SKKN một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy nội dung các tư thế tác động cơ bản vận động trên chiến trường cho học sinh khối 12 trường THPT số 1 bắc hà

MỤC LỤC
MỤC LỤC: …….….…………………………………………..…..….

1

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ: ……..…………………...……….……..…..

2

1. Lí do chọn đề tài: ……………………………………...……..……

2

2. Mục đích nghiên cứu: ....................................................................

4

3. Đối tượng nghiên cứu: ...................................................................

4

4. Phương pháp nghiên cứu: .............................................................

4

5. Thời gian, địa điểm nghiên cứu: ...................................................

5

PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: …...…………...………...……...

6

1. Thực trạng của vấn đề: ..................................................................

6

2. Phân tích yếu lĩnh kỹ thuật của các động tác vận động cơ bản
trên chiến trường: ..............................................................................

6

2.1. Động tác Đi khom: ......................................................................

7

2.2. Động tác Chạy khom: .................................................................

8

2.3. Động tác Bò cao: ..........................................................................

8

2.4. Động tác Lê: .................................................................................

9

2.5. Động tác Trườn: ..........................................................................

10

2.6. Động tác Vọt tiến: ......................................................................... 11
3. Cách tổ chức thực hiện: .................................................................

12

4. Một số chú ý khi giảng dạy các tư thế động tác vận động cơ bản
12
trên chiến trường cho học sinh: ………………………............
5. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm: ............................................ 15
PHẦN III. KẾT LUẬN: …………………………………………….. 17
TÀI LIỆU THAM KHẢO: …………………………………….….… 19
THẨM ĐỊNH ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
19
NGHIỆM TRƯỜNG THPT SỐ 1 BẮC HÀ: ………………….……

1


PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
Giáo dục quốc phòng - An ninh là một bộ phận của nền giáo dục quốc
dân, nhằm thống nhất nhận thức về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, xây dựng con
người mới xã hội chủ nghĩa có sự phát triển tồn diện cả về thể chất lẫn tinh
thần. Việc nâng cao chất lượng giảng dạy bộ mơn Giáo dục quốc phịng - An
ninh cho học sinh là nhiệm vụ hết sức quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc
dân, góp phần bồi dưỡng cho thế hệ trẻ những kiến thức cơ bản về đường lối
quân sự, quốc phòng của Đảng ta và kỹ năng quân sự để sẵn sàng tham gia lực
lượng vũ trang khi cần thiết, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong
tình hình mới. Giáo dục quốc phòng - An ninh cho học sinh phổ thông là nhiệm

vụ rất quan trọng, cấp bách trong chiến lược đào tạo con người mới xã hội chủ
nghĩa, nhằm giáo dục cho thế hệ trẻ nói chung, học sinh nói riêng lịng u
nước, u chủ nghĩa xã hội, ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần tập thể, tư duy và
kiến thức quân sự, chuẩn bị nhân lực và đào tạo nhân tài cho nhiệm vụ bảo vệ
Tổ quốc là một trong những nội dung giáo dục toàn diện trong nhà trường, góp
phần hình thành nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa. Mặt khác, Giáo dục
quốc phòng – An ninh còn trang bị kiến thức, ý thức xây dựng bảo vệ Tổ quốc,
góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước.
Đối với giáo viên tham gia giảng dạy bộ mơn Giáo dục quốc phịng - An
ninh, cơng việc giảng dạy phải gắn liền với nghiên cứu khoa học. Đây là con
đường ngắn nhất để khơng ngừng tích luỹ kiến thức, nâng cao trình độ, gọt sắc
tư duy, góp phần tìm ra những hình thức, biện pháp thích hợp để truyền đạt tri
thức tới người học.
Sau nhiều năm giảng dạy mơn Giáo dục quốc phịng - An ninh theo
phương pháp mới, bản thân tôi nhận thấy trong một tiết dạy giáo viên phải
chuyển tải nhiều kiến thức đồng thời phân chia thời gian học lý thuyết cũng như
thực hành phải hợp lý khoa học mới giải quyết được hết trọng tâm nội dung bài
dạy. Mặt khác không để học sinh học phần lí thuyết cũng như thực hành một
2


cách thờ ơ, xem thường và cũng tránh sự nhàm chán trong tập luyện đó là yếu tố
chủ quan, địi hỏi giáo viên phải vận dụng phát huy tốt việc đổi mới phương
pháp giảng dạy. Cần lưu ý rằng, để phục vụ đắc lực cho việc nâng cao chất
lượng giảng dạy, hướng nghiên cứu của các giáo viên Giáo dục quốc phòng - An
ninh nên tập trung trực tiếp vào nội dung kiến thức môn học hay những yếu tố
tham gia vào quá trình dạy và học như: Đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi
mới cách thức tổ chức các hoạt động trong nội dung chương trình học tập...
Đổi mới mạnh mẽ sâu rộng phương pháp dạy và học, phương pháp kiểm
tra, đánh giá: Giáo viên cần phải đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng

