Đoàn thanh niên cộng sản hồ chí minh huyện mường ảng tỉnh điện biên với sự nghiệp giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc

MỤC LỤC

1


LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình học tập và công tác tại học viện thanh thiếu niên việt nam em luôn được
sự quan tâm của các thầy cô và sự tận tình giúp đỡ của bạn bè đặc biệt hơn nữa là sự quan
tâm của các thầy cô trong khoa, Phòng quản lý đào tạo tổ chức đã truyền đạt cho em những
kiến thức về lý luận cơ bản, Khoa học cơ sở, Phương pháp luận công tác thanh niên, đã cho
bản thân em những kiến thức sâu rộng và trưởng thành hơn trong cuộc sống trau dồi những
kiến thức phong phú, Những kiến thức ấy đã giúp em rất nhiều trong việc vận dụng vào thực
tiễn viết chuyên đề tốt nghiệp của mình.
Với sự nỗ lực của bản thân và tâm huyết của một cán bộ Đoàn trong tương lai và hơn
nữa mong muốn góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào việc giữ gìn và phát huy bản
sắc văn hoá dân tộc em đã chọn đề tài:" Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh huyện
Mường Ảng - tỉnh Điện Biên với sự nghiệp giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc" để
nghiên cứu tìm hiểu công tác giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc trong đoàn viên
thanh niên huyện Mường Ảng - tỉnh Điện Biên.
Trong thời gian nguyên cứu và thực tập tại địa phương em đã nhận được sự quan tâm của
cấp uỷ Đảng và chính quyền nhân dân trên địa bàn huyện Mường Ảng - tỉnh Điện Biên, đặc
biệt hơn nữa là sự quan tâm ân cần chỉ bảo của các anh chị trong Ban Chấp Hành, Ban
thường vụ huyện Đoàn đã cung cấp cho em những tài liệu liên quan đến chuyên đề và tạo mọi
điều kiện thuận lợi cho em thực hiện chuyên đề một cách đầy đủ ,đối với học viên nào cũng
vậy vừa mới ra trường chưa có kinh nghiệm nhưng các anh chị đã tận tình giúp đỡ chỉ bảo
những gì còn thiếu sót .
Em xin chân thành cảm ơn cấp uỷ Đảng, Các anh chị trong Ban Chấp Hành, Ban Thưòng
Vụ huyện Đoàn Mường Ảng - tỉnh Điện Biên và đặc biệt em xin chân thành cảm ơn Ban
giám đốc Học Viện Thanh Thiếu Niên Việt Nam.
cảm ơn ngôi trường Học viện thanh thiếu niên việt nam là một ngôi trường đã đào tạo ra

những cán bộ Đoàn có phẩm chất đạo đức, có nghiệp vụ Đoàn, Hội, Đội để vận dụng vào
công tác sau này đây là một môi trường đào tạo tốt nhầt của cả nước.
và hơn nữa em xin chân thành cảm ơn phòng quản lý đào tạo - tổ chức và các thầy cô
giáo.

2


đặc biệt hơn em xin chân thành cảm ơn sâu sắc đến cô giáo Biện Thị Bích Lộc đã tận
tình giúp đỡ hướng dẫn chuyên đề cho em trong suất thời gian em thực tập viết chuyên đề cô
đã ngày đêm hướng dẫn chúng em để chúng em viết chuyên đề tốt hơn và khỏi phải bỡ ngỡ
trước những vấn đề khó khăn liên quan đến chuyên đề.
mặc dù chuyên đề đã được hoàn thành nhưng chắc chẵn rằng vẫn còn nhiều thiếu sót
chưa có thực tiễn công tác, chưa có kinh nghiệm viềt chuyên đề, thời gian viết chuyên đề quá
ngắn chưa bám sát hềt về mọi mặt yêu cầu của chuyên đề.
Vì vậy rất mong sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để chuyên đề thực sự hoàn thiện hơn
phục vụ thiết yếu hơn cho công tác Đoàn và phong trào Thanh thiếu nhi hiện nay. nhằm nâng
cao phong trào và công tác Đoàn hiện nay.

Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn !

Điện Biên, ngày 10 tháng 9 năm 2009
Học viên

3


PHẦN MỘT: MỞ ĐẦU - NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG

I. LÝ DO CHỌN CHUYÊN ĐỀ

Đất Nước Việt Nam trải qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, đất
nước hình chữ s này đã biết bao nhiêu anh hùng ngã xuống để dựng nên một
truyền thống vẻ vang của dân tộc tạo ra một truyền thống văn hoá lâu đời mà hạt
nhân là tinh thần độc lập dân tộc, tự chủ, đấu tranh bất khuất để làm chủ nước
nhà,"thà hy sinh tất cả chứ không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ",đó là
chủ nghĩa yêu nước của người việt nam
việt nam có văn hoá là thành quả của hàng nghìn năm lao động sáng tạo,
đấu tranh kiên cường dựng nưóc và giữ nước của cộng đồng người việt nam,
việt nam trải qua bốn nghìn năm lịch sử đã khẳng định văn hoá việt nam là tổng
thể các gíá trị vật chất, và tinh thần lao động các dân tộc việt nam sáng tạo là kết
quả tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại, trên cơ sở đó bồi đắp thêm cho văn hoá
dân tộc ngày càng thêm đậm đà,Không ngừng hoàn thiện hơn trong thời kỳ công
nghiệp hoá hiện đại hoá ngày nay đặc biệt hơn việt nam là thành viên chính thức
của WTO việc giao thoa giữa các nền văn hoá là không tránh khỏi nhưng chúng
ta vẫn giữ được bản sắc riêng của mình.
Chúng ta đã từng có nền văn hoá văn Lang -Âu lạc trong thời đại phong
kiến rồi đến nền văn hoá Đại Việt trong thời đại phong kiến và nền văn hoá
việt nam hiện nay. Truyền thống văn hoá đã không ngừng vận động và phát triển
với lịch sử như một dòng chảy liên tục từ xưa đến nay và mai sau. Vì thế nếu
không nhìn lại truyền thống văn hoá của dân tộc thì.
không thể có nhận thức đúng đắn và sâu sắc về nội dung của nền văn hoá
Việt nam mà chúng ta đang tiếp tục xây dựng và phát triển.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xác định văn hoá là một căn bản của xã hội.
người chỉ rõ: trong công cuộc kiến thiết đất nước có bốn vấn đề chính cần phải
4


chú ý đến đó là, kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội. trong tiến trình xây dựng văn
hoá, phải giải quyết những vấn đề cấp bách, toàn cục, đến các mỗi quan hệ phổ
biến, đến sự phát triển bền vững lâu dài.

