Bài 35 benzen và đồng đẳng một số hiđrocacbon khác 12 bài giảng hóa học 11 (8)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.94 MB, 20 trang )
HÓA HỌC 11
TỪ KHÓA
1
D
2
U
3
4
5
B
T
N
T
N
G
M
Ô
I
B
E
N
Z
E
N
Ế
N
Ă
N
G
P
H
I
P
O
L
I
M
E
Câu 4: Đây là thứ mà người ta thường
Câu
Câu2:
5:ỞSản
thuyết
phẩm
Arrhenius,
của phản nước
ứng trùng
đóng
bỏ vào trong tủ quần áo để chống gián,
vai
hợptròlànày.
gì?
ẩm mốc....
H
I
Đ
R
O
C
A
C
B
O
N
T
H
Ơ
M
CHƯƠNG 7: HIĐROCACBON THƠM, NGUỒN
HIĐROCACBON THIÊN NHIÊN, HỆ THỐNG
HÓA VỀ HIĐROCACBON.
Hiđrocacbon thơm là những hiđrocacbon trong phân tử
chứa một hay nhiều vòng benzen.
Ví dụ:
Benzen
CH3
Toluen
CH CH2
Stiren
Naphtalen
Hiđrocacbon thơm có
1 vòng benzen trong
phân tử như: Benzen,
toluen, stiren.......
Phân loại
Hiđrocacbon thơm có
nhiều vòng benzen
trong phân tử như:
Naphtalen...
Hiđrocacbon thơm là nguồn nguyên liệu quan
trọng của công nghiệp tổng hợp polime, dược phẩm,
phẩm nhuộm....
.
Phẩm
nhuộm
Thuốc
nổ TNT
Polime
.
.
.
...
Dược
phẩm
BÀI 35: BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG. MỘT SỐ
HIĐROCACBON THƠM KHÁC
A. Benzen và đồng đẳng
I. Đồng đẳng, đồng phân, danh pháp, cấu tạo.
1. Dãy đồng đẳng của benzen:
- CTPT chung : CnH2n-6 ( n ≥ 6)
- VD : C6H6 , C7H8, C8H10..
2. Đồng phân, danh pháp
Đp vị trí tương đối
a. Đồng phân
của nhóm ankyl quanh
vòng
Từ C8H10 bắt đầu có đồng
phân.
Đp về cấu tạo mạch C
của mạch nhánh.
b. Danh pháp
Các nhóm ankyl (kèm vị trí trong vòng benzen)+
benzen
* Lưu ý: Đánh số các nguyên tử của vòng sao cho
tổng chỉ số trong tên là nhỏ nhất.
- Vd: Gọi tên chất có CT sau:
H3CH2C
CH3
CH3
4-etyl-1,2-đimetylbenzen.
Vận dụng
Gọi tên các đồng phân của C8H10
CH3
CH3
1,2 - đimetylbenzen
H3C
CH3
1,4 - đimetylbenzen
CH3
CH2CH3
CH3
1,2 - đimetylbenzen
etylbenzen
3. Cấu tạo:
- Benzen có cấu trúc phẳng và có hình lục giác đều.
Mô hình phân tử benzen.
- CTCT:
hoặc
II/ Tính chất vật lý:
- Nhiệt độ sôi tăng dần theo chiều tăng của phân tử
khối.
CTCT
CH3
CH2CH3
TÊN THAY
THẾ
Benzen
tS
80
Metylbenzen
111
Etylbenzen
136
- Các hiđrocacbon thơm ở thể lỏng có mùi đặc trưng,
không tan trong nước và tan trong các dung môi không
phân cực.
III/ Tính chất hóa học
Benzen có tính chất của hợp chất vòng.
Ankylbenzen vừa có tính chất của vòng vừa có
tính chất của mạch nhánh ankyl => 2 trung tâm
phản ứng.
R
1. Phản ứng thế
a. Thế nguyên tử hiđro của vòng bezen:
- Phản ứng với halogen:
+ Benzen chỉ phản ứng với brom khi có xúc
tác Fe.
Br
+ Br2
Fe
+ 2HBr
Brombenzen
+ Alkyl benzen phản ứng với Br2(bột Fe) thì sản
phẩm thế chủ yếu ở vị trí para và ortho so với
nhóm alkyl.
CH3
CH3
Br
ortho
Fe
+Br2
2- bromtoluen
(o – bromtoluen)
CH3
4- bromtoluen
(p – bromtoluen)
para
Br
- Phản ứng với HNO3
+
HO–NO2
H2SO4đ, to
NO2
+H2O
Nitrobenzen
- Quy tắc thế: Các ankylbenzen dễ tham gia phản
ứng thế nguyên tử H của vòng benzen hơn benzen và
sự thế ưu tiên ở vị trí ortho và para so với nhóm alkyl.
b. Thế nguyên tử hiđro của mạch nhánh:
+ Br2
CH3
to
CH2Br
Benzylbromua
2. Phản ứng cộng:
a. Cộng hiđro:
+ 3H2
to, Ni
Xiclohexan
b. Cộng clo:
Cl
+ 3Cl2
as
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Hexacloran
+ HBr
3. Phản ứng oxi hóa:
a. Phản ứng oxi hóa hoàn toàn:
CnH2n-6 + (3n-3)/2 O2
to
nCO2 + (n-3)H2O
b. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn
- Benzen không phản ứng với dung dịch thuốc tím
ngay cả khi đun nóng.
C6H6 + KMnO4
- Toluen làm mất màu dd thuốc tím tạo kết tủa MnO2:
CH3 +2KMnO4
to
COOK
Kakibenzoat
+2MnO2 +KOH+ H2O
Nâu đen
* Tóm tắt kiến thức
TCHH
Pư thế
Phản
ứng đặc
trưng
Thế ng.tử H
của vòng
Pư
cộng
Thế ng.tử H
mạch nhánh
(ankylbenzen)
Pư oxh
Oxh hoàn
toàn
Oxh ko hoàn
toàn
(ankylbenzen)
IV/ Củng cố:
Dùng phương
pháp hóa học nhận biết các chất sau:
Benzen, toluen, pent-1-in, but-2-en
benzen, toluen, pent-1-in, but-2-en.
+ dd Br2
Đáp án:
Ko hiện tượng:
benzen, toluen.
Dd Br2 mất màu:
pent-1-in, but-2-en
+dd KMnO4,t0
Ko hiện
tượng:
benzen
+ dd AgNO3/NH3
dd KMnO4
mất màu, có
nâu đen:toluen
Ko hiện
tượng:
but-2-en
Có vàng :
pent-1-in
C
Dựa vào hình ảnh và cấu tạo của hợp chất dưới
đây cho biết tên viết tắt của nó ?
Những sự kiện & hình ảnh dưới đây khiến bạn
liên tưởng đến hợp chất nào?
1929 - 1986