tích cực hố hơn nữa quá trình học tập của học sinh, phải tạo ra cho học sinh có
hứng thú trong q trình học tập và tự giác, tích cực tham khảo tài liệu, chủ
động nắm bắt nội dung môn học, nhằm hiểu sâu hơn nữa kiến thức. Đồng thời,
cần cải tiến phương pháp học tập của học sinh, bởi hoạt động của giáo viên trên
lớp đã bao hàm hoạt động của học sinh; cũng như vậy, hoạt động học của học
sinh luôn chứa đựng vai trò giảng dạy của giáo viên. Để dự báo năng lực học
tập, tự giáo dục của học sinh, năng lực giảng dạy của giáo viên, từ đó điều
chỉnh, cải tiến cách thức học tập của học sinh, phương pháp giảng dạy của giáo
viên. Có như vậy, chúng ta mới thực sự biến quá trình đào tạo thành quá trình tự
đào tạo.
Việc giảng dạy nội dung các tư thế vận động cơ bản trên chiến trường cho
học sinh khối 12 của trường THPT số 1 Bắc Hà trong những năm qua cũng gặp
rất nhiều khó khăn do đặc thù của địa phương là một trong 62 huyện nghèo nhất
của cả nước, đa số các em là người dân tộc thiểu số, điều kiện để học tập cũng
như việc hòa nhập với xu hướng phát triển chung của đất nước còn gặp nhiều
hạn chế, thời gian để đầu tư cho học tập của các em cịn ít, cơ sở vật chất phục
vụ cho hoạt động dạy và học còn gặp nhiều khó khăn. Đội ngũ giáo viên tham
gia giảng dạy bộ mơn Giáo dục quốc phịng - An ninh đều là giáo viên kiêm
nhiệm (Chỉ có 1 đồng chí đã được đào tạo ngắn hạn 6 tháng giáo viên kiêm

3


nhiệm giảng dạy mơn Giáo dục quốc phịng - An ninh) nên chất lượng dạy và
học của bộ môn cũng gặp những khó khăn nhất định.
Với những lý do nêu trên tôi mạnh dạn đi sâu vào nghiên cứu đề tài sáng
kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy các

tư thế động tác cơ bản vận động trên chiến trường cho học sinh khối
12”

2. Mục đích nghiên cứu.
Nhằm nâng cao chất lượng dạy và học bộ mơn Giáo dục quốc phịng - An
ninh cho học sinh phổ thông đặc biệt là việc giúp cho học sinh lớp 12 nắm vững
và thực hiện tốt các tư thế động tác vận động trên chiến trường và có thể vận
dụng vào trong cuộc sống hàng ngày. Tăng cường sức khỏe, đảm bảo cho cơ thể
phát triển hài hòa cân đối, giữ gìn và hình thành các tư thế ngay ngắn, phát triển
hệ thống cơ quan nội tạng trong cơ thể như tim mạch, hô hấp, hệ xương, hệ cơ…
Tăng cường quá trình trao đổi chất, củng cố và rèn luyện hệ thống thần kinh,
phát triển các tố chất vận động, nâng cao năng lực làm việc, trang bị cho học
sinh những tri thức kĩ năng, kĩ xảo vận động cần thiết cho các hoạt động khác
trong cuộc sống. Góp phần vào việc hình thành các thói quen đạo đức, phát triển
trí tuệ, rèn luyện ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong nhanh nhẹn, có tinh thần tập
thể cao. Giúp học sinh nhanh chóng hình thành được các kỹ năng cơ bản của các
tư thế động tác vận động cơ bản trên chiến trường, tự giác tích cực chủ động
trong việc tiếp thu các kiến thức đã được học.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Học sinh khối lớp 12 năm học 2012 - 2013 của trường THPT số 1 Bắc Hà
- huyện Bắc Hà - tỉnh Lào Cai.
4. Phương pháp nghiên cứu.
Để giải quyết được các nhiệm vụ của đề tài, tôi đã dùng các phương pháp
nghiên cứu sau:

4


- Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu.
- Phương pháp phỏng vấn, trao đổi toạ đàm.
- Phương pháp hướng dẫn tập luyện, sửa sai.
- Phương pháp dự giờ, trao đổi, rút kinh nghiệm
- Phương pháp quan sát sư phạm.

- Phương pháp tốn học thống kê xử lí kết quả.
5. Thời gian, địa điểm nghiên cứu.
- Thời gian:
Năm học 2012 - 2013.
- Địa điểm:
Trường THPT số 1 Bắc Hà - huyện Bắc Hà - tỉnh Lào Cai.

