Tải bản đầy đủ (.pdf) (112 trang)

Ứng dụng hệ quản trị thư viện tích hợp ILIB tại các thư viện trên địa bàn hà nội

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.27 MB, 112 trang )

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----------------------------------------------------

NGUYỄN THUỲ LINH

ỨNG DỤNG HỆ QUẢN TRỊ THƯ VIỆN
TÍCH HỢP ILIB TẠI CÁC THƯ VIỆN
TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Chuyên ngành: Khoa học Thư viện

Hà Nội-2011


BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

CMCSoft

Công ty TNHH Giải pháp Phần mềm CMC (CMC
Software Solution Company Limited)

CNTT

Công nghệ thông tin

CSDL

Cơ sở dữ liệu



iLib

Hệ quản trị thƣ viện tích hợp (Integrated Library Solutions)

MARC21

Khổ mẫu biên mục đọc máy (Machine Readable
Cataloguing)

OPAC

Tra cứu công cộng trực tuyến (Online Public Access
Catalog)

UNIMARC Khổ mẫu biên mục máy tính đọc đƣợc (Universal Machine
Readable Catalogue)
TV

Thƣ viện

TVQG

Thƣ viện Quốc gia

TT-TV

Thông tin – thƣ viện



CÁC HÌNH VẼ VÀ BẢNG BIỂU
Hình 1.1. Mô hình Hệ quản trị thƣ viện tích hợp trên Web
Hình 1.2. Các phiên bản của Hệ quản trị thƣ viện iLib
Hình 2.1. Màn hình chính của phân hệ Bổ sung
Hình 2.2. Màn hình chính của phân hệ Lƣu thông
Hình 2.3. Màn hình quản lý thông tin bạn đọc
Hình 2.4. Màn hình Quản lý kho
Hình 2.5. Màn hình Phân quyền sử dụng
Hình 2.6. Quy trình Hỗ trợ khách hàng áp dụng tại công ty CMCSoft
Hình 2.7. Quy trình gửi yêu cầu dành cho khách hàng
Hình 2.8. Quy trình giải quyết yêu cầu
Hình 2.9. Quy trình ghi nhận cập nhật yêu cầu
Hình 3.1: Mô hình mạng cơ bản trong thƣ viện
Hình 3.2: Mô hình các loại máy chủ cần có của thƣ viện
Hình 3.3: Mô hình cổng thông tin cho thƣ viện
CÁC BẢNG THỐNG KÊ SỐ LIỆU
Bảng 2.1. Trang thiết bị của 6 thƣ viện
Bảng 2.2. Trình độ học vấn của cán bộ 6 thƣ viện
Bảng 2.3. Chuyên môn đƣợc đào tạo của cán bộ 6 thƣ viện
Bảng 2.4. Phân bố nguồn nhân lực của 6 cơ thƣ viện
Bảng 2.5. Tình hình ứng dụng phân hệ bổ sung tại 6 thƣ viện
Bảng 2.6. Tình hình ứng dụng phân hệ biên mục tại 6 thƣ viện
Bảng 2.7. Tình hình ứng dụng phân hệ Lƣu thông tại 6 thƣ viện
Bảng 2.8. Tình hình ứng dụng phân hệ Kho tại 6 thƣ viện
Bảng 2.9. Tình hình ứng dụng phân hệ Opac tại 6 thƣ viện
Bảng 2.10. Thông tin gói hỗ trợ của nhà cung cấp
Bảng 2.11. Mức độ hài lòng của khách hàng với nhà cung cấp


MỤC LỤC

Trang
MỤC LỤC .............................................................................................................. 1
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 3
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 3
2. Tình hình nghiên cứu .................................................................................... 5
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 7
3.1. Mục đích.................................................................................................... 7
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................. 7
4. Giả thuyết nghiên cứu ................................................................................... 7
5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 8
5.1. Đối tƣợng nghiên cứu ................................................................................ 8
5.2. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 8
6. Phƣơng pháp nghiên cứu .............................................................................. 8
6.1. Phương pháp luận ..................................................................................... 8
6.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể ................................................................ 9
7. Ý nghĩa khoa học và ứng dụng của đề tài ...................................................... 9
8. Kết quả nghiên cứu ....................................................................................... 9
CHƢƠNG 1: CÁC THƢ VIỆN TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI VỚI HỆ QUẢN
TRỊ THƢ VIỆN TÍCH HỢP ILIB ......................................................................... 10
1.1. Nội hàm các khái niệm ............................................................................... 10
1.1.1. Khái niệm quản trị, hệ quản trị ............................................................. 10
1.1.2. Khái niệm Tích hợp .............................................................................. 10
1.1.3. Khái niệm Hệ quản trị thư viện tích hợp ............................................... 11
1.2. Ý nghĩa việc ứng dụng hệ quản trị thƣ viện tích hợp của các thƣ viện ở
Hà Nội ............................................................................................................... 13
1.2.1. Xuất xứ hệ quản trị thư viện tích hợp iLib. ............................................ 13
1.2.2. Đặc điểm hệ quản trị thư viện tích hợp iLib. ......................................... 17
1.2.3. Khái quát các thư viện ở Hà Nội đã ứng dựng hệ quản trị thư viện
tích hợp iLib ................................................................................................... 18
1.2.2. Vai trò của việc ứng dụng hệ quản trị thư viện tích hợp iLib tại các

thư viện ở Hà Nội ........................................................................................... 19
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG VIỆC ỨNG DỤNG HỆ QUẢN TRỊ THƢ
VIỆN TÍCH HỢP TẠI CÁC THƢ VIỆN TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI ............... 22
2.1. Cơ sở hạ tầng và kinh phí đảm bảo việc ứng dụng hệ quản trị thƣ viện
tích hợp iLib ...................................................................................................... 22
2.1.1. Trang thiết bị và cơ sở vật chất để ứng dụng ........................................ 22
2.1.2. Kinh phí dành cho hoạt động ứng dụng hệ quản trị thư viện tích
hợp ................................................................................................................. 25
1


