng vào mặt cầu là 10T.

Các điểm cần chú ý khi điều chỉnh cao độ ván khuôn:
Các dầm thi công theo công nghệ này trong lúc thi công chúng là dầm
hẫng, do ảnh hởng của nhiệt độ, đặc biệt là vào mùa hè, đầu hẫng bị
võng xuống, khi chỉnh cao độ của ván khuôn có thể vào bất kỳ thời điểm
nào trong ngày nhng khi nghiệm thu thông thờng phải tiến hành vào
sáng sớm, trớc khi có ánh nắng mặt trời ( nhiệt độ môi trờng 25OC) ,
điều đó sẽ loại bỏ đợc sai số cao độ do nhiệt độ.
Để tránh mất vữa bê tông do ván khuôn không kín, tại bề mặt tiếp xúc
giữa ván khuôn và khối bê tông đã đổ nên đặt một dải xốp ép chặt giữa
chúng.
2.2.4. Đặt ván khuôn đầu đốc (ván khuôn đầu các khối):
Ván khuôn đầu đốc nên làm bằng gỗ dày 1,5cm với các xơng bằng

gỗ dày 3cm đợc chế tạo sẵn thành từng mảnh đợc lắp đặt vào vị trí.

22


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

2.2.5. Buộc cốt thép và ống ghen tạo lỗ:
Cốt thép của khối đợc đặt vào vị trí theo bản vẽ thiết kế theo trình tự:
bản đáy, hai bên thành, bản mặt. Đặc biệt chú ý cốt thép tăng cờng cục bộ
tại các đầu neo.
Các ống ghen tạo lỗ đợc đặt vào vị trí theo bản vẽ thiết kế và đợc nối
với đầu chờ của các ống ghen đã đặt trong khối đỉnh trụ (hoặc khối đã đúc)
bằng các ống nối. Hai đầu ống nối đợc cuốn kín xung quanh bằng băng
dính rộng bản. Các đoạn thép 6 đợc dùng để cố định ống ghen vào cốt
thép thờng, chúng đợc bố trí dọc theo các ống ghen theo khoảng cách
1m/cái.
Các ống nhựa PVC 60 đợc dùng để tạo lỗ chờ cho thanh ứng suất
của các khối tiếp theo. Chân các ống nhựa này đợc cố định bằng một đoạn
gỗ tròn dài khoảng 3cm có đờng kính bằng đờng kính trong của ống, đỉnh
của chúng đợc cố định bằng các thanh 6 hàn thành ô vuông buộc vào lới
cốt thép thờng. Trong lòng ống nhựa đổ đầy cát, trên đỉnh ống buộc kín
bằng giấy xi măng chống vữa bê tông rơi vào trong ống.
Các bản đệm neo đợc đặt vào vị trí theo bản vẽ thiết kế. Trục của bản
đệm neo phải trùng với trục của ống ghen và mặt của nó phải vuông góc với
trục của ống ghen ở 1m đầu tiên của ống ghen. Các lỗ thoát vữa (hoặc bơm
vữa) phải đặt ở phía trên (điểm cao).
Dọc theo mỗi ống ghen nên đặt các ống thăm vữa và đặt ở điểm cao
nhất của ống ghen.
2.2.6. Đổ bê tông

Bê tông có thể đổ bằng gầu hoặc bằng máy bơm tuỳ thuộc vào điều
kiện công trờng. Bê tông đợc đổ 1 lần cho toàn bộ khối, theo mặt cắt ngang
đợc phân thành các lớp nh hình 14.
Hình 14. Trình tự đổ bê tông

23


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

Các điểm cần chú ý khi đổ bê tông
Độ sụt của bê tông phải đảm bảo yêu cầu. Muốn vậy, trớc mỗi lần đổ bê
tông phải xác định độ ẩm của vật liệu, từ đó tính đợc lợng nớc phù hợp
cho cấp phối bê tông.
Chiều cao của bê tông rơi không đợc quá 1,5m để tránh hiện tợng phân
tầng và sụt chân, bê tông chân thành không giữ đợc sụt vào bản đáy hộp.
Đêt tránh hiện tợng bê tông trồi lên ở dới chân ván khuôn thành trong
(lớp 2) thì thời gian giữa lớp 1 và lớp 3 45 phút.
Khi đổ bê tông cho đáy và thành không đợc đổ lệch tải quá lớn, tốt nhất
chênh cao giữa hai bên thành tối đa là 0,5m.
Trong lúc đầm bê tông, tại những vị trí gần ống ghen phải chú ý tránh va
chạm vào ống ghen làm cho ống ghen có thể bị vỡ. Không đợc dùng
đầm để đẩy bê tông.
Cần đặc biệt quan tâm đến chất lợng bê tông tại các đầu neo.
Sau khi đổ bê tông phải dùng con chuột để thông tất cả các ống ghen.
2.2.7. Luồn cáp
Tao cáp thuộc loại tao 7 sợi phù hợp với tiêu chuẩn tiêu chuẩn ATM
A-416 hoặc loại tơng đơng.
(a) Các đặc tính của tao cáp:
Đờng kính danh định của tao