5


PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Thực trạng của vấn đề:
Đối với các em học sinh phổ thông do được sinh ra và lớn lên trong hịa
bình nên những hiểu biết về chiến tranh của các em chỉ thông qua sách báo và
các phương tiện thông tin đại chúng... do đó các em khơng thể hình dung được
mức độ khốc liệt của chiến tranh gây ra vì vậy trong quá trình học tập các nội
dung của mơn Giáo dục quốc phịng - An ninh nói chung, các tư thế động tác
vận động cơ bản trên chiến trường nói riêng các em chưa thực sự tích cực và chủ
động trong việc tiếp thu nội dung kiến thức của bài học. Đây là thực trạng chung
của các học sinh phổ thông khi học tập, tập luyện nội dung các tư thế động tác
vận động cơ bản trên chiến trường.
Qua những năm giảng dạy nội dung chương trình mơn học Giáo dục quốc
phịng - An ninh đặc biệt là giảng dạy phần các tư thế động tác vận động cơ bản
trên chiến trường cho học sinh khối 12 tôi nhận thấy rằng sự hứng thú học tập
của học sinh trong quá trình học tập chưa cao, các em còn chưa phát huy tinh
thần và thái độ tự giác, tích cực khi học mơn Giáo dục quốc phịng - An ninh,
chưa tích cực, hứng thú tập luyện các nội dung phần thực hành, chưa xác định rõ
được tầm quan trọng của bộ môn nên dẫn đến chất lượng trong việc giảng dạy
và học tập của bộ mơn Giáo dục quốc phịng - An ninh còn chưa cao.
Kết quả kiểm tra nội dung các tư thế động tác cơ bản vận động trên chiến

trường của khối 12 năm học 2011 - 2012 như sau:
- Tổng số học sinh là 214 em trong đó:
Học sinh giỏi: 46 học sinh = 21,5%
Học sinh khá: 88 học sinh = 41,1%
Học sinh trung bình: 80 học sinh = 37,4%

6


2. Phân tích yếu lĩnh kỹ thuật của các động tác vận động cơ bản trên
chiến trường.
2.1. Động tác Đi khom.
* Trường hợp vận dụng: Thường được vận dụng trong trường hợp gần
địch có địa hình, địa vật che khuất, che đỡ cao ngang tầm ngực hoặc đêm tối
sương mù, địch khó phát hiện. Đi khom cao khi khơng có chướng ngại vật.
2.1.1. Đi khom cao:
- Tư thế chuẩn bị:
Chân trái bước lên một bước, mũi bàn chân hơi chếch sang phải, chân
phải dùng mũi bàn chân làm trụ xoay gót lên cho người nghiêng sang phải để
thu nhỏ mục tiêu, hai chân chùng, trọng lượng dồn đều vào hai chân, từ bụng trở
lên cúi thấp, mắt quan sát địch, tay trái cầm ốp lót tay, tay phải cầm tay cầm,
ngót trỏ đặt ngồi vành cị, mặt súng nghiêng sang trái, đầu nòng súng cao
ngang mắt trái, súng ở tư thế sẵn sàng chiến đấu.
- Động tác tiến:
Chân phải bước lên đặt cả bàn chân xuống đất, mũi bàn chân chếch sang
phải, hai chân vẫn chùng gối. Cứ như vậy hai chân thay nhau bước tiến đến vị trí
đã định.
2.1.2. Đi khom thấp:
Như đi khom cao chỉ khác hai chân chùng hơn, người cúi thấp hơn.
Đi khom khi có chướng ngại vật: Động tác cơ bản như đi khom ở địa hình

bình thường, chỉ khác dây súng đeo vào vai phải, tay phải nắm ốp lót tay, cánh
tay kẹp chặt súng vào người, tay trái cầm cành lá ngụy trang hoặc vạch đường
để tiến.
Khi mang vật chất, khí tài, trang bị động tác cơ bản như trên, chỉ khác:
súng đeo sau lưng, hai tay mang vật chất, khí tài, trang bị.
* Những điểm chú ý:
7


- Thuận tay trái thì động tác thực hiện ngược lại.
- Khi đi người không nhấp nhô, không ôm súng.
2.2. Động tác Chạy khom.
* Trường hợp vận dụng: Thường được vận dụng trong trường hợp cần
vận động nhanh từ địa hình này sang địa hình khác.
Động tác cơ bản như động tác đi khom, chỉ khác: tốc độ nhanh hơn, bước
chân dài hơn.
2.3. Động tác Bò cao.
* Trường hợp vận dụng: Thường được vận dụng trong trường hợp ở nơi
gần địch, có địa hình, địa vật cao hơn tư thế người ngồi, vận động qua nơi dễ
phát ra tiếng động như: nơi có gạch, ngói, sỏi, đá lởm chởm, cành khơ, lá khơ…
cần phải dùng tay để dị mìn.
2.3.1. Bị cao hai chân một tay:
* Trường hợp vận dụng: khi gần địch, sẵn sàng dùng súng hoặc một tay
dị mìn, mang, ơm, khí tài trang bị ...
- Tư thế chuẩn bị: Người ngồi xổm, chân trái trước, chân phải sau, hai
bàn chân hơi kiễng, trọng lượng dồn đều vào hai mũi bàn chân, dây súng đeo
vào vai phải, tay phải cầm ốp lót tay, cánh tay kẹp chặt súng vào thân người.
- Động tác tiến:
Người hơi ngả về trước, năm ngón tay trái chụm lại đưa về trước chống
xuống đất trước mũi bàn chân phải, rồi từ từ xòe ra đẩy nhẹ lá cây, cỏ khơ… về

