BÀI GIẢNG HÓA HỌC 11
NGUỒN HIDROCACBON
TỰ NHIÊN
Bài 48: NGUỒN HIDROCACBON TỰ NHIÊN
II- Chưng Cất Dầu Mỏ:
1. Chưng cất dưới áp suất thừơng
a) Chương cất phân đoạn trong phòng thí nghiệm
- Sử dụng đối với các chất có nhiệt độ sôi khác nhau không nhiều.
- Ở cột cất phân đoạn hỗn hợp hơi càng lên cao càng giàu hợp phần có nhiệt độ
sôi thấp, vì hợp phần có nhiệt độ sôi cao đã bị ngưng đọng dần từ dưới lên.
SƠ ĐỒ CHƯNG CẤT PHÂN ĐOẠN TRONG PHÒNG THÍ
NGHIỆM
Nhiệt kế
Ống sinh hàn
Cột cất
phân đoạn
Hỗn hợp cần
phân tách
H2O
b) Chưng cất phân đoạn dầu mỏ
- Dùng để chưng cất dầu thô sau khi đã sơ chế để loại bỏ
nước, muối qua nhiều giai đoạn liên tiếp nhau để tách lấy các
chất khác nhau Các sản phẩm của các phân đoạn đó được đưa
đi sử dụng tiếp hoặc được chế biến tiếp.
Bảng 7.2. Các phân đoạn chưng cất dầu mỏ ở áp suất thường
Nhiệt độ sôi
Số nguyên tử C trong phân
tử
Hướng sử lý tiếp theo
< 1800C
1 – 10
Phân đoạn khí và xăng
Chung cất áp suất cao, tách phân
đoạn, C1-C2, C3-C4 khỏi phân
đoạn lỏng
170 – 270oC
10 – 16
Phân đoạn dầu hỏa
Tách tạp chất chứa S, dùng làm
nhiên liệu phản lực, nhiên liệu
thắp sáng, đun nấu, …
250 – 350oC
16 – 21
Phân đoạn dầu diezen
Tách tạp chất chứa S, dùng làm
nhiên liệu cho động cơ diezen
350 – 400oC
21 – 30
Phân đoạn dầu nhờn
Sản xuất dầu nhờn, làm nguyên
liệu cho cracking
400oC
> 30
Cặn mazut
Chưng cất áp suất thấp lấy
nguyên liệu cho cracking, dầu
nhờn, parafin, nhựa rải đường
2. Chưng cất dưới áp suất cao
Phân đoạn sôi ở to < 180oC được chưng cất ở áp suất cao :
* Phân đoạn C1-C2, C3-C4 dùng làm nhiên liệu khí hoặc
khí hóa lỏng hoặc dùng cho nhà máy hóa chất
* Phân đoạn lỏng (C5-C6) gọi là ete dầu hỏa, dùng làm dung môi hay
nguyên liệu cho nhà máy chất
* Phân đoạn (C6-C10) là xăng
3. Chưng cất dưới áp suất thấp
- Phần còn lại sau khi chưng cất ở áp suất thấp là cặn mazut, chiếm khoảng
40% dầu thô, là một loại hỗn hợp nhớt đặc, màu đen.
Phân đoạn linh động (dùng cho crackinh)
Dầu nhờn (để bôi trơn máy)
CẶN
MAZUT
Vazơlin (dùng trong y dược)
Parafin (dùng làm nến)
Atphan (dùng rải đường)