A. MỞ ĐẦU
§Êt ®ai lµ tµi nguyªn thiên nhiên v« cïng quý gi¸ của mỗi quốc gia, lµ t
liƯu s¶n xt ®Ỉc biƯt, lµ thµnh phÇn quan träng hµng ®Çu trong m«i trêng sèng,
cã ®Ỉc tÝnh cè ®Þnh trong kh«ng gian vµ v« h¹n vỊ thêi gian tån t¹i, lµ ®Þa bµn
ph©n bè d©n c, x©y dùng c¬ së kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi, an ninh qc phßng. V×
vËy ®Êt ®ai lµ vÊn ®Ị quan t©m hµng ®Çu cđa mçi qc gia, mçi ®Þa ph¬ng.
Trên đà phát triển của nhân loại đất đai ngày càng trở nên khan hiếm
vì sự gia tăng dân số và sự phát triển kinh tế. Vì vậy đối với mỗi quốc gia
phải có biện pháp thoả đáng để quản lý quỹ đất của mình một cách chặt chẽ,
hiệu quả, hợp lý và bền vững. Đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, là cơ sở
để phát triển kinh tế xã hội.
Trên bước đường đổi mới, mở cửa hội nhập nền kinh tế thò trường đã
cho thấy sự yếu kém trong công tác quản lý đất đai, sử dụng đất đai không
hợp lý, không đúng mục đích, quy hoạch không đảm bảo yêu cầu cho sự phát
triển kinh tế xã hội, đã gây sức ép nặng nề về nhiều mặt cho xã hội.
Chính vì vậy cơng tác quản lý nhà nước về đất đai, là một công tác quan
trọng làm cơ sở cho việc chỉnh lý bổ sung công tác quy hoạch và làm rõ các
mặt yếu kém tồn tại trong công tác quản lý đất đai và sử dụng đất, nhằm sử
dụng quỹ đất một cách hiệu quả, hợp lý và bền vững nguồn tài nguyên quý
giá này.
ĐÕn nay cïng víi c¶ níc, đặc biệt sau khi Luật Đất đai 2003 có hiệu lực
thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2004, UBND xã Cát Trinh ®· triĨn khai Luật
đến từng cán bộ xã và phổ biến rộng rãi cho nhân dân bằng nhiều hình thức khác
nhau: như Hội nghị, qua phương tiện truyền thanh của xã; thơng qua các hội
đồn thể của xã tổ chức tun truyền phổ biến các văn bản pháp luật có liên
quan đến nhân dân và doanh nghiệp trên địa bàn; sau khi Luật Đất đai được
qn triệt, đa số nhân dân ủng hộ và chấp hành tốt. Tuy nhiên, cơng tác quản lý
nhà nước về đất đai của UBND xã vẫn cßn một số tån t¹i vần phải khắc phục
trong thời gian đến để làm tốt hơn nữa cơng tác quản lý nhà nước về đất đai.
Xt ph¸t từ u cầu thực tế đó và q trình học tập tại trường Chính trị
tỉnh t«i tiến hành nghiên cứu ®Ị tµi: “ qu¶n lý nhà nước về đất đai ở xã Cát
Trinh - hun Phï C¸t - thực trạng và giải pháp. Với mong muốn nắm bắt được
tình hình quản lý nhà nước về đất đai thực tế ở xã Cát Trinh trong thời gian
vừa qua và đề xuất một số giải pháp chủ yếu cho việc quản lý nhà nước về
đất đai trong thời gian đến.
B. NỘI DUNG
1
i. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
1. Quan điểm của CN Mác-Lênin về đất đai:
Khi nghiên cứu và phân tích về sở hữu đất đai, C.Mác đã chỉ ra rằng: sở
hữu đất đai là một vấn đề to lớn của giai cấp cơng nhân. Nó là đối tượng của
những cuộc đấu tranh gay gắt giữa những điền chủ lớn chiếm hữu rất nhiều
ruộng đất và quần chúng nhân dân lao động khơng có ruộng đất, giữa những kẻ
bóc lột và người bóc lột. Sở hữu đất đai, nguồn gốc đầu tiên của mọi của cải đã
trở thành một vấn đề to lớn, mà việc giải quyết sẽ quyết định tương lai của giai
cấp cơng nhân.
Trung thành với học thuyết Mác, V.I.Lênin ln ln cho rằng, đất đai là
cơ sở cực kỳ quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội; là một tài sản q giá của
tồn thể nhân dân, sau khi lãnh đạo Cách mạng Tháng Mười Nga thành cơng,
Người đã ban hành sức lệnh về ruộng đất nhằm xóa bỏ chế độ tư hữu ruộng đất
của Nga hồng, địa chủ và Giáo hội..., thu hồi tồn bộ ruộng đất của giai cấp tư
sản và phong kiến ở Nga để chia cho nơng dân; thực hiện tất cả ruộng đất về tay
Xơviết. Sắc lệnh ruộng đất của V.I.Lênin đã khẳng định: “Vĩnh viễn xóa bỏ
quyền tư hữu về ruộng đất; từ nay ruộng đất khơng thể đem bán đi, mua về, th
mướn, cầm cố hay nhượng lại bằng bất cứ một cách nào khác.
Tất cả ruộng đất: ruộng đất của nhà nước, của các thái ấp, của nga hồng,
của các nhà tu, của các giáo hội, ruộng đất tơ nhượng, ruộng đất thừa tự, ruộng
đất tư, ruộng đất cơng và ruộng đất của nơng dân... đều bị tịch thu mà khơng có
bồi thường, đều trở thành tài sản của tồn dân và giao cho tất cả những người
cày cấy sử dụng”
2. Quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về đất đai:
Sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng vµ ®Ỉt biƯt lµ sau c¶i c¸ch rng ®Êt n¨m
1957 chÝnh qun C¸ch m¹ng ®· tÞch thu rng ®Êt cđa bän đÞa chđ phong kiÕn chia
cho d©n nghÌo, tiÕp ®ã vµo ®Çu nh÷ng n¨m 1960 hëng øng phong trµo hỵp t¸c ho¸ s¶n
xt n«ng nghiƯp do §¶ng vµ ChÝnh phđ ph¸t ®éng ë MiỊn B¾c, ®¹i bé phËn n«ng d©n
®· ®ãng gãp ®Êt ®ai vµo hỵp t¸c x·, cho nªn hiƯn tr¹ng ®Êt ®ai ®· cã nhiỊu thay ®ỉi. Do
®iỊu kiƯn khã kh¨n thiÕu thèn, hƯ thèng hå s¬ qu¶n lý cđa chÕ ®é tríc ®Ĩ l¹i cha c¶i
chØnh ®ỵc vµ kh«ng thĨ tiÕp tơc sư dơng ®ỵc n÷a.
HiÕn Ph¸p n¨m 1980 quy ®Þnh c«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc vỊ ®Êt ®ai mét
c¸ch cụ thể hơn, ®Êt ®ai thc së h÷u toµn d©n do Nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lý.
Ngµy 01/7/1980 ChÝnh phđ ban hµnh Qut đÞnh 201-CP nh»m t¨ng cường
thèng nhÊt qu¶n lý nhµ níc vỊ ®Êt ®ai vµ thùc hiƯn c«ng t¸c ®o ®¹c, lËp b¶n ®å,
ph©n h¹ng, ®¨ng ký thèng kª ®Êt ®ai trong c¶ níc. Nhng trong quá trình triển
khai còn gặp nhiều khó khăn do chất lượng hệ thống hồ sơ thiết lập theo chỉ
thò 299/TTg còn nhiều sai sót, hệ thống chính sách đất đai lại trong quá trình
đổi mới, do tr×nh ®é c«ng nghƯ cho c«ng t¸c nµy cßn l¹c hËu, ®é chÝnh x¸c c¸c
tµi liƯu kh«ng cao, ®Êt ®ai cßn lµ cđa chung kh«ng cđa riªng ai, cho nªn viƯc kª
khai ®¨ng ký ®Êt ®ai cßn rÊt nhiỊu sai sãt, thùc hiƯn kh«ng ®ång bé, viƯc ®¨ng ký
®Êt ®ai vµo hå s¬ ®Þa chÝnh rÊt h¹n chÕ vµ cã rÊt nhiỊu bÊt cËp.
Sau khi ®Êt níc hoµn toµn gi¶i phãng: §Ĩ tõng bíc hoµ nhËp c¸c chÝnh
s¸ch ®Êt ®ai cđa c¶ níc. ChÝnh phđ c¸ch m¹ng l©m thêi Céng hoµ MiỊn Nam
2
ViƯt Nam ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh số 01/75 ngµy 03/03/1975 ®Ĩ ®iỊu chØnh quan
hƯ ®Êt ®ai vµ xo¸ bá ph¸p lt ®Êt ®ai cđa chÕ ®é cò, xo¸ bá qun chiÕm h÷u ®Êt
®ai cđa ng qu©n, ng qun, tay sai, ®Þa chđ phong kiÕn, qc h÷u ho¸ giao
l¹i cho n«ng d©n vµo con ®êng lµm ¨n tËp thĨ th«ng qua c¸c tËp ®oµn s¶n xt ®Ĩ
tiÕn tíi hỵp t¸c x· cÊp cao.
