Tải bản đầy đủ (.pdf) (130 trang)

Đánh giá ảnh hưởng của biến đối khí hậu và phát triển kinh tế đến khả năng cấp nước của hồ chứa lăng trẽ, huyện chí linh, tỉnh hải dương

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.77 MB, 130 trang )

L IC M
Sau m t th i gian th c hi n, d
đ

cs

N

is h

ng d n t n tình c a TS. Lê V n Chín,

ng h đ ng viên c a gia đình, b n bè, đ ng nghi p, cùng s n l c ph n đ u

c a b n thân, tác gi đã hoàn thành lu n v n th c s k thu t chuyên ngành K thu t
Tài nguyên n

c đúng th i h n và nhi m v v i đ tài: “

ánh giá nh h

bi n đ i khí h u và phát tri n kinh t đ n kh n ng c p n
Tr , huy n Chí Linh, t nh H i D

ng c a

c c a h ch a Lãng

ng’’

Tuy nhiên do th i gian có h n, trình đ cịn h n ch ch c ch n khơng th tránh


kh i nh ng thi u sót. Do đó, tác gi r t mong nh n đ

c s ch b o giúp đ c a các

th y cô giáo c ng nh nh ng ý ki n đóng góp c a b n bè và đ ng nghi p.
Qua đây tác gi xin bày t lịng kính tr ng và bi t n sâu s c t i TS. Lê V n
Chín, ng

i đã tr c ti p t n tình h

ng d n, giúp đ và cung c p nh ng tài li u, nh ng

thông tin c n thi t cho tác gi hoàn thành lu n v n này.
Tác gi xin chân thành c m n Tr
Khoa K thu t tài nguyên n

ng

i h c Th y L i, các th y cô giáo

c, các th y cô giáo b môn đã truy n đ t nh ng ki n

th c chuyên môn trong su t quá trình h c t p và th c hi n lu n v n.
Tác gi c ng xin trân tr ng c m n các c quan, đ n v đã nhi t tình giúp đ
tác gi trong quá trình đi u tra thu th p tài li u cho Lu n v n này.
Cu i cùng, tác gi xin g i l i c m n sâu s c t i gia đình, c quan, b n bè và
đ ng nghi p đã đ ng viên, giúp đ , t o đi u ki n và khích l tác gi trong su t quá
trình h c t p và hoàn thành lu n v n.
Xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày tháng 12 n m 2014

Tác gi

Kim Th Chúc Mai


L I CAM K T
Tên tác gi : Kim Th Chúc Mai
H c viên cao h c : CH21Q11
Ng

ih

ng d n : TS Lê V n Chín

Tên đ tài lu n v n : ’’

ánh giá nh h

tri n kinh t đ n kh n ng c p n
H iD

ng c a bi n đ i khí h u và phát

c c a h ch a Lãng Tr , huy n Chí Linh, t nh

ng ’’
Tác gi xin cam đoan đ tài lu n v n đ

c làm d a trên các s li u, t li u


đ

c thu th p t ngu n th c t , đ

c công b trên báo cáo c a các c quan nhà

n

c.Trong q trình làm tơi có tham kh o các tài li u liên quan nh m kh ng đ nh

thêm s tin c y và c p thi t c a đ tài. Các tài li u trích d n rõ ngu n g c và các tài
li u tham kh o đ

c th ng kê chi ti t. Nh ng n i dung và k t qu trình bày trong

Lu n v n là trung th c, n u vi ph m tơi xin hồn tồn ch u trách nhi m.
Hà N i ,ngày

tháng 11 n m 2014
Tác gi

Kim Th Chúc Mai


M CL C
M

U ....................................................................................................................1

1. TÍNH C P THI T C A


TÀI: ......................................................................1

2. M C ÍCH VÀ PH M VI NGHIÊN C U C A

TÀI: ...............................2

2.1 M c đích: ............................................................................................................2
2.2 Ph m vi nghiên c u: ...........................................................................................2
3. CÁCH TI P C N VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U: .................................3

3.1. Cách ti p c n: ....................................................................................................3
3.2. Theo ph
CH

ng pháp nghiên c u: .........................................................................3

NG I T NG QUAN .....................................................................................4

1.1. T NG QUAN V BI N

I KHÍ H U .........................................................4

1.1.1 Quan ni m v bi n đ i khí h u .....................................................................4
1.1.2 Các nguyên nhân chính gây ra B KH .........................................................4
1.1.3 Tình hình bi n đ i khí h u trên th gi i .......................................................5
1.1.4. Tình hình bi n đ i khí h u t i Vi t Nam......................................................6
1.2. CÁC NGHIÊN C U V BI N


I KHÍ H U ............................................16

1.2.1 Trong n

c .................................................................................................16

1.2.2 Ngồi n

c .................................................................................................17

CH

NG 2 HI N TR NG CƠNG TRÌNH VÀ KH

C AH

N NG C P N

C

CH A LÃNG TR ................................................................................22

2.1. HI N TR NG H

TH NG CƠNG TRÌNH TH Y L I H

HUY N CHÍ LINH, T NH H I D

LÃNG TR ,


NG ............................................................22

2.1.1. V trí cơng trình và các thơng s k thu t .................................................22
2.1.2. Tóm t t các đ c tr ng thi t k ...................................................................24
2.1.3. Nhi m v cơng trình ..................................................................................26
2.1.4.

c đi m đ a hình......................................................................................26

2.1.5.Các y u t khí t

ng th y v n ....................................................................26

2.2. TÍNH TỐN CÁC Y U T KHÍ T
2.3 TÍNH TỐN NHU C U N

NG TH Y V N .............................32

C C A CÁC

IT

NG DÙNG N

C


TRONG H TH NG


HI N T I .......................................................................36

2.3.1. Ý ngh a tính tốn nhu c u n

c .................................................................36

2.3.2. C s tính tốn ch đ t

i cho lúa chiêm ................................................37

2.3.3. C s tính tốn ch đ t

i cho lúa mùa ..................................................41

2.3.4. C s tính tốn ch đ t

i cho cây tr ng c n .........................................42

2.3.5. Tài li u v th i v , cây tr ng .....................................................................43
2.3.6.Nhu c u n

c cho cây tr ng th i k n n 1980-1999 .................................49

2.3.7. Tính tốn nhu c u n
2.4 TÍNH TỐN S
C PN
CH

B


c cho th i k hi n t i 2000-2012...........................60

CÂN B NG N

C VÀ

ÁNH GIÁ KH

N NG

C C A H CH A LÃNG TR TRONG I U KI N HI N T I ....69

NG 3

ÁNH GIÁ

KH N NG C P N

NH H

CC AH

3.1. TÍNH NHU C U N

NG C A BI N

I KHÍ H U

N


CH A LÃNG TR ...................................70

C THEO CÁC K CH B N B KH C A B

TM&MT N M 2012..............................................................................................70
3.1.1. L a ch n k ch b n B KH .........................................................................70
3.1.2. Tính tốn u c u dùng n
3.2. TÍNH TỐN NGU N N

c c a tồn h th ng trong t
C

ng lai .............73

N VÀ I U TI T H ............................84

3.2.1. M c đích, ý ngh a tính tốn .......................................................................84
3.2.2. Các h ng m c tính tốn .............................................................................85
3.2.3. Tính tốn dịng ch y n m và phân ph i dòng ch y n m thi t k cho l u
v c h Láng Tr ...................................................................................................85
3.2.4. Tính tốn l

ng b c h i thi t k ................................................................94

3.2.5 Xác đ nh dung tích ch t c a h ch a .........................................................97
3.2.6. Xác đ nh dung tích hi u d ng v i u c u c p n
3.3. TÍNH TỐN CÂN B NG N
3.4.

ÁNH GIÁ


NH H

c c đ nh ..................101

C THEO CÁC K CH B N B KH .........110

NG C A B KH

N KH

N NG C P N

C

C A H TH NG H CH A LÃNG TR . .......................................................111
3.5.
H

XU T GI I PHÁP CƠNG TRÌNH PHÙ H P

NG PHĨ V I

NH

NG C A B KH..........................................................................................112


3.6.
H


XU T GI I PHÁP PHI CƠNG TRÌNH H P LÝ

NG PHÓ V I

NH

NG C A B KH..........................................................................................113

K T LU N, KI N NGH ....................................................................................115
I. K T LU N .......................................................................................................115
II. KI N NGH .....................................................................................................116
TÀI LI U THAM KH O ....................................................................................117
PH L C ...............................................................................................................118


DANH M C HÌNH
Hình 2.1: V trí h ch a n

c Láng Tr - Th Xã Chí Linh- H i D

Hình 2.2. B ng nh p d li u khí t

ng .................24

ng và k t qu tính tốn ET0 ............................49

Hình 2.3. B ng nh p d li u và k t qu tính tốn m a hi u qu lúa v chiêm ........50
Hình 2.4. B ng nh p d li u v cây lúa chiêm ........................................................51
Hình 2.5. B ng d li u v đ t v Chiêm ...................................................................51

Hình 2.6: B ng k t qu tính ch đ t

i cho lúa v chiêm 1980-1999 ....................52

Hình 2.7. Nh p d li u v cây lúa mùa 1980-1999 .................................................53
Hình 2.8. K t qu tính m c t

i cho lúa mùa1980-1999 .........................................54

Hình 2.9: Nh p d li u v đ u t
Hình 2.10: K t qu tính m c t

ng 1980-1999 ...................................................55

i cho đ u t

ng .....................................................55

Hình 2.11: Nh p d li u v ngơ ...............................................................................56
Hình 2.12: K t qu tính m c t

i cho ngơ ...............................................................56

Hình 2.13: Nh p d li u cho khoai tây .....................................................................57
Hình 2.14: K t qu tính m c t

i cho khoai tây.......................................................58

Hình 2.15: B ng nh p d li u và k t qu tính tốn m a hi u qu 2000-2012 .........60
Hình 2.16: K t qu tính m c t


i lúa v chiêm........................................................61

Hình 2.17: K t qu tính m c t

i cho lúa v mùa 2000-2012 ................................62

Hình 2.18: K t qu tính m c t

i cho đ u t

Hình 2.19: K t qu tính m c t

i cho ngơ 2000-2012 .............................................64

Hình 2.20: K t qu tính m c t

i cho khoai tây 2000-2012 ....................................65

ng 2000-2012 ..................................63

Hình3.1 : Mơ hình phân ph i dịng ch y n m thi t k ..............................................93
Hình 3.2. Các m c n
Hình 3.4 Bi u đ đ

c đ c tr ng và thành ph n dung tích h ch a ......................97
ng quan h W~ Z ~ F............................................................104


DANH M C B NG

B ng 1-1: M c thay đ i k ch b n v nhi t đ và l

ng m a theo k ch b n B2 .......20

B ng 1-2: M c t ng nhi t đ trung bình n m (0C)...................................................20
B ng 2.1. Thơng s h ch a n

c.............................................................................25

B ng 2.2. Nhi t đ trung bình tháng và n m các tr m trong và lân c n t nh H i
D

ng ........................................................................................................................27

B ng 2.3.
B ng 2.4 L

mt

ng đ i trung bình t i khu v c nghiên c u................................28

ng m a trung bình n m t i khu v c nghiên c u ................................28

B ng 2.5 S gi n ng trung bình n m t i khu v c nghiên c u ................................29
B ng 2.6 B c h i trung bình tháng ..........................................................................29
B ng 2.8: S c n bão đ b vào các đo n b và s l n xu t hi n các c p n

c dâng .31

B ng2-9: K t qu tính tốn các thơng s th ng kê Xtb;Cs; Cv ................................33

B ng 2-10: B ng th ng kê ch n mô hình m a đ i di n ng v i t ng th i v .........33
B ng 2-11: Mơ hình m a v chiêm ng v i t n su t thi t k P=85% ......................34
B ng 2.12: Mơ hình m a v mùa ng v i t n su t thi t k P=85% .........................34
B ng 2-13: Mơ hình m a v đông ng v i t n su t thi t k P=85%........................34
B ng 2-14: Mơ hình m a phân ph i l i ng v i t n su t thi t k P=85%................34
B ng 2-15: K t qu tính tốn các thơng s th ng kê Xtb;Cs; Cv .............................35
B ng 2-16: B ng th ng kê ch n mơ hình m a đ i di n ng v i t ng th i v .........35
B ng 2-17: Mơ hình m a v chiêm ng v i t n su t thi t k P=85% ......................35
B ng 2-18: Mơ hình m a v mùa ng v i t n su t thi t k P=85% .........................35
B ng 2-19: Mơ hình m a v đơng ng v i t n su t thi t k P=85%........................36
B ng 2-20: Mơ hình m a phân ph i l i ng v i t n su t thi t k P=85%................36
B ng 2.22:. Di n tích ph c v c a H ......................................................................44
B ng 2.23: Th i k sinh tr

ng và h s cây tr ng c a lúa .....................................44

B ng 2.26: Ch tiêu c lý c a đ t ..............................................................................46
B ng 2.27: T ng h p m c t

i cho lúa v chiêm 1980-1999 ..................................52

B ng 2.28: T ng h p m c t

i cho lúa v mùa 1980-1999 .....................................54


B ng 2.29: T ng h p m c t

i cho đ u t


ng .........................................................56

B ng 2.31: T ng h p m c t

i cho khoai tây ..........................................................58

B ng2.32: T ng h p k t qu tính tốn nhu c u n
B ng 2.33: T ng m c t

c ...............................................58

i cho cây tr ng vùng nghiên c u th i k n n ..................59

B ng 2.34: T ng h p m c t

i cho lúa v chiêm 2000-2012 ..................................61

B ng 2.35: T ng h p m c t

i cho lúa v mùa 2000-2012 .....................................62

B ng 2.36: T ng h p m c t

i cho đ u t

ng 2000-2012 .......................................63

B ng 2.37: T ng m c t

i cho ngô 2000-2012 ........................................................64


B ng 2.38 : T ng m c t

i cho khoai tây 2000-2012 ..............................................65

B ng 2.39: T ng h p k t qu tính tốn nhu c u n

c ..............................................65

B ng 2.41 : B ng k t qu yêu c u n

c dùng cho sinh ho t (103m3) .....................67

B ng 2.42 : B ng k t qu yêu c u n

c dùng cho ngành du l ch (103m3) ............68

B ng 2.43 : B ng k t qu yêu c u n

c dùng cho công nghi p (103m3) ..............68

B ng 2.44: T ng h p nhu c u n

c dùng toàn h th ng (103m3) ...........................68

B ng 3.1: M c t ng nhi t đ trung bình ( 0C ) so v i các th i k 1980-1999

các

vùng khí h u c a Vi t Nam theo các k ch b n phát th i trung bình B2 ...................70

B ng 3.2: Nhi t đ

h Lãng Tr các n m trong t

ng lai theo k ch b n phát th i

o

trung bình ( C ) ..........................................................................................................71
B ng 3.3: M c thay đ i l

ng m a (%) so v i th i k 1980- 1999

các vùng khí

h u c a Vi t Nam theo các k ch b n phát th i trung bình (B2) ................................72
B ng 3.4: L

ng m a trong t

ng lai l u v c h Lãng Tr theo k ch b n phát th i

trung bình (B2) ..........................................................................................................72
B ng 3.5: T ng l

ng dòng ch y đ n h Lãng Tr các n m trong t

ng lai k ch b n

phát th i trung bình(B2). ...........................................................................................73

B ng 3.6: C c u cây tr ng giai đo n 2020 và 2050 ................................................74
B ng 3.7: T ng h p k t qu tính tốn nhu c u n
B ng 3.8: T ng m c t

c cho cây tr ng th i k 2020 ....74

i cho cây tr ng th i k 2020 ..............................................75

B ng 3.9: T ng h p k t qu tính tốn nhu c u n

c cho cây tr ng th i k 2050 ....75


B ng 3.10: T ng m c t

i cho cây tr ng th i k 2050 ............................................76

B ng 3.11: T ng m c t

i cho cây tr ng th i k 2020 khi di n tích thay đ i .........76

B ng 3.12: T ng m c t

i cho cây tr ng th i k 2050 khi di n tích thay đ i .........77

B ng 3.13: B ng yêu c u n

c cho sinh ho t th i k 2020 (10 3 m3 ) ......................78

B ng 3.14: B ng yêu c u n


c cho ngành du l cht th i k 2020 (10 3 m3 ) ..............78

B ng 3.15: B ng yêu c u n

c cho sinh ho t th i k 2050 (10 3 m3 ) .......................78

B ng 3.16: B ng yêu c u n

c cho ngành du l ch th i k 2050 (10 3 m3 ) ................79

B ng 3.17: B ng yêu c u n

c cho công nghi p th i k 2020 (10 3 m3 ) ..................79

B ng 3.18: B ng yêu c u n

c cho công nghi p th i k 2050 (10 3 m3 ) ..................79

B ng3.19: B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c toàn h th ng th i k 2020 .80

B ng 3.20: B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c toàn h th ng th i k 2050 80

B ng 3.21: B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c toàn h th ng th i k 2020 81


B ng 3.22: B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c toàn h th ng th i k 2050 81

B ng 3-23: B ng so sánh nhu c u n

c các lo i cây tr ng trong t

ng lai so v i th i

k n n có k đ n bi n đ i khí h u và phát tri n kinh t ............................................82
B ng 3-24: B ng so sánh nhu c u n

c c a toàn h th ng trong t

ng lai so v i th i

k n n có k đ n bi n đ i khí h u và phát tri n kinh t ............................................83
B ng 3-25: B ng so sánh nhu c u n

c các ngành trong t

ng lai có k đ n bi n

đ i khí h u và phát tri n kinh t ................................................................................84
B ng3.26 : T ng h p các thơng s dịng ch y n m l u v c h ch a n

c Láng Tr


...................................................................................................................................89
B ng3.27. Phân ph i dòng ch y mùa l , mùa gi i h n, mùa chuy n ti p ...............93
B ng 3.28: Phân ph i b c h i m t n

c h ch a n

c Láng Tr ............................95

B ng3.29: B ng phân ph i b c h i ph thêm theo tháng khi có h ch a ................96
B ng 3.31 – Xác đ nh dung tích hi u d ng Vhd khi ch a tính t n th t..................105
B ng3.32– Xác đ nh t n th t do th m và b c h i ...................................................107
B ng 3.33: Xác đ nh dung tích hi u d ng Vhd khi tính đ n t n th t .....................108
B ng 3.35: So sánh các thông s k thu t c a h Lãng Tr ...................................110


B ng 3.36: So sánh các thông s k thu t c a h Lãng Tr
n

th i k n n và nhu c u

c th i k 2020-2050 ..........................................................................................110

B ng 3.37: So sánh nhu c u t ng c ng c a h th ng và l
nh h

ng n

c đ n khi k đ n

ng c a B KH và phát tri n kinh t xã h i .................................................110



1

M
1. TÍNH C P THI T C A

U

TÀI:

Bi n đ i khí h u (B KH), mà tr

c h t là s nóng lên tồn c u và m c n

c

bi n dâng, là m t trong nh ng thách th c l n nh t đ i v i nhân lo i trong th k 21.
Vi t Nam, trong kho ng 50 n m qua, nhi t đ trung bình n m đã t ng
kho ng 0,70C, m c n

c bi n đã dâng kho ng 20 cm. Hi n t

ng El-Nino, La-Nina

ngày càng tác đ ng m nh m đ n Vi t Nam. B KH th c s đã làm cho các thiên
tai, đ c bi t là bão, l , h n hán ngày càng ác li t. Theo tính tốn, nhi t đ trung bình
Vi t Nam có th t ng lên 3oC và m c n
N um cn


c bi n có th dâng 1,0m vào n m 2100.

c bi n dâng 1 m, kho ng 40 nghìn km2 đ ng b ng ven bi n Vi t Nam

s b ng p hàng n m, trong đó 90% di n tích thu c các t nh

ng b ng sông C u

Long b ng p h u nh hoàn toàn (B TNMT, 2003).
H u qu c a B KH đ i v i Vi t Nam là nghiêm tr ng và là m t nguy c
hi n h u cho m c tiêu xố đói gi m nghèo, cho vi c th c hi n các m c tiêu thiên
niên k và s phát tri n b n v ng c a đ t n
d b t n th
nguyên n

c. Các l nh v c, ngành, đ a ph

ng

ng và ch u tác đ ng m nh m nh t c a bi n đ i khí h u là: tài

c, nơng nghi p và an ninh l

ng th c, s c kho ; các vùng đ ng b ng

và d i ven bi n.
Hi n nay, có r t ít nghiên c u chi ti t v
thu l i nói chung và h th ng t

nh h


ng c a B KH t i h th ng

i nói riêng, đ c bi t là khu v c t nh H i D

ng -

m t t nh có n n s n xu t nơng nghi p là ch y u thì ch a có m t nghiên c u nào v
nh h

ng c a bi n đ i khí h u đ n h th ng t
T nh H i D

i và đ c bi t là h th ng h ch a.

ng là m t trong nh ng t nh mi n B c n

thiên tai. Vào mùa h th

c ta b nh h

ng b h n hán, d n đ n tình tr ng thi u n

sinh ho t và s n xu t nông nghi p. Mùa m a th

ng xuyên uy hi p các

huy n th g n sông và ng p úng vùng n i đ ng, h du các h ch a n
tri n kinh t - xã h i và đ i s ng dân sinh.


c ng t cho

ng xu t hi n l l n kéo dài, gây

ng p l t nghiêm tr ng. Hàng n m bão, áp th p nhi t đ i th
Lãng Tr , áp Khê… gây thi t h i n ng n v ng

ng b i

i và tài s n, nh h

c l n nh
ng đ n phát


2

H th ng t

i h Lãng Tr huy n Chí Linh, t nh H i D

ng là m t trong s

nh ng h có dung tích khá l n, quan tr ng và là h th ng đi n hình c a t nh H i
D

ng. Cơng trình th y l i H ch a n

c Láng Tr n m trên đ a bàn ph


Hồng Ti n, Th xã Chí Linh – t nh H i D

ng. Cơng trình đ

xây d ng n m 1961 v i nhi m v thi t k : Cung c p n

ct

c nhà n

ng

cđ ut

i cho 170ha di n tích

đ t canh tác c a xã Hồng Ti n, thu c cơng trình c p III. H th ng h Lãng Tr có
t m quan tr ng h t s c to l n t i vi c phát tri n kinh t xã h i c a t nh H i D
nói chung và th xã Chí Linh nói riêng. Tuy nhiên h đ

ng

c xây d ng đã lâu, nay b

suy y u, có v n đ s t l , rị r , thêm vào đó là vi c khai thác lịng h m t cách quá
m c, h n n a tr

c đây khi quy ho ch xây d ng h ch a đ c p đ n nh h

B KH, phát tri n kinh t - xã h i và các khu công nghi p trong t

nhu c u n

c cho khu v c dùng n

v n đ ph c t p, c n đ
Tr

ng c a

ng lai, do đó

c t h Lãng Tr cho các giai đo n sau này là

c gi i quy t.

c nh ng th c tr ng và bi n đ ng th i ti t nh hi n nay, v n đ đ t ra là

ph i đánh giá đ

c nh ng nh h

ng c a B KH, đ ng th i ph i có bi n pháp, k

ho ch dài h n nh m phòng ng a, gi m thi u các thiên tai, l l t sau đó là có bi n
pháp ng phó k p th i và kh c ph c các nh h

ng c a B KH.

Xu t phát t nh ng v n đ trên, tôi th y r ng vi c nghiên c u: “ ánh giá nh
h


ng c a bi n đ i khí h u (B KH) và phát tri n kinh t đ n kh n ng c p n

c a h ch a Lãng Tr , huy n Chí Linh, t nh H i D

c

ng” là h t s c c n thi t.

2. M C ÍCH VÀ PH M VI NGHIÊN C U C A

TÀI:

2.1 M c đích:
- Phân tích và đánh giá các nhân t

nh h

ng c a B KH và phát tri n kinh

t - xã h i t i h th ng h ch a Lãng Tr , huy n Chí Linh, t nh H i D
n

ánh giá m c đ

c và kh n ng c p n
-

nh h


ng.

ng c a B KH và phát tri n kinh t đ n nhu c u

c c a h Láng Tr , huy n Chí Linh, t nh H i D

ng;

a ra m t s gi i pháp phù h p nh m nâng cao hi u qu qu n lý v n hành

h nh m ng phó v i các k ch b n B KH trong t
2.2 Ph m vi nghiên c u:
Huy n Chí Linh, t nh H i D

ng

ng lai.


3

3. CÁCH TI P C N VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U:

3.1. Cách ti p c n:
- Theo quan đi m h th ng.
- Theo quan đi m th c ti n và t ng h p đa m c tiêu.
- Theo quan đi m b n v ng.
- Theo s tham gia c a ng

3.2. Theo ph

ih

ng l i.

ng pháp nghiên c u:

- Ph

ng pháp đi u tra, thu th p phân tích, x lý, t ng h p s li u.

- Ph

ng pháp k th a có ch n l c.

- Ph

ng pháp chuyên gia.

- Ph

ng pháp phân tích h th ng, ph

- Ph

ng pháp đi u tra xã h i h c.

- Ph


ng pháp mơ hình tốn, th y v n, th y l c.

4. K T QU

T

- Phân tích đ
t nh H i D

ng pháp th ng kê xác xu t.

C
c hi n tr ng công trình th y l i h Lãng Tr , huy n Chí Linh,

ng

- Tính tốn nhu c u n

c c a các đ i t

ng dùng n

c trong h th ng

hi n

t i và các k ch b n B KH
- Tính tốn ngu n n

c đ n và đi u ti t h


- Tính tốn cân b ng n

c c a h ch a Lãng Tr trong đi u ki n hi n t i và

theo các k ch b n B KH
-

ánh giá nh h

ng c a B KH đ n kh n ng c p n

c c a h th ng h

ch a Lãng Tr
h

xu t gi i pháp cơng trình và phi cơng trình phù h p ng phó v i nh

ng c a B KH


4

CH

NG I

T NG QUAN
1.1. T NG QUAN V BI N


I KHÍ H U

1.1.1 Quan ni m v bi n đ i khí h u
Bi n đ i khí h u là s thay đ i tr ng thái khí h u có th nh n bi t đ

c thơng

qua s thay đ i giá tr trung bình ho c s bi n thiên các đ c tính c a nó, và duy trì
trong các th i đo n kéo dài, theo tiêu chu n th

ng là hàng th p niên ho c dài h n

(UNIPCC,2007).
Bi n đ i khí h u nh m ch nh ng thay đ i có xu th dài h n so v i giá tr
trung bình. S thay đ i các hình th th i ti t hi n t i có liên quan ch t ch v i các
nh h

ng do ho t đ ng c a con ng

i làm thay đ i thành ph n c a khí quy n hay

trong khai thác s d ng đ t.
1.1.2 Các nguyên nhân chính gây ra B KH
1.1.2.1 Nguyên nhân do con ng

i

M t s ho t đ ng c a con ng
thêm hi n t




c coi là nguyên nhân làm tr m tr ng

ng B KH. Trong đó đ c bi t là vi c đ t cháy các nhiên li u hóa

th ch, thay đ i m c đích s

d ng đ t và phá r ng làm t ng thêm l

ng khí

cacbonic.
t cháy các nhiên li u hóa th ch: nh d u m , khí gas và than đá s n sinh
ra nhi u khí cacbonic. Vi c s d ng các nhiên li u hóa th ch đóng góp 80-85%
l

ng khí cacbonic t ng thêm vào b u khí quy n. Vì v y, h n ch vi c s d ng các

nhiên li u hóa th ch là c n thi t n u v lâu dài mu n gi m s nóng lên tồn c u.
Thay đ i m c đích s d ng đ t và phá r ng: có th d n đ n vi c gia t ng
phát khí cacbonic. Cây c i h p th khí cacbonic và th i ra khí oxi. Khi càng nhi u
r ng b phá, l

ng khí cacbonic s gia t ng. H n n a khi th c v t b phân h y ho c

b đ t cháy đ canh tác, nó gi i phóng khí cacbonic. Hi n nay, vi c thay đ i m c
đích s d ng đ t đóng góp 15-20% l


ng khí th i cacbonic.


5

1.1.2.2 Nguyên nhân t nhiên
S bi n đ ng c a n ng l

ng m t tr i: m t tr i cung c p n ng l

ng nhi t

cho trái đ t, do đó s bi n đ ng c a ho t đ ng m t tr i có th gây ra vi c tồn c u
nóng lên ho c l nh đi.
S bi n đ ng qu đ o trái đ t: Trái đ t quay xung quanh m t tr i theo qu
đ o hình elip, đóng vai trị quan tr ng trong vi c phân b l

ng ánh sáng m t tr i

đ n b m t trái đ t, gây tác đ ng tr c ti p đ n ho t đ ng b ng tuy t và t o ra s
thay đ i theo mùa.
Ki n t o đ a t ng: Các l c đ a trên hành tinh đ

c c u t o b i các m ng ki n

t o đ a t ng d ch chuy n v g n nhau ho c trôi d t ra xa nhau.

i u này d n đ n

vi c thay đ i v trí c a các châu l c, nâng lên ho c h xu ng c a nh ng ng n núi,

l u tr cacbon v i quy mô l n và gia t ng đóng b ng.
Ho t đ ng c a núi l a: trong quá trình núi l a ho t đ ng, do h i nóng và áp
l cđ

c t o ra bên trong d n đ n v t li u t lõi trái đ t và l p v đ

b m t. Các hi n t
các h t n

ng gi ng nh phun trào núi l a và các m ch n

c vào b u khí quy n c a trái đ t có th

nh h

c đ a lên kh i
c nóng phun

ng đ n khí h u.

1.1.3 Tình hình bi n đ i khí h u trên th gi i
S nóng lên tồn c u là r t rõ ràng v i nh ng bi u hi n c a s t ng nhi t đ
khơng khí và đ i d
t ng nhi u h n

ng. Các quan tr c cho th y r ng, nhi t đ t ng trên toàn c u và
các v đ c c B c. Trong 100 n m qua (1906-2005), nhi t đ

trung bình tồn c u đã t ng kho ng 0.74C, t c đ t ng c a nhi t đ trong 50 n m
g n đây g n g p đôi so v i 50 n m tr


c đó.

Theo báo cáo g n đây c a WMO, n m 2010 là n m nóng nh t trong l ch s ,
v im cđ t

ng t nh các n m 1998 và n m 2005. Ngồi ra, trong 10 n m qua

tính t n m 2001, nhi t đ trung bình tồn c u đã cao h n n a đ so v i giai đo n
1961-1990, trung bình tồn c u m c cao nh t t ng đ

c ghi nh n đ i v i b t k

m t giai đo n 10 n m nào k t khi b t đ u quan tr c khí h u b ng thi t b đo đ c
(Michel Jarraud, 2011). Theo s li u c a NOAA (Hoa K ) tháng 6 n m 2010 đ

c

ghi nh n là tháng nóng nh t trên th gi i k t nh ng n m 1880, khi các quan tr c
khí t

ng đ

c th c hi n m t cách t

ng đ i h th ng.


6


Trên ph m vi toàn c u, l
k 1901-2005 và gi m đi
nhi t đ i, m a gi m đi
1901-2005.

ng m a t ng lên

các đ i phía b c v đ 30B th i

các v đ nhi t đ i k t nh ng n m 1970.

khu v c

Nam Á và Tây Phi v i tr s xu th là 7,5% cho c th i k

đ i v đ trung bình và v đ cao, l

ng m a t ng lên rõ r t

mi n

Trung B c M , ông B c M , B c Âu, B c Á và Trung Á. T n s m a l n t ng lên
trên nhi u khu v c, k c nh ng n i l

ng m a có xu th gi m đi.

1.1.4. Tình hình bi n đ i khí h u t i Vi t Nam
Vi t Nam, trong kho ng 50 n m qua, nhi t đ trung bình n m đã t ng
kho ng 0,70C, m c n


c bi n đã dâng kho ng 20 cm. Hi n t

ng El-Nino, La-Nina

ngày càng tác đ ng m nh m đ n Vi t Nam. B KH th c s đã làm cho các thiên
tai, đ c bi t là bão, l , h n hán ngày càng ác li t. Theo tính tốn, nhi t đ trung bình
Vi t Nam có th t ng lên 3oC và m c n
N um cn

c bi n có th dâng 1,0m vào n m 2100.

c bi n dâng 1 m, kho ng 40 nghìn km2 đ ng b ng ven bi n Vi t Nam

s b ng p hàng n m, trong đó 90% di n tích thu c các t nh

ng b ng sông C u

Long b ng p h u nh hoàn toàn (B TNMT, 2003).
H u qu c a B KH đ i v i Vi t Nam là nghiêm tr ng và là m t nguy c hi n
h u cho m c tiêu xoá đói gi m nghèo, cho vi c th c hi n các m c tiêu thiên niên k
và s phát tri n b n v ng c a đ t n
th

c. Các l nh v c, ngành, đ a ph

ng d b t n

ng và ch u tác đ ng m nh m nh t c a bi n đ i khí h u là: tài nguyên n

nghi p và an ninh l


ng th c, s c kho ; các vùng đ ng b ng và d i ven bi n.

1.1.4.1. Xu th bi n đ i khí h u
a. Dâng m c n
M cn

Vi t Nam

c bi n trung bình

c bi n dâng đã đ

c quan tr c trong nh ng th p niên qua d c theo

b bi n c a Vi t Nam. S dâng m c n
nh h

c, nơng

c bi n trung bình ngày càng nhanh và s

ng đ n đ ng b ng sông C u Long và thành ph H Chí Minh, các vùng

thu c đ ng b ng sông H ng và c ng nh các d i ven bi n quan tr ng, bao g m các
c a sơng nh .
D đốn chính th c c a Vi t Nam v m c t ng t i đa m c n

c bi n trung


bình là 75cm (d a trên các k ch b n phát th i trung bình B2) vào n m 2100. Tuy


7

nhiên, tham s k ho ch riêng c a Vi t Nam là m c n

c bi n trung bình dâng m t

mét vào n m 2100. S li u này phù h p v i d đoán theo k ch b n phát th i cao A2
do s giãn n nhi t c a vùng n
đ

c s d ng trong Ch

c bi n m h n có k đ n s b ng tan. Con s này

ng trình m c tiêu qu c gia ng phó v i B KH. M c n

c

bi n trung bình t ng 1 m vào n m 2100 là có kh n ng. Theo m t s d li u đ

c

công b sau Báo cáo đánh giá l n th t c a IPCC, m c n

c bi n trung bình có th

t ng đ n 1,5 m vào cu i th k này.

N u khơng có nh ng bi n pháp b o v nh c ng c h th ng đê đi u và c i
thi n h th ng thoát n

c, m c t ng m c n

c a Vi t Nam s gây ng p 17.423 km2, t

c bi n trung bình 1m d c theo b bi n
ng đ

ng v i 5,3% t ng di n tích đ t

c a Vi t Nam. Trong đó, 82% di n tích đ ng b ng sơng C u Long s b ng p, 9%
di n tích đ ng b ng sông H ng s b ng p và h n 4% di n tích khu v c B c Trung
B và khu v c

ông Nam B s b ng p. Khu v c

ông Nam B bao g m thành

ph H Chí Minh và vùng đ t d c sơng Sài Gòn/Nhà Bè.
b. Thay đ i l

ng m a

B KH s làm t ng t ng l
Tuy nhiên, s thay đ i l

ng m a n m


t t c các vùng c a Vi t Nam.

ng m a r t ph c t p tùy theo mùa và khu v c c th . Xác

su t xu t hi n c a các tr n m a c c đoan và l l t c ng s t ng, đ c bi t là
vùng phía B c bao g m Hà N i, và t ng r i ro s t l đ t
ng

i ta cho r ng l

vùng núi. Tuy nhiên,

ng m a s ch t ng trong nh ng tháng mùa m a th m chí v i

m c đ nhi u h n hi n nay, trong nh ng tháng mùa khô (tháng m
n m), l

các

i hai – tháng

ng m a trung bình s gi m kho ng 20% làm cho h n hán tr nên tr m

tr ng h n, đ c bi t là s

nh h

sông C u Long. Vi c gi m l

ng đ n khu v c phía Nam bao g m c đ ng b ng

ng m a trong các tháng mùa khô s kéo theo s gia

t ng các r i ro h n hán đ ng th i c ng làm t ng l

ng b c h i do nhi t đ cao.

c. Nhi t đ trung bình gia t ng
Theo k ch b n phát th i B2, nhi t đ trung bình n m

Vi t Nam t ng

kho ng 2,30C vào cu i th k 21 so v i nh ng th p niên cu i th k 20 (trong
nh ng tháng mùa m a 2009). S gia t ng nhi t đ s đ

c c m nh n rõ

phía B c.


8

Tuy nhiên, các s li u khoa h c g n đây cho th y r ng th gi i v n cịn trong q
trình phát th i cao. Theo k ch b n phát th i cao A2, đ n n m 2100, nhi t đ trung
bình hàng n m s t ng 3,60C
bình gia t ng s làm t ng s l
nhi t đ t ng là 100C, s l
l

vùng ven bi n trung tâm phía b c. Nhi t đ trung
ng các đ t nóng và gi m s l


ng các đ t l nh. N u

ng sóng nhi t s t ng t 100 đ n 180%, trong khi s

ng các đ t l nh gi m t 20 đ n 40%.

đ ng b ng sông H ng, n i nhi t đ mùa

hè n m 2100 d ki n t ng 1,60C theo k ch b n phát th i trung bình B2 và t ng 2,40C
theo k ch b n phát th i cao A2, s l

ng sóng nhi t t

ng ng s t ng g p đôi và

g p ba l n (MoNRE 2010).
d. Gia t ng l l t
Thi t h i l l t d ki n s tr m tr ng h n do l

ng m a ngày s t ng kho ng

12-19% vào n m 2070 t i m t s khu v c, tác đ ng đ n c l u l

ng đ nh l và t n

su t xu t hi n m a l (MoNRE 2003). R i ro l l t c ng có kh n ng gia t ng b i
nh ng thay đ i v t n s và c

ng đ m a l n , m a n i đ ng kèm theo n


c dâng

do bão vùng b bi n.
e. Thay đ i hình th bão
R t khó d ki n v t n su t xu t hi n c a bão trong th k t i. Hàng n m
Vi t Nam ph i ch u nh ng c n áp th p nhi t đ i và bão nhi t đ i (UNEP 2007).
Trong nh ng n m ElNino, bão xu t hi n th

ng xuyên h n, m nh h n và bao ph

m t khu v c r ng l n h n trên đ t li n.
Các quan sát trong quá kh ch a ch ng t đ
hình th hay c

ng đ bão

B KH, nh ng đã quan sát đ
i Tây D
n ng t ng c

c s thay đ i v c c u các

khu v c Tây Thái Bình D
c s t ng s l

ng/

ơng Nam Á là do


ng các c n bão

khu v c phía Nam

ng/ Caribê. Tuy nhiên, theo Báo cáo đánh giá th t c a IPCC, có kh
ng d n d n s l

ng các c n bão nhi t đ i (Markku et al. 2010). Ví

d , có th là do s gia t ng nhi t đ , mi n B c bão s xu t hi n nhi u h n và c
đ c a bão s t ng lên, d n đ n t c đ gió l n nh t t ng và m a v i c

ng

ng đ cao

h n. Vùng ven bi n s ch u nhi u tr n bão l n, đe do h n t i cu c s ng, sinh k
c a ng

i dân, c s h t ng và s n xu t nông nghi p. C ng đ ng mi n núi s ph i


9

đ i m t v i s gia t ng nguy c l quét và s t l đ t do m a l n. H n n a, thi t h i
ti m tàng t các c n bão nhi t đ i s gia t ng do m t đ dân s sinh s ng

khu v c

d x y ra bão gia t ng và xu t hi n nhi u c s h t ng có giá tr kinh t cao t i các

khu v c này.
Ngoài ra B KH có tác đ ng khác nh làm t ng kh n ng s t l đ t. Các đ t
nóng và l nh c ng nh l c xốy c ng có th x y ra, m c dù khó có th
đ

c tính

c m c đ tác đ ng c a các s ki n này (World Bank 2011).
f. Xâm nh p m n và thi u n

c ng t

Theo các quan sát và d báo, các vùng ven bi n mi n Trung và đ ng b ng
sông C u Long ( BSCL) s là khu v c b tác h i n ng n nh t tình tr ng xâm nh p
m n và thi u n

c ng t cho s n xu t và sinh ho t đã và đang x y ra nghiêm tr ng.

Trong các tháng mùa khô, nhi u t nh vùng ven bi n mi n Trung và BSCL đang b
n

c bi n xâm nh p m n sâu làm thi t h i cho s n xu t nông nghi p, và nhi u khu

v c đã thi u n

c ng t ph c v s n xu t và sinh h at. Theo k ch b n bi n đ i khí

h u c a th gi i và Vi t Nam, trong các th p k t i khi n

c bi n dâng cao, vùng


BSCL s ph i đ i m t v i tình tr ng xâm nh p m n và tình tr ng ng p l h l u
sông C u Long v i qui mô l n. H sinh thái r ng ng p m n c ng s ch u tác đ ng
x u khi ch đ n
nh p m n

c ng p sâu b thay đ i do n

c bi n dâng cao. Q trình xâm

m c đ cao có th h y di t th m th c v t và tính đa d ng sinh h c c a

h sinh thái r ng tràm

các t nh nh Cà Mau, Kiên Giang... An ninh l

qu c gia s b đe d a và đ i s ng nông dân nghèo trong khu v c s b

ng th c
nh h

ng

nghiêm tr ng.
1.1.4.2. Tác đ ng ti m tàng c a B KH

Vi t Nam

a. Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n đi u ki n t nhiên và tài nguyên thiên
nhiên

- Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n ch đ nhi t
Trong các k ch b n bi n đ i khí h u đã đ

c cơng b , nhi t đ trung bình

đ u t ng. So v i nhi t đ trung bình th i k 1980 – 1999, nhi t đ trung bình tồn
c u t ng 0,3 – 0,5 0C vào n m 2020; 0,9 – 1,50C vào n m 2050 và 2,0 – 2,8 0C vào
n m 2100.


10

Tác đ ng c a B KH bao trùm lên tồn b ch đ nhi t (tr s trung bình,
phân b theo không gian, th i gian c a các tr s đó)
Vào cu i th k 20, nhi t đ trung bình n m ph bi n t 14 đ n 260C.
N m 2050 s khơng cịn nh ng khu v c d

i 140C, xu t hi n nh ng khu v c

nhi t đ n m trên 280C
- Tác đ ng c a B KH đ n ch đ m a.
So v i l

ng m a trung bình th i k 1980 – 1999, l

ng m a các vùng t ng lên

0,3 – 1,6 % vào n m 2020; 0,7 – 4,1 % vào n m 2050 và 1,4 – 7,9 % vào n m 2100
Theo k ch b n phát th i trung bình, vào gi a đ n cu i th k 21, phân b
l


ng m a n m trên c n

c khơng có nhi u thay đ i, các trung tâm m a l n và các

trung tâm m a bé v n t n t i trên các vùng khí h u c a B c B , Trung B c ng nh
Nam B .
Xu th và m c đ thay đ i l

ng m a vào các mùa khác nhau trên các vùng

khí h u khơng hồn tồn nh nhau, phân b l

ng m a các mùa trong n a cu i th

k 21 có m t s đ c đi m khác v i hi n t i
- Tác đ ng c a B KH đ n ch đ b c h i
M c t ng l

ng b c h i trên các vùng là 13 – 19 mm vào n m 2020, Mi n

Nam t ng nhi u h n Mi n B c và mi n đ ng b ng t ng nhi u h n mi n núi; vào
n m 2050 t ng kho ng 35 – 55 mm và vào n m 2100 kho ng 71 – 103 mm. T su t
t ng l

ng b c h i trên các vùng l i gi m d n t B c vào Nam.
Vào n m 2020, l

10 – 15 %


ng b c h i t ng x p x 2 %

các vùng khí h u phía B c;

các vùng khí h u phía Nam.

Vào n m 2050, l
B c; 2,8 – 3,6 %

ng b c h i t ng 9,8 – 12,7 %

các - vùng khí h u phía

các vùng khí h u phía Nam.

- Tác đ ng c a B KH đ n ch s

m

t

Có th đánh giá tác đ ng c a B KH đ n các ch s
thay đ i c a l

các vùng - khí h u phía

các vùng khí h u phía Nam.

Vào n m 2100, l
B c; 5,7 – 7,1 %


ng b c h i t ng 4,4 – 6,5 %

m

ng m a theo k ch b n B KH và m c t ng c a l

t thông qua m c
ng b c h i


11

Phân b ch s

m

t trên lãnh th Vi t Nam trong các th p k s p t i v c

b n không sai khác nhi u v i th i k 1980 – 1999 ch s
d

m

t ph bi n là 1 – 5,

i 1 trên m t s trung tâm m a bé và t 5 tr lên trên m t s trung tâm m a l n.
b. Tác đ ng c a B KH đ n tài nguyên đ t
- Ng p l t do n


c bi n dâng

Vi t Nam, theo k ch b n phát th i cao hay k ch b n phát th i trung bình
vào nh ng n m đ u c a n a th p k 2040 – 2045, n

c bi n dâng

di n tích ng p trên 6.230 km2 (1,9 % di n tích, 2,4 % dân s b

nh h

m c 0,25m,
ng); n

c

bi n dâng t i m c 0,50 m, di n tích b ng p lên đ n 14.034km2 (chi m 4,2 % di n
tích, nh h

ng đ n 5,2 % dân s ).

V im cn
Vi t Nam b

c bi n dâng 1m, 9,1 % di n tích n

nh h

k ch b n cao đã đ


ng.

c ta b ng p và 16 % dân s

ó chính là tác đ ng c a B KH vào n m 2100 ng v i

c công b .

- Tác đ ng c a B KH đ n ch t l

ng đ t

Quá trình ơ xy hóa gây thối hóa đ t do nhi t đ t ng lên - và h n hán gia
t ng trong mùa khơ
Q trình m n hóa do n

c bi n dâng cao và b c h i - m nh h n

Q trình xói mịn r a trôi theo n
mùa m a t ng lên, nh t là

c do l

ng m a và - c

ng đ m a trong

nh ng vùng l p ph th c v t b tàn phá.

Q trình xâm th c xói l b sông do mùa khô và h n - hán làm lịng sơng b

nâng cao, t ng c
ho c l ng đ ng d

ng q trình xói mịn, r a trôi đ a v t li u thô l p d n lịng sơng
i đáy sơng d n đ n thay đ i quy lu t lịng sơng, gia t ng q

trình xâm th c, xói l b sơng.
Q trình phong thành cát bay, cát ch y do bão t nhi u - h n, t n s và t c
đ gió bão đ u t ng lên đáng k , gió to cùng v i m a l n mài mòn các s

n đ t,

b c h i t ng lên làm gia t ng quá trình hoang m c đá; gia t ng quá trình cát bay, cát
ch y vào đ t li n, ru ng đ ng và khu v c dân c ven bi n.


12

c. Tác đ ng c a B KH đ n tài nguyên n
Bi n đ i khí h u nh h
n

c. Ngu n n

c (TNN)

ng tr c ti p và gián ti p đ n ngu n tài nguyên

c m t khan hi m trong mùa khô gây h n hán, và quá d th a trong


mùa m a gây l l t. Ngu n n

c ng m b suy gi m do thi u ngu n b sung.

S gia t ng nhanh chóng di n tích hoang m c
h n, k c m t s vùng m

các vùng khô h n, bán khơ

t do khí h u và B KH. T i các t nh mi n núi phía

B c, n i còn nhi u vùng đ i núi tr c đang b m a l làm l đ t, xói mịn và suy
thối đ n khơ c n hoang m c.
cho vi c s d ng đ t c a n

c ta hi n nay.

S thay đ i v ngu n n
v i các n

c mà

ây là nh ng v n đ đáng lo ng i, là thách th c l n
c và ch t l

đó, tài nguyên n

ng n

c c ng là m i quan tâm l n đ i


c đã và đang b th thách.

Theo các nhà khoa h c, d báo, đ n n m 2050, kho ng 81.110ha thu c các
l u v c sông Mã, sông C , sông Gianh, sông Nh t L , sông B n H i, Th ch Hãn, Ô
Lâu, sông H

ng và các vùng ph c n s b n

c bi n xâm m n. V mùa khô, dịng

ch y trên các nhánh sơng, su i s b suy gi m t 5% đ n 17%; kho ng 3.000 h đ p
nh s có kh n ng đi u ti t kém, nh h

ng đ n ngu n n

c s n xu t và sinh ho t;

t n su t các c n bão c ng nhi u h n, nhi u vùng ph i chuy n sang tiêu n

c b ng

đ ng l c.
Bi n đ i khí h u s làm cho dịng ch y sơng ngòi thay đ i v l

ng và s

phân b theo th i gian, vùng lãnh th .
- Dòng ch y n m
Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n dịng ch y n m r t khác nhau gi a các

vùng/ h th ng sông trên lãnh th Vi t Nam. Theo k ch b n bi n đ i khí h u trung
bình B2, dịng ch y n m trên các sơng
có xu h

ng t ng ph bi n d

B c B , ph n phía b c c a B c Trung B

i 2% vào th i k 2040 - 2059 và lên t i 2% đ n 4%

vào th i k 2080 - 2099.
Trái l i, t ph n phía nam B c Trung B đ n ph n phía b c c a Nam Trung
B và
th