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh văn hoá là một kiến trúc thượng tầng nhưng
cơ sở hạ tầng có kiến thiết rồi văn hoá mới kiến thiết được và đủ điều kiện để
phát triển"văn hoá có một vị trí quan trọng như vậy bởi vì văn hoá gắn liển với
toàn bộ đời sống dân tộc.
Trên cơ sở kế thừa tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hoá, Đảng ta đã xác định
đúng đắn vai trò quan trọng của văn hoá đối với đời sống mỗi con người Việt
Nam. Vì vậy. nghị quyết hội nghị lần thứ V của BCH TW Đảng khoá VIII đã đề
ra nhiệm vụ phát huy bản sắc văn hoá dân tộc với hạt nhân là các giá trị tinh
thần và xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hoá dân
tộc là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân do Đảng lãnh đạo
Đại Hội Đoàn toàn quốc lần thứ VIII cũng xác định nhiệm vụ của công tác
Giáo Dục chính trị tư tưởng với mục tiêu" Giáo Dục lý tưởng độc lập dân tộc
gắn liền với chủ nghĩa xã hội" phấn đấu vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ, văn minh" xây dựng bản lĩnh chính trị, ý thức tự tôn dân
tộc, đạo đức cách mạng, lối sống, nếp sống cho thanh thiếu nhi, động viên tuổi
trẻ tích cực tham gia xây dựng nền văn hoá Việt Nam " Tiên tiến, đậm đà bản
sắc văn hoá dân tộc " Góp phần hình thành thế hệ thanh niên sống có văn hoá,
yêu lao động, giàu lòng nhân ái, tích cực tham gia thực hiện phong trào " Toàn
dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá"
Chủ nghĩa xã hội là mục tiêu của Việt Nam, Phấn đấu đến năm 2020 nước
ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp vì vậy đời sống xã hội phải có một
nền văn hoá tương xứng với cuộc sống hiện đại, chúng ta không chỉ là khách thể
hưởng thụ mà còn là phải biết phát huy nó một cách có hiệu quả mà vẫn giữ
được truyền thống của cha ông ta để lại và vun đắp nên cùng với xu thế phát
triển của thời đại xu thế quốc tế hoá nhưng vấn đề đó là: mặt trái của nền kinh tế
thị trường, nó đã dẫn đến một số cán bộ, Đảng viên và đặc biệt hơn là thế hệ trẻ
5


hiện nay đã suy thoái về đạo đức, coi thường các giá trị truyền thống và thay vào

đó là sa đà vào các tệ nạn của xã hội như cờ bạc, ma tuý gây ảnh hưởng đến tâm
lý nhân dân, kìm hãm sự phát triển của đất nước. Đồng Chí Đỗ Mười Tổng Bí
Thư TƯ Đảng đã khẳng định." phát triển tách khỏi cội nguồn dân tộc thì nhất
định sẽ lâm vào nguy cơ tha hoá. Đi vào kinh tế thị trường, hiện đại hoá đất
nước mà giời xa các giá trị truyền thống văn hoá sẽ làm mất bản sắc dân tộc
đánh mất bản thân mình, trở thành cái bóng mờ của người khác, dân tộc khác".
Do đó vấn đề ở đây không chỉ là văn hoá mà chính là sự tồn vong của mỗi quốc
gia, dân tộc. Đấy là một thử thách lớn mà thanh niên phải là người đi đầu là
người xung kích tiên phong chưa bao giờ vấn đề văn hoá lại được quan tâm đến
như lúc này cả về phương diện lý luận lẫn thực tiễn. Điều đó được quyết định
bởi vai trò của văn hoá đối với sự phát triển của mỗi quốc gia. Trước tình hình
đó đòi hỏi phải có hướng tiếp cận để tìm hiểu bản chất của văn hoá. Đồng thời
tìm hướng giải quyết và xây dựng một nền văn hoá đặc trưng cho khu vực mình
cho phù hợp với xã hội.
Đã có nhiều công trình nguyên cứu, nhiều hội nghị , nhiều hội thảo xung
quanh vấn đề này để giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc . Tuy nhiên
vẫn chưa có một công trình nào đưa ra vấn đề khả thi để giải quyết và biện pháp
cụ thể để giúp Huyện Mường Ảng - tỉnh Điện Biên nâng cao hơn nữa việc giữ
gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc.
Là một cán bộ Đoàn trong tương lai sắp tới, là một người con sinh ra và lớn
lên trên mảnh đất thân thương này với một mục đích giữ gìn và phát huy bản
sắc văn hoá dân tộc của Huyện Mường Ảng - tỉnh Điện Biên tôi đã chọn đề tài: "
Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh Huyện Mường Ảng - tỉnh Điện Biên với
sự nghiệp giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc ". Với một mong muốn
rằng góp một phần công sức của mình, một chút kiến thức của
mình đã được học ở Học Viện Thanh Thiếu Niên Việt Nam để cùng các cấp các
nghành cấp bộ Đoàn, đoàn thể quần chúng nhân dân trên địa bàn Huyện Mường
Ảng - tỉnh Điện
6

Biên đưa ra những giải pháp có tính khả thi nhằm nâng cao nhận thức, tư tưởng,
hành động của Đoàn Viên thanh niên trong sự nghiệp giữ gìn và phát huy bản
sắc văn hoá dân tộc.
II.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Nghiên cứu đánh giá thực trạng vấn đề giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc của
Huyện Mường Ảng - tỉnh Điện Biên đưa ra những kiến nghị hợp lý và các giải
pháp khả thi để giải quyết vấn đề, nhằm nâng cao hơn nữa việc giữ gìn và phát
huy bản sắc văn hoá dân tộc.
III.KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
1.Khách thể nghiên cứu:
Đoàn thanh niên cơ sở và các hoạt động của họ trong sự nghiệp giữ gìn và
phát huy bản sắc văn hoá dân tộc
2. Đối tượng nghiên cứu:
Các giải pháp khả thi nhằm nâng cao hơn nữa việc giữ gìn và phát huy bản
sắc văn hoá dân tộc .
IV.NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI:
-Nghiên cứu tài liệu có liên quan
-Tìm hiểu thực trạng, phân tích đánh giá mặt mạnh, mặt yếu
-Rút ra bài học kinh nghiệm
-Nêu ra các giải pháp có tính khả thi và đề xuất, kiến nghị việc nâng cao
hơn nữa trong sự nghiệp giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc.
V.PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
1.Thời gian: từ năm 2006 đến năm 2008
2.Không gian: Trên địa bàn Huyện Mường Ảng - tỉnh Điện Biên
3.Thời gian thực hiện chuyên đề: từ tháng 09 đến tháng 11năm 2009
VI.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
-Tham khảo tài liệu
7

-Khảo sát thực tế địa bàn
-Cùng tham gia hoạt động và tham khảo ý kiến người có kinh nghiệm
-Tham dự các hội về văn hoá
VII.BỐ CỤC CỦA CHUYÊN ĐỀ:
Các phần chính của chuyên đề:
Phần Một: mở đầu - Những vấn đề chung
PhầnII:Nội dung nghiên cứu ( gồm 3 chương ).
Chương I:cơ sở lý luận của chuyên đề.
Chương II :Thực trạng của Đoàn thanh niên Huyện Mường Ảng - tỉnh Điện
Biên trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc .
Chương III : Các giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa việc giữ gìn bản sắc
văn hoá dân tộc .
Phần Ba: Kiến nghị và kết luận:
I.Kiến nghị.
II. Kết luận.
PHẦN Hai: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:(Gồm 3 chương )