§Õn n¨m 1980 Qc héi ban hµnh HiÕn ph¸p 1980 kh¼ng ®Þnh vỊ mỈt
ph¸p lý ®Êt ®ai thc së h÷u toµn d©n, do nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lý. T¹i ®iỊu
19 vµ 20 cđa HiÕn ph¸p “...®Êt ®ai, rõng nói, s«ng hå, hÇm má, tµi nguyªn thiªn
nhiªn lßng ®Êt... lµ cđa Nhµ níc ®Ịu thc së h÷u toµn d©n...” vµ “... Nhµ níc
thèng nhÊt qu¶n lý ®Êt ®ai theo quy ho¹ch chung nh»m ®¶m b¶o ®Êt ®ai sư dơng
hỵp lý vµ tiÕt kiƯm...”. §Ĩ cơ thĨ ho¸ HiÕn ph¸p 1980, Qc héi kho¸ VIII ®·
th«ng qua vµ ban hµnh Lt ĐÊt ®ai n¨m 1987 ngµy 29/12/1987, song song ®ã lµ
c¸c biƯn ph¸p thùc hiƯn còng nh c¬ chÕ tỉ chøc c¸c c¬ quan qu¶n lý ®Êt ®ai tõ
Trung ¬ng ®Õn tØnh hun ®ỵc cđng cè vµ t¨ng cêng nh»m phï hỵp víi ®iỊu kiƯn
ph¸t triĨn kinh tÕ x· héi ®Êt níc lóc b©y giê.
Sau khi cã nh÷ng chđ tr¬ng ®ỉi míi kinh tÕ ®Êt níc t¹i héi nghÞ Trung ¬ng
kho¸ VI vµ VII n¨m 1991, ®· kh¼ng ®Þnh m« h×nh kinh tÕ thÞ trêng, cã sù qu¶n
lý cđa nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chđ nghÜa. T¹i ĐiỊu 17 vµ 18 của HiÕn
ph¸p n¨m 1992 ®ỵc ban hµnh cã quy ®Þnh vỊ qu¶n lý ®Êt ®ai theo híng ®ỉi míi
vµ mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh “ toµn bé ®Êt ®ai thc së h÷u toµn d©n do Nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lý”, ®ßi hái sù ®ỉi míi vỊ chÕ ®é qu¶n lý còng nh viƯc sư
dơng ®Êt ph¶i đóng quy ho¹ch cã ®Þnh híng ®Ĩ phï hỵp víi ®iỊu kiƯn nỊn kinh tÕ
®ỉi míi cđa ®Êt níc.
Lt §Êt ®ai n¨m 1993 ®ỵc Qc héi kho¸ IX th«ng qua ngµy 14/7/1993
®Õn nay ®· ®ỵc sưa ®ỉi hai lÇn vµo c¸c n¨m 1998 vµ 2001. Cïng víi trªn 200 v¨n
b¶n díi lt ®ỵc ban hµnh nh»m ®¸p øng ®ỵc yªu cÇu kh¸ch quan ®Ỉt ra, ®Ĩ phơc
vơ cho sù nghiƯp c«ng nghiƯp ho¸, hiƯn ®¹i ho¸ ®Êt níc trong giai ®o¹n míi hiƯn
nay, ®Êt ®ai cµng cã ý nghÜa v« cïng to lín trong sù nghiƯp ph¸t triĨn kinh tÕ-x·
héi vµ b¶o vƯ Tỉ qc.
Luật Đất đai năm 2003 đã được Quốc hội thông qua ngày 26 tháng 11
năm 2003 có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm 2004 khẳng định: “Đất đai thuộc
sở hữu tồn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu”. Nhà nước thống nhất quản
lý theo quy hoạch và pháp luật , Nhà nước giao đất cho các tổ chức, hộ gia đình,
cá nhân sử dụng ổn định lâu dài, người sử dụng đất được phép chuyển đổi,
chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, bão lãnh, thừa kế, góp vốn bằng quyền sử
dụng đất.
3. Sự cần thiết quản lý nhà nước về đất đai trong giai đoạn hiện nay:
Hiện nay đÊt ®ai là mối quan tâm hàng đầu của mỗi quốc gia, là một trong
những vấn đề nhạy cảm, nóng bỏng của đất nước ta trong thời kỳ đẩy mạnh sự
nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập kinh tế quốc tế, thu hút
vốn đầu tư của nước ngồi vào Việt Nam, đối với mỗi ngành, mỗi lĩnh vực, hộ
gia đình, cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, cộng đồng dân cư phải có những quỹ
đất cụ thể để họ đầu tư canh tác sản xuất và thu hút nguồn lao động, đất đai ngày
càng có ý nghĩa hết quan trọng lµ thµnh phÇn quan träng hµng ®Çu trong m«i tr3
êng sèng, lµ ®Þa bµn ph©n bè d©n c, x©y dùng c¬ së kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi, an
ninh qc phßng.
Ngày nay đất đai ngày càng có giá trị cao, dẫn đến sự tranh giành thềm
lục đia, vùng biển hải đảo, biên giới đất liền giữa các nước chưa giải quyết xong,
vẫn đang còn đàm phán gay gắt, để giải quyết vấn đề này khơng chỉ ngày một
ngày hai mà về lâu về dài mới giải quyết được trên cơ sở những bằng chứng cụ
thể, mới chứng minh được chủ quyền lãnh thổ của các nước.
Sự gia tăng dân số nhanh và tốc độ phát triển kinh tế xã hội gây sức ép
việc quản lý bố trí quỹ đất của mình chưa chặt chẽ, chưa có hiệu quả, chưa
hợp lý và bền vững, sự yếu kém trong công tác quản lý đất đai, sử dụng đất
đai không hợp lý, không đúng mục đích, quy hoạch không đảm bảo yêu cầu
cho sự phát triển kinh tế xã hội, đã gây sức ép nặng nề về nhiều mặt cho xã
hội.
Năng lực quản lý điều hành và tổ chức thực hiện, tinh thần trách nhiệm
của một số UBND các cấp, một số lãnh đạo còn thiếu linh hoạt, nhạy bén trong
thực tiễn, sự phối hợp giữa ngành với các địa phwowngtreen nhiều mặt thiếu
chặt chẽ và khơng có hiệu quả, tinh thần trách nhiệm của một số cán bộ, cơng
chức còn yếu, kỷ luật hành chính chưa nghiêm.
Việc đầu tư phát triển hạ tầng, đền bù, giải tỏa, tái định cư, giao đất cho
các doanh nghiệp tại các khu, cụm cơng nghiệp còn thiếu tập trun, kiên quyết,
nhất qn, chính sách bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư
thường xun thay đổi, bổ sung gây khó khăn cho cơng tác gải phóng mặt bằng
Do vậy, quản lý nhà nước về đất đai trong giai đoạn hiện nay là vấn đề hết
sức cần thiết, cấp bách.
II. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐẤT Ở XÃ CÁT
TRINH TRONG THỜI GIAN VỪA QUA
1. Đặc điểm tình hình của xã Cát Trinh
1.1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội
Xã C¸t Trinh nằm ở phía đơng huyện Phù Cát, cách sân bay hàng
không Phù Cát 6km và cách thµnh phè Quy Nh¬n 36km vỊ phÝa B¾c, phÝa B¾c
gi¸p xã Cát Hanh và xã Cát Tài , phÝa Nam gi¸p xã Cát Tân và thò trấn Ngô
Mây, phÝa T©y gi¸p xã Cát Hiệp, phÝa §«ng giáp xã Cát Tường, cã tỉng diƯn
tÝch tù nhiªn 4.768,07 ha, toµn xã có 4 thôn, d©n sè trong xã là …….. ngêi.
Trên địa bàn xã có tuyến quốc lộ 1A, đường sắt Bắc-Nam chạy qua,
Tỉnh lộ 635 thông suốt từ thò trấn Ngô Mây đến xã Cát Tiến, hiện nay đã
hình thành tuyến đường vành đai Bắc-Nam, đường Đơng Tây tới khu vực ngả
6, đang hình thành khu phức hợp nhà máy may Nhà Bè và bến xe trung tâm
Phù Cát nằm trên đòa bàn.
