GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM XÂY DỰNG KẾ HOẠCH VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN KẾ HOẠCH Ở TRƯỜNG THCS PHÙ ĐỔNG - ĐẠI LỘC - QUẢNG NAM

-11. TÊN ĐỀ TÀI:
GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM
XÂY DỰNG KẾ HOẠCH VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN KẾ HOẠCH
Ở TRƯỜNG THCS PHÙ ĐỔNG - ĐẠI LỘC - QUẢNG NAM
2. ĐẶT VẤN ĐỀ.
2.1. Tầm quan trọng của vấn đề được nghiên cứu:
Nhà trường là một thiết chế xã hội được tổ chức theo luật định, ở đó hoạt
động giáo dục diễn ra theo một chương trình kế hoạch nhất định, là một đơn vị của
hệ thống giáo dục quốc dân .
Trường THCS là cơ sở giáo dục của bậc trung học, bậc học nối tiếp bậc Tiểu
học của hệ thống giáo dục quốc dân nhằm hoàn chỉnh học vấn phổ thông.
Nhà trường trung học là nhà trường Xã hội chủ nghĩa có tính nhân đạo dân tộc
khoa học, hiện đại, lấy chủ nghĩa Mác-Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền
tảng.
Quản lí nhà trường là hệ thống tác động có mục đích có kế hoạch hợp qui luật
của chủ thể quản lí nhà trường làm cho nhà trường vận hành theo đường lối, quan
điểm giáo dục của Đảng, thực hiện mục đích kế hoạch đào tạo của nhà trường, góp
phần thực hiện mục tiêu chung của giáo dục: Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực,
bồi dưỡng nhân tài, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Bản chất của công tác quản lí lớp học là sự tác động có mục đích đến mỗi con
người và tập thể con người. Hoạt động quản lí được phân chia thành các hoạt động
bộ phận thực hiện những nhiệm vụ riêng. Các hoạt động bộ phận đó là: Kế hoạch,
tổ chức , lãnh đạo chỉ huy, kiểm tra, phân tích và thông tin. Chúng tạo thành một
hoạt động hoàn chỉnh: Hoạt động quản lí, và được gọi là các chức năng cơ bản của
quản lí. Trong một chu trình quản lí thì các chức năng quản lí đóng vai trò là các
giai đoạn của nó, từ giai đoạn đầu là kế hoạch, kết thúc là kiểm tra. Thông tin và
phân tích có mặt ở mọi giai đoạn của chu trình.
Kế hoạch chủ nhiệm lớp học là một chức năng quan trọng, là giai đoạn đầu
tiên của một chu trình quản lí, một giai đoạn cực kì quan trọng vì nó định ra mục
tiêu nhiệm vụ... dự kiến những kết quả cần đạt tới, những trở ngại cần phải vượt
qua. Nó là cơ sở, là định hướng quan trọng cho hoạt động tiếp theo của lớp. “Hoạt

động mà không có kế hoạch giống như đi trên đại dương mà không có la bàn”. Nó
thể hiện quản lí một cách khoa học. Điều này còn có ý nghĩa lớn lao đối với việc
quản lí hệ thống giáo dục, hệ thống có tính tổ chức cao.
Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm là biện pháp thực hiện dân chủ hoá, xã hội hoá
lớp học một cách triệt để nhất. Kế hoạch là cơ sở thống nhất mọi hoạt động của các
thành viên trong lớp và các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường nhằm
thực hiện nhiệm vụ năm học. Quản lí lớp học bằng kế hoạch là cách quản lí khoa
học, giúp giáo viên chủ nhiệm (GVCN) chủ động điều hành công việc, hướng mọi
hoạt động vào việc thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, tránh được sự hoạt động
thiếu phối hợp đồng bộ. Mặt khác, kế hoạch còn là căn cứ để kiểm tra và tự kiểm
tra đánh giá về kết quả thực hiện nhiệm vụ năm học của lớp.


-2Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm là tạo tiền đề cho quá trình quản lí lớp học.
Chất lượng của kế hoạch có ảnh hưởng lớn đến chất lượng quản lí của giáo viên
chủ nhiệm, Bởi vì kế hoạch chủ nhiệm được coi là chương trình hành động của
lớp, quá trình quản lí của GVCN là quá trình chỉ đạo thực hiện các mục tiêu đề ra
trong kế hoạch.
Trong khoa học quản lí xây dựng kế hoạch là một chức năng của nhà quản lí,
dù tính chất và phạm vi của nó khác nhau ở những cấp quản lí khác nhau. Xây
dựng kế hoạch có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với công tác quản lí của
người quản lí. Lê Nin đã từng ví “Mọi kế hoạch đều là thước đo, tiêu chuẩn, đèn
pha và là cái mốc”
Tổ chức chỉ đạo thực hiện kế hoạch là khâu tạo ra hiệu quả thật sự của hoạt
động quản lí. Thực hiện tốt khâu này sẽ biến kế hoạch thành hiện thực, biến mục
tiêu thành kết quả. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch là một quá trình, là nghệ thuật tác
động đến con người, tập thể lớp sao cho các thành viên trong lớp tự nguyện và
hăng hái thực hiện kế hoạch để đạt được mục tiêu của lớp. Vì thế công việc này đòi
hỏi cao ở người giáo viên về trình độ chuyên môn nghiệp vụ và năng lực tổ chức
hoạt động thực tiễn. Mặt khác, ngoài việc xây dựng kế hoạch năm học của lớp,

giáo viên chủ nhiệm phải xây dựng kế hoạch cá nhân và thực hiện kế hoạch đó một
cách khoa học
2.2. Tóm tắt thực trạng liên quan đến vấn đề nghiên cứu:
Thông thường ở trường THCS, giáo viên chủ nhiệm được hiệu trưởng phân
công chủ nhiệm theo lớp theo chu kỳ từ lớp 6 đến lớp 9 nhằm tạo môi trường để
GVCN có một tầm nhìn chiến lược cho phát triển lớp học và có đủ thời gian hiểu
được đặc điểm, trình độ, diễn biến trong quá trình giáo dục và tự rèn luyện của học
sinh lớp mình phụ trách. Tuy nhiên ở nhiều nhà trường, số giáo viên mới ra trường
và thỉnh giảng nhiều chưa có kinh nghiệm, năng lực quản lý, giảng dạy ở các lớp
trên, nên GVCN chỉ theo lớp từ lớp 6 đến lớp 8, thậm chí chỉ chủ nhiệm từng năm
ở mỗi lớp hoặc chuyên chủ nhiệm lớp ở khối 6 hay khối 7 chẳng hạn...Cách làm
này chỉ giải quyết tình thế cho trường hợp nguồn nhân lực cụ thể của trường nào
đó, nhưng lại có nhiều bất lợi cho công tác chủ nhiệm lớp.
Không ít GVCN chỉ coi việc xây dựng kế hoạch chủ nhiệm như một hình
thức “đối phó”, làm cho có ,chưa đầu tư.
Dùng kế hoạch năm trước hoặc mượn đồng nghiệp để sao chép lại, điều
chỉnh vài số liệu cho phù hợp để dùng vào năm sau,..
Công tác tổ chức thực hiện kế hoạch của GVCN còn nhiều hạn chế, thiếu sự
hướng dẫn các tập thể tổ, nhóm, cá nhân trong lớp xây dựng kế hoạch năm học.
Trong kiểm tra chưa phân tích những thuận lợi, khó khăn đã gặp phải để
điều chỉnh những lệch lạc, chưa chú ý phát huy những nhân tố tích cực .
Thực trạng trên cho thấy GVCN xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế
hoạch ở trường THCS trong những năm gần đây còn nhiều bất cập. Việc nâng cao
chất lượng kế hoạch và hiệu quả tổ chức thực hiện kế hoạch ở trường THCS là một
yêu cầu cần thiết và không thể thiếu được.


