SKKN nang ca hieu qua phuc vu ban doc

B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp

A. PHẦN MỞ ĐẦU
Thư viện là kho tàng tri thức của nhân loại,là trung tâm lưu trữ,thu nhập xử lý
và phổ biến thông tin,phục vụ các hoạt động giảng dạy,nghiên cứu,học tập và quản lý
của nhà trường…nâng cao kiến thức làm phong phú thêm đời sống tinh thần của mỗi
con người.
Được sự cho phép của nhà trường,giảng viên bộ môn.Chúng tôi đã tham gia đợt
thực tập tại trường Tiểu học số 1 Xuân Ninh, trong 8 tuần làm việc không mệt mỏi
với sự giúp đỡ tận tình của cán bộ thư viện Trà Thị Thu Thuỷ đã giúp chúng tôi hiểu
biết thêm nhiều kiến thức trong học tập,trong cuộc sống và làm thành thạo 7 đề mục
mà cô đã giao,đặc biệt nắm vững hơn các khâu trong hoạt động dây chuyền thông tin
tư liệu.Trong đó gồm 4 khâu chính:công tác xây dựng phát triển vốn tài liệu,xử lý tài
liệu,lưu trữ và bảo quản tài liệu,phục vụ bạn đọc.Chúng tôi chọn công tác phục vụ bạn
đọc làm đề tài báo cáo tốt nghiệp,vì công tác phục vụ bạn đọc có thể coi là khâu trung
tâm ,là công đoạn cuối cùng của chu trình chuyên môn khép kín thực hiện được việc luân
chuyển tài liệu đến tay người đọc,trực tiếp quyết định hiệu quả hoạt động của thư viện.
Phục vụ bạn đọc có ý nghĩa giúp cho việc vận hành kho sách đã được bổ sung
và tổ chức tốt, bên cạnh đó còn giúp cho bạn đọc thoả mãn dược nhu cầu đọc của
mình đồng thời đánh giá xã hội của thư viện. Thư viện càng phục vụ nhiều bạn đọc thì
vai trò tác dụng xã hội của nó càng lớn,phục vụ bạn đọc còn nhằm mục đích giúp cho
sự hình thành thế giới quan khoa học và nâng cao trình độ văn hoá khoa học kỹ
thuật ,nâng cao dân trí cho bạn đọc.Qua thực tế chúng tôi đã được tiếp xúc trực tiếp và
làm việc với tài liệu, bạn đọc cho nên chúng tôi đã có thêm nhiều kiến thức và
phương pháp làm việc, tiếp thu thêm nhiều kinh nghiệm để tạo tiền đề cho tương lai
sắp tới.
Ngoài lời nói đầu, kết luận bài viết có 3 chương:
Chương I: Khái quát về thư viện trường Tiểu học số 1 Xuân Ninh

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
1

B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Chương II: Thực trạng công tác phục vụ bạn đọc
Chương III: Các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phục vụ bạn đọc.
Do hạn chế về mặt thời gian nên trong đợt thực tập vừa qua chúng tôi chưa học
hỏi được nhiều, Mong rằng cán bộ thư viện và giảng viên bộ môn góp ý kiến để
chúng tôi rút ra được những kinh nghiệm để trong tương lai chúng tôi có những kỹ
năng làm việc tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn cán bộ thư viện đã giúp chúng tôi hoàn thành đợt
thực tập này!.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
2


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp

B. PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT VỀ TRƯỜNG TIỂU HỌC SỐ 1 XUÂN NINH
I. Lịch sử hình thành của trường
Trường Tiểu học số 1 Xuân Ninh nằm ở trung tâm huyện Quảng Ninh tỉnh
Quảng Bình. Mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quan
tâm hỗ trợ có hiệu quả của các cơ quan ban ngành và sự hỗ trợ phấn đấu của tập thể
cán bộ giáo viên, công nhân viên, học sinh, phụ huynh nên đến nay trường được xây
dựng khang trang, cơ sở vật chất khá vững chắc.Trên cơ sở đó thư viện được hình
thành và xây dựng từ các nguồn vốn tài liệu đáng kể và các thiêt bị do ngành giáo dục
và nhân dân đóng góp để phục vụ cho việc giảng dạy và học tập của học sinh đạt kết
quả cao trong việc dạy và học.
Sự hình thành của trường song song với sự hình thành của thư viện.Trường được

thành lập từ trong thời kỳ chiến tranh nhưng địa điểm không ổn định vì sự càn quét
của chiến tranh
Năm 1975 thống nhất đất nước trường được xây dựng khang trang và đầy đủ hơn
lúc này có tên là Trường cấp 1,2 Xuân Ninh
Năm 1989-1990 tách riêng trường THCS Xuân Ninh và trường TH Xuân Ninh
Năm 1997-1998 vì địa bàn khá rộng nên vất vả cho việc đi lại học tập của học
sinh nên đã tách riêng trường Tiểu học số 1 Xuân Ninh và trường Tiểu học số 2 Xuân
Ninh
Nhiều năm liền thư viện trường đạt danh hiệu thư viện trường tiên tiến. Đã được
các trường bạn tham quan mô hình thư viện tiêu biểu.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
3