8


CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CHUYÊN ĐỀ:
I.Một số khái niệm liên quan đến chuyên đề.
1.Khái niệm về Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.
Trong suốt tiến trình lịch sử của nhân loại, vấn đề thanh niên được tất cả
mọi người mọi quốc gia, các thời đại coi là một vấn đề có tầm quan trọng đặc
biệt. Trong kho tàng tri thức của loài người đã lưu giữ lại những tư tưởng những
quan điểm, các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học, nhà sư phạm, các
danh nhân văn hoá về thanh niên.
Mác đã nói thanh niên là cội nguồn của dân tộc và giai cấp công nhân. là bộ

xương của mỗi dân tộc.
Ăng ghen cũng có ý tưởng : thanh niên không thể đứng ngoài chính trị,
chính hiện thực cuộc sống đã và đang sẽ cuốn hút tuổi trẻ vào đời sống chính trị.
Như vậy hai ông đã gắn thanh niên với giai cấp thanh niên và đội tiên
phong chiến đấu của nó, Ăng - ghen là người đầu tiên đưa ra các quan niệm như.
" đội quân xung kích quyết định của đạo quân vô sản quốc tế ", " đội quân hậu bị
của Đảng " để nói về thanh niên.
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng việt nam, Đảng Cộng Sản Việt Nam và
Chủ Tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm đến công tác thanh niên, coi nhiệm vụ:
"bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một nhiệm vụ rất quan trọng và rất
cần thiết".
Kế thừa những di sản quý báu của chủ nghĩa Mác , Ăng - ghen, Lê - nin,
Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã phát triển một cách sáng tạo các luận điểm của Mac
xit về vai trò, vị trí của thanh niên trong xã hội về nhiệm vụ thế hệ trẻ.
Người đã nêu lên một luận điểm nổi tiếng muốn: "hồi sinh " dân tộc trước
hết phải " hồi sinh " thanh niên. Trong " Bản án chế độ thực dân pháp " phần
phụ lục " gửi thanh niên Việt Nam " , Người đã tha thiết kêu gọi : "Hỡi Đông

9


Dương đáng thương hại ! người sẽ chết mất nếu đám thanh niên già cỗi của
người không sớm hồi sinh".
Hơn hai thế kỷ hoạt động Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm đến lớp trẻ
của đất nước luôn đánh giá cao tiềm năng to lớn, vai trò, vị trí trọng yếu trong sự
nghiệp cách mạng. Vì vậy Người đã giành nhiều thời gian, dồn tâm dồn lực để
gieo mần cách mạng vào lớp người trẻ tuổi Việt Nam, không ngừng đào tạo bồi
dưỡng thế hệ thanh niên.
Người coi : " thanh niên là tiếp sức cho cách mạng cho thế hệ thanh niên
già, đồng thời là người phụ trách dìu dắt thế hệ thanh niên tương lai".

Khái niệm thanh niên trước hết là nói đến thế hệ trẻ về những người trẻ
đang trưởng thành. theo quy ước của xã hội, thanh niên là những người ở độ tuổi
từ 15 đến 30. đó là những năm tháng xung sức nhất của đời người là những ngày
tháng đẹp đẽ nhất.
Thanh niên luôn là lực lượng xung kích nhất luôn đi đầu trong mọi hoạt
động của đời sống xã hội thể hiện được tính sáng tạo và tri thức của tuổi trẻ nhất
là trong lĩnh vực công nghiệp hoá, hiện đại hoá của đất nước hiện nay đặc biệt
hơn Việt Nam đang bước vào thời kỳ đổi mới như hiện nay thanh niên là một
phần không thể thiếu trong thời kỳ hiện nay Đoàn thanh niên cũng có khẩu hiệu:
" đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên".
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là một tổ chức chính trị xã hội của Việt Nam do
Đảng CSVN và Chủ Tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện.
Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến tự nguyện phấn đấu vì mục tiêu,
lý tưởng của Đảng là: Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu
nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có vai trò hết sức quan trọng trong hệ thống
chính trị Việt Nam, trước hết là mỗi quan hệ với Đảng. có thể nói đây là mỗi
quan hệ khăng khít, hữu cơ của tổ chức kia và ngược lại. Đảng có vững mạnh,
kiên định thì Đoàn mới có điều kiện phát triển thuận lợi, phải coi công tác xây
dựng Đoàn là một bộ phận tất yếu cho xây dựng Đảng, Đoàn là một bộ phận tất
10


yếu bổ sung lực lượng cho Đảng tham mưu đề xuất cho Đảng , tham gia xây
dựng Đảng , Đảng định hướng chính trị, chăm lo đào tạo đội ngũ cán bộ Đoàn,
Đoàn thanh niên với nhà nước với nhà nước : nhà nước có trách nhiệm tạo điều
kiện về cơ sở vật chất, kinh phí cho Đoàn hoạt động. Đoàn tham gia quản lý nhà
nước thông qua hệ thống tổ chức Đoàn các cấp từ Trung ương đến cơ sở để đề
cử những đại biểu ưu tú và tiêu biểu nhất đại diện cho quyền lợi và tiếng nói của
tuổi trẻ và Quốc hội, Hội đồng nhân dân từ cấp tỉnh đến cấp xã phường thị trấn

…….
Đoàn tích cực chủ động liên kết phối hợp hoạt động theo chức năng, nhiệm
vụ của mỗi tổ chức nhằm quy tụ tập hợp sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống
dưới sự lãnh đạo của Đảng , sự quản lý nhà nước, hoàn thành tốt nhiệm vụ tập
hợp, đoàn kết, giáo dục thanh thiếu niên.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng Sản Việt
Nam, Đoàn là tổ chức do Đảng sáng lập lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm
những thanh niên tiên tiến ưu tú trở thành Đoàn Viên, từ những Đoàn Viên trở
thành Đảng Viên. Đoàn luôn luôn tuyên truyền giáo dục, giới thiệu để thanh
niên ngày càng hiểu thêm về bản chất của Đảng, Đóng góp ý kiến cho Đảng, phê
bình cán bộ Đảng viên, tích cự tham gia cuộc vận động xây dựng Đảng trong
sạch vững mạnh, phát huy vai trò xung kích của tuổi trẻ đi đầu trong phát triển
kinh tế. văn hoá xã hội, trung thành với sự nghiệp đổi mới của Đảng. xứng đáng
với niềm tin yêu của Đảng .
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên
Việt Nam. đây là chức năng cơ bản nhất cần được quán triệt trong công tác
thanh niên nói chung và công tác Đoàn nói riêng.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là người đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi
hợp pháp của tuổi trẻ chức năng này quyết định sự tồn tại hay không của Đoàn
thanh niên, vì bất kỳ một tổ chức nào ra đời trước hết cũng nhằm mục đích đại
diện và bảo vệ quyền lợi cho tầt cả các Đoàn Viên của tổ chức đó.

