[»(Q)!AlIf'i1IHIIf'i1~IHIII~~
VOl NGAN. HANG
NganhNganhangdfi tich C~Cd6i mooCOchequanIy,
~
,
~
,
"
?
.A.
DAPUNGYEUCAUPHATTRIEN
CUACAC~
DOANHNGHIEP
DANDOANH
.
Huu lI~uh
u~t Doanh nghi$p quy d!nh ve doanh. nghi$p
dan doanh (cong ty trach nhi$m hCtuhc;1n,
cong
ty c6 phan, cong ty h<;1p
danh va doanh nghi$p
tu' nhan), co hi$u Il!Cthi hanh tU ngay 1/1/2000. Sau
bon nam thl!C hi$n, nganh Ngan hang da co nhieu
chuy~n bien kip thoi ca ve nh~n thuc va hanh dQng
gap pha!1cung eElnu'oc't<;lObu'oc dQt pha trong d6i
moi tu' duy kinh te, bao dam quyen tl! do, binh d~ng
tru'oc phap lu~t trong kinh doanh cua cac 10<;lihinh
doanh nghi$p, bao hQquyen va l<;1i
ich h<;1p
phap cua
nha dau tu'.
L
*
tren th! tru'ong quoc te co nhieu diEm bien phuc t<;lP,
dong tien nhieu nu'oc trong khu vl!C b! mat gia so voi
do la My, song bang sl! dieu hanh chinh sach tien t$
th~n tr<;>ng,linh hO<;ltchulJg ta da khong che l<;ImpMt
d mUc du'oi 5%, ty gia giCta dong Vi$t Nam so voi do
la My van giCtdu'<;1C
6n dinh. Neu cac nam 2000, 2001,
2002 mUc bien dQng ty gia tu'dng U'ng la 3,4%; 3,8%
va 2,1% thi nam 2003 chi khoang 1,5%; lai suat ngan
hang khong co bien dQng Ion va tUng bu'oc du'<;1c
tl! do
hoa nhu'ng van bao dam sl! ki~m soat cua Nha nu'oc;
cac cong cl,Jchinh sach tien t$ tUng bu'oc d6i moi phu
h<;1p
voi yeu cau phat tri~ncua nen kinhte va di dan
Chu 4",g xtJy dyng va cJi'u hanh IInh hOCjlt
theo thong 1$ quoc te. f)~ md rQng cho vay dap ung
:ac cOngcy chlnh 16ch tl'n t'
L
Lien .tl,Jcnhieu nam qua, mi;jc du lai suat va ty gia
cac nhu cau van ngay cang tang cua doanh nghi$p,
Ngan hang Nha nu'oc (NHNN) chi d<;locac t8 chuc tin
dl,Jng da d<;lnghoa cac hinh thuc huy dQng van trung
va dai h<;ln.Nhieu hinh thuc huy dQng van da du'<;1c
cac
t6 chuc tin dl,Jng (TCTD) tri~n khai, nhu' phat hanh trai
phieu bang dong Vi$t Nam va ngo<;lit$ voi cac mUc lai
suat hap dan va t<;lOdieu ki$n thu~n l<;1icho ngu'oi
mua, glti tien mQt ndi, rut tien d nhieu Mi, tiet ki$m glti
gap, tiet ki$m co quay so thu'dng, phat tri~n h<;1pIy
m<;lngIu'oimd them cac chi nhanh, phong giao d!ch,
rut ngan khoang cach, ti$n I~i cho m9i doi tu'<;1ng
khach hang. NhOdo, nguon van huy dQngcua cac h~
thong ngan hang thu'ong m<;liquoc doanh da tang
tru'dng voi toc dQ kha cao, binh quan khoang
23%/nam.
B€mc<;lnhdo, NHNN tich cl!c pMt tri~n moi quan
h$ voi cac t6 chuc tien t$ quoc te va ngan hang cac
nu'oc nham tranh thu cac nguon van tU ben ngoai
phl,Jc vl,J cong cUQc ph at tri~n kinh te. K~ tU khi noi I<;Ii
quan h$ voi cac t8 chuc tai chinh quoc te (thang
10/1993), NHNN da thay mi;jtChinh phu dam phan va
ky ket 92 chu'ongtrinh va dl! an, voi t6ng tr! gia cam
ket hdn 6,8 ty USD, trong do co nhieu dl! antai tr<;1
van
tin dl,Jngcho doanh nghi$p nho va vua.
