Bao cao năng lực cạnh tranh PCI 2006

Baỏo caỏo Nghiùn cỷỏu Chủnh saỏch - VNCI, Sửở 11

CHể Sệậ NNG LC CANH TRANH
CấậP TểNH CUA VIẽT NAM NM 2006
ANH GIA CHấậT LNG IẽèU HANH KINH Tẽậ ẽ THUC ấY
S PHAT TRIẽN CUA KHU VC KINH Tẽậ T NHấN


Àïí xem baáo caáo naây vaâ söë liïåu chi tiïët, xin vaâo trang www.pcivietnam.org


CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH
CÊËP TĨNH CAVIÏÅT NAM NÙM 2006
ÀẤNH GIẤ CHÊËT LÛÚÅNG ÀIÏÌU HÂNH KINH TÏË ÀÏÍ THC
ÀÊÍY SÛÅ PHẤT TRIÏÍN CA KHU VÛÅC KINH TÏË TÛ NHÊN

Khuën cấo
Quan àiïím ca cấc tấc giẫ trònh bây trong bấo cấo nây khưng nhêët thiïët phẫn ấnh quan àiïím ca Cú quan
Phất triïín Qëc tïë Hoa K vâ quan àiïím ca Chđnh ph Hoa K.


Taỏc giaó chủnh vaõ Trỷỳóng nhoỏm nghiùn cỷỏu:
Tiùởn sụ Edmund Malesky

Nhoỏm nghiùn cỷỏu:
ệng Trờỡn Hỷọu Huyõnh
ệng ờồu Anh Tuờởn
Baõ Lù Thanh Haõ
Baõ Huyõnh Mai Hỷỳng
Baõ ửợ Lù Thu Ngoồc
ệng Tửn Nhờồt Quang

Baõ Lù Thu Hiùỡn
Tiùởn sụ David Ray


LÚÂI CẪM ÚN
Chó sưë Nùng lûåc cẩnh tranh cêëp tónh vïì mưi trûúâng kinh doanh ca Viïåt Nam (PCI) lâ kïët quẫ húåp tấc nghiïn
cûáu giûäa Dûå ấn Nêng cao Nùng lûåc Cẩnh tranh Viïåt Nam (VNCI) vâ Phông Thûúng mẩi vâ Cưng nghiïåp Viïåt
Nam (VCCI).
Tiïën sơ Edmund Malesky, chun gia tû vêën ca Dûå ấn VNCI lâ trûúãng nhốm nghiïn cûáu vâ Tiïën sơ David Ray,
Phố Giấm Àưëc Dûå ấn, chõu trấch nhiïåm xêy dûång phûúng phấp lån vâ viïët bấo cấo. Cấc thânh viïn khấc ca
nhốm nghiïn cûáu bao gưìm ưng Trêìn Hûäu Hunh, Trûúãng Ban Phấp chïë ca VCCI, ưng Àêåu Anh Tën vâ bâ Lï
Thanh Hâ ca VCCI; bâ Hunh Mai Hûúng, bâ Lï Thu Hiïìn, bâ Àưỵ Lï Thu Ngổc vâ ưng Tưn Nhêåt Quang ca
VNCI. Bấo cấo cng nhêån àûúåc sûå hưỵ trúå vâ àống gốp ca ưng Dennis Dzvinakis vâ ưng David Brunell ca Cú
quan Phất triïín Qëc tïë Hoa K (USAID), ưng Robert Webster vâ bâ Helle Weeke ca VNCI, tiïën sơ Kim Ninh,
ưng Scott Robertson vâ ưng Nick Freeman ca Qu Chêu Ấ.
Dûå ấn Nêng cao Nùng lûåc Cẩnh tranh Viïåt Nam lâ dûå ấn phất triïín kinh tïë do Cú quan Phất triïín Qëc tïë
Hoa K tâi trúå. Dûå ấn do Cưng ty Development Alternatives Inc (DAI) àiïìu hânh. Qu Chêu Ấ lâ nhâ thêìu
ph chđnh ca DAI thûåc hiïån húåp phêìn nghiïn cûáu mưi trûúâng chđnh sấch ca dûå ấn, bao gưìm thiïët kïë vâ
thûåc hiïån nghiïn cûáu Chó sưë Nùng lûåc cẩnh tranh cêëp tónh vïì mưi trûúâng kinh doanh ca Viïåt Nam.

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

i



MC LC
LÚÂI CẪM ÚN ...................................................................................i
DANH MC CHÛÄ VIÏËT TÙỈT .....................................................vii
TỐM TÙỈT ........................................................................................3

Giúái thiïåu .................................................................................................................3
Tấc àưång ca Chó sưë nùng lûåc cẩnh tranh cêëp tónh (PCI) ..............................4
Chó sưë PCI nùm 2006 cố gò múái? .........................................................................5
Mûúâi chó sưë cêëu thânh nùng lûåc cẩnh tranh cêëp tónh .....................................6
Phûúng phấp xêy dûång chó sưë PCI .......................................................................7
Phên tđch thûá hẩng chó sưë PCI ........................................................................... 11
Kïët lån .................................................................................................................. 15
MÛÚÂI CHĨ SƯË CÊËU THÂNH NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH ... 19
Chi phđ gia nhêåp thõ trûúâng ................................................................................ 21
Tiïëp cêån àêët àai vâ sûã dng ưín àõnh mùåt bùçng sẫn xët ............................. 24
Tđnh minh bẩch .................................................................................................... 28
Chi phđ thúâi gian àïí thûåc hiïån cấc quy àõnh ca Nhâ nûúác........................ 35
Chi phđ khưng chđnh thûác ................................................................................... 36
Ûu àậi DNNN vâ mưi trûúâng cẩnh tranh ...................................................... 38
Tđnh nùng àưång vâ tiïn phong ca chđnh quìn tónh.................................... 44
Chđnh sấch phất triïín khu vûåc KTTN ............................................................. 46
Àâo tẩo lao àưång ................................................................................................. 46
Thiïët chïë phấp l.................................................................................................. 48
TẤC ÀƯÅNG ẪNH HÛÚÃNG VÂ PHẤT TRIÏÍN CA CHĨ SƯË
PCI 2005 VÂ PCI 2006 ................................................................. 53
Tấc àưång ẫnh hûúãng ca PCI tẩi Viïåt Nam ..................................................... 55
Nhûäng thay àưíi ca PCI 2006 so vúái PCI 2005............................................. 58
So sấnh giûäa PCI 2005 vâ PCI 2006 ................................................................. 59
Nhûäng bûúác phất triïín tiïëp theo ca PCI ...................................................... 65
PHÛÚNG PHẤP LÅN XÊY DÛÅNG CHĨ SƯË PCI................. 67
Thu thêåp sưë liïåu.................................................................................................... 69
Tấch bẩch Àiïìu kiïån Truìn thưëng vâ Nùng lûåc Àiïìu hânh Kinh tïë ......... 85
Xêy dûång chó sưë tưíng húåp cố trổng sưë ........................................................... 91

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

iii


CẤC CÊU HỖI VÂ GIẪI ÀẤP THÛÚÂNG GÙÅP................................97
Cấc cêu hỗi chung vïì PCI ..................................................................................99
Cấc cêu hỗi chi tiïët vïì PCI 2006 ...................................................................... 99
Cấc cêu hỗi vïì Phûúng phấp àiïìu tra............................................................ 101
PH LC .................................................................................... 103
Ph lc 1: Hâm hưìi quy vúái sưë doanh nghiïåp/1.000 dên ........................... 105
Ph lc 2: Hâm hưìi quy vúái àêìu tû hâng nùm bònh qn àêìu ngûúâi,
2001 – 2004 ........................................................................................................ 106
Ph lc 3: Hâm hưìi quy vúái lúåi nhån bònh qn ca doanh nghiïåp
(2001 – 2004)...................................................................................................... 107
Ph lc 4: Hâm hưìi quy vúái thu nhêåp bònh qn theo àêìu ngûúâi
(triïåu VNÀ nùm 2004)

iv

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006


DANH MC HỊNH
Hònh 1: Biïíu àưì “hònh sao” thïí hiïån hoẩt àưång ca tûâng tónh theo chó sưë
thânh phêìn ........................................................................................... 20
Hònh 2: Bẫng xïëp hẩng cấc tónh, thânh theo Chó sưë PCI
úã Viïåt Nam, 2006 ............................................................................... 26
Hònh 3: Bẫn àưì Viïåt Nam vïì xïëp loẩi cấc tónh, thânh theo chó sưë PCI,
2006 ....................................................................................................... 27
Hònh 4: Chó sưë PCI vâ Sûå thõnh vûúång kinh tïë ............................................ 31

Hònh 5: Chó sưë thânh phêìn Chi phđ gia nhêåp thõ trûúâng ........................... 34
Hònh 6: Thúâi gian chúâ àêët ca doanh nghiïåp .............................................. 40
Hònh 7: Tiïëp cêån vâ ưín àõnh trong sûã dng àêët àai ................................... 47
Hònh 8: Mûác àưå/Khẫ nùng tiïëp cêån cấc vùn bẫn quy hoẩch vâ phấp l . 50
Hònh 9: Cưng bùçng tiïëp cêån tâi liïåu, hưì sú quy hoẩch vâ phấp l ........... 53
Hònh 10: Àiïím chó sưë thânh phêìn “Tđnh minh bẩch” ................................... 56
Hònh 11: Chi phđ thúâi gian àïí thûåc hiïån cấc quy àõnh ca Nhâ nûúác vâ chó
sưë thânh phêìn thanh tra, kiïím tra .................................................. 60
Hònh 12: Chó sưë thânh phêìn “Chi phđ khưng chđnh thûác” ........................... 63
Hònh 13: Chó sưë thânh phêìn “Ûu àậi DNNN vâ Mưi trûúâng cẩnh tranh”.....70
Hònh 14: Chó sưë thânh phêìn “Tđnh nùng àưång vâ tiïn phong
ca lậnh àẩo tónh” ............................................................................. 72
Hònh 15: Chó sưë thânh phêìn “Chđnh sấch phất triïín KTTN” .................... 76
Hònh 16: Chó sưë thânh phêìn “Àâo tẩo lao àưång” ......................................... 79
Hònh 17: Chó sưë thânh phêìn “Thiïët chïë phấp l” ......................................... 83
Hònh 18: Quan hïå giûäa Tưíng thïí vâ Mêỵu...................................................... 116
Hònh 19: Kiïím àõnh ngoẩi biïn 1 ................................................................... 121
Hònh 20: Kiïím àõnh ngoẩi biïn 2 ................................................................... 121
Hònh 21: Khoẫng tin cêåy xung quanh thúâi gian àùng k trung bònh
(sưë ngây) ............................................................................................. 123
Hònh 22: Àiïìu kiïån truìn thưëng ban àêìu: Sûã dng àiïìu kiïån truìn
thưëng àïí dûå àoấn biïën ph thåc ................................................ 130
Hònh 23: Dûå àoấn loga tûå nhiïn ca bònh qn àêìu tû trïn àêìu ngûúâi
(2000-2004) sûã dng àiïìu kiïån truìn thưëng ............................ 131
Hònh 24: Dûå àoấn lúåi nhån trung bònh trïn doanh nghiïåp (2000-2004)
sûã dng àiïìu kiïån truìn thưëng .................................................... 132
Hònh 25: Mưi trûúâng kinh doanh (Àiïìu kiïån truìn thưëng + PCI
cố trổng sưë) ....................................................................................... 133
Hònh 26: Sú àưì biïíu diïỵn phûúng phấp tđnh toấn trổng sưë ...................... 141