2.2. Nguồn nhân lực để ứng dụng hệ quản trị thƣ viện tích hợp của các thƣ
viện 26
2.2.1. Trình độ của đội ngũ cán bộ ................................................................. 27
2.2.2. Chuyên môn được đào tạo .................................................................... 28
2.2.3. Bố trí nguồn nhân lực .......................................................................... 28
2.3. Các phân hệ của hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib đã đƣợc ứng dụng ......... 30
2.3.1. Thực trạng ứng dụng phân hệ Bổ sung ................................................. 30
2.3.2. Thực trạng ứng dụng phân hệ Biên mục ............................................... 38
2.3.3. Thực trạng ứng dụng phân hệ lưu thông và quản lý bạn đọc ................. 44
2.3.4. Thực trạng ứng dụng phân hệ Quản lý Kho .......................................... 48
2.3.5. Thực trạng ứng dụng phân hệ tra cứu trực tuyến Opac ......................... 50
2.3.6. Thực trạng ứng dụng phân hệ Bảo mật phân quyền, sao lưu dữ liệu ..... 55
2.4. Các sản phẩm, dịch vụ và vấn đề chia sẻ thông tin ...................................... 57
2.4.1. Sản phẩm và dịch vụ thông tin điện tử .................................................. 57
2.4.2. Vấn đề chia sẻ dữ liệu ........................................................................... 58
2.5. Công tác hỗ trợ của nhà cung cấp hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib............ 59
2.5.1. Nội dung và cách thức hỗ trợ sử dụng phần mềm ................................. 60
2.5.1. Hiệu quả công việc hỗ trợ ..................................................................... 64
CHƢƠNG 3 : GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ỨNG DỤNG HỆ

QUẢN TRỊ THƢ VIỆN TÍCH HỢP TẠI CÁC THƢ VIỆN Ở HÀ NỘI ................ 67
3.1. Một số nhận xét việc ứng dụng hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib tại các
thƣ viện ở Hà Nội .............................................................................................. 67
3.1.1. Những ưu điểm ..................................................................................... 67
3.1.2. Những vấn đề còn tồn tại ...................................................................... 69
3.1.3. Một số nguyên nhân.............................................................................. 70
3.2. Tăng cƣờng đầu tƣ cơ sở vật chất hạ tầng công nghệ thông tin.................... 70
3.2.1. Mở rộng diện tích ................................................................................. 70
3.2.2. Tăng cường phát triển hạ tầng kỹ thuật thông tin.................................. 71
3.2.3 Đầu tư kinh phí cho duy trì và nâng cấp hệ quản trị thư viện tích
hợp iLib .......................................................................................................... 74
3.3. Hoàn thiện hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib .............................................. 75
3.4. Nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ................................................................ 77
3.5. Đào tạo ngƣời dùng tin ............................................................................... 81
3.6. Tăng cƣờng công tác chia sẻ thông tin giữa các thƣ viện ............................. 82
KẾT LUẬN ........................................................................................................... 84
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 85

2


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Xây dựng và phát triển thƣ viện điện tử đang là xu thế phát triển
chung của thế giới. Các cơ quan thông tin và thƣ viện Việt Nam không
nằm ngoài xu thế phát triển đó. Nắm bắt xu hƣớng này, trong Văn kiện
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX, Đảng ta đã định ra đƣờng lối phát
triển ngành thƣ viện Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại
hóa nhƣ sau: “…phát triển mạng lƣới thƣ viện, hiện đại hóa công tác thƣ
viện, lƣu trữ…”. Đƣờng lối đó một lần nữa lại đƣợc khẳng định trong kết

luận của Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ƣơng khóa 9 về tiếp
tục thực hiện Nghị quyết TW 2 khóa VIII, đề ra phƣơng hƣớng phát triển
giáo dục, đào tạo, khoa học và công nghệ từ nay đến 2005 và đến 2010
là: “…Tổ chức hệ thống thông tin khoa học và công nghệ quốc gia, các
thƣ viện điện tử theo hƣớng hiện đại. Mở rộng mạng thông tin để đƣa tri
thức, khoa học đến với mọi ngƣời…”. Đặc biệt ngày 17 tháng 10 năm
2000, Ban chấp hành TW Đảng đã ban hành Chỉ thị số 58-CT/TƢ về đẩy
mạnh công nghệ thông tin phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa trong đó khẳng định: “Ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin là
nhiệm vụ ƣu tiên trong chiến lƣợc phát triển kinh tế-xã hội, là phƣơng
tiện chủ lực để đi tắt, đón đầu, rút ngắn khoảng cách phát triển so với các
nƣớc đi trƣớc.” đồng thời Chỉ thị cũng chỉ rõ: “Mọi lĩnh vực hoạt động
kính tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng đều phải ứng dụng công
nghệ thông tin để phát triển.” Bên cạnh đó, theo Quyết định số
10/2007/QĐ-BVHTT ngày 4 tháng 5 năm 2007 của Bộ trƣởng Bộ Văn
hóa Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) Phê duyệt Quy
hoạch phát triển ngành Thƣ viện Việt Nam đến năm 2010 và định hƣớng
đến năm 2020, quy định đã đề cập đến những vấn đề hết sức cơ bản của