,D6i mdi cd cht quan ly, t~o di€u ki~n cho cae
doanhnghi~p titp c~n tift hdn ngu6n vifn ngan hang
.Anh:M.H
Tuthang 10/1998, hai Lu~t ve NHNN va cac TCTD
co hi$u Il!C,Chinh phu da ban hanh cac COche hO<;lt
dQngtin dl,Jngap dl,Jngbjnh effingdoi voi cac doanh
. H~NQi
...
81
T~ cut NCMOIANG <16 1 NAM2004
~~~({i)IHI
({i)~IHIII~~
VOl NGAH HANG
quan h$ tin dl,lng giG'ata chuc tin
nghi$p thw?c cac thanh phan kinh thdi nhu.cau cua khach hang tren
dl,lng va doanh nghi$p dan doanh.
te. Tuy nhien, trong qua trinh sap' cd Sd kha nang nguon van cua
Tu thang 6/2002, NHNN da be quy
xep l<;Iidoanh nghi$p nha nU'dc, minh.
phan Idn doanh nghi$p g~p kh6
Ben c<;lnhhinh thuc cho vay, d!nh ve bien d(>lai suat cd ban thlfC
khan ve van d~ san xuat, kinh NHNN da ban hanh cd che ve cac
hi$n Cd che lai suat thoa thu~n,
doanh, neu ap dl,mg theo cd che hinh thuc cap tin dl,lng khac nhU' phu h9P vdi quan h$ cung - cau
chungthi c6 th~ xay ra h~u qua bat bao lanh, cho thue tai chinh, chiet van th! trU'ang: NHNN chu d(>ng
l<;Ji ve kinh te - xa h(>i,cho nen
khau b(> chung tu xuat kh~u va thlfC hi$n cac giai phap dieu hanh
Chinh phu da c6 m(>tso quy d!nh khuyen khich cac ta chuc tin dl,lng cac cong cl,I chinh sach tien t$ d~
rieng ve dieu ki$n cho vay mang md r(>ngcac hinh thuc cap tin dl,lng k~m soat lai suat thi trU'ang,tranh
tinh tinh the doi vdi doanh nghi$p nay doi vdi cac doanh nghi$p nhe nhG'ng bien d(>ng Idn.Thlfcte sau
hdn m(>t nam thlfC hi$n cho thay,
nha nU'dc, thu~n Iqi hdn so vdi
va vua. Thi dl,l nhU'bao lanh vay
doanh nghi$p dan doanh. Vi v~y van, baolanhthanhtoan, baolanh
day la m(>tbU'dCtien tich Clfc, t<;lO
nam 2002, mdi thlfC slf c6 Cd che
dlf thau, bao lanh thlfC hi$n h<;Jp dieu ki$n cho cac ta chuc tin dl,lng
tin dl:mg ngan hang dU'<;Jc
sU'a dai
huy d(>ngvan, thoa thu~n lai suat
dong, bao lanh bao dam chat
theo nguyen tac cua Cd che thi
cho vay vdi doanh nghi$p; doanh
lU'qng, bao lanh tai khoan thanh
trU'dng,tiep c~n thong 1$quoc te, toan va nhieu 10<;libao lanh khac. nghi$p dan doanh c6 dieu ki$n tiep
be cac quy d!nh U'Udai doi vdi
c~n va vay van ta chuc tin dl,lng
Hinh thuc bao lanh bang phat hanh
doanh nghi$p nha nU'dc,ap dl,lng
dU'9cnhieu hdn. Cac cong cl,Ikhac .
thU', xac nh~n bao lanh; phi bao
m(>tcd che tin dl,lng thU'dng m<;li .
ve
dieu hanh chinh sach tien t$
lanh do hai ben thoa thu~n; doi vdi
binh d~ng doi vdi cac 10<;lihinh
cua
NHNN dU'9cv~n hanh theo cd
nhu cau van tin dl,lng cua doanh
doanh nghi$p. NHNN da kien
che
thi trU'dng nhU'nghi$p vl,I thi
nghi$p dan doanh c6 th~ ket h9P
quyet be Slf can thi$p hanh chinh
dong thdi ca cho vay va bao lanh. trU'dng md, tai cap van, dau thau
doi vdi vi$c cho vay cua TCTD.
tin phieu Kho b<;lccOng rat suon
Doi vdi cac cong ty cho thue tai
CacTCTD dU'qctlf Ghuxem xet va
S8.
chinh net nai nhat la thlfC hi$n tin
thoa thu~n vdi cac doanh nghi$p
Tat ca cac Cd che quan Iy, v~n
dl,lng trung va dai h<;lnbang dong
dan doanh trang vi$c cho,vay van
hanh mdi cua NHNN deu hU'dng
Vi$t
Nam
va
ngo<;li
t
$
thong
qua
c6 bao dam bang tai san ho~c
ml,lc ti!3uphat tri~n nenkinh te thi
vi$c cho doanh nghi$p dan doanh
khong bao uam bang tai san, xU'Iy
ttl1dn~1> 96 slfquarl"Jy cua Nha
rui ro va thu hoi nq vay; md r(>ng thue may m6c, thj(~tbi, phlJ'9Q9Ji$Q
v~n
chuy~n
va
cac
batd'9r19.?a'Q".
