Giao an tu chon Ly 11 2010 2011

Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

Tuần: 1
Tiết:1

BÀI TẬP ĐIỆN TÍCH.
ĐỊNH LUẬT COULOMB. ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐIỆN
TÍCH
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Vận dụng định luật coulomb để giải bài tập về tương tác giữa hai điện tích.
- Vận dụng thuyết electron để làm một số bài tập định tính.
2. Kĩ năng
- Xác định được phương, chiều, độ lớn của lực tương tácgiữa hai điện tích .
3. Thái độ
-Tính toán cân thận khi giải bài tập
II. TRỌNG TÂM
-Bài tập về định luật Cu lông
III.CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
Một số bài tập định tính và định lượng.
2. Học sinh
Làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
Hoạt động 1. ( 10 phút) Ổn định. Kiểm tra. Hệ thống kiến thức
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
- Kiểm tra sĩ số
- Báo học sinh vắng

-Yêu cầu HS viết biểu thức độ lớn và biểu -Biểu
diễn
lực tương tác giữa hai điện tích :


diễn lực tương tác giữa hai điện tích q1  0 và F12 ↑ ↓ F21 và hướng ra xa nhau.
q2  0
q1q 2
-Yêu cầu HS trình bày nội dung thuyết -Độ lớn: F = k 2 ( F12 =F21 = F)
εr
electron. → Giải thích hiện t ượng nhiễm
điện do hưởng ứng và do tiếp x úc
- Yêu cầu HS trả l ời câu : 1.3; 2.6; trang 5,6
sách bài tập.
Hoạt động 2: ( 30 phút)Vận dụng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS
NỘI DUNG
Bài 1(Bài8/10sgk)
Bài 1(Bài8/10sgk)
Cho HS đọc đề , tóm tắt đề và làm việc Độ lớn điện tích của mỗiquảcầu:
theo nhóm để giải bài 8/10sgk và
qq
q2
ADCT: F = k 1 22 = k 2 (1)
εr
εr
2
Fεr
q=
=10-7 ( C )

k

kq 2
Từ CT (1):r =
= ....= 10 cm
εF


- F12 ↑ ↓ F21 → q1 〈 0 và q2 〉 0

Bài 2(1.6/4/SBT)

Bài 2(1.6/4/SBT)
q e = q p = 1,6.10-19 ( C)

GV: Phan Thị Kim Huê
Trang 1


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

u cầu HS đọc và tóm tắt bài 1.6/4 sách a/ F = 5,33.10-7 ( N )
bài tập.
2e 2
2
- Cho HS thảo luận và làm theo nhóm (có b/ F = F → 9.109 r 2 = mr ω
đ
ht

sự phân cơng giữa các nhóm)
9
2
9.10 2e
mr 3

→ω=

-Gợi ý: cơng thức Fht ? → ω

1,41.1017 ( rad/s)

=

m1 m2
r2
9.10 9 2e 2
Gm1 m2

c/ Fhd = G
-Cơng thức tính Fhd?

Fd
→ Fhd

Bài 3: cho độ lớn q1 = q2 = 3.10-7 (C) cách
nhau một khỏang r trong khơng khí thì
hút nhau một lực 81.10-3(N). Xác định r?
Biểu diễn lực hút và cho biết dấu của các
điện tích?

-u cầu các nhóm cử đại diện lên trình
bày bài giải.
- Viết biểu thức đònh luật Coulomb, suy
ra, thay số để tính q2 và độ lớn của điện
tích q.
- Cho h/s tự giải câu b.

=

Vậy : Fhd 〈 〈 F đ
Bài 3: HD
a) Ta có : F1
=> q2 =

F1 .r 2
k

=

1,14.1039

q1 . q 2

q2
= k 2
= k 2
r
r
−4
−2 2

1,6.10 (2.10 )
=
= 7,1.109.10 9

18

=> |q| = 2,7.10-9 (C)
b) Ta có : F2 = k
=> r2

2

q2
r2

2

k .q 2 9.10 9 .7,1.10 −18
=
=
= 2,56.10-4
−4
F2
2,5.10

=> r2 = 1,6.10-2 (m)
Bài 4: HD
a) Các điện tích q1 và q2 tác dụng lên
uu
uu

Bài 4
F1 và F2 có
điệ
n
tích
q
cá
c
lự
c
1
Cho hai điện tích q1=q2=5.10-16C được đặt
phương chiều như hình vẽ và có độ
cố định tại hai đỉnh của B, C của một tam
giác đều có cạnh là 8cm. Các điện tích lớn :
k .q 2
đặt trong khơng khí.
F1 = F2 =
AC 2
a. xác định lực điện tác dụng lên điện tích
q3=10-15C đặt tại đỉnh A của tam giác.
Lực tổng hợp do 2 điện tích q 1 và
b. câu trả lời sẽ thay đổi thế nào nếu q 1= q2 tác dụng lên điện tích q1 là :
u uu uu
5.10-16C. q2=-5.10-16?
F = F1 + F2 có phương chiều như hình
u

F
uu uu

F1 vẽ a và có độ lớn :
·
F = 2F1cosα , trong đó α = ( F1 , F2 ) = BAC
uu
uu
0
F2
F1
=60
A

F

A


F2
C B

B

Hình a

= 2.cos300.9.109 .

5.10−16.10−15
−2 2

(8.10 )

= 1, 22.10−18 (N).

b) Vec tơ cường độ điện trường tại đỉnh A của
tam Cgiác:

Hình

b
GV: Phan Thị Kim H
Trang 2

F1 = F2 =9.109 .

q1.q3
9
2 (V/m).= 9.10
AB


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực
−16

.

5.10 .10

−15

−2 2

(8.10 )

= 0, 703.10−18 (N).

u uu uu
F = F1 + F2

Dựa vào hình b ta có:
+ Độ lớn: F=F1=F2=0,703.10-18(N).
+ Hướng: có phương song song với BC, và
hướng từ B sang C.
4. Câu hỏi, bài tập củng cố.
1. §é lín cđa lùc t¬ng t¸c gi÷a hai ®iƯn tÝch ®iĨm trong kh«ng khÝ
A. tØ lƯ víi b×nh ph¬ng kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iƯn tÝch.
B. tØ lƯ víi kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iƯn tÝch.
C. tØ lƯ nghÞch víi b×nh ph¬ng kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iƯn tÝch.
D. tØ lƯ nghÞch víi kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iƯn tÝch.
2. Hai ®iƯn tÝch ®iĨm b»ng nhau ®Ỉt trong ch©n kh«ng c¸ch nhau mét kho¶ng r = 2 (cm).
Lùc ®Èy gi÷a chóng lµ F = 1,6.10 - 4 (N). §é lín cđa hai ®iƯn tÝch ®ã lµ:
A. q1 = q2 = 2,67.10-9 (μC).
B. q1 = q2 = 2,67.10-7 (μC).
C. q1 = q2 = 2,67.10-9 (C).
D. q1 = q2 = 2,67.10-7 (C).
3. Hai ®iƯn tÝch ®iĨm b»ng nhau ®Ỉt trong ch©n kh«ng c¸ch nhau mét kho¶ng r 1 = 2 (cm).
Lùc ®Èy gi÷a chóng lµ F1 = 1,6.10-4 (N). §Ĩ lùc t¬ng t¸c gi÷a hai ®iƯn tÝch ®ã b»ng F 2 =
2,5.10-4 (N) th× kho¶ng c¸ch gi÷a chóng lµ:
A. r2 = 1,6 (m).
B. r2 = 1,6 (cm).