-32.3. Lý do chọn đề tài:
Trong hoạt động nhận thức, nghiên cứu khoa học cũng như trong mọi hoạt
động thực tiễn, cải tạo hiện thực bao gồm cả lĩnh vực quản lí nói chung, quản lí

giáo dục và đặc biệt là quản lí giáo dục học sinh nói riêng, ngoài việc xác định rõ
được đối tượng, định được mục tiêu, chủ thể còn tìm ra được những phương pháp,
cách thức tiến hành công việc thích hợp để tiến hành có hiệu quả những nhiệm vụ
đề ra. Tuy nhiên, việc GVCN các lớp tự nghiên cứu một hệ thống lí luận để áp
dụng vào thực tiễn của lớp mình không phải là đơn giản. Là một giáo viên làm
công tác chủ nhiệm ở trường THCS, qua thực tiễn công tác, qua học tập tìm tòi và
học hỏi ở đồng nghiệp tôi xin đề cập vấn đề “ Giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế
hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch ở trường THCS Phù Đổng.” nhằm giúp cho
giáo viên chủ nhiệm, các thầy cô giáo bổ sung những thông tin thực tế cho việc rút
ra những biện pháp xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch tốt hơn.
Dù rằng đề tài mang tính nghiên cứu nhưng tôi tin chắc rằng sẽ có tác động
mạnh đến thực tiễn, nó làm ảnh hưởng đến nếp nghĩ đến nếp làm của mỗi chúng ta
trong thời gian qua. Mặc dù, do đề tài xuất phát từ ý tưởng chủ quan, mới mẽ, thiếu
tài liệu tham khảo, thời gian có hạn, tất nhiên đề tài sẽ không tránh khỏi những
khiếm khuyết và chắc chắn sẽ còn nãy sinh nhiều vấn đề cần giải quyết. Tôi mong
sự giúp đỡ và đóng góp ý kiến chân tình trên cơ sở xây dựng của các nhà quản lí,
các nhà sư phạm.
Để hoàn thành đề tài này tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tạo điều kiện
của lãnh đạo nhà trường, tổ chuyên môn, tập thể giáo viên, học sinh trường THCS
Phù Đổng đã giúp đỡ tôi trong suốt quá trình để hoàn thành đề tài này.
2.4. Giới hạn nghiên cứu của đề tài:
- Giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch ở
trường THCS Phù Đổng - Đại Lộc - Quảng Nam.
- Đề tài tập trung nghiên cứu việc vận dụng cơ sở lý luận, các kiến thức, kỹ
năng giúp cho giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế
hoạch tốt hơn.
3. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
3.1. Một số khái niệm:
+ Kế hoạch hoá: Làm cho việc thực hiện có kế hoạch trên diện rộng, quy mô
lớn.

Kế hoạch hoá, nói chung là hoạt động làm cho có kế hoạch nghĩa là hoạt
động tính toán, sắp xếp các công việc, giải pháp thực hiện, cân đối giữa nhu cầu
và khả năng sao cho đạt được những mục tiêu đề ra một cách tốt nhất . Hoạt động
có kế hoạch là đặc trưng bản chất của con người, sự thành công của con người phụ
thuộc trước hết vào việc lập kế hoạch trước khi hành động. Đối với nhà quản lí kế
hoạch được coi là sản phẩm của lao động quản lí, nó là kết quả của quá trình tư
duy.
+ Kế hoạch: Kế hoạch là toàn bộ những điều vạch ra một cách có hệ thống về
những công việc dự định làm trong một thời gian nhất định đối, với mục tiêu, cách
thức, trình tự, thời gian tiến hành.(Viện ngôn ngữ, Từ điển Tiếng Việt, NXB Đà


-4Nẵng, 2000) Như vậy kế hoạch là một văn bản được trình bày bằng lời, bằng con
số, bằng những hình vẽ hay biểu đồ... thể hiện sự sắp xếp, tính toán của nhà quản
lí. Bản kế hoạch là sản phẩm đầu tiên của kế hoạch hoá.
+ Kế hoạch chủ nhiệm: Kế hoạch chủ nhiệm là chương trình hành động trong
tương lai của lớp chủ nhiệm, nhằm xác định một cách chính xác lớp học của chúng
ta muốn đi đến đâu, và cần phải làm gì, và là như thế nào để đạt được mục tiêu đó.
Kế hoạch chủ nhiệm được xây dựng cho 4 năm học (gọi là kế hoạch chiến lược) và
xây dựng cho một năm học (gọi là kế hoạch năm học).
+ Sứ mệnh: Sứ mệnh khẳng định mục đích, lý do tồn tại của lớp học, các lĩnh
vực phục vụ ưu tiên và cách thức phục vụ lớp học sẽ thực hiện để thỏa mãn nhu
cầu giáo dục học sinh.
+ Giá trị: Giá trị là điều mà lớp học cam kết thực hiện cho các bên có liên
quan (Ban giam hiệu, Tập thể sư phạm, Đoàn TNCS HCM, Đội TNTP HCM, Hội
Cha mẹ học sinh,...nhà trường), các nguyên tắc chỉ đạo hành vi của các thành viên
trong lớp chủ nhiệm.
+ Tầm nhìn : tầm nhìn là ý tưởng về tương lai của lớp học có thể đạt được,
thể hiện mong muốn của lớp học, của nhà trường và cộng đồng. Tầm nhìn chỉ rõ
quang cảnh hiện thực, tin cậy và hấp dẫn trong tương lai. Tầm nhìn là mục tiêu vẫy

gọi, nó chỉ ra cầu nối từ.
+ Mục tiêu: Mục tiêu là kết quả cần đạt của kế hoạch, là những thay đổi trong
môi trường học tập của học sinh hoặc hoạt động của tập thể lớp.
3.2. Cơ sở lý luận:
3.2.1. Các kiểu lập kế hoạch:
Chúng ta đã biết, lập kế hoạch là thiết kế trước bước đi cho hoạt động tương
lai để đạt được những mục tiêu đã xác định thông qua việc sử dụng tối ưu những
nguồn nhân lực, vật lực đã có và sẽ được khai thác. Lập kế hoạch được tiến hành ở
hai cấp khác nhau: Cấp vĩ mô và cấp vi mô. Tuy nhiên việc phân định giữa hai cấp
này cũng chỉ là tương đối.
Lập kế hoạch cấp quốc gia là lập kế hoạch cấp vĩ mô, lập kế hoạch cho cấp
vùng tỉnh hay từng huyện có thể coi là lập kế hoạch cấp trung gian giữa lập kế
hoạch cấp vĩ mô và vi mô. Lập kế hoạch cho từng cơ sở giáo dục được xác định là
lập kế hoạch cấp vi mô.
Ngoài việc phân loại theo cấp vĩ mô và vi mô, kế hoạch có thể được phân loại
theo chỉ số thời gian: Kế hoạch chiến lược (dài hạn) và kế hoạch hành động (ngắn
hạn). Lập kế hoạch chiến lược quan tâm đến mục tiêu dài hạn và những giải pháp
lớn, còn kế hoạch ngắn hạn là đặt ra những mục tiêu cụ thể trước mắt và các hoạt
động cụ thể trong khoảng thời gian không dài.
Lập kế hoạch chiến lược là một hoạt động có tính định hướng nhằm xác định
một cách chính xác chúng ta muốn đến đâu và làm thế nào để đến đó. Như vậy, lập
kế hoạch chiến lược là xác định mục tiêu dài hạn và xác định được những cách
thức đạt được những mục tiêu đó trên cơ sở phân tích môi trường bên ngoài, điều
kiện bên trong, nhu cầu của tổ chức và các điều kiện tài chính, nguồn lực đã có và
có thể huy động được để thực hiện mục tiêu đã xác định.