3


sự nghiệp thƣ viện Việt Nam đó là: “Phát triển thƣ viện điện tử và thƣ
viện kỹ thuật số”
Chính vì vậy, trong lĩnh vực thông tin thƣ viện, ứng dụng công nghệ
thông tin, hiện đại hóa các cơ quan thông tin thƣ viện đã và đang trở
thành mục tiêu chiến lƣợc phát triển của sự nghiệp Thông tin – thƣ viện
Việt Nam.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thông tin – thƣ
viện ở Việt Nam tuy mới diễn ra trong vòng mấy chục năm gần đây

nhƣng đã làm thay đổi diện mạo của ngành thƣ viện: tăng nhanh tốc độ ở
tất cả các công đoạn xử lý thông tin, cải tiến toàn bộ quy trình công nghệ
hiện hành. Với mục đích ứng dụng công nghệ thông tin đạt hiệu quả,
việc lựa chọn phần mềm phù hợp với mỗi thƣ viện để sao cho phần mềm
đó có thể đem lại hiệu quả cao trong công tác nghiệp vụ, phục vụ bạn
đọc cũng nhƣ chia sẻ và trao đổi thông tin với các thƣ viện khác luôn là
vấn đề đƣợc quan tâm hàng đầu.
Giải pháp Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib (Integrated Library
Solutions) là phần mềm do công ty TNHH Giải pháp Phần mềm CMC
(CMC Software Solution Co. ltd.) nghiên cứu và phát triển để ứng dụng
trong hoạt động của các cơ quan thông tin – thƣ viện của Việt Nam từ
năm 1999. Đây là một hệ thống thƣ viện tích hợp với các module đƣợc
thiết kế nhằm đáp ứng nhu cầu tin học hóa hoạt động trong toàn mạng
lƣới các cơ quan thông tin thƣ viện Việt Nam. Từ các thƣ viện công cộng
đến các cơ quan thông tin – thƣ viện của các Bộ, các Ngành, thƣ viện các
trƣờng đại học, thƣ viện chuyên ngành đến các trung tâm thông tin.
iLib có đầy đủ các tính năng quản trị các quy trình nghiệp vụ chuẩn
của một cơ quan thông tin thƣ viện hiện đại. Từ hoạt động bổ sung, biên
mục, tra cứu trực tuyến (OPAC), quản lý lƣu thông tài liệu (ấn phẩm và
các nguồn tin điện tử), quản lý xuất bản phẩm nhiều kỳ (tạp chí, tập san,
4


báo,...), quản lý kho tài liệu, quản lý thông tin về bạn đọc đến hoạt động
mƣợn liên thƣ viện, quản trị hệ thống – tất cả đều có thể kết hợp dùng
mã vạch. Đặc biệt, tất cả các module đƣợc tích hợp vào trong một hệ
thống thống nhất và có thể liên thông và chuyển đổi tƣơng tác với nhau
một cách dễ dàng. Đặc biệt là khả năng tích hợp và xử lý tiếng Việt.
Tính đến thời điểm hiện nay, ngoài Hệ thống thƣ viện công cộng,
Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib cũng đã đƣợc sử dụng tại nhiều cơ

quan thông tin - thƣ viện của các trƣờng đại học, cao đẳng, các thƣ viện
chuyên ngành và trung tâm thông tin. Trong đó, có một số cơ quan thông
tin thƣ viện thuộc dự án giáo dục đại học với vốn vay của Ngân hàng thế
giới.
Qua thời gian ứng dụng, Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib đã mang
lại những hiệu quả rõ rệt trong hoạt động của các cơ quan thông tin thƣ
viện theo hƣớng hiện đại, Tuy nhiên, thực tế đến nay vẫn còn có một số
hạn chế do các yếu tố chủ quan và khách quan khác nhau mang lại. Để
có đánh giá đúng đắn có cơ sở khoa học về phần mềm và khả năng ứng
dụng của các cơ quan thông tin thƣ viện, tôi mạnh dạn chọn đề tài “Ứng
dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib tại các thƣ viện trên địa bàn Hà
Nội” làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp của mình với mong muốn nắm
bắt đƣợc thực trạng áp dụng phần mềm iLib của các cơ quan thông tin
thƣ viện ở Việt Nam nói chung và các cơ quan thông tin thƣ viện ở Hà
Nội nói riêng, trên cơ sở đó góp phần hoàn thiện phần mềm và nâng cao
hiệu quả hoạt động đáp ứng tốt nhất nhu cầu thông tin cho ngƣời dùng
tin.
2. Tình hình nghiên cứu
Tại Việt Nam, trong quá trình các cơ quan thông tin thƣ viện sử
dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib, đã có một số hội thảo, hội nghị
tổng kết tình hình áp dụng iLib, và một số khóa luận tìm hiểu về vấn đề
5


ứng dụng phần mềm này, nhƣng thời gian cũng đã lâu và mới ở mức
đánh giá hiệu quả ứng một của một/một số module. Các khóa luận đã
nghiên cứu về Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib với các đề tài cụ thể
nhƣ:
“Ứng dụng công nghệ thông tin tại Trung tâm Thông tin – Thư viện
Đại học Giao Thông Vận Tải, thực trạng và giải pháp”. Tác giả Đỗ Tiến

Vƣợng bảo vệ năm 2006.
“Đánh giá hệ quản trị Thư viện tích hợp Ilib” của tác giả Phạm
Tiến Toàn bảo vệ năm 2004.
“Tìm hiểu việc triển khai ứng dụng phân hệ bổ sung và phân hệ
biên mục của phần mềm iLib tại Thư viện Quốc gia Việt Nam” của tác
giả Trƣơng Thị Thu Phƣơng bảo vệ năm 2006.
“Nghiên cứu các phân hệ của phần mềm hệ quản trị tích hợp Ilib”.
của tác giả Đoàn Đức Vĩnh bảo vệ năm 2008.
“Ứng dụng hệ quản trị thư viện tích hợp ILIB vào công tác tra cứu
và lưu thông tài liệu tại thư viện Quốc gia Việt Nam”: của tác giả Tuấn
Quang Minh bảo vệ năm 2008
“Phần mềm quản trị thư viện Ilib tại trung tâm TTTV trường Đại
học Giao thông vận tải” của tác giả Nguyễn Thị Ngọc bảo vệ năm 2010.
“Phần mềm quản trị thư viện Ilib tại trung tâm TTTV trường Đại
học Ngoại thương Hà Nội” của tác giả Vũ Kim Trang bảo vệ năm 2010.
Về Hội thảo nghiên cứu về iLib có “Hội nghị Hội thảo phần mềm
Ilib với việc xây dựng thư viện điện tử trong Hệ thống Thư viện công
cộng tại Quảng Ninh, ngày 19/7 - 21/7/2006.
Tuy nhiên, vấn đề nghiên cứu thực trạng ứng dụng toàn bộ Hệ quản
trị thƣ viện tích hợp iLib trong hoạt động của nhiều cơ quan thông tin
thƣ viện trên địa bàn Hà Nội thì chƣa có đề tài nào đề cập đến. Vì vậy đề
tài “Ứng dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib tại các thƣ viện trên địa
6


