Bài giảng ngữ văn 7 bài 8 chữa lỗi về quan hệ từ 2

MÔN NGỮ VĂN
Lớp 7


* Kiểm tra bài cũ:
1. Trong câu:
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
( Ca dao)
Có sử dụng quan hệ từ nào? Quan hệ từ đó biểu
thị ý nghĩa gì ?
2. Cách sử dụng quan hệ từ như thế nào ? Cho ví
dụ cụ thể?


TIẾT 33:


Ví dụ 1:

=> Thêm
=>
ThiÕu
quan
quan
từ:
hÖhình
tõ :thức đánh giá kẻ khác.
a. Đừng
nênhệ
nhìn

mà
a. Đừng nên nhìn hình thức .....đánh
đểgiá kẻ khác.
b. Câu tục ngữ này chỉ đúng xã hội xưa, còn ngày nay thì
không đúng.
b. C©u tôc ng÷ nµy chØ ®óng.............x·
đối với
héi xa,
đối ngµy
với nay th× kh«ng ®óng.
cßn ...........
(?) 2 câu trên thiếu quan hệ từ ở chỗ nào ?

Hãy chữa lại cho đúng ?


Bài tập 1 –sgk/tr.107
(?) Thêm quan hệ từ thích hợp (có thể thêm hoặc
bớt một vài từ khác) để hoàn chỉnh các câu sau
đây:
a. Nó chăm chú nghe kể chuyện đầu đến cuối.
=> Nó chăm chú nghe kể chuyện từ đầu đến cuối.
b. Con xin báo một tin vui cha mẹ mừng.
=> Con xin báo một tin vui để (cho) cha mẹ mừng.


Ví dụ 2:
=> Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa:

a.a. Nhà

đến đến
Nhà em
em ởở xa
xa tr
trưường
ờng và
nhbao
ưng giờ
baoem
giờcũng
em cũng
ờngđđúng
únggiờ.
giờ.
trtrưường
giờ
=> Quan hệ đối lập, tương phản.

b. Chim sâu rất có ích cho nông dân đvìể nó
nódiệt
diệtsâu
sâu
phá
hoại
mùa
màng.
phá
hoại
mùa
màng.

(?)Quan
Các quan
hệ từ “nhân
và”, “–đkết
ể” trong
=>
hệ nguyên
quả. hai câu trên có diễn
đạt đúng quan hệ ý nghĩa giữa các bộ phận trong câu
không ?
Nên thay “và”, “để” ở đây bằng quan hệ từ nào?


Bài tập nhanh:
(?) Phát hiện lỗi về sử dụng quan hệ từ trong
những câu sau đây và chữa lại cho đúng.
=> Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa.

a. Mặc
Vì giódùthổi
giómạnh
thổi mạnh
nhưng
nhhàng
ưng hàng
cây mới
câytrồng
mới vẫn
đứngvẫn
vững,

không
đổ. bị đổ.
trồng
đứng
vững,bịkhông
=> Quan hệ tương phản, đối lập.

b.
trờimmưưa,a,con
conđư
đường
ờngnày
nàysẽsẽrất
rấttrtrơơn.n.
Gía trời
b. Nếu
=> Quan hệ giả thiết – kết quả.


Ví dụ 3:
=> Dùng thừa quan hệ từ.
a
ca dao
“Công
ư núi
n, Nghĩa
a.. Qua
Câucâu
ca dao
“Công

chacha
nhưnh
núi
TháiThái
Sơn,SơNghĩa
mẹ
nước nguồn
trong nguồn
chảy
ra”
thấylao
công
nhmẹ
ư nưnh
ớcưtrong
chảy ra”
cho
ta cho
thấytacông
to
to cha
lớn mẹ
củađối
cha
đốicái.
với con cái.
lớnlao
của
vớimẹ
con

b. Về
Hình
thức
cócó
thểthể
làm
tăng
giágiá
trịtrị
nộinội
dung
đồng
b.
hình
thức
làm
tăng
dung
đồng thời
thời hình
thểthấp
làm giá
thấptrịgiá
nội dung.
hình
thức thức
có thểcólàm
nộitrịdung.
(?) Vì sao các câu trên thiếu chủ ngữ ?

Hãy chữa lại cho câu văn được hoàn chỉnh.


Bài tập 3 – SGK/tr. 108
(?) Chữa lại các câu văn sau cho hoàn chỉnh.
a. Đối với bản thân em còn nhiều thiếu sót, em hứa sẽ tích
cực sửa chữa.
⇒ Bản thân em còn nhiều thiếu sót, em hứa sẽ
tích cực sửa chữa.
b. Với câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” cho em hiểu đạo lí
làm người là phải giúp đỡ người khác.
⇒ Câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” cho em
hiểu đạo lí làm người là phải giúp đỡ người khác.
c. Qua bài thơ này đã nói lên tình cảm của Bác Hồ với thiếu
nhi.
=> Bài thơ này đã nói lên tình cảm của Bác Hồ với thiếu nhi.