11


Với chức năng như vậy nên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh mang nhiệm vụ
nặng nề nhưng vô cùng vẻ vang:
Đoàn kết tập hợp rộng rãi các tầng lớp thanh niên, đây là bước khởi đầu
quan trọng tạo nên sức mạch vật chất và tinh thần của Đoàn .
Giáo dục lý tưởng XHCN cho đoàn viên thanh niên thông qua các phong

trào hành động cách mạng với nội dung như sau : giáo dục pháp luật, lối sống,
nếp sống;giáo dục về khoa học kỹ thuật, về Dân số - sức khoẻ - Môi trường;
giáo dục về giữ gìn, phát huy bản sắc văn hoá dân tộc; giáo dục truyền thống
cách mạng.
Song những nội dung đó cần phải được truyền tải thông qua những phong
trào, hành động cách mạng cụ thể .
Từ chức năng đó là đội dự bị tin cậy của Đảng cho nên một trong những
nhiệm vụ quan trọng của Đoàn là phải tham gia xây dựng Đảng, bảo vệ Đảng.
coi nhiệm vụ xây dựng Đảng là một tất yếu trong xây dựng tổ chức Đoàn, tích
cực hưởng ứng cuộc vận động, xây dựng chỉnh đốn Đảng.
Một nhiệm vụ cơ bản hơn nữa của Đảng trực tiếp giao phó là chăm sóc,
giáo dục và phụ trách thiếu niên nhi đồng. Đoàn phải cử những cán bộ có năng
lực, trình độ, yêu nghề để làm công tác đội trong nhà trường và trên địa bàn dân
cư.
2. Khái niệm về văn hoá, văn hoá dân tộc và bản sắc văn hoá dân tộc
• khái niệm về văn hoá:
Từ " văn hoá " có rất nhiều nghĩa, nó được dùng để chỉ những khái niệm
nội hàm hết sức khác nhau. Trong tiếng việt văn hoá được dùng theo nghĩa
thông dụng để chỉ học thức, trình độ văn hoá, lối sống, nếp sống văn hoá. Theo
nghĩa chuyên biệt dùng để chỉ trình độ văn minh của một gia đoạn (văn hoá
đông sơn)…. " Đề cương văn hoá Việt Nam " của Đảng cộng sản Đông Dương
năm 1943 đã sắp văn hoá bên cạnh kinh tế, chính trị và xem nó như cả tư tưởng
học thuật ( Khoa học, giáo dục, nghệ thuật ). Uỷ ban UNESCO của liên hiệp
quốc thì sắp xếp văn hoá cạnh khoa học và giáo dục, tức là đặt hai lĩnh vực này
12


ra ngoài khái niệm văn hoá. Trong công trình nghiên cứu, ngay cả một cách hiểu
cũng đã có rất nhiều định nghĩa khác nhau . Thông thường do phải trình bày một
cách ngắn gọn (mà đã ngắn gọn thì lúc nào cũng đầy đủ ), cho nên các định

nghĩa mà thường là đầu mối của cuộc tranh luận.
nhiều khi vô bổ, bởi vì vậy điều quan trọng hơn cả là không định nghĩa như
thế nào, mà là xác định được những đặc trưng cơ bản của khái niệm.
Thứ nhất : Văn hoá trước hết phải có tính hệ thống. Mọi sự kiện thuộc một
nền văn hoá có liên quan mật thiết với nhau. Nhược điểm lớn nhất của nhiều
định nghĩa văn hoá lâu nay là ở chỗ coi văn hoá như một phép cộng đơn thuần
của những tri thức bộ phận .
Thứ hai : Văn hoá là có tính giá trị trong từ "văn hoá " thì văn (ở phương
Đông đối lập với " võ " có nghĩa là vẻ đẹp bằng giá trị ) có nghĩa là "trở thành
đẹp, thành có giá trị ". Văn hoá chỉ chữa, chữa các giá trị.Nó là thước đo mức độ
nhân bản của xã hội và con người.
Thứ ba : Văn hoá là tính nhân sinh, văn hoá là một hiện tượng của xã hội là
sản phẩm hoạt động thực tiễn của con người, văn hoá đối lập với tự nhiên, nó là
cái tự nhiên đã được biến đổi dưới tác động của con người, là " phần giao " giữa
tự nhiên và con người.
Đặc trưng này cho phép phân biệt loài người sáng tạo với loài vật bản
năng, phân biệt văn hoá với những giá trị tự nhiên chưa mang dấu ấn sáng tạo
của con người.
Như vậy " văn hoá học " không đồng nhất với đất nước học như nhiều
người quan niệm.
Thứ tư : Văn hoá có tính lịch sử : Tính lịch sử của văn hoá thể hiện ở chỗ
nó bao giờ cũng hình thành trong một quá trình và được tích luỹ qua nhiều thế
hệ. Tính lịch sử tạo cho văn hoá một bề dày, một chiều sâu và chính nó buộc văn
hoá thường xuyên tự điều chỉnh, tiến hành phân loại và phân bố các giá trị.
Đặc trưng cuối cùng là dựa vào chúng có thể nêu ra một định nghĩa văn hoá
như sau :
13


Văn hoá là một hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do con

người sáng tạo và tích luỹ qua quá trình hoạt động thực tiễn, trong sự tương tác
giữa con người với môi trường tự nhiên và xã hội của mình.
•Bản sắc văn hoá dân tộc
Bản sắc văn hoá dân tộc là những giá trị trường tồn của dân tộc, những nét
chủ yếu, nổi bật nhất. khi nói bản sắc văn hoá dân tộc không có nghĩa là mọi cái
phải hoàn toàn độc đáo, ngoài ra không dân tộc nào có cả, bản sắc văn hoá dân
tộc không chỉ thể hiện trên hình thức mà còn thể hiện cả về nội dung, Nghị
quyết hội nghị lần thứ V BCH TƯ Đảng khoá VIII khẳng định : " Bản sắc văn
hoá dân tộc bao gồm những giá trị bền vững, là những đặc trưng tiêu biểu. riêng
có, không thể trộn lẫn của một nền văn hoá của dân tộc nào khác, biểu hiện sức
sống, sức sáng tạo của cộng đồng các dân tộc Việt Nam được vun đắp nên qua
lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước. " đó là lòng yêu nước nồng nàn,
ý chí tự lực tự cường dân tộc, tinh thần đoàn kết, gắn với cá nhân - gia đình làng - xã - tổ quốc , lòng nhân ái, khoan dung tình đạo lý, đức tính cần cù sáng
tạo trong lao động, tinh tế trong ứng xử, tinh giản dị trong lối sống …. bản sắc
văn hoá dân tộc còn đậm nét trong các hình thức biểu hiện mang tính độc đáo "
Trong xã hội hiện đại với sự phát triển một cách chóng mặt của khoa học
kỹ thuật thì sự khác biệt về kinh tế là điều lương nhiên, công nghệ có thể sẽ
được san bằng lúc nào không biết nhưng bản sắc văn hoá dân tộc sẽ mãi mãi
trường tồn, mãi mãi là tài sản vô giá của con ngưòi trên thế giới nói chung ở
Việt Nam nói riêng nó là thứ mà quốc gia không thể hoà nhập làm như một kỹ
thuật công nghệ.
Bản sắc văn hoá dân tộc là một điểm tựa, là một động lực và toả sáng dẫn
đường cho mỗi dân tộc tiến lên phía trước. Hay : " Giữa cộng đồng nhân loại
bản sắc văn hoá dân tộc là một minh chứng của mỗi dân tộc nhưng minh chứng
đó là máu thịt, trong tâm hồn ".
Việt Nam chúng ta tự hào là một quốc gia có bản sắc văn hoá dân tộc độc
đáo, đậm nét, trải qua hàng nghìn năm bị phong kiến phương Bắc đô hộ và gần
14