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

v


DANH MC BẪNG
Bẫng 1: Nùm tónh, thânh phưë àûáng àêìu vïì sưë lûúång doanh nghiïåp phẫn
hưìi - Sưë lûúång phiïëu àiïìu tra gûãi ài vâ sưë lûúång phẫn hưìi......... 19
Bẫng 2: Trổng sưë ca cấc chó sưë thânh phêìn ............................................... 22
Bẫng 3: Mư tẫ chi tiïët cấc chó sưë thânh phêìn vâ cấc chó tiïu................... 32
Bẫng 4: Phên tđch nhên tưë ca cấc vùn bẫn quy hoẩch vâ phấp l .......... 49
Bẫng 5: PCI 2006 – Thang àiïím àấnh giấ hïå thưëng website ca tónh .... 55
Bẫng 6: So sấnh cấc chó tiïu nhêët quấn giûäa PCI 2005 vâ PCI 2006 ...... 96
Bẫng 7: Phên bưë tưíng thïí doanh nghiïåp theo loẩi hònh, ngânh nghïì vâ
tíi ca doanh nghiïåp ..................................................................... 106
Bẫng 8: Phên bưë mêỵu àiïìu tra theo loẩi hònh, ngânh nghïì vâ tíi ca
doanh nghiïåp ..................................................................................... 109
Bẫng 9:

Phên bưë mêỵu vâ phên bưë tưíng thïí ca doanh nghiïåp tẩi Hâ Nưåi ... 113

Bẫng 10: Sai lïåch khi chổn mêỵu (cùn bêåc hai ca giấ trõ trung bònh ca
bònh phûúng sai lïåch – Root MSE)................................................ 115
Bẫng 11: Tấc àưång ca t lïå phẫn hưìi ........................................................... 119
Bẫng 12: Hïå sưë tûúng quan cùåp giûäa cấc chó sưë thânh phêìn .................... 136
Bẫng 13: Kïët quẫ phên tđch nhên tưë vúái cấc chó sưë thânh phêìn bùçng quy
trònh àiïìu chónh Varimax ................................................................. 138
Bẫng 14: Tđnh toấn trổng sưë ........................................................................... 139

DANH MC HƯÅP

vi

Hưåp 1:

Phẫi chùng cấc DNNN hẩn chïë sûå phất triïín ca khu vûåc
KTTN tẩi cấc tónh? ............................................................................. 64

Hưåp 2:

Tấc àưång ẫnh hûúãng ca PCI 2005 tẩi tónh An Giang ................. 84

Hưåp 3:

Tấc àưång ẫnh hûúãng ca PCI 2005 tẩi tónh Tiïìn Giang .............. 86


DANH MC CHÛÄ VIÏËT TÙỈT
ASMED

Cc Phất triïín Doanh nghiïåp Nhỗ vâ Vûâa

BRVT

Tónh Bâ Rõa Vng Tâu

CIEM

Viïån Nghiïn cûáu Quẫn l Kinh tïë Trung ûúng

ÀK

Àiïìu kiïån

DNNN

Doanh nghiïåp Nhâ nûúác

DNNVV

Doanh nghiïåp nhỗ vâ vûâa

DNTN

Doanh nghiïåp Tû nhên

GCNQSDÀ

Giêëy chûáng nhêån quìn sûã dng àêët

GSO

Tưíng cc Thưëng kï

HÀND

Hưåi àưìng Nhên dên

KCN

Khu Cưng nghiïåp

KHÀT

(Súã) Kïë hoẩch Àêìu tû

LÀ-TB-XH

(Bưå) Lao àưång, Thûúng binh vâ Xậ hưåi

PCI

Chó sưë Nùng lûåc Cẩnh tranh cêëp tónh

PPP

Ngang giấ sûác mua

TNHH

Trấch nhiïåm Hûäu hẩn

TNMT

(Súã) Tâi ngun Mưi trûúâng

TP.HCM

Thânh phưë Hưì Chđ Minh

UBND

UBND (Tónh)

VCCI

Phông Thûúng mẩi vâ Cưng nghiïåp Viïåt Nam

VNCI

Dûå ấn Nêng cao Nùng lûåc Cẩnh tranh Viïåt Nam

VNÀ

Àưìng Viïåt Nam

WTO

Tưí chûác Thûúng mẩi Thïë giúái

vii



Chỷỳng I:

TOM TặT

CHể Sệậ NNG LC CANH TRANH CấậP TểNH VIẽT NAM NM 2006

1



TỐM TÙỈT
Tốm tùỉt
Chó sưë nùng lûåc cẩnh tranh cêëp
tónh (PCI) do Phông Thûúng mẩi
vâ Cưng nghiïåp Viïåt Nam (VCCI)
vâ Dûå ấn Nêng cao Nùng lûåc Cẩnh
tranh Viïåt Nam (VNCI) húåp tấc
xêy dûång nùm 2005 nhùçm àấnh
giấ vâ xïëp hẩng mưi trûúâng kinh
doanh vâ chđnh sấch phất triïín khu
vûåc KTTN ca 42 tónh, thânh phưë
trïn cẫ nûúác cố tđnh àïën nhûäng
àiïìu kiïån khấc biïåt vïì võ trđ àõa l,
cú súã hẩ têìng, quy mư thõ trûúâng…
giûäa cấc tónh.Viïåc cưng bưë Chó sưë
àậ thu ht àûúåc sûå quan têm rưång
rậi tûâ cưång àưìng doanh nghiïåp, cú
quan bấo chđ, cấc nhâ tâi trúå vâ àùåc
biïåt tûâ chđnh quìn cấc tónh, thânh
phưë. Àấng ghi nhêån lâ lậnh àẩo
mưåt sưë àõa phûúng àậ sûã dng cấch
tiïëp cêån ca PCI nhùçm tòm hiïíu
nhûäng vêën àïì mâ cấc DNTN tẩi àõa
phûúng hiïån àang gùåp phẫi, tûâ àố
tòm ra giẫi phấp nhùçm cẫi thiïån hún
nûäa mưi trûúâng àêìu tû, kinh doanh

tẩi àõa phûúng.
Tiïëp theo thânh cưng ca chó sưë
PCI 2005,VCCI vâ VNCI tiïëp tc
húåp tấc àïí xêy dûång chó sưë cho
nùm 2006.Vúái trïn 6.300 doanh
nghiïåp dên doanh tham gia trẫ lúâi,
cåc àiïìu tra 2006 cố àûúåc quy
mư dûä liïåu lúán hún, chêët lûúång
phên tđch tưët hún vâ toân diïån
hún vúái à 64 tónh, thânh phưë trïn
cẫ nûúác trong diïån àiïìu tra. So
vúái nùm 2005, sưë phiïëu àiïìu tra
phẫn hưìi nùm nay nhiïìu gêëp ba lêìn,
khùèng àõnh cấc doanh nghiïåp àậ
xem PCI lâ mưåt cưng c hiïåu quẫ
ghi nhêån vâ phẫn ấnh nhûäng àấnh

giấ ca mònh vïì mưi trûúâng kinh
doanh. Àiïìu àùåc biïåt êën tûúång lâ
t lïå phiïëu àiïìu tra àûúåc trẫ lúâi rêët
cao tẩi mưåt sưë tónh nhỗ thåc àõa
bân vng sêu, vng xa (nhû cấc tónh
miïìn ni phđa Bùỉc vâ khu vûåc miïìn
Trung Têy Ngun) khưng trong
diïån àiïìu tra ca PCI 2005.
Mưåt bûúác cẫi tiïën trong viïåc xêy
dûång chó sưë PCI nùm nay (PCI 2006)
lâ viïåc phất triïín thïm hai chó sưë
thânh phêìn múái - Thiïët chïë phấp l
vâ Àâo tẩo lao àưång - àêy lâ hai lơnh

vûåc quan trổng ca mưi trûúâng kinh
doanh ca tónh mâ chđnh quìn cố
thïí tấc àưång bùçng cấc chûúng trònh
hânh àưång ca mònh.
Mùåc d mêỵu àiïìu tra lúán hún,
phûúng phấp cố cẫi tiïën cng nhû
bưí sung thïm hai chó sưë thânh
phêìn vâ nhiïìu chó tiïu múái, cấc thûá
hẩng nùm nay thïí hiïån mûác àưå ưín
àõnh àấng kïí so vúái nùm trûúác lâ
minh chûáng cho sûå ph húåp ca
phûúng phấp sûã dng vâ àưå tin cêåy
ca kïët quẫ. Nhûäng tónh xïëp hẩng
cao ca nùm trûúác vêỵn tiïëp tc giûä
vûäng võ trđ trong nùm nay bao gưìm
Bònh Dûúng, Àâ Nùéng,Vơnh Long,
Vơnh Phc vâ Àưìng Nai. Àấng ch
, Lâo Cai tuy múái àûúåc àiïìu tra
nùm nay nhûng àẩt àiïím cao úã têët
cẫ cấc chó sưë thânh phêìn.

Giúái thiïåu
Chó sưë nùng lûåc cẩnh tranh cêëp
tónh PCI àûúåc xêy dûång nhùçm l
giẫi ngun nhên tẩi sao trïn cng
mưåt qëc gia, mưåt sưë tónh lẩi vûúåt
trưåi hún nhûäng tónh khấc vïì tưëc àưå
tùng trûúãng kinh tïë vâ sûå phất triïín

nùng àưång ca khu vûåc KTTN.

Nhốm nghiïn cûáu sûã dng dûä liïåu
àiïìu tra doanh nghiïåp - thïí hiïån
àấnh giấ vâ nhêån àõnh ca doanh
nghiïåp vïì mưi trûúâng kinh doanh
tẩi àõa phûúng - kïët húåp vúái cấc dûä
liïåu tin cêåy, dïỵ dâng so sấnh vïì àõa
phûúng thu thêåp tûâ cấc ngìn khấc
àïí tđnh tốan chó sưë nùng lûåc cẩnh
tranh cấc tónh theo thang àiïím 100.
Chó sưë PCI nùm 2006 bao gưìm 10
chó sưë thânh phêìn phẫn ấnh nhûäng
khđa cẩnh quan trổng khấc nhau
ca mưi trûúâng kinh doanh cêëp
tónh, nhûäng khđa cẩnh nây chõu tấc
àưång trûåc tiïëp tûâ thấi àưå vâ viïåc
thûåc thi chđnh sấch ca bưå mấy
chđnh quìn àõa phûúng. Mûúâi chó
sưë thânh phêìn nây bao gưìm:
• Chi phđ gia nhêåp thõ trûúâng (Chi
phđ thânh lêåp doanh nghiïåp)
• Tiïëp cêån àêët àai vâ sûå ưín àõnh
trong sûã dng àêët
• Tđnh minh bẩch vâ tiïëp cêån
thưng tin
• Chi phđ thúâi gian àïí thûåc hiïån
cấc qui àõnh ca Nhâ nûúác/
Thanh tra vâ kiïím tra
• Chi phđ khưng chđnh thûác
• Ûu àậi àưëi vúái DNNN (Mưi
trûúâng cẩnh tranh)

• Tđnh nùng àưång vâ tiïn phong
ca chđnh quìn tónh
• Chđnh sấch phất triïín khu vûåc
KTTN
• Thiïët chïë phấp l
• Àâo tẩo lao àưång

