Vị trí tương đối của..

TRƯỜNG THCS NGUYỄN BÁ NGỌC

GIÁO ÁN DỰ THI ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG
TIN

Môn: Hình học 9
GV: ĐỖ QUANG MINH
Năm học: 2009 - 2010


KIỂM TRA BÀI CŨ
Trong bảng sau ( R là bán kính đường tròn, d là khoảng cách
từ tâm đến đường thẳng). Hãy đánh dấu “X” vào ô trống thích
hợp:
Trhợp

R

d

Vị trí tương đối

Đúng

Sai

1

5cm

3cm

Cắt nhau

…
X..

…..

2

3cm

5cm

Cắt nhau

…..

…
X..

3

6cm

6cm

Tiếp xúc nhau

…

X..

…..

4

7cm

5cm

Tiếp xúc nhau

…..

…
X..

5

4cm

7cm

Không giao nhau

…
X..

…..

Tiết 32

§7.Vị trí tương đối của hai đường tròn

- Hai đường tròn có hai điểm chung

- Hai đường tròn có một điểm chung:

- Hai đường tròn không có điểm chung
O
O
O

O O O’O’
OO
O
’’

O’

O


Tit 32

Đ7.V trớ tng i ca hai ng trũn
?1 Vì sao 2 đường tròn phân biệt

- Hai ng trũn cú hai im chung

O

không thể có quá 2 điểm chung ?

O

A

- Hai ng trũn cú mt im chung:
O O
O

O O

O

- Hai ng trũn khụng cú im chung

O O

O

O

B

C

Nếu hai đường tròn có từ 3 điểm
chung trở lên thì chúng trùng nhau,

vì qua 3 điểm không thẳng hàng chỉ
có duy nhất 1 đường tròn.
Vậy hai đường tròn phân biệt không
thể có quá hai điểm chung.


Tiết 32

§7.Vị trí tương đối của hai đường tròn

I. Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn
-1.Hai
Haiđường
đườngtròn
tròncócắt
hainhau:
điểm Là
chung
hai đ.tròn có 2
A
điểm chung
O

O’

B

A;B: là 2 giao điểm
AB: là dây chung

Hai đường
một
chung:
2.- Hai
đường tròn
tròncó
tiếp
xúcđiểm
nhau
Là hai đ.tròn chỉ có 1 điểm chung
TiÕp
xóc
trong

O’ O

M

O’

M

O

M lµ tiÕp ®iÓm

TiÕp
xóc
ngoµi

không
điểm chung
3.- Hai
Hai đường
đ.tròn tròn
không
giao có
nhau:
Là hai đường tròn không có điểm chung nào
§ùng
nhau

O O’

O

O’

Ngoµi
nhau


Tiết 32

§7. Vị trí tương đối của hai đường tròn

I Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn
1. Hai đ.tròn cắt nhau:
Là hai đ.tròn có 2 điểm
A

chung
O

A;B là 2 giao điểm
AB là dây chung

O’

Bài tập trắc nghiệm
Quan sát hình vẽ và chọn câu trả lời đúng nhất

B

2. Hai đường tròn tiếp xúc nhau:
Là hai đ.tròn chỉ có 1 điểm chung
Tiếp
xúc
trong

O’ O

M

O’

M

•
O3
O

M là tiếp điểm

•

Tiếp
xúc
ngoài

3. Hai đ.tròn không giao nhau:
Là hai đ.tròn không có điểm chung nào
Đựng
nhau

O O’

O

O’

Ngoài
nhau

• O2

• O4

O1

Tiết 32

§7.Vị trí tương đối của hai đường tròn

I. Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn
1. Hai đ.tròn cắt nhau: Là hai đ.tròn có 2 điểm
A
chung
O

O’

A;B là 2 giao điểm
AB là dây chung

B

2. Hai đường tròn tiếp xúc nhau:
Là hai đ.tròn chỉ có 1 điểm chung
Tiếp
xúc
trong

O’ O

M

O’

M

O

M là tiếp điểm

O O’

O

A. ( O3 ) tiếp xúc ( O4 ) và ( O2 )
B. ( O2 ) tiếp xúc ( O1 ) và ( O3 )
C. ( O4 ) cắt ( O3) và ( O2 )
D. Chỉ có câu A và B đúng.