",f1U'dC/
Cac bi$n Ptla'p ttllfc thi d~u
cho vay bang dong Vi$t Nam va
nham t<;lOthu~n Iqi cho doanh
khac
theo
yeu
cau
,cya"dbarih
ngo<;lit$ doi vdi doanh nghi$p dan
nghi$p n6i chung va doanh nghi$p
nghi$p; doanh nghi$p sq dl,lng tai
doanh; cho vay cac nhu cau van
san thue va thanh toan'tien thue
d~t,1doanh n6i rieng tiep c~n von
d~ dau tU', san xuat, kinh doanh,
vayva sU'dl,lng, cac dich VI,I khac
phl,lc vl,I dai song cua doanh theo. thoa thu~n, khi ketthuc thai
cua ngan hang. Vi$c qQi mdi Cd
nghi$p dan doanh... ma phap lu~t h<;lnthue doanh nghi$p dan doanh
chechovay, cd che bao'~am bang
khOngcam. Lai suat cho vay, muc dU'qcquyen mua l<;Ii ho~c tieR. tl,lC
tai sanhinh thanh tU vori' yay; cha
thue
tai
chinh,
doanh
nghi$'p
cho vay do hai ben thoa thu~n phu
vay
khong c6 bao dam bang tai
khong
phai
thlfC
hi$n
cac
bi$n
h<;Jp
vdi kha nang tra nq cua doanh
san nh,a da trinh bay tren day,
phap
the
chap,
cam
co
tai
san
khi
nghi$p dan doanh va muc d(>rui
dieu ki$n cha
ro, cung vdi cac bi$n phap bao thue, cho nen hinh thuc cap tin trong thlfc te da t<;lO
.
ta
chuc
tin
dl,lngva
doanhnghi$p
dam tien vay. Ap dl,lng phU'dng dl,lng nay phu hqp vdi dieu ki$n
thuc cho vay phu hqp vdi dieu ki$n thlfc te va tai chinh cua cac doanh ddn gian hoa thu tl,lcvay van. Cac
tachuc tin dl,lng luon quan tri$t
nghi$p nhe va vua hi$n nay. Vi$c
san xuat, kinh doanh va nhu cau
nguyen tac cho vay dlfa trencd Sd
the
chap,cam
co,
bao
lanh
bang
vay van cua doanh nghi$p dan
tinh
hi$u qua cua dlf an, khong qua
tai
san,
bao
dam
bang
tai
san
hinh
doanh nhU'cho vay theo h<;lnmuc
chu
tr9ng vao tai san the chap,
thanh
tUvan
vay
va
vay
van
khong
tin dl,lng doi vdi nhG'ng doanh
khong
phan bi$t thanh phan kinh
nghi$p c6 quan h$ vay van thU'dng phai bao dam bang tai san cua
xuyen, cho vay van ngan h<;ln, doanh nghi$p dan doanh dU'qc te; cai tien quy trinh, thu tl,lC cha
trung va dai h<;lndoi vdi dlf an dau thlfC hi$n theo quy d!nh t<;liNgh! vay theo hU'dng ddn gian hoa,
giam bdt phien ha cho doanh
tU'd~ doanh nghi$p chu d(>ngdU'qc dinh so 178/1999/ND-CP ngay
nghi$pvayvan,dong thdi v€indam
29/12/1999,
Ngh!
d!nh
so
van cho san xuat, kinh doanh...
bao an toan van vay va khOngtraj
85/2002/ND-CP
ngay
25/10/2002
Doi vdi cac dlf an Idn, VU'<;Jt
qua kha
vdi
quy d!nh cua phap lu~t. Thi dl,J
va m(>tso van ban hU'dngd€incua
nang cua m(>t ta chuc.tin dl,lng, thi
ve
mot
viec lam mdi la saw khi co
NHNN.Cac quy dinh t<;li van ban
cac ta chuc tin dl,lng S8 phoi hqp
.'
d~ dong tai tn;j nham dap U'ng kip
82
nay da thlfC Slf thOng thoang cho
Qu}e~~h so
80/2002/QD-TTg
T,wemNcANIiANc - s6 1 NAM 2004
~
~~iA\rIi1[HIrIi1~IHIII~~
VOl NGAN HANG
cua Thu tU'ong Chinh phu ve chinh
sach khuyen khich lieu th(,J nong
san hang hoa thong qua h<;1pdong
la NHNN ban hanh ngay Thong tU'
so
OS/2002/TT-NHNN
ngay
27/9/2002 hU'ang dEIn thl/C hi$n.