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

3


Chó sưë PCI àûúåc xêy dûång vúái
mưåt sưë àùåc àiïím quan trổng tẩo
àiïìu kiïån àïí cấc tónh cố thïí dïỵ
dâng ấp dng cấc biïån phấp cẫi
cấch trong àiïìu hânh kinh tïë. Thûá
nhêët, bùçng cấch loẩi trûâ ẫnh hûúãng
ca cấc àiïìu kiïån truìn thưëng túái
sûå tùng trûúãng kinh tïë (nhûäng àiïìu
kiïån nây lâ cấc ëu tưë cùn bẫn cêìn
thiïët cho sûå tùng trûúãng nhûng rêët
khố hóåc thêåm chđ khưng thïí cẫi
thiïån àûúåc trong thúâi gian ngùỉn),
kïët quẫ nghiïn cûáu cho thêëy thûåc
tiïỵn àiïìu hânh kinh tïë tưët úã cêëp
tónh cố vai trô quan trổng àưëi vúái
sûå tùng trûúãng. Nhûäng thûåc tiïỵn
nây côn gốp phêìn l giẫi sûå khấc
biïåt vïì trònh àưå phất triïín kinh

tïë giûäa cấc tónh hóåc ngun nhên
tẩi sao mưåt sưë tónh cố trònh àưå
phất triïín kinh tïë ngang nhau d
àiïìu kiïån truìn thưëng ca mưỵi
tónh rêët khấc nhau. Ấp dng cấc
thûåc tiïỵn àiïìu hânh tưët sệ gốp
phêìn thc àêíy tùng trûúãng kinh tïë
úã tónh àố, thêåm chđ khưng àôi hỗi
phẫi cố ngay sûå thay àưíi lúán vïì cú
súã hẩ têìng hay con ngûúâi.
Thûá hai, bùçng cấch chín hốa àiïím
sưë tûâ cấc thûåc tiïỵn tưët nhêët àậ
cố úã Viïåt Nam, chó sưë PCI hûúáng
chđnh quìn àõa phûúng vâo viïåc
cẫi thiïån nùng lûåc àiïìu hânh kinh
tïë ca mònh khưng dûåa trïn mưåt
mư hònh l tûúãng nâo cẫ (vâ cố thïí
khưng thïí àẩt àûúåc) mâ cùn cûá
vâo nhûäng thûåc tiïỵn tưët nhêët sùén
cố úã cấc tónh bẩn, trong cng mưåt
hïå thưëng chđnh trõ. Mùåc d àiïím sưë
PCI ca cấc tónh hiïån dao àưång tûâ
36,07 àïën 77,61 àiïím, nhûng vïì l
thuët, bêët cûá tónh nâo cng cố thïí
àẩt àiïím tuåt àưëi bùçng cấch ấp
dng têët cẫ cấc thûåc tiïỵn tưët nhêët
sùén cố úã Viïåt Nam.
Thûá ba, bùçng cấch so sấnh thûåc
tiïỵn àiïìu hânh kinh tïë vúái thûåc

4

tïë phất triïín kinh tïë, chó sưë PCI
cung cêëp cấc àấnh giấ ban àêìu vïì
têìm quan trổng ca thûåc tiïỵn àiïìu
hânh àưëi vúái khẫ nùng thu ht
àêìu tû vâ sûå tùng trûúãng. Nghiïn
cûáu nây lâ mưåt minh chûáng c thïí
vïì mưëi tûúng quan giûäa thûåc tiïỵn
àiïìu hânh kinh tïë tưët vúái àấnh
giấ ca doanh nghiïåp vâ àùåc biïåt
quan trổng lâ vúái sûå cẫi thiïån phc
lúåi ca àõa phûúng. Mưëi quan hïå
thûá hai cố nghơa àùåc biïåt quan
trổng vò nố nïu rộ cấc chđnh sấch
vâ thûåc tiïỵn àiïìu hânh kinh tïë tưët
khưng chó lâm lúåi cho cấc doanh
nghiïåp mâ côn lâm lúåi cho toân
xậ hưåi, mưåt khu vûåc KTTN nùng
àưång chđnh lâ cú súã àïí tẩo thïm
nhiïìu viïåc lâm, gốp phêìn nêng cao
mûác sưëng cho ngûúâi dên.

Tấc àưång ca Chó sưë
nùng lûåc cẩnh tranh
cêëp tónh (PCI)
Chđnh quìn cấc tónh àậ cố
nhûäng phẫn ûáng nhanh chống àưëi
vúái kïët quẫ xïëp hẩng PCI 2005
thưng qua viïåc ấp dng nhûäng

sấng kiïën cẫi thiïån mưi trûúâng
chđnh sấch phất triïín KTTN tẩi
tónh. Sau khi xïëp hẩng vâ kïët quẫ
PCI 2005 àûúåc cưng bưë, nhiïìu
tónh àậ liïn hïå vúái VCCI vâ VNCI
múâi nhốm nghiïn cûáu àïën thûåc
hiïån phên tđch chêín àoấn nùng
lûåc cẩnh tranh cho àõa phûúng
mònh. Tẩi nhûäng hưåi thẫo chêín
àoấn, nhốm nghiïn cûáu àậ trònh
bây kïët quẫ phên tđch nhûäng
àiïím mẩnh, àiïím ëu trong cưng
tấc àiïìu hânh kinh tïë ca tónh
cng nhû àûa ra cấc kiïën nghõ
àïí cẫi thiïån cưng tấc àiïìu hânh.
Cấc cåc hưåi thẫo nây thûúâng
do Ch tõch/Phố Ch tõch UBND
tónh ch trò vâ Súã KHÀT lâ àêìu
mưëi tưí chûác .

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

Tđnh àïën giûäa thấng 6 nùm 2006,
viïåc phên tđch chêín àoấn àậ àûúåc
thûåc hiïån tẩi cấc tónh An Giang,
Bùỉc Ninh, Bònh Àõnh, Bònh Thån,
Hẫi Dûúng, Nam Àõnh, Quẫng Bònh,
Quẫng Nam, Tiïìn Giang,Vơnh Long
vâ Vơnh Phc (mưåt sưë hưåi thẫo
phên tđch chêín àoấn àûúåc thûåc

hiïån vúái sûå húåp tấc ca GTZ vâ
MPDF thåc IFC). Àïí tùng cûúâng
vâ phất huy hún nûäa tấc àưång ca
PCI àưëi vúái àõa phûúng, hai tónh
An Giang vâ Quẫng Nam àậ múâi
nhốm nghiïn cûáu tiïën hânh hưåi
thẫo chun àïì tiïëp sau hưåi thẫo
chêín àoấn.
Cấc bíi hưåi thẫo phên tđch chêín
àoấn gốp phêìn thc àêíy nhûäng
sấng kiïën vâ cam kïët quan trổng
ca chđnh quìn àõa phûúng. Àố
lâ: i) nhûäng biïån phấp múái nhùçm
àêíy mẩnh sûå tham gia ca doanh
nghiïåp vâo quấ trònh lêåp kïë hoẩch
vâ hổach àõnh chđnh sấch, ii) nưỵ lûåc
hún nûäa àïí àún giẫn hoấ th tc
cêëp giêëy phếp kinh doanh, th tc
liïn quan àïën àêët àai, iii) cẫi tiïën
cú chïë cung cêëp thưng tin cho nhâ
àêìu tû vâ iv) phưëi húåp giûäa cấc cú
quan cưng quìn tưët hún nhùçm
cẫi thiïån thấi àưå ûáng xûã ca chđnh
quìn àõa phûúng àưëi vúái nhâ àêìu
tû vâ doanh nghiïåp dên doanh.
Bấo chđ àậ àïì cêåp rêët nhiïìu vïì
phẫn ûáng tđch cûåc ca chđnh quìn
tónh Hâ Têy khi tónh nây bõ xïëp
hẩng cëi cng trong chó sưë PCI
2005. Thưng qua cấc phûúng tiïån

truìn thưng, chđnh quìn tónh
Hâ Têy àậ cam kïët cẫi thiïån mưi
trûúâng àêìu tû kinh doanh ca tónh
(vâ theo àố lâ xïëp hẩng PCI ca
tónh). Cố lệ vêỵn côn quấ súám àïí
àấnh giấ liïåu nhûäng cam kïët nây
àậ àûúåc hiïån thûåc hốa thânh kïët
quẫ c thïí, mưåt mưi trûúâng kinh
doanh thên thiïån hún hay chûa. Tuy


nhiïn, mưåt cam kïët c thïí àậ àûúåc
chđnh quìn tónh cưng bưë lâ tưí
chûác mưåt hưåi thẫo xc tiïën àêìu tû
ca tónh trûúác Qu 1 nùm 2006. Vâ
theo thưng tin tûâ bấo chđ, hưåi thẫo
xc tiïën àêìu tû nây àậ àûúåc tưí
chûác vâo thấng 12 nùm 2005 vúái
tưíng giấ trõ cấc dûå ấn àêìu tû cam
kïët tẩi hưåi thẫo lïn túái 800 triïåu
àư la M1.
Cấc hưåi thẫo phên tđch chêín àoấn
lâ mưåt trong nhiïìu tấc àưång àấng
kïí ca PCI. Xết trïn nhiïìu phûúng
diïån, PCI àậ trúã thânh mưåt ëu tưë
gùỉn liïìn vúái chđnh sấch phất triïín
khu vûåc KTTN vâ bưëi cẫnh chung
vïì cẫi cấch quy àõnh kinh doanh úã
Viïåt Nam tûâ cêëp Trung ûúng túái
àõa phûúng.Vđ d, PCI àậ àûúåc dêỵn

chûáng trong bâi phất biïíu ca Th
tûúáng Chđnh ph trûúác cưång àưìng
doanh nghiïåp thấng 1 nùm 2006.
PCI cng àûúåc lậnh àẩo cấc tónh
bao gưìm cấc Bđ thû Tónh u, Ch
tõch vâ Phố Ch tõch UBND cấc
tónh nhùỉc àïën trong nhûäng hưåi nghõ
vâ cåc hổp tr bõ chín bõ cho
Àẩi hưåi Àẫng cấc cêëp.
Bấo chđ vêỵn tiïëp tc nhùỉc àïën chó
sưë PCI mưåt cấch thûúâng xun,
àùåc biïåt lâ khi àïì cêåp àïën nhûäng
tưìn tẩi vïì mưi trûúâng kinh doanh
tẩi àõa phûúng. Cho àïën giûäa thấng
6 nùm 2006, nhốm nghiïn cûáu àậ
thu thêåp àûúåc hún 145 bâi bấo
viïët vïì PCI, bao gưìm cẫ nhûäng bâi
bấo giúái thiïåu vâ phên tđch chun
sêu. Thấng 12 nùm 2005, PCI àậ
àûúåc Àâi Truìn hònh Viïåt Nam
bònh chổn lâ 1 trong 10 sûå kiïån
kinh tïë nưíi bêåt trong nùm 2005.
Cng phẫi nhùỉc àïën viïåc PCI àậ
àûúåc sûã dng rưång rậi trong cưång
àưìng cấc nhâ tâi trúå. Chó sưë PCI
__________
1. Mưåt c câ rưët hêëp dêỵn hún, Thúâi bấo Kinh tïë
Viïåt Nam, thấng 2 nùm 2006.

àïën nay àậ lâ nưåi dung àêìu tiïn

trong cấc kïë hoẩch vâ chûúng
trònh ca cấc nhâ tâi trúå trong
lơnh vûåc hưỵ trúå phất triïín KTTN
úã cêëp àõa phûúng. Cấc nhâ tâi trúå
nhû IFC-MPDF, DANIDA vâ GTZ
àậ dng chó sưë PCI nhû mưåt cưng
c so sấnh, xấc àõnh/nghiïn cûáu
vêën àïì cng nhû giấm sất/àấnh giấ
cấc hoẩt àưång hưỵ trúå trong nhûäng
chûúng trònh cêëp àõa phûúng ca
mònh.
Vò thïë, PCI vúái khúãi àiïím lâ mưåt
nghiïn cûáu cố tđnh cấch tên vâ
thêåm chđ gêy tranh cậi ca nùm
2005, àậ nhanh chống trúã thânh
mưåt cưng c quan trổng hưỵ trúå
vâ àõnh hûúáng cưng cåc cẫi cấch
àiïìu hânh kinh tïë.Vúái hún 6.300
doanh nghiïåp tham gia àiïìu tra,
PCI cố thïí àûúåc xem lâ mưåt àấnh
giấ qui mư vâ toân diïån nhêët vïì
viïåc thûåc thi chđnh sấch ca chđnh
quìn àõa phûúng àưëi vúái khu vûåc
tû nhên. Thïm vâo àố, nhûäng dûä
liïåu thu thêåp àïí xêy dûång chó sưë
PCI côn cố thïí àûúåc sûã dng cho
nhûäng nghiïn cûáu khấc. Bïn cẩnh
viïåc phên tđch mưi trûúâng kinh
doanh chung ca tónh, sûã dng dûä
liïåu ca PCI cng cho phếp nghiïn

cûáu mưåt loẩt cấc ëu tưë liïn quan
àïën mưi trûúâng kinh doanh cố ẫnh
hûúãng quan trổng àïën chđnh sấch.