các phía, lấy đầu các ngón tay và chân phải làm trụ, chuyển dần trọng lượng
thân người sang bên phải, chân trái nhấc lên đặt mũi bàn chân dưới sát lòng bàn
tay trái. Chuyển trọng tâm thân đồn đều vào hai chân, tay trái đưa về trước, năm
ngón tay chụm lại chống trước mũi bàn chân trái, thực hiện động tác như trên.
Cứ như vậy tay trái, hai mũi bàn chân phối hợp nhịp nhàng thực hiện 2 chắc 1 đi
tiến lên vị trí xác định, mắt luôn quan sát hướng địch.
8


2.3.2. Bò cao hai chân hai tay:
* Trường hợp vận dụng: dùng trong trường hợp chưa cần dùng đến
súng, tay khơng bận.
Động tác cơ bản như bị cao hai chân một tay, chỉ khác: súng đeo sau
lưng, khi tiến tay nào thì dị đường của chân đó thực hiện 3 chắc 1 đi tiến đến
nơi xác định.
* Những điểm chú ý:
- Khi tiến không để báng súng chạm đất, không đặt cả bàn chân.
- Ở nơi có cây cỏ thấp, khơng có mìn có thể tay trái cầm cành lá ngụy
trang.
2.4. Động tác Lê.
* Trường hợp vận dụng: Thường được vận dụng trong trường hợp gần
địch, cần thu hẹp mục tiêu, nơi địa hình, địa vật cao ngang tầm người ngồi, động
tác cần nhẹ nhàng, thận trọng.
2.4.1. Lê cao.
- Tư thế chuẩn bị: người ngồi nghiêng xuống đất, mông trái và đùi trái
tiếp đất, chân trái co lên để đùi trái gần vng góc với hướng địch, cẳng chân
gần vng góc với đùi, chân phải duỗi thẳng tự nhiên, tay trái chống trước đùi
trái, đầu hơi cúi. Tay phải cầm ốp lót tay, súng đặt trên đùi và cẳng chân, súng
nằm thăng bằng trên cẳng chân trái, hộp tiếp đạn quay ra ngồi, nịng súng hơi
chếch sang trái hoặc có thể đặt súng trên hông phải.

- Động tác tiến: Chân phải co lên, đặt sát bàn chân vào bàn chân trái, tay
trái chống về trước một cánh tay, bàn tay hơi chếch sang phải dùng sức của chân
phải và tay trái nâng người lên khỏi mặt địa hình và đẩy người về trước. Khi
chân phải duỗi thẳng tự nhiên thì đặt đùi và cẳng chân trái xuống đất. Cứ như
vậy, tay trái chân phải phối hợp đẩy người tiến đến vị trí xác định, mắt ln
quan sát hướng địch
9


2.4.2. Lê thấp
Động tác cơ bản như Lê cao, chỉ khác: khi tiến, đặt cả cẳng tay xuống đất,
bàn tay quay sang bên phải, đầu cúi thấp hơn.
Khi mang vật chất, khí tài, trang bị: Động tác cơ bản như trên, chỉ khác:
súng đeo sau lưng, để vật chất lên cẳng chân hoặc tay kẹp vật chất và đặt vật
chất lên sườn để tiến.
* Những điểm chú ý:
- Trường hợp thuận tay trái, động tác ngược lại.
- Không để súng chạm đất.
2.5. Động tác Trườn.
* Trường hợp vận dụng: thường được vận dụng ở nơi gần địch, để dị,
gỡ mìn, chui qua hàng rào của địch, hoặc khi cần vượt qua địa hình bằng phẳng,
nơi vật che khuất, che đỡ cao ngang tầm người nằm.
2.5.1. Trườn ở địa hình bằng phẳng.
- Tư thế chuẩn bị: người nằm sấp, súng đặt bên phải dọc theo thân người,
cách thân người từ 25- 30cm, đầu nịng súng hướng về phía trước và cao ngang
tầm đầu, hộp tiếp đạn hướng ra ngoài. Hai tay gập, khuỷu tay rộng hơn vai, hai
cẳng tay và hai bàn tay úp xuống đất sát vào nhau và đặt dưới cằm hoặc hơi
chếch về trước. Hai chân duỗi thẳng, hai mũi bàn chân chống xuống đất, hai bàn
chân khép lại tự nhiên.
- Động tác tiến: hai tay đưa về trước khoảng 15 - 20cm, hai mũi bàn chân