-5Lập kế hoạch hành động là sự chuyển tải những mục tiêu chiến lược được xác
định trong bản kế hoạch chiến lược thành những chương trình hành động cụ thể.
Việc lập kế hoạch ngắn hạn giúp thực hiện kế hoạch chiến lược bằng các hoạt động

cụ thể gắn với những mốc thời gian cụ thể , những đơn vị và con người cụ thể và
những nguồn lực được xác định.
Trong hệ thống giáo dục quốc dân thì nhà trường là cơ sở giáo dục cấp vi mô,
kế hoạch nhà trường phải cụ thể hoá kế hoạch của ngành cho phù hợp với đặc điểm
và tình hình thực tế của trường. Có như vậy việc thực hiện mục tiêu đào tạo mà xã
hội giao cho trường mới có khả năng đạt được.
Trong nhà trường có bốn thành phần tham gia quá trình sư phạm: Cán bộ
quản lí, giáo viên, học sinh, gia đình và xã hội. Mỗi thành phần có chức năng
nhiệm vụ cụ thể, mỗi thành phần có đối tượng phạm vi hoạt động khác nhau. Đối
tượng và phạm vi hoạt động của hiệu trưởng là toàn bộ hoạt động nhà trường , sau
đó là các phó hiệu trưởng, phạm vi hẹp tiếp theo sau đó là giáo viên, cán bộ công
nhân viên, cuối cùng là học sinh.
Theo sự phân chia cấp bậc như vậy thì trong nội bộ nhà trường, kế hoạch
công tác của nhà trường (cấp toàn trường) là kế hoạch vĩ mô, còn các loại kế hoạch
vi mô là sự cụ thể hoá kế hoạch vĩ mô cho phù hợp với điều kiện cụ thể của từng
người trong từng bộ phận.
3.2.2. Bản chất của kế hoạch hoá công tác chủ nhiệm:
Bản chất kế hoạch hoá công tác chủ nhiệm thể hiện ở hoạt động phân tích tìm
ra những con người những giải pháp để đưa tập thể lớp đáp ứng nhu cầu ngày càng
cao của xã hội. Sơ đồ biểu hiện bản chất kế hoạch hoá công tác chủ nhiệm (Phụ
lục 1).
Lập kế hoạch công tác chủ nhiệm là phân tích những gì xảy ra trong quá khứ
bao gồm những kết quả đạt được, những kinh nghiệm thành công cũng như chưa
thành công để từ đó tìm ra những giải pháp tốt vươn tới tương lai, đạt tới những
mong muốn đang chờ đợi. Như vậy lập kế hoạch chủ nhiệm lớp là một hoạt động
nối liền quá khứ- hiện tại- tương lai.
3.2.3. Nguyên tắc xây dựng kế hoạch chủ nhiệm ở nhà trường THCS :
3.2.3.1. Kế hoạch phải quán triệt quan điểm, đường lối giáo dục của Đảng, mục
tiêu đào tạo của cấp học; kế hoạch phải cụ thể hoá chủ trương, phương hướng
nhiệm vụ năm học của nhà trường và bộ phận.

3.2.3.2. Kế hoạch phải có cơ sở khoa học và sát thực tiễn.
Nguyên tắc này đòi hỏi phải vận dụng một cách tổng hợp các hệ thống qui luật
và yêu cầu đòi hỏi của các qui luật khi xây dựng hệ thống chỉ tiêu, khi đề ra các
giải pháp. Đồng thời các mục tiêu đề ra trong kế hoạch phải phù hợp với thực tế
của lớp và có khả năng thực thi.
3.2.3.3. Kế hoạch phải đảm bảo tính cân đối, toàn diện và có trọng tâm.
- Cân đối: Đảm bảo hợp lý giữa công việc, các hoạt động của lớp như : Cân đối
giữa số lượng và chất lượng, cân đối giữa nhu cầu và khả năng, cân đối giữa các
hoạt động giáo dục ...
- Toàn diện : Kế hoạch phải đề cập tới đầy đủ các nhiệm vụ của lớp, các thành
viên


-6- Có trọng tâm : Những vấn đề trọng tâm của lớp trong năm học, đầu tư nguồn
lực, thời gian để đảm bảo chất lượng.
3.2.3.4. Đảm bảo tính tập trung dân chủ :
Tính tập trung dân chủ trong công tác xây dựng kế hoạch chủ nhiệm phải
được đảm bảo cả về nội dung kế hoạch, phương pháp xây dựng và chỉ đạo thực
hiện.
Về nội dung tính tập trung đảm bảo sự thống nhất cao trong tập thể lớp tạo
nên sức mạnh tổng hợp. Tính dân chủ là đảm bảo tính chủ động, sáng tạo trên cở
sở phát huy tiềm năng của từng bộ phận, tổ.
Về phương pháp, để đảm bảo tính tập trung dân chủ trong chỉ đạo thực hiện
kế hoạch chủ nhiệm phải mở rộng quyền dân chủ, thảo luận để phát huy trí tuệ,
nhiệt tình đóng góp ý kiến của tập thể thành viên trong lớp .
Để đảm bảo tính tập trung dân chủ trong chỉ đạo thực hiện kế hoạch thì phải
thường xuyên rút kinh nghệm, đánh giá việc thực hiện kế hoạch để giữ cho kế
hoạch được vận hành theo đúng tiến trình đã đặt ra .
3.2.3.5. Đảm bảo tính pháp lệnh của kế hoạch:
Kế hoạch sau khi được các thành viên đóng góp ý kiến, được cấp trên duyệt

thì trở thành văn bản mang tính pháp lí. Đó là quyết định quản lí quan trọng của
giáo viên chủ nhiệm, mọi thành viên phải có trách nhiệm thực hiện và hoàn thành
kế hoạch năm học.
3.2.3.6. Đảm bảo tính hiệu quả:
Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm là sự lựa chọn các giải pháp tối ưu trong số các
giải pháp có thể vươn tới mục tiêu. Sự lựa chọn phải xuất phát từ việc tính toán,
Việc sử dụng các nguồn lực sao cho hợp lí nhất, tiết kiệm nhất. Ở đây cần phân
biệt khái niệm: Kết quả và hiệu quả.
Việc đánh giá một kế hoạch là phải đánh giá hiệu quả của nó, nghĩa là phải so
sánh kết quả đạt được với chi phí bỏ ra. Hiệu quả của quản lí được tính theo công
thức:
H=

K
P

Trong đó: K là kết quả đạt được
P là hao phí bỏ ra
3.2.4. Hệ thống kế hoạch chủ nhiệm: (phụ lục 2)
3.2.5. Yêu cầu của kế hoạch chủ nhiệm : (phụ lục 3)
-Kế hoạch chủ nhiệm trước hết phải thể hiện những mong muốn đòi hỏi của
nhà trường và xã hội đối với tập thể con người do nhà trường đào tạo về tri thức, tư
tưởng, tình cảm, sức khoẻ và những kĩ năng lao động cần thiết. Những mong muốn
của xã hội ở đây là yêu cầu chung của đất nước và của địa phương nơi trường
đóng.
-Kế hoạch chủ nhiệm phải thể hiện những mong muốn của tập thể lớp cũng
như các thành viên của nó. Những mong muốn của cá nhân và tập thể lớp, nhà
trường phải thống nhất thể hiện trong mục tiêu của kế hoạch.

-7-Kế hoạch chủ nhiệm phải tạo điều kiện phát huy những sáng kiến và trách
nhiệm của từng bộ phận, từng cá nhân; tôn trọng sự đa dạng các biện pháp thực
hiện kế hoạch.
4. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận về xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế
hoạch, tôi tiến hành phân tích, đánh giá việc xây dựng kế hoạch và tổ chức thực
hiện kế hoạch năm học ở trường THCS Phù Đổng - Đại Lộc - Quảng Nam trong
những năm gần đây thực trạng của nó còn những hạn chế sau:
4.1. Việc xây dựng kế hoạch chủ nhiệm năm học:
- Giáo viên chủ nhiệm chưa nắm được qui trình xây dựng kế hoạch năm học.
- Giáo viên chủ nhiệm chưa hình dung được cấu trúc và những nội dung chủ yếu
của kế hoạch.
- Kế hoạch vẫn còn chung chung, đơn giản thể hiện ở thông tin thiếu cụ thể; kế
hoạch chưa cụ thể hoá chủ trương, phương hướng nhiệm vụ năm học của nhà
trường, của ngành.
- Kế hoạch chưa xác định rõ ràng trọng tâm của lớp trong năm học.
- Các biện pháp đề ra không cụ thể và ít sáng tạo.
- Nhiều mục tiêu, chỉ tiêu, luận điểm còn mang tính khẩu hiệu chung chung,
thiếu dân chủ, ít đổi mới.
4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch:
- Giáo viên chủ nhiệm chưa hướng dẫn các tập thể tổ, nhóm, cá nhân trong lớp
xây dựng kế hoạch năm học (Khoáng trắng) nên:
+ Kế hoạch các tổ, nhóm, cá nhân chưa cụ thể hoá kế hoạch của lớp với từng tổ,
nhóm, cá nhân mình.
+ Kế hoạch các tổ, nhóm, cá nhân còn nhiều nhiệm vụ, mục tiêu chưa thống nhất
với mục tiêu của lớp; các biện pháp chưa cụ thể, chưa rõ ràng.
- Công tác phối kết hợp với các bộ phận, đoàn thể, hội Cha mẹ học sinh phát
động thi đua chưa thật sự khuyến khích tính tích cực, sáng tạo của tập thể.
- Trong kiểm tra chưa phân tích những thuận lợi, khó khăn đã gặp phải để điều