Chó sưë PCI nùm 2006
cố gò múái?
Sau thânh cưng ca PCI 2005,VCCI
vâ VNCI, vúái sûå hưỵ trúå ca USAID,
tiïëp tc xêy dûång chó sưë PCI nùm
2006 vúái mưåt sưë àiïìu chónh vâ cẫi
tiïën àûúåc tốm tùỉt dûúái àêy:
• Sưë lûúång mêỵu khẫo sất lúán hún.
PCI nùm 2005 àûúåc xêy dûång
dûåa trïn 2.020 phiïëu àiïìu tra
thu àûúåc trïn tưíng sưë phiïëu

àûúåc gûãi túái 15.400 doanh
nghiïåp àang hoẩt àưång àûúåc
lûåa chổn ngêỵu nhiïn tûâ danh bẩ
doanh nghiïåp ca cú quan quẫn
l Thụë, t lïå phẫn hưìi lâ 13,1%.
Trong nùm 2006, phiïëu àiïìu
tra PCI àậ àûúåc gûãi túái 31.186
doanh nghiïåp – tùng gêìn gêëp àưi
so vúái nùm 2005 - vâ thu àûúåc
sưë phiïëu trẫ lúâi nhiïìu gêëp ba
lêìn. Àậ cố 6.379 doanh nghiïåp
trẫ lúâi àiïìu tra PCI 2006 - t lïå
phẫn hưìi trïn 20%. T lïå phẫn
hưìi nây cố àûúåc lâ kïët quẫ ca

viïåc tùng sưë lûúång mêỵu àiïìu tra,
cưng tấc àiïìu tra tưët hún vâ sûå
húåp tấc tđch cûåc hún tûâ phđa cấc
doanh nghiïåp.
• Àiïìu tra trïn toân bưå 64 tónh,
thânh phưë trïn cẫ nûúác. Dûä liïåu
àiïìu tra vúái quy mư lúán hún gip
cho cấc phên tđch sưë liïåu vïì mưi
trûúâng kinh doanh àõa phûúng
linh hoẩt vâ thuët phc hún.
Nhûng àiïìu quan trổng lâ qui
mư dûä liïåu thu àûúåc cho phếp
múã rưång diïån àiïìu tra ra toân
bưå 64 tónh, thânh phưë ca cẫ
nûúác tûâ 42 tónh, thânh phưë àiïìu
tra nùm 20052. Àùåc biïåt êën tûúång
lâ t lïå phẫn hưìi rêët cao ca mưåt
sưë tónh nhỗ, xa cấc trung têm
kinh tïë chđnh vâ khưng thåc
diïån àiïìu tra ca PCI 2005 (xem
chi tiïët úã phêìn sau ca Bấo cấo).
Àấng ch nhêët lâ hêìu hïët cấc
tónh àïìu cố trïn 50 phiïëu trẫ lúâi
(ngoẩi trûâ hai tónh) vâ khưng cố
tónh nâo cố sưë phiïëu phẫn hưìi
dûúái 35. Àiïìu nây gip cho viïåc
phên tđch vâ xûã l sưë liïåu cho
kïët quẫ vúái àưå tin cêåy cao.
• Phất triïín mưåt sưë chó sưë thânh
phêìn múái. Hai chó sưë thânh phêìn

múái phẫn ấnh mưåt sưë khđa cẩnh
khấc vïì nưỵ lûåc ca chđnh quìn
__________
2. Viïåt Nam hiïån cố 64 tónh, thânh phưë trong
àố cố nùm thânh phưë lúán trûåc thåc Trung
ûúng lâ Hâ Nưåi, TP.HCM, Àâ Nùéng, Cêìn Thú
vâ Hẫi Phông.

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

5


tónh nhùçm cẫi thiïån mưi trûúâng
kinh doanh:
o Àâo tẩo lao àưång – àấnh
giấ nhûäng nưỵ lûåc ca chđnh
quìn tónh trong viïåc giẫi
quët sûå thiïëu ht vïì lao
àưång cố tay nghïì qua àâo
tẩo tẩi àõa phûúng.
o Thiïët chïë phấp l – àấnh giấ
mûác àưå tin tûúãng ca doanh
nghiïåp àưëi vúái cấc thiïët chïë
phấp l tẩi àõa phûúng.
• Cẫi tiïën vâ hoân thiïån nhûäng
chó sưë thânh phêìn hiïån cố. Bïn
cẩnh viïåc bưí sung mưåt sưë chó sưë
thânh phêìn múái, nhûäng chó sưë
thânh phêìn hiïån cố cng àûúåc

chónh l vâ hoân thiïån hún. Vđ
d, chó sưë thânh phêìn Chi phđ
gia nhêåp thõ trûúâng àûúåc bưí
sung thïm cấc thưng tin àiïìu
tra vïì mûác àưå khố khùn ca
doanh nghiïåp khi thânh lêåp
doanh nghiïåp vâ loẩi bỗ nhûäng
chó tiïu àûúåc tđnh toấn dûåa trïn
dûä liïåu “cûáng” (hard-data) do
u cêìu ca phûúng phấp lån.
Chó sưë thânh phêìn vïì àêët àai
cng àûúåc àiïìu chónh àïí phẫn
ấnh cẫ hai khđa cẩnh mêëu chưët:
khẫ nùng tiïëp cêån àêët àai vâ sûå
ưín àõnh trong sûã dng àêët àai
ca doanh nghiïåp.
• Cấc trổng sưë múái. Tûúng tûå nhû
PCI 2005, trổng sưë ca cấc chó
sưë thânh phêìn àûúåc tđnh toấn
bùçng phếp hưìi quy àa biïën nhùçm
ào lûúâng mûác àưå tấc àưång tûúng
àưëi ca nhûäng chó sưë thânh
phêìn nây túái àêìu tû, lúåi nhån vâ
tùng trûúãng ca khu vûåc KTTN.
Nhûäng phên tđch vâ tđnh toấn
nùm nay àûúåc quy lẩi thânh ba
mûác trổng sưë cú bẫn lâ: 5%, 10%
vâ 15%, nhûäng trổng sưë nây sệ
àûúåc ấp dng àïí tđnh toấn xêy
dûång chó sưë PCI cho mưåt vâi

chu k túái3. Àún giẫn hoấ viïåc
tđnh toấn trổng sưë sệ khiïën cho

6

viïåc tđnh toấn chó sưë PCI nhûäng
nùm tiïëp theo àûúåc thûåc hiïån dïỵ
dâng hún.

Mûúâi chó sưë cêëu thânh
nùng lûåc cẩnh tranh
cêëp tónh
Chó sưë PCI 2006 àấnh giấ vâ xïëp
hẩng cấc tónh dûåa trïn thấi àưå vâ
viïåc thûåc thi chđnh sấch ca chđnh
quìn tónh àưëi vúái khu vûåc KTTN.
Têët nhiïn, cố rêët nhiïìu ëu tưë khấc
úã àõa phûúng cố ẫnh hûúãng àïën dûå
àõnh vâ cam kïët àêìu tû ca doanh
nghiïåp nhû qui mư thõ trûúâng, cú
súã hẩ têìng, ngìn nhên lûåc vâ võ
trđ àõa l… Tuy nhiïn nhûäng ëu tưë
truìn thưëng nây, thûúâng khưng
chõu ẫnh hûúãng trûåc tiïëp tûâ nhûäng
thấi àưå vâ thûåc thi chđnh sấch hiïån
tẩi ca chđnh quìn tónh trong giai
àoẩn ngùỉn hẩn hóåc trung hẩn. Sûå
khấc biïåt vïì cấc àiïìu kiïån truìn
thưëng giûäa cấc tónh thûúâng àûúåc
duy trò trong mưåt thúâi gian dâi.

TP.HCM sệ ln cố thõ trûúâng lúán
hún Hâ Tơnh. Bònh Dûúng sệ ln
cố võ trđ tưët hún Câ Mau hóåc Kon
Tum. Cú súã hẩ têìng vâ ngìn nhên
lûåc ca Hâ Têy cố thïí sệ ln tưët
hún Hâ Giang.
Nïëu chó sưë cẩnh tranh àûúåc xêy
dûång dûåa trïn cẫ nhûäng àiïìu kiïån
truìn thưëng nây, sệ hẩn chïë tđnh
hêëp dêỵn ca cấc kïët quẫ àiïìu tra.
Nhûäng tónh, thânh phưë lúán vâ
phất triïín nhû TP.HCM , Hâ Nưåi,
BRVT, Àâ Nùéng, Àưìng Nai vâ Hẫi
Phông chùỉc chùỉn sệ cố thûá hẩng
cẩnh tranh nhêët búãi vò nhûäng tónh
nây cố àûúåc cấc àiïìu kiïån truìn
thưëng tưët. Nhûng quan trổng hún,
viïåc khưng loẩi trûâ cấc àiïìu kiïån
truìn thưëng sệ dêỵn túái khẫ nùng
bỗ qua nưỵ lûåc ca nhûäng tónh mùåc
__________
3. Tưíng trổng sưë lâ 100%.

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

d kếm phất triïín hún vâ khưng
cố nhûäng thån lúåi vïì àiïìu kiïån
truìn thưëng, nhûng vêỵn àang àùåc
biïåt cưë gùỉng cẫi thiïån mưi trûúâng
kinh doanh tẩi àõa phûúng mònh.