bàn Hà Nội” là vấn đề nghiên cứu hoàn toàn mới không trùng với đề tài
nào trƣớc đó.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích
Nghiên cứu hiện trạng ứng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib ở một

số thƣ viện trên địa bàn Hà Nội nhằm có cơ sở căn cứ khoa học để đề
xuất những giải pháp có tính khả thi cho việc hoàn thiện Hệ quản trị và
nâng cao hiệu quả ứng dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib trong hoạt
động phục vụ thông tin cho ngƣời dùng tin.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu những vấn đề lý luận liên quan đến đề tài.
- Nghiên cứu xuất xứ của Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib
- Khảo sát và phân tích thực trạng ứng dụng Hệ quản trị thƣ viện
tích hợp iLib tại 6 thƣ viện trên địa bàn Hà Nội.
- Đƣa ra những nhận xét đánh giá và đề xuát giải pháp, kiến nghị
hoàn thiện Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib, đẩy mạnh quá trình ứng
dụng có hiệu quả công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ quan
thông tin và thƣ viện.
4. Giả thuyết nghiên cứu
Đề tài “Ứng dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib tại các thƣ viện
trên địa bàn Hà Nội” thành công sẽ mang lại nhiều hiệu quả thiết thực
nhƣ sau:
Nắm đƣợc tình hình ứng dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib tại
các thƣ viện trên địa bàn Hà Nội.
Các thƣ viện thấy đƣợc mặt mạnh, hạn chế của mình khi áp dụng
Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib trong hoạt động nghiệp vụ.
Đƣa ra đƣợc những hạn chế của Hệ quản trị thƣ viện tích hợp và
yêu cầu đối với nhà cung cấp phần mềm. Đồng thời nhà cung cấp phần

7


mềm cũng có cơ sở để hoàn thiện và giải đáp một số thắc mắc của các
thƣ viện trong khi sử dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib.
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

5.1. Đối tượng nghiên cứu
Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib và việc ứng dụng Hệ quản trị thƣ
viện tích hợp iLib tại một số cơ quan Thông tin thƣ viện trên địa bàn Hà
Nội.
5.2. Phạm vi nghiên cứu
Trên địa bàn Hà Nội, có rất nhiều thƣ viện và Trung tâm Thông tin
đã ứng dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib trong hoạt động nghiệp
vụ, tuy nhiên do hạn chế về thời gian và trong khuôn khổ một luận văn
nên tôi tập trung nghiên cứu, khảo sát và phân tích thực trạng ứng dụng
Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib trong các khâu nghiệp vụ của 6 thƣ
viện vì 6 thƣ viện này có thời gian sử dụng dài gần nhƣ nhau, đại diện
cho các hệ thống thông tin thƣ viện khác nhau và có địa điểm cùng trên
địa bàn Hà Nội.
-

Thƣ viện Quốc gia Việt Nam
Thƣ viện Đại học Ngoại Thƣơng Hà Nội
Trung tâm Thông tin – Thƣ viện Đại học Văn Hóa Hà Nội
Trung tâm Thông tin khoa học & Tƣ liệu giáo khoa Học viện An

ninh Nhân dân
- Trung tâm Thông tin – Thƣ viện Viện Dƣợc Liệu
- Trung tâm Thông tin – Thƣ viện Viện Chiến Lƣợc và Phát triển
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Phương pháp luận
Sử dụng phƣơng pháp luận của chủ nghĩa Duy vật biện chứng khi
xem xét, nghiên cứu quá trình ứng dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp
iLib trong hoạt động thông tin, thƣ viện theo các nguyên tắc khách quan,
toàn diện, phát triển, lịch sử - cụ thể và thực tiễn.


8


6.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể
- Nghiên cứu tƣ liệu: phân tích, tổng hợp, so sánh các thông tin trên
cơ sở tƣ liệu thu thập đƣợc.
- Điều tra bằng bảng hỏi một số thƣ viện đang ứng dụng Hệ quản trị
thƣ viện tích hợp iLib.
- Phƣơng pháp quan sát, điều tra thực tiễn.
- Phƣơng pháp phỏng vấn, trao đổi, mạn đàm với các cán bộ đang
trực tiếp sử dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib trong hoạt động
nghiệp vụ.
7. Ý nghĩa khoa học và ứng dụng của đề tài
Luận văn đóng góp một phần nhỏ trong việc đánh giá đƣợc thực
trạng ứng dụng Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib tại các cơ quan thông
tin thƣ viện. Giúp các cơ quan thông tin, thƣ viện rút ra kinh nghiệm khi
triển khai và áp dụng phần mềm thƣ viện trong hoạt động nghiệp vụ.
Giúp công ty CMC ngày càng hoàn thiện và nâng cấp phần mềm đáp
ứng yêu cầu hoạt động nghiệp vụ thông tin thƣ viện trên cả nƣớc.
8. Kết quả nghiên cứu
Là công trình có độ dài 88 trang khổ giấy A4, ngoài phần mở đầu,
kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn chia thành 3 chƣơng.
Chương 1: Các thư viện trên địa bàn Hà Nội với Hệ quản trị thư
viện tích hợp iLib.
Chương 2: Thực trạng ứng dụng Hệ quản trị thư viện tích hợp
iLib tại các thư viện trên địa bàn Hà Nội.
Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả ứng dụng Hệ quản trị
thư viện tích hợp iLib tại các thư viện ở Hà Nội.