Cac to chuc tin d(,Jngda di;mg hoa
cac phU'dng thuc cho yay, trang d6
cho yay doi vai doanh nghi$p d~
doanh nghi$p k!p thdi U'ngvon cho
cac h9 nong dan san xuat nong
san da ky ket h<;1pdong lieu th(,J.
Cac to chuc tin d(,Jng bat dau c6
nhG'ng chU'dng trinh phoi h<;1pvoi
cac to chuc: B9 Nong nghi$p va
Phat tri~n nong thon, H9i Nong
dan Vi$t Nam,Tong Lien doan lac
d9ng Vi$t Nam, Lien hi$p cac h9i
khoa h<;>cva ky thu$t Vi$t Nam ky
cam ket he tr<;1cho chU'dng trinh
lien ket 4 nha (nha nong, nha khoa
h<;>c,nha nU'oc va nha kinh doanh)
d~ ph(,Jcv(,Jcho san xuat, che bien
va tieu th(,Jnong san hang hoa cua
cac doanh nghi$p va h9 gia dinh.
chuc tin d(,Jngxem xat, quyet d!nh
va tl/ ch!u trach nhi$m ve ma r9ng
cho yay khong phai ap d(,Jngcac
bi$n phap bao dam bang tai slm
hoi;jc bao dam bang tai san hinh
thanh tLtvon yay tren cd SOdanh
gia tinh kha thi, hi$u qua cua dl/ an
dau tU',phU'dngan nguon von va
uy tin cua doanh nghi$p. D~ g6p
phan bao dam an toan dong von
tin d(,Jngva trach nhi$m cua hai
ben (vay va cho yay), cac to chuc
tin d(,JngsU'd(,Jngnguon von huy
d9ng d~ g6p von thanh I$p Quy
bao lanh tin d(,Jngdoanh nghi$p
nho va vCta,t90 dieu ki$n cho vi$c
ma r9ng tin d(,Jngc6 hi$u qua. Tren
tinh than luon coi khach hang la
ngU'dib9n quy, dong hanh voi minh
tren con dU'dng CNH, HDH dat
nU'oc,h9i nh$p kinh te voi quoc te,
cac to chuc tin d(,Jngtiep t(,Jcxem
xat, chinh sU'ad!nh ky h9n tra n<;1
goc, lai von yay doi voi doanh
nghi$p dan doanh, nhat la doanh
nghi$p san xuat, kinh doanh a khu
\jiai phap va kiijn nghi
vl/c nong thon cho phu h<;1p
voi chu
D~ tiep t(,JChoan thi$n Cd che,
ky san xuat, kinh doanh cua cay
phat huy thanh qua da d9t dU'<;1C,
trang, v$t nuoi va kha nang tra n<;1
dong thdi thao go nhO'ng vU'ong
cua doanh nghi$p; tiep t(,Jcra soat
mik neu tren, NHNN liep t(,Jcthl/C
cac Cdche nghi$p v(,Jd~ ddn gian
thi chinh sach tien t$ theo hU'ong
hoa thu t(,Jc,rut ngan thdi gian giai
bao dam tang trU'ang on d1nh kinh
quyet cho yay; niem yet cong khai
te vi mo, kich thich dau tU' phat
va chu d9ng liep c$n trl/C liep voi
tri~n; Xay dl/ng moi trU'dng h09t
doanh nghi$p d~ hU'ong d~n k!p
d(:>ngtin d(,Jng binh d~ng doi vai
thdi cho cac doanh nghi$p biet ve
m<;>i
thanh phan kinh te, voi khung
quy trinh, thu t(,Jcyay von, thdi gian
pMp Iy dong b9, minh b9ch, phu
toi da giai quyet m6n yay, dieu ki$n
h<;1p
dan voi thong 1$va chufin ml/c
cho yay va kha nang dap U'ngcac
quoc te. Cac to chuc tin d(,Jng,hdn
nhu cau von cua doanh nghi$p.
