Nghiên cứu giải pháp bảo đảm an toàn khi thiết kế và thi công hồ chứa nhỏ áp dụng cho hồ bỉ xã hồng sơn tỉnh nghệ an

L IC M

N

Lu n v n th c s : “Nghiên c u gi i pháp b o đ m an toàn khi thi t k và
thi công h ch a nh . Áp d ng cho h B xã H ng S n – t nh Ngh An” đã
đ

c tác gi hoàn thành đúng th i h n quy đ nh và đ m b o đ y đ các yêu c u

trong đ c

ng đ

c phê duy t.

Trong quá trình th c hi n, nh s giúp đ t n tình c a các Giáo s , Ti n s
Tr

ng

i h c Thu L i, các công ty t v n và đ ng nghi p, tác gi đã hoàn thành

lu n v n này.
Tác gi chân thành c m n PGS.TS. Nguy n H u Hu , Tr
L i Hà N i đã t n tình h

ng

i h c Thu

ng d n giúp đ đ tác gi hoàn thành lu n v n. C m n

anh B ch H ng To n và Công ty c ph n t v n thi t k h t ng c s đã giúp đ
tác gi có đ tài li u đ th c hi n lu n v n.
Tác gi xin chân thành c m n các th y cô tr

ng

i h c Thu L i Hà N i,

các th y cô trong khoa Công trình đã t n t y gi ng d y tác gi trong su t quá trình
h c đ i h c và cao h c t i tr

ng.

Tuy đã có nh ng c g ng song do th i gian có h n, trình đ b n thân còn h n
ch , lu n v n này không th tránh kh i nh ng t n t i, tác gi mong nh n đ

c

nh ng ý ki n đóng góp và trao đ i chân thành c a các th y cô giáo,các anh ch em
và b n bè đ ng nghi p. Tác gi r t mong mu n nh ng v n đ còn t n t i s đ
gi phát tri n

c tác

m c đ nghiên c u sâu h n góp ph n ng d ng nh ng ki n th c

khoa h c vào ph c v đ i s ng s n xu t.
Xin chân thành c m n!

Hà N i, ngày 01 tháng 02 n m 2015.
H C VIÊN

Tr n M nh C

ng


L I CAM OAN
H và tên h c viên:

TR N M NH C

L p cao h c:

CH20C21

Chuyên ngành:

Xây d ng công trình th y

NG

Tên đ tài lu n v n: “Nghiên c u gi i pháp b o đ m an toàn khi thi t k và
thi công h ch a nh . Áp d ng cho h B xã H ng S n – t nh Ngh An”.
Tôi xin cam đoan đ tài lu n v n c a tôi hoàn toàn do tôi làm, nh ng k t qu
nghiên c u tính toán trung th c. Trong quá trình làm lu n v n tôi có tham kh o các
tài li u liên quan nh m kh ng đ nh thêm s tin c y và tính c p thi t c a đ tài. Tôi
không sao chép t b t k ngu n nào khác, n u vi ph m tôi xin ch u trách nhi m
tr

c Khoa và Nhà tr

ng.
Hà N i, ngày 01 tháng 02 n m 2015
H c viên

Tr n M nh C

ng


M CL C
M

U ............................................................................................................................... 1
1. TÍNH C P THI T C A
2. M C ÍCH C A
3.

IT

TÀI ......................................................................... 1

TÀI ..................................................................................... 3

NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U ...................................................... 3

4. CÁCH TI P C N VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U .................................. 3

CH
NG 1: T NG QUAN V H CH A CÁC S C H CH A TRÊN TH
GI I VÀ T I VI T NAM .................................................................................................. 4
1.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i v an toàn h ch a ........................................... 4
1.1.1. V n đ an toàn h ch a trên th gi i .......................................................... 4
1.1.2. V s c v đ p và thi t h i do v đ p gây ra trên th gi i ....................... 8
1.1.3. Nguyên nhân s c v đ p trên th gi i.................................................... 12
1.2. Tình hình nghiên c u t i Vi t Nam v an toàn h ch a ........................................ 13
1.2.1. V n đ an toàn h ch a t i Vi t Nam ....................................................... 13
1.2.2. Các s c v h ch a t i Vi t Nam ........................................................... 15
1.2.3. Các nguyên nhân v s c h ch a t i Vi t Nam...................................... 27
CH
NG 2: CÁC GI I PHÁP V THI T K VÀ THI CÔNG NÂNG CAO AN
TOÀN H CH A NH KHI CÓ M A L N ............................................................... 32
2.1.

TH C TR NG CÁC H CH A NH T I VI T NAM ................................ 32
2.1.1. Th c tr ng v an toàn các h đ p nh t i Vi t Nam................................. 32
2.1.2. V n đ m t an toàn h đ p nh khi có m a l l n ................................... 34
2.1.3. M t s h h ng t i các h ch a nh t i Vi t Nam .................................... 37
2.1.4. Th c tr ng và t n t i v th ch , chính sách an toàn h đ p nh ............. 39
2.1.5. Th c tr ng v t ch c qu n lý v an toàn h đ p nh .............................. 40

2.2. CÁC GI I PHÁP V THI T K NH M NÂNG CAO AN TOÀN H CH A
NH KHI CÓ M A L L N ..................................................................................... 42
2.2.1. Nghiên c u gi i pháp cho n
2.2.2. Các gi i pháp t ng c

c tràn qua đ nh đ p................................... 42

ng n ng l c tràn x l ......................................... 47

2.2.3. Tràn s c .................................................................................................. 48
2.2.4. Gia c m t ph n đ p thành tràn x l kh n c p ....................................... 54
2.2.5. Gi i pháp đ p áp trúc nâng cao cao trình đ nh đ p ................................. 56


2.2.6. Ph m vi áp d ng c a các gi i pháp thi t k ............................................. 59
2.3. CÁC GI I PHÁP V THI CÔNG NH M NÂNG CAO AN TOÀN H CH A
NH KHI CÓ M A L L N ..................................................................................... 60
2.3.1. Bi n pháp nâng cao kh n ng ch ng th m cho đ p ................................. 60
2.3.2. Bi n pháp nâng cao kh n ng ch ng th m cho n n đ p ........................... 61
2.3.3. Bi n pháp nâng cao kh n ng ch ng th m cho thân đ p ......................... 63
2.3.4. Bi n pháp phòng ng a t xa ..................................................................... 65
2.3.5. Bi n pháp s a ch a ................................................................................... 65
CH
NG 3: ÁP D NG CÁC GI I PHÁP K THU T NH M NÂNG CAO AN
TOÀN CHO H B ........................................................................................................... 67
3.1.