NhiƯt ®é trung b×nh n¨m 260C, lỵng ma trung b×nh 1600-1800 mm/ n¨m
ph©n bè theo 2 mïa, mïa kh« và mïa ma, thuỷ văn khu vực chủ yếu là lượng
nước mặt tập trung vào mùa mưa, chảy theo đòa hình tự nhiên từ Tây sang
Đông rồi thoát ra các suối nhỏ. Trên đòa bàn xã có hồ chứa nước Suối Chay
4
cung cấp nước tưới cho 2 xã Cát Trinh và Cát Tân, trong năm 2009 được sự
quan tâm của UBND tỉnh, huyện và nguồn ngân sách của 2 xã Cát Trinh và Cát
Tân đã tiến hành khảo sát thiết kế kênh mương cấp 1 với chiều dài 6km, đến
nay đã thị cơng xong 1 km nhằm cung cấp nước tưới phục vụ sản xuất nông
nghiệp trong thời gian đến.
DiƯn tÝch ®Êt l©m nghiƯp của xã Cát Trinh 1829,41 ha, trong nh÷ng n¨m
qua cùng với nhân dân trång rừng vµ b¶o vƯ diƯn tÝch rõng th«ng qua c¸c dù ¸n
PAM, 327, trồng mới 52 ha thuộc dự án trồng rừng WB3.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, chính sách phát triên kinh tế
xã hội của Đảng và Nhà nước đã thật sự đi vào cuộc sống, niềm tin của nhân dân
vào sự lãnh đạo của Đảng nâng cao. Tuy nhiên, xã nhà cũng khơng gặp khơng ít
khó khăn, nhất là thời tiết diễn biến phức tạp, dịch bệnh gây hại gia súc, gia
cầm, giá cả vật tư leo thang, ảnh hưởng khủng hoảng tài chính thê giới, suy giảm
kinh tế trong nước đã và đang ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh, việc làm và
đời sơng của nhân dân.
Kinh tế tiếp tục tăng trưởng và phát triển, giá trị tổng sản phẩm xã hội đều
tăng hàng năm, năm 2010 ước đạt 93.724 triệu đồng, tốc độ tăng bình qn hàng
năm 10,98 %; cơ cấu kinh tế của xã có sự chuyển dòch theo hướng tích cực,
tăng dần tỷ trọng tiểu thủ công nghiệp - dòch vụ, giảm dần tỷ trọng ngành
nông- lâm -nghiệp. Thu nhập bình qn đầu người năm sau cao hơn năm trước,
năm 2010 đạt 6,4 triệu đồng/ người/ năm.
- Về sản xuất nơng- lâm- nghiệp: Sản xuất nơng nghiệp khá tồn diện tập
trung phát triển chủ yếu ở 2 nghành trồng trọt và chăn ni, tỷ trọng cơ cấu
trồng trọt chiếm 70,1%, chăn ni chiếm 29,9%. Giá trị sản xuất ước đạt 33.039
triệu đồng trong năm 2010. Về lâm nghiệp cơng tác quản lý, bảo vệ, chăm sóc
và phòng chống cháy rừng được triền khai thực hiện tốt. Cơng tác trồng rừng tập
trung theo các dự án và trồng rừng phân tán đạt kết quả, trong 5 năm qua đã
trồng mới 165,8 ha, trong đó dự án WB3 là 52 ha.
- Về sản xuất cơng nghiệp- tiểu thủ cơng nghiệp- thương mại và dịch vụ:
tiếp tục được duy trì và có bước phát triển khá hơn, một số ngành nghề truyền
thống ở địa phương vẫn duy trì ổn định và phát triển, trang thiết bị, máy móc, cơ
sở sản xuất được mở rộng, số lượng và sản phẩm hàng hóa có nâng lên góp phần
quan trọng trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giải quyết việc làm, tăng thu
nhập cho gia đình và xã hội.
- Tài chính- ngân sách: tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tốt việc thực hiện thu,
chi ngân sách đảm bảo đúng pháp luật, thu ngân sách năm sau cao hơn năm
trước, tổng thu ngân sách trong 5 năm qua đạt 24.651,518 triệu đồng, trong đố
thu từ tiền bán đấu giá quyền sử dụng đất 14.020,614 triệu đồng.
- Xây dựng kết cấu hạ tầng: cơng tác xây dựng kết cấu hạ tầng được quan
tâm đẩy mạnh trong 5 năm qua đã xây dựng được 49 cơng trình, tổng kinh phí
đàu tư 40.078,231 triệu đồng, hạ tầng giao thơng được chú trọng đầu tư, đã thực
hiện được 8,562 km bê tơng xi măng, 10,874 km cấp phối, triển khai xây dựng
bê tơng hóa kênh mương cấp 1 Suối Chay, xây dựng mới trụ sở UBND xã, trụ
5
sở các thơn, nhìn chung các cơng trình khi đưa vào sử dụng đã phát huy cao hiệu
quả kinh tế xã hội ở địa phương.
- Cơng tác quản lý, sử dụng đất đai, tài ngun và bảo vệ mơi trường: cơng
tác quản lý, quy hoạch và sử dụng đất đai ln được quan tâm chỉ đạo thực hiện,
trong 5 năm qua đã đưa vào sử dụng 238.233,25 m 2, tổ chức bán đấu giá quyền
sử dụng đất, xét cấp đất ở cho nhân dân, đất xây dựng cơng trình, cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân, tích cực chỉ đạo và thực hiện
Quyết định số 15/QĐ-UBND ngày 18 tháng 3 năm 2008 của UBND tỉnh Bình
Định về xử lý các trường hợp lấn, chiếm đất đai; giao đất khơng đúng thẩm
quyền, thu tiền khơng đúng quy định. Cơng tác bảo vệ tài ngun ln được
tăng cường, tích cực phối hợp với các ngành chức năng của huyện kiểm tra, xử
lý chấn chỉnh việc khai thác đất, cát, đá chẻ trên đại bàn, ý thức bảo vệ mơi
trường củ người dân ngày càng nâng lên.
Hoạt động văn hóa thơng tin, thể dục thể thao có bước phát triển nâng dần
chất lượng, nhiều hoạt động diễn ra sơi nổi, nhiều hình thức phong phú, phong
trào “ Tồn dân đồn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” tiếp tục được
đẩy mạnh. Hoạt động thơng tin, tun truyền của đài truyền thanh xã được đầu
tư, nâng cấp, chất lượng thơng tin được nâng lên, góp phần nâng cao nhận thức
trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về chủ trương, đường lối của Đảng, chính
sách pháp luật của Nhà nước và phục vụ nhiệm vụ chính trị ở địa phương.
Sự nhiệp giáo dục của xã ln được quan tâm chỉ đạo, chất lượng dạy và
học từng bước được nâng lên, đội ngũ giáo viên được chuẩn hóa 100% .
Trạm y tế xã với phương châm “Lương y như từ mẫu”, trạm đã thực
hiện tốt chương trình khám và điều trò bệnh nhân tại trạm , đã đáp ứng đươc
yêu cầu khám chữa bệnh của nhân dân nhiềm năm liền đạt chuẩn quốc gia về
y tế.
Phối hợp các ban ngành, đoàn thể và huyện đoàn xây dựng nhà tình
thương cho trẻ em, tiếp nhận và giải quyết kòp thời hàng cứu trợ của các tổ
chức xã hội, xây dựng nhà ở đơn sơ cho hộ nghèo, triển khai bảo hiểm y tế tự
nguyện trong nhân dân, thực hiện chính s¸ch xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, c¶i thiƯn ®êi
sèng cđa nh©n d©n trong xã, quan tâm giúp đỡ gia đình thương binh, gia đình
liệt sỹ, người có công với cách mạng và các đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt
khó khăn.
1.2. Số liệu đất đai của xã:
6
2. Tình hình quản lý nhà nước về đất đai ở xã Cát Trinh giai đoạn
2005-2010
7
2.1. Kết quả đạt được
Luật Đất đai năm 2003 được Quốc hội thông qua ngày 26/11/2003ø có
hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2004, đến ngày 29/10/2004 Chính phủ ban
hành Nghò đònh số 181/2004/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2003.
Căn cứ vào Chỉ thò số 05/2004/CT-TTg ngày 09/2/2004 của Thủ tướng Chính
phủ về triển khai thi hành Luật Đất đai. Trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của
Uỷ ban nhân dân tỉnh, Uỷ ban nhân dân huyện, Phòng Tài nguyên & Môi
trường, Uỷ ban nhân dân xã Cát Trinh căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của
mình đã triển khai và tổ chức thực hiện tốt Luật Đất đai 2003, cụ thể hoá
việc thực hiện các chính sách đất đai theo luật như: quy đònh về đấu giá
quyền sử dụng đất, hướng dẫn về hồ sơ xin giao đất, cho thuê đất, chuyển
mục đích sử dụng đất, hướng dẫn cho nhân dân về thủ tục và thông tin khi
cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tăng cường công tác tuyên truyền
phổ biến Luật Đất đai đến tận người dân.