chỉnh những lệch lạc, chưa chú ý phát hiện những nhân tố tích cực .
- Các kênh thông tin chưa kịp thời, chưa chính xác.
- Công tác tham mưu với chi bộ, lãnh đạo nhà trường, đoàn thể về việc thực hiện
kế hoạch của lớp và việc tổ chức chỉ đạo của Hội Cha mẹ học sinh tham gia xây
dựng tập thể lớp theo chưa được thường xuyên.
Thực trạng trên cho thấy giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch và tổ chức
thực hiện kế hoạch ở trường THCS Phù Đổng trong những năm gần đây còn nhiều
bất cập. Việc nâng cao chất lượng kế hoạch và hiệu quả tổ chức thực hiện kế hoạch
ở trường THCS Phù Đổng là một yêu cầu cần thiết và không thể thiếu được. Chính
vì vậy, qua nghiên cứu lí luận và thực tiễn, tôi có thể tìm ra những nguyên nhân tồn
tại của việc xây dựng kế hoạch ở trường mình với nhiều yếu tố chủ quan, khách
quan dưới sự tác động của Kinh tế - Xã hội và các hoạt động xã hội khác. Môi


-8trường này với những yếu tố tiêu cực có ảnh hưởng đến việc lập kế hoạch chủ
nhiệm .
4.3. Nguyên nhân:
- Giáo viên chủ nhiệm chưa được tập huấn cơ bản về lí luận quản lí giáo dục,
quản lí lớp học, tầm nhìn hạn chế.
-Trình độ quản lí lớp học của GVCN còn hạn chế, thiếu năng lực tổ chức hoạt
động giáo dục.
-Điều kiện kinh tế-xã hội của địa phương nơi trường đóng còn nhiều khó khăn.
-Các lực lượng trong và ngoài nhà trường phối hợp giáo dục chưa đồng bộ.

5. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU.
NHỮNG GIẢI PHÁP ĐỀ RA TÁC ĐỘNG VÀO THỰC TẾ TẠO RA HiỆUQUẢ,
CHẤT LƯỢNG TRONG VIỆC XÂY DỰNG KẾ HOẠCH VÀ TỔ CHỨC THỰC
HIỆN KẾ HOẠCH Ở TRƯỜNG THCS PHÙ ĐỔNG - ĐẠI LỘC - QUẢNG NAM
5.1. Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm năm học:
Đối với các lớp học, chất lượng của kế hoạch và hiệu quả thực hiện kế hoạch

quyết định chất lượng và hiệu quả của quá trình giáo dục.
Tuy nhiên xây dựng kế hoạch là công việc vô cùng khó khăn, đòi hỏi cao
không chỉ ở năng lực và kỹ năng quản lí giáo dục của người giáo viên chủ nhiệm
mà còn có sự sáng tạo, khả năng phân tích, phán đoán, và đầu tư nhiều thời gian.
Vì vậy muốn xây dựng kế hoạch chủ nhiệm tốt, người giáo viên chủ nhiệm
phải có tư duy logic, khả năng phân tích tổng hợp và khái quát vấn đề, dự đoán
những vấn đề, những mối quan hệ sẽ xãy ra trong hoạt động và kết quả công việc,
tư duy mềm dẽo và linh hoạt, óc tưởng tượng phong phú. Bên cạnh đó khi xây
dựng kế hoạch giáo viên chủ nhiệm phải có một số kỹ năng nhất định: Nắm bắt và
xử lí thông tin liên quan đến các hoạt động của nhà trường, lớp ; xác định các mục
tiêu trọng tâm, mục tiêu chung và mục tiêu cụ thể của lớp mình, đưa ra các biện
pháp thực hiện mục tiêu, phân chia và bố trí công việc khoa học, hợp lí để dễ dàng
hoàn thành kế hoạch lập kế hoạch chi tiết.
Khi thực hiện công tác kế hoạch của lớp mình phụ trách người giáo viên chủ
nhiệm phải quan tâm đầy đủ các loại kế hoạch như: Kế hoạch dài hạn, kế hoạch
ngắn hạn, kế hoạch tổng thể, kế hoạch bộ phận, kế hoạch tập thể, kế hoạch cá
nhân. Trong đó đặc biệt chú ý đến kế hoạch năm học. Kế hoạch năm học là cái
mốc trong kế hoạch dài hạn, nó thừa kế kế hoạch của năm học trước và chuẩn bị
cho kế họach năm sau.
Khi xây dựng kế hoạch năm học, giáo viên chủ nhiệm phải biết phân tích để
phân chia một quá trình một hiện tượng, một sự việc thành những yếu tố riêng biệt
rồi xem xét bản chất của từng yếu tố đó và các mối quan hệ giữa chúng với nhau,
xác định các qui luật vận động, các mâu thuẫn trong các bộ phận đó. Khi phân tích
phải gắn liền với các chuẩn đoán tư duy để đưa ra một kết luận, một phán đoán,
một nhận định. Một số chuẩn đoán sau khi được phân tích kỹ càng dựa vào một số
tiêu chí, một số chuẩn mực trở thành những kết luận mang tính khách quan hơn.
Trong quá trình phân tích, chẩn đoán phải dựa vào những dấu hiệu, những thông


-9tin, cần sàng lọc lựa chọn để tìm kiếm những yếu tố đặc trưng mang tính bản chất.

Sau đó tổng hợp các yếu tố đặc trưng, các yếu tố rời rạc thành một kết luận tổng
hợp.
Ngoài việc phân tích, chẩn đoán, tổng hợp trong khi lập kế hoạch thì giáo viên
chủ nhiệm phải định ra một sự cân đối nào đó để căn cứ vào vai trò, vị trí của mỗi
quá trình, mỗi hoạt động trong toàn bộ hoạt động của nhà trường đóng góp vào sự
hoàn thành mục tiêu chung. Việc định ra sự cân đối trong kế hoạch chủ nhiệm giúp
giáo viên chủ nhiệm tính toán việc phân bổ các nguồn lực để thực hiện các nhiệm
vụ nâng cao chất lượng và đảm bảo về mặt số lượng của quá trình giáo dục; cân
đối giữa nhu cầu và khả năng; giữa nhu cầu trước mắt và đòi hỏi lâu dài; giữa
quyền lợi của giáo viên và học sinh; giữa lợi ích cá nhân với lợi ích tập thể và lợi
ích toàn xã hội. Đồng thời định mức tiêu hao một nguồn lực nào đó ( Tiền, người,
thời gian...) để hoàn thành một công việc đã đề ra. Giáo viên chủ nhiệm định mức
chính xác mức tiêu hao các nguồn lực khi xây dựng kế hoạch sẽ bảo đảm sự hợp lý
tiết kiệm và có hiệu quả trong khi sử dụng các tiềm lực tạo ra sự phân công lao
động một cách khoa học, đánh giá sự công bằng cống hiến của mọi thành viên.
Với kĩ năng và phương pháp lập kế hoạch đã nêu trên, để xây dựng kế hoạch
chủ nhiệm hiệu quả, khả thi, giáo viên chủ nhiệm cần tiến hành theo quy trình xây
dựng sau:
5.1.1. Quy trình xây dựng kế hoạch năm học:
* Bước 1: Phân tích môi trường (SWOT) trong xây dựng kế hoạch
Phân tích SWƠT ( viết tắt từ chữ cái đầu tiên của các từ sau: Strengths( Các
điểm mạnh ); Weaknesses( Các điểm yếu ); Opportunites( Các cơ hội );
Threats( Các đe dọa, mối nguy hại )) là một quy trình quan trọng trong việc xây
dựng kế hoạch phát triển cho moi tổ chức, nhóm hoặc cá nhân. Khởi đầu của xây
dựng kế hoạch là kỹ thuật phân tích SWOT - Hay nói một cách khác là kỹ thuật
phân tích môi trường giáo dục, tìm kiếm thuận lợi-khó khăn, thời cơ- thách thức để
phát triển lớp học. SWOT có thể giúp GVCN xem xét tất cả các cơ hội mà lớp chủ
nhiệm có thể tận dụng được. Khi đã hiểu được tất cả những điểm yếu của tập thể
lớp và từng thành viên trong lớp, GVCN sẽ có thể quản lý và xóa bỏ những rủi ro
mà bản thân chưa nhận thức hết. Hơn thế nữa, bằng cách sử dụng cơ sở so sánh và