HI N TR NG CÔNG TRÌNH H B .............................................................. 67
3.1.1. i u ki n t nhiên ..................................................................................... 67
3.1.2. Hi n tr ng công trình ................................................................................ 69

3.2. NGHIÊN C U CÁC GI I PHÁP NH M NÂNG CAO AN TOÀN H B KHI
CÓ M A L N ............................................................................................................. 71
3.2.1. Tính toán l i th y v n đi u ti t h ............................................................. 71
3.2.2. Gi i pháp m r ng tràn tràn x l ............................................................ 80

3.2.3. Gi i pháp nâng c p đ p đ t ...................................................................... 82
3.2.4. Gi i pháp v thi công nâng cao an toàn cho đ p B ................................ 91
3.2.5. Phân tích đánh giá hi u qu c a các gi i pháp áp d ng v i H B ......... 94
3.3.

K T LU N CH

NG III ................................................................................. 95

K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................................................... 96
TÀI LI U THAM KH O ................................................................................................. 98


DANH M C B NG BI U
B ng 1.1 B ng th ng kê m t s s c v đ p trên 30m
B ng 1.2 Phân lo i s c theo s l

ng h ch a n

M ............................................ 12

c ........................................................ 17

B ng 1. 3 Phân lo i s c theo quy mô h ch a .................................................................. 17
B ng 1. 4 B ng t ng h p m t s s c th

ng g p ............................................................. 25

B ng 2.1 Các gi i pháp nâng cao n ng l c tràn x l .......................................................... 47
B ng 2. 2 B ng l v

t thi t k t i m t s h ..................................................................... 57

B ng 3.1 B ng s li u b c h i Piche t i tr m khí t
B ng 3.2 B ng phân ph i l

ng m a t i tr m ô L

ng ô L

ng (Z 0 =813,20mm) ........ 68

ng ................................................... 71

B ng 3.4 B ng đ đ c qua các n m t i Khe Lá ................................................................... 75
B ng 3. 5 B ng quan h lòng h (Z~F~W) ......................................................................... 77
B ng 3.6 B ng tính đi u ti t h B ....................................................................................... 79
B ng 3.7 B ng gi thi t các giá tr B tràn ............................................................................ 80
B ng 3.8 B ng tính c t n

c tràn v i các ph

ng án.......................................................... 81

B ng 3.9 Các ch tiêu c lý c a đ p c ................................................................................ 88
B ng 3.10 Các ch tiêu c lý c a m v t li u đ p đ p ......................................................... 88
B ng 3.11 H s

n đ nh c a đ p v i các tr

ng h p tính toán .......................................... 91

B ng 3.12 Nhóm các gi i pháp đ xu t áp d ng cho H B ................................................ 95


DANH M C HÌNH NH
Hình 1.1 V đ p Delhi t i M ............................................................................................... 9
Hình 1.2 V đ p

p Teton t i M ..................................................................................... 10

Hình 1.3 V đ p Malpasset t i Pháp ................................................................................... 10
Hình 1.4 V đ p B n Ki u Trung Qu c .............................................................................. 11
Hình 1.5 N

c ch y tràn ra mái HL

h th y l i Tân S n t nh Gia Lai ............................ 16

Hình 1.6 Bi u đ s c các lo i h ch a

Vi t Nam.......................................................... 16

Hình 1.7 M t s hình nh v đ p Khe M , Hà T nh ngày 16/10/2010 ............................... 19
Hình 1.8 S c h ch a KE 2/20 REC H

ng Khê – Hà T nh ngày 5/6/2009 ................... 20

Hình 1.9 Lòng h Kim S n.................................................................................................. 21
Hình 1.10

p ak Rông 3 v nhìn t h l u ..................................................................... 23

Hình 1.11 S c đ p H Hô, Tuyên Hóa, Qu ng Bình đ u tháng 10 n m 2010 ................. 24
Hình 1.12 M t s s c t i các h ch a t i Vi t Nam ......................................................... 25
Hình 2.1 Nhi u h dân
Ea H'Leo m t nhà do h th y l i Ed r ng x l ngày
17/09/2013. .......................................................................................................................... 35
Hình 2.2 Th m trong thân đ p gây m t n đ nh c a đ p ..................................................... 37
Hình 2.3 M t đ p và mái h l u b s t tr

t do không đ

c b o v ................................... 38

Hình 2.4 Thi t b b o v mái h l u .................................................................................... 42
Hình 2.5 C u t o rãnh thoát n

c

hai b ho c h l u không có n

Hình 2.6 M t s d ng đê h h ng do n

c ............................. 43

c tràn qua ........................................................... 43

Hình 2.7
ng cong ch u xói c a c gia c mái đê là hàm s c a l u t c gi i h n ch u xói

và th i gian dòng ch y tràn (theo Hewlett et al. 1987) ........................................................ 44
Hình 2.8 Khái ni m l p áo c (Muijs, 1999) ....................................................................... 45
Hình 2.9 Phân lo i mái c theo VTV 2006 (Hà Lan) .......................................................... 45
Hình 2.10 K t qu thí nghi m máy x sóng, q = 75 l/s/m, h xói l n nh t t i v trí chuy n
ti p v i ph ng ngang (chân đê) (Akkerman và c ng s , 2007) ........................................ 46
Hình 2.11 Tràn s c ki u t do

H An Mã (Qu ng Bình) .............................................. 52

Hình 2.12 Tràn s c ki u t v Sông Hinh (phú Yên)....................................................... 52
Hình 2.13 Tràn s c Kè G ( tr

c n m 2008) ki u n mìn gây v . .................................. 53

Hình 2.14 Tràn Hoàng ình ( Hà T nh) .............................................................................. 53
Hình 2.15

p tràn phím Piano Liege

B ........................................................................ 54


Hình 2.16 Ph

ng án c i t o tràn t do thành tràn Labringth

h Li t S n (Qu ng Ngãi) 54

Hình 2.17 Thí nghi m cho các lo i c , t m ACB, đá h c, … t i H Colorad.................... 55
Hình 2.18 Thí nghi m gi i pháp tràn v i kêt c u c , t m ACB, đá h c .............................. 56

Hình 2.19 Gia c 1 ph n đ p Strahl t i M thành tràn kh n c p ......................................... 56
Hình 2.20

p áp trúc nâng cao đ nh đ p............................................................................ 58

Hình 3.1 B×nh ®å §Ëp BØ ...................................................................................................... 67
B ng 3.3 B ng phân ph i b c h i t i tr m khí t

ng ô .................................................... 75

Hình 3.2 Bi u đ quan h F, W, Z ....................................................................................... 78
Hình 3.3 Quan h Q, B, H tràn v i các gi i pháp ................................................................ 81
Hình 3.4 Gi i pháp nâng c p đ p B .................................................................................... 85
Hình 3.5 Gi i pháp khoan ph t ch ng th m cho đ p B ...................................................... 86
Hình 3.6 Mô hình tính toán .................................................................................................. 89
Hình 3.7

ng bão hòa tính toán v i tr

Hình 3.8 n đ nh đ p mái th
Hình 3.9

ng l u tính toán v i tr

ng bão hòa tính toán v i tr

Hình 3.10 n đ nh đ p mái th

ng h p 1........................................................... 89
ng h p 1 ...................................... 90

ng h p 2........................................................... 90

ng l u tính toán v i tr

ng h p 2 .................................... 90

Hình 3.11 Trình t khoan ph t ch ng th m thân đ p .......................................................... 91
Hình 3.12 S đ b trí khoan ph t đ p B ........................................................................... 92