9



CHƢƠNG 1: CÁC THƢ VIỆN TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI
VỚI HỆ QUẢN TRỊ THƢ VIỆN TÍCH HỢP ILIB
1.1. Nội hàm các khái niệm
1.1.1. Khái niệm quản trị, hệ quản trị
Quản trị: Là sự tác động của chủ thể quản trị lên đối tƣợng quản
trị nhằm đạt đƣợc những mục tiêu nhất định trong điều kiện biến động
của môi trƣờng.
Hệ Quản trị: Gồm 2 phân hệ: Chủ thể quản trị và đối tƣợng quản
trị, chủ thể quản trị là tác nhân tạo ra các tác động quản trị nhằm dẫn dắt
đối tƣợng quản trị đi đến mục tiêu. Chủ thể có thể là một ngƣời, một bộ
máy quản trị gồm nhiều ngƣời hay một thiết bị. Đối tƣợng quản trị tiếp
nhận các tác động của chủ thể quản trị.
Quản trị dữ liệu: Thuật ngữ chung mô tả một cách tổng thể các
chức năng của một hệ thống tin học trong việc tổ chức và khai thác các
hệ thống thông tin dữ liệu, nhƣ thâm nhập, tổ chức, sắp xếp, phân loại,
tìm kiếm và bảo trì dữ liệu, điều hoà việc sử dụng các thiết bị phần cứng
để thực hiện các công việc đó.
Hệ quản trị cơ sở dữ liệu: là phần mềm hay hệ thống đƣợc thiết
kế để quản trị một cơ sở dữ liệu (CSDL). Cụ thể, các chƣơng trình thuộc
loại này hỗ trợ khả năng lƣu trữ, sửa chữa, xóa và tìm kiếm thông tin
trong một CSDL. Có rất nhiều loại hệ quản trị CSDL khác nhau: từ phần
mềm nhỏ chạy trên máy tính cá nhân cho đến những hệ quản trị phức tạp
chạy trên một hoặc nhiều siêu máy tính.
1.1.2. Khái niệm Tích hợp
Tích hợp là việc phối hợp các đối tƣợng thiết bị và công cụ khác
nhau để chúng cùng làm việc với nhau trong một hệ thống nhằm giải
quyết những nhiệm vụ chung nào đó. Trong ứng dụng tin học, chẳng hạn
10



để xây dựng một hệ thống thông tin quản lí, tích hợp hệ thống bao gồm
việc lựa chọn các máy tính, các thiết bị phụ cận, các giải pháp mạng và
thiết bị kết nối, các phần mềm hệ thống, phần mềm ứng dụng... cùng với
việc cài đặt, ghép nối chúng với nhau thành hệ thống cùng thực hiện
đƣợc các nhiệm vụ thu thập, lƣu trữ, truyền đƣa và xử lí thông tin theo
yêu cầu đề ra.
1.1.3. Khái niệm Hệ quản trị thư viện tích hợp
Hiện nay, khi triển khai các ứng dụng tin học trong hoạt động
thông tin – thƣ viện hai loại phần mềm chuyên dụng thƣờng đƣợc sử
dụng là: Phần mềm tƣ liệu và Phần mềm tích hợp quản trị thƣ viện.
Phần mềm tư liệu: là phần mềm dùng để quản lý, lƣu trữ, và tìm
kiếm tài liệu, đồng thời tạo ra các sản phẩm thông tin thƣ mục. Đối
tƣợng quản lý của phần mềm tƣ liệu là các tài liệu nhƣ: sách, báo, tạp
chí, các bài trích,…CSDL đƣợc tạo ra bới phần mềm tƣ liệu là CSDL thƣ
mục. Đó chính là bộ máy tra cứu thông tin tự động hóa.
Ví dụ nhƣ phần mềm CDS/ISIS là một trong những phần mềm tƣ
liệu rất hữu hiệu trong khâu tùy biến xây dựng CSDL và tìm kiếm thông
tin. Tuy nhiên, ngày nay sự phát triển mạnh mẽ của CNTT và viễn
thông, sự xuất hiện Internet, thì phần mềm tƣ liệu đơn lẻ không còn phù
hợp nữa. thực tế hoạt động thông tin thƣ viện đòi hỏi cần có phần mềm
hệ quản trị thƣ viện mạnh hơn có khả năng quản lý hàng triệu biểu ghi,
quản trị các định dạng số của tài liệu (Âm thanh, toàn văn, hình ảnh), có
khả năng khai thác trực tuyến và chia sẻ thông tin, đặc biệt có khả năng
tự động hóa quy trình dây chuyền thông tin tƣ liệu từ khâu bổ sung, biên
mục, tìm tin, quản lý bạn đọc, quản lý kho đến lƣu thông tài liệu, chia sẻ
tài liệu để phục vụ ngƣời dùng tin. Chính vì vậy đã xuất hiện các phần
mềm tích hợp quản trị thƣ viện.


11


Nhƣ vậy, khái niệm nội hàm Hệ quản trị thƣ viện tích hợp có thể
hiểu là: Hệ quản trị thư viện tích hợp: là phần mềm có khả năng thực
hiện toàn diện các chức năng quản lý của thƣ viện, bao gồm: theo dõi
việc bổ sung tài liệu, biên mục tự động, tìm tin tự động hay từ xa, quản
lý bạn đọc, quản lý lƣu thông tài liệu, quản lý kho, trao đổi thông tin thƣ
mục với các đơn vị khác.
Về mặt cấu trúc, Hệ quản trị thƣ viện tích hợp bao gồm 2 nhóm
chính là: Nhóm tác nghiệp và nhóm ngƣời sử dụng.
-

.
-

.

12


1.2. Ý nghĩa việc ứng dụng hệ quản trị thư viện tích hợp của
các thư viện ở Hà Nội
1.2.1. Xuất xứ hệ quản trị thư viện tích hợp iLib.
Trong những năm gần đây, việc hiện đại hoá các cơ quan thông tin
thƣ viện đều hƣớng vào việc ứng dụng CNTT nhằm tự động hoá các hoạt
động nghiệp vụ của thƣ viện truyền thống, hỗ trợ để thƣ viện thực sự trở
thành trung tâm cung cấp các dạng thông tin cần thiết cho đông đảo
ngƣời dùng tin nhằm nâng cao chất lƣợng hoạt động đào tạo và nghiên
cứu khoa học, phát triển công nghệ.