phân tích SWOT giữa lớp này với các lớp khác trong trường, GVCN có thể phác
tháo một chiến lược phù hợp phát triển lớp học để đạt đến mục tiêu mong đợi.
Việc phân chia các yếu tố thành điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và mối nguy hại
không nhất thiết phải là sự phân chia cứng nhắc, vì “cơ” có thể chuyển thành
“nguy” và ngược lại mối “nguy” có thể chuyển thành “cơ hội ”, trong bất cứ hoàn
cảnh nào ta đều thấy trong “cơ ” có “nguy” và ngược lại trong “nguy nan” vẫn có
“cơ hội ” trong nó. Do đó, “nguy” và “cơ ” luôn là một quá trình, một sự chuyển
biến qua lại. Mỗi học sinh trong lớp hoặc mỗi học sinh trong trường đều phải nhìn
thấy được điều đó để tìm kiếm được một sự cân bằng hoặc chấp nhận các thách
thức khi đưa ra quyết định. Điều quan trọng là khi phân tích, phải chỉ ra được
nguyên nhân khiến cho lớp học yếu, kém về một số chỉ tiêu nào đó, để từ đó đưa ra
giải pháp, tập trung ưu tiên giải quyết nhằm có được mặt bằng chất lượng giáo dục
tương đối đồng đều trong cả lớp học và trong nhà trường.


- 10 Khi kết thúc phân tích SWOT, cần chốt lại một số vấn đề chiến lược sau: Tất
cả các yếu tố bên trong và bên ngoài đó, cho phép chúng ta xác định vấn đề của lớp
học là gì ? Vì sao lại có vấn đề đó ? Vấn đề của ai ? Có thể làm gì để giải quyết
vấn đề đó? Có thể gặp hậu quả gì nếu bỏ sót vấn đề đó ?...
Bảng phân tích SWOT (Phụ lục 4).
* Bước 2: Xây dựng định hướng phát triển chiến lược lớp học
Quá trình xây dựng định hướng phát triển chiến lược lớp học cần đảm bảo các
yêu cầu sau:
- Tầm nhìn phải được chia sẻ với tất cả mọi thành viên trong lớp học
- Mỗi tầm nhìn có thể được xây dựng nên theo nhiều cách khác nhau (bởi cá
nhân, tổ, nhóm, HS, GV,...).
- Tầm nhìn luôn phải được chú trọng đến tương lai, quan tâm đến mức độ
thành công và ổn định của lớp học trong một khoảng thời gian nhất định.
- Tầm nhìn tập trung vào mục đích cuối cùng chứ không phải con đường đi
đến mục đích đó(đây là sự khác biệt giữa tầm nhìn và sứ mệnh).

* Bước 3: Xác định mục tiêu cần đạt của lớp học
Khi xác định mục tiêu kế hoạch cần chú trọng đế kết quả cuối cùng, cụ thể,
cần đạt và có thể đo lường được theo nguyên tắc SMART ( Specific; Mesuraable;
Attainable; Result-Oriented; Time-bound ).
- Specific: Cụ thể, dễ hiểu .Chỉ tiêu phấn đấu phải cụ thể, dễ hiểu vì nó định
hướng cho các hoạt động trong tương lai.
- Mesuraable: Đo lường được. Chỉ tiêu này mà không đo lường được thì
không biết trong quae trình thực hiện có đạt được hay không.
- Attainable: Vừa sức để có thể đạt được. Chỉ tiêu phải có tinh thách thức để
cố gắng, nhưng cũng đừng đặt chỉ tiêu cao quá mà không thể đạt nổi.
- Result-Oriented: Định hướng kết quả. Chỉ tiêu đo lường sự cân bằng giữa
khả năng thực hiện so với nguồn lực của lớp (thời gian, nhân sự, quỹ hoạt động và
các điều kiện khác,...).
- Time-bound: Giới hạn thời gian. Mọi công việc phải có thời gian hoàn
thành, nếu không nó sẽ bị trì hoãn. Thời gian hợp lý giúp hoạt động của lớp vừa
đạt được mục tiêu cơ bản lại vừa dưỡng sức cho các mục tiêu khác.
* Bước 4: Xác định các giải pháp cần tiến hành để đạt được mục tiêu
Khi xác định các giải pháp, với mỗi giải pháp cần trả lời các câu hỏi sau:
- Cần làm gì để đạt đến mục tiêu ? Làm như thế nào ? Các nguồn lực cần thiết
để thực hiện giải pháp là gì ?...
* Bước 5: Xác định các đề xuất tổ chức thực hiện kế hoạch
- Các đề xuất tổ chức thực hiện thường liên quan đến các vấn đề: Hoàn thiện cơ
cấu tổ chức, chỉ đạo thực hiện, tiêu chí đánh giá, hệ thống thông tin phản hồi,
phương thức đánh giá sự tiến bộ.
- Các đề xuất tổ chức thực hiện cần chỉ rõ: Các hoạt động cần thực hiện, các chỉ
số kết quả, người phụ trách, thời gian, nguồn lực ( kinh phí, nhân sự, phương
tiện,...).


- 11 - Xác định tiêu chí đánh giá sự tiến bộ: Chúng ta đang đi đúng hướng với tầm

nhìn không? Chúng ta đang thực hiện đúng với sứ mệnh không? Chúng ta có đáp
ứng với mong đợi của các bên liên quan không?
* Bước 6: Viết văn bản và phê chuẩn văn bản kế hoạch của lớp trước khi thực
hiện.
- Khi viết văn bản và tuyên truyền kế hoạch, GVCN cần nhớ 3 vấn đề cốt lõi
là: Trọng tâm - Đúng hướng - Truyền đạt quảng bá.
- Các yếu tố cần và đủ để xây dựng kế hoạch chủ nhiệm thành công là:
+ Sự tham gia tích cực của mọi thành viên trong lớp( CBQL,GV bộ môn,
HS,CMHS,...).
+ Phối hợp hài hòa các kế hoạch hoạt động cụ thể của lớp học ( Kế hoạch giáo
dục đạo đức, kế hoạch hoạt động ngoại khóa, kế hoạch hoạt động của chi hội
CMHS, kế hoạch hoạt động chi đoàn, Đội TNTP HCM,...) vào những thời gian
hợp lý.
+ Viết ra được các thông tin cần thiết và truyền đạt, quảng bá rộng rãi.
Lưu ý: Không nên quá cứng nhắc trong kế hoạch, trong hoạt động chung của
trường, lớp vẫn không đủ dữ liệu để GVCN lập kế hoạch. Thậm chí những kỹ thuật
xây dựng kế hoạch của GVCN vẫn chưa đầy đủ. Vì vậy, kế hoạch năm, học kỳ,
tháng, tuần của lớp chủ nhiệm cần phải luôn cập nhập, bổ sung thêm để phù hợp
với điều kiện thực tế.
5.1.2. Cấu trúc nội dung bản kế hoạch năm học:
Một cấu trúc nội dung bản kế hoạch cần phải đạt được các yêu cầu sau: Đơn
giản, rõ ràng, có liên hệ bên trong một cách logic, cụ thể, không bỏ sót việc, giúp
cho việc quản lý và thực thi dễ dàng. Cấu trúc nội dung bản kế hoạch chủ nhiệm
thông thường gồm 9 phần sau:
5.1.2.1. Đặc điểm tình hình/môi trường lớp học:
Nguồn thông tin để xây dựng kế hoạch: Chỉ thị thực hiện kế hoạch năm học
Bộ, nhiệm vụ năm học của Sở, kế hoạch năm học của Trường và đặc điểm riêng
của Lớp.
- Đặc điểm chủ quan: (Khó khăn - Thuận lợi).
- Đặc điểm khách quan: (Cơ hội - Thách thức).