C. r2 = 1,28 (m).
D. r2 = 1,28
(cm).
4. Hai ®iƯn tÝch ®iĨm q1 = +3 (μC) vµ q2 = - 3 (μC),®Ỉt trong dÇu (ε = 2) c¸ch nhau mét
kho¶ng r = 3 (cm). Lùc t¬ng t¸c gi÷a hai ®iƯn tÝch ®ã lµ:
A. lùc hót víi ®é lín F = 45 (N).
B. lùc ®Èy víi ®é lín F = 45
(N).
C. lùc hót víi ®é lín F = 90 (N).
D. lùc ®Èy víi ®é lín F = 90
(N).
5. Hướng dẫn HS tự học.
Xem lại các bài tập đã giải
- Làm bài tập sách bài tập còn lại
- Chuẩn bị bài tập 2.1 đến 2.10
Chuẩn bò bài mới
Bài tập về điện trường
V. RÚT KINH NGHIỆM.
....................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.....................................................................................

GV: Phan Thị Kim H
Trang 3


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

Tuần : 2
Tiết2

BÀI TẬP ĐIỆN TRƯỜNG
VÀ CƯỜNG ĐỘ ĐIỆN TRƯỜNG.
I. MỤC TIÊU.
1. Kiến thức
- Tính được cường độ điện trường của m ột điện tích điểm tại một điểm bất kì.
- Xác định được các đặc điểm về phương, chiều, độ lớn của vectơ cường độ điện trường và
vẽ được vectơ cường độ đi ện trường.
2. Kĩ năng
- Vận dụng được nguyên lí chồng chất của điện trường để giải một số bài tập đơn giản về
điện trường tĩnh điện.( Xác định đươc vectơ cường độ điện trường do 2 điện tích cùng gây
ra tại một điểm)
3. Thái độ
-Tính toán cân thận khi giải bài tập
II. TRỌNG TÂM
-Bài tập về điện trường
III. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
- Giải các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập để tìm ra phương pháp tối ưu cho từng dạng
bài tập để hướng dẫn học sinh sao cho giải nhanh, chính xác
- Chuẩn bị thêm một số câu hỏi trắc nghiệm để học sinh tự rèn luyện
2. Học sinh:
- Xem lại các kiến thức đã học về thuyết electron
- Chuẩn bị các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập
IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY

Hoạt động 1. ( 10 phút) Ổn định. Kiểm tra. Hệ thống kiến thức
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
- Kiểm tra sĩ số
- Báo học sinh vắng
- Kiểm tra bài cũ:
- Trả bài
+ Điện trường là gì? Nhận biết điện trường?
+ Xác định vectơ cường độ điện trường do
điện tích Q 〉 0 gây ra tại điệm M.
+ Phát biểu nội dung nguyên lí chồng chất
điện trường?
+ Xác định vectơ cường độ điện trường do
điện t ích Q 〈 0 gây ra tại điệm M.
Hoạt động 2: ( 30 phút)Vận dụng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS
NỘI DUNG
- Bài 1 : Cường độ điện trường do 1 điện Bài 1
tích điểm +4.10-8 (C) gây ra tại một điểm A
cách nó một khoảng r trong môi trường có
hằng số điện môi 2 bằng 72.10 3 (V/m).Xác
GV: Phan Thị Kim Huê
Trang 4


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

đ ịnh r? Vẽ E A ?

E=

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên trình
bày bài giải.

kq →
r=
εr 2

kq
Eε

= 5.10-2 m
EA
A

⊕

Bài 2( 13/21 sgk)
-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 13/21 sgk.

•
Q

Bài 2( 13/21 sgk)
* E 1 : -phương : trùng với AC
- Chiều: hướng ra xa q1
ộ lớn: E1=k

-Đ

- Cho HS thảo luận nêu hướng làm
(GV có thể gợi ý)

q

q1
AC 2

= 9.105(V/m)

* E 2 : -phương : trùng với BC
- Chiều: hướng về phía q2
ộ lớn: E2=k

-Đ

- Cho đại diện các nhóm lên trình bày.

q2
2

= 9.105(V/m)

BC
E 1vuông gốc E 2( ABC vuông tại C)
Nên E C là đường chéo của hình vuông có 2
cạnh E 1 , E 2 → E C có phương song song với

AB,có độ lớn:
EC = 2 E1 = 12,7. 105(V/m)
Bài 3( 12/21 sgk)
-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 12/21 sgk.

Bài 3( 12/21 sgk)
Gọi C là vị trí mà tại đó E C do q1 , q2 g ây ra b
ằng 0.
*q1 , q2 g ây ra t ại C : E 1 , E 2 ta có : E C = E 1
- Cho HS thảo luận nêu hướng làm
+ E 2 = 0 → E 1 , E 2 phải cùng phương ,
(GV có thể gợi ý : từ điều kiện phương ngược chiều ,cùng độ lớn → C thuộc đường
,chiều , độ lớn của E 1 , E 2 suy luận vị trí thẳng nối q1 ,q2 cách q1 một khoảng x (cm)và
cách q2 một khoảng
điểm C )
x +10 (cm) Ta c ó :
q

q2

1
- Cho đại diện các nhóm lên trình bày. E1 = k x 2 = k ( x + 10) 2 = E2
→ 64,6(cm)
Bài 4
Bài 4
- Cho HS chép đề : Cho hai điện tích điểm
a/Độ lớn của mỗi điện tích:
giống nhau, đặt cách nhau một khoảng 2cm
2
qq

trong chân không tương tác nhau một lực ADCT: F = k 1 22 = k q 2
εr
εr
1,8.10-4N.
2
−4
−2 2
a/ Tìm độ lớn mổi điện tích.
q = Fεr = 1,8.10 .( 2.10 )
b/Tính khoảng cách giữa hai điện tích nếu
k
9.10 9
-3
lực tương tác giưã chúng 4.10 N.
q1 = q 2 =2.10-9 ( C )
b/ Khoảng cách giưã hai điện tích khi lực
-3
-Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên nêu tương tác F’ = 4.10 N :

hướng giải và trình bày bài giải.

r’ =
Bài 5:

GV: Phan Thị Kim Huê
Trang 5

9.10 9.q 2
9.10 9.4.10 −18
=

= 3.10-3 m
−3
F'
4.10


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

Bài 5:
* E 1 : -phương : trùng với AM
- Tại hai điểm A,B cách nhau 3cm trong
- Chiều: hướng ra xa q1
khơng khí có hai điện tích điểm q1 =-q2
q1
-8
ộ
lớn:
E
=k
= 8.105(V/m)
Đ
1
8.10
(C);
xác
định
cường
độ

điện
trường
2
=
AM
tổng hợp gây ra tại M cách A , B :3cm.
* E 2 : - Phương : trùng với BM
- Chiều: hướng về phía q2
5
- Độ lớn: E2=E2= 8.10 (V/m)
- Cho HS thảo luận nêu hướng làm
0
E 1hợp với E 2 một góc 120 (ABM đều) Nên
(GV có thể gợi ý)
E C là đường chéo của hình thoi có 2 cạnh E
→ E C có phương song song với AB,có
1 ,E2
chiều hướng từ A → B,có độ lớn:
EM = E1 = E2 = 8. 105(V/m)
- Cho đại diện các nhóm lên trình bày.
4. Câu hỏi, bài tập củng cố.
1. Ph¸t biĨu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. §iƯn trêng tÜnh lµ do c¸c h¹t mang ®iƯn ®øng yªn sinh ra.
B. TÝnh chÊt c¬ b¶n cđa ®iƯn trêng lµ nã t¸c dơng lùc ®iƯn lªn ®iƯn tÝch ®Ỉt trong nã.
C. VÐct¬ cêng ®é ®iƯn trêng t¹i mét ®iĨm lu«n cïng ph¬ng, cïng chiỊu víi vect¬ lùc
®iƯn t¸c dơng lªn mét ®iƯn tÝch ®Ỉt t¹i ®iĨm ®ã trong ®iƯn trêng.
D. VÐct¬ cêng ®é ®iƯn trêng t¹i mét ®iĨm lu«n cïng ph¬ng, cïng chiỊu víi vect¬ lùc
®iƯn t¸c dơng lªn mét ®iƯn tÝch d¬ng ®Ỉt t¹i ®iĨm ®ã trong ®iƯn trêng.
2. §Ỉt mét ®iƯn tÝch ©m, khèi lỵng nhá vµo mét ®iƯn trêng ®Ịu råi th¶ nhĐ. §iƯn tÝch sÏ
chun ®éng:

A. däc theo chiỊu cđa ®êng søc ®iƯn trêng.
B. ngỵc chiỊu ®êng søc ®iƯn trêng.
C. vu«ng gãc víi ®êng søc ®iƯn trêng.
D. theo mét q ®¹o bÊt kú.
-9
3. Cêng ®é ®iƯn trêng g©y ra bëi ®iƯn tÝch Q = 5.10 (C), t¹i mét ®iĨm trong ch©n kh«ng
c¸ch ®iƯn tÝch mét kho¶ng 10 (cm) cã ®é lín lµ:
A. E = 0,450 (V/m).
B. E = 0,225 (V/m).
C. E = 4500 (V/m).
D. E
= 2250 (V/m).
4. Mét ®iƯn tÝch q = 10-7 (C) ®Ỉt t¹i ®iĨm M trong ®iƯn trêng cđa mét ®iƯn tÝch ®iĨm Q,
chÞu t¸c dơng cđa lùc F = 3.10 -3 (N). Cêng ®é ®iƯn trêng do ®iƯn tÝch ®iĨm Q g©y ra t¹i
®iĨm M cã ®é lín lµ:
A. EM = 3.105 (V/m).
B. EM = 3.104 (V/m).
C. EM = 3.103 (V/m).
D. EM
2
= 3.10 (V/m).
5. Hướng dẫn HS tự học.
Xem lại các bài tập đã giải
- Làm bài tập sách bài tập còn lại
- Chuẩn bị bài tập 3.1 đến 3.10
Chuẩn bò bài mới
Bài tập về cơng của lực điện.
V. RÚT KINH NGHIỆM.
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

GV: Phan Thị Kim H
Trang 6


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
Tuần 3
Tiết 3

BÀI TẬP: CÔNG LỰC ĐIỆN TRƯỜNG.
I. MỤC TIÊU.
1. Kiến thức
- Tính được công của lực điện trường làm điện tích di chuyển.
- Tính được thế năng điện tích trong điện trường
2. Kĩ năng
- Vận dụng công thức liên hệ giữa công với độ giảm thế năng và độ tăng động năng
- Rèn luyện ký năng giải bài tập
3. Thái độ
-Tính toán cân thận khi giải bài tập
II. TRỌNG TÂM
-Bài tập về công của lực điện trường.
III. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
- Giải các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập để tìm ra phương pháp tối ưu cho từng dạng
bài tập để hướng dẫn học sinh sao cho giải nhanh, chính xác
- Chuẩn bị thêm một số câu hỏi trắc nghiệm để học sinh tự rèn luyện

2. Học sinh:
- Xem lại các kiến thức đã học về thuyết electron
- Chuẩn bị các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Hoạt động 1. ( 10 phút) Ổn định. Kiểm tra. Hệ thống kiến thức
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
- Kiểm tra sĩ số
- Báo học sinh vắng
- Kiểm tra bài cũ:
- Trả bài
+ Viết công thức và nêu đặc điểm công cuả
lực điện trong sự di chuyển cuả một điện tích
trong một điện trường đều?
+ Công
.
Hoạt động 2: ( 30 phút)Vận dụng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS
- Tính công AABC

- Tính công AMNM
- AMNM = AMN + ANM = 0. AMN , ANM

NỘI DUNG
Bài 1: (Câu 4.7)
AABC = AAB + ABC
= q E d1 + qEd2 = -0.108.10-6J
Với E = 100V/m
d1 = Abcos300 = 0,173m
d2 = BC cos1200 = -0,2 m

Bài 2:(Câu 4.8 )
AMNM = AMN + ANM = 0
⇒ AMN = - ANM
phải thế Bài 3 (Câu 4.9)

GV: Phan Thị Kim Huê
Trang 7


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

nào?
- Tính E?
- T ính AND?
- T ính ANP?
-Cho HS đọc ,tóm tắt đề và đổi đơn vị.
-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra
kết quả.
-Cho HS đọc và tóm tắt đề.
-Cho HS thảo luận để trả lời câu hỏi.

*Cho một điện tích di chuyển trong một điện
trường dọc theo một đường cong kín,xuất
phát từ điểm A rồi trở lại điểm A.Cơng cuả
lực điện bằng bao nhiêu?Nêu kết luận?
GV: đọc đề: Một êlectron di chuyển tronh
điện trường đều từ M sang N. Biết
UMN=200V. Tính cơng của lực điện trường

và cơng cần thiết để đưa một êlectron từ M
đến N

a. A = qEd
⇒ E = 104V/m
AND = qE.ND = 6,4.10-18J
b. ANP = ( 9,6+6,4).10-18 =16.10-18J
Bài 4 ( 5/25)
Ta có: A = qEd với d = -1 cm
A= 1,6.10-18 J
Chọn đáp án D
Bài 5 ( 6/25)
Gọi M,N là hai điểm bất kì trong điện
trường . Khi di chuyển điện tích q từ M đến
N thì lực điện sinh cơng A MN.Khi di chuyển
điện tích từ N trở lại M thì lực điện sinh
cơng ANM. Cơng tổng cộng mà lực điện sinh
ra: A = AMN + ANM = 0 (Vì cơng A chỉ phụ
thuộc vị trí cuả điểm M vàN)
BT bổ sung: Cơng cuả lực điện bằng 0 vì
lúc này hình chiếu cuả điểm đầu và điểm
cuối đường đi trùng nhau tại một điểm →d
= 0 → A = qEd = 0
K.Luận: Nếu điện tích di chuyển trên một
đường cong kín thì lực điện trường khơng
thực hiện cơng.
Bài 6: Giải:
Cơng của lực điện trường:
AMN=q.UMN=-1,6.10-19.200=-3,2.10-17(J).
Cơng của lực điện trường âm nên đây là

cơng cản .
Vậy cơng cần thiết để đưa êlectron từ M đến
N là:
A’=-A= 3,2.10-17(J).

4. Câu hỏi, bài tập củng cố.
1. C«ng thøc x¸c ®Þnh c«ng cđa lùc ®iƯn trêng lµm dÞch chun ®iƯn tÝch q trong ®iƯn trêng ®Ịu E lµ A = qEd, trong ®ã d lµ:
A. kho¶ng c¸ch gi÷a ®iĨm ®Çu vµ ®iĨm ci.
B. kho¶ng c¸ch gi÷a h×nh chiÕu ®iĨm ®Çu vµ h×nh chiÕu ®iĨm ci lªn mét ®êng søc.
C. ®é dµi ®¹i sè cđa ®o¹n tõ h×nh chiÕu ®iĨm ®Çu ®Õn h×nh chiÕu ®iĨm ci lªn mét ® êng søc, tÝnh theo chiỊu ®êng søc ®iƯn.
D. ®é dµi ®¹i sè cđa ®o¹n tõ h×nh chiÕu ®iĨm ®Çu ®Õn h×nh chiÕu ®iĨm ci lªn mét ® êng søc.
2. Ph¸t biĨu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. C«ng cđa lùc ®iƯn t¸c dơng lªn mét ®iƯn tÝch kh«ng phơ thc vµo d¹ng ®êng ®i cđa
®iƯn tÝch mµ chØ phơ thc vµo vÞ trÝ ®iĨm ®Çu vµ ®iĨm ci cđa ®o¹n ®êng ®i trong
®iƯn trêng.
B. HiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai ®iĨm trong ®iƯn trêng lµ ®¹i lỵng ®Ỉc trng cho kh¶ n¨ng sinh
c«ng cđa ®iƯn trêng lµm dÞch chun ®iƯn tÝch gi÷a hai ®iĨm ®ã.
C. HiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai ®iĨm trong ®iƯn trêng lµ ®¹i lỵng ®Ỉc trng cho ®iƯn trêng t¸c
dơng lùc m¹nh hay u khi ®Ỉt ®iƯn tÝch thư t¹i hai ®iĨm ®ã.
D. §iƯn trêng tÜnh lµ mét trêng thÕ.
GV: Phan Thị Kim H
Trang 8