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
II. Chức năng, nhiệm vụ
1. Chức năng

- Chịu trách nhiệm trước lãnh đạo của Trường về quản lý, trao đổi, phổ biến các
thông tin khoa học
- Phục vụ hoạt động giảng dạy, học tập, đào tạo, nghiên cứu khoa học
- Triển khai ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ và quản lý của nhà trường
thông qua việc sử dụng, khai thác của loại tài liệu có trong thư viện
2. Nhiệm vụ

- Nghiên cứu, đề xuất phương hướng, chủ trương kế hoạch phát triển thư viện,
chính sách xây dựng vốn tài liệu phù hợp với nhiệm vụ đào tạo và nghiên cứu khoa
học của nhà trường , đồng thời chịu trách nhiệm bảo quản vốn tài liệu đó
- Quản lý viên chức và các tài sản của thư viện

- Xây dựng nội quy thư viện và thực hiện nội quy đó
- Tham gia các khoá đào tạo ngành Thư viện –Thông tin tại trường
- Tổ chức điều phối toàn bộ hệ thống thông tin, tư liệu, thư viện trong nhà
trường
- Tổ chức xử lý, lưu trữ, quản lý tài liệu, hướng dẫn bạn đọc khai thác, tìm
kiếm,sử dụng hiệu quả nguồn tài liệu và các sản phẩm dịch vụn Thông tin-Thư viện
thông qua các hình thức phục vụ của thư viện
- Tổ chức biên soạn các ấn phẩm thông tin thư mục, phục vụ công tác tìm kiếm
tài liệu của thư viện.
- Xây dựng bộ máy tra cứu thông tin để người dùng tin tìm kiếm tài liệu nhanh
chóng và chính xác.
- Tổ chức các hình thức tuyên truyền, giới thiệu kịp thời tài liệu mới đến người
dùng tin.
- Tổ chức các hoạt động nghiên cứu nhu cầu người dùng tin ,tiến hành các biện
pháp thu hút người dùng tin đến sử dụng hiệu quả vốn tài liệu của thư viện.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
4


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
- Tổ chức các loại phục vụ người dùng tin, phòng đọc cho cán bộ giảng dạy ,cán
bộ nghiên cứu .
- Lên kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ ,ngoại ngữ ,tin học…cho cán bộ
thư viện.
- Phối hợp chặt chẻ với các đơn vị chức năng khác trong trường để thực hiện tốt
nhiệm vụ được giao.
- Tổ chức kiểm kê định kỳ cho các loại tài liệu theo quy định và kiểm kê đột xuất
theo yêu cầu.
- Có trách nhiệm phối hợp ,hợp tác tốt về mặt nghiệp vụ với các liên hiệp thư

viện .
- Thiết lập mối quan hệ trong và ngoài nước để trao đổi tài liệu ,kinh nghiệm
chuyên môn ,nghiệp vụ trong pham vi quy định của Nhà nước.
- Được quyền thu nhận những ấn phẩm do trường xuất bản
- Cung cấp thông tin cho các tổ chức cá nhân.
- Thực hiện các nhiệm vụ khác do Hiệu trưởng giao.
III. Cơ sở vật chất ,trang thiết bị
Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo,sở Giáo dục Đào tạo Quảng Bình,
phòng giáo dục.Đào tạo Quảng Ninh đã đầu tư đã đầu tư về cơ sở vật chất và trang
thiết bị nên trường Tiểu học số 1 Xuân Ninh đã có một thư viện khá khang trangvà
đầy đủ,có 1 phòng kho,1 phòng đọc dành cho học sinh và 1 phòng đọc dành cho Giáo
viên và hơn nữa co 1 phòng thiết bị đầy đủ các tranh ảnh và đồ dùng để dành cho việc
dạy và học.Bên cạnh đó Ban giám hiệu nhà trường đã tạo mọi điều kiện để cán bộ thư
viện làm tốt công tác chuyên môn ,nghiệp vụ của mình.
1. Vốn tài liệu

Vốn tài liệu là yếu tố đầu tiên cấu thành nên thư viện ,là tài sản quý giá nhất,là
nguồn lực thông tin của thư viện, là cơ sở để tiến hành mọi hoạt động của thư viện
nhằm thoả mãn nhu cầu thông tin, nhu cầu giảng dạy và học tập của giáo viên và học

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
5


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
sinh trong quá trình đào tạo. Ngoài ra chính sự phong phú ,đầy đủ của vốn tài liệu ở
thư viện sẻ là động lực thúc đẩy cho bạn đọc tới thư viện nhiều hơn.