5.1.2.2. Phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu, chỉ tiêu và các danh hiệu phấn
đấu:
- Những yếu tố cần đạt được trong năm học về giáo dục đạo đức, văn hóa, lao
động hướng nghiệp và các mặt giáo dục toàn diện khác.
Nguồn thông tin để xây dựng: Trên cơ sở phân tích ơ mục 5.1.2.1. và vận dụng
nguyên tắc SMART phù hợp với đặc điểm môi trường hoạt động của lớp.
- Các chỉ tiêu phấn đấu.
- Các danh hiệu phấn đấu.
5.1.2.3. Các biện pháp chính: (Từ việc đi sâu phân tích mối quan hệ của 1H với
5M).
5.1.2.4. Những chuyên đề đi sâu để rút kinh nghiệm:
5.1.2.5. Điều chỉnh kế hoạch:
5.1.2.6. Kế hoạch từng tháng: (Dự kiến: Nội dung - Phân công - Thời gian).


- 12 5.1.2.7. Kế học sơ kết học kỳ: (Học kỳ I từ tháng 8 năm học trước đến tháng 1
năm sau, Học kỳ II từ tháng 2 đến tháng 5)- (Dự kiến: Nội dung - Phân công Thời gian.)
5.1.2.8). Kế hoạch tổng kết năm học: (Dự kiến: Nội dung - Phân công - Thời
gian).
5.1.2.9. Kế hoạch hoạt động hè: (Dự kiến: Nội dung - Phân công - Thời gian).
5.1.3. Cấu trúc nội dung bản kế hoạch tháng, tuần:
5.1.3.1. Kế hoạch công tác tháng: Cần xác định
» Nguồn thông tin lập kế hoạch tháng bao gồm:
- Các công việc trong kế hoạch năm.
- Các công việc tháng trước còn tồn lại.
- Các công việc mới phát sinh do Trường giao thêm cho Lớp, cho Chi Đội.
» Nội dung kế hoạch tháng:
- Đánh giá công việc tháng trước.
- Công việc quan trọng trong tháng.
- Công việc cụ thể: ( Nội dung công việc, thời gian thực hiện, người thực hiện).

- Các công việc chưa xác định được lịch cụ thể (nhưng phải làm trong tháng
hoặc làm trong tháng sau).
5.1.3.2. Kế hoạch công tác tuần: Cần xác định
» Nguồn thông tin lập kế hoạch tuần bao gồm:
- Các công việc trong kế hoạch tháng.
- Các công việc trong tuần trước chưa thực hiện xong.
- Các công việc mới phát sinh do Trường giao thêm cho Lớp, cho Chi Đội.
» Nội dung kế hoạch tháng:
- Công việc quan trọng trong tuần.
- Công việc cụ thể: ( Nội dung công việc, thời gian thực hiện, người thực hiện,
kết quả).
- Các công việc chưa xác định được lịch cụ thể (nhưng phải làm trong tuần
hoặc làm trong tuần sau).
5.2. Giáo viên chủ nhiệm tổ chức chỉ đạo thực hiện kế hoạch:
Kế hoạch chủ nhiệm và kế hoạch các bộ phận, kế hoạch cá nhân tạo thành hệ
thống kế hoạch của lớp chủ nhiệm, chúng liên quan chặt chẽ với nhau và nối tiếp
nhau nhằm thể hiện các nhiệm vụ chung và nhiệm vụ riêng, từ tổng thể đến bộ
phận. Chính vì vậy, từ thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch năm học ở lớp mình
đã nêu trên, để thực hiện tốt việc chỉ đạo, thực hiện kế hoạch năm học của lớp,
GVCN cần phải triển khai kế hoạch đến với khách thể quản lý để thực hiện, hướng
dẫn các bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân xây dựng kế hoạch, thực hiện kế hoạch đồng
thời phải thực hiện tốt kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch nhằm đánh giá
mức độ đạt được, sửa đổi, điều chỉnh.
Quá trình tổ chức, chỉ đạo thực hiện kế hoạch, GVCN cần tiến hành các công
việc sau:
♦ Phổ biến kế hoạch đến từng người thực hiện và giao nhiệm vụ cụ thể
cho từng bộ phận, tổ, nhóm, từng cá nhân phấn đấu.


- 13 ♦ Hướng dẫn các bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân trong lớp xây dựng kế

hoạch công tác năm học. Để làm tốt công việc này GVCN cần làm các công việc
sau:
+ Tổ chức cho cá nhân, tổ, nhóm và các bộ phận trong lớp nghiên cứu để nắm
rõ chức trách, nhiệm vụ của các bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân được quy định trong
“Điều lệ trường trung học “ và các văn bản khác của Nhà nước, của ngành.
+ Hướng dẫn các các bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân nghiên cứu kỹ và nắm vững
những mục tiêu và nhiệm vụ của họ cần phải đạt tới và phải thực hiện trong năm
học (Điều này được thể hiện trong kế hoạch năm học của Lớp)
*Lưu ý: Trong kế hoạch năm học của GVCN chỉ ghi mục tiêu nhiệm vụ, phân
công thực hiện, thời hạn hoàn thành chứ không nêu biện pháp cụ thể cho từng các
bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân. Cho nên, các bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân phải cụ thể
hoá kế hoạch của GVCN cho phù hợp với từng điều kiện của từng đối tượng và
theo sáng kiến riêng của mình.
+ Sau khi các bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân hoàn thành việc xây dựng kế hoạch,
GVCN cần phải duyệt và đồng ý để cho kế hoạch đó thực hiện. Khi duyệt các kế
hoạch này, GVCN cần chú ý xem kế hoạch các bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân có xác
định đủ và rõ nhiệm vụ được giao hay không, các biện pháp có cụ thể, rõ ràng
không ?
♦ Hướng dẫn các bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân thực hiện kế hoạch:
GVCN cần làm các việc sau:
+ Giải thích, chỉ dẫn các nội dung trong kế hoạch
+ Giúp đỡ các bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân nào còn lúng túng trong khi thực
hiện nhiệm vụ, chú ý những cán bộ lớp mới đề cử, học sinh cá biệt .
+ Kết hợp với các bộ phận, đoàn thể của lớp, trường phát động phong trào thi
đua, khuyến khích tinh thần chủ động tích cực, sáng tạo của tập thể, cá nhân.
+ Tìm hiểu các nguồn lực bổ sung cho việc thực hiện kế hoạch:
- Tài chính cho việc khen thưởng động viên những thành tích, những sáng
kiến trong quá trình thực hiện kế hoạch.
- Tăng thêm các chi phí cho các hoạt động đã dự kiến trước và các nhiệm vụ
mới phát sinh.

- Mua thêm các trang thiết bị, cơ sở vật chất... phục vụ cho các hoạt động giáo
dục của lớp.
+ Thường xuyên kiểm tra việc thực hiện kế hoạch của các bộ phận, tổ, nhóm,
cá nhân. Kịp thời uốn nén lệch lạc, điều chỉnh, bổ sung đúng lúc, đúng chỗ.
Mục đích của việc kiểm tra:
- Xem xét việc thực hiện kế hoạch có đúng với yêu cầu, nội dung đã đề ra hay
không ?
- Phân tích những khó khăn, thuận lợi đã gặp phải.
- Điều chỉnh những lệch lạc, phát hiện những nhân tố tích cực.
- Ghi nhận những yếu tố, những tiền đề chuẩn bị cho việc xây dựng kế hoạch
kỳ sau.
+ Xây dựng kế hoạch các kênh thông tin
- Xây dựng quy trình theo dõi và giải quyết những khó khăn nãy sinh.