Ví dụ 4:
=> CHữa lại:

a.a.Nam
Namlàlàmột
mộthọc
họcsinh
sinhgiỏi
giỏitoàn
toàndiện.
diện.Không
Khôngnhững

nhữnggiỏi về
môn
giỏi Toán
về môn
vàToán,
môn Vkhông
ăn mànhững
còn giỏi
giỏi
về về
nhiều
mônmôn
Vănkhác
.
nữa
Thầy
. Cho
giáonên
rấtthầy
khengiáo
Nam.
rất khen Nam.
b. Nó thích tâm sự với mẹ,
mẹ nh
ưng không
thích
không
thích với
chị.tâm sự với
chị.

(?) Các câu (in đậm) trên sai ở đâu ? Hãy chữa lại cho
đúng.


Bài tập nhanh:
(?) Hãy chữa lại các lỗi về quan hệ từ trong
=> Chữa lại:

các câu sau:

a. Nếu chúng ta không biết cách học, nếu chúng ta học
không đúng cách nên chúng ta không tiến bộ.
=> Nếu chúng ta không biết cách học và học không đúng
cách thì chúng ta không tiến bộ.
b. Sở dĩ cuối năm học lớp 6 em được khen thưởng về kết
quả các môn học đều đạt điểm cao. Em có nhiều thành
tích tham gia hoạt động văn nghệ- thể thao.
=> Sở dĩ cuối năm học lớp 6 em được khen thưởng là vì kết
quả các môn học đều đạt điểm cao. Em lại còn có nhiều
thành tích tham gia hoạt động văn nghệ - thể thao.


Ghi nhớ
Trong việc sử dụng quan hệ từ, cần tránh
các lỗi sau:
- Thiếu quan hệ từ.
- Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa.
- Thừa quan hệ từ.
- Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên
kết.

Bài tập 2 - sgk/tr.10
Thay các quan hệ từ dùng sai trong các câu sau đây bằng
những quan hệ từ thích hợp.
a. Ngày nay, chúng ta cũng có quan niệm với cha ông ta ngày xưa, lấy đạo đức, tài
năng làm trọng
=> Ngày nay, chúng ta cũng có quan niệm giống (như) cha ông ta ngày xưa, lấy
đạo đức, tài năng làm trọng.
b. Tuy nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền
được.
=> Dù nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền
được.
c. Không nên chỉ đánh giá con người bằng hình thức bên ngoài mà nên đánh giá
con người bằng những hành động, cử chỉ, cách đối xử của họ.
=> Không nên chỉ đánh giá con người về (qua) hình thức bên ngoài mà nên đánh
giá con người về (qua) những hành động, cử chỉ, cách đối xử của họ.


Bài tập 4 - sgk/tr.108

Cho biết các quan hệ từ in đậm dưới đây được dùng đúng hay sai ?
Nếu sai, hãy chữa lại cho đúng?
a. Nhờ có cố gắng học tập nên nó đạt thành tích cao.
Đ
Đ
S
Đ
S
S

Đ
S

b. Tại nó không cẩn thận nên nó đã giải sai bài toán.
c. Chúng ta phải sống cho thế nào để chan hoà với mọi người.
d. Các chiến sĩ đã anh dũng chiến đấu để bảo vệ nền độc lập
của dân tộc.
e. Phải luôn luôn chống tư tưởng chỉ bo bo bảo vệ quyền lợi
bản thân của mình.
g. Sống trong xã hội của phong kiến đương thời, nhân dân ta
bị áp bức bóc lột vô cùng tàn bạo.
h. Nếu trời mưa, con đường này sẽ rất trơn.
i. Giỏ trời mưa, con đường này sẽ rất trơn.


Bài tập 5 - sgk/tr.108

Thảo luận:
Phát hiện và sửa lại các lỗi về sử dụng quan hệ
từ trong các đoạn văn sau:


Đoạn văn 1
(1)
tríchtrích
“Côn
SơnSca”
vẽ nên
cảnhcảnh
trí thiên

nhiên
=>Đoạn
(1) Đoạn
“Côn
ơn ca”
vẽ nên
trí thiên
tuyệt
ẹp, nên
thnên
ơ củathCôn
n vàSthể
hiện
giaosựhoà
nhiênđtuyệt
đẹp,
ơ củaSơCôn
ơn và
thểsựhiện
trọn vẹn giữa con người thiên nhiên. (2) Điều đó bắt
giao
hoà
giữa
con cao
ngưvà
ời với
nhiên
. (2)
nguồn
từ trọn

nhânvẹn
cách
thanh
tâmthiên
hồn thi
sĩ của
Điều
đó Trãi.
bắt nguồn
từ nhân
cáchththanh
tâmmà
hồn
Nguyễn
(3) Hình
ảnh nhà
ơ thậtcao
an và
nhàn
lịch
lãm
khung cảnh
nhiên.
Vớithhình
thi sĩtrong
của Nguyễn
Trãi.thiên
(3) Hình
ảnh(4)nhà
ơ thậtảnh

an nhân
vật
“ta”
tượngkhung
Côn Scảnh
ơn thật
nênnhiên
thơ, .hấp
nhàn
màgiữa
lịch cảnh
lãm trong
thiên
(4) dẫn
làm sao!
Hình ảnh nhân vật “ta” giữa cảnh tượng Côn Sơn thật
nên thơ, hấp dẫn làm sao!