Vì vậy trường đã xây dựng được vốn tài liệu phong phú về nội dung ,đa dạng về
hình thức, lớn dần về chất lượng và số lượng ,đáp ứng tương đối nhu cầu học tập,

nghiên cứu, giải trí của mọi đối tượng bạn đọc trong và ngoài nhà trường.
Theo thống kê tính đến năm 2010 vốn tài liệu của thư viện là hơn 4000 bản trong đó:
Sách giáo khoa : 640 bản
Sách Giáo viên : 500 bản
Sách tham khảo: 2500 bản
Sách Thiếu nhi: 1430 bản
Báo tạp chí:

10 loại

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
6


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Thư viện có 1 máy tính kết nối mạng để tiện trong công việc theo dõi việc mượn
và trả sách, thu thập thông tin phục vụ cho công việc cũng như công việc hàng ngày
của phụ trách thư viện.

Thư viện có 7 tủ đựng sách, 1 tủ phích, 9 bộ bàn ghế đọc sách được chia cho 2
phòng đọc dành cho Giáo viên và học sinh.
Vốn tài liệu của thư viện được sắp xếp theo thứ tự chữ cái nên cũng dễ tra tìm,tổ
chức theo hình thức kho đóng. Như vậy thư viện đã phần nào đáp ứng được nhu cầu
của bạn đọc, tuy nhiên tài liệu trong thư viện còn hư hỏng nhiều và một số đã lạc hậu
do chưa được thanh lý chiếm diện tích cũng khá rộng trong kho. Vì vậy cần phải
thanh lý kịp thời và cung cấp thêm nhiều tài liệu để làm phong phú hơn cho thư viện.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
7

B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
2. Cơ sở vật chất kỷ thuật

Cơ sở vật chất kỹ thuật là toà nhà,diện tích dành cho thư viện với toàn bộ trang
thiết bị chúng, chúng đóng một vai trò hết sức to lớn trong tổ chức hoạt động của cơ
quan thư viện .Đối với tài liệu nó là nơi chứa và bảo quản tài liệu ,đối với bạn đọc đó
là họ làm việc với vốn tài liệu, tiếp xúc với các nguồn thông tin trong nước và thế giới
,là nơi gặp gỡ trao đổi cảm nghĩ về những gì đã đọc hoặc các thông tin khác với bạn
bè và đồng nghiệp…
Bạn đọc nhận được ngày càng nhiều các tiện nghi trong quá trình sử dụng thư
viện, do đó chất lượng làm việc tại thư viện ngày càng cao. Đối với cán bộ thư viện
đây là ngôi nhà thứ 2 của họ ,nơi thể hiện vai trò của của cán bộ thư viện ,nó có thể
làm khuyến khích hoặc kìm hãm sự nhiệt tình lao động ,sức sáng tạo và cống hiến của
họ .Một thư viện có phương tiện làm việc hiện đại sẽ cung cấp cho người dùng tin

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
8


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
những dịch vụ chất lượng cao,đáp ứng yêu cầu tin và nhu cầu của họ, tạo nên uy tín
lớn cho bạn đọc trong xã hội.
Hiểu được tầm quan trọng to lớn của cơ sở vật chất đối với hoạt động của thư
viện .Nhà trường cũng rất chú trọng quan tâm việc trang cấp cơ sở vật chất cho thư
viện nhằm nâng cao chất lượng phục vụ trong điều kiện cho phép.
IV. Cơ cấu tổ chức.
Cơ cấu tổ chức của thư viện trường Tiểu học số 1 Xuân Ninh gồm nhiều bộ phận
bên trong thư viện dựa trên nhiều yếu tố như: điều kiện cơ sở vật chất của thư viện
,số lượng và loại hình tài liệu . Tuy nhiên cách tổ chức các bộ phận của thư viện khá

hợp lý và tài liệu trong việc lưu trữ và bảo quản tổ chức hoạt động thư viện có hiệu
quả. Cơ cấu tổ chức của thư viện để phục vụ gồm 3 phòng: 1 phòng chứa đựng tài liệu
và 2 phòng để phục vụ bạn đọc ..
Trong phòng chứa đựng tài liệu có sách Giáo khoa, sách tham khảo, báo, tạp
chí ,truyện.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
9