- Xác đònh đòa giới hành chính, lập và quản lý hồ sơ đòa giới hành
chính:
Việc xác đònh được đòa giới hành chính để người dân biết, an tâm sản
xuất, sinh hoạt trên địa bàn của mình, giúp cán bộ quản lý giám sát dễ dàng
trên khu vực có thẩm quyền.
Hiện nay về đòa giới hành chính trên đòa bàn xã được xác đònh rõ ràng,
công tác quản lý hồ sơ đòa giới hành chính một cách chặt chẽ, việc lập bản
đồ hành chính được thực hiện và hoàn thành vào năm 2000 với tỷ lệ1/2000.
- Khảo sát, đo đạc, đánh giá, phân hạng đất, lập bản đồ đòa chính, bản
đồ hiện trạng sử dụng đất và bản đồ quy hoạch sử dụng đất:
Về đo đạc chưa có đo đạc chính quy, phần lớn dựa trên bản đồ chỉnh lý
năm 1999. ViƯc ph©n h¹ng ®Êt trªn ®Þa bµn xã trong thêi gian qua ®· thùc hiƯn
theo quy tr×nh ph©n h¹ng ®Êt theo quy ®Þnh cđa NghÞ ®Þnh 73/N§-CP cđa ChÝnh
phđ.
- Quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất:
Thùc hiƯn ĐiỊu 16, 17, 18 Lt ĐÊt ®ai n¨m 1993, NghÞ ®Þnh sè
68/2001/N§-CP ngµy 01/10/2001 và tại mục 2 Luật Đất đai 2003, chương 3
Nghò đònh số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 cđa ChÝnh phđ vỊ quy ho¹ch
vµ kÕ ho¹ch sư dơng ®Êt. Xã Cát Trinh ®· triĨn khai thùc hiƯn theo NghÞ đÞnh
64/CP cđa ChÝnh phđ vỊ giao ®Êt n«ng nghiƯp cho hé gia ®×nh c¸c nh©n sư dơng
vµo mơc ®Ých s¶n xt n«ng nghiƯp, giao đất ở cho các hộ gia đình, cá nhân sử
dụng ổn định lâu dài.
Cơng tác quản lý, quy hoạch và sử dụng đất đai ln được quan tâm chỉ
đạo thực hiện, đã đưa vào sử dụng 238.233.25 m 2, bán đáu giá quyền sử dụng
đất 54.082.05 m2, xét cấp đất ở cho nhân dân 41.151.2 m2, đất xây dựng cơng
trình 143.000 m2.
8
Đối với các dự án được quy hoạch triển khai tại xã Cát Trinh hàng năm
đều có tổ chức họp các ban ngành, đoàn thể, họp nhân dân tham gia để đóng
góp ý kiến thông qua kỳ họp HĐND xã trình cấp thẩm quyền xem xét phê
duyệt .
- Công tác lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm:
Song song c«ng t¸c quy ho¹ch sư dơng ®Êt, hµng n¨m UBND xã ®· triĨn
khai c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch sư dơng ®Êt, c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch sư dơng ®Êt trªn
®Þa bµn chđ u lµ kÕ ho¹ch sư dơng ®Êt lµm khu d©n c, kế hoạch bán đấu giá
quyền sử dụng đất vµ mét sè c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n chđ u.
C«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch sư dơng ®Êt hµng n¨m cđa x· dùa vµo NghÞ qut
cđa §¶ng vµ NghÞ qut cđa H§ND xã.
- Thực hiện việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích
sử dụng đất:
Ngoài nghiệp vụ quản lý cơ sở, cán bộ đòa chính xã đã được tập huấn
công tác quản lý đất đai để kòp thời nắm bắt các yêu cầu của cấp trên giao
cho. Khi UBND huyện giao đất, cho thuê đất của một tổ chức, cá nhân nào
trên đòa bàn, cán bộ đòa chính xã cũng được mời đến để giám sát.
C«ng t¸c giao ®Êt trong thêi gian qua ®· ®¹t ®ỵc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kĨ
gi¶i qut ®ỵc nhu cÇu ®Êt ë cho d©n, ®a ®ỵc mét sè diƯn tÝch lín ®Êt cha sư
dơng vµo s¶n xt mang l¹i hiƯu qu¶ nhÊt ®Þnh. Góp phần đa c«ng t¸c qu¶n lý
nhµ níc vỊ ®Êt ®ai trªn ®Þa xã ®i vµo nỊ nÕp, ®óng quy ®Þnh ph¸p lt.
- Đăng ký quyền sử dụng đất, lập quản lý hồ sơ đòa chính, cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất:
Hiện nay UBND xã đã thành lập phòng làm việc theo cơ chế “một
cữa”, việc giải quyết các loại hồ sơ tuân thủ theo đúng quy đònh của nhà
nước, UBND xã quản lý hồ sơ đòa chính và thẩm tra hồ sơ xác nhận nguồn
gốc, thời điểm sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất. Việc xác nhận này được
thông qua Hội đồng nhà đất một cách công khai và khách quan.
C«ng t¸c cÊp giÊy chøng nhËn qun sư dơng ®Êt cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n
lµ mét chđ tr¬ng lín cđa §¶ng vµ Nhµ níc, đại đa số nhân dân được cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất theo Nghị định 64/NĐ-CP của Chính phủ, hiện
nay một số hộ gia đình, cá nhân đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo mẫu giấy mới,
Về thực hiện Quyết định số 15/QĐ-UBND ngày 18 tháng 3 năm 2008 của
UBND tỉnh Bình Định ban hành quy định về xử lý các trường hợp lấn, chiếm
đất đai; đất giao khơng đúng thẩm quyền, thu tiên khơng đúng quy định và cấp
giáy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các trường hợp đủ điều kiện tiếp tục
sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Bình Định, UBND xã đã thống kê xác lập hồ sơ đề
nghị UBND huyện cấp giấy giấy cho 181 trường hợp, ngêi d©n ®· thÊu hiĨu ®ỵc
tÇm quan träng cđa c«ng t¸c nµy, cho nªn viƯc kª khai ®¨ng ký cđa ngêi d©n
còng lµ mét thn lỵi c¬ b¶n cho ho¹t ®éng ®¨ng ký ®Êt ®ai cÊp giÊy chøng nhËn
qun sư dơng ®Êt .
9
- Thống kê, kiểm kê đất đai:
Công tác kiểm kê đất đai và xây dựng bản đồ hiện trạng sử dụng đất
đònh kỳ 5 năm một lần là một trong những công tác quan trọng của UBND
các cấp và cơ quan ngành tài nguyên và môi trường, nhằm góp phần thực
hiện tốt công tác quản lý nhà nước về đất đai.
Thống kê kiểm kê giúp cán bộ quản lý nhà nước về đất đai xác đònh
từng loại đất đang sử dụng theo ranh giới hành chính trên địa bàn xã và sự
tăng, giảm các loại đất qua từng thời kỳ kiểm kê.
KiĨm kª đất đai năm 2005 và thống kê đất đai hàng năm là cơ sở thuận lợi
cho việc kiểm kê đất đai năm 2010 ®· lËp ®ỵc b¶n ®å hiƯn tr¹ng sư dơng ®Êt trên
đòa bàn ranh giíi hµnh chÝnh cđa xã râ rµng, toµn bé diƯn tÝch ®Êt ®ai ®· ®ỵc
chØnh lý.
§ỵc sù quan t©m chØ ®¹o cđa c¸c cÊp l·nh ®¹o tõ hun ®Õn x·, c¸n bé ®Þa
chÝnh nhiƯt t×nh, có tinh thần trách nhiệm cao do đó công tác thống kê, kiểm
kê đất đai và xây dựng bản đồ hiện trạng sử dụng đất trong những năm qua
đem lại kết quả tốt, tạo tiền đề cho công tác quản lý nhà nước về đất đai
trong thời gian đến.
Tuy nhiªn, bªn c¹nh ®ã c«ng t¸c kiĨm kª ®Êt ®· mang l¹i nh÷ng kÕt qu¶
nhÊt ®Þnh: N¾m ®ỵc sè liƯu c¸c lo¹i ®Êt theo mơc ®Ých sư dơng vµ theo thµnh
phÇn sư dơng, n¾m ®ỵc quỹ ®Êt c«ng Ých do x· qu¶n lý, quỹ ®Êt cha sư dơng,
ph¸t hiƯn ®ỵc nh÷ng diƯn tÝch ®Êt “v« chđ” ; ®ång thêi qua kiĨm kª ph¸t hiƯn
nhiỊu trêng hỵp sư dơng ®Êt kh«ng hỵp ph¸p, lÊn chiÕm tr¸i phÐp, ®· xư lý c¸c
trêng hỵp vi ph¹m lt ®Êt ®ai, thu håi diƯn tÝch lÊn chiÕm, diƯn tÝch sư dơng
kh«ng ®óng mơc ®Ých x©y dùng ®ỵc b¶n ®å hiƯn tr¹ng sư dơng ®Êt cÊp x· vµ cÊp
hun ®Ĩ phơc vơ cho c«ng t¸c l·nh ®¹o vµ chØ ®¹o c¸c cÊp.