1

M
1. TÍNH C P THI T C A

U

TÀI

Chúng ta v a ch ng ki n nh ng ngày m a l kinh hoàng trên c n

c, đ c

bi t là các t nh mi n trung. M a l l n, gây ng p trên di n r ng và gây t n th t
l n lao v ng

i và tài s n, n ng n nh t là

các t nh Hà T nh, Qu ng Bình,

Ngh An. M c dù đ nh l đã đi qua, nh ng ng p úng
kh n ng phát sinh d ch b nh, thi u đói

các vùng dân c còn dài,

các khu v c dân c vùng ng p l đang

hi n h u. Bên c nh các v n đ kinh t , xã h i thì Nhà n

c và các c quan

chuyên ngành c ng đang t p trung nghiên c u các v n đ chuyên môn nh m đ m
b o an toàn cho h th ng c s h t ng, nhà c a và các công trình trong đi u ki n
có m a l l n. Các h , đ p Th y l i là nh ng công trình d b t n th

ng nh t

khi có m a l l n, do đó công tác nghiên c u và tri n khai b o đ m an toàn cho
h , đ p là m t nhi m v c p bách c a ngành nông nghi p – th y l i nói riêng và
c ac n

c nói chung.

Hi n nay, c th gi i đang ph i đ i m t v i các v n đ bi n đ i khí h u, trong
đó có hi n t
v a qua

ng m a l v

Hà T nh, Qu ng Bình, Ngh An là m t ví d .

ch ng lên l , con l tr
đó, c

t ra ngoài các quy lu t thông th

1500mm. T ng l

t l l ch s

ã x y ra hi n t

ng l

c ch a rút h t thì con l sau đã s m s p đ v . Thêm vào

ng su t c a con l sau là r t l n; l

Khê – Hà T nh) đo đ

ng.

ng m a 1 ngày t i Chu L (H

c là 800mm; T ng l

ng n

c này đ

ng

ng m a 5 ngày lên t i 1300 ÷

c d n vào các thung l ng sông gây nên l l t

kinh hoàng. Trong đi u ki n m a l l n nh v y, các h đ p th y l i r t d b t n
th

ng b i các lý do nh sau:
Các h đ p th

l uv cđ

ng kh ng ch m t l u v c nh t đ nh. Toàn b n

c d n vào b ng h phía tr

c đ p. L u v c càng l n, n

càng nhi u; r ng b phá, m t đ m tr tr i, n
đ

ng tràn x n

cd nv

c d n v càng nhanh làm cho

c không k p, gây tràn và v đ p.

H n 90% s đ p t o h
y u là khi n

c m a trên

n

c ta hi n nay là đ p đ t. Lo i đ p này có đi m

c tràn qua thì d gây xói, moi sâu vào thân d n đ n b v . Ngoài ra,


2

khi c

ng su t m a l n và kéo dài, đ t thân đ p b bão hòa n

n ng ch ng đ , d n đ n tr

c làm gi m kh

t mái và h h ng đ p.

Trong thi t k và xây d ng đ p

n

c ta hi n nay, tiêu chu n phòng l đ

xác đ nh theo c p công trình. Ví d đ p c p I ch ng đ
k xu t hi n l i là 500÷1000 n m; tr s t

c

c con l thi t k có chu

ng ng c a đ p c p II là 200 n m;

c p III: 100 n m; c p IV: 67 n m. Nh v y các đ p c p IV kh n ng ch ng l
th p, kh n ng n

c tràn d n đ n v đ p là l n. Ngoài ra, s l

này r t nhi u; Vi c qu n lý, b o d

ng các đ p lo i

ng các đ p nh c ng không đ

c ch t ch ,

bài b n nh đ i v i các đ p l n.
Th c t đã x y ra
ch x y ra

n

c ta trong nh ng n m qua là h h ng, s c và v đ p

đ p v a và nh . Trong tr n l l ch s

Hà T nh v a qua, đ p Khe

M b v là m t đ p nh , trong khi các đ p l n nh K G , B c Nguyên, Sông
Rác… v n an toàn.
p dù l n hay nh khi b v đ u gây ra t n th t n ng n cho b n thân công
trình, và cho vùng h du.

các đ p mà h du là khu dân c ho c kinh t , v n hóa

thì thi t h i do v đ p gây ra

h du l n h n g p nhi u l n so v i thi t h i đ i

v i b n thân công trình, và ph i m t nhi u n m sau m i có th kh c ph c đ

c.

V i nh ng đ c đi m trên đây cho th y t m quan tr ng đ c bi t c a công tác đ m
b o an toàn h - đ p th y l i, nh t là trong mùa m a l l n, vì v y đ tài:
“Nghiên c u gi i pháp đ m b o an toàn khi thi t k và thi công h ch a nh . Áp
d ng cho h B xã H ng S n – t nh Ngh An” mang tính c p thi t và th c t .

H Hóc Mít (Qu ng Ngãi) đang đ

c gia c đ tránh v đ p

3

X l t i nhà máy th y đi n H
2. M C ÍCH C A

ng i n.

TÀI

Nghiên c u các gi i pháp v thi t k và các bi n pháp thi công nh m nâng
cao an toàn c a h ch a nh khi có m a l l n.
3.

IT
it

NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U
ng: Các h ch a n

c nh t i Vi t Nam.

Ph m vi nghiên c u: Nghiên c u các gi i pháp v thi t k và thi công h
ch a nh .
4. CÁCH TI P C N VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

- Ti p c n th c t : i u tra, kh o sát...
- K th a m t s d án nghiên c u đi u tra đã th c hi n

- Phân tích đánh giá an toàn h , các nguyên nhân: S d ng các ki n th c và
kinh nghi m trong l nh v c này;
- Phân tích, tính toán s d ng các gi i pháp h p lý: K th a gi i pháp
KHCN đã có và đ xu t gi i pháp KHCN m i.