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp

Trong phòng đọc có phòng đọc báo ,và phòng đọc chung.Thư viện có diện tích
khá rộng rãi, vị trí của thư viện được xây dựng nơi hợp lý nên môi trường sạch
sẽ,thoáng mát, không ồn ào. Đặc biệt địa điểm của thư viện nằm tách riêng với các
phòng học, các khu vui chơi giải trí nên không gian yên tĩnh thuận lợi cho việc nghiên
cứu và đọc sách của bạn đọc.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
10


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp

Cán bộ thư viện gồm 1 người , trình độ chuyên môn tuy là bằng trung cấp nhưng
chị đã không ngại tìm tòi thêm trong sách vở và được sự giúp đỡ của mọi người nên
chị cũng có tài năng, sáng tạo trong làm việc và hơn nữa cũng thuận lợi trong việc
hướng dẫn cho bạn đọc, hiện nay chị phụ trách thư viện cũng đang theo học lớp liên
thông thư viện ở trường Đại học Quảng Bình
* Cách bố trí thư viện.

- Không gian dành cho thư viện cần đạt tối thiểu bằng một phòng học (48 mét
vuông) sạch, đủ ánh sáng, thoáng mát và an toàn.- Thư viện cần được chia không gian
thành các góc hoạt động rõ ràng, ví dụ như góc đọc sách, góc viết, góc nghệ thuật, góc
nghe, góc các trò chơi mang tính giáo dục.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
11


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp

( góc đọc sách)

-

Góc sáng tạo

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
12


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Mỗi góc hoạt động có dán nhãn ,đủ chổ ngồi và tài liệu ,dụng cụ phù hợp :tủ ,bàn
ghế được sắp xếp sao cho thuận tiện cho việc di chuyển của học sinh và giáo viên,phù
hợp với đặc thù của từng hoạt động .
- Các bảng ,biểu để hỗ trợ hệ thống quản lý thư viện một cách khoa học ,phù
hợp,thuận tiện cho học sinh tự sử dụng và quản lý thư viện .
- Cần lưu ý dành một vị trí để trưng bày sản phẩm của học sinh trong quá trình các
em hoạt động thư viện .
- Kích cỡ ,kiểu dáng ,chất liệu của bàn, ghế, giá sách …phải đảm bảo phù hợp với

chiều cao của học sinh, dễ sắp xếp và di chuyển, sử dụng một cách linh hoạt nhằm
phục vụ cho hoạt động nhóm .
- Kích thước, kiểu dáng, chủng loại của giá sách phải phù hợp với mục đícichsuwr
dụng .Chiều cao của giá sách phải vừa tầm tay của học sinh, giá sách đơn nên kê sát
vào tường , giá sách hai mặt nên kê thành hàng ngang theo dãy. Nên có nhiều loại giá
khác nhau :giá trưng bày sách , giá đựng sách…được đặt ở các vị trí hợp lý, thu hút sự
chú ý của người đọc .
- Trên mỗi ngăn của giá sách có dán nhãn, ghi tên loại sách có trong ngắn, trong
giá Chữ trên giá phải to, rõ ràng, dễ đọc .
- Nên có sơ đồ vị trí giá sách trong thư viện

Chương II:THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHỤC VỤ BẠN ĐỌC TẠI
TRƯỜNG TIỂU HỌC SỐ 1 XUÂN NINH
I: Khái quát về công tác phục vụ bạn đọc tại trường Tiểu học số 1 Xuân Ninh.
1:Phục vụ bạn đọc là gì?
Phục vụ bạn đọc là hoạt động của thư viện nhằm tuyên truyền và đưa ra phục vụ
các dạng tài liệu, hoặc là bản sao của chúng giúp đỡ người tới thư viện trong việc lựa
chọn và sử dụng tài liệu đó. Công tác này được xây dựng trên sự kết hợp của quá trình
liên quan chặt chẻ với nhau của việc phục vụ thư viện ,phục vụ thông tin và tra cứu .
2:Vai trò của việc đọc sách ,cách phục vụ bạn đọc ?

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
13


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
- Đọc sách để khám phá thế giới , khám phá lịch sử ,nhưng quan trọng hơnlà
khám phá bản thân mình .
- Sống một cuộc đời :Một cuốn sách có giá trị luôn được tác giả ,có khi không
phải là một mà là nhiều người “vắt tim vắt óc”viết ra.Vì vậy ,có thể nói không quá là

những điều đúc kết từ sách là cả một đời người,hoặc cả một thế hệ của nhiều người đã
sống và chiêm nghiệm.Cuộc đời chúng ta không đủ dài để có thể “thu gom” trí tuệ
nhân loại bằng cách tự mình sống để lấy kinh nghiệm ,vậy cách hay nhất là sống qua
cuộc đời nhiều người trên từng trang sách.