trăm năm pháp thuộc nhưng Việt Nam vẫn đứng vững và phát triển, điều đó
chứng tỏ rằng sức sống mãnh liệt của bản sắc văn hoá dân tộc Việt Nam.
Một nét riêng mà thế giới nhận ra ở Việt Nam đó là truyền thống đấu tranh
kiên cường để bảo vệ độc lập dân tộc và đóng góp tích cực cho nền hoà bình
Thế giới. sử sách
Việt Nam đã ghi nhận những gương mặt tiêu biểu cho sự đấu tranh giành
độc lập dân tộc của Lý
Thường Kiệt, của Trần Hưng Đạo, Quang Trung hay là nhân chứng sống
với chúng ta thì phải kể đến Đại Tướng Võ Nguyên Giáp, các bậc tiền bối hiền
tài đã dày công vun đắp nên văn hoá dân tộc vĩ đại, nhà văn hoá lớn của thời đại,
người cộng sản mẫu mực và chiến sĩ quốc tế trong sáng, tấm gương sáng ngời
về lòng yêu nước thương dân, về tư tưởng trí tuệ, nhân cách đạo đức, lối sống
cho các thế hệ Việt Nam.
Những giá trị văn hoá mà ông cha ta để lại cho chúng ta thật to lớn, chúng
ta phải khai thác những giá trị ấy phục vụ cho công cuộc xây dựng và phát triển
đất nước công bằng văn minh, no ấm, tự do, hạnh phúc .
•Bản sắc văn hoá dân tộc Việt Nam
Việt Nam là một nước nằm trong khu vực Đông Nam Á, văn hoá Việt Nam
hình thành trên nền văn hoá Nam - Á và Đông Nam Á. Là một nước nông
nghiệp lạc hậu dù vậy các dân tộc ở nước ta vẫn có thể sáng tạo ra văn hoá vật
chất, văn hoá tinh thần và văn hoá xã hội từ trình độ thấp, đơn giản, thô sơ lên
trình độ cao hơn, phức tạp, đa dạng và hiệu quả hơn .
Nhưng trình độ lạc hậu của nền nông nghiệp nhỏ, trong đó bên nghề lúa
nước ở vùng thấp, vùng trung du, vùng đồng bằng, trồng hoà màu với kỹ thuật
thô sơ, bị kìm hãm bởi chế độ phong kiến cho nên xã hội nước ta đã chậm phát
triển.
Trong các di sản văn hoá, chủ yếu tồn tại tiềm tàng trong nhân dân, ít có
những công trình lớn để lại.

15

Nền văn hoá Việt Nam vừa là tiếng còi xung trận, vừa gìn giữ các giá trị
truyền thống. Trong những năm tháng kháng chiến ác liệt từ năm 1945- 1975.
Đảng, nhà nước ta do Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã đề ra chính sách " kháng chiến
hoá văn hoá, văn hoá là kháng chiến ". các lực lượng văn hoá, văn nghệ đều
phải tham gia cứu nước.
Trong cuộc đấu tranh anh dũng và gian khổ, nhân dân và chiến sỹ đã xây
dựng đời sống văn hoá tinh thần để cổ vũ lòng hăng hái chiến đấu vì độc lập tự
do.
Tiêu chuẩn của một nền văn hoá không phải là ở quy mô to lớn ( tất nhiên
có được công trình đồ sộ từ người xưa để lại thì càng tự hào).
Một nền văn hoá thực sự trưởng thành do những giá trị tinh thần ở bài học
về phẩm chất con người, ở chủ nghĩa nhân văn truyền lại cho đời sau.
Nền văn hoá nhiều dân tộc của Việt Nam như một vường hoa nhiều hương
sắc, chúng ta có 54 dân tộc cùng chung sống trên mảnh đất hình chữ S này, cùng
chung một lý tưởng khát khao được có một nền tự do dân tộc và mục tiêu là
hướng tới chủ nghĩa xã hội một xã hội tốt đẹp, công bằng dân chủ văn minh
không ai bóc lột tuân theo sự lãnh đạo của Đảng, chung một chế độ quản lý của
một chính quyền nhà nước XHCN nhưng mỗi dân tộc mỗi quốc gia đều được
hiến pháp nhà nước bảo đảm quyền bình đẳng, quyền bảo vệ bản sắc các giá trị
văn hoá lưu truyền, được dùng riêng tiếng nói chữ viết.
Sự phát triển không đều về kinh tế xã hội là một trong những nguyên nhân
chính của tình trạng chênh lệch nhau về học vấn, về số lượng trí thức và công
nhân kỹ thuật, về đời sống tinh thần, về các công trình văn hoá. Dù vậy mỗi dân
tộc vẫn có thể phát huy các giá trị truyền thống, có thể sáng tạo ra đời sống văn
hoá phù hợp với hoàn cảnh của mình.
Mối quan hệ giao lưu văn hoá trong cả nước ngày càng được mở rộng từ
Bắc đến Nam, từ đồng bằng lên miền núi và các dân tộc được sáng tạo những
điều kiện để tiếp xúc với nhau, hiểu nhau hơn, trao đổi bổ xung cho nhau.