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

3. Mèi liªn hƯ gia hiƯu ®iƯn thÕ UMN vµ hiƯu ®iƯn thÕ UNM lµ:
A. UMN = UNM.

=−

B. UMN = - UNM.

C. UMN =

1
.
U NM

D. U MN

1
.
U NM

4. Hai ®iĨm M vµ N n»m trªn cïng mét ®êng søc cđa mét ®iƯn trêng ®Ịu cã cêng ®é E,
hiƯu ®iƯn thÕ gi÷a M vµ N lµ UMN, kho¶ng c¸ch MN = d. C«ng thøc nµo sau ®©y lµ kh«ng
®óng?
A. UMN = VM - VN.
B. U MN = E.d
C. A MN = q.UMN
D. E
= UMN.d
5. C«ng cđa lùc ®iƯn trêng lµm di chun mét ®iƯn tÝch gi÷a hai ®iĨm cã hiƯu ®iƯn thÕ U
= 2000 (V) lµ A = 1 (J). §é lín cđa ®iƯn tÝch ®ã lµ
A. q = 2.10-4 (C).
B. q = 2.10 -4 (μC).
C. q = 5.10-4 (C).
D. q

-4
= 5.10 (μC).
6. Mét ®iƯn tÝch q = 1 (μC) di chun tõ ®iĨm A ®Õn ®iĨm B trong ®iƯn trêng, nã thu ®ỵc
mét n¨ng lỵng W = 0,2 (mJ). HiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai ®iĨm A, B lµ:
A. U = 0,20 (V).
B. U = 0,20 (mV).
C. U = 200 (kV).
D. U
= 200 (V).
5. Hướng dẫn HS tự học.
Xem lại các bài tập đã giải
- Làm bài tập sách bài tập còn lại
- Chuẩn bị bài tập 3.1 đến 3.10
Chuẩn bò bài mới
Bài tập về điện thế- hiệu điện thế
V. RÚT KINH NGHIỆM.
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................

GV: Phan Thị Kim H
Trang 9

Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

Tuần 4
Tiết 4

BÀI TẬP ĐIỆN THẾ. HIỆU ĐIỆN THẾ
I. MỤC TIÊU.
1. Kiến thức
- Vận dụng định luật coulomb để giải bài tập về tương tác giữa hai điện tích.
- Vận dụng thuyết electron để làm một số bài tập định tính.
2. Kĩ năng
- Xác định được phương, chiều, độ lớn của lực tương tácgiữa hai điện tích .
3. Thái độ
-Tính toán cân thận khi giải bài tập
- Vận dụng công thức tính điện thế, hiệu điện thế
- Liên hệ giữa công và hiệu điện thế
- Vận dụng công thức liên hệ giữa hiệu điện thế và cường độ điện trường
- Rèn luyện ký năng giải bài tập
II. TRỌNG TÂM
-Bài tập về điện thế- hiệu điện thế.
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
- Giải các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập để tìm ra phương pháp tối ưu cho từng dạng
bài tập để hướng dẫn học sinh sao cho giải nhanh, chính xác
- Chuẩn bị thêm một số câu hỏi trắc nghiệm để học sinh tự rèn luyện
2. Học sinh:

- Xem lại các kiến thức đã học về điện thế, hiệu điện thế
- Chuẩn bị các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Hoạt động 1. ( 10 phút) Ổn định. Kiểm tra. Hệ thống kiến thức
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
- Kiểm Tra Sĩ Số
- Báo học sinh vắng
- Kiểm Tra Bài Cũ:
- Trả bài
+ Viết Công Thức Tính Điện Thế, Hiệu Điện
Thế?
+ Liên Hệ Hiệu Điện Thế Và Cường Độ
Điện Trường
- Củng cố kiến thức từ câu trả lời của học
sinh
Hoạt động 2: ( 30 phút)Vận dụng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS

NỘI DUNG

GV: Phan Thị Kim Huê
Trang 10


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

- Lực tác dụng?

Bài 1(Câu 5.6 )
- Hạt bụi nằm cân bằng dưới tác dụng của trọng
lực và lực điện
- P hướng xuống nên F hướng lên do đó q > 0
ĐK cân bằng: P = F

- Hướng của P, F?
- q tích điện gì?
- Tính q?

U
= mg
d
mgd
⇒q=
= +8,3.10−11 C
U
q

- Xác định điện tích các bản? Giải thích?

Bài 2(Câu 5.8)
a. Để e tăng tốc bản A phải đẩy còn bản B phải
hút e
⇒ Bản A: âm; bản B dương
b. Ta có:

- Theo định lý động năng ta có biểu thức
mv 2

−eU AB =
nào?
- Tính U?

⇒ U AB

2
mv 2
=
= −248V
−2e

Bài 3(Câu 5.9)
a. U = Ed = 750V
b. Khơng thể dùng hiệu điện thế này để thắp
- Tính U?
sáng đèn vì nếu nối bóng với điểm trên cao và
điểm ở mặt đất thì các dây nối và bóng đèn có
- Giải thích?
cùng điện thế nên khơng có dòng điện.
GV: đọc đề: Một hạt bụi mang điện tích Bài 4:
của hai lực:
âm có khối lượng m=10-8g, nằm cân bằng Hạt bụi chịu tác dụng


- Trọng lực: P = mg
trong khoảng giữa hai bản kim loại đặt


song song cách nhau 10cm và có hiệu

F =−q E
- Lực tĩnh điện:
với
điện thế U= 100V. Xác định vectơ cường
U 100
E= =
= 1000 (V/m).
độ điện trường E ở khoảng giữa hai bản
d 0,1
kim loại và điện tích của hạt bụi đó. Lấy
Bài 5:
g=10m/s2.


- Trọng lực: P = mg
GV: đọc đề: Một giọt có khối lượng
m=320g mang điện tích dương q chuyển
động thẳng đều trong điện trường đều ở
giữa hai bản kim loại phẳng nằm ngang
cách nhau một khoảng d= 40cm và được
nối với hai cực nguồn điện có hiệu điện
thế U=4kV. Xác định chiều của vec tơ
cường độ điện trường E và số e bị mất của
giọt dầu.

-

Lực

tĩnh

điện:



F =−q E

với

U 4000
=
= 10000 (V/m).
d
0, 4
  


Điều kiện cân bằng: P + F = 0 ⇒ E ↑↓ g
mg 0,32.10
=
= 3, 2.10−4 (C)
mg=qE ⇒ q =
E
10000
E=

Số e bị mất của giọt dầu:
q 3, 2.10−4
=
= 2.1015

e 1, 6.10−19

Vậy E hướng thẳng đứng lên trên; giọt dầu
n=

mất 2.1015 electron.