co về trước, dùng sức của hai tay và hai mũi bàn chân nâng người lên và đẩy
người về trước, bụng và ngực lướt trên mặt đất, đầu cúi xuống, cằm gần sát địa
hình. Cứ như vậy phối hợp hai chân, hai tay để tiến, tiến được 2 - 3 nhịp, tay
phải cầm ốp lót tay nhấc súng lên, đưa súng về trước đặt nhẹ xuống địa hình, rồi
tiếp tục tiến.
2.5.2. Trườn ở địa hình mấp mơ.
10


Động tác cơ bản như trườn ở địa hình bằng phẳng, chỉ khác: hai tay co,
khuỷu tay khép sát sườn, hai bàn tay chống sát nách, nâng người cao hơn để
tiến.
Khi mang vật chất khí tài, trang bị: động tác cơ bản như trên, chỉ khác:
súng đeo sau lưng, vật chất để dọc bên phải thân người. Khi lấy vật chất, người
nghiêng sang trái, chân phải hơi co lên, hai tay đưa vật chất về trước rồi tiếp tục
tiến.
* Những điểm chú ý:
- Không để súng chạm vào các vật xung quanh.
- Không đưa súng qua đầu.
2.6. Động tác Vọt tiến.
* Trường hợp vận dụng: thường được vận dụng khi vượt qua địa hình
trống trải, khi địch tạm ngưng hỏa lực.
2.6.1. Vọt tiến ở tư thế cao:
Khi đang đi, đứng, quỳ, ngồi… tay phải xách súng, nếu có trang bị khác
thì đeo súng vào sau lưng, hai tay mang trang bị, người hơi cúi về trước, dùng
sức của hai chân bật người về trước chạy nhanh. Quá trình vận động chuyển
súng thành tư thế sẵn sàng chiến đấu.
2.6.2. Vọt tiến ở tư thế thấp:
Khi đang nằm, bò, trườn… người hơi nghiêng về bên trái, chân trái co
lên, đùi cao ngang thắt lưng, chân phải duổi thẳng tự nhiên, tay phải chuyển

súng hoặc trang bị dọc theo thân người hoặc đặt ngang bên hông, dùng sức của
tay trái và hai chân nâng và bật người dậy, chân phải bước lên, vọt chạy. Quá
trình vận động chuyển súng thành tư thế sẵn sàng chiến đấu.
2.6.3. Vọt tiến vận dụng:
Tay phải cầm ốp lót tay, đặt súng sang bên phải, hai tay chống xuống
trước ngực, dùng lực của hai tay và hai chân nâng người lên, chân phải bước về
11


thành tư thế chạy nhanh. Quá trình vận động chuyển súng thành tư thế sẵn sàng
chiến đấu.
* Những điểm chú ý: Trước khi vọt tiến nếu địch theo dõi thì phải di
chuyển vị trí rồi mới vọt tiến.
3. Cách tổ chức thực hiện:
Đối với học sinh khối lớp 12 năm học 2012 - 2013 được áp dụng thực
nghiệm thì khi giảng dạy nội dung các tư thế động tác vận động cơ bản trên
chiến trường bên cạnh việc áp dụng các phương pháp theo quy định của bộ môn.
Tôi căn cứ vào từng nội dung kỹ thuật cụ thể để tiến hành một số biện pháp để
tăng thời lượng luyện tập của học sinh như tiến hành luyện tập theo 4 hàng
ngang, hàng nào tập tốt được giảm khối lượng và thời lượng tập luyện để
khuyến khích học sinh hăng say tích cực và cố gắng trong q trình tập luyện.
Giáo viên thường xuyên quan sát sửa sai cho học sinh trong q trình tập luyện,
nếu sai ít thì có thể sửa sai trực tiếp theo nhóm, nếu sai nhiều thì dừng tập và sửa
sai, phân tích làm mẫu lại những động tác sai mà học sinh thường mắc phải cho
cả lớp thấy được những lỗi đó để từ đó biết cách khắc phục những tồn tại và
tránh lặp lại trong q trình tập luyện, Cuối mỗi tiết học tơi đều dành một
khoảng thời gian nhất định để các tổ, nhóm tổ chức hội thao và có rút kinh
nghiệm nên đã kích thích học sinh tích cực tập luyện thi đua giữa các tổ, nhóm
với nhau.
Kết thúc thời gian học tập của toàn bộ nội dung các tư thế động tác vận

động cơ bản trên chiến trường, tôi tiến hành kiểm tra đánh giá kết quả học tập
của học sinh để so sánh kết quả đạt được với kết quả kiểm tra phần các tư thế
động tác vận động cơ bản trên chiến trường của học sinh khối 12 trong năm học
2011 - 2012 học sinh.
4. Một số chú ý khi giảng dạy các tư thế động tác vận động cơ bản
trên chiến trường cho học sinh.