- 14 - Quy định các mẫu báo cáo và kỳ hạn báo cáo cho các bộ phận, tổ, nhóm, cá
nhân ở các lĩnh vực hoạt động khác nhau.
- Xây dựng hệ thống truyền tin nhanh nhạy.
- Để có được sự hỗ trợ mạnh mẽ GVCN cần chỉ đạo các bộ phận, tổ, nhóm, cá
nhân trong lớp xây dựng cho mọi thành viên ý thức tích cực, chủ động tham gia
quản lý và trực tiếp thực hiện chương trình, kế hoạch đề ra, phối hợp tổ chức phát
động sơ kết, tổng kết các đợt thi đua với mọi nội dung nhằm thực hiện tốt kế hoạch
đề ra.
. GVCN cần thông báo việc thực hiện kế hoạch của lớp cho Ban đại diện
CMHS của lớp tham gia xây dựng tập thể lớp.
♦ Đánh giá việc thực hiện kế hoạch:
+Nội dung chính của việc đánh giá:
- Đánh giá mức độ đạt mục tiêu kế hoạch
- Phân tích các nguyên nhân thành công và chưa thành công
- Những định hướng và giải pháp cho kỳ kế hoạch tới.

+ Biện pháp đánh giá;
- Tổ chức sinh hoạt lớp hàng tuần, tháng đánh giá tình hình thực hiện kế
hoạch trong tuần, tháng và thống nhất kế hoạch tuần, tháng tiếp theo trên cơ sở bàn
bạc dân chủ, tạo nên sự phối hợp giữa các bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân nhịp nhàng,
đồng bộ.
- Trong cuộc họp, với sự chuẩn bị trước, GVCN và cán bộ lớp đối chiếu với
kế hoạch, nhận định, đánh giá nêu lên:
. Những việc đã làm được ,những việc chưa làm được.
. Ưu điêm, khuyết điểm của việc thực hiện kế hoạch.
. Nguyên nhân, bài học kinh nghiệm
. Tuyên dương những bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân thực hiện tốt kế hoạch
- Sơ kết, tổng kết tình hình thực hiện kế hoạch chủ nhiệm trong khoảng thời
gian ấn định (Học kỳ, cả năm). Đánh giá đúng những việc đã làm được và những
việc chưa hoàn thành, rút ra những bài học kinh nghiệm.
6. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
6.1) Kết quả sau khi áp dụng đề tài:
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và áp dụng đề tài về xây dựng kế hoạch và tổ
chức thực hiện kế hoạch, bản thân tôi cùng quý thầy cô đồng nghiệp làm công tác
chủ nhiệm lớp ở trường THCS Phù Đổng - Đại Lộc - Quảng Nam đã đạt được kết
quả sau:
+Việc xây dựng kế hoạch chủ nhiệm năm học2011 -2012:
- 100 % Giáo viên chủ nhiệm vận dụng tốt qui trình xây dựng kế hoạch năm
học.(20 GVCN/20 lớp)
- 100 % Giáo viên chủ nhiệm vận dụng tốt cấu trúc và những nội dung chủ yếu
của kế hoạch trong việc lập kế hoạch. .(20 GVCN/20 lớp)
- Kế hoạch thể hiện rõ mục tiêu chung, mục tiêu cụ thể : Giới hạn thời gian ,đo
lường được; vừa sức để có thể đạt được; định hướng kết quả; cụ thể, dễ hiểu .


- 15 - Kế hoạch đã cụ thể hoá chủ trương, phương hướng nhiệm vụ năm học của nhà

trường, của ngành.
- Kế hoạch xác định rõ ràng nhiệm vụ trọng tâm cho từng lớp trong năm học.
- Các biện pháp đề ra cụ thể, thực tế và sáng tạo.
+Tổ chức thực hiện kế hoạch:
- 100 % Giáo viên chủ nhiệm đã thực hiện tốt quy trình hướng dẫn các tập thể
tổ, nhóm, cá nhân trong lớp xây dựng kế hoạch năm học nên:
+ Kế hoạch các tổ, nhóm, cá nhân cụ thể hoá kế hoạch của lớp với từng tổ,
nhóm, cá nhân mình.
+ Kế hoạch các tổ, nhóm, cá nhân xây dựng các nhiệm vụ, mục tiêu thống nhất
với mục tiêu của lớp; các biện pháp cụ thể, rõ ràng.
- Công tác phối kết hợp với các bộ phận, đoàn thể, Hội Cha mẹ học sinh phát
động thi đua đã thật sự khuyến khích tính tích cực, sáng tạo của tập thể.
- Trong kiểm tra đã làm tốt việc phân tích những thuận lợi, khó khăn đã gặp phải
để điều chỉnh những lệch lạc, phát hiện những nhân tố tích cực để nhân điển hình .
- Công tác tham mưu với chi bộ, lãnh đạo nhà trường, đoàn thể về việc thực hiện
kế hoạch của lớp và việc tổ chức chỉ đạo của Hội Cha mẹ học sinh tham gia xây
dựng tập thể lớp theo thường xuyên.
6.2) Bài học kinh nghiệm:
Muốn xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch năm học ở lớp chủ
nhiệm được tốt đòi hỏi người GVCN phải quán triệt đầy đủ các nội dung, yêu cầu,
biện pháp việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch năm học ở lớp chủ nhiệm.
- GVCN phải có năng lực chuyên môn nghiệp vụ, năng lực sư phạm, năng lực
quản lý, tổ chức hoạt động giáo dục thực tiễn.
- GVCN phải có kỹ năng quản lý nhất định, sự sáng tạo, kỹ năng phân tích,
phán đoán và đầu tư nhiều thời gian.
- GVCN phải quan tâm chỉ đạo và thực hiện đầy đủ các loại kế hoạch : Kế
hoạch dài hạn, kế hoạch ngắn hạn, kế hoạch tổng thể, kế hoạch bộ phận, kế hoạch
cá nhân...
- GVCN phải chỉ đạo thống nhất việc định chuẩn kiểm tra đánh giá cho toàn
bộ học sinh một cách công bằng, khách quan, trung thực. Đánh giá đồng đều ở

từng bộ phận, tổ, nhóm, cá nhân học sinh, xác định giá trị trung bình không rộng,
không hẹp, chú ý kết hợp giữa định tính và định lượng trong kiểm tra, đánh giá.
- Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch năm học đòi hỏi GVCN phải có sự
phối hợp giữa mọi người, mọi bộ phận trong tập thể lớp, giữa nhà trường và các
lực lượng ngoài nhà trường một cách đồng bộ.
7. KẾT LUẬN:
Nhà trường là nơi đào tạo thế hệ trẻ tương lai của dân tộc,giữ vai trò quan
trọng trong sự nghệp Giáo dục và Đào tạo . Ở trường THCS việc xây dựng kế
hoạch chủ nhiệm và tổ chức thực hiện kế hoạch chủ nhiệm là một quá trình liên
tục, lâu dài và mang tính kế thừa (Quá khứ - Hiện tại - Tương lai) và đảm bảo các
nguyên tắc, yêu cầu của nhà trường phổ thông đồng thời đòi hỏi phải phối hợp với
mọi người, mọi bộ phận, tổ nhóm trong tập thể lớp, giữa nhà trường và các lực


- 16 lượng ngoài nhà trường thực hiện một cách đồng bộ. Do đó, người GVCN cần vận
dụng sáng tạo thành quả của việc nghiên cứu giáo dục, việc nghiên cứu các môn
học, những tri thức hiện đại về phương pháp giảng dạy để có thể rèn luyện, phát
triển kỹ năng, kỹ xảo cho việc tổ chức các hoạt động ở lớp học, xây dựng tốt một
tập thể lớp vững mạnh về mọi mặt.
8. ĐỀ NGHỊ :
*Kiến nghị đối với nhà trường:
- Trước khi phân công công tác GVCN cần xem xét năng lực và phẩm chất
cán bộ viên chức.
- GVCN trước khi bổ nhiệm phải được tập huấn cơ bản về lý luận và nghiệp
vụ quản lý giáo dục,quản lý lớp học.
- Phân công giáo viên chủ nhiệm lớp theo chu kỳ từ lớp 6 đến lớp 9 nhằm tạo
môi trường để GVCN có một tầm nhìn chiến lược cho sự phát triển lớp học và có
đủ thời gian hiểu được đặc điểm, trình độ, diễn biến trong quá trình giáo dục và tự
rèn luyện của học sinh lớp mình phụ trách.
*Kiến nghị với cấp trên:

- Định kỳ mở lớp tập huấn công tác chủ nhiệm lại nhằm đáp ứng với yêu cầu
đổi mới giáo dục ngày càng cao.
- Tham mưu các cấp chính quyền địa phương chỉ đạo các lực lượng xã hội
ngoài nhà trường tham gia, phối kết hợp công tác giáo dục tại địa phương.