16


Tóm lại: Nhận thức đúng về bản sắc văn hoá dân tộc Việt Nam chúng ta
mới có thể hiểu, coi trọng từ đó đề ra những chủ trương, biện pháp bảo vệ, tôn
tạo, kế thừa, phát huy đối với nền văn hoá Việt Nam.
II.Tư tưởng Hồ Chí Minh và những quan điểm của Đảng CSVN, Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh về vấn đề giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc.
1.Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá
dân tộc
a. Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hoá :
Văn hoá là một mục tiêu, là động lực của sự nghiệp cách mạng, Hồ Chí
Minh cho rằng: Văn hoá nói chung, chủ nghĩa Mác - lê nin đóng vai trò tư duy
hành động của con người mà dân tộc ta đã bị áp bức, bị tha hoá đến vương quốc
của con người phát triển tự do và toàn diện. Hồ Chí Minh từng nói " văn hoá soi
đường cho quốc dân đi, phải đem văn hoá lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc
lập, tự cường tự chủ, phải xúc tiến công tác văn hoá để tạo con người cho công
cuộc kháng chiến kiến quốc ".
Hồ Chí Minh cho rằng : " Văn hoá có tác dụng sửa đổi tham nhũng, lười biếng, phù
xa xỉ, sửa chữa xã hội củ, xây dựng xã hội mới, ". văn hoá tạo sức mạnh vật chất tinh

thần thắng ngoại xâm theo tinh thần " Văn minh chống bạo tàn "
b.Tư tưởng Hồ Chí Minh về giữ gìn và phát huy bản sắc giá trị, văn hoá dân
tộc và việc tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại:
Hồ Chí Minh ý thức rõ ràng vế giá trị văn hoá dân tộc, văn hoá tinh thần và
văn hoá vật chất, bắt đầu con đường chống phá cách mạng, Người đã chú ý tới
vấn đề "càng thấm nhuần chủ nghĩ Mác - lênin càng phải coi trọng truyền thống tốt đẹp
của cha ông ".

người coi trọng truyền thống yêu nước thương nòi, tinh thần dân chủ, tinh
thần quốc tế, đoàn kết, yêu đời, lạc quan, nhất ca ngợi các anh hùng dân tộc Việt
Nam. người giáo dục: " dân ta phải biết sử ta, cho tường gốc tích nước Việt Nam "
c.Văn hoá là một mặt trận: Người hoạt động văn hoá là chiến sỹ trên mặt
trận ấy.
17


đây là tư tưởng về mặt trận văn hoá là chiến sỹ văn hoá. Tư tưởng này được
hình thành ở Hồ Chí Minh, tư tưởng này đã tiếp tục phát triển qua các giai đoạn
cách mạng
Người quan niệm " trong cuộc kiến thiết nước nhà có bốn vấn đề cần phải chú ý đến
cũng quan trọng ngang nhau đó là : kinh tế - chính trị - văn hoá - xã hội".

d. Văn hoá phải phục vụ quần chúng nhân dân :
Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng: " công tác văn hoá phải lấy nhân dân làm
khuôn phép ", nói chuyện tuyên truyền, khẩu hiệu, viết báo ….. phải xác định
trong quần chúng mà ra, Người nhở các nhà văn hoá phải chú ý đến nhi đồng,
tôn trọng trang phục các dân tộc thiểu số, làm cho vườn hoa văn hoá dân tộc
ngàn sắc muôn hương.
e. Xây dựng nền văn hoá mới ở Việt Nam :
Nền văn hoá mới theo quan điểm của Hồ Chí Minh chứa đựng nhiều nội
dung phong phú, rộng rãi liên quan đến vấn đề như: ý thức độc lập tự chủ, tự lực
tự cường dân tộc, chống chủ nghĩa cá nhân, luôn biết đặt lợi ích nhân dân, Tổ
quốc lên hàng đầu, trước hết là quyền bình đẳng tự chủ dân tộc, độc lập - tự do hạnh phúc. tức là: Dân giàu - nước mạnh - xã hội công bằng dân chủ văn minh.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam chúng ta tin tưởng rằng
công cuộc đổi mới nhất định thành công đưa nước ta trở thành một nước công
nghiệp trong đó vấn đề quan trọng là xây dựng và phát triển văn hoá Việt Nam
tiên tiến đậm đà bản sắc văn hoá dân tộc.
2. Các quan điểm của Đảng CSVN về vấn đề giữ gìn và phát huy bản sắc

văn hoá dân tộc:
Xuất phát từ các nhà sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin và của Chủ Tịch Hồ
Chí Minh về con người và phát triển của con người, vớt tư cách là một mục tiêu
là động lực cho sự phát triển và tiến bộ của toàn xã hội. Đảng ta luôn luôn đặt
lên hàng đầu việc chăm lo và phát triển sự nghiệp " trồng người ". Chủ Tịch Hồ
Chí Minh đã từng nói " muốn xây dựng CNXH, trước hết cần phải có con người
XHCN". Trong sự nghiệp đó văn hoá đóng vai trò hết sức to lớn. Dù hiểu theo
18


nghĩa rộng hay nghĩa hẹp, thì văn hoá bao giờ cũng hướng mục đích tốt cao vì
sự phát triển con người từ hoàn thiện vươn lên những giá trị cao đẹp luôn hướng
đến cái giá trị Chân - Thiện - Mỹ, và phát huy " năng lực của con người " trong
mọi lúc mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Nói đến việc phát triển nguồn lực của
con người là phải nghĩ ngay đến bộ phận chủ lực của nó. Đó là lực lượng thanh
niên, là thế hệ trẻ. Hội nghị lần thứ 4 BCH TƯ khoá VII đã khẳng định: " sự
nghiệp đổi mới có thành công hay không , đất nước bước vào thế kỷ XXI có vị
trí xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không, phần lớn tuy thuộc thanh
niên".
Trong giai đoạn cách mạng dân tộc dân chủ, lãnh đạo sự nghiệp văn hoá,
Đảng ta sớm có đề cương văn hoá (1943). Chuyển sang giai đoạn cách mạng
XHCN, trong các kỳ Đại Hội, Đảng ta đều đề cập tới đường lối văn hoá. Đảng ta
luôn luôn khẳng định: Văn hoá là một mặt trận tư tưởng, văn hoá là một trong 3
cuộc cách mạng tiến hành đồng thời trong cách mạng XHCN. Từ năm 1968 đến
nay, trong tiến trình lãnh đạo sự nghiệp đổi mới, Đảng đã có nghị quyết TƯ V
của bộ chính trị ( khoá VI), nghị quyết TƯ IV ( khoá VII) về văn hoá, giờ đây
công cuộc đổi mới toàn diện, đẩy mạnh Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá đất
nước đòi hỏi Đảng ta phải có chiến lược văn hoá trong thời kỳ đổi mới .
Bước vào thời kỳ mới, khi chúng ta tiến hành Công nghiệp hoá - Hiện đại
hoá đất nước nhằm đưa nước ta đến năm 2020 cơ bản trở thành một nước công

nghiệp với những mục tiêu kinh tế - xã hội mang tính ưu việt. Để thực hiện tốt
những mục tiêu đế ra như vậy Đảng và nhà nước ta cần phải phát huy cao độ
nguồn lực sự sẵn có và nhân lực, và khơi dậy và phát huy bản sắc văn hoá dân
tộc, nhằm phục vụ cho chiến lược kinh tế - xã hội, trong đó con người vừa là
động lực vừa là mục tiêu cần được bồi dưỡng, đào tạo và phát huy. Vì thế, vấn
đề xây dựng nhân cách và lý tưởng cách mạng cho thanh niên được coi là nhân
tố quyết định quan trọng. Thế hệ thanh niên phải là chủ chốt phải là hạt nhân
phải là lực lượng xung kích hàng đầu, sáng tạo, phải là lực lượng thực hiện được
mục tiêu đó là " Dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh "
Điều đó cũng có nghĩa là " Thế hệ trẻ phải trở thành con người của xã hội,
19


