THÁO LẮP VÀ BẢO DƯỠNG MÁY NÉN BUNGARY, BỘ ĐỆM KÍN, THANH TRUYỀN, CỤM VAN HÚT,TRỤC KHỦYU

Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
+ Đế van đẩy:

Nguyên lý hoạt động:
Khi pittong ở hành trình hút thì một mặt đế van đẩy đè lên trên xylanh mặt khác
lá van đẩy đè lên trên bề mặt đế van không cho môi chất đi từ khoang đẩy trở về
khoang hút. Khi pittong ở hành trình đẩy thì đế van vẫn đè lên thành xylanh nhờ lực
đẩy của lò xo chống thủy kích, còn đĩa van đẩy thì mở lên môi chất đi qua đế van
thông qua các rãnh trên đế van.
+ Đĩa van đẩy:

Nguyên lý hoạt động:
Hành trình xả khi pittong đi từ dưới lên trên để nén môi chất. Lúc bắt đầu nén
thì áp suất môi chất chưa cao lúc này áp suất của môi chất trong khoang hút chưa đủ
lớn để nâng đĩa van lên. Và pittong tiếp tục nén môi chất đến khi áp suất của môi chất
trong khoang hút thắng được lực van đẩy thì van đẩy bắt đầu nâng lên và cho môi
chất đi qua vào trong khoang nén. Khi pittong bắt đầu đi xuống thì áp suất của môi
chất trong khoang hút thấp hơn áp suất của môi chất trong khoang đẩy thì đĩa van xả
đóng rất nhanh.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 1
Hình 79: Đế van đẩy.
Hình 80: Đĩa van đẩy.
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
+ Nắp trên đĩa van xả:

Nắp trên đĩa van hình dạng cũng giống như đĩa van xả. Trên có các rãnh định
hướng cho dòng môi chất.
Nắp van xả:

Nắp van xả được chụp lên toàn bộ đĩa van.
Công dụng: để đặt lò xo chống thủy kích lên trên nắp van, bảo vệ đĩa van, định
hướng cho dòng môi chất đi vào ống đẩy.
Cách lắp toàn bộ cụm van đẩy. Trước khi lắp lại ta tiến hành bảo dưỡng cụm van
đẩy. Trước hết ta lấy đĩa van xả đặt lên trên đế van rồi gắng chốt định vị vào sau đó
đặt nắp trên đĩa van lên sau cho chốt định vị đúng vị trí rồi sau đó dùng khóa khóa
bulong đai ốc lại cho chặt. Tiếp theo ta đặt nắp van lên sau đó ta đem nguyên cụm
van xả đặt vào trong khoang hút.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 2
Hình 81: Nắp trên đĩa van xả.
Hình 82: Nắp van xả.
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
b. Kiểm tra và đánh giá:
Nhiệm vụ của học viên:
+ Tiến hành đo kích thước các bộ phận trên cụm van đẩy và lấy kết quả.
+ Kiểm tra độ nén của lò xo và độ cong vênh của lá van đẩy.
+ Kiểm tra xem khi lá van bị đẩy lên thì có bị lệch khỏi vị trí cân bằng không?
Câu Hỏi Ôn Tập:
1. Mục đích của việc sử dụng lò xo chống thuỷ kích là gì?
2. Trình bày nguyên lý hoạt động của cụm van?
3. So sánh bơm dầu loại bánh răng ăn khớp trong và bánh răng ăn khớp ngoài.
Ưu nhược điểm của loại này?
4. Trình bày nguyên lý hoạt động của bơm dầu và đường đi của dầu bôi trơn
trong máy nén Bungary?
5. Mức dầu bôi trơn trong máy nén ở vị trí nào của kính xem dầu thì tốt cho máy
nén?
6. Dầu được chia làm mấy đường đi bôi trơn? Bôi trơn ở đâu?
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật

Nguyễn Hoàng No
Trang 3
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
Bài 14:
THÁO LẮP VÀ BẢO DƯỠNG MÁY NÉN BUNGARY, BỘ ĐỆM
KÍN, THANH TRUYỀN, CỤM VAN HÚT,TRỤC KHỦYU
I. Mục Đích Và Yêu Cầu:
1. Mục đích:
Giúp cho học viên sau khi học xong có khả năng:
+ Hiểu được nguyên lý hoạt động của các chi tiết mà ta tiến hành tháo lắp và bảo
dưỡng.
+ Nêu được công dụng và cấu tạo của các chi tiết mà ta chuẩn bị tháo lắp.
+ Biết cách sửa chữa ( hoặc thay thế ) khi các thiết bị này bị hư.
2. Yêu cầu:
a. Kỹ thuật:
+ Tháo lắp đúng theo quy trình kỹ thuật.
+ Sử dụng đúng các dụng cụ để mở các chi tiết,không được sử dụng các dụng cụ
không thích hợp( kiềm không thích hợp để mở óc, chìa khóa thích hợp để mở óc…..)
để mở các chi tiết trên thân máy.
+ Việc tháo lắp đòi hỏi các thao tác phải thành thạo và thực hiện các thao tác
một cách nhanh gọn.
+ Các bộ phận, chi tiết tháo ra phải để ở vị trí gọn gàng vầ phải lau chùi bằng
dầu sạch sẽ trước khi lắp lại.
b. Mỹ thuật:
+ Các bộ phận sau khi tháo phải được sắp xếp gọn gàng, để nơi sạch sẽ có đồ lót
và các bộ phận sau khi tháo phải để đúng theo thứ tự.
+ Các dụng cụ dùng để tháo lắp cũng phải được sắp xếp gọn gàng, ngay ngắn.
+ Sau khi tháo lắp xong các dụng cụ phải được lau sạch sẽ.
c. An toàn:
+ Khi tháo cần phải được tiến hành một cách cẩn thẩn, không được đùa giỡn

trong khi tháo lắp tránh trường hợp xảy ra các sự cố đáng tiết.
+ Khi tháo các chi tiết có trọng lượng nặng cần chú ý không nên làm một mình
mà cần phải có người phụ để bê các chi tiết để xuống nhẹ nhàng.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 4
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
II. Tháo Lắp Và Bảo Dưỡng:
1. Pittong:
+ Pittong.
Pittong trượt có dạng hình trụ, dòng thẳng, chuyển động tịnh tiến qua lại trong
xylanh thực hiện quá trình hút, nén và đẩy môi chất.
Vì máy nén là thuận dòng nên rất lớn và nặng nề vì van hút bố trí trên đỉnh. Mỗi
pittong thường có 3 sec măng khí để giữ hơi môi chất có áp suất cao trong quá trình
nén và đẩy không rò rỉ trở lại khoang có áp suất thấp. ngoài ra còn có một sec măng
dầu để quét đều dầu bôi trơn trên bề mặt ma sát giữa pittong và xylanh.
Nguyên lý hoạt động.
Khi pittong đi xuống ( thực hiện quá trình hút ) thể tích trong xylanh tăng dần
làm cho áp suất giảm dần, giảm cho đến khi nào áp suất trong xylanh nhỏ hơn áp suất
bên ngoài xylanh thì van hút mở ra cho môi chất tràn vào xylanh qua các lỗ trên
xylanh rồi sau đó vào van hút lên phía trên. Môi chất tiếp tục vào cho đến khi pittong
đến điểm chết dưới kết thúc quá trình hút.
Khi pittong đi lên ( thực hiện quá trình đẩy ) thì khi đó thể tích trong xylanh sẽ
giảm dần, áp suất tăng dần làm cho van hút đóng dần, nếu pittong tiếp tục đi lên thì
áp suất tăng cao cho đến khi nào áp suất thắng được lực đẩy của lò xo van đẩy thì van
đẩy mở ra môi chất đi vào bộ phận dẫn hướng qua van xả.


SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No

Trang 5
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
a. Cách tháo:
Dùng khóa mở bulong đai ốc rồi sau đó lấy các bạc chốt pittong và rút pittong ra
ngoài qua nắp máy phía trên. Sau đó ta dùng kiềm mũi nhọn tháo hai vòng chặn ắc
pittong ra ngoài rồi dùng búa và cây gỗ đóng tháo ắc pittong ra. Như vậy là đã tháo
rời tay biên, ắc pittong và pittong ra ngoài.
b. Cách lắp:
Ngược với các bước tháo. Trước hết ta
đút tay biên vào trong pittong rồi dùng búa và
cây gỗ đóng ắc pittong vào, sau đó ta dùng
kiềm nhọn bóp nhỏ đưa vòng chặn ắc pittong
vào và đặt vào đúng vị trí rồi đúc ngược lại
vào xylanh đến trục cơ, sau đó đưa vòng lót
pittong vào rồi vặn buloong đai ốc lại. chú ý
pittong nào thì gắn đúng vị trí ấy trong
xylanh.
c. Kiểm tra và đánh giá:
Nhiệm vụ của học viên:
+ Tiến hành đo kích thước pittong và lấy
kết quả
+ Kiểm tra đường kính của piston so với xylanh.
+ Kiểm tra và xem xét bề mặt ngoài của piston máy nén.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 6
Hình 83: Piston.
Hình 84: Piston và thanh truyền.
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
2. Tay biên:

Cấu tạo như hình vẽ
a. Công dụng:
Tay biên là chi tiết nối giữa pittong và trục khuỷu, để biến chuyển động quay
của trục khuỷu thành chuyển động tịnh tiến của pittong trong xylanh. Tay biên làm
việc với lực tải thay đổi nhanh do đó cần có độ dẻo cao nên thường làm bằng đồng và
hợp kim nhôm.
- Sec măng:
Máy nén Bungary có 3 sec măng khí và một sec măng dầu.
+ Sec măng khí
Sec măng khí có nhiệm vụ làm kín khe hở giữa pittong và xylanh, giảm bớt độ
rò rỉ giữa pittong và xylanh. Ngăn chặn không cho không khí trong xylanh đi về cacte
và đầu hút máy nén. Để đảm bảo độ kín tốt thì mặt ngoài của sec măng phải ép chặt
vào mặt gương xylanh tại mọi điểm và lực ép phải đều. sec măng khí ở trạng thái
bình thường đường kính sec măng phải lớn hơn đường kính xylanh, khi lắp sec măng
vào xylanh thì khe hở ở khóa sec măng chừng vài đem. Độ cứng của sec măng nhỏ
hơn độ cứng của xylanh. Bề dày của sec măng phải nhỏ hơn khe lắp sec măng trên
pittong tính bằng phần trăm mm. các sec măng phải lắp lệch nhau một góc120
0
để
đảm bảo độ kín tốt hơn.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 7
Hình 85: Thanh truyền.
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
+ Sec măng dầu:
Sec măng dầu nhằm thoa một lớp dầu mỏng lên thành xylanh và gạt dầu thừa ra
khỏi xylanh về cacte. Sec măng dầu thường dùng để làm kín và luôn giữ một lớp dầu
bôi trơn cho pittong và xylanh. Sec măng dầu cũng được làm bằng hợp kim gang có
độ cứng nhỏ hơn độ cứng của xylanh vì xylanh đắt tiền và khó sửa chữa hơn.

Cấu tạo như hình vẽ.

SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 8
Hình 86: Secmang khí.
Hình 87: Secmang dầu.
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
b. Kiểm tra và đánh giá:
Nhiệm vụ của học viên:
+ Tiến hành đo đường kính của secmang.
+ So sánh đường kính của secmang với đường kính của bơm dầu.
+ Kiểm tra độ đàn hồi của secmang.
3.Cụm van hút:
a. Cách tháo lắp:
Dưới cùng là đế van hút, trên là đĩa van hút,
bên trong đĩa van hút có một vòng cách để bảo
đảm khoảng cách hoạt động nhất định cho đĩa
van. Trên cùng là nắp van hút. Ngoài ra còn có
một chốt định vị để định vị cho đĩa van hút đúng
vị trí.
Toàn bộ cụm van được mô tả như hình vẽ


+ Đế van:
Trên đế van hút có các rãnh dẫn hướng môi chất chính giữa có một lỗ đặt
buloong để khóa chặt toàn bộ cụm van.

SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No

Trang 9
Hình 88: Cụm van hút.
Hình 89: Cum van hút sau khi tháo rời.
Hình 90: Đế van hút.
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
+ Lá van hút:
Đĩa van hút làm bằng hợp kim chuyên dụng có độ bền rất cao. Cấu tạo như hình
vẽ.

+ Chốt định vị:
Chốt định vị có tác dụng định vị cho đĩa van hút. Vòng cách có tác dụng đảm
bảo khoảng cách cho đĩa van hút khi nâng lên.
+ Nắp van:
Nắp van có tác dụng giữ chặt đầu van hút và trên các van có các rãnh dẫn hướng
môi chất. Cấu tạo như hình vẽ.

Nguyên lý hoạt động của cụm van hút:
Khi pittong đi xuống do có không gian chết nên có chênh lệch áp suất làm cho lá
van hút nâng lên cho môi chất đi qua.
Khi pittong đi lên thì lá van hút dần dần đóng lại và đồng thời không cho môi
chất đi ngược lại. Nhờ có chốt định vị nên khi hoạt động đĩa van không bị lệch khỏi
vị trí. Còn vòng cách đảm bảo khoảng cách nhất định cho đĩa van, nhờ đó mà đĩa van
có khoảng cách để làm việc.
b. Kiểm tra và đánh giá:
Nhiệm vụ của học viên:
+ Tiến hành đo kích thước các bộ phận trên cụm van hút rồi lấy kết quả.
+ Kiểm tra độ conh vênh của lá van hút.
+ Kiểm tra vòng cách còn hoạt động được hay không khi lá van hút nâng lên .
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No

Trang 10
Hình 91: Lá van hút.
Hình 92: Nắp van.
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
4. Bánh đà:
Bánh đà có tác dụng tạo truyền chuyển động từ động cơ từ động cơ điện thông
qua dây đai đến trục khuỷu của máy nén. Mặt khác bánh đà cũng tạo moment quay
cho trục khuỷu.

Cách tháo:
Trước hết ta phải dùng khóa mở đai ốc ra tiếp theo ta dùng búa và dụng cụ đục
lấy vòng hãm bánh đà ra rồi sau đó lấy bánh đà ra.
Cách lắp:
Trước hết ta lắp chốt vào trước. chú ý ta phải lắp chốt hơi nghiên ra ngoài một
chút thì mới ngắn bánh đà vào, xong rồi ta ngắn các vòng hãm vào rồi dùng khóa xiếc
đai ốc lại cho thật chặt.
5. Trục khuỷu:
Cấu tạo như hình vẽ:
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 11
Hình 93:Bánh đà.
Hình 94: Trục khuỷu.
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
Trục khuỷu có tác dụng truyền chuyển động quay và moment từ bánh đà cho tay
biên. Trên trục khuỷu có ngắn 4 tay biên và 2 đối trọng(vẩy dầu). trong trục khuỷu có
đường dẫn dầu đến các bạc biên rồi vào tay biên đến các bạc đạn ở hai bên ổ trục để
bôi trơn cho các chi tiết đó. Phía ngoài trục khuỷu có một lỗ nhỏ để dẫn dầu vào ngay
bộ phận bịt kín trục.
Cách tháo.