- Đọc sách để phát triển bản thân:Bạn đọc có thể học hỏi kiến thức từ
nhiềunguồn khác nhau:từ kinh nghiệm của chính mình ,từ cuộc sống ,từ trường lớp ,từ
người khác,từ sách vở…Ngày nay kiến thức thay đổi với tốc độ chóng mặt,sách chính
là người thầy tuyệt vời mà bạn có thể “cận kề” mọi lúc mọi nơi, giúp bạn cập nhật
kiến thức mau chóng và toàn diện nhất .Trong số kiến thức mà bạn cần cho đời sống

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
14


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
của mình ,kiến thức về bản thân là quan trọng nhất ,hãy khám phá bản thân bạn sẽ
thấy toàn bộ vũ trụ .Sách chính là người thầy cần mẫn và “không lạc hậu” giúp bạn
học hỏi về cuộc sống và bản thân ,qua đó bạn sẽ phát triển các tiềm năng vô biên của
mình.

- Đọc sách để mang đến tư tưởng mới:Có nhiều thể loại sách khác cũng cần thiết
cho bạn nữa. Bởi việc đọc sách còn giúp bạn phát triển tư duy và khả năng sáng tạo
,tăng trí tưởng tượng và có những quan điểm đột phá. Thỉnh thoảng ngoài những loại
sách liên quan đến chuyên môn của mình, bạn nên đọc những cuốn sách có đề tài lạ
,thậm chí đề tài mà bạn không hề thích cốt để kích thích bộ não, tiếp cận những khía
cạnh mới mẻ.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
15

B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp

- Đọc sách để rèn tập trung và thư giãn: Khi cầm cuốn sách trên tay với mục đích đọc
sách rõ rệt trong đầu ,bạn sẽ tập trung trí não và cảm xúc để hấp thu nội dung và cảm
nhận giá trị cuốn sách .Trước khi đọc ,bạn hãy nghĩ đến các vấn đề hay thắc mắc mà
mình đang muốn tìm lời đáp ,việc tập trung trong lúc đọc sách sẽ mở ra cho bạn
hướng tháo gỡ.Lúc ấy cuốn sách sẽ trở nên vô giá với với bạn !Việc tập trung cũng
giúp trí não bạn thư giãn ,bạn sẽ thả hồn vào cuốn sách ,đưa trí tưởng tượng vươn đến
những miền đất mà mắt thường sẽ không nhìn thấy được và sẽ cảm nhận nhiều điều
kỳ thú ,đôi khi hơn cả một chuyến đi du lịch.
=>Vai trò của việc đọc sách rất quan trọng nhưng bên cạnh đó phục vụ bạn đọc là
1 yếu tố cũng không kém phần quan trọng .Vì vậy trường Tiểu học số 1 Xuân Ninh
cũng đã làm được điều đó ,hiệu quả lại cao.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
16


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
3:Một số hình thức đọc sách .
- Bình luận sách:Là hoạt động bình luận nội dung sách sau khi các em đọc
xong một cuốn sách nhằm mục đích giúp các em nhớ và tóm tắt lại nội dung cuố
sách ,đồng thời ghi lại những nhận xét ,cảm xúc của mình sau khi đọc xong cuốn sách
đó .Đây là yếu tố thúc đẩy học sinh thể hiện cảm nhận ,cảm xúc ,quan điểm của mình
về nội dung cuốn sách đã đọc.Ngoài ra,học sinh còn chia sẽ những nhận xét ,cảm
nhận với các bạn khác nhằm thúc đẩy các bạn đọc sách nhiều hơn.Để thuận tiện cho
việc bình luận sách ,tại các góc đọc có để sẵn những phiếu bình luận sách cho cá nhân
học sinh điền vào sau khi đọc .Tuỳ thuộc vào các lứa tuổi học sinh khác nhau mà thiết

kế các phiếu bình luận này cho phù hợp.

- Thi đọc nhiều sách :Là hoạt động được tổ chức cho các cá nhân hoặc cho các
lớp ,khối trong trường .Hoạt động này nhằm động viên khuyến khích các em đọc
được nhiều đầu sách ,tạo nên một phong trào đọc sách trong nhà trường .Thư viện nhà
trường có thể phát động cuộc thi đọc sách cho các học sinh hoặc giữa các lớp ,khối
trong nhà trường .Để có thể xác định được lớp nào đọc nhiều sách nhất ,chúng ta cần

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
17


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
phải căn cứ vào số lượng sách được ghi trong phiếu mượn sách của học sinh và phiếu
bình luận sách của các em. Phiếu bình luận sách sẽ xác định chất lượng của việc
đọc .Nhà trường nên có phần thưởng nho nhỏ nhằm động viên,khuyến khích những
em ,lớp, khối có thành tích đọc được nhiều sách nhất .Thư viện có thể tổ chức thi đọc
nhiều sách theo từng chủ đề ,thể loại cụ thể hoặc theo nhu cầu sở thích của học sinh.