4

CH

NG 1: T NG QUAN V H CH A VÀ CÁC S C
CH A TRÊN TH GI I VÀ T I VI T NAM

H

1.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i v an toàn h ch a
1.1.1. V n đ an toàn h ch a trên th gi i
H ch a n

c trên th gi i đ

c xây d ng và phát tri n r t đa d ng,

phong phú. Hi n th gi i có h n 45.000 h . Trong đó châu Á có 31.340 h
(chi m 70%), B c và Trung M có 8.010 h , Tây Âu có 4.227 h ,
1.203 h , Châu Phi 1.260 h , Châu

iD

ông Âu có

ng 577 h (ICOLD). Ngoài nh ng

con s k trên thì s l

ng các h đ p nh v i m c tiêu t

g p nhi u l n, đ c bi t

các n

c nh M , Trung Qu c, n

i (h th y l i) còn
, Vi t Nam, Thái

Lan...vv. H ch a mang đ n nhi u l i ích khác nhau, nh ng c ng có nh ng h n
ch .
M t tích c c c a h ch a là nh ng công trình s d ng t ng h p ngu n
n

c và mang tính đa ch c n ng. H c p n

c cho các ngành s n xu t công

nghi p, nông nghi p, sinh ho t; h đi u ti t dòng ch y, phòng ch ng l l t,
ch ng h n; h t o ngu n thu n ng cho phát đi n; nuôi tr ng thu s n, giao
thông, du l ch, th d c th thao, y t ; h c i t o c nh quan môi tr
c pn

ng, sinh thái;

c duy trì dòng ch y trong sông v mùa ki t. Khi m t h ch a n

xây d ng, s t o s

cđ

c

n đ nh và phát tri n kinh t xã h i cho c m t khu v c; t o

công n vi c làm, gi i quy t th t nghi p, phân b lao đ ng, l p các trung tâm dân
c m i; M t khác, trong m t s tr

ng h p còn góp ph n đ m b o an ninh, qu c

phòng.
Bên c nh đó còn có nh ng m t h n ch khi xây d ng h , n u có s su t trong
thi t k , xây d ng, v n hành khai thác ho c trình đ k thu t qu n lý s d ng ch a
cao không đáp ng đòi h i c a th c t thì có th gây ra s c d n đ n nh ng h u
qu th m h i. N u th t thoát n

c nhi u gây thi u n

c nh h

ng đ n n ng su t

cây tr ng v t nuôi, gi m đi n n ng và gây khó kh n cho các ho t đ ng kinh t , xã

h i khác. N

c trong h dâng cao có th gây ra tr

tl đ t

th

ng l u, xói l

h l u, gia t ng các ho t đ ng đ a ch t trong vùng, sinh l y vùng ven, làm ô


5

nhi m m t s vùng nh h

ng đ n ch t l

ng cu c s ng con ng

i, th m th c

v t và s phát tri n các loài thu s n. Ng p l t lòng h làm m t đi m t di n tích
đáng k đ t nông nghi p, đ t lâm nghi p, khoáng s n, di tích l ch s , v n hoá.
N u con ng

i s d ng n

c h không đúng đ n có th d n t i m t an toàn v v

sinh và lao đ ng.
Chính vì v y song song v i vi c xây d ng các h ch a ph c v phát tri n
dân sinh, kinh t , ng

i ta c ng chú tr ng r t nhi u đ n vi c nghiên c u đ m b o

an toàn h đ p. An toàn h đ p là v n đ l n trong xây d ng và qu n lý đ p trên
th gi i. Không ph i ng u nhiên mà t i t t c nh ng h i ngh , h i th o qu c gia
và qu c t đ u dành s quan tâm đ c bi t cho v n đ này. R i rác hàng n m v n
x y ra s c đ p

các n

c. Khác v i nhi u lo i công trình h t ng khác khi b

s p đ thì thi t h i ch y u ch trong ph m vi t i ch , đ p b v t o ra dòng n
có s c tàn phá c c k l n trên c vùng r ng l n
đ p th

ng đ

h du. Tr

c

c đây, an toàn h

c xem xét khi thi t k sao cho đ t các thông s k thu t theo qui

ph m, tiêu chu n. Hi n nay, an toàn đ p đ

c ti p c n theo cách t ng h p, t khi

thi t k , thi công đ n quá trình qu n lý v n hành v i các ph

ng pháp phân tích,

trang thi t b tiên ti n theo dõi di n bi n c a đ p sau khi xây d ng cùng v i
nh ng qui đ nh nghiêm kh c v th ch , chính sách.
An toàn h đ p là m t v n đ l n đ

c r t nhi u qu c gia, các t ch c tài

chính đ u t kinh phí đ ti n hành nghiên c u và đích cu i cùng c a các nghiên
c u này th

ng là nh ng đánh giá v an toàn h đ p

cu n s tay, nh ng h

các qu c gia đó, là nh ng

ng d n v an toàn h đ p, và sau cùng là thi t l p nh ng

chính sách, th ch , c quan qu n lý an toàn đ p:
Úc, vi c qu n lý an toàn đ p là do chính quy n các Bang ph trách.
Hi n nay đã có 3 Bang (New South Wales, Queensland, và Victoria) đã thi t l p
các quy đ nh v an toàn đ p. N

c Úc đã thành l p

y ban Qu c gia v An toàn

đ p l n (Australian National Committee on Large Dams) n m 1994, đ ng th i
biên so n nh ng h

ng d n v qu n lý an toàn đ p trên c s t ng h p nh ng

nghiên c u v an toàn đ p đã th c hi n

Úc.


6

Áo, an toàn đ p đã đ

c đ a vào trong Lu t N

c trong đó quy đ nh t t

c các đ p cao trên 30m, dung tích l n h n 500.000m3, nh ng đ p xây d ng trên
các sông Danube và các nhánh c a các con sông xuyên biên gi i đ u ph i tuân
theo s qu n lý c a B Nông Lâm nghi p. Các h đ p khác ch u s qu n lý c a
các đ a ph

ng. B Nông Lâm nghi p có c quan chuyên trách v qu n lý an

toàn đ p, c quan này đ

c hi p h i

p Qu c gia tr giúp. T t c nh ng v n đ

v an toàn đ p đ u do c quan này qu n lý theo dõi, t kh o sát, thi t k , c p
phép, đ n xây d ng và v n hành. Trong đó vi c ki m tra đ nh k và b t th
v an toàn h đ p là v n đ đ

ng

c quan tâm hàng đ u.

Brazil, m c dù đã có r t nhi u n l c, nh ng cho đ n nay Brazil v n
ch a có đi u lu t nào v an toàn đ p
nhiên H i

c p liên bang c ng nh ti u bang. Tuy

p Brazil c ng đã xu t b n cu n “H

n m 1999. Cu n sách này đ

ng d n c b n v an toàn đ p”

c biên so n d a vào nh ng nghiên c u

Brazil v

an toàn đ p, đ ng th i d a vào cu n “C m nang an toàn đ p” c a Canada.

