Bài giảng luật hình sự bài 4 ths vũ thị thúy

CẤU THÀNH TỘI PHẠM

Ths. Vũ Thị Thúy


I. Các yếu tố của tội phạm
- Khách thể của tội phạm:
- Mặt khách quan của tội phạm:
- Chủ thể của tội phạm:
- Mặt chủ quan của tội phạm:


II. CẤU THÀNH TỘI PHẠM
1. Định nghĩa
- CTTP là tổng hợp những dấu hiệu chung có tính
chất đặc trưng cho một loại tội phạm cụ thể được
quy định trong luật hình sự.


2. Các đặc điểm của các dấu hiệu CTTP

Các dấu hiệu của CTTP đều do luật 
định
Các dấu hiệu của CTTP có tính bắt buộc
Các dấu hiệu của CTTP có tính đặc 
trưng


3. Mối quan hệ giữa tội phạm và CTTP

-

Là mối quan hệ giữa nội dung và hình thức
pháp lý của tội phạm

-

Là mối quan hệ giữa hiện tượng và khái niệm


4. Ý nghĩa của CTTP

­

CTTP là cơ sở pháp lý của TNHS:

­

Là căn cứ pháp lý để định tội


III. PHÂN LOẠI CẤU THÀNH TỘI PHẠM

1. Phân loại theo mức độ nguy hiểm cho xã hội
của hành vi phạm tội được CTTP phản ánh:
CTTP cơ bản:
CTTP tăng nặng
CTTP giảm nhẹ
2. Phân loại theo đặc điểm cấu trúc của CTTP
CTTP vật chất
CTTP hình thức

1. Phân loại theo mức độ nguy hiểm cho xã hội của
hành vi phạm tội được CTTP phản ánh

-

CTTP cơ bản

-

CTTP tăng nặng

-

CTTP giảm nhẹ


Trắc nghiệm cụm 2

2. Trong một tội danh luôn có cả ba loại cấu 
thành tội phạm: cấu thành cơ bản, cấu thành 
tăng nặng và cấu thành giảm nhẹ.


2. Phân loại theo đặc điểm cấu trúc của CTTP



CTTP vật chất



CTTP hình thức


Nhận định:

3. Một tội phạm mà trên thực tế đã gây hậu 

quả nguy hiểm cho xã hội là tội phạm có cấu 
thành vật chất.
4. Khoản 2 Điều 133 BLHS là tội phạm có 
CTTP vật chất.


* Cơ sở quy định tội phạm có cấu trúc
khác nhau:
- Tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội:
+ Nếu chỉ riêng hành vi đã thể hiện đầy đủ bản chất nguy
hiểm cho xã hội của loại TP => CTTP hình thức
+ Ngược lại, nếu chỉ riêng hành vi chưa thể hiện đầy đủ
bản chất nguy hiểm cho xã hội của loại TP => CTTP
vật chất.
- Tính chất của sự thiệt hại:
+ Đối với những tội phạm gây ra thiệt hại phi vật chất
=> CTTP hình thức.
+ Đối với những tội phạm gây ra thiệt hại về vật chất
=> CTTP vật chất.

* Ý nghĩa:
- Là cách thức nhà nước sử dụng để phân hóa TNHS
đối với người phạm tội:
- Trong việc định tội:
+ Xác định có phạm tội hay không phạm tội.
+ Phân biệt các tội phạm trong BLHS.
- Tạo cơ sở pháp lý thống nhất trong việc xác định
thời điểm hoàn thành tội phạm.


Bài tập 1.
A trộm cắp tài sản của B trị giá 70 triệu đồng. Hành
vi của A cấu thành tội trộm cắp tài sản theo khoản 2
Điều 138 BLHS và bị Tòa án tuyên phạt 2 năm tù
giam.
Anh (chị) hãy xác định:
a. Hành vi phạm tội của A thuộc trường hợp CTTP
cơ bản, CTTP tăng nặng hay CTTP giảm nhẹ? Tại
sao?
b. Tội trộm cắp tài sản là tội phạm có CTTP vật chất
hay CTTP hình thức? Tại sao?


Bài tập 2:
A là cửa hàng trưởng cửa hàng buôn bán vàng bạc đá quý của
nhà nước, do thiếu trách nhiệm A đã làm mất một số tài sản
có giá trị. Được biết hành vi của A được qui định tại điều
144 BLHS
1. Hãy xác định hành vi của A thuộc loại tội phạm và cấu

thành tội phạm (CTTP) nào (CTTP cơ bản, CTTP tăng
nặng, CTTP giảm nhẹ):
a. Tài sản làm mất trị giá 40 triệu VND.
b. Tài sản làm mất trị giá 70 triệu VND.
c. Tài sản làm mất trị giá 300 triệu VND.
d. Tài sản làm mất trị giá 500 triệu VND.
2. Hãy xác định tội phạm nêu trên thuộc loại cấu thành vật chất
hay hình thức? Tại sao?


Bài tập 3:
Dựa vào cấu trúc của mặt khách quan và quy
định của BLHS về tội phạm cụ thể, hãy xác
định các tội phạm sau đây thuộc loại CTTP
nào:
a.

b.
c.

Tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng
nguy hiểm đến tính mạng (Điều 102).
Tội cướp tài sản (Điều 133).
Tội đua xe trái phép (Điều 207 BLHS).