- Thi kể chuyện theo sách: Là hoạt động khá quen thuộc tại các trường Tiểu học
hiện nay. Hoạt động này tổ chắc nhằm giúp các em yêu thích đọc sách,nâng cao văn
hoá đọc, phát triển các kỹ năng như: kỹ năng trình bày, tư duy sáng tạo ,diễn đạt cảm
xúc, phát triển ngôn ngữ…Thi kể chuyện theo sách có thể được tổ chức một học kỳ
một lần hoặc một năm một lần ,kể chuyện theo chủ đề cho trước hoăc kể chuyện theo
chủ đề tự do.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
18

B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp

- Tóm tắt sách: Là hoạt động giúp học sinh phát triển tư duy lôgic, tổng hợp
thông tin, khái quát vấn đề và nâng cao khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của riêng
mình thông qua việc tóm tắt nội dung cuốn sách mà mình đã đọc. Hoạt động tóm tắt
có thể được tổ chức dưới hình thức cuộc thi hoặc hoạt động tự do của cá nhân học
sinh.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
19


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp

- Tìm kho báu :Mục đích của hoạt động này nhằm mục đích khuyến khích học
sinh đọc các thể loại sách khác nhau dựa trên sự tò mò và ham muốn tìm được từ
khoá để giải mã con đường đi tìm” kho báu” của mình.Qua hoạt động này, các em sẽ
được cũng cố vốn từ vựng và hứng thú hơn với đọc sách .Để tổ chức hoạt động này
,cán bộ thư viện và nhóm hỗ trợ sẽ thiết kế một bản hướng dẫn trong đó chỉ rõ các
bước cần tìm kho báu .Sau khi học sinh thực hiện được tất cả các bước trong bảng
hướng dẫn và ghép các từ khoá đã tìm được lại với nhau thì sẽ tìm được kho báu .Kho
báu có thể là một con thú bông hoặc một hộp bút chì màu, hộp đất nặn hay một bộ
sách giáo khoa, một hộp đồ dùng học tập.
- Câu lạc bộ đọc sách: Là nơi các học sinh yêu thích đọc sách có thể đến sinh
hoạt để các em thảo luận, chia sẽ những cảm nhận của mình về các cuốn sách thú vị
mà các em đã từng đọc.Các buổi thảo luận của câu lạc bộ có thể được trình bày trước

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
20

B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
cả trường nhằm động viên, khuyến khích các học sinh khác trong trường tham gia và
tìm đọc những cuốn sách được giới thiệu và thảo luận.Hoạt động này có thể hỗ trợ
cho hoạt động giới thiệu sách mới mà từ trước đến nay thư viện nhà trường vẫn
thường thực hiện .
4:Tầm quan trọng của việc phục vụ bạn đọc .
- Phục vụ bạn rất quan trọng nó giúp cho việc vận hành kho sách đã được bổ
sung và tổ chức tốt .
- Giúp cho bạn đọc thoả mãn nhu cầu đọc của nình , đọc sách là quá trình sáng
tạo gồm :quá trình tiếp thu,so sánh ,ứng dụng những gì đã đọc.
- Đánh giá hiệu quax hội của thư viện .Thư viện càng phục vụ bạn đọc nhiều thì
vai trò, tác dụng xã hội càng lớn.
5:Nhiệm vụ của công tác phục vụ bạn đọc.
- Giúp cho mỗi người chọn được sách mà họ cần đọc.
- Tuyên truyền giới thiệu những sách báo cần thiết tốt nhất cho từng người
,từng nhóm người hoặc toàn thể bạn đọc.
- Hướng dẫn đọc ,giúp tự học .
- Xây dựng thói quen đọc sách ,văn hoá đọc.
6:Nguyên tắc phục vụ công tác bạn đọc .
Tính tư tưởng (hay còn gọi là tính Đảng)và tính khoa học cách tiếp cận tổng hợp
trong khi làm việc với bạn đọc . Tính hệ thống phát triển tính tự giác và tính tích cực
của bạn đọc khi làm việc với tài liệu .
Nguyên tắc tính tư tưởng : Thư viện Việt Nam coi công tác với bạn đọc là một
quá trình giáo dục tư tưởng, tuyên truyền sách báo của Đảng để hình thành ở họ thế
giới quan khoa học .
Nguyên tắc phục vụ có phân biệt : Người đọc chịu ảnh hưởng của các yếu tố giai
cấp , nghề nghiệp, trình độ văn hoá, hứng thú tâm lý, những yếu tố gây ảnh hưởng tới
việc chọn và đọc sách.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
21