Àïí cố thïí so sấnh cấc tónh trïn
cú súã bònh àùèng, PCI têåp trung vâo
chêët lûúång ca àiïìu hânh kinh tïë
trong viïåc thc àêíy sûå phất triïín
ca khu vûåc tû nhên vâ loẩi bỗ
nhûäng ëu tưë vïì àiïìu kiïån truìn
thưëng. Theo cấch tiïëp cêån nây,
mûúâi chó sưë cêëu thânh nùng lûåc
cẩnh tranh àûúåc xêy dûång àïí phẫn
ấnh nhûäng khđa cẩnh khấc nhau
ca mưi trûúâng kinh doanh, nhûäng
khđa cẩnh nây chõu ẫnh hûúãng trûåc
tiïëp tûâ viïåc thûåc thi chđnh sấch ca
chđnh quìn àõa phûúng trong ngùỉn
hẩn vâ trung hẩn. Nhûäng chó sưë
thânh phêìn nây àûúåc mư tẫ chi tiïët
trong phêìn hai ca Bấo cấo nây vâ
tốm tùỉt úã dûúái àêy:
1. Chi phđ gia nhêåp thõ trûúâng: Chó
sưë thânh phêìn nây ào lûúâng thúâi
gian mưåt doanh nghiïåp cêìn àïí
àùng k kinh doanh, xin cêëp àêët
vâ nhêån àûúåc mổi loẩi giêëy phếp,
thûåc hiïån têët cẫ cấc th tc cêìn
thiïët àïí bùỉt àêìu tiïën hânh hoẩt
àưång kinh doanh.
2. Tiïëp cêån àêët àai vâ sûå ưín àõnh
trong sûã dng àêët: Chó sưë thânh
phêìn nây àûúåc tđnh toấn dûåa
trïn hai khđa cẩnh vïì àêët àai

mâ doanh nghiïåp phẫi àưëi mùåt
- viïåc tiïëp cêån àêët àai cố dïỵ
dâng khưng vâ khi cố àêët àïí sûã
dng thò doanh nghiïåp cố àûúåc
àẫm bẫo vïì sûå ưín àõnh, an toân
trong sûã dng àêët hay khưng.
Khđa cẩnh thûá nhêët phẫn ấnh
tònh trẩng liïåu doanh nghiïåp cố
GCNQSDÀ cố à mùåt bùçng
thûåc hiïån nhûäng u cêìu múã
rưång kinh doanh, hóåc doanh
nghiïåp cố àang thụ lẩi àêët ca
DNNN khưng vâ àấnh giấ viïåc


thûåc hiïån chuín àưíi àêët tẩi àõa
phûúng. Khđa cẩnh thûá hai bao
gưìm àấnh giấ cẫm nhêån ca
doanh nghiïåp vïì nhûäng ri ro
trong quấ trònh sûã dng àêët (vđ
d nhû ri ro tûâ viïåc bõ thu hưìi
àêët, àõnh giấ khưng àng, thay
àưíi húåp àưìng thụ àêët) cng nhû
thúâi hẩn sûã dng àêët.
3. Tđnh minh bẩch vâ tiïëp cêån
thưng tin: Chó sưë thânh phêìn
nây àấnh giấ khẫ nùng mâ doanh
nghiïåp cố thïí tiïëp cêån nhûäng kïë
hoẩch ca tónh vâ vùn bẫn phấp
l cêìn thiïët cho hoẩt àưång kinh

doanh, tđnh sùén cố ca cấc loẩi
tâi liïåu, vùn bẫn nây; liïåu chng
cố àûúåc àûa ra tham khẫo
kiïën doanh nghiïåp trûúác khi
ban hânh vâ khẫ nùng dûå àoấn
trong quấ trònh triïín khai thûåc
hiïån cấc vùn bẫn àố, mûác àưå tiïån
dng ca trang web ca tónh àưëi
vúái doanh nghiïåp.
4. Chi phđ thúâi gian àïí thûåc hiïån cấc
quy àõnh ca Nhâ nûúác: Chó sưë
thânh phêìn nây ào lûúâng thúâi gian
mâ cấc doanh nghiïåp phẫi tiïu tưën
khi chêëp hânh cấc th tc hânh
chđnh, cng nhû mûác àưå thûúâng
xun vâ thúâi gian doanh nghiïåp
phẫi tẩm dûâng kinh doanh àïí cấc
cú quan Nhâ nûúác ca tónh thûåc
hiïån viïåc thanh tra, kiïím tra.
5. Chi phđ khưng chđnh thûác: Chó sưë
thânh phêìn nây ào lûúâng mûác chi
phđ khưng chđnh thûác mâ doanh
nghiïåp phẫi trẫ vâ nhûäng trúã ngẩi
do nhûäng chi phđ nây gêy ra àưëi
vúái hoẩt àưång kinh doanh ca
doanh nghiïåp, viïåc trẫ nhûäng chi
phđ khưng chđnh thûác nhû vêåy cố
àem lẩi kïët quẫ hay “dõch v” nhû
mong àúåi khưng vâ liïåu cấc cấn
bưå Nhâ nûúác cố sûã dng cấc quy

àõnh phấp låt ca àõa phûúng àïí
trc lúåi khưng.

6. Ûu àậi àưëi vúái DNNN (mưi
trûúâng cẩnh tranh): Chó sưë thânh
phêìn nây àấnh giấ sûå cẩnh tranh
ca cấc doanh nghiïåp dên doanh
do ẫnh hûúãng tûâ sûå ûu àậi cấc
DNNN vâ DNNN àậ cưí phêìn
hoấ ca chđnh quìn cêëp tónh,
thïí hiïån dûúái dẩng cấc ûu àậi c
thïí, phên biïåt vïì chđnh sấch vâ
viïåc tiïëp cêån ngìn vưën.
7. Tđnh nùng àưång vâ tiïn phong
ca lậnh àẩo tónh: Chó sưë thânh
phêìn nây ào lûúâng tđnh sấng tẩo,
sấng sët ca tónh trong quấ
trònh thûåc thi chđnh sấch Trung
ûúng cng nhû trong viïåc àûa
ra nhûäng sấng kiïën riïng nhùçm
phất triïín khu vûåc KTTN, àưìng
thúâi àấnh giấ khẫ nùng hưỵ trúå
vâ ấp dng nhûäng chđnh sấch àưi
khi chûa rộ râng ca Trung ûúng
theo hûúáng cố lúåi cho doanh
nghiïåp.
8. Chđnh sấch phất triïín khu vûåc
KTTN: Chó sưë thânh phêìn nây
phẫn ấnh chêët lûúång vâ tđnh hûäu
đch ca cấc chđnh sấch cêëp tónh

trong viïåc phất triïín khu vûåc
KTTN nhû xc tiïën thûúng mẩi,
cung cêëp thưng tin phấp låt cho
doanh nghiïåp, hưỵ trúå tòm kiïëm
àưëi tấc kinh doanh, cung cêëp
dõch v cưng nghïå cng nhû phất
triïín cấc khu, cm cưng nghiïåp
tẩi àõa phûúng.
9. Àâo tẩo lao àưång: Chó sưë thânh
phêìn nây phẫn ấnh mûác àưå vâ
chêët lûúång nhûäng hoẩt àưång àâo
tẩo nghïì vâ phất triïín k nùng
do tónh triïín khai nhùçm hưỵ trúå
cho cấc ngânh cưng nghiïåp àõa
phûúng cng nhû tòm kiïëm viïåc
lâm cho lao àưång àõa phûúng.
10. Thiïët chïë phấp l: Chó sưë thânh
phêìn nây phẫn ấnh lông tin ca
doanh nghiïåp dên doanh àưëi
vúái cấc thiïët chïë phấp l ca àõa
phûúng, viïåc doanh nghiïåp cố

xem cấc thiïët chïë tẩi àõa phûúng
nây nhû lâ cưng c hiïåu quẫ àïí
giẫi quët tranh chêëp hóåc lâ núi
mâ doanh nghiïåp cố thïí khiïëu
nẩi nhûäng hânh vi nhng nhiïỵu
ca cấn bưå cưng quìn tẩi àõa
phûúng hay khưng.

Phûúng phấp xêy dûång
chó sưë PCI
Ấp dng phûúng phấp tûúng tûå nhû
thûåc hiïån tđnh tốan chó sưë PCI 2005,
quy trònh xêy dûång chó sưë PCI nùm
nay bao gưìm ba bûúác (chi tiïët vïì
phûúng phấp nghiïn cûáu àûúåc trònh
bây trong Phêìn nùm ca Bấo cấo):
Bûúác 1: Thu thêåp sưë liïåu
Tûúng tûå nhû nùm trûúác, cố hai
loẩi dûä liïåu àûúåc thu thêåp àïí xêy
dûång cấc chó sưë thânh phêìn. Thûá
nhêët lâ dûä liïåu tûâ cấc phiïëu àiïìu
tra àưëi vúái cấc doanh nghiïåp dên
doanh. Sûå àấnh giấ ch quan nây
hay côn gổi lâ dûä liïåu “mïìm”, àûúåc
kïët húåp vúái dûä liïåu “cûáng” khấch
quan, thu thêåp tûâ niïn giấm thưëng
kï, tûâ ngìn ca bïn thûá ba khấc
nhû ngên hâng Nhâ nûúác, cấc cưng
ty kinh doanh bêët àưång sẫn vâ cấc
hiïåp hưåi doanh nghiïåp.
Chổn mêỵu. Nhốm nghiïn cûáu tiïëp
tc ấp dng k thåt chổn mêỵu àậ
sûã dng nhûäng nùm trûúác, àố lâ lêåp
danh sấch doanh nghiïåp àiïìu tra tûâ
danh sấch cấc doanh nghiïåp àang
nưåp thụë ca cú quan Thụë. Danh
sấch nây àấng tin cêåy hún so vúái
danh sấch doanh nghiïåp àùng k

kinh doanh vò àưi khi danh sấch nây
khưng àûúåc cêåp nhêåt àïí loẩi bỗ
cấc doanh nghiïåp khưng côn hoẩt
àưång vâ thûúâng gưìm cẫ cấc doanh
nghiïåp tuy àậ àùng k nhûng chûa
thûåc sûå bùỉt àêìu hoẩt àưång trïn
thûåc tïë. Tưíng sưë doanh nghiïåp theo
danh sấch ca cú quan Thụë, cêåp

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

7


nhêåt àïën thúâi àiïím thấng 11 nùm
2005 lâ 151.140 doanh nghiïåp. Do
khưng cố àiïìu kiïån àiïìu tra têët cẫ
cấc doanh nghiïåp hiïån cố nïn mưåt
mêỵu àiïìu tra theo hònh thûác phên
tưí àûúåc lêåp ra àïí àẩi diïån cho toân
bưå cấc doanh nghiïåp. Àïí tiïën hânh
chổn mêỵu, danh sấch doanh nghiïåp
nïu trïn àûúåc chia thânh 24 nhốm,
theo ba tiïu chđ:
1. Loẩi hònh ca doanh nghiïåp: a)
Cưng ty cưí phêìn; b) Cưng ty
TNHH vâ c) DNTN
2. Ngânh nghïì ca doanh nghiïåp:
a) Sẫn xët; b) Khai khoấng;
c) Thûúng mẩi/Dõch v vâ

d) Nưng nghiïåp
3. Tíi ca doanh nghiïåp: a) Thânh
lêåp trûúác nùm 2000 (nùm Låt
Doanh nghiïåp cố hiïåu lûåc); b)
Thânh lêåp tûâ/sau nùm 2000.
Tiïëp theo,VCCI tiïën hânh phên
nhốm, chổn mêỵu mưåt cấch ngêỵu
nhiïn vâ lêåp ra danh sấch 31.186
doanh nghiïåp sệ gûãi phiïëu àiïìu tra.
Sưë lûúång doanh nghiïåp àûúåc àiïìu
tra úã tûâng tónh cùn cûá vâo sưë lûúång
doanh nghiïåp dên doanh ca tónh àố
(tónh cố sưë doanh nghiïåp dên doanh
lúán hún sệ cố mêỵu chổn lúán hún) vâ
t lïå phẫn hưìi àiïìu tra PCI 2005 (cấc
tónh cố t lïå phẫn hưìi àiïìu tra nùm
trûúác thêëp sệ cố mêỵu lúán hún). Àưëi

vúái nhûäng tónh cố sưë lûúång doanh
nghiïåp dên doanh dûúái 500 doanh
nghiïåp thò têët cẫ cấc doanh nghiïåp tẩi
tónh àố àïìu àûúåc àiïìu tra.
Gûãi phiïëu àiïìu tra. VCCI gûãi phiïëu
àiïìu tra túái 31.186 doanh nghiïåp
ca mêỵu àậ chổn vâo tìn àêìu
tiïn sau k nghó Tïët Ngun àấn
nùm 2006. Chó nhûäng phiïëu trẫ lúâi
húåp lïå àûúåc chêëp nhêån, àố lâ phiïëu
àûúåc àiïìn àêìy à vâ gûãi qua àûúâng
bûu àiïån àïën VCCI. Nùm nay,

nhốm nghiïn cûáu àùåt mc tiïu thu
nhêån đt nhêët phẫn hưìi tûâ 50 doanh
nghiïåp úã mưỵi tónh (gêëp àưi nùm
trûúác), tùng cûúâng nghơa thưëng
kï ca mêỵu chổn. Àïí khuën khđch
cấc doanh nghiïåp tham gia àiïìu
tra, mưỵi doanh nghiïåp trẫ lúâi àêìy
à phiïëu àiïìu tra àûúåc lûåa chổn
àïí nhêån mưåt trong sưë tấm cën
sấch quâ tùång ca VCCI (sấch vïì
xêy dûång vâ phất triïín thûúng hiïåu,
hûúáng dêỵn trúã thânh nhâ quẫn l
giỗi, k nùng bấn hâng thânh cưng,
giúái thiïåu cấc låt múái, v.v…).
Ngoâi ra, cố khoẫng 20 doanh
nghiïåp tham gia àiïìu tra àûúåc múâi
vïì Hâ Nưåi tham dûå hưåi thẫo cưng
bưë chó sưë PCI vâo ngây 1 thấng 6
nùm 2006.
Gổi àiïån thoẩi. Àïí àẩt t lïå phẫn
hưìi cao,VCCI àậ tuín chổn vâ
hën luån 25 cưång tấc viïn gổi àiïån