Sau khi tháo bộ đệm kín trục, bơm dầu và bánh đà ta dùng thanh gỗ đóng vào
đầu của trục khuỷu ở phía trục chính về phía bơm dầu một cách cẩn thận trong quá
trình đóng phải đỡ trục khuỷu để tránh rớt trục khuỷu vì trục khuỷu khá nặng. Lấy
trục khuỷu ra ngoài lao chùi cẩn thận. Trên trục khuỷu có các lổ để dẫn dầu đi bôi
trơn piston và ụ trục chính.
Cách lắp.
Các bước lắp ta thực hiện ngược lại với các bước tháo. Ta dùng búa và cây gỗ
đóng nhẹ vào, tuy nhiên ta chú ý là phải dùng gỗ kê do đó ta cần đóng nhẹ để trục
khuỷu vào đúng vị trí.
b. Kiểm tra và đánh giá:
Nhiệm vụ của học viên:
+ Tiến hành đo kích thước trục khuỷu và lấy kết quả.
+ Kiểm tra độ rơ của trục khuỷu.
III. Tổng Kết:
Như vậy công việc tháo lắp của máy nén Bungary đã hoàn tất, trong quá trình
tháo lắp thì người học cần chú ý làm đúng các yêu cầu kỹ thuật đã được nêu ra ở từng
bộ phận. Trước khi tháo cần chú ý từng vị trí của các chi tiết của một bộ phận được
gắn như thế nào để khi lắp vào cho thật chính xác.
Sau khi đã tháo xong người học phải dùng cọ lau chùi sạch sẽ từng bộ phận bằng
dầu rồi mới lắp vào trở lại. Khi đã lắp máy hoàn tất ta cũng phải vệ sinh thân máy
cho sạch sẽ và đưa máy vào vị trí cũ như trước khi tháo lắp.
Lau chùi dụng cụ và dọn dẹp xưởng.
Bàn giao lại máy và dụng cụ cho người hướng dẫn.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 12
Hình 95: Trục khuỷu.
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
Câu Hỏi Ôn Tập
1. Nêu nhiệm vụ của bộ đệm kín trục? Có máy loại đệm kín ổ trục? Ở máy nén

Bungary bộ đệm kín ổ trục là loại gì?
2. Nêu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của piston của máy nén Bungary? Trong
máy nén Bungary có mấy loại secmăng? Nêu công dụng của từng loại?
3. Nêu vai trò của thanh truyền trong máy nén?
4. Trình bày cấu tạo cũng như nguyên lý hoạt động của cụm van hút ở máy nén
Bungary?
5. Vai trò của trục khuỷu trong máy nén?
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 13
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
MÁY NÉN YORK
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 14
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
Bài 15:
GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ MÁY NÉN YORK
I. Mục Đích Và Yêu Cầu:
1. Mục đích:
Sau khi học xong người học có khả năng:
+ Trình bày được đặc điểm của máy nén YORK.
+ Nắm bắt được ưu nhược điểm của dòng máy nén này.
+ Biết được nguyên lý hoạt động của từng thiết bị trong máy nén cũng như
nguyên lý hoạt động chung của máy nén.
+ Xác định được đường đi của môi chất, của dầu bôi trơn, của nước làm mát
qua máy nén.
+ Nêu được cấu tạo của các bộ phận trong máy nén.
+ Chuẩn đoán và khắc phục các sự cố có thể xảy ra khi máy nén vận hành.

2. Yêu cầu.
- Yêu cầu đối với giáo viên:
+ Sử dụng kỹ năng thuyết trình để giúp học sinh hiểu được các vấn đề quan
trọng của bài học.
+ Tạo sự hứng thú và hăng say cho người học.
+ Đặt các câu hỏi liên quan đến bài học cho học viên.
- Yêu cầu đối với học viên:
+ Trật tự và chăm chú nghe giáo viên hướng dẫn trình bày.
+ Lắng nghe và ghi chú các vấn đề mà giáo viên hướng dẫn nhấn mạnh.
+ Hăng say đóng góp ý kiến để xây dựng bài học.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 15
Hình 96: Máy nén York.
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
II. Giới Thiệu Sơ Lược Về Máy Nén:
1. Đặc điểm:
+ Máy nén York là máy nén hở một cấp dòng không thẳng.
+ Có 4 xylanh bố trí theo hình chữ V trong đó có 2 pittong giảm tải.
+ Sử dụng môi chất là NH
3
.
+ Bơm dầu là bơm bánh răng ăn khớp trong.
+ Giảm tải bằng cách điều chỉnh áp suất dầu.
+ Máy nén là máy nén ngược dòng.
2. Khái niệm về máy nén ngược dòng:
Máy nén ngược dòng là loại máy nén mà dòng môi chất đổi hướng khi đi qua
xylanh. Máy nén ngược dòng là máy nén có van hút không bố trí trên đầu piston và
lắp xung quanh xilanh.
3. Ưu nhược điểm:

a. Ưu điểm.
+ Pittong của máy nén ngược dòng rất đơn giản, gọn nhẹ, lực quán tính nhỏ, tốc
độ cao.
+ Xylanh có chiều cao thấp có thể bố trí gọn nhẹ trong thân máy nhưng không
thông với cacte.
b. Nhược điểm:
+ Diện tích bố trí van hút và van xả nhỏ do phải bố trí trên nắp xylanh nên tổn
thất tiết lưu lớn.
+ Do khoang hút và khoang đẩy liền nhau dẫn đến việc trao đổi nhiệt giữa hai
khoang nên có tổn thất thể tích vì môi chất bị đốt nóng.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 16
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
4. Nguyên lý làm việc của máy nén pittong:
Khi khuỷu 10 ở vị trí A, pittong ở điểm chết trên. Clape hút 4 và clape đẩy 7
đều đóng.
Khi khuỷu 10 đến vị trí B, pittong đi xuống thực hiện quá trình hút, clape hút
mở, hơi từ khoang 5 đi vào buồng xylanh, clape đẩy vẫn đóng do áp suất ở buồng đẩy
6 cao hơn.
Quá trình hút kết thúc khi khuỷu 10 đến vị trí C pittong tiến đến điểm chết dưới.
pittong đổi hướng đi lên phía trên bắt đầu quá trình nén. Do chênh áp suất nên clape
hút và đẩy đều đóng.
Pittong đi lên thực hiện quá trình nén và đẩy hơi nén vào khoang đẩy. clape hút
đóng và clape đẩy bắt đầu mở khi có chênh lệch áp suất giữa khoang trong xylanh và
khoang đẩy. Quá trình đẩy kết thúc khi khuỷu quay tại điểm A và pittong đạt điểm
chết trên. Khi đó quá trình sẽ lại bắt đầu chu kỳ mới.
III. Quy Trình Tháo Lắp:
Trước khi tiến hành tháo lắp máy nén ta cần phải trao đổi với giáp viên hướng
dẫn để nhận thiết bị và dụng cụ.

Tiến hành chia thành từng nhóm nhỏ ( 3-4 người/ một lần tháo lắp)
Công việc tháo lắp có thể được tiến hành theo những bước nhỏ sau đây.
+ Tiến hành tháo nắp máy nén.
+ Tháo bơm dầu.
+ Tháo nắp cacte.
+ Tháo cụm van .
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 17
1. Xylanh, 2. Pittong, 3. Secmang, 4. Clape hút, 5. Khoang
hút, 6. Khoang đẩy, 7. Clape đẩy, 8. Chốt pittong. 9. Tay biên,
10. Khuỷu, 11. Trục khuỷu.
Hình 97: Nguyên lý làm việc của máy nén piston ngược dòng.

D
D
D
C
C
C
B
B
B
A
A
A
D
C
B
A

11
10
9
8
7
65
4
3
2
1
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
+ Tháo bộ đệm kín trục.
+ Tháo thanh truyền ra khỏi trục khuỷu và lấy pittong ra khỏi xylanh.
+ Sau đó tiến hành tháo cụm van hút, tháo ắc pittong để lấy tay biên ra khỏi
pittong.
+ Cuối cùng ta tháo trục khuỷu.
Đó là thứ tự các bước để ta tiến hành tháo lắp máy nén. Sau khi tháo máy nén
xong ta bắt đầu dùng dầu để lau chùi sạch sẽ các chi tiết máy và thay thế các chi tiết
bị hư hỏng( nếu có ) trước khi lắp lại. để tiến hành lắp máy nén vô lại ta tiến hành
ngược lại các bước trên. Chú ý các bước tháo bơm dầu, tháo cacte, tháo cụm van đẩy
không bắt buộc theo thứ tự.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 18
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
Sơ đồ về quy trình tháo lắp máy nén:
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 19
Tháo nắp máy nén