Tiếp
xúc
ngoài

3. Hai đ.tròn không giao nhau:
Là hai đ.tròn không có điểm chung nào
Đựng
nhau

Quan sát hình vẽ và chọn câu trả lời đúng nhất

O’

Ngoài
nhau

•

O1

• O2
•
O3
• O4


11/26/2009

GV: ĐỖ QUANG MINH

8


Tit 32

Đ7.V trớ tng i ca hai ng trũn

I. Ba vị trí tương đối của hai đường tròn
1. Hai .trũn ct nhau:
L hai .trũn cú 2 im
A
chung
O

A;B l 2 giao im

O

AB l dõy chung

B

2. Hai ng trũn tip xỳc nhau:
L hai .trũn ch cú 1 im chung
Tip
xỳc
trong

O O

M

O

M

Tip
xỳc

O

ngoi

M l tip im

3. Hai .trũn khụng giao nhau:

L hai .trũn khụng cú im chung no
ng
nhau

O O

O

O

Ngoi
nhau

II. Tớnh cht ng ni tõm:
1. ng ni tõm l trc i xng ca hỡnh gm
c hai ng trũn ú.

Hai đường tròn (O) và (O ) có tâm
không trùng nhau
- Đoạn thẳng OO là đoạn nối tâm
- Đường thẳng OO là đường nối
tâm


Đ7.V trớ tng i ca hai ng trũn

Tit 32

I. Ba vị trí tương đối của hai đường tròn
?2

1. Hai đ.tròn cắt nhau:
Là hai đ.tròn có 2 điểm
A
chung
A; B là giao điểm
AB là dây chung

O

O
B

2. Hai đtròn tiếp xúc nhau: có 1 điểm chung
Tiếp
xúc
trong

O

O

M

O

M là tiếp điểm

M

O

Tiếp
xúc
ngoài

3. Hai đ.tròn k0 giao nhau: Khụng cú im chung
Đựng
nhau

OO

O

O

Ngoài
nhau

II. Tớnh cht ng ni tõm:
1. ng ni tõm l trc i xng ca hỡnh gm
c hai ng trũn ú.
a. Nu hai ng trũn ct nhau thỡ hai giao
im i xng vi nhau qua ng ni tõm, tc
ng ni tõm l ng trung trc ca dõy
chung.

a. Quan sát
hình vẽ chứng
minh
rằng

OO là đường
trung trực của
AB.

A

O

O
B

Chứng minh
Có: OA = OB (cùng là bán kính của
(O))
O A = O B (cùng là bán kính của
(O ))
O và O thuộc đường trung trực
của
đoạn thẳng AB .
OO là đường trung trực của đoạn
thẳng AB


§7.Vị trí tương đối của hai đường tròn

Tiết 32

I. Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn
Lµ hai ®.trßn cã 2 ®iÓm?2.a
1. Hai ®.trßn c¾t nhau:

A
chung
A; B lµ giao ®iÓm
AB lµ d©y chung

O’

O
B

2. Hai ®trßn tiÕp xóc nhau:có 1 điểm chung
TiÕp
xóc
trong

O’

O

M

O

M lµ tiÕp ®iÓm

M

’O

TiÕp

xóc
ngoµi

Quan sát hình
vẽ, CMR: OO’ là
đương trung trực
của đoạn thẳng
AB

A

O’

O
B

?2.b

3. Hai ®.trßn k0 giao nhau: không có điểm chung
§ùng
nhau

OO’

O

O’

Ngoµi
nhau

II. TÝnh chÊt ®­êng nèi t©m
1. Đường nối tâm là trục đối xứng của hình gồm
cả hai đường tròn đó.
2. Định lý:
a. Nếu hai đường tròn cắt nhau thì hai giao
điểm đối xứng với nhau qua đường nối tâm, tức
đường nối tâm là đường trung trực của dây
chung .
b. Nếu hai đường tròn tiếp xúc nhau thì tiếp
điểm nằm trên đường nối tâm.

Quan sát hình vẽ, hãy dự đoán vị trí
của điểm M đối với đường nối tâm
OO’.

O’

O

M

O

M

’O

Minh họa

Tiết 32

§7.Vị trí tương đối của hai đường tròn

I. Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn
a. Hai ®.trßn c¾t nhau:
Lµ hai ®.trßn cã 2 ®iÓm ?3 Cho hình vẽ
A
A
chung
a. Hãy xác định vị trí
A; B lµ giao ®iÓm
O
O’
O
O’
I
tương
đối
của
hai
AB lµ d©y chung
B
đương tròn (O) và C
D
B
b. Hai ®trßn tiÕp xóc nhau: cã 1 ®iÓm chung
(O’ ).
TiÕp