§ång thêi qua c«ng t¸c thống kê, kiĨm kª, ®Ĩ chóng ta nh×n nhËn l¹i sè
liƯu thèng kª ®Êt hµng n¨m, tõ ®ã cã nh÷ng nhËn xÐt vỊ t×nh h×nh biÕn ®éng ®Êt
®ai, t×nh h×nh qu¶n lý nhµ níc vỊ ®Êt ®ai cđa cÊp c¬ së, tr×nh ®é n¨ng lùc chuyªn
m«n cđa c¸n bé cÊp c¬ së nãi chung vµ c¸n bé ®Þa chÝnh x· nãi riªng.
- Quản lý tài chính về đất đai
Theo quy đònh tại khoản 1 Điều 5 của Luật Đất đai 2003 thì: “Đất đai
thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu”. Thông qua việc
quy đònh các khoản thuế và lệ phí khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất hoặc
khi người sử dụng đất thực hiện các quền lợi hợp pháp của mình điều này sẽ
làm hài hoà các lợi ích của Nhà nước và người sử dụng đất và giúp làm bình
đẳng giữa các chủ thể sử dụng đất, giữa Nhà nước với người sử dụng đất. Vì
vậy các khoản thu từ thuế và lệ phí từ đất đai chính là nguồn thu đán g kể cho
ngân sách Nhà nước.
- Quản lý và phát triển thò trường quyền sử dụng đất trong thò trường
bất động sản:
10
Việc chứng thực các loại hồ sơ có liên quan về đất đai được niêm yết
công khai, tránh trường hợp gây sách nhiễu công dân, tuỳ loại hồ sơ hẹn
ngày giao trả kết quả cụ thể, tránh làm phiền hà cho nhân dân.
Cán bộ điạ chính xã và cán bộ tư pháp là người trực tiếp với dân khi
người dân thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, thế
chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất cho các tổ chức tín dụng, cho nên việc
xác đònh diện tích đất và giá trò trên đất là một việc làm hết sức quan trọng,
nhằm tránh việc đầu cơ, giá trôi nổi trên thò trường bất động sản có sự cạnh
tranh nhưng không lành mạnh.
- Quản lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghóa vụ của người sử
dụng đất:
Thực hiện quản lý giám sát việc thực hiện quyền và nghóa vụ của
người sử dụng đất, chính là việc xem xét đánh giá người sử dụng đất dã thực
hiện quyền và nghóa vụ của mình đúng pháp luật đất đai ban hành hay chưa.
Để thực hiện được điều đó quản lý Nhà nước về đất đai phải có những biện
pháp thích đáng như: Tuyên truyền phổ biến Luật Đất đai cũng như các văn
bản hướng dẫn thi hành rộng rãi trong cán bộ và nhân dân nhất là các quyền
và nghóa vụ cuả người sử dụng đất, tuyên truyền chú trọng đi vào chiều sâu,
bằng nhiều hình thức thích hợp, đề cao ý thức trách nhiệm cuả các chủ sử
dụng đất, tạo điều kiện để người sử dụng đất yên tâm đầu tư trên mảnh đất
của mình.
Trong thời gian vừa qua dưới sự quan tâm chỉ đạo của các cấp Uỷ
Đảng, chính quyền, công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật đất đai trên đòa
bàn xã được chú trọng, đã tổ chức cho cán bộ và nhân dân học tập và thực
hiện đúng pháp luật đất đai bước đầu đã đạt được một số kết quả tích cực.
- Kiểm tra việc chấp hành các quy đònh của pháp luật về đất đai xử lý
vi phạm về pháp luật đất đai:
C«ng t¸c kiểm tra việc chấp hành các quy đònh của pháp luật về đất đai
lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cđa c«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc vỊ ®Êt ®ai.
Qua qu¸ tr×nh kiểm tra gióp ta ph¸t huy ®ỵc c¸c mỈt tÝch cùc vµ kh¾c phơc mỈt
tiªu cùc trong viƯc chÊp hµnh ph¸p lt ®Êt ®ai cđa c¸c tỉ chøc, hé gia ®×nh, c¸
nh©n sư dơng ®Êt. §ång thêi ph¸t hiƯn ra nh÷ng néi dung cđa ph¸p lt kh«ng
phï hỵp víi t×nh h×nh thùc tiƠn ®Ĩ gãp ý kiÕn, nh»m n©ng cao tÝnh kh¶ thi vµ hiƯu
lùc ph¸p lt.
Trong những năm trước đây công tác quản lý đất đai ở đòa phương còn
buông lỏng, cán bộ đòa chính chưa quan tâm đúng mức về pháp luật đất đai
nên có nhiều vụ việc vi phạm về đất đai xảy ra mà cơ quan quản lý Nhà
nước về đất đai không hề hay biết, một số cán bộ lợi dụng chức quyền và
quyền hạn của mình bằng nhiều hình thức chiếm dụng tham nhũng đất đai,
một số bộ phận nhân dân lợi dụng sự không hiểu biết của mình họ đã tự ý
11
xây dựng nhà cửa, công trình, chiếm dụng, lấn chiếm đất công của Nhà nước.
Chính vì vậy công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành cá quy đònh của
pháp luật về đất đai cần phải được làm thường xuyên.
Trong những năm gần đây, đặc biệt từ sau khi Luật Đất đai 2003 được
ban hành công tác quản lý nhà nước về đất đai được triển khai rộng rãi trong
cán bộ và nhân dân.
- Giải quyết tranh chấp về đất đai, giải quyết khiếu nại tố cáo các vi
phạm trong quản lý và sử dụng đất đai.
Giải quyết tranh chấp, khiếu nại tố cáo chủ yếu lµ ®¬n th khiÕu n¹i ®ßi l¹i
®Êt cò, båi thêng tiỊn c«ng khai ph¸, båi thêng thiƯt h¹i, tranh chÊp vỊ ranh giíi
sư dơng, thõa kÕ ®Êt trong dßng téc, ®Êt cho mỵn råi chiÕm dơng. Trong qu¸
tr×nh thÈm tra x¸c minh, th× ®¬n tranh chÊp ranh giíi sư dơng ®Êt thêng ®¬n gi¶n
h¬n, viƯc gi¶i qut chđ u dùa vµo hå s¬ ®Þa chÝnh, b¶n ®å ®Þa chÝnh ®· ®ỵc
thiÕt lËp qua c¸c thêi kú vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p lt ®Ĩ tiÕn hµnh gi¶i qut. §èi
víi ®¬n th khiÕu n¹i thêng khã kh¨n, tèn nhiỊu thêi gian h¬n, ngêi khiÕu n¹i thêng cã sù bÊt ®ång quan ®iĨm lín, thêi gian thÈm tra x¸c minh thêng kÐo dµi vµ
phøc t¹p h¬n. ViƯc gi¶i qut ®¬n th khiÕu n¹i trªn ®Þa bµn xã trong thêi gian
qua ®ỵc quan t©m vµ chØ ®¹o kÞp thêi.
§èi víi cÊp x· t¨ng cêng c«ng t¸c hoµ gi¶i cđa c¸c ®oµn thĨ ®Ĩ gi¶i qut
viƯc tranh chÊp ®Êt ®ai trong néi bé nh©n d©n, góp phần ổn đònh tình hình an
ninh- chính trò- xã hội của đòa phương.
Lt ĐÊt ®ai n¨m 2003 cã hiƯu lùc thi hµnh tõ ngµy 01/7/2004 cho phÐp
ngêi sư dơng ®Êt cã các qun; chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho
thuê lại, thừa kế, tặng cho quền sử dụng đất, thế chấp, bảo lãnh, góp vốn
bằng quyền sử dụng đất được rộng rãi hơn, tõ ®ã ph¸t sinh vÊn ®Ị tranh chÊp
trong néi bé nh©n d©n vµ gi÷a ngêi d©n c¸c tỉ chøc Nhµ níc.