ông Nam B (h th ng sơng

ng d

i 2%

ng Nai), dịng ch y n m l i có xu thê gi m,

sơng Thu B n, Ngàn Sâu, nh ng gi m m nh

h th ng sông


13


ng Nai, sông Bé t 4% đ n 7% vào th i k 2040 - 2059 và 7% đ n 9% vào th i
k 2080 - 2099
Theo k t qu nghiên c u c a U h i sông Mê Cơng, dịng ch y n m trên
sơng Mê Cơng, t i Kratie, ngu n c p n

c ch y u cho đ ng b ng sơng C u Long,

trung bình th i k 2010 - 2050 so v i th i k 1985 - 2000 t ng kho ng 4% - 6%
k ch b n B2.
- Dòng ch y mùa l
Dòng ch y mùa l c a h u h t các sơng có xu th t ng so v i hi n nay, song
v i m c đ khác nhau, ph bi n t ng t 2% đ n 4% vào th i k 2040 - 2059 và t
5% - 7% vào th i k 2080 - 2099. Riêng sông Thu B n, sông Ngàn Sâu ch t ng
d

i 2% vào th i k 2040 - 2059 và d

i 3% vào th i k 2080 - 2099

Trong khi đó, dịng ch y mùa l c a các sơng trên h th ng sông

ng Nai,

sông Bé l i gi m kho ng t 2,5% đ n 6% và t 4% đ n 8% vào hai th i k nói trên.
i v i sông Mê Công, so v i th i k 1985 - 2000, dòng ch y mùa l t i
Kratie trung bình th i k 2010 - 2050 t ng kho ng 5% đ n 7%.
- Dòng ch y mùa c n
Bi n đ i khí h u có xu h

ng làm suy gi m dòng ch y mùa c n, so v i hi n


t i dòng ch y mùa c n ph bi n gi m t 2% đ n 9% vào th i k 2040 - 2059 và t
4% đ n 12% vào th i k 2080 - 2099
Tuy nhiên, dòng ch y mùa c n không th hi n xu th t ng ho c gi m rõ ràng
sông Mê Công t i Kratie và Tân Châu.
- Tác đ ng đ n n

c ng m

Giai đo n sau n m 2020, m c n
h

c ng m có th gi m đáng k do ch u nh

ng c a ho t đ ng khai thác và suy gi m l

ng n

c cung c p cho dòng ch y

ng m trong mùa khô. T i vùng đ ng b ng Nam B , n u l
gi m kho ng 15% đ n 20% thì m c n
hi n t i. M c n
h th p h n.

c t i các vùng khơng b

ng dịng ch y mùa khơ

c ng m có thê h th p kho ng 11m v i

nh h

ng c a thu tri u có xu h

ng


14

d. Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n các l nh v c kinh t - xã h i
- Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n nông nghi p
nh h

ng nghiêm tr ng đ n đ t s d ng cho nông nghi p.

M t di n tích do n

c bi n dâng;

B t n th t do các tác đ ng tr c ti p và gián ti p khác c a B KH: h n hán,
l l t, s t l , hoang m c hóa…
B KH làm thay đ i tính thích h p c a n n s n xu t nông - nghi p v i c c u
khí h u.
S gi m d n c

ng đ l nh trong mùa đơng, t ng c

ng th i gian n ng nóng

d n đ n tình tr ng m t d n ho c tri t tiêu tính phù h p gi a các t p đoàn cây, con

trên các vùng sinh thái.
Làm ch m đi quá trình phát tri n n n nông nghi p hi n đ i s n xu t hàng hóa
và đa d ng hóa c ng nh làm bi n d ng n n nông nghi p c truy n.

m c đ nh t

đ nh, B KH làm m t đi m t s đ c đi m quan tr ng c a các vùng nông nghi p
phía B c.
Do tác đ ng c a B KH, thiên tai ngày càng nh h

ng nhi u h n đ n s n

xu t nông nghi p
Thiên tai ch y u đ i v i s n xu t nông nghi p ngày càng gia t ng trong b i
c nh B KH.
H n hán song hành v i xâm nh p m n trên các sông l n và v a.
- B KH gây nhi u khó kh n cho công tác th y l i:
Kh n ng tiêu thoát n

c ra bi n gi m đi rõ r t, m c n

đ nh l t ng thêm, uy hi p các tuy n đê sông

c các sơng dâng lên,

các t nh phía B c, đê bao và b bao

các t nh phía Nam.
Di n tích ng p úng m r ng, th i gian ng p úng kéo dài.
Nhu c u tiêu n


c và c p n

c gia t ng v

t kh n ngđáp ng c a nhi u h

th ng th y l i. M t khác, dịng ch y l gia t ng có kh n ng v

t quá các thông s

thi t k h , đ p, tác đ ng t i an toàn h đ p và qu n lý tài nguyên n
- Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n lâm nghi p
Bi n đ i khí h u làm suy gi m qu đ t r ng và di n tích r ng:

c…


15

B KH làm thay đ i c c u t ch c r ng, làm suy gi m ch t l

ng r ng, gia

t ng nguy c cháy r ng, gây khó kh n cho cơng tác b o t n đa d ng sinh h c r ng
- Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n th y s n
B KH nh h
tr

ng đ n môi tr


ng th y sinh trên bi n, tác đ ng đ n môi

ng th y s n nuôi tr ng và kinh t th y s n
- Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n công nghi p
B KH nh h

h

ng đ n c c u công nghi p theo ngành, theo lãnh th và nh

ng đ n m t s ngành công nghi p tr ng đi m
- Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n n ng l

ng

B KH có th tác đ ng tiêu c c đ n tài nguyên n ng l
nghi p khai thác nguyên li u, đ n cung ng và nhu c u n ng l

ng tái t o, đ n công
ng

- Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n giao thơng v n t i
B KH nh h

ng x u đ n c s h t ng giao thông v n t i, tác đ ng tiêu

c c đ n ho t đ ng giao thông v n t i
e. Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n cu c s ng và s c kh e c ng đ ng
- B KH d n đ n h th p ch s phát tri n con ng

Do B KH, t c đ t ng tr

i (HDI)

ng GDP không n đ nh, c ng đ ng ng

i nghèo

khơng có đi u ki n thu n l i nâng cao ch s giáo d c và tu i th bình quân c ng b
nh h

ng. K t qu là HDI khơng có s t ng ti n phù h p v i nh ng c g ng trong

quá trình phát tri n kinh t xã h i c a đ t n

c.

- B KH ch a đ ng nhi u y u t tiêu c c đ i v i sinh lý c th
Kéo dài th i gian duy trì th i ti t b t l i trong đ i s ng hàng ngày, gây nhi u
khó kh n cho q trình trao đ i nhi t gi a c th ng

i và môi tr

ng sinh ho t,

đ c bi t là lao đ ng n ng, ho t đ ng th thao, luy n t p quân s ,…
Th i ti t c c đoan gia t ng d n đ n nhi u nguy c đ t bi n đ i v i ng
nhi u tu i, ng

i già, ng


i m c b nh tim m ch, ng

i

i m c b nh th n kinh,…

- B KH làm gia t ng b nh t t và các v t ch truy n b nh
Theo T ch c Y t Th gi i (WHO), B KH góp ph n gia t ng 11 b nh
truy n nhi m quan tr ng, trong đó có s t xu t huy t, viêm não Nh t B n,…


×