Tháo bơm dầu
Tháo nắp cacte
Tháo cụm van
Tháo thanh truyền
Tháo cụm van hút,ắc piston
Lau chùi sạch sẽ,
thay thế các chi
tiết đã hỏng hóc
Tháo trục khuỷu
MÁY NÉN
YORK
Tháo bộ đệm kín
Lắp nắp trên máy nén
Lắp bơm dầu
Lắp nắp cacte
Lắp cụm van
Lắp bộ đệm kín
Lắp thanh truyền
Lắp cụm van hút,ắc piston
Lắp trục khuỷu
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
IV. Quan Sát:
+ Các học viên chia thành từng nhóm nhỏ.
+ Theo thứ tự từng nhóm quan sát máy trước khi tiến hành tháo lắp và bảo
dưỡng máy.
+ Sử dụng giấy viết ghi chú các vấn đề quan trọng trong khi quan sát.
Câu Hỏi Ôn Tập:
1. Trình bày sơ lược về đặc điểm cũng như cấu tạo của máy nén York?
2. Nêu ưu và nhược điểm của máy nén ngược dòng? Từ đó hãy trình bày ưu và
nhược điểm của máy nén York?

3. Nêu sơ lược về qui trình để tháo lắp và bảo dưỡng máy nén York?
4. Trình bày nguyên lý hoạt động của máy nén?
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 20
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
Bài 16:
THÁO LẮP VÀ BẢO DƯỠNG MÁY NÉN YORK, NẮP MÁY, BƠM
DẦU, NẮP CACTE, CỤM VAN
I. Mục Đích Và Yêu Cầu:
1. Mục đích:
Giúp cho học viên sau khi học xong có khả năng:
Hiểu được nguyên lý hoạt động của các chi tiết mà ta tiến hành tháo lắp và bảo
dưỡng.
Nêu được công dụng và cấu tạo của các chi tiết mà ta chuẩn bị tháo lắp.
Biết cách sửa chữa ( hoặc thay thế ) khi các thiết bị này bị hư.
2. Yêu cầu:
a. Kỹ thuật:
+ Tháo lắp đúng theo quy trình kỹ thuật.
+ Sử dụng đúng các dụng cụ để mở các chi tiết,không được sử dụng các dụng
cụ không thích hợp( kiềm không thích hợp để mở óc, chìa khóa thích hợp để mở
óc…..) để mở các chi tiết trên thân máy.
+ Việc tháo lắp đòi hỏi các thao tác phải thành thạo và thực hiện các thao tác
một cách nhanh gọn.
+ Các bộ phận, chi tiết tháo ra phải để ở vị trí gọn gàng vầ phải lau chùi bằng
dầu sạch sẽ trước khi lắp lại.
b. Mỹ thuật:
+ Các bộ phận sau khi tháo phải được sắp xếp gọn gàng, để nơi sạch sẽ có đồ lót
và các bộ phận sau khi tháo phải để đúng theo thứ tự.
+ Các dụng cụ dùng để tháo lắp cũng phải được sắp xếp gọn gàng, ngay ngắn.

+ Sau khi tháo lắp xong các dụng cụ phải được lau sạch sẽ.
c. An toàn:
+ Khi tháo cần phải được tiến hành một cách cẩn thẩn, không được đùa giỡn
trong khi tháo lắp tránh trường hợp xảy ra các sự cố đáng tiết.
+ Khi tháo các chi tiết có trọng lượng nặng cần chú ý không nên làm một mình
mà cần phải có người phụ để bê các chi tiết để xuống nhẹ nhàng.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 21
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
II. Tháo Lắp Và Bảo Dưỡng:
1. Nắp máy:
Nắp máy được cố định vào thân máy bằng 16 bulong
Công dụng.
Có công dụng đảm bảo độ kín cho khoang đẩy.
Ngoài ra trên nắp máy còn có một van công dụng như van an toàn, khi áp suất
của môi chất trong khoang đẩy lớn thắng lực đẩy lò xo của van thì van này cho phép
mở ra môi chất đi qua van trở về khoang hút.
a. Cách tháo lắp:
+ Cách tháo:
Ta phải chọn khoá cho thích hợp sau đó mở bulông đai ốc trên từng nắp máy
nhưng chú ý phải mở đối xứng để đảm bảo cho đai ốc. Sau khi mở xong nắp máy nào
thì ta phải để ngăn nắp theo mày đó để khỏi lộn và lắp vào dễ dàng.
Sau khi tháo nắp ra ta phải chú ý đặt nắp máy ngửa lên để tránh bụi bán vào.
+ Cách lắp:
Trước khi lắp vào ta tiến hành bảo dưỡng bằng cách lau chùi bằng dầu cho sạch
sẽ. Ta đặt nắp máy lên thân máy rồi xiếc một đai ốc ở giữa trước để giữ nắp máy cho
thăng bằng. Sau đó ta dùng khóa xiếc chặt các bulong đai ốc, chú ý là phải xiếc cho
đối xứng và phải đặt đúng vị trí.
b. Kiểm tra và đánh giá:

SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 22
Hình 98: Nắp máy nén
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
Nhiệm vụ của học viên:
+ Tiến hành đo kích thước trên nắp và lấy kết quả
+ Kiểm tra độ kín của nắp máy.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 23
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
2. Bơm dầu:
+ Đặc điểm của bơm dầu.
Bơm dầu của máy nén York là bơm bánh răng ăn khớp trong do đó có thể quay
theo hai chiều tức là chiều quay của động cơ không phụ thuộc chiều quay của bơm
dầu. Bơm dầu dạng bánh răng bị động nhỏ đặt vào trong lòng của bánh răng chủ
động
Bơm dầu của máy nén York khác với bơm
dầu của máy Bungary ở chỗ là: ở máy Bungary
bơm dầu chỉ quay một chiều còn máy nén York
bơm dầu quay được hai chiều. Một điều khác
nữa là bơm dầu của máy Bungary là ăn khớp
ngoài còn máy York là ăn khớp trong
+ Nguyên lý hoạt động của bơm dầu:
Dầu được chứa trong catte, trước khi bơm
đi dầu được đưa qua bộ lọc thô tại đây các chất
cặn bã được lưới lọc giữ lại. Dầu ra khỏi bộ lọc thô tương đối sạch chỉ còn lại những
chất cặn với kích thước nhỏ rồi được bơm dầu hút vào sau đó được đưa đến bộ lọc
tinh. Bộ lọc tinh này tiếp tục lọc sạch tất cả những chất cặn bã còn lại mà bộ lọc thô

không lọc được. Dầu sau khi ra khỏi bộ lọc tinh được chia làm 3 đường:
+ Một đường đi vào truc cơ để bôi trơn các ổ trục, bạc, tay biên và bôi trơn ắc
piston , bôi trơn xilanh. Sau khi bôi trơn dầu sẽ rơi xuống lại cacte.
+ Đường thứ hai là dầu đi vào bôi trơn bạc đạn phía có bánh đà.
+Đường thứ ba dầu đi vào cơ cấu giảm tải thực hiện chế độ giảm tải của máy
nén.
Sơ đồ đường đi của dầu trong máy nén.
SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 24
Hình 99: Bơm dầu.
Hình 100: Bánh răng của bơm dầu

9
1
2
7
6
5
3
4
8
10
Đồ Án Tốt Nghiệp GVHD: Th.S Nguyễn Thị Bích Ngọc
1.Bộ lọc thô, 2. Bơm dầu, 3,4. Bộ lọc tinh, 5. Bộ phân pittong và xylanh, 6. Trục
khuỷu, 7. Bộ đệm kín, 8. Van ba ngã, 9. Van điện từ, 10. Cơ cấu giảm tải.
Các đường đi của dầu bôi trơn.
Bơm dầu
+ Bộ lọc tinh:
Thực hiện nhiệm vụ lọc cặn bẩn có trong dầu mà sau khi qua bộ lọc thô vẫn

còn.Và đưa dầu sạch đi đến các chi tiết bôi trơn như đã nói ở trên.

SVTH: Nguyễn Kỳ Luật
Nguyễn Hoàng No
Trang 25
Hình 101: Đường đi của dầu bôi trơn trong máy nén.
Ống dẫn
dầu từ
bơm dầu
đến bộ
lọc tinh
Van điều
chỉnh áp
lực dầu
bôi trơn
Đường dầu đi bôi
trơn
Bộ lọc tinh
Đường dầu từ
bộ lọc thô
D
ầ
u

v
à
o

b
ơ

m

v
à
o
b
ơ
m
Nắp bơm
dầu
Hình 102: Đường đi của dầu bôi trơn.
Hình 102: Bộ lọc tinh.