4. Câu hỏi, bài tập củng cố.
1. Mét ªlectron chun ®éng däc theo ®êng søc cđa mét ®iƯn trêng ®Ịu. Cêng ®é ®iƯn trêng E = 100 (V/m). VËn tèc ban ®Çu cđa ªlectron b»ng 300 (km/s). Khèi lỵng cđa
GV: Phan Thị Kim H
Trang 11


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

-31

ªlectron lµ m = 9,1.10 (kg). Tõ lóc b¾t ®Çu chun ®éng ®Õn lóc vËn tèc cđa ªlectron
b»ng kh«ng th× ªlectron chun ®éng ®ỵc qu·ng ®êng lµ:
A. S = 5,12 (mm).
B. S = 2,56 (mm).
C. S = 5,12.10-3 (mm).
D. S =
-3
2,56.10 (mm).
2. HiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai ®iĨm M vµ N lµ U MN = 1 (V). C«ng cđa ®iƯn trêng lµm dÞch
chun ®iƯn tÝch q = - 1 (μC) tõ M ®Õn N lµ:
A. A = - 1 (μJ).

B. A = + 1 (μJ).
C. A = - 1 (J).
D. A
= + 1 (J).
5. Hướng dẫn HS tự học.
Xem lại các bài tập đã giải
- Làm bài tập sách bài tập còn lại
- Chuẩn bị bài tập 6.1 đến 6.10
Chuẩn bò bài mới
Bài tập về tụ điện
V. RÚT KINH NGHIỆM.
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................

GV: Phan Thị Kim H
Trang 12


Giỏo ỏn T chn vt lý lp 11CB

Trng THPT Nguyn Trung Trc

Tun 5
Tit 5:

BI TP T IN. GHẫP T IN.

I. MC TIấU.
1. Kin thc
- Vn dng cụng thc tớnh in dung ca t
- Vn dng cụng thc tớnh nng lng in trng bờn trong t
2. K nng
- Gii c bi tp ghộp t in
- Rốn luyn ký nng gii bi tp
3. Thỏi
-Tớnh toỏn cõn thn khi gii bi tp
II. TRNG TM
-Bi tp v in dung, ghộp t in.
III. CHUN B:
1. Giỏo viờn:
- Gii cỏc bi tp sỏch giỏo khoa, sỏch bi tp tỡm ra phng phỏp ti u cho tng dng
bi tp hng dn hc sinh sao cho gii nhanh, chớnh xỏc
- Chun b thờm mt s cõu hi trc nghim hc sinh t rốn luyn
2. Hc sinh:
- Xem li cỏc kin thc ó hc v t in, ghộp t
- Chun b cỏc bi tp sỏch giỏo khoa, sỏch bi tp
IV. TIN TRèNH BI DY
Hot ng 1. ( 15 phỳt) n nh. Kim tra. H thng kin thc
HOT NG CA GV
HOT NG CA HS
- Kim tra s s
- Bỏo hc sinh vng
- Kim tra bi c:
- Tr bi

+ in dung t?
+ Nng lng in trng
- Cng c kin thc t cõu tr li ca hc
sinh
- B sung: Ghộp T
1. Gheựp noỏi tieỏp

U = U1 + U 2 + .... + U n
Q1 = Q2 = .... = Qn
1
1
1
1
= +
+ ...
Cb C1 C2
Cn

* Coự n tuù C0 gioỏng nhau
Cb =

C0
n

2. Gheựp song song
U = U1 = U 2 = .... = U n
Q = Q1 + Q2 + .... + Qn
Cb = C1 + C2 + ... + Cn
GV: Phan Th Kim Huờ
Trang 13

Giỏo ỏn T chn vt lý lp 11CB

Trng THPT Nguyn Trung Trc

* Coự n tuù C0 maộc song
song
Cb = n C 0

Hot ng 2: ( 25 phỳt)Vn dng
HOT NG CA GV-HS

NI DUNG

Bi 1(Cõu 6.7)
a. Q = C.U = 6.10-8C
E = U/D = 6.104V/m
- Tớnh Q?
b. Khi tớc in cho t hai bn tớch in trỏi
- Tớnh E?
du nờn gia chỳng cú lc hỳt. do vy phi
- Sau khi tớc in, 2 bn t cú in tớch th tn cụng tng khong cỏch hai bn
no?
bi 2(Cõu 6.8)
- Vy tn cụng khi tng hay gim khong Qmax = C.U max = CEmax d
cỏch 2 bn t?
= 12.107 C
- Tớnh Qmax?
Bi 3(Cõu 6.9)

- Umax = ?
Ta cú: Q = CU = 20.10-6.200
= 4.10-3C
- Tớnh in tớch trc khi ghộp?
Sau khi ghộp:
Q = Q1 + Q2 (1)
U = U1 = U2 (2)
- in tớch sau khi ghộp?
(1) (C1 + C2)U= 4.10-3C
- Hiu in th hai t th no?
U = 133V
* in tớch ca t C1:
- Tớnh U?
Q1 = C1U = 2,67.10-3C
* in tớch ca t C2
Q2 = C2U = 1,33.10-3C
- Tớnh Q1
Bi 4: Túm tt c1 = 0,5 à F, U1= 90V
- Tớnh Q2
c2 = 0,4 à F
Bi 4: T c1 = 0,5 à F c tớch in n
Mc song song
hiu in th U1= 90V ri ngt ra khi
Tớnh W?
ngun.sau ú t c1 c mc song song vi HD: Gi U l hiu in th cỏc t sau khi
t c2 = 0,4 à F cha tớch in.Tớnh nng ni vi nhau
lng ca tia la in phỏt ra khi hai t ni Theo nh lut bo ton in tớch:
vi nhau.
Q1+ Q2= Q1
GV: yờu cu HS túm tt,nờu phng ỏn gii C1U +C2U=C1U1

HS: tr li
Suy ra: U = 50V
Nng lng t in trc khi ni nhau:
W1=

1
C1U12= 2025 à J
2

Nng lng t in sau kghi ni vi nhau
W=

1
1
C1U2 + C2U2=1125 à J
2
2

Nng lng tia la in to ra khi ni hai t
vi nhau
GV: Phan Th Kim Huờ
Trang 14


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực
∆ W= W1- W’= 900 µ J

4. Câu hỏi, bài tập củng cố.

1. Ph¸t biĨu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. Tơ ®iƯn lµ mét hƯ hai vËt dÉn ®Ỉt gÇn nhau nhng kh«ng tiÕp xóc víi nhau. Mçi vËt
®ã gäi lµ mét b¶n tơ.
B. Tơ ®iƯn ph¼ng lµ tơ ®iƯn cã hai b¶n tơ lµ hai tÊm kim lo¹i cã kÝch thíc lín ®Ỉt ®èi
diƯn víi nhau.
C. §iƯn dung cđa tơ ®iƯn lµ ®¹i lỵng ®Ỉc trng cho kh¶ n¨ng tÝch ®iƯn cđa tơ ®iƯn vµ ®ỵc
®o b»ng th¬ng sè gi÷a ®iƯn tÝch cđa tơ vµ hiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai b¶n tơ.
D. HiƯu ®iƯn thÕ giíi h¹n lµ hiƯu ®iƯn thÕ lín nhÊt ®Ỉt vµo hai b¶n tơ ®iƯn mµ líp ®iƯn
m«i cđa tơ ®iƯn ®· bÞ ®¸nh thđng.
2. §iƯn dung cđa tơ ®iƯn kh«ng phơ thc vµo:
A. H×nh d¹ng, kÝch thíc cđa hai b¶n tơ.
B. Kho¶ng c¸ch gi÷a hai
b¶n tơ.
C. B¶n chÊt cđa hai b¶n tơ.
D. ChÊt ®iƯn m«i gi÷a
hai b¶n tơ.
3. Mét tơ ®iƯn ph¼ng gåm hai b¶n tơ cã diƯn tÝch phÇn ®èi diƯn lµ S, kho¶ng c¸ch gi÷a hai
b¶n tơ lµ d, líp ®iƯn m«i cã h»ng sè ®iƯn m«i ε, ®iƯn dung ®ỵc tÝnh theo c«ng thøc:
εS
9.109.2πd
9.109 εS
C=
4πd

A. C =

B. C =

εS
9.109.4πd

C. C =

9.109.S
ε.4πd

D.

4. Mét tơ ®iƯn ph¼ng, gi÷ nguyªn diƯn tÝch ®èi diƯn gi÷a hai b¶n tơ, t¨ng kho¶ng c¸ch
gi÷a hai b¶n tơ lªn hai lÇn th×
A. §iƯn dung cđa tơ ®iƯn kh«ng thay ®ỉi.
B. §iƯn dung cđa tơ ®iƯn t¨ng
lªn hai lÇn.
C. §iƯn dung cđa tơ ®iƯn gi¶m ®i hai lÇn.
D. §iƯn dung cđa tơ ®iƯn t¨ng
lªn bèn lÇn.
5. Bèn tơ ®iƯn gièng nhau cã ®iƯn dung C ®ỵc ghÐp nèi tiÕp víi nhau thµnh mét bé tơ
®iƯn. §iƯn dung cđa bé tơ ®iƯn ®ã lµ:
A. Cb = 4C.
B. Cb = C/4.
C. Cb = 2C.
D.
Cb = C/2.
6. Bèn tơ ®iƯn gièng nhau cã ®iƯn dung C ®ỵc ghÐp song song víi nhau thµnh mét bé tơ
®iƯn. §iƯn dung cđa bé tơ ®iƯn ®ã lµ:
A. Cb = 4C.
B. Cb = C/4.C.
C b = 2C.
D.
Cb = C/2.

5. Hướng dẫn HS tự học.
Xem lại các bài tập đã giải
- Làm bài tập sách bài tập còn lại, b ài t ập I.1 đ ến I.15
- Chuẩn bị bài tập 7.1 đến 7.16
Chuẩn bò bài mới
Bài tập về dòng điện khơng đổi.
IV. RÚT KINH NGHIỆM
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
GV: Phan Thị Kim H
Trang 15


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................

GV: Phan Thị Kim Huê
Trang 16

Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

Tuần 6
Tiết 6:

BÀI TẬP DỊNG ĐIỆN KHƠNG ĐỔI

I. MỤC TIÊU.
1.Kiến thức
- Vận dụng cơng thức tính cường độ dòng điện
- Sử dụng cơng thức tính suất điẹn động của nguồn điện.
2. Kó năng
- Rèn luyện kó năng giải bài tập.
3. Thái độ
Tích cực làm bài tập
II.TRỌNG TÂM
Bài tập dòng điện không đổi
III. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
- Giải các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập để tìm ra phương pháp tối ưu cho từng dạng
bài tập để hướng dẫn học sinh sao cho giải nhanh, chính xác
- Chuẩn bị thêm một số câu hỏi trắc nghiệm để học sinh tự rèn luyện
2. Học sinh:
- Xem lại các kiến thức đã học về dòng điện khơng đổi
- Chuẩn bị các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập
IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Hoạt động 1. ( 10 phút) Ổn định. Kiểm tra. Hệ thống kiến thức
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS

HOẠT ĐỘNG CỦA HS
- Kiểm tra sĩ số
- Báo học sinh vắng
- Kiểm tra bài cũ
- Trả bài
+ Cường độ dòng điện? Dòng điện khơng
đổi
+ Suất điện động cuả nguồn?
- Củng cố kiến thức từ câu trả lời của học
sinh
Hoạt động 2: ( 30 phút)Vận dụng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS

NỘI DUNG
Bài 1(Câu 7.10)
a. Q = It = 0, 273.60 = 16,38C
b.

- Tính Q?
- Tính số e?

q = Ne e
⇒ Ne =

q
= 1, 02.1020
e

Bài 2(Câu 7.11)
A = qξ = 4,8 J

Bài 3 (Câu 7.12)

- Tính A?
- Tính suất điện động?

A 840.10−3
ξ= =
q
7.10−2
= 12V

Bài 4(Câu 7.13)
GV: Phan Thị Kim H
Trang 17


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực
A = qξ = 1,1.54
= 59, 4 J

- Tính A?

Bài 5 (Câu 7.14)
ξ=

- Tính suất điện động?

A 270

=
= 1,5V
q 180

Bài 6 (Câu 7.15)
a.
A = qξ

- Tìm A?

⇒q=

A 360
=
ξ
6

= 60C

b.Cường độ dòng điện
q = It

- Tìm I?

⇒I=

q
60
=
t 5.60

= 0.2 A

Bài 7(Câu 7.16)
a. Ta có

q = I1t1 = I 2t2 = 4 Ah

- Tính q?

⇒ I2 =

- Suy ra I2?

=

I1t1
t2

4.1
= 0, 2 A
20

b.
A 86, 4.103
=
q
4.3600
= 6V

ξ=

- Tính suất điện động?

Bài 8:
GV: đọc đề: Dòng điện trong chùm electron Điện lượng đi qua dây dẫn trong thời gian 1s:
đập vào màn hình thơng thường bằng 200 µ q=I.t=200.10-6=2.10-4C
A. Số electron đập vào màn hình trong 1s Số electron đã đập vào màn hình tivi trong 1s:
bằng bao nhiêu?
q
2.10−4
15
n=

e

=

1, 6.10−19

= 1, 25.10

4. Câu hỏi, bài tập củng cố.
1 Ph¸t biĨu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. Dßng ®iƯn lµ dßng c¸c ®iƯn tÝch dÞch chun cã híng.
B. Cêng ®é dßng ®iƯn lµ ®¹i lỵng ®Ỉc trng cho t¸c dơng m¹nh, u cđa dßng ®iƯn vµ ®ỵc ®o
b»ng ®iƯn lỵng chun qua tiÕt diƯn th¼ng cđa vËt dÉn trong mét ®¬n vÞ thêi gian.
C. ChiỊu cđa dßng ®iƯn ®ỵc quy íc lµ chiỊu chun dÞch cđa c¸c ®iƯn tÝch d¬ng.
D. ChiỊu cđa dßng ®iƯn ®ỵc quy íc lµ chiỊu chun dÞch cđa c¸c ®iƯn tÝch ©m.
2. Ph¸t biĨu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?

A. Dßng ®iƯn cã t¸c dơng tõ. VÝ dơ: nam ch©m ®iƯn.
B. Dßng ®iƯn cã t¸c dơng nhiƯt. VÝ dơ: bµn lµ ®iƯn.
C. Dßng ®iƯn cã t¸c dơng ho¸ häc. VÝ dơ: acquy nãng lªn khi n¹p ®iƯn.
GV: Phan Thị Kim H
Trang 18


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB
Trường THPT Nguyễn Trung Trực
D. Dßng ®iƯn cã t¸c dơng sinh lý. VÝ dơ: hiƯn tỵng ®iƯn giËt.
3. §iƯn tÝch cđa ªlectron lµ - 1,6.10-19 (C), ®iƯn lỵng chun qua tiÕt diƯn th¼ng cđa d©y dÉn trong
30 (s) lµ 15 (C). Sè ªlectron chun qua tiÕt diƯn th¼ng cđa d©y dÉn trong thêi gian mét gi©y lµ
A. 3,125.1018.
B. 9,375.1019
C. 7,895.1019.
D.
18
2,632.10 .

5. Hướng dẫn HS tự học.
Xem lại các bài tập đã giải
- Học bài làm bài tập
- Chuẩn bị bài tập 8.1 đến 8.8
Chuẩn bò bài mới
Bài tập về dòng điện khơng đổi.(tt)
V. RÚT KINH NGHIỆM.
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................