Trong việc triển khai thực hiện các dự án hiện đại hoá mạng lƣới
các thƣ viện, việc lựa chọn phần mềm quản trị thƣ viện có ý nghĩa quyết
định. Nguyên tắc chung để hiện đại hoá mạng lƣới các thƣ viện phải bảo
đảm là:
- Tính thống nhất trong hệ thống các thƣ viện thể hiện qua việc đảm
bảo sự liên thông giữa các thƣ viện;
- Tính hợp chuẩn quốc tế và quốc gia về thƣ viện và Công nghệ thông
tin;
- Tính kế thừa dữ liệu từ các phần mềm cũ (nhƣ từ phần mềm
CDS/ISIS – Computer Documentation System – Intergreted Set of
Information System);
- Tính dễ khai thác và sử dụng;
- Tính ổn định: hệ thống đƣợc phát triển và dùng ổn định qua một số
năm.
Giải pháp quản lý thƣ viện tích hợp iLib của Công ty CMCSoft
đƣợc thiết kế đáp ứng các nguyên tắc chung trên nhƣ mô tả dƣới đây:
Tính thống nhất trong toàn hệ thống đảm bảo sự liên thông
giữa các thư viện thành viên trong hệ thống

13


Giải pháp iLib đƣợc thiết kế đảm bảo các qui trình nghiệp vụ của
các thƣ viện nói chung, tuân thủ các chuẩn về nghiệp vụ thƣ viện, các
chuẩn liên thông và các chuẩn CNTT, trong các hệ thống đƣợc áp dụng.
Tính hợp chuẩn quốc gia và quốc tế về Thư viện
Giải pháp iLib tuân thủ hoàn toàn các chuẩn quốc gia và quốc tế
về hoạt động thông tin thƣ viện, đảm bảo các khâu trong qui trình hoạt
động.
Tính hợp chuẩn quốc gia và quốc tế về CNTT

Giải pháp iLib tuân thủ hoàn toàn các chuẩn về CNTT đã đƣợc
nêu ra đối với các phần mềm thƣ viện bao gồm:
- Chuẩn tiếng việt Unicode TCVN6909, hỗ trợ chuẩn TCVN5712;
- Chuẩn định dạng XML;
- Chuẩn giao thức truyền thông TCP/IP.
Tính thừa kế dữ liệu từ các phần mềm cũ
Giải pháp iLib cung cấp khả năng xuất và nhập dữ liệu hai chiều
với các hệ thống dựa trên hệ quản trị CSDL tƣ liệu CDS/ISIS, khổ mẫu
thƣ viện UNIMARC, MARC21 (hay USMARC). Khách hàng có thể tự
mình hoặc với sự trợ giúp của Công ty CMC trực tiếp xuất và nhập dữ
liệu, nhập toàn bộ dữ liệu từ hệ thống cũ sang hệ thống mới sử dụng
iLib.
Tính dễ khai thác và sử dụng
Giải pháp iLib đƣợc thiết kế dựa trên các công nghệ chuẩn, làm
việc cả trên môi trƣờng giao diện Web, lẫn môi trƣờng cửa sổ của
Windows. Ngoài ra, iLib còn kết hợp đƣợc tính dễ khai thác của giao
diện WEB (tiết kiệm tối đa thời gian cài đặt và triển khai cho khách
hàng) và tính sử dụng dễ dàng, hiệu suất cao của môi trƣờng giao diện
cửa sổ Windows, bằng việc ứng dụng công nghệ JAVA. Với công nghệ
JAVA, cơ quan có thể không cần cài đặt máy trạm, nhƣng vẫn có đƣợc
14


môi trƣờng làm việc dễ dàng và năng suất cao, tránh đƣợc hạn chế của
giao diện WEB là làm việc kém năng suất, cũng nhƣ hạn chế của giao
diện cửa sổ là khó khăn trong cài đặt.
Là giải pháp tổng thể về quản lý thƣ viện hiện đại, iLib là một hệ
tích hợp bao gồm nhiều phân hệ (module) đáp ứng tự động hoá các
nghiệp vụ chuẩn của thƣ viện với các chức năng:
- Bổ sung;

- Biên mục;
- Tra cứu Trực tuyến (OPAC);
- Quản lý Lƣu thông;
- Quản lý Xuất bản phẩm nhiều kỳ;
- Quản lý kho;
- Mƣợn liên thƣ viện;
- Quản trị Hệ thống.
Các phân hệ của phần mềm đƣợc thiết kế: Bảo đảm các nghiệp vụ
chuẩn của thƣ viện, dễ sử dụng và có khả năng tuỳ biến cao. Các phân hệ
là độc lập, có chế độ phân quyền cho ngƣời sử dụng, nhƣng có khả năng
liên kết với nhau trong những chức năng nghiệp vụ liên quan.
iLib quản trị các quy trình nghiệp vụ chuẩn của một thƣ viện hiện
đại nhƣ bổ sung, biên mục, tra cứu trực tuyến, quản lý lƣu thông tài liệu
(ấn phẩm và các nguồn tin điện tử), quản lý xuất bản phẩm nhiều kỳ (tạp
chí, tập san, báo,...), quản lý kho tài liệu, quản lý thông tin về bạn đọc,
quản lý mƣợn liên thƣ viện, quản trị hệ thống - tất cả đều có thể kết hợp
dùng mã vạch. Đặc biệt, tất cả các phân hệ đƣợc tích hợp vào trong một
hệ thống thống nhất và có thể liên thông và chuyển đổi tƣơng tác với
nhau một cách dễ dàng. Ngoài lĩnh vực quản lý thƣ viện truyền thống,
Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib bổ sung các tính năng của thƣ viện
điện tử, thƣ viện số, biến thƣ viện thành trung tâm thông tin hiện đại, tạo
15


cho ngƣời sử dụng một cổng vào mọi dạng thông tin, dù là xuất bản
phẩm đƣợc in ấn, tài liệu điện tử hay âm thanh, hình ảnh,.... Hệ quản trị
thƣ viện tích hợp iLib cũng đƣợc thƣờng xuyên cập nhật nhằm nắm bắt
đƣợc các công nghệ hiện đại và đáp ứng nhu cầu đổi mới của thƣ viện.
iLib tƣơng thích với cả Internet, Extranet và Intranet.
Nói tóm lại, dựa trên một quan điểm tổng thể khi thiết kế xây

