Bài giảng luật hiến pháp của trường đh luật hà nội chương 11

Chương XI
CHỦ TỊCH NƯỚC
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM


CHỦ TỊCH NƯỚC




Vị trí, vai trò
Nhiệm vụ, quyền hạn
Lịch sử hình thành và phát triển của
chế định Chủ tịch nước


Nghị viện
nhân dân
Ban Thờng vụ

Chính phủ
Chủ tịch n ớc
Nội các

UBHC Bộ
(3 Bộ)

HĐND tỉnh

Toà án
tối cao

Toà
đệ nhị cấp

UBHC Tỉnh
Toà sơ cấp

UBHC huyện
Ban
T pháp Xã

HĐND xã

UBHC xã
HI N PH P 1946


Chủ tịch n
ớc

Quốc hội
Uỷ Ban Th ờng
vụ quốc hội

Hđnd cấp Tỉnh

HộI ĐồNG CP

Thủ t ớng
chính phủ

Ubhc cấp Tỉnh

Hđnd cấp
huyện

UbHC cấp
huyện

Hđnd cấp xã

UbHC cấp xã

Hin phỏp
1959

TAND tối
cao
Chánh án
tandtc

VKSND TC
Viện tr ởng
VKSNDTC

TAND
cấp tỉnh

vksND
cấp tỉnh

TAND
cấp huyện

vksnd
cấp huyện


Quốc hội
Hội đồng
nhà n ớc

Hđnd cấp Tỉnh

Hội đồng bt

TAND tối
cao

VKSND TC
Viện tr ởng
VKSNDTC

Th ờng trực

Chánh án
tandtc

Ubnd cấp Tỉnh

TAND
cấp tỉnh

vksND
cấp tỉnh

TAND
cấp huyện

vksnd
cấp huyện

Hđnd cấp
huyện

Ubnd cấp
huyện

Hđnd cấp xã

Ubnd cấp xã

Hin phỏp
1980


Chủ tịch n
ớc

Quốc hội

Uỷ Ban Th ờng
vụ quốc hội

Hđnd cấp Tỉnh

Chính phủ

Thủ t ớng
chính phủ

Ubnd cấp Tỉnh

Hđnd cấp
huyện

Ubnd cấp
huyện

Hđnd cấp xã

Ubnd cấp xã

Hin phỏp
1992

TAND tối
cao
Chánh án
tandtc

VKSND TC
Viện tr ởng
VKSNDTC

TAND
cấp tỉnh

vksND
cấp tỉnh

TAND
cấp huyện

vksnd
cấp huyện


Vị trí, vai trò của Chủ tịch nước
• Chủ tịch nước là người đứng đầu Nhà nước, thay mặt nước
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam về đối nội và đối ngoại.
• Chủ tịch nước do Quốc hội bầu trong số đại biểu Quốc hội.
• Chủ tịch nước chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước
Quốc hội.
• Nhiệm kỳ của Chủ tịch nước theo nhiệm kỳ của Quốc hội. Khi
Quốc hội hết nhiệm kỳ, Chủ tịch nước tiếp tục làm nhiệm vụ
cho đến khi Quốc hội khoá mới bầu Chủ tịch nước mới.


Chủ tịch nước có những nhiệm vụ và
quyền hạn sau đây: (Điều 103)

• 1- Công bố Hiến pháp, luật, pháp lệnh;
• 2- Thống lĩnh các lực lượng vũ trang nhân dân
và giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quốc phòng
và an ninh;
• 3- Đề nghị Quốc hội bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm
Phó Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ,
Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng
Viện kiểm sát nhân dân tối cao;


• 5- Căn cứ vào nghị quyết của Quốc hội công bố
quyết định tuyên bố tình trạng chiến tranh, công
bố quyết định đại xá;
• 6- Căn cứ vào nghị quyết của Uỷ ban thường vụ
Quốc hội, ra lệnh tổng động viên hoặc động viên
cục bộ; ban bố tình trạng khẩn cấp trong cả
nước hoặc ở từng địa phương;


7- Đề nghị Uỷ ban thường vụ Quốc hội xem xét lại pháp lệnh,
nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội về các vấn đề quy
định tại điểm 8 và điểm 9, Điều 91 trong thời hạn mười ngày kể
từ ngày pháp lệnh hoặc nghị quyết được thông qua; nếu pháp
lệnh, nghị quyết đó vẫn được Uỷ ban thường vụ Quốc hội biểu
quyết tán thành mà Chủ tịch nước vẫn không nhất trí, thì Chủ
tịch nước trình Quốc hội quyết định tại kỳ họp gần nhất;
8- Bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó Chánh án, Thẩm phán
Toà án nhân dân tối cao, Phó Viện trưởng, Kiểm sát viên Viện
kiểm sát nhân dân tối cao;
9- Quyết định phong hàm, cấp sĩ quan cấp cao trong các lực

lượng vũ trang nhân dân, hàm, cấp ngoại giao và những hàm
cấp Nhà nước khác; quyết định tặng thưởng huân chương, huy
chương và danh hiệu vinh dự Nhà nước;


10- Cử, triệu hồi đại sứ đặc mệnh toàn quyền của
Việt Nam; tiếp nhận đại sứ đặc mệnh toàn
quyền của nước ngoài; tiến hành đàm phán, ký
kết điều ước quốc tế nhân danh Nhà nước Cộng
hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam với người đứng
đầu Nhà nước khác; quyết định phê chuẩn hoặc
tham gia điều ước quốc tế, trừ trường hợp cần
trình Quốc hội quyết định;
11- Quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam, cho
thôi quốc tịch Việt Nam hoặc tước quốc tịch Việt
Nam;
12- Quyết định đặc xá.


Sự hình thành và phát triển của chế
định Chủ tịch nước trong lịch sử
•
•
•
•

Hiến pháp 1946: Chủ tịch nước
Hiến pháp 1959: Chủ tịch nước
Hiến pháp 1980: Hội đồng nhà nước
Hiến pháp 1992: Chủ tịch nước

Các mối quan hệ
QUỐC HỘI
UBTVQH

CHỦ
TỊCH
NƯỚC

CHÍNH PHỦ

TANDTC
VKSNDTC


Các mối quan hệ
• Vị trí tính chất
• Mối quan hệ cơ bản
• Quan hệ trong
– Trật tự hình thành
– Giám sát và chịu trách nhiệm
– Quan hệ công tác
•
•
•
•

Ban hành xử lý văn bản
Tổ chức thi hành, chấp hành

Tham gia vào tổ chức, hoạt động
Phối hợp công tác