- Quản lý các hoạt động dòch vụ công:
Trong thời gian vừa qua UBND xã đã phối hợp với các ban ngành đoàn
thể làm tốt công tác quản lý nhà nước về đất đai, kòp thời ngăn chặn phát
hiện một số cán bộ thoái hoá biến chất dẫn đến sai phạm trong việc quản lý
đất đai, lợi dụng chức quyền vượt quá quyền hạn, bao che cho người vi phạm
pháp luật đất đai, góp phần đáng kể tránh thiệt hại đến tài nguyên đất.
Ban đòa chính phối hợp với ban tư pháp, công an, xã đội đã kòp thời
ngăn ngừa các phần tử lợi dụng kiếm lời không chính đáng đối với những
người dân ít hiểu biết về pháp luật đất đai và biết ít thông tin về đất.
Đi đơi với nhiệm vụ quản lý nhà nước về đất đai, cơng tác bảo vệ mơi
trường ln được UBND xã quan tâm chú trọng, góp phần làm cho mơi trường
ln sạch đẹp.
2.2. Tồn tại:
Với những kết quả đạt được, tuy nhiên cơng tác quản lý nhà nước về đất
đai, tài ngun có mặt còn hạn chế, tình trạng tranh chấp, lấn chiếm đất đai, xây
dựng nhà trái phép, sử sụng đất đai khơng đúng mục đích còn xảy ra, giải quyết
12
những tồn tại trên lĩnh vực đất đai còn chậm, kéo dài, cơng tác quy hoạch đất
hàng năm chưa kịp thời, chưa hồn thành qui hoạch chi tiết và đầu tư xây dựng
hạ tầng kỹ thuật khu trung tâm xã theo Nghị quyết đề ra, việc khai thác, đất, cát,
đá chẻ, đào bới cây cảnh chưa xử lý triệt để.
Hiện nay trên đòa bàn x· cha ®ỵc ®o ®¹c b¶n ®å ®Þa chÝnh chÝnh quy,
hiƯn nay cßn dïng b¶n ®å gi¶i thưa ®o ®¹c chØnh lý nhiỊu lÇn, ®é chÝnh x¸c thÊp.
Cha cã b¶n ®å ®o ®¹c ®Êt l©m nghiƯp vµ ®Êt ®åi nói cha sư dơng, hiƯn nay lo¹i
®Êt nµy vÉn dïng lo¹i b¶n ®å UTM lËp n¨m 1982 ®Ĩ qu¶n lý vµ giao ®Êt.
HƯ thèng hå s¬ ®Þa chÝnh ®ỵc lËp trªn b¶n ®å cã ®é chÝnh x¸c thÊp, c«ng
t¸c lu trư cßn cã nhiỊu bÊt cÊp, hiƯn nay c«ng t¸c lu trư hå s¬ ®Þa chÝnh cÊp c¬ së
cha ®ỵc chó träng nhiỊu sỉ s¸ch bÞ mèi x«ng, r¸ch n¸t.
Trên đòa bàn xã cha lËp ph¬ng ¸n quy ho¹ch sư dơng ®Êt, cho nªn g©y
kh«ng Ýt khã kh¨n trong c«ng t¸c giao ®Êt, thu håi ®Êt vµ cÊp giÊy chøng nhËn
qun sư dơng ®Êt g©y nhiỊu khã kh¨n trong c«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc vỊ ®Êt ®ai
trªn ®Þa bµn.
Tr×nh ®é c¸n bé ®Þa chÝnh còn yếu, đội ngũ cán bộ còn mỏng nên chưa
đáp ứng được yêu cầu quản lý nhà nước về đất đai, biªn chÕ qu¸ Ýt mét c¸n bé
ph¶i kiªm nhiƯm nhiỊu c«ng viƯc.
Tr×nh tù thđ tơc hµnh chÝnh gi¶i qut cßn g©y nhiỊu phiỊn hµ cho ng¬×
d©n. Trên đòa bàn xã có nhiều dự án đang được triển khai trong khi đó nảy
sinh những vấn đề khiếu nại tranh chấp, nhất là lónh vực giải toả đền bù, các
văn bản giải quyết chính sách đền bù còn chồng chéo không đồng bộ về chế
độ đền bù, hỗ trợ giá bất cập gây trì truệ trong công tác giải phóng mặt bằng.
Về thực hiện Quyết định số 15/QĐ-UBND ngày 18 tháng 3 năm 2008 của
UBND tỉnh Bình Định ban hành quy định về xử lý các trường hợp lấn, chiếm
đất đai; đất giao khơng đúng thẩm quyền, thu tiên khơng đúng quy định và cấp
giáy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các trường hợp đủ điều kiện tiếp tục
sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Bình Định, UBND đã thống kê trên địa bàn xã có
432 trường hợp được tiếp tục sử dụng đất cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất, đến nay chỉ cấp được 181 trường hợp là chưa đạt kế hoạch đề ra.
Thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân q
nhiều giấy tờ. Một số hộ dân tranh thủ ngày lễ, ngày nghỉ dựng nhà lấn chiếm
đất đai, dẫn đến việc ngăn chặn không kòp thời, giải quyết xử lý vi phạm
trong lónh vực đất đai thiếu kiên quyết.
2.3 Ngun nhân kết quả, tồn tại:
Ngun nhân của những kết quả đạt được là do có đường lối đổi mới
đùng đắn của Đảng, sự lãnh đạo chỉ đạo của Trung ương Đảng, Chính phủ, của
Nhà nước, sù quan t©m cđa các cấp Uỷ Đảng, chính quyền, c¸c së ngµnh cđa
tØnh, huyện ®· cã nhiỊu cè g¾ng gióp ®ì vỊ mäi mỈt, sự lãnh đạo, chỉ đạo của
Đảng ủy, quản lý, điều hành của UBND xã được đổi mới có tiến bộ và sâu sát
cơ sở hơn, sự nỗ lực phấn đấu của tồn Đảng bộ, nhân dân, của các ngành, Mặt
trận, đồn thể trong xã đã t¹o ®iỊu kiƯn thuận lợi cho xã thực hiện tốt c«ng t¸c
qu¶n lý nhµ níc vỊ ®Êt ®ai trong thêi gian qua.
13
Giải quyết những tồn tại về đất đai là vấn đề nóng bỏng lâu nay được xã
hội rất quan tâm, đặc biệt đối với người sử dụng đất mà chưa được cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất, để thực hiện những vấn đề trên, nhiều văn bản
pháp quy đã được ban hành, đặc biệt từ khai Luật Đất đai 2003 có hiệu lực thi
hành, một số Nghị định của Chính phủ được ban hành đã tháo gỡ nhiều vướng
mắc tồn tại từ nhiều năm không giải quyết được, đến ngày 18 tháng 3 năm 2008
UBND tỉnh Bình Định đã ban hành Quyết định số 15/QĐ-UBND về xử lý các
trường hợp lấn, chiếm đất đai; đất giao không đúng thẩm quyền, thu tiên không
đúng quy định và cấp giáy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các trường
hợp đủ điều kiện tiếp tục sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Bình Định, đây là quyết
định có ý nghĩa quan trọng đã giúp cho cấp huyện và xã có định hướng cụ thể
trong việc xử lý những tồn tại về đất đai.
Với những nguyên nhân kết quả đạt được, tuy nhiên, việc quán triệt
nghiên cứu các Nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách của Nhà nước, các
Nghị định, các văn bản để vận dụng và cụ thể hóa vào các chương trình, kế
hoạch đôi lúc còn thiếu năng động, sáng tạo, thiếu trọng tâm, chưa có giải pháp
đồng bộ, sát thực tế, tính khả thi cao để tổ chức thực hiện, chậm sơ tổng kết rút
kinh nghiệm.
Một số cán bộ, công chức, đảng viên, cán bộ tham mưu thiếu tinh thần
trách nhiệm được giao, năng lực cán bộ công chức chưa đáp ứng yêu cầu so với
nhiệm vụ mới, sự phối hợp giữa các ban ngành đoàn thể ở địa phương chưa chặt
chẽ, thiếu đồng bộ, công tác vận động quần chúng còn nhiều hạn chế.
Một số bộ phận nhân dân còn chưa có ý thức cao trong việc bảo vệ nguồn
tài nguyên quý giá này, chưa thấy tầm quan trọng và lợi ích về tương lai mà chỉ
thấy lợi ích cho bản thân, lợi ích trước mắt đã khai thác sử dụng đất không đúng
mục đích làm hủy hoại đất, chưa thật sự cùng với Đảng, Nhà nước, chính quyền
ở địa phương bảo vệ nguồn tài nguyên này.
Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng chưa được tiến hành
thường xuyên, sâu rộng, do đó việc chuyển tải các chủ trương, Nghị quyết của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước chậm đi vào cuộc sống.