Trung Qu c là qu c gia có nhi u đi u lu t và quy đ nh liên quan đ n an
toàn đ p (Lu t N

c, Lu t Phòng ch ng l l t, Quy đ nh v an toàn đ p). B

Th y l i Trung Qu c ban hành Quy đ nh v an toàn đ p th y l i (1995). B
Công nghi p ban hành Quy đ nh v an toàn đ p th y đi n (1997). Trong khi đó
B N ng l

ng l i ban hành nh ng Quy đ nh chi ti t v ki m tra an toàn đ p.

Trong các

i u lu t và Quy đ nh đã ban hành

ph i ch u trách nhi m tr

trên đ u quy đ nh ch các đ p

c tiên v an toàn đ p; Công vi c giám sát s do Trung

tâm Giám sát An toàn đ p l n do Nhà n

c thành l p n m 1985 đ i v i các đ p

th y đi n và Trung tâm Qu n lý an toàn đ p đ

c thành l p n m 1980 đ i v i

các đ p th y l i.

Bên c nh vi c nghiên c u xây d ng th ch , v n b n pháp lu t liên quan
đ n qu n lý an toàn đ p, trên th gi i c ng có r t nhi u nh ng nghiên c u k
thu t v an toàn đ p; m t s nghiên c u có th k đ n d

i đây:

Ken Y. Lum and Megan R. Sheffer đã ti n hành nghiên c u và đánh giá
các ph

ng pháp đ a v t lý nh m phát hi n th m th u và xói ng m bên trong các


7

đ p đ t. Ngoài ra nghiên c u c ng đ a ra m t s ph

ng pháp đ n gi n, không

c n đ n thi t b quan tr c đ gi i quy t v n đ này, u và nh
ph

c đi m c a t ng

ng pháp.
F.J. Colomer Mendoza và các đ ng nghi p đã nghiên c u đ xác đ nh các

h s an toàn cho đ p đ t nh có chi u cao đ p d
m t s ph

i 10m; Các tác gi đã đ xu t

ng trình dùng cho tính toán các ch s an toàn cho đ p đ t.

Corinne Curt, Aurélie Talon, Gilles Mauris đã nghiên c u và xây d ng
m t h th ng h tr đánh giá an toàn đ p d a trên c s ph

ng pháp quan tr c

và chuyên gia cho đi m.
Nic Lane đã đi sâu phân tích nh ng r i ro c a đ p, các bi n pháp qu n lý
an toàn đ p, h n ch nh ng thi t h i do đ p h h ng gây ra, và m t s bi n pháp
nâng c p đ p đ t

M . ây là báo cáo đ

c chu n b cho các thành viên c a H

ngh vi n M .
Yuefeng Sun, Haotian Chang, Zhengjian Miao, Denghua Zhong đã t p
trung nghiên c u an toàn đ p d a trên vi c phân tích nh ng nguyên nhân d n đ n
tràn đ p nh ph

ng pháp tính toán chi u cao đ p, sóng, gió, t n su t thi t k , t

đó thi t l p m t ph

ng pháp mô ph ng và đánh giá nguy c tràn đ p đ t.

Hi n nay trên th gi i tình hình l l t ngày càng t ng v t n su t c ng nh
v đ l n do tác đ ng c a nhi u y u t nh : bi n đ i khí h u làm cho l c c đ i

xu t hi n nhi u h n, đ ng th i c ng làm cho m c n
nghiêm tr ng đ n vùng đ ng b ng ven bi n;

c bi n dâng cao tác đ ng

ô th hóa, công nghi p hóa và t p

trung canh tác nông nghi p c ng v i khai thác r ng quá m c làm thay đ i b m t
s d ng đ t. H u qu là làm thay đ i ch đ th y v n, quá trình t p trung dòng
ch y trên l u v c nhanh h n, và d n đ n xu th l trong sông ngày càng t ng.
Nghiên c u v r i ro t ng h p do thiên tai và phòng tránh gi m nh r i ro
thiên tai đ

c nhi u qu c gia trên th gi i quan tâm nh m h n ch đ n m c th p

nh t nh ng thi t h i và tác đ ng tiêu c c c a chúng. Thông tin khoa h c v l nh
v c này th

ng xuyên đ

c ADRC (Asian Disaster Reduction Center), ADPC

(Asian Disaster Preparedness Center) c p nh t và truy n t i đ n các ph

ng ti n


8

thông tin đ i chúng. Các h i ngh qu c t th

ng kì v phòng tránh thiên tai là

n i trao đ i kinh nghi m, nh ng thành t u v d báo thiên tai, phòng tránh thiên
tai và các gi i pháp nh m h n ch các nguy c gây v đ p, các công trình th y
l i, giao thông, h n ch thi t h i v ng

i và c a khi có thiên tai.

1.1.2. V s c v đ p và thi t h i do v đ p gây ra trên th gi i
H ch a n

c là lo i hình công trình thu l i, th y đi n có nhi u u đi m

trong khai thác t ng h p. Chính vì th nhi u n

c trên th gi i đã và đang chú

tr ng t n d ng các đi u ki n đ a hình, đ a ch t, thu v n cho phép đ xây d ng
h ch a n

c. Hi u qu c a h ch a n

đi n, c p n

ct

i, c p n

c là to l n trên nhi u l nh v c: Phát

c sinh ho t... Nh ng n u g p r i ro v đ p, thi t h i

cho h du c ng s th t kh ng khi p (nh t là đ i v i các h ch a n
là vùng dân c , kinh t quan tr ng). Hi n t
thuy t mà th c t đã x y ra

c l n, h du

ng v đ p không ph i ch trên lý

nhi u n i trên th gi i.

S đ p l n trên th gi i b v đã lên đ n 204/17200 đ p và s n n nhân là
17000 ng

i. T l s đ p b v đã gi m d n trong nh ng th p k cu i c a th k

20 do công tác đ u t , kh o sát, thi t k và thi công h ch a đã đ
đúng m c h n. Tr

c quan tâm

c nh ng n m 1950, t l s c v đ p trên th gi i (t l đ p

v /t ng s đ p) là 2,2% thì đ n nh ng n m 1980, t l s c v đ p đã gi m
xu ng còn 0,85%. Tính t trung tu n tháng 7/2010 đ n nay, t i Trung Qu c có 8
đ pn

c đã v vì m a l , kho ng 1.100 ng

i ch t, 600 ng

i m t tích liên

quan đ n m a l . Nguy c ti m n t các đ p, h ch a thu đi n ngày m t rõ...
Ph n l n s c x y ra đ i v i nh ng đ p m i xây d ng. Kho ng 70% s c x y
ra trong kho ng 10 n m đ u tiên c a th i gian ho t đ ng c a đ p và có t l cao
h n trong n m ho t đ ng đ u tiên. Sau đây là thông tin m t s s c v đ p đi n
hình do v n đ m a l t i m t s n

c trên th gi i.

p Delhi là đ p đ t nh trên sông Maquoketa, m t ph l u c a sông
Missisipi, t i

ông B c bang Iowa, Hoa K .

