nguyên tắc đọc bảng thống kê

CÁCH VẼ BIỂU ĐỒ
KHAITHÁCTRITHỨC ĐỊALÝQUABẢNGTHỐNGKÊSỐLIỆU

NGUYÊNTẮC ĐỌCBẢNGTHỐNGKÊ
1.Phảisửdụnghếtsốliệu đãcho.
2.Nhậnxéttheohàngngang đểcókếtluậnchungvềsựpháttriểnchungnhất.
3.Nhậnxéttừnggiai đoạn&giảithích.
4.Nếucộtdọccónhiều đốitượngthìxemsốlượngtừngcột đểxếp hạng đối
tượng.
5.Saukhixếphạngtìmmốiquanhệcủacáccộtkếbên để đưaranhậnxét.
6.Tìmnhữngcực đại,cựctiểu.
7.Khicầnphảibiếtthựchiệnphéptínhhợplý đểtìmratỉsốmới&sửdụngtỉsố
này đểsosánh.
8.Kháiquáthếtmọimốiliênhệcơbảnnhất để đưa đếnkếtluậnchung.
-Vẽbiểu đồchỉsửdụngmộtmàumực(không được dùngviết đỏvàviếtchì).
-Xemkỹ đơnvịmà đềbàicho(đơnvịthựctếhay đơnvị%).
-Nếucầncóthểchuyển đơnvịthíchhợp,tínhtoánchínhxác.
-Vẽbiểu đồsạchsẽ,theothứtựcủa đềbài.
-Kýhiệurõràng,ghisốliệuvàchúthích đầy đủ.
-Ghitựa đềchobiểu đồ đãvẽ.
DÀNHCHOLỚP12:KỸNĂNGTHỰCHÀNH
Những điềulưuýkhihọcinhthựchiệnkỹnăngvẽbiểu đồ:
Nếu đềthighirõyêucầuvẽcáigìthìchỉcần đọckỹ,gạchdưới
đểtránhlạc đềvàthựchiệntheo đúngyêucầu
Nêu đềkhôngghirõyêucầucụthểlàvẽgìmàlàvẽdạngthíchhợpnhấtthìhọc
sinhphảiphântích đềthậtkỹtrướckhithựchiện– Đâylàdạng đềkhóhọcsinh
phảibiếtphântích đểnhậndạngthích ợp.
Đểnhậndạnghọcsịnhcần đọcthậtkỹ đềvàdựavàomộtsốcụmtừgợiý&mộtsố
yếutốcơbảntừ đềbài đểxác địnhmìnhcầnphảivẽdạngnàochothíchhợp.
Vídụ:
+1:Khi đềbàicócụmtừcơcấuhoặcnhiềuthànhphầncủamộttổngthểÌThìvẽ

biểu đồtròn(Nếuchỉ1hoặc2mốcthờigian).Biểu đồmiền(Nếu đềchoítnhất3
mốcthờigian).
+2:Khi đềbàicócụmtừTốc độpháttriển,Tốc độtăngtrưởngDùng đườngbiểu
diễn(Đồthị) đểvẽ.
+3:Khi đềbàicócụmtừ:Tìnhhình,sosánh,sảnlượng,sốlượngThườngdùng
biểu đồcột
+4:Khi đềbàichonhiều đốitượng,nhiều đơnvịkhácnhauhãynghĩ đến.
Việcxửlýsốliệu đểquyvềcùngmột đơnvị đểvẽHoặcphảidùng đếncácdạng
biểu đồkếthợp.
+5Khi đềbàicócụmtừTốc độpháttriển,Tốc độtăngtrưởnglạicónhiều đối
tượng,nhiềunăm,cùngmột đơnvịthìhãynghĩ đếnlấynăm đầulà100%rồixửlý
sốliệutrướckhivẽ.
GỢIÝNHẬNXÉTBIỂU ĐỒ:
Biểu đồhìnhcộthay đồthịthườngcónhậnxétgiốngnhau:
Nhậnxétcơbản:
a/-Tănghaygiảm?
-Nếutăngthìtăngnhưthếnào?(Nhanh,chậm, đều…Baonhiêulầnhoặc%)
-Giảmcũngvậy–Giảmnhanhhaychậm
-Thời điểmcaonhất,thấpnhất,Chênhlệchgiữacaonhấtvớithấpnhất.
b/-Mốcthờigianchuyểntiếptừtăngquagiảmhaytừgiảmquatăng(khôngghi
từngnămmột,trừkhimỗinămmỗithay đổitừtăngquagiảm&ngượclại)hoặc
mốcthờigiantừtăngchậmquatăngnhanh&ngượclại.
*Giảithích:(Chỉgiảithíchkhi đềbàiyêucầu)
Khigiảithíchcầntìmhiểutạisaotăng,tạisaogiảm(Cầndựavàonộidungbàihọc
cóliênquan đểgiảithích).
Nếu đềbàicó2,3 đốitượngthìnhậnxétriêngtừng đốitượngrồisau đósosánh
chúngvớinhau.
Biểu đồtròn:
-1Vòngtròn:Xemyếutốnàolớnnhất,nhỏnhất?.Lớnnhất,sovớinhỏnhấtthì
gấpmấylần.