3. Những kinh nghiệm rút ra:
- Trước hết phải quán triệt đầy đủ, sâu sắc quan điểm, chủ trương của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, vận dụng đúng đắn, sáng tạo vào
điều kiện cụ thể ở địa phương, tranh thủ sự giúp đỡ nhiều mặt của cấp trên mà
đề ra chương trình, kế hoạch, giải pháp cụ thể để tổ chức thực hiện .
- Thường xuyên giáo dục tư tưởng trong Đảng và nhân dân tạo sự thống
nhất nội bộ và sự đồng thuận của xã hội, xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm
chất về chuyên môn nghiệp vụ, lý luận nhận thức về chính trị, có tinh thần trách
nhiệm cao đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ.
- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, coi trọng việc sơ tổng
kết rút kinh nghiệm, phát huy nhân tố mới tích cực, đồng thời kiên quyết chấn
chỉnh những tư tưởng lệch lạc, bảo thủ trì truệ.
- Tổ chức tốt công tác vận động quần chúng nhân dân, mở rộng dân chủ
và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tăng cường sự quản lý, điều hành của
14
chính quyền, phát huy cao độ sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa Mặt trận và
các đồn thể, sự đồng thuận cao trong nhân dân.
III. GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG CƠNG TÁC QUẢN LÝ
NHÀ NƯỚC VỀ ĐẤT ĐAI TRONG THỜI GIA ĐẾN
Để thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về đất đai ở xã Cát Trinh đi
vào nền nếp và hiệu quả, khai thác tiềm năng đất đai tốt hơn. Do vậy trong
thời gian đến cần phải có những giải pháp chủ yếu:
1. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước về quản lý đất đai:
Lónh vực đất đai là một lónh vực rất nhạy cảm, nóng bỏng cần tăng
cường sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước về quản lý đất đai là một việc làm
hết sức quan trọng cấp bách, các cơ quan quản lý, cơ quan chuyên môn nhằm
đưa ra những biện pháp chính sách phù hợp để điều chỉnh hợp lý hài hoà các
mối quan hệ lợi ích giữa nhà nước và người sử dụng đất. Trong những năm
qua được sự quan tâm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước nhìn chung công tác
quản lý Nhà nước về đất đai ở đòa phương được thực hiện tốt.
2. Thêng xuyªn tỉ chøc tuyªn trun gi¸o dơc ph¸p lt vỊ ®Êt ®ai:
Thêng xuyªn tỉ chøc tuyªn trun gi¸o dơc ph¸p lt vỊ ®Êt ®ai đến cán
bộ, đảng viên và nhân dân, cần cã nh÷ng ch¬ng tr×nh tuyªn trun ph¸p lt ®Êt
®ai lång ghÐp víi c¸c ch¬ng tr×nh kh¸c, tỉ chøc héi thi t×m hiĨu vỊ Lt ĐÊt ®ai.
Tuyên truyền pháp luật đất đai, phổ biến trong nhân dân bằng nhiều
hình thức khác nhau, thường xuyên theo dõi biến động, kiểm tra việc sử dụng
đất nhằm ngăn chặn hiện tượng tiêu cực trong quản lý và sử dụng đất, hạn
chế trường hợp làm sai quy đònh của luật đất đai, đưa công tác quản lý và sử
dụng đất đi vào nề nếp đúng pháp luật.
3. Cải cách thủ tục hành chính, thực hiện tốt cơ chế một cửa trong
quản lý nhà nước về đất đai
Luật Đất đai năm 2003 đã thể chế hóa nhiều nội dung đổi mới, trong đó
vấn đề cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai ln được sự quan tâm
của các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân, cần phân cấp mạnh mẽ hơn vai
trò của cơ quan quản lý nhà nước về đất đai ở cấp xã trong việc giải quyết tranh
chấp đất đai và chủ động trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm.
Trình tự, thủ tục hành chính trong quản lý sử dụng đất, thời gian giải
quyết cần được rút ngắn, cơng khai hóa thủ tục hành chính, ®Èy m¹nh h¬n n÷a
c«ng t¸c c¶i c¸ch thđ tơc hµnh chÝnh ®Ĩ gi¶i qut hå s¬ vỊ ®Êt ®ai mét c¸ch
nhanh chãng, ®óng quy ®Þnh, ®ång thêi gi¶m thiĨu c¸c giÊy tê kh«ng cÇn thiÕt
trong viƯc gi¶i qut vỊ ®Êt ®ai, tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng đất
nhanh chóng thực hiện các quyền của mình, thực hiện tốt cơ chế một cửa nhằm
hạn chế sự đi lại nhiều lần của nhân dân, cần cơng khai hóa về quy hoạch, vấn
đề gải tỏa đền bù.
4. Biên chế, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho cán bộ quản lý
nhà nước về đất đai, đầu tư cơ sở vật chất
15
Đến năm 2020 Việt Nam cơ bản trở thành một nước cơng nghiệp, đẩy
mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước thì nhu cầu sử dụng đất và giao
dòch về đất ngày càng nhiều hơn, thực tế hiện nay biên chế một cán bộ đòa
chính xã không thể giải quyết công việc trên đòa bàn một cách nhanh chóng,
do vậy cần bố trí thêm biên chế , cán bộ hợp đồng để thực hiện công tác quản
lý nhà nước về đất đai thuận lợi hơn.
Cần quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ về chun mơn
nghiệp vụ và lý luận chính trị cho các bộ quản lý nhà nước về đất đai, tạo mơi
trường thuận lợi thu hút sinh viên có trình độ đại họ về cơng tác tại đại phương.
CÇn ®Çu t trang thiÕt bÞ c«ng nghƯ th«ng tin, tỉ chøc båi dìng më líp ®µo
t¹o chuyªn m«n nghiệp vụ vỊ lónh vùc tin häc chuyªn ngµnh cho c¸n bé đòa
chính, ®Ĩ kÞp thêi phơc vơ nhu cÇu øng dơng c¸c phÇn mỊn tin häc vỊ qu¶n lý ®Êt
®ai trong thêi gian ®Õn.
T¨ng cêng c«ng t¸c thanh kiĨm tra đònh kỳ, bất thường viƯc thùc hiƯn
nhiƯm vơ qu¶n lý nhµ níc vỊ ®Êt ®ai cđa cÊp x· nhằm chấn chỉnh lề lối làm
việc và phát hiện những sai phạm kòp thời sửa chữa và khen thưởng những
cán bộ làm việc có tinh thần trách nhiệm.
5. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện quyết định số 15/QĐ-UBND ngày 18
tháng 3 năm 2008 của UBND tỉnh Bình Định, cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
Đẩy nhanh việc thực hiện quyết định số 15/QĐ-UBND ngày 18 tháng 3
năm 2008 của UBND tỉnh Bình Định về xử lý các trường hợp lấn, chiếm đất đai;
giao đất khơng đúng thẩm quyền, thu tiền khơng đúng quy định trên địa bàn xã
đủ điều kiện tiếp tục sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đấtø
quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác găn liền với đất cho nhân dân đúng theo
quy định, để họ thực hiện quyền và nghóa vụ của mình từng bước đưa cơng tác
quản lý nhà nước về đất đai đi vào nề nếp.
6. Thực hiện tốt việc lập quy hoạch, kê hoạch sử dụng đất, giải phóng
mặt bằng, thu hồi đất, tái định cư cho người sử dụng đất
Cần làm tốt cơng tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cho phù hợp
với tình hình kinh tế xã hội ở đòa phương, tạo điều kiện thông thoáng thu hút
các nhà đầu tư, doanh nghiệp để họ yên tâm đầu tư góp phần giải quyết việc
làm cho một số lao động ở đòa phương, cÇn cã chÝnh s¸ch kªu gäi ®Çu t ®Ĩ khai
th¸c tiềm n¨ng vỊ ®Êt ®ai, kho¸ng s¶n, ®Ĩ mang l¹i hiƯu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt, đa
®Êt ®ai vµo sư dơng cã hiƯu qu¶ nhÊt, tiÕt kiƯm nhÊt, m«i trêng ỉn ®Þnh vµ bỊn
v÷ng nhÊt .
Công tác thu hồi đất phải tiến hành nhanh và đi đôi với việc tái đònh cư
tạo chỗ ở mới có điều kiện và cuộc sống khá hơn nơi ở ban đầu, thực hiện
giải toả đền bù đất đai hợp lý tránh tình trạng tranh chấp, khiếu kiện, lắng
nghe ý kiến của nhân dân để đưa ra các quyết đònh đúng đắn.
16
CÇn cã chÝnh s¸ch kªu gäi ®Çu t ®Ĩ khai th¸c hÕt mäi tiềm n¨ng vỊ ®Êt ®ai,
kho¸ng s¶n, ®Ĩ mang l¹i hiƯu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. §a ®Êt ®ai vµo sư dơng cã
hiƯu qu¶ nhÊt, tiÕt kiƯm nhÊt, m«i trêng ỉn ®Þnh vµ bỊn v÷ng nhÊt.