- 17 9. PHỤ LỤC:
Phụ lục 1: Sơ đồ biểu hiện bản chất của kế hoạch hoá công tác chủ nhiệm

Yêu cầu của nền KT-XH

Các điều kiện về
nguồn lực, thời gian

Xác định các mục tiêu quản lí và
các bước phát triển của tập thể lớp

Xác định các nhiệm vụ phải thực
hiện

Lựa chọn các con đường
Tình trạng xuất phát của
lớp học
Phân phối các nguồn lực


- 18 Phụ lục 2: Hệ thống kế hoạch chủ nhiệm năm học
Kế hoạch PCGD
phát triển

Kế hoạch quản lí quá
trình Giáo dục, đức trí, thể
mỹ

LĐHN

Kế hoạch xây dựng tập
thể học sinh

Kế
hoạch
năm

-Kế hoạch học tập văn hoá
-KH giáo dục đức, hạnh kiểm
-KH tham gia các hoạt động (phối hợp
Đoàn - Đội )

-KH chỉ đạo xây dựng tập thể HS
-KH xây dựng lớp học TT- HSTC
-KH phối hợp Đoàn-Đội

Kế hoạch xây dựng
CSVC

-KH xây dựng lớp sạch đẹp
-KH bảo quản bàn ghế, quạt, đèn...
-KH bảo quản trang thiết bị dạy học.
-Sử dụng và phát triển nguồn quỹ

Kế hoạch phối hợp
với các LLXH để GD

-KH phối hợp với Hội CMHS
-KH phối hợp với các lực lượng
GD ngoài nhà trường

học

Kế hoạch hoàn thiện công
tác quản lí lớp học

KH cá nhân
GVCN,CBL

-KH bảo đảm duy trì số lượng HS.
-KH bảo đảm sự HĐ chuyên cần.
-KH hạn chế HS lưu ban, bỏ học.

KH Các tổ

-Xây dựng hệ thống thông tin
-KH kiểm tra tập thể lớp học
-KH chỉ đạo phong trào thi đua

KH Chi Đội

KH cho mỗi
cá nhân HS

- 19 Phụ lục 3: Yêu cầu của kế hoạch chủ nhiệm

Nhu cầu của xã hội

Các mục tiêu của kế hoạch
Chủ nhiệm

Nhu cầu quyền lợi
của cá nhân tập thể


- 20 Phụ lục 4: Bảng phân tích SWOT

Môi trường bên trong

Điểm mạnh
(S)

Điểm yếu
(W)

Ảnh hưởng đến
hoạt động của lớp
chủ nhiệm

Thách thức
(T)

Ảnh hưởng đến

hoạt động của lớp
chủ nhiệm

-Học sinh
-Giáo viên bộ môn
-Chi Đoàn - Đội
-CSVC lớp học
-Ứng dụng CNTT
-Hoàn thiện đổi mới
-Lãnh đạo và quản lý
Môi trường bên ngoài
-Cơ chế, chính sách (tiêu
chuẩn và mức thưởng cụ
thể công nhận GVCN giỏi,
tập thể lớp tiên tiến, lớp
thân thiện,...
-Văn hóa: Quy định về:
Phong cách HS...
-Kinh tế vùng,miền,..
-Pháp luật: Luật Giáo dục,
Luật môi trường,..
-Phong trào: Học tập tấm
gương ĐĐ HCM,trường
học thân thiện-HSTC,...
...

Cơ hội
(O)

- 21 10. TÀI LIỆU THAM KHẢO
TT

TÊN TÁC GIẢ

NĂM
XUẤT
BẢN

1

Cao Duy

Bình

1991

2

Nguyễn Thanh Bình

2011

3

Nguyễn Thanh Bình

2011

4

Nguyễn Thanh Bình

2011

5

Nguyễn Thanh Bình

2010

6

Đặng Bá

Lãm

1999

7

Nguyễn Thị Bích Yến

2002

8
9

Viện ngôn ngữ
Brian Fidler

2000

TÊN TÀI LIỆU

Kế hoạch hóa công
tác nhà trường PT
Một số vấn đề
trong công tác chủ
nhiệm lớp ở trường
Phổ thông
Tài liệu bồi dưỡng
CBQL,GV về công
tác chủ nhiệm.Q1
Tài liệu bồi dưỡng
CBQL,GV về công
tác chủ nhiệm.Q2
Công tác chủ
nhiệm lớp ở trường
Trung học
Chính sách và kế
hoạch hóa trong
quản lý giáo dục
Xây dựng kế hoạch
ở trường PT
Từ điển Tiếng Việt
Công tác đổi mới
quản lý và phát
triển trường học.

NHÀ
XUẤT BẢN

NƠI XUẤT
BẢN

NXB GD

TP HCM

NXB
ĐHSPHN

Hà Nội

Bộ GD-ĐT

Bộ GD-ĐT

Bộ GD-ĐT

Bộ GD-ĐT

NXB SPHN

Hà Nội

NXB GD

XN in Q1-TP

HCM

NXB GD

TP HCM

NXB ĐN
NXB ĐHSP

Đà Nẵng
Hà Nội


- 22 11) MỤC LỤC
1. TÊN ĐỀ TÀI
Giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch
ở Trường THCS Phù Đổng - Đại Lộc - Quảng Nam.
2. ĐẶT VẤN ĐỀ:
2.1. Tầm quan trọng của vấn đề được nghiên cứu.
2.2. Tóm tắt thực trạng liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
2.3. Lý do chọn đề tài.
2.4. Giới hạn nghiên cứu của đề tài.
3. CƠ SỞ LÝ LUẬN.
3.1. Một số khái niệm.
3.2. Cơ sở lý luận.
3.2.1. Các kiểu lập kế hoạch.
3.2.2. Bản chất của kế hoạch hóa công tác chủ nhiệm.
3.2.3. Nguyên tắc xây dựng kế hoạch chủ nhiệm ở trường THCS.
3.2.4. Hệ thống kế hoạch chủ nhiệm.
3.2.5. Yêu cầu của kế hoạch chủ nhiệm.

4. CƠ SỞ THỰC TIỄN (Thực trạng vấn đề nghiên cứu)
5. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU(Những giải pháp chính)
5.1. Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm năm học
5.1.1. Quy trình xây dựng kế hoạch năm học.
5.1.2. Cấu trúc nội dung cơ bản kế hoạch năm học.
5.2. Giáo viên chủ nhiệm tổ chức thực hiện kế hoạch năm học.
6. KẾT QUẢ NGHIÊN CƯU.
6.1. Kết quả sau khi áp dụng đề tài.
6.2. Bài học kinh nghiệm.
7. KẾT LUẬN.
8. ĐỀ NGHỊ.
9. PHỤ LUC.
10. TÀI LIỆU THAM KHẢO.

1
1
1
1-2
2
2-3
3
3
3-4
4
4-5
5
5-6
6
6
7-8

8
8-9
9-11
11-12
12-14
14
14-15
15
15
16
17-20
21