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Nguyên tắc tính tự giác và tính sáng tạo của bạn đọc: Trong quá trình đọc hình
thành ở người đọc ý thức tự nguyện đọc sách giúp họ hình thành hứng thú đọc sách
mới.
Nguyên tắc tính hệ thống: Cán bộ thư viện phải tạo cho bạn đọc tính tuần tự ,
logic hệ thống trong quá trình đọc .
- Giúp bạn đọc đọc từ đơn giản đến phức tạp .
- Từ dễ đến khó .
- Từ đã biết đến chưa biết .
- Từ gần đến xa.
Nguyên tắc trực quan của việc tuyên truyền sách báo các thư viện Việt Nam
trong khi phục vụ bạn đọc bắt buộc cần:
- Hiểu trách nhiệm của thư viện
+ Tạo mọi điều kiện cho bạn đọc sử dụng vốn tài liệu.
+ Nghiên cứu và đáp ứng đầy đủ nhất yêu cầu của bạn đọc, giúp hình thành ở bạn
đọc nhu cầu đọc đúng đắn .
+ Sử dụng các biện pháp nhằm lôi kéo nhiều nhóm dân cư tới sử dụng thư viện .
+ Luôn phải hoàn thiện việc phục vụ thư viện, thư mục, tra cứu thông tin và tuyên
truyền sách.
- Nắm vững quyền hạn của bạn đọc.
+ Mọi công dân , mọi tổ chức, cơ quan xí nghiệp đều có quyền sử dụng thư viện.
+ Việc sử dụng các thư viện công cộng đặc biệt các thư viện tỉnh, huyện là không
phải trả tiền .
- Nắm vững trách nhiệm của bạn đọc.
+ Bạn đọc có trách nhiệm bảo quản, giữ gìn vốn tài liệu của thư viện, trả sách
mượn đúng đắn,phải tuân thủ nội quy của thư viện. Nếu làm mất mát, hư hỏng tài liệu

trong thiết bị của thư viện thì phải bồi thường theo quy định .

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
22


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
+ Giúp đỡ thư viện trong xây dựng cơ sở, phong trào đọc và các hoạt động của
thư viện .
Thư viện trường Tiểu học số 1 Xuân Ninh đã tổ chức vốn tài liệu hiện có để
phục vụ bạn đọc một cách có hiệu quả nhất. hiện nay bộ phận phục vụ bạn đọc với 2
hình thức sau:
a/Phục vụ mượn tài liệu về nhà .
- Mượn tài liệu về nhà là hình thức phục vụ chủ yếu của thư viện ,hình thức nà
tổ chức theo kho đóng ,kho tài liệu được sắp xếp theo số đăng ký cá biệt tạo thuận lợi
cho cán bộ lấy tài liệu phục vụ bạn đọc một cách nhanh nhất .Hình thức phục vụ này
mở cửa phục vụ tất cả các ngày trong tuần trừ thứ 7 và ngày chủ nhật ,hằng ngày tại
trường Tiểu học số 1 Xuân Ninh khoảng 55 học sinh tới mượn tài liệu về tham khảo
và bạn đọc mượn 2-3tài liệu /1 lần /1 tuần .Loại hình tài liệu này chủ yếu là sách giáo
khoa ,sách tham khảo dùng trong việc dạy ,học tập và giải trí.
b/Phục vụ mượn tài liệu đọc tại chổ.
- Đối tượng của hình thức mượn tài liệu đọc tại chổ là sách, báo, truyện tranh,
những tài liệu mang tính nghiên cứu, tra cứu và những tài liệu được sử dụng nhiều .
Những tài liệu này được rút từ các kho mượn về nhà nhằm mụch đích tạo thuận lợi
cho bạn đọc tham khảo tài liệu một cách thuận tiện, nâng cao chất lượng phục vụ bạn
đọc .
c/Hệ thống mượn và trả sách .
- Mượn sách :Mỗi lớp có một hộp để thẻ mượn của tất cả học sinh trong lớp
.Khi đến thư viện mượn sách, học sinh tìm sách cần mượn, đến khu vực để thẻ của
lớp mình ,chủ động ghi tên sách ,ngày mượn sách vào thẻ mượn, kí nhận và đưa thẻ

mượn cho cán bộ thư viện hoặc nhóm hỗ trợ thư viện xác nhận và để thẻ lại chổ cũ để
cán bộ thư viện quản lý.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
23