-2hoặc 3vòng:Sosánhtừng phầnxemtănghaygiảm,tănggiảmnhiềuhayít.
-Nhìnchungcácvòngvềthứtựcóthay đổikhông?Thay đổinhưthếnào?
-Giảithíchcũngdựatrênnộidungbài.
Biểu đồmiềnhaybiểu đồkếthợp:Khinhậnxétthìcầnkếthợpcácyếutốcủacác
dạngtrên.
LƯUÝ:Nhậnxétbiểu đồphảiluôncósốliệuchứngminh.
DànhchoHọcSinh
Mở đầu
Sựpháttriểnnhanhnhưvũbãocủakhoahọckỹthuậtvàcôngnghệvàocuốithế
kỷXX, đầuthếkỷXI đãtạonênnhững thiếtbịkỹthuậthiện đại,côngnghệthông
tin… đượcsửdụngtrongtấtcảcáclĩnhvựchoạt độngcủaconngười.Môn địalý
cũngkhôngbỏquacơhộisửdụngchúngvàotrongquátrìnhdạyhọc.Càngngày
càngnhiềuphươngtiện,thiếtbịkỹthuậtdạyhọc đượcsửdụngrộngrãitheo
nhữngphươngphápdạyhọcthíchhợp.Cácphươngtiệndạyhọcmộtmặtlàmthay
đổiphương phápdạyhọctruyềnthống,mặtkhácgópphần đổimớinộidungdạy
họcvàmởrộngthêmkhảnănglĩnhhộitrithứckhoahọchiện đại.Nhờvàoviệcsử
dụngcácphươngtiệnkỹthuậtdạyhọcnàymàviệcdạyhọc đã đemlạihiệuquả
caonhất.Mộttrongnhữngphươngphương tiệndạyhọchiệnnay đượccảthầyvà
trò đónnhậnvà đượcsửdụngrộngrãichínhlàAtlát địalýViệtNamdocôngty
bản đồ–tranh ảnhgiáokhoathuộcnhàxuấtbảngiáodục đãtổchứcbiênsoạnvà
xuấtbản.
NộidungAtlát đạilýgồm3phầnchính:
-Cácbản đồ địalýtựnhiên
-Cácbản đồ địalýkinhtếxãhội
-Bản đồcácvùngkinhtếViệtNam
Atlát địalýViệtNamlàmộtdạngbản đồgiáokhoa,làmộttậphợpcóhệthốngcác
bản đồ địalý đượcsắpxếpmộtcáchkhoahọc,phụcvụchomục đíchdạyhọc,có
hìnhthứctrìnhtrày đẹp,chấtlượngintốt,màusắc đẹp,giácảhợplý.
Atlát địalýViệtNamcótínhthốngnhấtcaovềcơsởtoánhọc,nộidungvàbốcục
bản đồkháphùhợpvớichươngtrìnhhọctập địalýlớp12.Atlát địalýViệtNam

đượcthànhlậpdựatrênchươngtrình địalýViệtNam,nódiễngiảicácvấn đề địa
lýtựnhiên,kinhtế,xãhội, đitừcáichung đếncáiriêng,từtựnhiên đếnkinhtếxã
hội,từtoànthể đếnkhuvực,cácbộphận. Đâychínhlàcấutrúcchungnhấtcủa
Atlát.Cơsởtoánhọcsửdụnghệthốngtỷlệhợplý(làbộisốcủanhau).Tuynhiên
cácbản đồnàykhôngphảitáchrờinhaumàcóliênquanmậtthiếtvớinhau,song
cấutrúccònmộtsố điềucầnlưuývìvừathiếulạivừathừa.Thiếunhiềunộidung
địalý,thừamộtsốbản đồtựnhiên.
ởtrang đầubìa2cóbảngchúgiảichungchocácbản đồsong đánglẽratrongtừng
bản đồchuyên đềphảicóbảngchúgiảiriêng đểdễsửdụng.Nhưng trongAtlát địa
lýViệtNamkhôngtheoquyluậttrênmànhiềukýhiệuthểhiệnnộidungchuyên
môncủacáctrangbản đồ đã được đưarangoàibìa2songvẫn đượcgiảithích ở
trêntừngbản đồ,nhiềukýhiệubiểuhiệnnộidungchuyên đềtừngbản đồlẽra
nên để ởtừngtrangbản đồthìlại đưarangoàibìa2gâykhókhănchongườisử
dụng.
HơnnữacuốnAtlát địalýViệtNamnàylại đượcsửdụngcho2chươngtrìnhrất
khácnhau;haitrình độkhácnhauquáxanhư ởnướcta(lớp9,lớp12).Nếu
hướngdẫnchotrình độlớp9thìkhôngphùhợplớp12vàngượclạinhưvậybài