Tuần 7
Ngày dạy..................
Tiết 7:

BÀI TẬP DỊNG ĐIỆN KHƠNG ĐỔI(tt)

I. MỤC TIÊU.
1.Kiến thức
Nắm được công thức tính điện trở của đoạn mạch mắc nối tiếp, song song
2. Kó năng
- Rèn luyện ký năng giải bài tập.
2. Kó năng
- Rèn luyện kó năng giải bài tập.
3. Thái độ
Tích cực làm bài tập
II.TRỌNG TÂM
Bài tập về ghép điện trở
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
- Giải các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập để tìm ra phương pháp tối ưu cho từng dạng
bài tập để hướng dẫn học sinh sao cho giải nhanh, chính xác
- Chuẩn bị thêm một số câu hỏi trắc nghiệm để học sinh tự rèn luyện
2. Học sinh:
- Xem lại các kiến thức đã học về dòng điện khơng đổi
- Chuẩn bị các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Hoạt động 1. ( 10 phút) Ổn định. Kiểm tra. Hệ thống kiến thức
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS

HOẠT ĐỘNG CỦA HS
- Kiểm tra sĩ số
- Báo học sinh vắng
GV: Phan Thị Kim H
Trang 19


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

- Kiểm tra bài cũ
- Trả bài
+ Cường độ dòng điện? Dòng điện khơng
đổi
+ Suất điện động cuả nguồn?
- Củng cố kiến thức từ câu trả lời của học
sinh
Hoạt động 2: ( 30 phút)Vận dụng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS

NỘI DUNG
Chú ý
Hai điện trở ghép nối tiếp
Rtd = R1 + R2

Hai điện trở ghép song song
Rtd =
Bài tập trắc nghiệm
1. §o¹n m¹ch gåm ®iƯn trë R1 = 100 (Ω)

m¾c nèi tiÕp víi ®iƯn trë R2 = 300 (Ω), ®iƯn
trë toµn m¹ch lµ:
A. RTM = 200 (Ω).
B. RTM = 300 (Ω).
C. RTM = 400 (Ω).
D. RTM = 500 (Ω).
2. Cho ®o¹n m¹ch gåm ®iƯn trë R 1 = 100
(Ω), m¾c nèi tiÕp víi ®iƯn trë R 2 = 200 (Ω),
hiƯu ®iªn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch lµ 12
(V). HiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai ®Çu ®iƯn trë R1 lµ
A. U1 = 1 (V).
B. U1 = 4 (V).
C. U1 = 6 (V).
D. U1 = 8 (V).

R1 R2
R1 + R2

Chän: C
Híng dÉn: §iƯn trë cđa ®o¹n m¹ch m¾c
nèi tiÕp lµ R = R1 + R2 +.....+ Rn.
Chän: B
Híng dÉn:
- §iƯn trë toµn m¹ch lµ: R = R1 + R2 =
300 (Ω).
- Cêng ®é dßng ®iƯn trong m¹ch lµ: I =
U/R = 0,04 (A).
- HiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai ®Çu ®iƯn trë R 1
lµ U1 = I.R1 = 4 (V).
Chän: A

Híng dÉn:
§iƯn trë ®o¹n m¹ch m¾c song song ®ỵc
tÝnh theo c«ng thøc: R-1 = R1-1 + R2-1 suy
ra R = 75 (Ω).

3. §o¹n m¹ch gåm ®iƯn trë R1 = 100 (Ω)
m¾c song song víi ®iƯn trë R 2 = 300 (Ω),
®iƯn trë toµn m¹ch
A. RTM = 75 (Ω).
B. RTM = 100
(Ω).
C. R TM = 150 (Ω).D.
RTM = 400 (Ω).
4. Cho ®o¹n m¹ch gåm ®iƯn trë R 1 = 100 Chän: C
(Ω), m¾c nèi tiÕp víi ®iƯn trë R 2 = 200 (Ω).
Híng dÉn:
®Ỉt vµo hai ®Çu ®o¹n m¹ch mét hiƯu ®iƯn thÕ
- §iƯn trë toµn m¹ch lµ: R = R1 + R2 =
U khi ®ã hiƯu ®iªn thÕ gi÷a hai ®Çu ®iƯn trë
R1 lµ 6 (V). HiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n
300 (Ω).
m¹ch lµ:
- Cêng ®é dßng ®iƯn trong m¹ch lµ: I =
A. U = 12 (V).
B. U = 6 (V).
U1/R1 = 0,06 (A).
C. U = 18 (V).
D. U = 24 (V).

- HiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch

lµ U = I.R = 18 (V).

4. Câu hỏi, bài tập củng cố.
Hai điện trở ghép nối tiếp
GV: Phan Thị Kim H
Trang 20


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB
Rtd = R1 + R2

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

Hai điện trở ghép song song
Rtd =

R1 R2
R1 + R2

5. Hướng dẫn HS tự học.
Xem lại các bài tập đã giải
- Học bài làm bài tập
- Chuẩn bị bài tập 8.1 đến 8.8
Chuẩn bò bài mới
Bài tập về Điện năng, công công suất
V. RÚT KINH NGHIỆM.
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................

Ngày dạy....................
Tiết 8

BÀI TẬP ĐIỆN NĂNG. CƠNG SUẤT ĐIỆN
I. MỤC TIÊU.
1. Kiến thức
Viết được công thức công và công suất của dòng điện và nguồn điện
2. Kó năng
- Vận dụng cơng thức tính điện năng, cơng suất tiêu thụ
- Tính nhiệt toả ra trên vật dẫn, cơng suất toả nhiệt
- Cơng và cơng suất nguồn
- Rèn luyện ký năng giải bài tập
3. Thái độ
-Tích cực làm bài tập
II. TRỌNG TÂM
Bài tập về công suất của dòng điện và nguồn điện
III. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
- Giải các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập để tìm ra phương pháp tối ưu cho từng dạng
bài tập để hướng dẫn học sinh sao cho giải nhanh, chính xác
- Chuẩn bị thêm một số câu hỏi trắc nghiệm để học sinh tự rèn luyện
2. Học sinh:
- Xem lại các kiến thức đã học về điện năng, cơng suất điện
GV: Phan Thị Kim H
Trang 21

Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

- Chuẩn bị các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập
IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Hoạt động 1. ( 10 phút) Ổn định. Kiểm tra. Hệ thống kiến thức
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
- Kiểm tra sĩ số
- Báo học sinh vắng
- Kiểm tra bài cũ
- Trả bài
+ Điện năng tiêu thụ tính như thế nào?
A = UIt
+ Cơng suất tiêu thụ?
P = UI
+ Nhiệt lượng toả ra trên vật dẫn?
Q = RI2t
+ Cơng suất toả nhiệt?
P = RI2
+ Cơng của nguồn điện?
Ang = E It
+ Cơng suất nguồn?
- Củng cố kiến thức từ câu trả lời của học Png = E I
sinh
Hoạt động 2: ( 30 phút)Vận dụng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS
- Tính điện trở các đèn

- Tính cường độ định mức các đèn?

NỘI DUNG
Bài 1(Bài 8.3)
a.
U2
U2
⇒R=
R
P
2
220
*R1 =
= 484Ω
100
2202
*R2 =
= 1936Ω
25
U
*I1 =
= 0, 455 A
R1
P=

*I 2 =

U
= 0,114 A

R2

b. Khi ghép hai bóng nối tiếp
- Tìm R
- Tính I?
- Từ kết quả nhận xét?
- So sánh cơng suất hai đèn?
- Tìm P2?

R = R1 + R2 = 2420Ω
U
I = I1' = I 2' = = 0, 09 A
R

Ta thấy I gần I2 hơn I1 nên đèn 2 sáng hơn
P2' R2 I 2 R2 1936
=
=
=
= 4 ⇒ P2' = 4 P1'
'
2
P1 R1 I
R1 484

Bài 2(Câu 8.4 )
2

P1 =

2

2

Phần trăm cơng suất tăng lên là:
- Tính phần trăm cơng suất tăng lên?

