Bài giảng quy tắc đạo đức nghề nghiệp luật sư và các quy tắc chung về đạo đức và ứng xử của luật sư ths nguyễn hữu ướ

QUY TẮC ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP LUẬT SƯ
VÀ CÁC QUY TẮC CHUNG VỀ ĐẠO ĐỨC
VÀ ỨNG XỬ CỦA LUẬT SƯ.
GVC.THS. Nguyễn Hữu Ước
HỌC VIỆN TƯ PHÁP


Mục đích – Yêu cầu

*Hiểu rõ vai trò, tác dụng,
ý nghĩa tích cực của đạo đức nghề luật sư
*Nhận biết các chuẩn mực mang tính bắt buộc
phải có mà nhà nước và xã hội đặt ra cho luật sư
*Thực hiện ứng xử đúng các
chuẩn mực nghề nghiệp.


Tài liệu tham khảo:
 Giáo trình đạo đức nghề luật – Học viện Tư pháp.
 Luật luật sư và toàn bộ văn bản hướng dẫn thi hành;
 Bộ quy tắc nghề nghiệp và ứng xử cho luật sư Châu Âu; Luật
về Luật sư bào chữa Anh và xứ Wales;
 Bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp luật sư tư vấn của Vương
Quốc Anh.
 Quyết định số 356b/2002/QĐ-BTP ngày 5 tháng 8 năm 2002
của Bộ trưởng Bộ Tư pháp.
 Quy tắc đạo đức nghề nghiệp của Đoàn luật sư TP. Hà Nội và
TP. Hồ Chí Minh.
 Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp của luật sư Việt Nam.

1.Khái niệm đạo đức và đạo đức nghề luật
 Đạo đức: Là quan niệm được thừa nhận đối với chuẩn
mực xã hội về điều thiện, điều ác, về danh dự, lương
tâm, lẽ công bằng về phẩm chất tốt đẹp của con người.
Là những tiêu chuẩn, nguyên tắc được dư luận xã hội
thừa nhận, quy định những hành vi của con người với
nhau và đối với xã hội.
 Đạo đức nghề luật: Là tập hợp các nguyên tắc chuẩn
mực ứng xử của người làm nghề luật nhằm điều chỉnh,
kiểm soát đánh giá và định hướng hành vi của những
người làm nghề luật hướng tới bảo vệ giá trị nhân văn
trong xã hội pháp quyền, bảo vệ công lý, lẽ công bằng
trong xã hội.


2. Sự cần thiết của quy tắc đạo đức luật sư.
Những kẽ hở của pháp luật và khả năng bị lợi
dụng bởi sự chuyên nghiệp của luật sư;
Nhu cầu bảo vệ của khách hàng trong mối quan
hệ với luật sư;
Nhu cầu bảo vệ công lý, công bằng vì giá trị và
lợi ích chung của xã hội;
Hình ảnh và sứ mệnh cao cả của hiệp sỹ bảo vệ
công lý;


Quan điểm về đạo đức nghề nghiệp LS:
Quan điểm xã hội hóa: Tất cả các xử sự
trong nghề nghiệp của luật sư chưa được pháp
luật điều chỉnh hoặc đã được điều chỉnh nhưng

không cụ thể và rõ ràng được thì thuộc về quy
tắc đạo đức nghề nghiệp của luật sư.
Quan điểm luật hóa: quy tắc đạo đức nghề
nghiệp luật sư là một bộ phận nguồn luật điều
chỉnh hoạt động nghề nghiệp luật sư.


3. Khái niệm quy tắc đạo đức nghề luật sư
 Là hệ thống quy tắc do Cơ quan hoặc Tổ chức xã hội
- nghề nghiệp của các luật sư ban hành theo dưới hình
thức nhất định, quy định chuẩn mực hành vi ứng xử
của luật sư trong hoạt động nghề nghiệp và trong xã
hội, xác định cách ứng xử với khách hàng, các cơ
quan, tổ chức và các đồng nghiệp phù hợp với chuẩn
mực hành nghề và giá trị chung của xã hội pháp
quyền mà các luật sư có nghĩa vụ phải tuân theo và
nếu vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật theo điều lệ của Tổ
chức xã hội - nghề nghiệp của luật sư.


4. Đặc điểm của Quy tắc đạo đức nghề luật sư
Về cấu trúc, Là quy tắc hành vi xã hội – nghề
nghiệp
Về thẩm quyền ban hành, do tổ chức xã hội
nghề nghiệp của luật sư ban hành (đồng thuận
và thành văn);
 Về phạm vi tác động, không những áp dụng trong
hành nghề mà trong cả cuộc sống riêng của luật sư,
trong mối quan hệ với xã hội.

Về hậu quả xã hội, phát sinh trách nhiệm xã
hội - nghề nghiệp (Trách nhiệm kỷ luật, có thể
cùng phát sinh trách nhiệm pháp lý)


Quy tắc đạo đức nghề nghiệp
luật sư của các nước trên thế giới


Quy tắc ứng xử cho luật sư Châu Âu
Bộ quy tắc này được được thông qua tại phiên
họp toàn thể của Hiệp hội luật sư Châu Âu
(CCBE) vào ngày 28/11/1988;
Được sửa đổi trong các phiên họp toàn thể của
CCBE vào năm 1998, 2002 và ngày
19/5/2006.