Bẫng 1: Nùm tónh, thânh àûáng àêìu vïì sưë lûúång doanh nghiïåp
phẫn hưìi - Sưë lûúång phiïëu àiïìu tra gûãi ài vâ sưë lûúång phẫn hưìi
Tónh, thânh

8

Sưë phiïëu

gûãi

Sưë phiïëu
nhêån àûúåc

T lïå

1

TP. HCM

1,200

234

19.5%

2

Hôa Bònh

465

156

33.5%

3

Bùỉc Giang

500

138

27.6%

4

n Bấi

319

138

43.3%

5

Thanh Hốa

500

135

27.0%

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

thoẩi àïën cấc doanh nghiïåp àïí xấc

nhêån phiïëu àiïìu tra àậ àûúåc gûãi àïën
àng àõa chó vâ thuët phc doanh
nghiïåp trẫ lúâi. Cấc cåc gổi àiïån
thoẩi àûúåc thûåc hiïån theo hai lêìn:
• Lêìn 1. Gổi àiïån thoẩi ngêỵu nhiïn
khoẫng 30% sưë lûúång doanh
nghiïåp àiïìu tra mưỵi tónh.
• Lêìn 2. Gổi àiïån thoẩi ngêỵu nhiïn
àïën cấc doanh nghiïåp úã nhûäng
tónh mâ sưë lûúång phẫn hưìi chûa
àẩt mûác u cêìu lâ 50 phiïëu.
Àưëi vúái nhûäng doanh nghiïåp chûa
nhêån àûúåc phiïëu àiïìu tra thò nhốm
nghiïn cûáu tiïën hânh gûãi lẩi mưåt
lêìn nûäa.Vúái mưỵi doanh nghiïåp phẫn
hưìi phiïëu àiïìu tra, nhốm nghiïn
cûáu gûãi tùång mưåt cën sấch mâ
doanh nghiïåp lûåa chổn kêm theo
Thû cẫm ún ca VCCI.
T lïå phẫn hưìi. Tđnh àïën giûäa thấng
4 nùm 2006,VCCI àậ nhêån àûúåc
tưíng cưång 6.379 phiïëu phẫn hưìi,
àẩt t lïå phẫn hưìi lâ 20,5%4. T lïå
phẫn hưìi tùng cao àấng kïí trong
nùm nay cố nghơa hïët sûác quan
trổng àưëi vúái nhốm nghiïn cûáu PCI.
Sưë lûúång doanh nghiïåp phẫn hưìi
cao gêëp ba lêìn so vúái nùm 2005 àậ
nêng cao chêët lûúång dûä liïåu dng
cho phên tđch vâ quan trổng hún lâ

àậ tẩo àiïìu kiïån àïí àûa toân bưå 64
tónh, thânh vâo bẫng xïëp hẩng nùm
nay. Mưåt trong nhûäng àùåc àiïím nưíi
bêåt ca cåc àiïìu tra nùm 2006
lâ t lïå phẫn hưìi rêët cao ca cấc
doanh nghiïåp úã cấc tónh nhỗ, tónh
miïìn ni chûa nùçm trong diïån àiïìu
tra nùm trûúác. Bẫng dûúái àêy cho
thêëy trong nùm tónh, thânh àûáng
àêìu vïì sưë lûúång doanh nghiïåp phẫn
__________
4. Nhốm nghiïn cûáu àậ thûåc hiïån nhiïìu phếp
kiïím tra khấc nhau àïí àẫm bẫo mêỵu cố tđnh
chêët àẩi diïån cho tưíng thïí. ÚÃ tûâng tưí thưëng
kïë, kïët quẫ phên tđch thưëng kï ca nhốm
nghiïn cûáu cho thêëy sai sưë mêỵu nhỗ vâ hïå sưë
tûúng quan lúán giûäa mêỵu vâ tưíng thïí.


hưìi, cố ba tónh múái tham gia àiïìu
tra nùm nay lâ Hôa Bònh, Bùỉc Giang
vâ n Bấi.

Biïíu àưì hònh sao trong hònh 1 sau
àêy thïí hiïån kïët quẫ ca tûâng tónh
xết theo tûâng chó sưë thânh phêìn.

Bûúác 2: Xûã l dûä liïåu àïí xêy dûång
cấc chó sưë thânh phêìn

Bûúác 3: Xêy dûång chó sưë tưíng húåp
PCI

Nhû àậ trònh bây úã trïn, mưåt trong
nhûäng cấch tiïëp cêån quan trổng
ca PCI lâ so sấnh chêët lûúång àiïìu
hânh kinh tïë ca mưỵi tónh vúái thûåc
tiïỵn tưët nhêët vïì àiïìu hânh kinh tïë
àang cố úã Viïåt Nam, chûá khưng
phẫi so sấnh vúái mưåt chín mûåc l
tûúãng nâo.Vò vêåy, mưỵi chó tiïu àûúåc
chín hốa theo thang 10 àiïím5,
tónh cố thûåc tiïỵn tưët nhêët sệ tûúng
ûáng vúái àiïím 10, tónh cố thûåc tiïỵn
kếm nhêët tûúng ûáng vúái àiïím 1; 62
tónh côn lẩi sệ tûúng ûáng vúái àiïím
nùçm giûäa 1 vâ 10.

Nïëu lêëy àiïím ca têët cẫ chó sưë
thânh phêìn cưång lẩi vúái nhau, tưíng
àiïím sệ lâ chó sưë PCI tưíng húåp
chûa cố trổng sưë vúái àiïím tưëi àa
lâ 100. Mùåc d àêy lâ phûúng phấp
àún giẫn vâ dïỵ thûåc hiïån nhêët àïí
tđnh chó sưë PCI, nhûng lẩi khưng
thêåt ph húåp nïëu mën sûã dng
chó sưë PCI nhû mưåt cưng c chđnh
sấch. L do lâ vò trong cấc chó sưë
thânh phêìn, cố nhûäng chó sưë cố vai
trô quan trổng hún nhûäng chó sưë

côn lẩi khi l giẫi sûå khấc biïåt vïì
kïët quẫ phất triïín khu vûåc KTTN.
Do àố, mưỵi chó sưë thânh phêìn cêìn
àûúåc tđnh toấn trổng sưë tûúng
ûáng vúái mûác àưå àống gốp thûåc sûå
ca tûâng chó sưë àưëi vúái viïåc phất
triïín KTTN. Àïí lâm àûúåc viïåc nây,
nhốm nghiïn cûáu sûã dng phûúng
phấp phên tđch hưìi qui àa biïën àïí
ào lûúâng tấc àưång ca tûâng chó
sưë thânh phêìn túái mưåt sưë chó tiïu
vưën àûúåc xem lâ cố vai trô hïët
sûác quan trổng cho sûå phất triïín
KTTN6.

Dûåa trïn nhûäng nghiïn cûáu vïì mưi
trûúâng kinh doanh, cấc chó tiïu àûúåc
nhốm vâo 10 chó sưë thânh phêìn
(trong àố cố 8 chó sưë tûâ nùm trûúác).
Kïë thûâa nhûäng nghiïn cûáu tûâ trûúác
àïën nay, mc tiïu àùåt ra lâ nhûäng chó
sưë nây phẫi phẫn ấnh àûúåc tûúng
àưëi àêìy à nhûäng trúã ngẩi àưëi vúái
viïåc thânh lêåp múái vâ phất triïín ca
khu vûåc KTTN úã Viïåt Nam. Sau khi
àậ chín hoấ, nhốm nghiïn cûáu tđnh
trung bònh cấc chó tiïu àïí tẩo ra
tûâng chó sưë thânh phêìn. Àưëi vúái bưën
chó sưë thânh phêìn lâ Tiïëp cêån àêët àai
vâ sûå ưín àõnh trong sûã dng àêët, Ûu

àậi DNNN, Àâo tẩo lao àưång vâ
Thiïët chïë phấp l, cấc dûä liïåu “cûáng”
àûúåc sûã dng lâ chó tiïu sau khi
àûúåc tđnh giấ trõ trung bònh vâ gấn
trổng sưë.
__________
5. Nïëu àiïím chó tiïu cao phẫn ấnh chêët lûúång
àiïìu hânh tưët thò sûã dng cưng thûác sau
àêy àïí chín hốa àiïím: {9*((Àiïím ca tónh
– Àiïím nhỗ nhêët ca mêỵu)/(Àiïím lúán nhêët
ca mêỵu – Àiïím nhỗ nhêët ca mêỵu))+1}.
Nïëu àiïím chi tiïu cao phẫn ấnh chêët lûúång
àiïìu hânh khưng tưët thò lêëy 11 trûâ cho cưng
thûác trïn: 11-[9*((Àiïím ca tónh – Àiïím
nhỗ nhêët ca mêỵu)/(Àiïím lúán nhêët ca mêỵu
– Àiïím nhỗ nhêët ca mêỵu))+1].

• Tó lïå doanh nghiïåp dên doanh
(bao gưìm DNTN, Cưng ty húåp
danh, Cưng ty TNHH vâ Cưng
ty cưí phêìn) àang hoẩt àưång trïn
àõa bân tónh trïn sưë dên ca tónh
theo sưë liïåu nùm 2004. Sưë doanh
nghiïåp thûåc sûå àang hoẩt àưång lâ
sưë doanh nghiïåp àậ hoân thânh
mổi th tc àùng k kinh doanh
vâ àang thûåc sûå sẫn xët kinh
doanh chûá khưng chó dûâng úã giai
àoẩn àêìu gia nhêåp thõ trûúâng.
__________

6. Cấc biïën sưë phẫn ấnh kïët quẫ phất triïín kinh
tïë àûúåc tđnh toấn dûåa trïn êën phêím Thûåc
trẩng doanh nghiïåp qua kïët quẫ àiïìu tra nùm
nùm 2000-2004 ca GSO.

