Bài giảng hóa học 9 tham khảo dãy hoạt động hóa học của kim loại (5)

CHÀO MỪNG CÁC THÀY CÔ GIÁO VỀ
DỰ THAO GIẢNG NHÂN DỊP 20/11/2011


Kiểm tra bài cũ
Điền chất còn thiếu và hoàn thành
phương trình sau:
1. Fe + O2

……………

2. Fe + ……. FeS
3. ……+ HCl  FeCl2 + ……………
4. Fe + ……  CuSO4 + ………….


ẹAP AN
a. Taực duùng vụựi Oxi:
t0

3Fe + 2O2 Fe3O4

b. Taực duùng vụựi phi kim khaực
t0

Fe + S FeS

c. Taực duùng vụựi axit
Fe + 2HCl FeCl2 + H2

d. Taực duùng vụựi dung dũch muoỏi

Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu


Tiết 23

DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA

KIM LOẠI


Dãy hoạt động hóa học của kim loại

Dãy hoạt động hóa
học của kim loại
được xây dựng
như thế nào?

Dãy hoạt động hóa
học của kim loại có
ý nghĩa như thế
nào?


I. Dãy hoạt động hóa học của kim loại
được xây dựng như thế nào ?
1. Thí nghiệm 1:


Quantượng
Hiện

sát thíthí
nghiệm
nghiệm
+ Ống nghiệm 1: Cho đinh sắt vào dd CuSO4
+ Ống nghiệm 2: Cho dây đồng vào dd FeSO4

Em hãy trình bày hiện
tượng thí nghiệm trên ?

• Ống nghiệm 1: có chất rắn màu đỏ bám
ngoài đinh sắt .
• Ống nghiệm 2: không có hiện tượng gì
xảy ra .


Nhận xét thí nghiệm

Phương
Em có trình
nhậnphản
xét gìứng
về thí
hoá
học trong
nghiệm
ống trên
nghiệm 1

Ống nghiệm 1

Ống nghiệm 2

Sắt đẩy đồng ra
khỏi dung dịch
muối đồng .
Fe( r ) + CuSO4 (dd )
Trắng xám

Xanh lam

Đồng không đẩy
được sắt ra khỏi
dung dịch muối sắt
FeSO4 (dd ) + Cu( r )

Không màu

Đỏ


1. Thí nghiệm 1:
Fe(r) + CuSO4(dd)  FeSO4(dd) + Cu(r)
Sắt hoạt động hóa học mạnh hơn đồng
Ta xếp sắt đứng trước đồng: Fe, Cu
2. Thí nghiệm 2:


Quan
Hiện tượng
sát thí thí

nghiệm
nghiệm
+ Ống nghiêm 1: Cho dây đồng vào ống nghiệm đựng dd AgNO 3
+ Ống nghiệm 2: Cho dây bạc vào ống nghiệm đựng dd CuSO 4

Em hãy trình bày hiện
tượng thí nghiệm trên ?

• Ở ống nghiệm 1, có chất rắn màu xám
bám vào dây đồng .
• Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì
xảy ra .


Nhận xét thí nghiệm
+ Ống 1: Cho dây đồng vào trong dd AgNO3
+ Ống 2: Cho dây bạc vào trong dd CuSO4
Phương
Em có trình
nhậnphản
xét gìứng
về thí
hoá
học trong
nghiệm
ống trên
nghiệm 1

Ống nghiệm 1

Ống nghiệm 2

Đồng đẩy được
bạc ra khỏi dung
dịch muối .
Cu( r ) + 2 AgNO3 (dd )
Đỏ

Không màu

Bạc không đẩy
được đồng ra khỏi
dung dịch muối
Cu(NO3)2 (dd ) + 2Ag( r )

Xanh lam

Xám


2. Thí nghiệm 2: Cu(r) + 2AgNO3(dd)  Cu(NO3)2(dd) + 2Ag(r)
Đồng hoạt động hóa học mạnh hơn bạc
Ta xếp đồng đứng trước bạc: Cu, Ag
3. Thí nghiệm 3:


Quan
Hiện tượng
sát thí thí
nghiệm

nghiệm
+ Ống nghiệm 1: Cho đinh sắt vào dd HCl (loãng)
+ Ống nghiệm 2: Cho miếng đồng vào dd HCl (loãng)

Em hãy trình bày hiện
tượng thí nghiệm trên ?

• Ở ống nghiệm 1, có nhiều bọt khí thoát ra .
• Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì
xảy ra .