p cao 12m, dài 34m, đ

c xây

d ng t n m 1922 đ n n m 1929, t o h ch a có b m t tr i r ng trên di n tích
218ha. Tr m th y đi n có công su t 1.5MW v n hành trong nh ng n m 1929 ~


9

1973. H ch y u có nhi m v c p n
m a l n 250mm trong 12 gi , n

c sông dâng cao trên th

cao h n m c l thi t k , tràn qua đ
l và n

c và du l ch. Ngày 24/7/2010, sau tr n
ng l u đ p t i 3m

ng giao thông t i đ nh đ p.

p b v , dòng

c trong h xói trôi toàn b đ p đ t. Tuy là đ p nh nh ng khi b v đã

gây thi t h i đáng k phía d

i h du, nh t là hai thành ph Hopkinton và

Monticello. Kho ng 8000 ng

i ph i ch y l t, 50 ngôi nhà và 20 c s kinh

doanh b ng p n ng. Các nhà máy x lý n

c không ho t đ ng. Thi t h i đ n

hàng tri u USD.

S c v đ p฀Delhi (bang Iowa, Hoa K ) n m 2010

S c v đ p Delhi (bang Iowa, Hoa K ) n m 2010

Hình 1.1 V đ p Delhi t i M
p đ t Teton đ
M .

c xây d ng trên sông Teton, bang Idaho, Tây B c n

p có chi u cao 93m, chi u dài

dung tích 289 tri u m3.
n m. Khi h đ y n

pđ

c, ngày 5/6/1976 l l n v , đ p b v . 7h30 sáng hôm đó,
i mái h l u bên vai ph i. Các ph

c huy đ ng đ n đ kh c ph c nh ng b t l c.

b v lúc 11h30 ngày 5/6/1976.
n

đ nh 940m, đáy r ng 520m, h ch a có

c kh i công n m 1975 và hoàn thành sau h n 1

dòng th m ch y tràn trên ph n d
đ

c

ng ti n

p đã b xói ng m r t m nh và

n 20h ngày 5/6/1976, h đã x hoàn toàn h t

c. Các th tr n Rexburg, Sugar City, Madison... d

i h l u b ng p n ng.

Thi t h i lên t i 2 t USD (trong khi chi phí xây d ng đ p ch 100 tri u USD).


10

p Teton t i M tr

p Teton t i M sau khi x y ra s c

c khi x y ra s c

Hình 1.2 V đ p

p Teton t i M

v trí phía

ông Nam c a n

p Malpasset n m

sông Reyran cách th tr n Frejus 7km v phía
n

ct

i, sinh ho t và du l ch.

c Pháp, đ p n m trên

ông Nam có nhi m v cung c p

p Malpasset là đ p vòm m ng, cong hai chi u,

bán kính thay đ i, đ p có chi u cao 60m, b r ng đáy đ p 6.78m, b r ng đ nh
đ p 1.5m, chi u dài đ nh đ p 223m, b r ng tràn x l 30m.

pđ

xây d ng vào n m 1951 và đ n n m 1959 thì hoàn thành. Kh i l
xây đ p là 47.857m3. Vào ngày 29/11/1959, m t tr n m a v i c
l n làm đ p b phá h y hoàn toàn, có kho ng 50 tri u m3 n
làm 423 ng

i ch t do b

kho ng 700 ng

nh h

cb tđ u
ng bê tông

ng đ đ c bi t

c đ xu ng h l u,

ng tr c ti p, sau đó s ng

i ch t t ng lên

i.

p Malpasset t i Pháp tr

c khi x y ra s c

p Malpasset t i Pháp sau khi x y ra s c

Hình 1.3 V đ p Malpasset t i Pháp


11

p B n Ki u b t đ u đ

c xây d ng vào tháng 4/1951 trên sông Ru v i

s tr giúp c a các chuyên gia t v n Liên Xô c nh m m c đích ng n l t i khu
v c sông Hoài và xây d ng công trình th y đi n.
Do thi u nh ng thông tin d li u v th y v n nên m c dù hoàn thành vào
tháng 6/1952, các tiêu chu n thi t k c a đ p th p h n so v i bình th
v y, sau n m 1954, đ p đ
24,5m và đ
t

ng. Do

c c i t o m i, t ng chi u cao thêm 3m lên m c

c làm b ng đ t sét. Chi u cao c a đ nh đ p là 116,34m và m c đ nh

ng b o v là 117,64 m so v i m c n

c bi n. T ng công su t c a h ch a là

492 tri u m³ và 375 tri u m³ dành cho vi c phòng l . L u l

ng x t i đa c a h

ch a là 1.742 m³/s.
p B n Ki u đ

c thi t k v i tr n l l ch s có l

300mm/ngày. Tuy nhiên vào tháng 8/1975, l
c

ng m a l n nh t

ng m a l ch s đã x y ra v i

ng đ m a 189,5mm/gi và 1.060mm/ngày, cao h n l

ng m a trung bình

hàng n m kho ng 800mm/ngày.
Vào ngày 7/8, n

c l đã phá h y đ p B n Ki u khi chính quy n ch a k p

thông báo quy t đ nh s tán dân c . M t khu v c r ng l n v i chi u dài 55km và
chi u r ng 15km đã b nh n chìm trong n
ng

i ch t và hàng tri u ng

c l g m 7 qu n v i hàng ch c nghìn

i b m c k t 9 ngày sau đó.

Hình 1.4 V đ p B n Ki u Trung Qu c
Ngoài ra còn m t s s c v đ p trên 30m
b ng sau

M đ

c th ng kê trong


12

B ng 1.1 B ng th ng kê m t s s c v đ p trên 30m

TT

Tên đ p

N m
hoàn
thành

N mb
đ v

cao đ p

Chi u

M

Dung
Lo i

tích ch a

p

(tri u m3)

1

Tenton

1976

1976

93

289

t

2

Bald win Hills

1951

1963

71

11

t

3

Swift

1914

฀964

57

37

t

4

Lower Otay

1911

1916

46

52

t/ á

5

Litter field

1929

37

á

6

Sweet water

1911

1916

35

á

7

Apishapa

1920

1923

35

24

t

8

Graham lake

1922

1923

34

220

t

9

Elwha river

1912

1912

33

9

10

Corpus Christi

1930

1930

31

79

11

Hell hole

1964

30

2600

á
t
á

Ngoài các đ p b v trên th gi i, còn r t nhi u h ch a n h a nguy hi m
m t an toàn. Theo th ng k t i M có 80.000 đ p l n nh thì có 9.326 đ p đang
m c “nguy hi m cao” có ngh a là khi chúng b v s gây thi t h i l n v ng

và tài s n. Có kho ng 1.600 đ p

m c nguy hi m nêu trên ch n m cách khu dân

c m t kho ng cách nh h n 1 d m. Hi n nay ch có g n 40% s đ p
nguy hi m cao có k ho ch hành đ ng kh n c p đ giúp đ cho ng
vùng b nh h

i

m c

i dân trong

ng.