Tưíng sưë doanh nghiïåp dên doanh
nây (khưng bao gưìm húåp tấc xậ)
àûúåc chia cho sưë dên ca tónh
(theo àún võ 1.000 dên) àïí loẩi
bỗ ẫnh hûúãng cố thïí cố do viïåc
tónh nâo àưng dên hún thûúâng
cố nhiïìu doanh nghiïåp hún.
• Vưën àêìu tû dâi hẩn ca khu vûåc
tû nhên tđnh bònh qn àêìu ngûúâi
(2000-2004) àûúåc nhốm nghiïn
cûáu chổn àïí thïí hiïån mûác àưå ri
ro mâ doanh nghiïåp chêëp nhêån.
Giẫ àõnh ca nhốm nghiïn cûáu lâ
ch doanh nghiïåp hay nhâ àêìu tû
sệ àêìu tû nhiïìu hún úã núi cố mưi
trûúâng chđnh sấch hêëp dêỵn hún
vò úã àố hổ cố thïí tđnh toấn chđnh
xấc hún chi phđ vâ lúåi đch dâi hẩn
àưëi vúái dûå ấn àêìu tû ca mònh.
Doanh nghiïåp sệ khưng dấm àêìu
tû nhiïìu úã àõa phûúng mâ tâi sẫn
ca hổ đt àûúåc àẫm bẫo, tham
nhng hoânh hânh hóåc tưìn tẩi
nhiïìu râo cẫn “vư hònh” hẩn chïë
hoẩt àưång kinh doanh.

• Lúåi nhån bònh qn trïn mưåt
doanh nghiïåp tđnh theo triïåu
àưìng (2000-2004) àûúåc nhốm
nghiïn cûáu chổn àïí thïí hiïån
mûác àưå thânh cưng ca cấc
doanh nghiïåp dên doanh kïí tûâ
khi Låt Doanh nghiïåp ra àúâi.
Lúåi nhån doanh nghiïåp trong
mưåt thúâi k lâ mưåt tđn hiïåu dûå
bấo tưët vïì tiïìm nùng àêìu tû
trong cấc giai àoẩn tiïëp theo vò
sệ cố thïm nhiïìu doanh nghiïåp
tham gia àêìu tû. Nhûäng tónh cẩnh
tranh hún thûúâng tẩo ra mưi
trûúâng khuën khđch tinh thêìn
kinh doanh vò lúåi nhån hún lâ
bùçng nhûäng sûå hưỵ trúå trûåc tiïëp
ca Nhâ nûúác.
Trong tûâng trûúâng húåp, nhốm
nghiïn cûáu hưìi qui cấc biïën sưë
àẩi diïån cho cấc chó tiïu phất
triïín kinh tïë nhû vûâa nïu trïn, cố
khưëng chïë ẫnh hûúãng mâ cấc àiïìu
kiïån truìn thưëng ban àêìu àem

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

9

Hònh 1: Biïíu àưì “hònh sao” thïí hiïån hoẩt àưång ca tûâng tónh theo chó sưë thânh phêìn
(Àiïím tưëi àa = 10 àưëi vúái mưỵi chó sưë thânh phêìn)
Hâ Nưåi

Hẫi Phông

Àâ Nùéng

Tp. HCM

Quẫng Bònh

Quẫng Trõ

TT-Hụë

Àưìng Thấp

An Giang

Bẩc Liïu

Cêìn Thú

Thanh Hốa

Nghïå An

Hâ Tơnh

Quẫng Nam

Quẫng Ngậi

Bònh Àõnh

Ph n

Khấnh Hôa

Tiïìn Giang

Vơnh Long

Bïën Tre

Kiïn Giang

Trâ Vinh

Sốc Trùng

Câ Mau

Bònh Phûúác

Têy Ninh

Ninh Thån

Long An

Quẫng Ninh

Hêåu Giang

Bâ Rõa Vng Tâu Bùỉc Ninh

Bònh Dûúng

Binh Thån

Àưìng Nai

Hâ Nam

Hâ Têy

Hẫi Dûúng

Hûng n

Nam Àõnh

Ninh Bònh

Thấi Bònh

Vinh Phc

Bùỉc Cẩn

Bùỉc Giang

Cao Bùçng

Àùỉk Lùỉk

Àùỉk Nưng

Àiïån Biïn

Gia Lai

Hôa Bònh

Kon Tum

Lai Chêu

Lêm Àưìng

Lẩng Sún

Lâo Cai

Ph Thổ

Sún La

n Bấi

Hâ Giang

Chi phđ gia nhêåp thõ trûúâng
Tiïëp cêån àêët àai &
Bẫo àẫm thúâi hẩn thụ àêët
Tđnh minh bẩch
& Tiïëp cêån thưng tin

Thấi Ngun Tun Quang

Chi phđ thúâi gian àïí thûåc hiïån
cấc quy àõnh ca Nhâ nûúác

Tđnh nùng àưång vâ tiïn phong

Chi phđ khưng chđnh thûác

Chđnh sấch phất triïín
khu vûåc kinh tïë tû nhên

Ûu àậi àưëi vúái DNNN
(Mưi trûúâng cẩnh tranh)

Àâo tẩo lao àưång

Thiïët chïë phấp l

10

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006


lẩi cho sûå phất triïín KTTN7 àïí
tđnh toấn mûác àưå àống gốp tûúng
àưëi (hay côn gổi lâ trổng sưë) ca
chng àưëi vúái cấc chó sưë thânh
phêìn8. C thïí lâ cấc àiïìu kiïån
truìn thưëng sau:

Bẫng 2:Trổng sưë ca cấc chó sưë thânh phêìn
Trổng sưë
trung bònh

Trổng sưë
lâm trôn

Loẩi
trổng sư

Chđnh sấch phất triïín
KTTN

17.21%

15%

Cao

• khoẫng cấch túái thõ trûúâng, àûúåc
tđnh bùçng sưë ki-lư-mết tûâ trung
têm tónh l túái Hâ Nưåi hóåc
TP.HCM ;

Tđnh minh bẩch

16.25%

15%

Cao

Àâo tẩo lao àưång

15.35%

15%

Cao

Tđnh nùng àưång vâ tiïn phong

13.15%

15%

Cao

• chêët lûúång ngìn nhên lûåc, àûúåc

tđnh bùçng t lïå phêìn trùm dên sưë
tưët nghiïåp phưí thưng trung hổc
trong nùm 2000, àẩi diïån cho lûåc
lûúång lao àưång ph húåp mâ cấc
doanh nghiïåp dên doanh cố thïí
tuín dng; vâ

Chi phđ thúâi gian àïí thûåc
hiïån quy àõnh ca Nhâ nûúác

11.92%

10%

Trung bònh

Thiïët chïë phấp l

7.62%

10%

Trung bònh

Ûu àậi àưëi vúái DNNN

5.98%

5%

Thêëp

Chi phđ khưng chđnh thûác

5.76%

5%

Thêëp

Tiïëp cêån àêët àai vâ sûå ưín
àõnh trong sûã dng àêët

3.57%

5%

Thêëp

Chi phđ gia nhêåp thõ trûúâng

3.18%

5%

Thêëp

100.0%

100.0%

• cú súã hẩ têìng ban àêìu, àûúåc àẩi
diïån bùçng sưë mấy àiïån thoẩi bònh
qn àêìu ngûúâi trong nùm 1995
__________
7. Phûúng phấp nây tûúng tûå nhû phûúng phấp
mâ cấc tấc giẫ ca Chó sưë Nùng lûåc Cẩnh
tranh vïì Tùng trûúãng àậ sûã dng. Xem
McArthur, J. W. vâ Jeffrey Sachs, 2002. “Chó
sưë Nùng lûåc Cẩnh tranh vïì Tùng trûúãng: Ào
lûúâng sûå phất triïín cưng nghïå úã tûâng giai
àoẩn phất triïín”. In trong Bấo cấo Nùng lûåc
Cẩnh tranh Toân cêìu 2001-2002. New York:
Oxford University Press cho Diïỵn àân Kinh
tïë Thïë giúái. Do cố sûå tûúng quan lúán giûäa
cấc chó sưë thânh phêìn ca PCI, nhốm nghiïn
cûáu khưng thïí hưìi qui riïng rệ tûâng chó sưë
mưåt. Thay vâo àố nhốm nghiïn cûáu sûã dng
phûúng phấp phên tđch nhên tưë àïí tẩo ra ba
biïën sưë khưng cố tûúng quan vúái nhau. Cấc
hïå sưë gùỉn bố nhên tưë ca cấc biïën sưë múái
nây àûúåc sûã dng àïí tđnh toấn ẫnh hûúãng
riïng rệ ca tûâng chó sưë thânh phêìn.
8. Trong chó sưë PCI 2005, cấc chó tiïu phẫn ấnh
àiïìu kiïån truìn thưëng ban àêìu àûúåc nhốm
lẩi thânh tûâng nhốm biïën sưë thưng qua phên
tđch nhên tưë. Nùm nay, nhốm nghiïn cûáu
sûã dng biïën àẩi diïån vò nhûäng biïën nây giẫi
thđch àiïìu kiïån truìn thưëng ban àêìu tưët
hún. Mêåt àưå àiïån thoẩi vâ chêët lûúång àûúâng

giao thưng nùm 1995 cố tûúng quan lúán, do
vêåy khưng nïn àûa cẫ hai biïën vâo phûúng
trònh hưìi qui. Mc àđch ca nhốm nghiïn cûáu
khưng phẫi lâ tấch biïåt tûâng tấc àưång ca
tûâng loẩi hònh cú súã vêåt chêët mâ chó lâ cú
súã ban àêìu nối chung. Àưìng thúâi sưë liïåu vïì
àiïìu kiïån truìn thưëng ban àêìu úã thúâi àiïím
súám nhêët mâ sưë liïåu sùén cố àûúåc chổn dng
nhùçm trấnh vêën àïì nưåi sinh trong phên tđch:
nhûäng tónh cố khu vûåc KTTN phất triïín cố
thïí thu àûúåc nhiïìu thụë àïí àêìu tû vâo cú súã
hẩ têìng. Khoẫng cấch túái thõ trûúâng vâ Cú súã
hẩ têìng cố ẫnh hûúãng lúán túái viïåc giẫi thđch
sûå phất triïín ca khu vûåc KTTN, nhûng
ngìn nhên lûåc ban àêìu lẩi khưng cố nhiïìu
nghơa giẫi thđch.

Nhûäng trổng sưë nây àûúåc lâm trôn
túái 5% gêìn nhêët àïí phên thânh ba
loẩi cú bẫn nhû trong Bẫng 2.
Nhûäng trổng sưë nây àûúåc gùỉn vâo
tûâng chó sưë thânh phêìn tûúng ûáng
àïí tđnh ra chó sưë PCI tưíng húåp
cëi cng.