dựng chƣơng trình, Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib đã thể hiện cố
gắng tuân thủ một phƣơng pháp luận khoa học chặt chẽ, có một cái nhìn
toàn diện đối với toàn bộ hệ thống chƣơng trình, tuân thủ các nguyên tắc
chung của khoa học thƣ viện.
Giải pháp Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib do công ty CMC thực
hiện, đƣợc phát triển và không ngừng đƣợc hoàn thiện từ 1999. Đến nay,
iLib đã trải qua các phiên bản:
- Trƣớc năm 2004: iLib 3.0;
- Đến tháng 8/2004: iLib 3.5;
- Cuối năm 2004: iLib 3.6;
- Năm 2005: iLib 4.0;
- Năm 2006: iLib 4.2, và đến nay có các phiên bản sau.

Hình 1.2. Các phiên bản của Hệ quản trị thư viện iLib
16


Với sự tƣ vấn của nhiều chuyên gia trong và ngoài nƣớc, đến nay,
hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib đã đƣợc ứng dụng thành công ở trên
100 đơn vị khách hàng, trong đó có 34 đại học và cao đẳng, 31 thƣ viện
công cộng ở các tỉnh thành, gần 40 các cơ quan thông tin và các viện
nghiên cứu….
1.2.2. Đặc điểm hệ quản trị thư viện tích hợp iLib.
Các phân hệ chức năng – hầu hết các hệ thống cung cấp: biên
mục, tra cứu và lƣu thông. Một số hệ thống có thêm các phân hệ nhƣ bổ
sung, quản lý báo tạp chí và WebPAC
Hệ điều hành – Một số hệ thống sử dụng hệ điều hành độc quyền.
Hầu hết các hệ thống sử dụng hệ điều hành Windows. Một vài hệ thống
sử dụng LINUX, một hệ điều hành mã nguồn mở.
Các Hệ Cơ sở dữ liệu – các hệ thống chính thƣờng dùng Hệ thống

quản trị CSDL đƣợc cung cấp bởi các công ty nhƣ Oracle và Informix.
Các hệ thống mã nguồn mở cũng sẵn sàng và có thể tải xuống từ Internet
Tính tích hợp: Các phân hệ của Bộ Phần mềm phải đƣợc tích hợp
trong một hệ thống với cơ sở dữ liệu chung, với giao diện nhất quán và
đặc biệt là có các mối liên kết theo chu trình phản ánh đúng logic của
những chu trình diễn ra trong thực tế hoạt động của thƣ viện.
Tính mở và tuỳ biến: cho phép thay đổi dễ dàng các tính năng có
sẵn và bổ sung các tính năng mới vào chƣơng trình. Khả năng tuỳ biến
cao cũng giúp thƣ viện ít phải lệ thuộc vào nhà phát triển trong một số
nghiệp vụ đặc thù nhƣ tạo sản phẩm thƣ mục, định khung biên mục, tạo
các báo cáo, khuôn dạng văn bản,...
Hỗ trợ đa ngữ và đa mã tiếng Việt: Quản lý dữ liệu đa ngữ bằng
mã UNICODE và cung cấp giao diện làm việc theo nhiều bảng mã tiếng
Việt (Unicode, ABC, VNI,.. ), và ngôn ngữ khác nhau (Anh, Pháp,
Nga…).
17


Các chuẩn tự động hóa
- Cấu trúc CSDL – MARC21
- Giao thức – Z39.50
- Các điểm đặc trƣng tìm kiếm
Kiến trúc mạng – các hệ thống chính chạy trên kiến trúc khách –
chủ và dùng giao thức TCP/IP để kết nối qua mạng (LANs và WANs)

Hình 1.3. Mô hình hệ quản trị thư viện tích hợp trên Web
1.2.3. Khái quát các thư viện ở Hà Nội đã ứng dựng hệ quản trị thư
viện tích hợp iLib
Trên địa bàn Hà Nội tính đến năm 2010, có 57 cơ quan thông tin thƣ viện đã sử dụng các phiên bản khác nhau của Hệ quản trị thƣ viện
tích hợp iLib. Trong đó có 2 thƣ viện công cộng (

), 25 trung tâm thông tin

, Viện nghiên cứu Trung Quốc, Viện nghiên
cứu Nhật Bản, Viện Nghiên cứu Vật liệu xây dự

18


-

, Trung tâm

thông tin Nhiệt đới Việt Nga, Viện chiến lƣợc và chƣơng trình giáo dục,
Ban tƣ tƣởng Văn hóa Trung ƣơng, VietNam-India Entrepreurship
Development Center (VIEDC), Trung tâm Đào tạo Bệnh viện Bạch Mai,
Bảo tàng Văn hóa các Dân tộc Việt Nam, Viện Nghiên cứu Phát triển xã
hội, Ban chấp hành Hội nông dân Việt Nam, Viện Chính sách khoa học
công nghệ, Viện Khoa học Công nghệ Quân sự - Bộ Quốc phòng, Tổng
cục Kỹ thuật – Bộ Quốc phòng), 30 trƣờng Đại học và Cao đẳng (Đại
học Thăng Long, Trƣờng Đại học Y Hà Nội, Đại học Văn Hóa Hà Nội,
Đại học Thƣơng Mại, Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn – Khoa thƣ
viện, Đại h



, Đại học Ngoại

thƣơng, Học viện Quan hệ Quốc tế (Trƣờng Đại học Ngoại Giao), Đại
học Mỹ thuật Hà nội, Đại học Lao động xã hội, Trung tâm Nhiệt đới
Việt Nga, Viện chiến lƣợc Quân sự, Viện lịch sử Quân sự, Học viện