1.1.3. Nguyên nhân s c v đ p trên th gi i
Sau các s c v đ p x y ra t i m t s n i trên th gi i nh đã phân tích
trên, các nhà khoa h c, các nhà qu n lý, các ch h , đ p đã đi sâu nghiên c u,
phân tích nh ng nguyên nhân gây nên s c v đ p, trong đó, ph i k đ n các
chuyên gia v an toàn đ p nh Stephen Burrowws (M ), N.Goutal (M ), Jeff


13

Jorgeson (M ), Xinya Ying (Trung Qu c), Woodman Wardlaw (M )... và r t
nhi u nhà khoa h c khác. Qua phân tích, các chuyên gia đi đ n k t lu n m t s
nguyên nhân gây ra s c v đ p do m a l đã x y ra trên th gi i nh sau:
 L l n, đ c bi t l n: X y ra nh t i đ p vòm Habra c a Algeria vào
n m 1881 làm 400 ng

i thi t m ng;

 L l n tràn ng p đ nh đ p đ t: X y ra
làm 2200 ng
 L l n tr

đ p South Fork vào n m 1889

i thi t m ng;

c khi công trình hoàn thành: Làm cho đ p đ t Oros (Ceara)

b v vào n m 1960 làm h n 1000 ng

i b thi t m ng;

 V i lo i đ p đ t và đá, nguy hi m nh t là n

c l tràn ng p đ nh, phá

v đ p r t nhanh chóng.
Các đ p xây d ng trên th gi i ch y u là các đ p l n đ

c thi công xây

d ng t lâu các tiêu chu n tính toán thi t k không còn phù h p v i đi u ki n
hi n t i nguyên nhân chính là do tình hình bi n đ i khí h u, khi n cho xu t hi n
các tr n l l n v

t t n su t, tràn không x l k p khi n n

c tràn qua đ nh đ p

gây ra v đ p.
1.2. Tình hình nghiên c u t i Vi t Nam v an toàn h ch a
1.2.1. V n đ an toàn h ch a t i Vi t Nam:
1.2.1.1. Quá trình đ u t xây d ng các h ch a th y l i
T nh ng n m 60 đ n n m 2000 c a th k tr

cn

c ta đã đ u t xây d ng

hàng ngàn h ch a v i các quy mô và hình th c đ u t khác nhau, c th :
- Giai đo n 1960-1975: Nhà n

c đã đ u t xây d ng nhi u h ch a có dung

tích tr t 10÷50 tri u m3 và chi u cao l n ch y u là các đ p v t li u đ a ph
trong đó đ p đ t chi m đa ph n nh :
Khuôn Th n (B c Giang); Th

i L i, Su i Hai,

ng

ng Mô (Hà N i);

ng Tuy (Hà T nh); Rào Nan, C m Ly (Qu ng

Bình)…, trong đó h C m S n v i dung tích tr 248 tri u m3 và chi u cao đ p
40m (là h ch a có đ p đ t cao nh t nh t lúc b y gi ).


14

- Giai đo n 1975-2000: Sau khi đ t n
kinh t , nhà n

c th ng nh t, đ đ y m nh phát tri n

c đã đ u t xây d ng hàng lo t h ch a v i nhi u quy mô khác

nhau (l n, v a và nh ).
+ M t s h ch a quy mô l n nh : Núi C c (Thái Nguyên), K G (Hà T nh);
Yên L p (Qu ng Ninh); Sông M c (Thanh Hóa), Phú Ninh (Qu ng Nam), D u
Ti ng (Tây Ninh)…, trong đó h D u Ti ng có dung tích l n nh t 1,58 t m3.
+ Các đ a ph
1÷10 tri u m3.
tr

ng trên c n

c đã xây d ng h n 700 h ch a có dung tích t

c bi t trong giai đo n này các huy n, xã, h p tác xã, nông lâm

ng đã xây d ng hàng ngàn h ch a nh có dung tích d

i 0.2 tri u m3.

- T n m 2000 đ n nay, b ng nhi u ngu n v n, đ c bi t ngu n v n trái phi u
Chính ph , B Nông nghi p và PTNT đã qu n lý đ u t xây d ng m i nhi u h
ch a có quy mô l n, nh : C a

t (Thanh Hóa),

nh Bình (Bình

nh), T

Tr ch (Th a Thiên Hu ), N

c Trong (Qu ng Ngãi), á Hàn (Hà T nh), Rào đá,

Thác chu i (Qu ng Bình),

á Mài, Tân Kim (Qu ng Tr ) Krông Buk H , IaSup

Th

ng, Krông Pach Th

ng (

k L k)…

1.2.1.2. V công tác qu n lý đ u t xây d ng các h ch a th y l i
Nh ng lo i h ch a n

c v a và l n do B Th y l i tr

c đây và nay là

B NN&PTNT qu n lý vi c đ u t xây d ng đ u giao cho các ban qu n lý đ u t
và xây d ng chuyên ngành th y l i thay m t B làm nhi m v ch đ u t xây
d ng.

ây là nh ng c quan có n ng l c và kinh nghi m qu n lý xây d ng các

h ch a n

c nhi u n m. Các c quan tham m u c a B là các C c, V chuyên

ngành có đ n ng l c chuyên môn giúp B theo dõi, ki m tra và ch đ o tr c ti p
th

ng xuyên công tác qu n lý đ u t xây d ng k c m t k thu t, kinh t và

các th t c chính sách v XDCB.
i v i nh ng d án xây d ng h ch a v a và nh do UBND t nh qu n lý
đ u t xây d ng đ

c giao cho các Ban QLDA chuyên ngành th y l i thu c t nh

ho c thu c S NN&PTNT thay m t UBND t nh làm nhi m v c a ch đ u t
qu n lý.
th y l i.

ây c ng là các c quan có trình đ , chuyên môn k thu t v xây d ng


15

i v i các h ch a nh do các xã, h p tác xã, nông tr
xây d ng h ch a, thông th

ng đ u t v n

ng vi c qu n lý đ u t xây d ng giao cho 1 Ban

qu n lý c a xã, h p tác xã, nông tr

ng đ m nhi m, các đ n v này th

ng thi u

cán b chuyên môn v th y l i nên công tác qu n lý k thu t có nh ng khó kh n.
i u này nh h

ng đ n ch t l

ng xây d ng các h ch a n

c.