Phên tđch thûá hẩng
chó sưë PCI
Àiïím chó sưë PCI vâ thûá hẩng nùng
lûåc cẩnh tranh cêëp tónh vïì mưi
trûúâng kinh doanh àûúåc trònh bây

trong Hònh 2. Tûúng tûå nhû nùm
trûúác, nhốm nghiïn cûáu sûã dng
thang 100 àiïím. Bònh Dûúng xïëp
hẩng cao nhêët, vúái sưë àiïím 77.61,
tiïëp sau lâ Àâ Nùéng. Lai Chêu xïëp
hẩng cëi cng, vúái sưë àiïím 36.07.
Nïëu chó dng danh sấch 42 tónh,
thânh nùm trûúác thò Hâ Têy vêỵn

lâ tónh xïëp hẩng thêëp nhêët, vúái sưë
àiïím lâ 40,34.
Mưỵi tónh khưng nïn quấ bêån têm
vâo xïëp hẩng ca mònh vò nïëu
tónh àố cẫi thiïån chó sưë mưåt cht
lâ cố thïí àem lẩi sûå cẫi thiïån
àấng kïí vïì thûá hẩng. Vđ d nïëu
tùng chó sưë thïm 0,5 àiïím, mưåt
sưë tónh cố thïí vûúåt lïn 5 bêåc
xïëp hẩng. Vò vêåy, cấc tónh nïn têåp
trung vâo cẫi thiïån àiïím tuåt
àưëi ca cấc chó sưë thânh phêìn
cng nhû chó sưë tưíng húåp PCI,
viïåc lâm nây chùỉc chùỉn sệ gốp
phêìn nêng cao chó sưë tưíng húåp
dêìn dêìn àẩt àiïím tưëi àa lâ 100.
Vïì l thuët, àiïìu nây cố thïí lâm
àûúåc bùçng cấch ấp dng nhûäng
thûåc tiïỵn tưët àậ cố úã Viïåt Nam.
Tûúng tûå nhû vêåy, viïåc phên thânh
sấu nhốm xïëp hẩng cố nghơa

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

11


quan trổng hún so vúái àiïím sưë vâ
thûá hẩng riïng biïåt ca tûâng tónh.
Khoẫng cấch giûäa cấc nhốm đt nhêët
lâ ¾ àiïím. Khi thay àưíi cấch gấn
trổng sưë khấc nhau thò thânh phêìn
ca tûâng nhốm vêỵn khấ ưín àõnh.
Khoẫng cấch àiïím giûäa cấc nhốm
lúán lâm cho tònh trẩng mưåt tónh tûâ
nhốm nây cố thïí nhẫy sang nhốm
khấc khố xẫy ra. Nhúâ vêåy, cấch
phên nhốm nây cố thïí phẫn ấnh
tûúng àưëi húåp l kïët quẫ ca tûâng
tónh c thïí. Hònh 3 minh hổa tûâng
nhốm trïn bẫn àưì àõa l Viïåt Nam
bùçng nhûäng mâu sùỉc khấc nhau.
Mưỵi nhốm sệ àûúåc àïì cêåp chi tiïët
hún trong phêìn dûúái àêy.
Nùm nay, cố thïm mưåt nhốm múái
àûúåc àûa thïm vâo lâ nhốm xïëp
loẩi “Rêët tưët”, gưìm hai tónh xïëp
hẩng cao nhêët lâ Bònh Dûúng vâ
Àâ Nùéng, vûúåt lïn trïn têët cẫ cấc
tónh khấc. Cẫ hai tónh nây àïìu
àẩt àiïím sưë rêët cao trong têët cẫ

cấc chó sưë thânh phêìn vâ àùåc biïåt
cố àïën ba hóåc bưën chó sưë thânh
phêìn cố àiïím trïn 8. Chó sưë thânh
phêìn vïì àêët àai ca Àâ Nùéng cố
sưë àiïím húi thêëp, nhûng b lẩi cấc
chó sưë thânh phêìn khấc àïìu àẩt
àiïím sưë cao.
Nhốm thûá hai (Nhốm xïëp loẩi
“Tưët”) bao gưìm cấc tónh àẩt àiïím
cao trong bưën chó sưë thânh phêìn
quan trổng: Chđnh sấch phất triïín
KTTN, Tđnh minh bẩch, Àâo tẩo
lao àưång vâ Tđnh nùng àưång tiïn
phong ca tónh. TP.HCM cố chó sưë
Àêët àai vâ Chi phđ khưng chđnh
thûác rêët thêëp (chó sưë Gia nhêåp thõ
trûúâng vâ Ûu àậi DNNN cng khấ
thêëp) nhûng b lẩi cố chó sưë Thiïët
chïë phấp l, Àâo tẩo lao àưång,
Chđnh sấch phất triïín KTTN vâ chó
sưë Tđnh minh bẩch cao. Àùåc biïåt
cêìn nhùỉc túái lâ Lâo Cai, mưåt tónh
nùm nay múái àûúåc àiïìu tra. Mùåc d

12

cố àiïím thêëp hún trung bònh àưëi
vúái Chó sưë thânh phêìn Àêët àai, Chi
phđ thúâi gian àïí thûåc hiïån cấc qui
àõnh Nhâ nûúác, Lâo Cai cố àiïím

cao àïìu trong cấc chó sưë thânh
phêìn khấc, nhêët lâ Ûu àậi DNNN
vâ Tđnh minh bẩch.
Nhốm thûá ba (Nhốm xïëp loẩi
“Khấ”) gưìm cấc tónh cố àiïím sưë khấ
trong hêìu hïët cấc chó sưë thânh phêìn,
vđ d nhû BRVT, Bùỉc Giang, Quẫng
Nam, Trâ Vinh, hóåc cấc tónh cố chó
sưë thêëp nhûng àûúåc b lẩi búãi mưåt
sưë chó sưë cao. Trong nhốm nây Cêìn
Thú cố àiïím cao vïì Tđnh minh bẩch
vâ Chđnh sấch phất triïín KTTN,
nhûng lẩi thêëp vïì Tđnh nùng àưång,
Chi phđ khưng chđnh thûác vâ Chi phđ
gia nhêåp thõ trûúâng. Cng tûúng tûå
nhû vêåy, Ph n cố àiïím Chi phđ
gia nhêåp thõ trûúâng vâ Àêët àai cao
nhûng lẩi rêët thêëp àưëi vúái chó sưë Chi
phđ thúâi gian thûåc hiïån cấc qui àõnh
ca Nhâ nûúác (xïëp hẩng thêëp nhêët)
vâ Chi phđ khưng chđnh thûác.
Nhốm thûá tû (Nhốm xïëp loẩi
“Trung bònh”) bao gưìm cấc tónh cố
àiïím trung bònh trong hêìu hïët cấc
chó sưë thânh phêìn. Nhòn chung cấc
tónh àïìu cố àiïím khấ àưëi vúái Chi
phđ khưng chđnh thûác, àùåc biïåt lâ
Bïën Tre vâ Hêåu Giang (xïëp hẩng 1
vâ 2 trong chó sưë thânh phêìn nây),
cng vúái Gia Lai, Bònh Thån, Tiïìn

Giang, Hôa Bònh, nhûng cấc tónh
nây àïìu cố àiïím dûúái trung bònh
àưëi vúái Chi phđ gia nhêåp thõ trûúâng
vâ Ûu àậi DNNN, nhêët lâ Hâ Nưåi,
Hẫi Phông vâ Àùỉk Lùỉk.
Nhốm thûá nùm (Nhốm xïëp loẩi
“Tûúng àưëi Thêëp”) bao gưìm cấc
tónh nối chung àïìu cố àiïím thêëp
trong cấc chó sưë thânh phêìn. Mưåt
sưë tónh cố àiïím Chi phđ gia nhêåp
thõ trûúâng cao (Têy Ninh vâ Tun
Quang) vâ Ûu àậi DNNN (Nam

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

Àõnh, Cao Bùçng vâ Sún La). Àêy
lâ nhûäng tónh lâm tưët cẫi cấch giai
àoẩn mưåt, nghơa lâ chđnh quìn tónh
àậ thânh cưng trong viïåc khuën
khđch doanh nghiïåp gia nhêåp vâ
tiïëp cêån thõ trûúâng. Tuy nhiïn sưë
liïåu cho thêëy cấc tónh nây chûa
thêåt thânh cưng úã cẫi cấch giai
àoẩn hai, chùèng hẩn nhû àưëi vúái
Tđnh minh bẩch hay Chi phđ thúâi
gian thûåc hiïån quy àõnh ca Nhâ
nûúác, tûác lâ nhûäng cẫi cấch sệ gip
doanh nghiïåp phất triïín sau khi
doanh nghiïåp àậ àûúåc thânh lêåp.
Cấc tónh nây àïìu cố àiïím tûúng

àưëi thêëp àưëi vúái cẫi cấch giai àoẩn
ba, tûác lâ nhûäng cẫi cấch hûúáng túái
viïåc thûåc hiïån chđnh sấch can thiïåp
nhùçm khùỉc phc nhûäng phêìn mâ
thõ trûúâng lâm khưng hiïåu quẫ, hưỵ
trúå doanh nghiïåp vâ xêy dûång thïí
chïë nhû cung cêëp cấc dõch v then
chưët, àâo tẩo lao àưång vâ cng cưë
lông tin vâo cấc thiïët chïë phấp l.
Nhốm thûá sấu (Nhốm xïëp loẩi
“Thêëp”) gưìm cấc tónh mâ úã àố,
nhòn chung cấc doanh nghiïåp
chûa hâi lông vúái mưi trûúâng kinh
doanh vâ cấch cû xûã ca chđnh
quìn àõa phûúng. Kïët quẫ cấc chó
sưë thânh phêìn àïìu thêëp, mùåc d
cấ biïåt cố mưåt sưë tónh nhû Àiïån
Biïn hay Kon Tum cho thêëy cố àẩt
àûúåc tiïën bưå hún vïì chó sưë Chi
phđ gia nhêåp thõ trûúâng.
Nhûäng ngûúâi àổc k cố thïí nhêån
thêëy mưåt sûå thay àưíi nhỗ trong thûá
hẩng PCI 2006 úã Hònh 2 trïn àêy
so vúái Bấo cấo tốm tùỉt cưng bưë
vâo thấng 6 nùm 2006. Trong quấ
trònh hoân thiïån Bấo cấo nhốm
nghiïn cûáu àậ cố nhûäng àiïìu chónh
nhêët àõnh khi xêy dûång mưåt trong
mûúâi chó sưë thânh phêìn àïí tđnh
toấn chó sưë PCI - chó sưë Tđnh nùng

àưång. Kïët quẫ lâ àậ cố mưåt sưë sûãa
àưíi vïì thûá hẩng PCI 2006.


Hònh 2: Bẫng xïëp hẩng cấc tónh, thânh theo Chó sưë nùng lûåc cẩnh tranh cêëp tónh vïì mưi trûúâng kinh
doanh úã Viïåt Nam, 2006
30

Tónh thânh

Bònh Dûúng
Àâ Nùéng
Bònh Àõnh
Vơnh Long
Lâo Cai
Àưìng Nai
Tp. HCM
Vơnh Phc
An Giang
Cêìn Thú
Àưìng Thấp
n Bấi
Trâ Vinh
Bùỉc Ninh
Quẫng Nam
Bùỉc Giang
Ninh Bònh
Ph Thổ
Bâ Rõa Vng Tâu
Hûng n

Ph n
Khấnh Hôa
Nghïå An
Sốc Trùng
Bïën Tre
Gia Lai
Quẫng Ninh
Hêåu Giang
Kiïn Giang
Hẫi Dûúng
Bònh Thån
Thấi Ngun
Tiïìn Giang
Quẫng Trõ
Lêm Àưìng
Thấi Bònh
Àùk Lùk
Hâ Nưåi
Hôa Bònh
TT-Hụë
Hẫi Phông
Long An
Hâ Giang
Nam Àõnh
Lẩng Sún
Bùỉc Cẩn
Tun Quang
Têy Ninh
Quẫng Bònh
Hâ Nam

Cao Bùçng
Ninh Thån
Sún La
Bònh Phûúác
Thanh Hốa
Câ Mau
Quẫng Ngậi
Àiïån Biïn
Bẩc Liïu
Hâ Tơnh
Kon Tum
Hâ Têy
Àùk Nưng
Lai Chêu

40

50

60

70

80

77.61
75.82
66.97
66.21
66.13

65.47
64.75
61.40
61.12
58.35
57.65
57.60
57.24
56.47
56.20
55.89
55.78
55.73
55.54
55.52
55.11
54.45
54.44
54.34
54.33
54.27
54.05
53.10
52.87
52.87
52.84
52.50
52.32
52.17
52.10

50.57
50.57
50.14
50.13
49.83
49.82
49.73
49.44
48.72
48.64
48.36
47.60
47.31
47.29
47.22
46.00
45.90
45.66
45.47
45.29
43.87
42.98
41.93
41.79
41.62
40.75
40.34
38.31
36.07

90

100

Rêët tưët

Tưët

Khấ

Trung bònh

Tûúng àưëi thêëp

Thêëp

Àiïím chó sưë PCI cố trổng sưë

CHĨ SƯË NÙNG LÛÅC CẨNH TRANH CÊËP TĨNH ÚÃ VIÏÅT NAM NÙM 2006

13