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
- Trả sách :Khi trả sách ,học sinh đến khu vực để thẻ của mình ,tự lấy thẻ và
trình sách kèm theo cho cán bộ thư viện ,nhóm hỗ trợ xác nhận ngày trả và học sinh
tự mang sách trả lại giá sách mà mình đã lấy .
=>Với quy trình mượn - trả sách theo hướng tự phục vụ ,các em học sinh chủ
đông tìm sách và tham gia vào hỗ trợ cán bộ thư viện trong công việc mượn -trả ,từ
đó các em sẽ hình thành ý thức quản lý sách và sắp xếp sách lên giá .Để thực hiện
đươc điều này ,trong thời gian đầu cán bộ thư viện cần hướng dẫn học sinh đến với
thư viện hiểu được quy trình mượn - trả sách .Khi các em đã hình thành thói quen thì
việc mượn trả sẽ diễn ra nhanh hơn và ý thức của các em đựoc nâng lên .Bên cạnh
đó ,khi cán bộ thư viện đi vắng ,nhóm học sinh hỗ trợ thư viện có thể quản lý và cho
các bạn mượn -trả sách được.Việc mỗi học sinh có thẻ mượn là một minh chứng rõ
ràng cho việc các em có đọc sách và mượn sách ,điều này phục vụ cho việc đánh
giá ,giám sát mức độ hiệu quả của thư viện .

II/ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHỤC VỤ BẠN ĐỌC TẠI TRƯỜNG
TIỂU HỌC SỐ 1 XUÂN NINH
1/ Xây dựng lịch sử hoạt động của thư viện.
Để tổ chức và tham gia các hoạt động trong thư viện, học sinh và cán bộ thư
viện cần có lượng thời gian nhất định dành cho các hoạt động .Vì vậy,việc xây dựng
lịch sử hoạt động nhằm xác định thời gian cụ thể cho từng lớp, từng khối đến thư viện
để mượn -trả sách và tham gia hoạt động là rất quan trọng .
Với học sinh khối Tiểu học có lượng thời gian tại trường học khác nhau nên việc

xây dựng lịch sử hoạt động sẽ có những đặc thù riêng của từng lớp học .Khối Tiểu
học với thời gian biểu học 2 ca/ngày sẽ thuận lợi hơn khi xếp lịch cho mỗi lớp một
tiết học đến thư viện đọc sách và tham gia các hoạt động góc. Thời gian này có thể coi
nlà thời gian tự học hay học độc lập của học sinh tại thư viện ,ở đó các em có thể lựa
chọn góc hoạt đông đap ứng với nhu cầu, năng khiếu và có cơ hội thể hiện bản thân
thông qua các hoạt động,chia sẽ, trưng bày sản phẩm của mình.

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
24


B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Tuỳ theo số lượng lớp học trong trường mà tần suất dành cho học sinh từng lớp
tới thư viện có thể nhiều hay ít, tuy nhiên cần đảm bảo tất ca các em học sinh trong
trường có ít nhất một tiết (35-45 phút) tới hoạt động tại thư viện trong một tuần…
Việc xác định lượng thời gian trong tuần sẽ tạo cho các em thói quen đọc sách và đến
thư viện hoạt đông ,hình thành nhu cầu đọc sáh .Trong thời gian đầu thực hiện ,giáo
viên chủ nhiệm cần đưa học sinh lớp mình lên thư viện và hướng dẫn học sinh hướng
dẫn thư viện ,giúp các em hình thành thói quen lên thư viện .
Căn cứ xây dựng lịch hoạt động :
- Lịch học tập và hoạt động của nhà trường
- Nguyện vọng của học sinh ,đảm bảo tất cả học sinh có cơ hội sử dụng thư
viện .

- Đề xuất của giáo viên
- Thời gian của cán bộ thư viện
- Số lượng người sử dụng mà thư viện có thể phục vụ trong một khoảng thời gian
- Hiệu quả của các hoạt động trong thư viện
Trong quá trình xây dựng lịch hoạt động thư viện cần có sự tham gia ý kiến của

học sinh và giáo viên trong trường để cán bộ thư viện có thể tham khảo về khoảng
thời gian theo nhu cầu và nguyện vọng của học sinh ,giáo viên sắp xếp thời gian mở
cửa thư viện hợp lý .Tuy nhiên ,thực hiện được lịch hoạt động của thư viện ,vai trò
của ban giám hiệu nhà trường là quan trọng trong việc chỉ đạo các giáo viên và sắp
xếp lịch giảng dạy và các hoạt động học tập để có một khoảng thời gian cụ thể tạo cơ
hội cho học sinh lên thư viện .
2.Xây dựng nội quy thư viện
Khi sử dụng thư viện , học sinh và giáo viên cần tuân thủ theo các nội quy nhất
định của thư viện .Tuy nhiên , là người sử dụng thư viện nên việc các học sinh, giáo
viên tham gia vào xây dựng nội quy là điều cần thiết bởi đây là một yếu tố xác định
tính thân thiện và tinh thần tự chủ của người sử dụng thư viện .

Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Nga – Vâ ThÞ Th¾m
25