P2 − P1 119 − 100
=
= 19%
P1
100

Bài 3(Câu 8.5)
Ta Có:
- Hiệu suất H?

: H=

Q
Q
= 90% ⇒ A =
A
0.9

Mà: Q = mC∆t
GV: Phan Thị Kim H
Trang 22

2

U1
U
P U
U
; P2 = 2 ; 2 = 22 ⇒ P2 = 22 P1 = 119W
R
R P1 U1
U1

;

A = Pt


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

- Suy ra A
- Q? A?

Ta Được

- Tính P?

Mà:

Pt =

mC ∆t
mC ∆t
⇒P=
= 931W
0.9
0.9t

U2
U 2 2202
P=
⇒R=
=
; 52Ω
R
P
931

- Tính R?
- Điện năng tiêu thụ của đèn dây tóc?
- Điện năng tiêu thụ của đèn ống?
- Tính tiền tiết kiệm?
- Q?
- Tính tiển trả?

- Cơng nguồn?
-

Cơng suất nguồn?

Bài 4(Câu 8.6)

- Điện năng đèn dây tóc tiêu thụ
A1 = P1t = 100.5.30 = 15000Wh
= 15kWh
- Điện năng đèn ống tiêu thụ
A2 = P2t = 40.5.30 = 6000Wh
= 6kWh
- Số tiền tiết kiệm:
M = ( A1 – A2)700 = 6300đồng
Bài 5(Câu 8.7)
a. Q = RI2t = UIt = 220.5.1200
= 1.320.000J = 0,367kWh
b. Số tiền phải trả
M = A.700 = 0,367.300.700 = 7700
Bài 6(Câu 8.8 )
a. Ang = EIt = qE = 12.1,6.10-19
= 1,9210-18J
b. Png = qE/t = NeeE/t = 6,528W.
Bài 7:
Cường độ dòng điện qua quạt:
I=

P 55
=
= 0, 25 (A).
U 220

GV: Đọc đề: Một quạt điện loại 50W- Cơng suất toả
nhiệt: P’=
RI2=100.
220V mắc vào lưới điện thành phố. Quạt (0,25)2=6.25(W).

quay bình thường. Cho biết điện trở Cơng suất cơ học của quạt:
thuần của quạt là 100 Ω . Cơng suất cơ
Pc=P-P’=55-6,25=48,75(W).
học của quạt bằng bao nhiêu?
4. Câu hỏi, bài tập củng cố.
1. Ph¸t biĨu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. C«ng cđa dßng ®iƯn ch¹y qua mét ®o¹n m¹ch lµ c«ng cđa lùc ®iƯn trêng lµm di
chun c¸c ®iƯn tÝch tù do trong ®o¹n m¹ch vµ b»ng tÝch cđa hiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai ®Çu
®o¹n m¹ch víi cêng ®é dßng ®iƯn vµ thêi gian dßng ®iƯn ch¹y qua ®o¹n m¹ch ®ã.
B. C«ng st cđa dßng ®iƯn ch¹y qua ®o¹n m¹ch b»ng tÝch cđa hiƯu ®iƯn thÕ gi÷a hai
®Çu ®o¹n m¹ch vµ cêng ®é dßng ®iƯn ch¹y qua ®o¹n m¹ch ®ã.
C. NhiƯt lỵng to¶ ra trªn mét vËt dÉn tØ lƯ thn víi ®iƯn trë cđa vËt, víi cêng ®é
dßng ®iƯn vµ víi thêi gian dßng ®iƯn ch¹y qua vËt.
D. C«ng st to¶ nhiƯt ë vËt dÉn khi cã dßng ®iƯn ch¹y qua ®Ỉc trng cho tèc ®é to¶
nhiƯt cđa vËt dÉn ®ã vµ ®ỵc x¸c ®Þnh b»ng nhiƯt lỵng to¶ ra ë vËt ®·n ®ã trong mét ®¬n
vÞ thêi gian.
2. NhiƯt lỵng to¶ ra trªn vËt dÉn khi cã dßng ®iƯn ch¹y qua
A. tØ lƯ thn víi cêng ®é dßng ®iƯn ch¹y qua vËt dÉn.
B. tØ lƯ thn víi b×nh ph¬ng cêng ®é dßng ®iƯn ch¹y qua vËt dÉn.
GV: Phan Thị Kim H
Trang 23


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

C. tØ lƯ nghÞch víi cêng ®é dßng ®iƯn ch¹y qua vËt dÉn.
D. tØ lƯ nghÞch víi b×nh ph¬ng cêng ®é dßng ®iƯn ch¹y qua vËt dÉn.
5. Hướng dẫn HS tự học.

Xem lại các bài tập đã giải
- Học thuộc công thức
- Chuẩn bị bài tập 9.1 đến 9.8
Chuẩn bò bài mới
Bài tập về Đònh luật ôm cho toàn mạch
V. RÚT KINH NGHIỆM.
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................

GV: Phan Thị Kim H
Trang 24


Giáo án Tự chọn vật lý lớp 11CB

Trường THPT Nguyễn Trung Trực

Tuần 9
Tiết 9

BÀI TẬP ĐỊNH LUẬT ÔM CHO TOÀN MẠCH
I. MỤC TIÊU.
- Vận dụng công thức tính cường độ dòng điện trong mạch
- Từ định luật Ôm toàn mạch tính được hiệu điện thế mạch ngoài, suất điện động của nguồn
- Tính được hiệu suất của nguồn
- Rèn luyện kỹ năng giải bài tập
II.TRỌNG TÂM

-Vận dụng định luật ôm cho toàn mạch để giải bài tập.
III. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
- Giải các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập để tìm ra phương pháp tối ưu cho từng dạng
bài tập để hướng dẫn học sinh sao cho giải nhanh, chính xác
- Chuẩn bị thêm một số câu hỏi trắc nghiệm để học sinh tự rèn luyện
2. Học sinh:
- Xem lại các kiến thức định luật Ôm toàn mạch.
- Chuẩn bị các bài tập sách giáo khoa, sách bài tập
IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Hoạt động 1. ( 10 phút) Ổn định. Kiểm tra. Hệ thống kiến thức
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
- Kiểm tra sĩ số
- Báo học sinh vắng
- Kiểm tra bài cũ
- Trả bài
E
+ Định luật Ôm toàn mạch
I
=
+ Từ định luật suy ra hiệu điện thế và suất
RN + r
điện động của nguồn
U = IR = E - Ir.
N

N

E = (RN +r)I

- Hiệu suất của nguồn?
- Củng cố kiến thức từ câu trả lời của học
sinh

H=

Aich U N It U N
=
=
Atp
EIt
E

Hoạt động 2: ( 30 phút)Vận dụng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS
NỘI DUNG
* Giải bài tập trắc nghiệm: Học sinh đọc Bài 1(Câu 9.3)
đề, chọn phương án đúng, giải thích lựa a RN = R1 + R2 + R3 = 12Ω
chọn
E
12
I=

- Các điện trở ghép thế nào
- Tính điện trở ngoài?

=
= 1A
RN + r 12
b. U 2 = R2 I 2 = R2 I = 4.1 = 4V

c. Ang = EIt = 12.1.600 = 7200 J

- Tính I?

P3 = R3 I 32 = R3 I 2 = 5.12 = 5W

Bài 2(Câu 9.4)

- Tính U2
- Tính công của nguồn
- Tính công suất toả nhiệt của R3

Ta Có

E = R1 I1 + rI1 = 2 + 0,5r
E = R2 I 2 + rI 2 = 2,5 + 0, 25r

Giải Ta Được: E = 3V

GV: Phan Thị Kim Huê
Trang 25