: 12,7 mm
Tải trọng phá hoại
: 186 KN
Cáp thuộc loại có độ tự chùng thấp.
Trong mỗi cuộn cáp đều phải có chứng chỉ của nhà máy sản xuất.
Các chứng chỉ đó thể hiện đờng cong quan hệ giữa tải trọng và độ giãn dài,
diện tích đo đợc, modun đàn hỗi của cáp cho mỗi lô hàng. Ngời kỹ thuật
hiện trờng phải có các chứng chỉ này để tính toán sự khác biệt giữa độ dãn
dài lý thuyết và thực tế của bó cáp.
Trong bất kỳ trờng hợp nào, lực kích đối với mỗi tao cáp cũng không
đợc phép vợt quá 0,80 cờng độ cực hạn tối thiểu của cáp.
Kích căng cáp đợc dùng là loại kích phải phù hợp với bó cáp D.Ư.L
về cấu tạo cũng nh về lực căng. Kích và đồng hồ áp lực phải đợc kiểm định
trớc khi đem vào sử dụng và phải kiểm định định kỳ 6 tháng/1lần hoặc qua
200 lần sử dụng.
Trớc khi đa cáp vào sử dụng phải kiểm tra. Tao cáp phải không có các
vảy rỉ sùi, không bị phủ mỡ, không bị bẩn, bị xớc. Lớp rỉ xốp phải đợc rửa
sạch trớc khi dùng cáp. Các tao cáp không đợc để tiếp xúc bụi bẩn và phải
đợc giữ ở nơi sạch đã đợc chuẩn bị cẩn thận.

24


công nghệ thi công dầm hộp btct d..l

(b) Lắp ráp thiết bị đẩy và bơm thuỷ lực:
Máy đẩy cáp thuộc loại máy chuyên dụng EMK dùng để đẩy cáp vào
trong ống ghen. Việc lắp ráp máy đẩy cáp phải thoả mãn các yêu cầu sau:
Máy đẩy nên bố trí cách đầu neo 1,2m
Hớng của máy đẩy phải trùng với hớng của bó cáp và đợc cố định

cứng ở vị trí này.
Khoảng cách giữa máy đẩy và rulô cáp (giá tách cáp) càng ngắn
càng tốt.
Một ống dẫn bằng thép có đờng kính trong 20 sẽ đợc dùng để
dẫn hớng tao cáp từ đầu máy đẩy vào ống ghen.
Các ống thuỷ lực nối máy đẩy với bơm phải đúng.
Bơm thuỷ lực khi lắp đặt phải thoả mãn các yêu cầu sau:





Bơm phải ở vị trí nằm ngang
Mức dầu thuỷ lực trong bơm phải đạt yêu cầu
Đèn kiểm tra bơm để gần máy đẩy cáp
Điều khiển từ xa nằm ở cuối cáp (đầu phía bên kia của bó cáp)

(c) Luồn cáp vào máy đẩy:
Trớc khi luồn cáp vào máy đẩy, đầu cáp phải đợc cuốn chặt bằng
băng dính đen tránh hiện tợng xổ đầu cáp trong lúc lao cáp
Trình tự luồn cáp vào máy đẩy
- nâng tay kéo lên
- dùng tay đẩy cáp qua máy và ống dẫn
- đóng tay kéo xuống và xoay tăng-đơ vặn nhẹ nhàng xuống dới
để đạt đợc sự tỳ sát của các con lăn của xích lên trên cáp
Đẩy cáp vào trong ống ghen
- khởi động máy bơm
- đẩy cáp bằng máy với tốc độ chậm cho đến khi cáp nằm trong
ống ghen khoảng 2m. Trong khi đẩy lực căng phải đợc điều
chỉnh ngay khi xảy ra hiện tợng cáp trợt trên xích. Chú ý tay

kéo không đợc vặn quá chặt để tránh tổn thất nhiều lực. Sau
khi đã đạt lực căng đúng, tay vặn phải cố định lại bằng đai ốc.
Các chú ý trong khi đẩy cáp
Nên dùng con chuột thông ống ghen trớc khi đẩy cáp vào ống.
Để tránh tác động của áp suất cao, phải luôn nhớ tắt dừng máy bằng
cách tắt bơm.
Thờng xuyên kiểm tra áp lực của máy bơm.
25