XHCN - làm chủ xã hội hiện đại, những con người có lý tưởmg cao đẹp, có ý
thức trách nhiệm công dân, có tri thức, có sức khoẻ và lao động, sống có văn
hoá, giàu lòng yêu nước và tinh thần quốc tế chân chính".
Chính vì vậy, Nghị Quyết Đại Hội lần thứ V BCH TƯ Đảng ( khoá VIII ): " Về
xây dựng và phát triển văn hoá Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc ". Đã
đưa ra phương tiện chung cho sự nghiệp văn hoá nước ta là phát huy chủ nghĩa
xã hội chủ nghĩa yêu nước và truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc, ý thức độc
lập tự chủ, tự cường, xây dựng và bảo vệ tổ quốc XHCN, xây dựng và phát triển
nền văn hoá Việt Nam tiên tiến đậm, đà bản sắc văn hoá dân tộc, Tiếp thu tinh
hoa văn hoá nhân loại, làm cho văn hoá thấm sâu vào toàn bộ hoạt động của con
người vào đời sống của con người, từng người , từng gia đình, từng gia đình,
từng tập thể và cộng đồng, từng địa bàn dân cư, tạo ra trên đất nước ta đời sống
cao đẹp, trình độ dân trí cao, khoa học phát triển, phục vụ đắc lực sự nghiệp
Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công
bằng, dân chủ văn minh, tiến lên chủ nghĩa xã hội để làm được điều đó Đảng ta
đã đề ra quan điểm chỉ đạo như sau:
a. Văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực

thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội.
Chăm lo văn hoá là chăm lo củng cố nền tảng tinh thần của xã hội, thiếu nền
tảng tinh thần tiến bộ và lành mạnh, không quan tâm giải quyết mối quan hệ
giữa phát phát triển kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội thì không có sự phát
triển kinh tế bền vững .
Xây dựng và phát triển kinh tế phải nhằm mục tiêu văn hoá, vì xã hội công bằng
văn minh, con người phát triển toàn diện. Văn hoá là kết quả kinh tế, đồng thời
là động lực của sự phát triển kinh tế. Các nhân tố văn hoá phải gắn kết chặt chẽ
với đời sống và hoạt động xã hội trên mọi phương diện chính trị, kinh tế, xã hội,
pháp luật, kỷ cương….để biến thành nội sinh quan trọng của sự phát triển.
b. nền văn hoá mà chúng ta xây dựng là nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản
sắc dân tộc.
20


Tiên tiến là yêu nưóc và tiến bộ mà nội dung cốt là lý tưởng độc lập dân tộc
và CNXH theo Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm mục tiêu tất cả vì con
người, vì hạnh phúc con người vì sự phát triển phong phú, tự do, toàn diện của
con người trong mỗi quan hệ hài hoà giữa cá nhân và cộng đồng, giữa xã hội và
tự nhiên. Tiên tiến về nội dung tư tưởng mà còn cả trong hình thức biểu hiện,
trong đó các phương tiện chuyển tải nội dung
Bản sắc văn hoá dân tộc bao gồm những giá trị bền vững, những tinh hoa
của cộng đồng các dân tộc được vun đắp nên qua lịch sử hàng ngàn năm đấu
tranh dựng nước và giữ nước đó là lòng yêu nước nồng nàn, ý chí tự lực tự
cường dân tộc, tinh thần đoàn kết, ý thức cộng đồng gắn kết cá nhân - gia đình làng xã - tổ quốc …Bản sắc văn hoá dân tộc còn đậm đà nét trong các hình thức
biểu hiện mang tính dân tộc độc đáo .
Bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc phải gắn kết với mở rộng giao lưu quốc tế,
tiếp thu chọn lọc những cái hay cái đẹp cái tiến bộ trong văn hoá các dân tộc
khác . Giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc phải đi liền chống lạc hậu, lỗi thời trong
phong tục tập quán, lề lỗi cũ.

c.Nền văn hoá Việt Nam là nền văn hoá thống nhất và đa dạng trong cộng
đồng các dân tộc.
Hơn 50 dân tộc sống trên đất nước hình chữ S này đều có những giá trị và
sắc thái văn hoá riêng. Các giá trị và sắc thái đó bổ sung cho nhau, làm phong
phú nền văn hoá Việt Nam và củng cố sự thống nhất dân tộc là cơ sở để giữ
vững sự bình đẳng và phát huy đa dạng văn hoá của các dân tộc anh em.
d. Xây dựng và phát triển văn hoá là sự nghiệp của toàn dân do đảng lãnh
đạo, trong đó đội ngũ tri thức giữ vai trò quan trọng
Mọi người Việt Nam phấn đấu vì dân giàu nước mạnh xã hội công bằng,
dân chủ văn minh đều tham gia sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hoá
nước nhà. Công nhân, nông dân, trí thức là nền tảng khối đại đoàn kết toàn dân
cũng là nền tảng của sự nghiệp xây dựng và. phát triển văn hoá dưới sự lãnh đạo

21


của Đảng, quản lý Nhà Nước. Đội ngũ tri thức gắn bó với nhân dân, giữ vai trò
quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hoá.
e. văn hoá là một mặt trận
Xây dựng và phát triển văn hoá là một sự nghệp cách mạng lâu dài, đòi hỏi
phải có ý thức cách mạng và kiên trì, thận trọng.
Bảo tồn và phát huy những di sản văn hoá tốt đẹp của dân tộc, sáng tạo nên
những giá trị văn hoá mới, XHCN, làm cho những giá trị ấy thấm sâu vào cuộc
sống toàn bộ xã hội và mỗi con người ,trở thành tâm lý và tập quán tiến bộ, văn
minh là một quá trình cách mạng đầu khó khăn, phức tạp, đòi hỏi nhiều thời
gian. Trong công cuộc đó " xây " đi đôi với " chống ", lấy " xây " làm chính.
Cùng với việc giữ gìn và phát triển những di sản văn hoá quý báu của dân tộc,
tiếp thu những tinh hoa văn hoá thế giới, sáng tạo, vun đắp nên những giá trị
mới, phải tiến hành kiên trì cuộc đấu tranh bài trừ hủ tục, thói hư tật xấu, nâng
cao tính chiến đấu, chống mọi âm mưu toan lợi dụng văn hoá để thực hiện "

Diễn biến hoà bình ".
3. Quan điểm của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh về giữ gìn và phát huy bản
sắc văn hoá dân tộc.
Hồ Chí Minh cho rằng: " Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà, nước
nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh phần lớn phụ thuộc vào thanh niên, Thanh niên muốn làm
chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện nay phải rèn luyện tinh thần và lực lượng của
mình phải làm việc chuẩn bị cho cái tương lai đó" , " Đoàn thanh niên ta nói chung làm tốt
mọi việc, đều hăng hái xung phong, không ngại khó ngại khổ, có trí tiến thủ đã từng chăm lo
giáo dục đạo đức cách mạng, đào tạo họ trở thành chiến sỹ cách mạng vừa hồng chuyên " .