TiÕp
b. Chứng minh rằng; BC // OO’ và ba
M
M
xóc
xóc
O
O’ O
’O
điểm C, B, D thẳng hàng.
trong
ngoµi
M lµ tiÕp ®iÓm

c. Hai ®.trßn k0 giao nhau: không có điểm chung
§ùng
nhau

OO’

O

O’

Ngoµi
nhau

II. TÝnh chÊt ®­êng nèi t©m
1. Đường nối tâm là trục đối xứng của hình gồm
cả hai đường tròn đó.

2. Định lý:
a. NÕu hai ®­êng trßn c¾t nhau th× hai giao ®iÓm
®èi xøng víi nhau qua ®­êng nèi t©m, tøc lµ ®­
êng nèi t©m lµ ®­êng trung trùc cña d©y chung.
b. Nếu hai đường tròn tiếp xúc nhau thì tiếp
điểm nằm trên đường nối tâm.

Chứng minh

a. Hai đường tròn cắt nhau tại A và B

b. AB ∩ OO’ = {I}

∆ ACB có OA = OC (= R của (O))
IA = IB (t/c đường nối tâm)
⇒ OI là đường trung bình của ∆ ACB
⇒ OI // CB
Hay CB // OO’ (1)
Tương tự xét ∆ ABD,có: BD // OO’ (2)
Từ (1) và (2) suy ra C, B, D thẳng
hàng (Theo tiên đề Ơclit)


NGÔI SAO MAY MẮN

1

5

2

4

3

Luật chơi


Luật chơi
Mỗi tổ được chọn một ngôi sao may mắn
Có 5 ngôi sao, đằng sau mỗi ngôi sao là một câu hỏi
tương ứng. Nếu trả lời đúng câu hỏi thì được 10 điểm ,
nếu trả lời sai không được điểm và tổ khác được quyền
trả lời. Thời gian suy nghĩ là 15 giây.


1

A

,

Cho hai đường tròn (O) và (O ) có cùng
bán kính R=5cm cắt nhau tại A và B. Biết
AB = 6cm. Đoạn nối tâm OO, bằng:
A. 5cm

B. 6cm

C. 7cm

O’

B

D. 8cm

D. 8cm

Thời gian:

O

Hết
2
4
5
6
7
11
1
8
9
12
13
14
15
3
10
giờ

2
Cho hai điểm A, B trên đường tròn (O;R) ( A, B không phải đường kính).
Có bao nhiêu đường tròn đi qua A, B và có cùng bán kính R?
A. 3

B. 2

C. 1

D. Vô số

Chọn: B.2 Nhanh lên các bạn ơi !
Cố lên…cố lên.. ..ê….
ên!

Thời gian:

Hết
1
2
11
4
5
6
7
9
8
12

14
15
13
3
10
giờ


3

Cho đường tròn (O; 10cm) và đường thẳng Δ có
khoảng cách đến O là d. đường thẳng Δ có điểm
chung với đường tròn (O) khi:
A. d > 10cm

B. d = 10cm

C. d ≤ 10cm

C. d ≤ 10cm
Nhanh lên các
bạn ơi !
Cố lên…cố
lên...ê…. ên!
Thời gian:

Hết
3
4
5

6
7
8
10
15
1
2
9
14
13
12
11
giờ

D. d ≥ 10cm


4

Số điểm chung nhiều nhất của hai
đường tròn phân biệt là:
A. 2

B. 3

C. 4

A. 2

Thời gian:

Hết
95
6
2
7
4
1
15
14
13
12
11
10
83
giờ

D. Vô số


Một tam giác và một đường tròn số điểm
chung có thể có nhiều nhất là:

5

A. 3

B. 4

C. 5

D. 6

C. 6
Nhanh lên các
bạn ơi !
Cố lên…cố
lên...ê…. ên!
Thời gian:

O’

Hết
3
4
5
6
7
8
10
15
1
2
9
14
13
12
11
giờ

HÖÔÙNG DAÃN TÖÏ HOÏC

Bài vừa học
1. -Nắm

vững các khái niệm về
“Vị trí tương đối của hai
đường tròn”

-Ôn lại

Bài sắp học
Tiết 34 :

Vị trí tương đối của hai
đường tròn ( Tiếp theo).

các bài tập đã giải.

2. Bài tập về nhà : 33, 34 sgk .

Tìm hiểu :
- Hệ thức liên hệ giữa khoảng
cách hai tâm của hai đường
tròn và hai bán kính của hai
đường tròn.
- Khái niệm về tiếp tuyến chung
của hai đường tròn.

Kính chúc quý thầy cô và các em
dồi dào sức khoẻ - hạnh phúc

11/26/2009

GV: ĐỖ QUANG MINH

21