Quân y, Học viện Khoa học Quân sự- KV Lai Xá, Học viện Khoa học
quân sự- KV Bạch Mai, Đại học Văn hóa- Nghệ thuật Quân đội, Trƣờng
Sĩ quan Lục quân I, Học viện Chính trị quân sự, Học viện Quốc phòng,
Học viện An ninh nhân dân, Học viện Thanh thiếu niên, Học viện Mật
mã, Trƣờng Sỹ Quan lục Quân 1, Cao đẳng Tài Nguyên Môi trƣờng Hà
Nội, Trƣờng Cán bộ tòa án, Trƣờng PTTH Trần Phú, Học viện Phòng
không Không quân, Học viện Biên phòng, Trƣờng Sỹ quan Pháo Binh ).
Các thƣ viện Quận, huyện, phƣờng, xã chƣa có nơi nào sử dụng. (xem
chi tiết ở phụ lục 1: Danh sách khách hàng trên địa bàn Hà Nội sử dụng
phần mềm iLib).
1.2.2. Vai trò của việc ứng dụng hệ quản trị thư viện tích hợp iLib tại
các thư viện ở Hà Nội
Hiện nay, Internet đƣợc coi là công cụ hiệu quả nhất nhằm nối kết
mọi ngƣời trên thế giới, văn hóa đọc cũng tìm thấy ở đó một công cụ
19


hiệu quả nhằm phổ biến sách rộng rãi. Sự ra đời của thƣ viện điện tử là
một tất yếu của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật trong giai đoạn bùng
nổ thông tin hiện nay. Các Hệ quản trị thƣ viện sẽ làm thay đổi cơ bản
phƣơng thức hoạt động của thƣ viện từ thu thập, xử lý tài liệu, phục vụ
ngƣời đọc. Đồng thời, nó cũng tạo ra các hoạt động thông tin, các sản
phẩm thông tin có giá trị nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao
của ngƣời dùng.


tin, hoạt
a
.
động nghiệp vụ: Hệ quản trị thƣ viện tích hợp

iLib

. Giảm thiểu các công việc trùng lặp, tái sử dụng các kết quả
của các phòng ban trong đơn vị.
: Với khả năng đáp ứng các
chuẩn về thƣ viện và công nghệ thông tin trong xử lý và lƣu trữ dữ liệu
Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib là công cụ hiệu quả để xây dựng các
cơ sở dữ liệu thƣ mục, dữ liệu số. Kiểm soát chất lƣợng các biểu ghi thƣ
mục theo chuẩn MARC21. Hỗ trợ xuất nhập dữ liệu 2 chiều với bất kỳ
hệ thống thƣ viện điện tử nào.
: Hệ quản trị thƣ viện tích hợp iLib giúp
các thƣ viện dễ dàng đƣa kho tài liệu của mình lên mạng bằng cách tích
hợp Web và Internet. Có cơ chế kiểm soát đối với các ẩn phẩm điện tử.
20


Giúp bạn đọc có thể khác thƣ viện mọi lúc, mọi nơi. iLib hƣớng tới xây
dựng một thƣ viện điện tử hoàn toàn trực tuyến trên mạng.
:
. Giảm
thiểu thời gian tìm kiếm và chờ đợi đƣợc đáp ứng thông tin của bạn đọc.
Tích hợp mã vạch, thiết bị từ giúp các thao tác nghiệp vụ đƣợc thuận tiện
và hiệu quả.
:

, th
ƣ
nhân, mƣợn liên thƣ viện.
: Hỗ trợ thƣ viện trao đổi dữ liệu với các thƣ
viện trong và ngoài hệ thống. Khai thác các dữ liệu trực tuyến, tái sử

dụng các kết quả xử lý tài liệu. Hỗ trợ các dịch vụ mƣợn liên thƣ viện.

21


CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG VIỆC ỨNG DỤNG HỆ QUẢN TRỊ
THƢ VIỆN TÍCH HỢP TẠI CÁC THƢ VIỆN TRÊN ĐỊA BÀN
HÀ NỘI
2.1. Cơ sở hạ tầng và kinh phí đảm bảo việc ứng dụng hệ
quản trị thư viện tích hợp iLib
2.1.1. Trang thiết bị và cơ sở vật chất để ứng dụng
Các trang thiết bị cần thiết để triển khai và áp dụng đƣợc Hệ quản
trị thƣ viện tích hợp iLib.
* Hạ tầng mạng:
Hệ thống hạ tầng mạng là thành phần cơ bản của mạng thông tin
thực hiện chức năng kết nối thiết bị nhƣ máy chủ, máy trạm, các thiết bị
mạng thông qua đƣờng kết nối vật lý. Hệ thống hạ tầng mạng bao gồm
thiết bị kết nối mạng và hệ thống cáp mạng.
* Máy chủ:
Nhiệm vụ của máy chủ là lƣu trữ thông tin, chạy các ứng dụng
phục vụ cho toàn bộ hệ thống nhƣ tìm kiếm, cập nhật, phần mềm tin học
hóa hoạt động nghiệp vụ thƣ viện, kho tƣ liệu điện tử và hệ thống phần
mềm quản lý kho tƣ liệu điện tử.
Máy chủ phục vụ hoạt động nghiệp vụ của thƣ viện. Yêu cầu kỹ
thuật: tốc độ tính toán lớn, khả năng lƣu trữ lớn. Hệ thống máy chủ có
thể đƣợc trang bị từng bƣớc, phù hợp với yêu cầu phát triển của hệ thống
thông tin và nhu cầu sử dụng của ngƣời dùng. Việc trang bị từng bƣớc hệ
thống máy chủ còn giúp tiết kiệm chi phí đầu tƣ, tăng hiệu quả đầu tƣ do
sự giảm giá nhanh chóng các thiết bị tin học.
* Máy trạm:

Là công cụ làm việc của các cán bộ nghiệp vụ thƣ viện, cũng nhƣ
cho các bạn đọc (cán bộ, sinh viên,…). Máy trạm là điểm truy nhập vào
hệ thống thông tin, cũng là một trong những điểm nhập thông tin cho hệ
thống. Máy trạm còn phục vụ các hoạt động tin học hóa văn phòng khác
22


×