Nội dung của Bộ Quy tắc
Quy định chức năng xã hội của luật sư:
- LS phải phục vụ lợi ích công, bảo đảm
công lý cũng như lợi ích của khách hàng;
- Đảm bảo chuẩn mực với khách hàng, Tòa án và
các Cơ quan, giới hành nghề luật sư và từng
thành viên;
- Bảo vệ quyền con người;


Nội dung của Bộ Quy tắc
Quy định bản chất và mục đích của Quy tắc:

- Mong muốn của những người chịu sự ràng
buộc của quy tắc do họ xây dựng nên;
- Tính thống nhất và tính đặc thù không mâu
thuẫn
- Hài hòa hóa, giảm bớt “áp dụng hai lần’


Nội dung của Bộ Quy tắc
 Nguyên tắc chung:
- Tính độc lập;
- Niềm tin và tính liêm chính;
- Tính bảo mật;
- Nghề nghiệp không được làm;
- Công khai thông tin cá nhân;
- Lợi ích tốt nhất của khách hàng;
- Hạn chế trách nhiệm của luật sư và khách hàng;


Nội dung của Bộ Quy tắc
 Quan hệ với khách hàng:
- Chấp nhận và không chấp nhận các yêu cầu (yêu cầu
bảo vệ công lý);
- Xung đột lợi ích (bảo vệ khách hàng)
- Thỏa thuận hứa hẹn về thù lao;
- Quy định về phí và thanh toán trước;
- Chia sẻ phí của luật sư;
- Trợ giúp pháp lý – phí thấp nhất;
- Các khoản tiền của khách hàng – tài khoản;
- Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp;

Nội dung của Bộ Quy tắc
Quan hệ với Tòa án:
- Quy tắc hành xử tại tòa án;
- Hành xử công bằng trong tố tụng;
- Thái độ tại Tòa án: Tôn trọng, nhã nhặn
với Tòa nhưng bạo dạn và cao thượng khi
bảo vệ khách hàng không vì lợi ích nào
khác;
- Không được cung cấp thông tin sai lệch;


Nội dung của Bộ Quy tắc
 Quan hệ giữa các luật sư với nhau:
- Tinh thần tập thể của giới luật sư;
- Hợp tác giữa các luật sư của các quốc gia thành
viên;
- Liên lạc giữa các luật sư;
- Phí giới thiệu;
- Liên lạc với đương sự bên kia;
- Chịu trách nhiệm về phí;
- Duy trì phát triển nghề nghiệp;
- Tranh chấp giữa các luật sư trong các quốc gia
thành viên khác nhau.


Quy tắc ứng xử cho luật sư tư vấn Anh
quốc.
Những nghĩa vụ cơ bản:
- Công lý và nhà nước pháp quyền;

- Sự trung thực;
- Sự độc lập;
- Bảo vệ tốt nhất lợi ích của khách hàng;
- Tiêu chuẩn dịch vụ;
- Lòng tin của cộng đồng.


Quy tắc ứng xử cho luật sư tư vấn Anh
quốc.
Quan hệ với khách hàng:
- Nhận vụ việc của khách hàng;
- Chăm sóc khách hàng;
- Thông tin về phí;
- Giải quyết khiếu nại;


Quy tắc ứng xử cho luật sư tư vấn Anh
quốc.
Xung đột lợi ích:
- Những điều cấm thực hiện;
- Xung đột khi đang thực hiện vụ việc;
- Nhận quà tặng từ khách hàng;
- Chức vụ hoặc giao nhiệm vụ dẫn tới xung
đột;
- Các phương thức giải quyết tranh chấp
thay thế (hòa giải, thương lượng…)


Quy tắc ứng xử cho luật sư tư vấn Anh
quốc.

Bảo mật và tiết lộ thông tin:
- Nghĩa vụ bảo mật;
- Nghĩa vụ cung cấp thông tin;
- Nghĩa vụ hành động để không làm cho bí
mật được tiết lộ;
- Các trường hợp ngoại lệ - sự cho phép
của khách hàng;


Quy tắc ứng xử cho luật sư tư vấn Anh
và xứ Wales.
Quản lý việc hành nghề:
- Trách nhiệm giám sát và điều hành của
người đứng đầu tổ chức hành nghề;
- Quản lý rủi ro;
- Giám sát các công việc của khách hàng
và trong cộng động nhà cung cấp dịch vụ.


Quy tắc ứng xử cho luật sư tư vấn Anh
và xứ Wales.
Quan hệ với bên thứ 3
- Không được làm lợi cho cá nhân một cách
không phù hợp;
- Tiếp xúc đối với một bên khác;


Quy tắc ứng xử cho luật sư tư vấn Anh
và xứ Wales.
Tranh tụng và bào chữa:

- Lừa dối tòa án;
- Sự tuân thủ quy định ở tòa án;
- Từ chối tham gia bào chữa;
- Sự xuất hiện tại Tòa với tư cách người
bào chữa;
- Sự xuất hiện với tư cách một nhân chứng;
- Trả tiền cho nhân chứng;


Quy tắc mẫu đạo đức nghề nghiệp luật sư


1. Cơ cấu
 Lời nói đầu;
 4 chương với 14 điều khoản:
* Chương 1: Yêu cầu chung về đạo đức nghề
nghiệp luật sư với 4 điều khoản;
* Chương 2: Quan hệ với khách hàng: 6 điều khoản
* Chương 3: Quan hệ với các cơ quan tố tụng và
các cơ quan nhà nước khác: 2 điều khoản
* Chương 4: Quan hệ với đồng nghiệp: 2 điều
khoản.