12


Khi giảng các tư thế động tác vận động cơ bản trên chiến trường cho học
sinh, do số lượng học sinh trong lớp tương đối đông, nên tôi chia lớp thành
nhiều tổ, nhóm để tập luyện, tận dụng hết diện tích của thao trường, bãi tập, tổ
chức tập luyện đồng loạt, quay vòng để tăng mật độ và cường độ vận động.
Đặc điểm của học sinh phổ thông là ưa vận động, quá trình hưng phấn cao
hơn ức chế. Các em rất hứng thú tập luyện song cũng rất dễ chán nản, vì thế tơi
thường xun động viên khích lệ, nhắc nhở kịp thời tới tất cả các đối tượng học
sinh trong lớp giúp cho các em tích cực tập luyện hơn. Muốn giúp các em nắm
vững các yếu lĩnh kỹ thuật, làm quen với những cảm giác vận động nhất định,
cần thiết cho học sinh thực hiện các bài tập dẫn dắt và chuẩn bị. Tuỳ theo điều
kiện và kế hoạch cụ thể, người giáo viên có thể ứng dụng một số bài tập bổ trợ
phù hợp để áp dụng vào trong quá trình giảng dạy. Trước khi lên lớp người giáo
viên cần chuẩn bị tốt một số nội dung sau:
Chuẩn bị kỹ giáo án trước khi lên lớp: Giáo án cần được giáo viên soạn
giảng kỹ càng trước khi lên lớp theo đúng phân phối chương trình do Bộ Giáo
dục và Đào tạo quy định, cần hình thành rõ được các nội dung, tiến trình lên lớp,
phương pháp giảng dạy, cách tổ chức lớp. Trong giáo án cũng cần thể hiện được
tuần tự các bài tập bổ trợ, các trò chơi sẽ sử dụng đan xen giữa những phần cứng
sao cho phù hợp với mục đích, yêu cầu của bài học đồng thời gây hứng thú cho
các em học sinh trong quá trình học tập.

Chuẩn bị tốt sân bãi và các phương tiện đồ dùng dạy học: Ở đây cần
phân biệt rõ những gì giáo viên cần chuẩn bị, những gì học sinh cần chuẩn bị và
những gì giáo viên cùng chuẩn bị với học sinh. Bên cạnh đó phải biết những gì
cần chuẩn bị trước hay sau để phục vụ tốt nhất cho giờ học và mang lại hiệu quả
cao nhất.
Cần đưa học sinh vào nền nếp với tác phong qn sự hố: Điều này cần
có những quy ước, ký tín hiệu tập luyện và những yêu cầu về kỷ luật tập luyện,
rèn cho các em học sinh có ý thức, tác phong quân sự ngay từ tiết học đầu tiên.

13


Chọn và bồi dưỡng đội ngũ cán sự bộ môn: Muốn cán sự bộ mơn hoạt
động có hiệu quả người giáo viên cần dành thời gian bồi dưỡng cho các em về
cách quản lý điều hành lớp và các kĩ thuật động tác của bộ mơn Giáo dục quốc
phịng - An ninh để các em có thể làm cán sự của bộ môn và các em cán sự bộ
môn này có thể làm mẫu được thay cho giáo viên khi cần thiết.
Tổ chức một giờ học tốt: Cần phải tổ chức sao cho giảm thiểu thời gian
vơ ích đến mức tối đa, tăng thời gian có ích và mật độ, cường độ vận động cho
lớp học sao cho hợp lý. Khi tập luyện nội dung các tư thế động tác vận động cơ
bản muốn có hiệu quả thì cường độ vận động phải tối đa, và quãng nghỉ phải
đầy đủ nên đòi hỏi người giáo viên phải hết sức chú ý. Một điều cần chú ý là
phải khởi động thật kỹ càng trước khi thực hiện các bài tập. Khi giảng giải kỹ
thuật động tác lời giảng cần ngắn gọn khúc triết, dễ hiểu, cần sử dụng các thuật
ngữ chuyên môn, tránh giảng giải rườm rà, cần giúp cho học sinh dễ hiểu, dễ
nhớ. Bên cạnh đó thường xuyên sửa chữa động tác sai cho các em, vì trong quá
trình tập luyện cũng như vận dụng vào thực tế đòi hỏi kỹ thuật phải chính xác thì
hiệu quả mới được phát huy, cần áp dụng cả sửa chữa chung và cá biệt phù hợp
với đối tượng và khả năng của từng học sinh.
Tuyệt đối phải bảo đảm an toàn cho các em học sinh, thường xuyên tuyên

