Bài giảng quy hoạch và quản lý đô thị chương 5

Chương V
Các kiểu quy hoạch


1. Quy hoạch Thể chế - Legislation Planning



2. Quy hoạch tổng thể – Master Planning



3. Quy hoạch cấu trúc – Structure Planning



4. Quy hoạch chiến lư
lược – Strategic Planning


QUY HOẠCH THỂ CHẾ
 XÂY DỰNG THỂ CHẾ – Planning Legislation


QUY HOẠCH TỔNGTHỂ
 PHÂN VÙNG SỬ DỤNG ĐẤT – Land Use Zoning
 QUY HOẠCH HẠ TẦNG CƠ
CƠ SỞ – Infrastructure
Networks

QUY HOẠCH CẤU TRÚC
 QUY HOẠCH KHU VỰC – Sector Plans
 QUY HOẠCH ĐỊA PHƯƠNG – Local Plans
 QUY HOẠCH QUẬN, HUYỆN – District Plans
 QUY HOẠCH KHU CHỨC NĂNG – Action Area Plans

 QUY HOẠCH VẤN ĐỀ - Subject Plans


QUY HOẠCH CHIẾN LƯ
LƯỢC
 CAN THIỆP BẰNG CHIẾN LƯỢC – Strategic
Interventions


1. QUY HOẠCH THỂ CHẾ
 Là đư
đưaa ra một văn bản pháp lý cho một quy
hoạch phát triển và các bư
bước thực hiện.
 Do đó, Quy hoạch thể chế chính là sự quy
hoạch theo quy định của pháp luật.


Các thành tố trong quy hoạch thể chế:


Vùng quy hoạch (khu vực đư
được
ợc phép quy hoạch)



Đơn vị / cơ
cơ quan thực hiện quy hoạch và quyền hạn
thực hiện



Thủ tục lập quy hoạch, và quá trình phê chuẩn



Thủ tục thực hiện quy hoạch



Bộ máy quản lý và kiểm soát thực hiện quy hoạch
(giấy phép quy hoạch đư
được
ợc ban hành theo vă
văn bản
thể chế)


 Trong vă
văn bản pháp lý của quy hoạch thể chế, nhà quy
hoạch có các quyền:


Thu hồi và phân bố lại đất đai cho nhu cầu tươ
tương
ng lai,



Làm tă
tăng hiệu quả sử dụng đất của mỗi khu vực phù
hợp với điều kiện tự nhiên và tài nguyên sẵn có,



Sử dụng đất đai hợp lý vào không gian và chức nă
năng
đô thị là rất cần thiết cho phát triển kinh tế và hiệu quả
trong hoạt động.


2. QUY HOẠCH TỔNG THỂ
 Là một quy hoạch toàn diện thể hiện qua sự phân vùng
sử dụng đất và mạng lư
lưới cơ
cơ sở hạ tầng trong khu vực
quy hoạch
 Nó không chỉ là một bản đồ sử dụng đất, mà còn là
quy hoạch chỉ đạo chung,
chung, cho sự phát triển một đô thị
 Quy hoạch tổng thể các khu chức nă
năng cho các dịch vụ
đô thị như

như cung cấp điện, nư
nước, cống thải, và giao
thông …


Phân vùng sử dụng đất
 Thông thư
thường quy hoạch sử dụng đất gồm 2 phần:
1. Bản đồ phân vùng thể hiện các vùng/ khu vực
mà đã đư
được
ợc đề ra trong quy định.
2. Những quy định về sử dụng đất
 Phân vùng sử dụng đất là một công cụ quy hoạch để
kiểm soát việc sử dụng đất
 Các biện pháp kiểm soát phải đi đôi với việc cung cấp
quyền sử dụng đất hợp pháp, và giới hạn xây dựng
trong phần đất đư
được
ợc giao.


Quy hoạch
Sử dụng đất
Quận Tân Bình
2005



Nguồn: Sở Quy hoạch Kiến trúc:

www.qhkt.hochiminhcity.gov.vn


Bản đồ quy họach sử
dụng đất khu đô thị
mới Thủ Thiêm 2006:
- Màu xanh da trời:
diện tích mặt nước;
- Màu xanh lá theo các
sắc độ: diện tích dành
cho các công viên
công cộng, các khu
giải trí, giáo dục và
đầm lầy…



Truy cập: www.khoahoc.com.vn


 Qua nhiều nă
năm, phân vùng sử dụng đất đư
được
ợc xem
như
nh
ư “một quy hoạch”. Bản đồ sử dụng đất đư
được
ợc xem
như

nh
ư là “Quy hoạch tổng thể”.
 Gần đây, quy hoạch sử dụng đất không còn đư
được
ợc
xem là một quy hoạch tổng thể. Nó chỉ đư
đưaa ra những
điều kiện và định hư
hướng sử dụng trong tươ
tương
ng lai.
 Quy hoạch sử dụng đất đôi khi gây trở ngại cho tiến
trình quy hoạch, vì sự phát triển kinh tế thư
thường là
yếu tố xác định đâu là khu vực tốt nhất cho phát
triển.