Nhận xét thí nghiệm
Cho đinh sắt và lá đồng nhỏ vào hai ống nghiệm 1 và 2 riêng biệt đựng dung dịch
HCl .

Phương
Em có trình
nhậnphản
xét gìứng
về thí
hoá
học trong
nghiệm
ống trên
nghiệm 1

Ống nghiệm 1

Ống nghiệm 2

Sắt đẩy được
Hidro ra khỏi dung
dịch axít .
Fe( r ) + 2 HCl (dd )
Trắng xám

Đồng không đẩy
được Hidro ra khỏi
dung dịch axit .

FeCl2 (dd ) +
Lục nhạt

H2( k )


3. Thí nghiệm 3: Fe(r) + 2HCl(dd)  FeCl2(dd) + H2(k)
Sắt hoạt động hóa học mạnh hơn Hiđrô,
đồng hoạt động hóa học yếu hơn Hiđrô
4. Thí nghiệm 4:

Ta xếp Fe, H, Cu


Quan
Hiện tượng
sát thí thí
nghiệm
nghiệm

+ Cốc 1: Cho mẩu Natri vào cốc nước.
+ Cốc 2: Cho đinh sắt vào cốc nước.

Em hãy trình bày hiện
tượng thí nghiệm trên ?

• Ở cốc 1, mẩu natri nóng chảy thành giọt
tròn chạy trên mặt nước và tan dần, dung
dịch có màu đỏ .
• Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì
xảy ra .


Nhận xét thí nghiệm
Phương
Em có nhận
trình phản
xét gìứng
về thí
hoá
học trong
nghiệm
ốngtrên
nghiệm 1

2 Na( r ) + 2 H2O (l )

Cốc 1

Cốc 2

Natri phản ứng
ngay với nước
sinh ra dung dịch
bazơ nên làm
dung dịch
phenolphtalein
không màu đổi
sang màu đỏ .

Sắt không phản
ứng với nước
để tạo ra dung
dịch bazơ

2 NaOH (dd ) +

H2( k )


4. Thí nghiệm 4: 2Na(r) + 2H2O(l)  2NaOH(dd) + H2(k)
Natri hoạt động hóa học mạnh hơn Sắt
Ta xếp Natri đứng trước Sắt: Na, Fe


Kết luận thí nghiệm
Căn cứ vào kết quả của các thí nghiệm 1, 2, 3, 4
hãy sắp xếp Fe Cu Ag H

Na

thành dãy

theo chiều giảm dần mức hoạt động hoá học?

Dãy hoạt động hoá học của một số kim loại:
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au


II. Ý nghĩa của dãy hoạt động hoá học của kim loại
Em hãy trả lời
các câu hỏi
sau :

K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au
1.. Các kim loại được sắp xếp như thế nào trong dãy
hoạt động hoá học ?
- Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại giảm
dần từ trái qua phải
2.. Kim loại ở vị trí nào phản ứng với nước ở nhiệt độ
thường ?
- Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều
kiện thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H 2
3.. Kim loại ở vị trí nào phản ứng với dung dịch axit
giải phóng khí hidro ?
- Kim loại đứng trước H phản ứng với một số dung
dịch axit ( HCl, H2SO4 loãng … ) giải phóng khí H2
4.. Kim loại ở vị trí nào đẩy được kim loại khác ra khỏi
dung dịch muối ?
- Kim loại đứng trước ( trừ Na, K… ) đẩy kim loại

đứng sau ra khỏi dung dịch muối .


CỦNG CỐ
Câu 1 : Phản ứng hóa học nào không xảy ra, vì sao?
1. Na + H2O  NaOH

2. Cu + 2HCl  CuCl2 + H2
3. Cu + FeSO4  CuSO4 + Fe
4. Na2SO4 + 2HCl  2NaCl + H2SO4
Câu 2 : Dung dịch ZnSO4 có lẫn tạp chất là CuSO4 .

Dùng kim loại nào sau đây để làm sạch dung dịch
ZnSO4 . Hãy giải thích và viết phương trình hoá học .
A.. Fe

B.. Zn

C.. Cu

D.. Mg


ớ
h
n
Ghi
Dãy hoạt động hóa học của một số kim loại

K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au

Ý nghóa dãy hoạt động hóa học của kim loại


Dặn dò

 Học sinh xem trước bài 18 : “Nhơm”
 Học sinh về nhà thực hiện các bài tập 3 và 4 trang 54
(SGK) .