truyền và nhắc nhở các em về tính kỷ luật, bảo đảm an tồn trong khi tập luyện.
Cần sử dụng nhiều hình thức bài tập dưới dạng trò chơi, và các phương
pháp tập luyện vòng tròn để tạo hưng phấn cho học sinh. Cần sử dụng các ký tín
hiệu luyện tập như: cịi, mõ... để kích thích học sinh gây hứng thú học tập và
tăng nhịp điệu vận động.
Hướng dẫn học sinh các bài tập ở nhà, cách tự tập luyện ngoài giờ để
củng cố, hoàn thiện kỹ thuật và nâng cao sức khoẻ. Việc hướng dẫn cho học sinh
tự học, tự tập các tư thế vận động cơ bản rất phong phú, đa dạng. Hướng dẫn
cho học sinh tự học phải căn cứ vào nội dung đã dạy trong giờ, trình độ thể lực
của từng đối tượng học sinh, điều kiện cơ sở vật chất cho phép. Có thể nói đây là
một cơng việc rất khó, địi hỏi giáo viên cần nắm vững thực tiễn, có sự sáng tạo
14


để có những bài tập đơn giản phù hợp với hoàn cảnh của học sinh mà lại hấp
dẫn và tạo ra được sự hứng thú cho các em tự học, tự rèn luyện tại nhà.
Các hình thức sử dụng như giao bài về nhà bằng lý thuyết với các câu hỏi.
Có thể giao bằng cách sưu tầm tranh ảnh, hay tự vẽ có liên quan đến các tư thế
động tác vận động cơ bản trên chiến trường. Bên cạnh đó là giao các bài tập
thực hành về các tư thế vận động cơ bản trên chiến trường cho các em về nhà tập
luyện thêm. Lưu ý các em khi thực hiện các bài tập thực hành nhất thiết phải
khởi động kỹ càng trước khi tập. Dọn vệ sinh khu tập luyện để bảo đảm an toàn,
và phải tập thường xuyên nhưng không được tập luyện quá sức hay tập luyện
ngay sau khi ăn no.
Khi giao bài về nhà rồi thì giáo viên cần có các biện pháp để kiểm tra
đánh giá kết quả tự tập luyện của học sinh. Trước khi giao các bài tập giáo viên
cần kiểm tra và ghi lại kết quả đạt được lần 1, sau khi đã tập một thời gian thì
tiến hành kiểm tra lại lần 2, rồi đối chiếu thành tích 2 lần đó với nhau. Từ đó có
thể đánh giá khả năng tự tập luyện cũng như hiệu quả đạt được trong quá trình
tập luyện của các em là như thế nào.

5. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
Từ kết quả nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng

giảng dạy các tư thế động tác cơ bản vận động trên chiến trường cho
học sinh khối 12” tôi thấy rằng có những vấn đề cần giải quyết như sau:
Một là: Chất lượng giờ học thực hành môn Giáo dục quốc phòng - An
ninh trong trường THPT số 1 Bắc Hà vẫn cịn có những hạn chế cần khắc phục.
Với cơ sở vật chất, sân tập còn thiếu thốn về nhiều mặt, nội dung phương pháp
giảng dạy của giáo viên chưa thực sự đa dạng phong phú, chưa lôi cuốn học sinh
hứng thú, tích cực để học tập bộ mơn. Bên cạnh đó cịn có nhiều học sinh và cả
phụ huynh của các em chưa thực sự hiểu biết nhiều về ý nghĩa và tầm quan
trọng của bộ môn Giáo dục quốc phòng - An ninh.

15


Hai là: Qua q trình nghiên cứu tơi đã lựa chọn được một số cách thức
tập luyện có tác dụng tốt, ít nhiều để hạn chế, khắc phục những nhược điểm nêu
trên. Mục đích là giúp cho học sinh ở trường tôi phát triển thể lực, thực hiện tốt
kỹ thuật động tác và có thể vận dụng vào trong thực tiễn.
Ba là: Qua thực tiễn giảng dạy, áp dụng một số kinh nghiệm và giải pháp
để rèn luyện cho học sinh các tư thế động tác vận động cơ bản trên chiến trường
tôi thấy rằng về chất lượng, kết quả học tập của các em có tiến bộ hơn rõ rệt.
Các em có niềm say mê, tự giác tích cực tập luyện với bộ mơn Giáo dục quốc
phịng - An ninh nói chung và nội dung các tư thế động tác vận động cơ bản trên
chiến trường nói riêng. Qua đó các em thấy được tầm quan trọng của các tư thế
động tác vận động cơ bản trên chiến trường và cố gắng phấn đấu hơn nữa để
hoàn thiện kỹ thuật.
Thông qua kiểm tra chất lượng học sinh khối 12 nội dung các tư thế động
tác vận động cơ bản trên chiến trường trong năm học 2012 - 2013 tôi thấy kết