Trong thời gian đến để công tác quản lý nhà nước về đất đai ở các cấp
nói chung và ở xã Cát Trinh nói riêng thật sự mang lại có hiệu quả, các cơ quan,
ban ngành, UBND các cấp cần phải:
Đối với Trung ương mà cụ thể cơ quan chủ quản là Bộ Tài Ngun &
Mơi trường cần phải rà sốt lại các văn bản khi khơng còn hiệu lực pháp lý,
chưa phù hợp với tình hình thực ở các địa phương trên cơ sở đó đề nghị Chính
phủ, Quốc hội kịp thời điều chỉnh, cần giảm thiểu bớt các giấy tờ khơng cần
thiết, các thủ tục hành chính liên quan đến lĩnh vực đất đai
Đối với UBND tỉnh cần phải có chế độ khuyến khích đối với sinh viên tốt
nghiệp Cao đẳng, Đại học ở nhà trường về cơng tác tại các địa phương, trên cơ
sở Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước mà điều chỉnh giá đất, båi thêng giải
phóng mặt bằng khi thu håi ®Êt, tái định cư cho người dân nơi ở mới có điều
kiện phát triển hơn.
Đối với UBND huyện phải thường xun và có kế hoạch cụ thể kiểm tra
cơng tác quản lý nhà nước về đất đai đối với UBND các xã, thị trấn để kịp thời
uốn nắn, xử lý những sai phạm có thể xảy ra.
17
C. KẾT LUẬN
Qua thời gian nghiên cứu đề tài “quản lý nhà nước về đất đai ở xã Cát
Trinh - huyện Phù Cát – thực trạng và giải pháp trong thời gian đến. Tôi xin
đưa ra một số kết luận như sau:
Cát Trinh là một xã kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, nằm trung tâm
huyện Phù Cát, có vò trí giao thông đi lại tương đối thuận lợi , cơ sở hạ tầng
được kiện toàn, diện tích đất nông nghiệp phong phú, nguồn lao động dồi
dào, tình hình kinh tế xã hội trong những năm qua có những bước chuyển
đáng kể, thu nhập bình quân đầu người tăng lên, đời sống của nhân dân ngày
càng cải thiện, công tác quản lý đất đai trên đòa bàn dần dần hoàn thiện và đi
vào nề nếp.
Với những chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước
ngày càng đi vào đời sống của nhân dân, niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo
của Đảng, sự chỉ đạo của UBND các cấp, sự hç trỵ vỊ chuyªn m«n cđa phòng
Tài ngun & Mơi trường huyện Phù Cát, Đảng ủ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban
nhân dân xã đã thùc hiƯn tèt cơng tác qu¶n lý nhµ níc vỊ ®Êt ®ai gãp phÇn ®iỊu
chØnh c¸c mèi quan hƯ ®Êt ®ai mét c¸ch c«ng b»ng, b×nh ®¼ng, t¹o ®ỵc ®éng lùc
míi ®Ĩ tiÕp tơc ph¸t triĨn toµn diƯn kinh tÕ, x· héi theo đònh hướng xã hội chủ
nghóa, xo¸ bá t×nh tr¹ng ®Êt v« chđ trong qu¶n lý vµ sư dơng ®Êt ®ai, b¶o ®¶m
qun lµm chđ thËt sù g¾n liỊn víi lỵi Ých kinh tÕ, t¹o ®iỊu kiƯn ®Ĩ ngêi sư dơng
®Êt khai th¸c thËt tèt tiỊm n¨ng ®Êt ®ai vµ hoµn thµnh tèt c¸c nghóa vơ cđa hä ®èi
víi nhµ níc.
Đất đai vẫn đang là đề tài nóng bỏng gây nhiều bức xúc cho các nhà quản
lý và người sử dụng đất khơng chỉ ở xã Cát Trinh mà trên khắp cả nước. Trong
thời gian qua cùng với sự phát triển kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng, cơng
tác quản lý đất đai ở đại phương được chú trọng hơn, c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ
níc vỊ ®Êt ®ai ®· ®ỵc Ủy ban nhân dân xã triĨn khai thùc hiƯn mét c¸ch ®ång bé,
đặc biệt sau khi Lt §Êt đai 2003 ra ®êi ®Õn nay, tõng bíc ®a ngn tµi nguyªn
®Êt ®ai trªn ®Þa bµn xã vµo qu¶n lý chỈt chÏ ®ång thêi cã ®Þnh híng quy ho¹ch
sư dơng ®Êt hỵp lý, tiÕt kiƯm, phơc vơ nhu cÇu ph¸t triĨn kinh tÕ, x· héi, an ninh
chÝnh trÞ cđa ®Þa ph¬ng.
Tuy nhiªn, th«ng qua viƯc nghiên cứu đề tài nµy còng thÊy ®ỵc r»ng, vẫn
cßn mét sè vÊn ®Ị tồn tại, vướng mắc trong thêi gian qua:
B¶n ®å gi¶i thưa ®ang sư dơng hiƯn nay ®· ®ỵc chØnh lý nhiỊu lÇn, ®é
chÝnh x¸c kh«ng cao, cha ®ỵc øng dơng c¸c phÇn mỊm theo dâi vµ qu¶n lý ®Êt
®ai mét c¸ch khoa häc, nếu việc triển khai thực hiện dự án VLAP nhằm hồn
thiện và hiện đại hóa hệ thống quản lý đất đai được triển khai tại Phù Cát thì đây
là thuận lợi cơ bản cho xã.
ViƯc ®¨ng ký xÐt cÊp giÊy chøng nhËn qun sư dơng ®Êt, quyền sở hữu
nhà ở cho nhân dân cßn chËm, thùc hiƯn Qut ®Þnh sè 15/Q§-UBND ngµy
18/3/2008 cđa UBND tØnh B×nh §Þnh ban hµnh quy ®Þnh vỊ xư lý lÊn, chiÕm ®Êt
®ai; ®Êt ®· giao kh«ng ®óng thÈm qun thu tiỊn kh«ng ®óng qui ®Þnh vµ cÊp
18
giÊy chøng nhËn qun sư dơng ®Êt ®èi víi c¸c trêng hỵp ®đ ®iỊu kiƯn tiÕp tơc
sư dơng ®Êt ë trªn ®Þa bµn xã còn chậm.
C«ng t¸c båi thêng giải phóng mặt bằng trong khi thu håi ®Êt ®Ĩ thùc hiƯn
c¸c dù ¸n cßn nhiỊu bÊt cËp, gi¸ ®Êt båi thêng theo quy định của Nhà nước còn
thÊp so víi gi¸ thùc tÕ.
ViƯc cËp nhËt biÕn ®éng, chØnh lý hå s¬ ®Þa chÝnh cha cã quy ®Þnh cơ thĨ,
c¸n bé ®Þa chÝnh cßn bÞ ®éng, kiĨm tra viƯc chÊp hµnh và xử lý vi phạm pháp
luật đất đai cha kiªn qut trong xư lý, thùc hiƯn cha thêng xuyªn chØ míi ®¹t ë
møc thùc hiƯn theo chøc n¨ng vµ sù vơ, dÉn ®Õn tÝnh thùc thi cha cao.
C«ng t¸c gi¶i qut ®¬n th tranh chÊp, khiÕu n¹i, tè c¸o chưa kòp thời còn
gß bã thiÕu s¸ng t¹o. C¸n bé ®Þa chÝnh cßn h¹n chÕ vỊ nghiƯp vơ, vỊ tr×nh ®é lý
ln thùc tiƠn, phÇn nµo ¶nh hëng ®Õn niỊm tin trong nh©n d©n, c¸n bé ®Þa chÝnh
cÊp c¬ së chØ míi thùc hiƯn qu¶n lý nhµ níc ®Êt ®ai vỊ mỈt hµnh chÝnh, cha chđ
đéng vµ thùc sù qu¶n lý nhµ níc vỊ ®Êt ®ai trªn ®Þa bµn m×nh mét c¸ch s©u s¸t vµ
toµn diƯn.
Tơi tin tưởng rằng, trong thời gian đến phát huy truyền thống một xã anh
hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ kháng chiến, với ý chí tự lực, tự
cường, Đảng bộ và nhân dân xã Cát Trinh giữ vững truyền thống đồn kết, vượt
qua khó khăn, thử thách, phấn đấu thực hiện tốt cơng tác quản lý nhà nước về
đất đai, sử dụng quỹ đất một cách có hiệu quả, hợp lý và bền vững, quyết tâm
đưa sự nghiệp đổi mới của xã nhà vững bước đi lên giành những thắng lợi mới,
với mục tiêu “ dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng bằng, dân chủ, văn minh./.
19
20