3. QUY HOẠCH CẤU TRÚC
thị.
 Làm việc với mọi lĩnh vực trong đô thị.
 Không chỉ quan tâm đến yếu tố vật chất trong

đô thị.
 Quy hoạch dựa trên các chính sách môi trường,

kinh tế, xã hội… của quốc gia cho địa phương


Nội dung quy hoạch cấu trúc

Khung quy hoạch và nôi dung tùy thuộc vào đặc điểm
của khu vực đư
được
ợc quy hoạch.
Các chủ đề:
- Dân số

- Lao động

- Tài nguyên

- Nhà ở

- Công nghiệp

- Th
Thươ
ương
ng mại

- Giao thông

- Giáo dục

- Các dịch vụ xã hội

- Giải trí

- Bảo tồn

- Dịch vụ tiện ích ...


Tính khả thi của quy hoạch
 Quy hoạch thất bại nếu thiếu sự hỗ trợ từ địa
phương.
 cần sự trợ giúp và phối hợp của các quy hoạch địa
phương khác


Các kiểu quy hoạch Cấu trúc
1. Quy hoạch khu vực
2. Quy hoạch Quận, Huyện
3. Quy hoạch chủ đề (dân số, kinh tế, giáo dục, y
được
ợc tách biệt
tế, du lịch v.v..) - các vấn đề đư

ra từng chủ đề như
nhưng có liên quan chặt
chẽ với nhau




Tính khả thi của quy hoạch
 Một số vấn đề của địa phươ
phương
ng không thể gắn với
quy hoạch chung.

 Các vấn đề khẩn cấp cần một chính sách đặc biệt
trong quy hoạch cấp Quận, huyện, hay quy hoạch
chủ đề.


Ưu – Nh
Như
ược điểm
của các loại quy hoạch trên?


Hạn chế của các phương pháp quy hoạch trên


Các quy hoạch trên đều là cách tiếp cận từ trên xuống.



Quy hoạch thể chế không có thời gian giới hạn và không
có sự điều chỉnh một thủ tục dài hơ
hơi.



Quy hoạch Tổng thể và Quy hoạch Cấu trúc là quy hoạch
dài hạn và nhiều tham vọng.



Các quy hoạch đều dễ thất bại do tính nă

năng động của đô
thị.



Không nắm bắt nhu cầu của ngư
người dân.


Các tiếp cận từ dư
dưới lên (bottom(bottom-up) trong
quy hoạch


Xuất phát từ ngư
người dân, thư
thường là tầng lớp thấp nhất.



Người dân đem nhu cầu của mình tới các nhà lập chính
Ngư
sách.



Ngư
Ng
ười dân đư
được

ợc quan tâm đến chính trị.



Nhà quy hoạch chọn lọc và phát triển thêm với sự đóng
góp của ngư
người dân và các nhà chính trị.



Tuy nhiên, những ý kiến này có thể đư
đưaa đến những dự
án đặc biệt, thay vì quy hoạch phát triển của cả thành
phố.


Quy hoạch cần thực tế hơ
hơn


Nhiều khu vực của đô thị cần những giải pháp tức thời
hơn là quy hoạch dài hạn.



Phương
Phươ
ng pháp quy hoạch ngắn hạn và giải pháp chiến
lược là rất cần thiết.



Quy hoạch và quản lý cần cách tiếp cận có sự tham gia
nhiều hơ
hơn.



Những ý kiến của ngư
người dân có thể đư
đưaa đến những dự
án đặc biệt



 Quy hoạch chiến lư
lược ra đời.


4. QUY HOẠCH CHIẾN LƯ
LƯỢC


Là một phươ
phương
ng pháp quy hoạch ngắn hạn/ trung hạn.
hạn.



Do đó, các điểm mạnh, điểm yếu, cơ
cơ hội để phát triển,
và những đe dọa đối với khu vực quy hoạch cần đư
được
ợc
quan tâm.