quả học tập của khối lớp 12 do tôi phụ trách giảng dạy đạt được như sau:
Tổng số học sinh là 234 em trong đó:
Học sinh giỏi: 88 học sinh = 37,6%
Học sinh khá: 96 học sinh = 41,0%
Học sinh trung bình: 50 học sinh = 21,4%
So sánh với kết quả kiểm tra nội dung các tư thế động tác vận động cơ
bản trên chiến trường của học sinh lớp 12 trong năm học 2011 - 2012 tôi nhận
thấy rằng kết quả của các em học sinh ở khối lớp 12 năm học 2012 - 2013 có sự
tiến bộ hơn rõ rệt so với năm học trước. Với những kết quả đạt được như trên,
tuy nhiên chưa phải là kết quả tối đa, nhưng đã có sự thay đổi về chất lượng lẫn
số lượng, bên cạnh đó cịn một phần khơng nhỏ là tùy thuộc vào trình độ,
phương pháp, nhận thức, ý thức học tập của mỗi học sinh.

16


PHẦN III. KẾT LUẬN
Qua quá trình giảng dạy và học tập nội dung các tư thế động tác vận động
cơ bản trên chiến trường và áp dụng một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng
học tập cho học sinh khối lớp 12 của trường THPT số 1 Bắc Hà. Tôi nhận thấy
rằng khi giảng dạy nội dung các tư thế động tác cơ bản vận động trên chiến
trường cho học sinh lớp 12 trước hết phải giúp học sinh hiểu được ý nghĩa và
tầm quan trọng của các tư thế động tác vận động cơ bản trong chiến đấu. Nếu
được thực hiện thuần thục và vận dụng linh hoạt vào các tình huống cụ thể trong
quá trình chiến đấu thì sẽ giúp người chiến sĩ hạn chế được thương vong, đồng
thời giành được lợi thế để chiến thắng kẻ thù.
Để đạt được mục đích đó thì khi giảng dạy nội dung các tư thế động tác
vận động cơ bản trên chiến trường cho học sinh, đòi hỏi người Giáo viên phải
biết vận dụng linh hoạt giữa các phương pháp truyền thống với việc kết hợp
sáng tạo các phương pháp dạy học tích cực khác phù hợp với năng lực, sở

trường của từng đối tượng học sinh thì sẽ phát huy được tính chủ động, tích cực
tự giác học tập của học sinh trong việc tiếp thu kiến thức và tạo ra được sự hứng
thú, u thích mơn học thì kết quả giảng dạy của giáo viên và học tập của học
sinh sẽ được cao hơn để từ đó giáo viên phát huy hơn nữa tinh thần học hỏi,
nâng cao trình độ chun mơn phục vụ tốt u cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
Trên đây là một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy nội
dung các tư thế động tác vận động cơ bản trên chiến trường mà bản thân tôi đã
áp dụng vào trong quá trình giảng dạy cho học sinh khối 12 trong năm học 2012
- 2013 của trường THPT số 1 Bắc Hà. Tuy bước đầu đã thu được một số kết quả
đáng khích lệ, tuy nhiên vẫn cịn nhiều hạn chế, tồn tại. Qua quá trình áp dụng
vào giảng dạy và tiến hành viết Sáng kiến kinh nghiệm không thể tránh khỏi
những sai sót. Tơi kính mong các đồng nghiệp, hội đồng thẩm định bổ xung và
đóng góp ý kiến thêm để sáng kiến kinh nghiệm này thực sự có hiệu quả và
được đưa vào thực tiễn trong quá trình giảng dạy phần các tư thế động tác vận
động cơ bản trên chiến trường cho học sinh khối lớp 12 ở trường THPT số 1 Bắc
17


Hà cũng như các trường THPT khác trên địa bàn tỉnh Lào Cai và các tỉnh khác
có điều kiện về cơ sở vật chất cũng như về mặt nhật thức của học sinh tương
đồng như trường THPT số 1 Bắc Hà.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Bắc Hà, ngày 14 tháng 04 năm 2014
NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN

Vũ Trung Hiếu

18

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách Giáo dục quốc phòng - An ninh 12 (Sách giáo khoa)
2. Sách Giáo dục quốc phịng - An ninh 12 (Sách giáo viên)
3. Cổng thơng tin Giáo dục quốc phịng (www.giaoducquocphong.org)
4. Thơng tin trên mạng Internet.

------------------------------------------------------THẨM ĐỊNH ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM TRƯỜNG THPT SỐ 1 BẮC HÀ:
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….

19

20