Do vậy giáo dục và phát huy vai trò của tuổi trẻ trong việc giữ gìn và phát huy
phát triển văn hoá dân tộc. Tiếp thu văn hoá nhân loại để làm giàu thêm văn hoá
Việt Nam, góp phần xây dựng nếp sống văn hoá mới, đáp ứng nhu cầu sáng tạo
và hưởng thụ văn hoá ngày càng cao của nhân dân, đồng thời khẳng định và
phát huy bản sắc văn hoá Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế .

22


Tăng cường giáo dục nâng cao hiểu biết cho thanh niên về các giá trị văn
hoá và truyền thống, lòng tự hào dân tộc, góp phần phát huy và giữ gìn bản sắc
văn hoá dân tộc
Việt Nam, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại trong ý thức, nếp sống, hành
vi của thanh niên.
Thực hiện cuộc vận động " Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá "
của Uỷ ban Trung ương mặt trận tổ quốc Việt Nam phát động, các cấp bộ Đoàn
phải chịu trách nhiệm sự chỉ đạo xây dựng các làng bản các làng thanh niên,
đường phố thanh niên, làng văn hoá …..
III. Vai trò của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong sự nghiệp giữ gìn và phát
huy bản sắc văn hoá dân tộc.

Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là một tổ chức chính trị xã hội của thanh niên
Việt Nam do Đảng Cộng Sản Việt Nam và Chủ Tịch Hồ Chí Minh sáng lập lãnh
đạo và rèn luyện. Đảng, nhà nước ta khẳng định vai trò làm chủ và tiềm năng to
lớn của thanh niên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam
XHCN. Thanh niên là lực lượng xã hội hùng hậu, có sức khoẻ, có trình độ học
vấn, tiếp thu nhanh những thành tựu khoa học kỹ thuật, những vấn đề mới của
xã hội .
Thế trẻ Việt Nam hôm nay vinh dự đựợc kế thừa hưởng cả một kho tàng
quý báu các giá trị tinh thần do cha ông ta để lại nhưng cũng là một trách nhiệm
to lớn lao của mỗi ĐVTN phải kế thừa, phát huy đảm bảo tính truyền thống luôn
là niềm tự hào, tin tưởng của ông cha ta, đó là điều không chỉ có ở tuổi trẻ mà
mỗi người dân Việt Nam phải biến thành tình cảm hành động cách mạng.
Cùng với việc đất nước đang trên đà phát triển thì việc giữ gìn và phát huy
bản sắc văn hoá dân tộc càng trở nên bức thiết và mang một ý nghĩa đặc biệt
quan trọng. Cùng với việc mở rộng giao lưu với quốc tế thì văn hoá Việt Nam
chúng ta cũng có dịp toả sáng được thế giới biết đến nhiều hơn, chúng ta có điều
kiện tiếp thu học hỏi những cai tiến bộ của họ để làm phong phú sâu sắc thêm
bản sắc văn hoá của Việt Nam chúng ta.Thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay cần phải
23


vượt qua được những thử thách đó thì chúng ta mới giữ vững và phát triển đựợc
bản sắc văn hoá dân tộc theo định hướng XHCN với những đặc trưng cơ bản là
dân tộc, hiện đại và nhân văn
Tuổi trẻ làm được như vậy là chúng ta đã tạo được nền tảng tinh thần vững
chắc, một động lực thúc đẩy to lớn cho sự phát triển kinh tế xã hội. Như vậy thế
hệ trẻ Việt Nam hôm nay và mai sau có trách nhiệm thật nặng nề nhưng đầy
vinh dự khi Đảng, Bác Hồ tin tưởng và giao nhiệm, điều này đã khẳng định vị
trí, vai trò quan trọng của Đoàn thanh niên.
Để đáp lại lòng tin yêu của Đảng và của Chủ Tịch Hồ Chí Minh và nhân

dân, tổ chức Đoàn cần xung kích đi đầu và có những chương trình cụ thể và sát
sao mọi công việc thiết thực để giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc. Cần
có những biện pháp cụ thể giáo dục hữu hiệu cho ĐVTN nhận thức đầy đủ sâu
sắc nhiệm vụ này, từ đó biến tình cảm hành động thành phong trào cách mạng,
xây dựng bảo vệ và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc

24


CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH
HUYỆN MƯỜNG ẢNG - TỈNH ĐIỆN BIÊN TRONG VIỆC GIỮ GÌN VÀ
PHÁT HUY BẢN SẮC VĂN HOÁ DÂN TỘC

I. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên và tình hình kinh tế, chính trị, văn hoá, xã
hội Huyện Mường Ảng - tỉnh Điện Biên
1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên
Mường Ảng là một Huyện vừa mới tách ra từ Huyện Tuần Giáo nằm trong
thung lũng nó được bao bọc bởi núi đồi, Mường Ảng được ví như là một lòng
chảo thu nhỏ toàn Huyện Mường Ảng có 9 xã và một thị trấn.
Huyện có tổng diện tích là tự nhiên là 44.320,35ha và 37.077 nhân khẩu.
Vị trí địa lý: - phía Đông giáp Huyện Tuần Giáo
- Phía Tây giáp Huyện Điện Biên
- Phía Nam giáp Huyện Thuận Châu ( tỉnh Sơn La ), và Huyện Điện Biên
Đông
- Phía Bắc giáp Huyện Tuần Giáo và Huyện Mường Chà
2. Tình hình chính trị
Đặc điểm về vị trí địa lý như vậy đã tạo địa hình cho Huyện Mường Ảng có
nhiều khác biệt so với các Huyện khác trong Tỉnh cho nên hệ thống chính trị và
đời sống tinh thần trong nhân dân không ngừng được củng cố. Với truyền thống

yêu nước và trung thành với Đảng và nhà nước các dân tộc nhân dân Huyện
Mường Ảng đang giữ gìn và phát huy nhất là phong trong trào " toàn dân đoàn
kết xây dựng đời sống văn hoá mới ở khu dân cư " do Mặt trận Tổ Quốc Việt
Nam phát động nhân dân các dân tộc trong toàn Huyện luôn Đoàn kết giúp đỡ
nhau, Không phân biệt chủng tộc, sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật,
xây dựng và giữ gìn an ninh trật tự, an ninh quốc phòng, góp phần tham gia vào
sự nghiệp cách mạng trong tình hình đổi mới hiện nay, để bảo vệ quê hương
25