1.2.2. Các s c v h ch a t i Vi t Nam
1.2.2.1. Th ng kê v s c h ch a t i Vi t Nam trong th i gian qua
Theo th ng kê c a T ng c c Th y l i đ n tháng 12/2013, c n

6.648 h ch a Th y l i v i t ng dung tích trên 11 t m3 n
dung tích t 10 tri u m3 n
n

c hi n có

c. Trong đó h có

c có 103 h , dung tích t 3,0 đ n c n 10 tri u m3

c có 255 h , t 1 đ n 3 tri u m3 có 459 h , t 0,2 đ n 1 tri u m3 có 1.752 h ,

và h có dung tích nh h n 0,2 tri u m3 có 4.182 h . Ngoài ra ngành Th y đi n
có 29 h l n v i t ng dung tích trên 27 t m3 n

c.

a ph n là h ch a v a và nh (c p V chi m 62%; h có l u v c F <
10km2 chi m 65,6%, h ch a n
dung tích không v

c t

i không quá 500ha chi m 82%, h có

t quá 10 tri u m3 chi m 26,07%, s h có dung tích l n h n

chi m t l nh . H có dung tích t 20 tri u m3 tr lên có 51 h (trong đó có 10
h do ngành thu đi n qu n lý).
S c x y ra đ i l p v i đ p khá đa d ng. S c đ p có th x y ra ngay

trong quá tình xây d ng ho c khi công trình đ
Tuy nhiên s c l n và nghiêm tr ng th
đ p V V ng
Tr u l n th 3

c đ a vào s d ng nhi u n m.

ng x y ra khi g p l c c l n (nh v

t nh Ngh An, đ p Sông M c

Thanh Hóa, s c v đ p Su i

t nh Khánh Hòa, và v đ p Cà Giây

t nh Bình Thu n…). Có

nh ng công trình x y ra s c trong n m tích n

c đ u tiên (v đ p Ia Krêl 2 t nh

Gia Lai khi m c n

c dâng bình th

c tích đ

Am Chúa, đ p Su i Hành…).

c cách m c n

ng 4m, v đ p


16

Hình 1.5 N

c ch y tràn ra mái HL

h th y l i Tân S n t nh Gia Lai

B Th y L i n m 1992 đã ti n hành t ng ki m tra, đánh giá s c các
công trình th y l i. K t qu ki m tra tuy ch a th t đ y đ nh ng c ng đã cho
th y nh ng vi c c n ph i làm và nh ng kinh nghi m b ích đ nâng cao ch t
l

ng và phòng tránh s c công trình đã, đang và s xây d ng

Hình 1. 6 Bi u đ s c các lo i h ch a

n

c ta.

Vi t Nam

D a vào bi u đ th ng kê có th th y r ng s c x y ra đ i v i đ p chi m
49,9% trong đó nguyên nhân do th m chi m 15,06%.

17

B ng 1.2 Phân lo i s c theo s l
TT

1

M cđ s
c
Bình th

ng

2

S c nh

3

S c l n

ng h ch a n

c

Theo quy mô h ch a (cái / %)
T ng s

L n

V a

Nh

C c nh

174

20

16

39

108

39,1

4,5

3,6

8,8

24,3

172

20

32

32

91

38,7

4,5

7,2

7,2

20,4

99

6

6

25

62

22,2

1,3

1,3

5,6

13,9

B ng 1. 3 Phân lo i s c theo quy mô h ch a
TT

1

M cđ s
c
Bình th

ng

2

S c nh

3

S c l n

4

C ng

S l

ng theo quy mô h ch a (cái / %)

L n

V a

Nh

R t nh

20

16

39

108

43,5

38,1

40,6

41,4

20

20

32

91

43,5

47,6

33,3

34,9

6

6

25

62

13,0

14,3

26,1

23,7

46

42

96

261

100

100

100

100

Theo s li u đánh giá an toàn h ch a do liên B Xây D ng, B Nông
Nghi p và PTNT, B Công Th

ng n m 2012:

+ Công trình th y l i cao 15÷50 m ho c dung tích h ch a trên 3 tri u m3
(551 h ch a) h u h t các đ p chính k t c u b ng đ t đ p (tr h sông Lòng
Sông – Bình Thu n và đ p Tân Giang – Ninh Thu n có k t c u BTCT) có m t s


18

h h i th

ng th y

các đ p là: N t 44/551 đ p, th m 228/551 đ p, bi n d ng

mái đ p 101/551 đ p.
+ Công trình đ p cao d
80% các đ p đ

i 15m và dung tích h ch a d

c xây d ng tr

i 3 tri u m3: có trên

c nh ng n m 1990 (k t c u ch y u b ng đ t

đ p) đã xu ng c p nghiêm tr ng t p trung

m t s đ a ph

ng nh : Tuyên

Quang 57/503 công trình, Th a Thiên Hu 18/55 công trình, Qu ng Tr 40/123
công trình, Qu ng Ninh 6/9 công trình, L ng S n 34/68 công trình, Phú Th
107/613 công trình…
1.2.2.2. M t s s c h ch a trong th i gian g n đây
Trong nh ng n m qua, do bi n đ ng th i ti t b t th

ng, m a l n x y ra

trên di n r ng trên m t s l u v c sông mi n Trung, gây ra m t s s c v đ p
đáng ti c x y ra, đi n hình m t s đ p b v nh sau:
a. S c v đ p Khe M , Hà T nh 1
S c v đ p Khe M Hà T nh vào ngày 16/10/2010 vào lúc 7 gi sáng.
p Khe M đ
huy n H
c pn

c xây d ng trên con su i cùng tên t i xóm 1, xã S n Hàm,

ng S n, t nh Hà T nh là lo i đ p đ t nh t o h ch a g n 1 tri u m3 đ

c sinh ho t và t

i t i ch .

p đang đ

c s a ch a thì l l n đ v tràn

qua đ p.
V tình hình m a l t i các t nh mi n Trung: Do nh h
l nh t ng c

ng, ngày 15/10

ng c a không khí

B c B có m a rào và dông r i rác. Còn

các

t nh t Thanh Hóa đ n Th a Thiên Hu có m a v a, m a to đ n r t to và r i rác
có dông.

êm 14/10, các t nh t Ngh An đ n Th a Thiên Hu có m a, l

m a ph bi n t 30 – 40mm, l

ng m a đo đ

ngày 15/10 t i m t s tr m nh sau: Nam

ng

c t 19h ngày 14/10 đ n 01h

àn (Ngh An): 45mm; Chu L (Hà

T nh): 32mm; Phong M (Th a Thiên Hu ): 96mm; ....
Sau 2 đêm m a l n, m c n

c lúc 4h gi sáng ngày 16/10 trên m t s

sông đã ch m các m c báo đ ng 2 và 3, c th : Sông Ngàn Sâu t i Hòa Duy t:
8,88m, d
1

i B 2: 0,12m; Sông Gianh t i Mai Hóa: 6,10m, d

Báo nhandan.com: “H

ng S n: V đ p th y l i Khe M Hà T nh”

i B 3: 0,40m;