Iuc nao het phai dieu chlnh Cd cau
tin d(,Jng chophu h<;1pvoi Cd cau
cua nen kinh te, ma r9ng va da
d9ng hoa vi$c cho yay va cac hinh
thuc cap tin d(,Jngkhac doi voi cac'
doanh nghi$p dan doanh. Nganh
Ngan hang se phoi h<;1pvoi Phong
ThLfdng m9i va cong nghi$p Vi$t
Nam, cac dja phU'dng va cac hi$p
h9i nganh nghe to chuc khao sat
o§ nam bat cac kh6 khan, vU'ong
mik ve Cd che tin d(,Jng,d~ liep t(,Jc
chinh sU'a phu h<;1pvoi Cd che th!
trLfdng, nhu cau h09t d9ng cua
doanh nghi$p va quy d!nh cua
phap lu$t. Khuyen khich cac to
T~ CIIfNChNfu\NC- s6 1NXM2004
TCtd!nh hU'angva cac giai phap
neu tren, nganhngan hang kien
ngh! Chinh phu chi d90 cac nganh
va d!a phU'dng som c6 chU'dng
trinh, ke h09ch tri~n khai c(,Jth~,
cac chinh sach ve dat dai, tin d(,Jng,
he tr<;1doanh nghi$p tim kiem th!
trU'dng,xuc lien thU'dngm9i, dau
tU'...theo dung nhU'cac quy d!nh t9i
Ngh! d!nh so 90/2001/ND-CPngay
23/11/2001ve chinh sach cua Nha
nU'ocdoi voi doanh nghi$p nho va
vCta.C6 chinh sach ho tr<;1
von cho
cac d!a phU'dngthanh I$p Quy bao
lanh tin d(,Jngdoanh nghi~eho va
vCta;ho tr<;1ve von va ban hanh Cd
che, chinh sach ve dao t90 chu
doanh nghi$p dan doanh va cung
cap thong tin c$p nh$t, day du ve
th! trU'dnga trang, ngoai nU'ocvoi
chi phi h<;1p Iy. Cac b9, nganhc6
lien quan phoi h<;1p ra soat Lu$t
Doanh nghi$p, Lu$t Khuyen khich
dau tU'trang nU'oc,Lu$t Thue, Lu$t
Hai quan, Lu$t cac To chuc tin
d(,Jng...va cac van ban hU'ongd~n
thi hanh cac Lu$t nay d~ dam bao
tinh dongb9, thongnhat,phu h<;1p
voi dieu ki$n thl/C te cua nen kinh
te - xa h9i Vi$t Nam va thong 1$
quoc te. Tien hanh'ki~m tra thU'dng
xuyen ve dieu ki$n dang ky kinh
doanh cua doanh nghi$p dan
doanh, xU' Iy nghiem cac trU'dng
h<;1p dang
ky kinh doanh khong
dung voi thl/C te. B9 Tai chinh can
ban hanh Cd che quan Iy va ki~m
soat thich h<;1p,bat bU9C doanh
nghi$p dan doanh ghi chap, c$p
nh$t so sach, phan anh dung tinh
hinh tai chinh, giup cho cac to chuc
tin d(,Jngrut ngan thdi gian thfim
d!nh khoan yay cua doanh nghi$p.
Theo d6 la to chuc, tri~n khai vi$c
dang ky the chap bat d9ng san cua
cac doanh nghi$p, ca nhan t9i So
Tai nguyen
. Moi trU'dng va
Uy ban
nMn dan xa, phU'dng,th! tran a
nhG'ngndi du dieu ki$n theo dung
quy d!nh cua phap lu$t; cong bo
cong khai nhG'ng ndi chU'a thl/c
hi$n vi$c dang ky doanh righi$p d~
to chuc tin d(,Jngbiet.
Cuoi cung, doi voi cac doanh
nghi$p dan doanh: phai c6 ke
ho9ch va chien 1U'<;1C
kinh doanh
phu
h<;1p
voi dieu ki$n thl/C te,
nganh nghe san xuat, kinh doanh
cua doanhnghi$p; chu d9ng liep
c$n cac thong tin ve th! trU'dng,xay
dl/ng va thl/C hi$n cac dl/ an dau tU'
kha thi, c6 hi$u qua, san phfim c6
kha nang c9nh tranh; h<;1p tac va
lien ket voi cac doanh nghi$p khac;
bao dam tinh minh b9ch ve tai
chinh, hoan thi$n giay td chung
minh quyen sO hO'uve tai san d~
doanh nghi$p c6 du dieu ki$n the
chap, cam co khi yay von ngan
hang.83