Đoạn văn 2
=> (1)
(1) Học
Học xong
xong đđoạn
oạn trích
trích “Côn
“Côn SSơơnn ca”
ca” của
của Nguyễn
Nguyễn

Trãi, em rất thích. (2) Từ đó, em hiểu được tấm lòng cao
cả, vì dân, vì nước của ông. (3) Tuy nhiên, đqua
oạn
oạnđtrích
trích
này,hình
ảnh Nguyễn
Trãi lên
hiệnlàlên
mộtng
con
này,hình
ảnh Nguyễn
Trãi hiện
mộtlàcon
ười hoàn
ng
ườikhác,
hoànyêu
toàn
khác,
yêu thiên
nhiên,
toàn
thiên
nhiên,
gắn bó,
changắn
hoàbó,
và chan

thiên
hoà
với(4)
thiên
cảngừng
mọi vậtlạinhđưể ngừng
nhiên.
Tấtnhiên.
cả mọi(4)
vậtTất
như
chỉ cònlại để
chỉ
còn Nguyễn
Trãi
một
sĩ với
n (5)
Nguyễn
Trãi - một
thi- sĩ
vớithi
cảnh
trícảnh
Côn StríơnCôn
tươSi ơ
đẹp.
tTâm
ươi đhồn
ẹp. (5)

thicủa
sĩ, cái
“ ta” Trãi
của Nguyễn
Trãi
thi Tâm
sĩ, cáihồn
“ ta”
Nguyễn
đang giao
hoà
đcảnh
ang vật
giaoCôn
hoàScùng
ơn. cảnh vật Côn Sơn.


Đoạn văn 3
=>(1)
(1)Qua
Quađđoạn
oạnththơơ, ,em
emthấy
thấyrõrõởởNguyễn
NguyễnTrãi
Trãitình
tìnhyêu
yêu
thiên nhiên

nhiên và
và một
một nhân
nhân cách
cách thanh
thanh cao
cao không
không màng
màng
thiên
danh lợi, thực sự vui thú. (2) Nhà thơ nhìn thấy sự hoà
danh
lợi, thực
sự vui
(2) cái
Nhàđẹp
thơvĩnh
nhìnhằng
thấythiên
sự hoà
hợp tuyệt
đối của
tâmthú.
trí với
nhiên.
hợp
tuyệt đnhiên
ối củaởtâm
cáinhiên
đẹp vĩnh

hằng
của thiên
(3) Thiên
đâytrí
là với
thiên
phóng
khoáng
nhưng
rộng lớn,
chứa
đựngở tâm
hồn
hoànhiên
hợp với
thiên nhiên
nhiên.
(3) nó
Thiên
nhiên
đây là
thiên
phóng
và mangrộng
cốt cách
caođựng
của tâm
thi sĩhồn
Nguyễn
Trãi.với

khoáng,
lớn, thanh
nó chứa
hoà hợp
thiên nhiên và mang cốt cách thanh cao của thi sĩ
Nguyễn Trãi.


Đoạn văn 4
=> (1) Nét nổi bật và bao trùm ở con người Nguyễn Trãi
là tấm lòng ưu ái, là hoài bão giúp đời, thờ vua, vì nước,
(1) Nét nổi bật và bao trùm ở con người Nguyễn Trãi
cứu
dân.
(2) Vìưu
thếái,tấm
lòngbão
ưu ái
và đnhững
là tấm lòng
là hoài
giúp
ời, thờtình
vua,cảm
vì nyêu
ước,
thiên
được
trongưđuoạn
trích

Côntình
Sơncảm
ca
cứunhiên
dân. (2)
Vì thể
thế hiện
tấm lòng
ái và
những
yêu thiên
trích
Côn
không
có gì nhiên
là trái đư
ngợc
ượcthể
cả,hiện
mà trong
nó vẫnđoạn
thống
nhất.
(3)Sơn
cakhông
khôngchỉ
có là
gì ng
là trái
ngược

cả, mà
nóngvẫn
nhất.
ông
ười yêu
nước,
thươ
dânthống
mà ông
còn
(3) ông không chỉ là người yêu nước, không chỉ là người
yêuththiên
sâuyêu
sắc.thiên
(4) Tâm
hồn
thisắc.
sĩ đ(4)
ã hoà
quyện
ương nhiên
dân, ông
nhiên
sâu
Tâm
hồn
cùng
nhiên
đất ncùng
ước. thiên nhiên đất nước.

thi thiên
sĩ đã hoà
quyện


Hướng dẫn về nhà:
- Học thuộc ghi nhớ.
- Hoàn chỉnh các bài tập.
- Chuẩn bị bài: Từ đồng nghĩa.


TIẾT HỌC KẾT THÚC
XIN CẢM ƠN CÁC THẦY
CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH!