Bài giảng Tâm Lý học đại cương: Chương 1 ThS. Đặng Thị Vân

Bài giảng

Tâm lý học Đại cƣơng
Đối tượng: Sinh viên ĐHNN Hà Nội
Thời lượng: 2 ĐVHT
Người thực hiện: ThS. Đặng Thị Vân


TÀI LIỆU HỌC TẬP
Tài liệu chính
Giáo trình: Tâm lí học đại cương - Nguyễn Quang Uẩn (chủ biên)- NXB ĐH
Quốc gia HN-2001 (Tái bản)

Tài liệu tham khảo
1. Tâm lý học tập 1 - Phạm Minh Hạc (chủ biên) - NXBGD, 1988.

2. Bài tập thực hành Tâm lý học - Trần Trọng Thuỷ - NXB ĐH Quốc
gia, 2002.
3. Tâm lý học nhân cách - Nguyễn Ngọc Bích - NXBGD, 2000.


Chương I Tâm lý học là một khoa học

NỘI

Chương II

Sự HT và PT tâm lý, ý thức

DUNG
CHƢƠNG

TRÌNH

Chương III Hoạt động nhận thức
Chương IV Tình cảm và ý chí

Chương V Nhân cách


Chƣơng I

Tâm lý học là một khoa học
I. Tâm lý học là gì? Lịch sử hình thành và phát triển TLH.
1.Tâm lý học là gì?

TLH là một khoa học nghiên cứu đời sống
tâm lý con người, các sự kiện hiện tượng nảy sinh
trong đời sống tâm lý đó cũng như cơ chế hình
thành và phát triển chúng.


2.Vài nét về lịch sử hình thành và phát triển của TLH
a.

Giai đoạn tiền khoa học (1879 trở về trước)

•

Vị trí:

•

Trình độ hiểu biết về tâm lý:

b. Giai đoạn Tâm lý học trở thành 1 khoa học độc lập
Nhà TLH Đức - Vuntơ (1832-1920)sáng lập ra phòng thí nghiệm
đầu tiên tại TP laixich.
c. Giai đoạn Tâm lý học hiện đại


a. Tâm lí học (thuyết) hành vi
b. Tâm lí học Gestalt (cấu trúc)

c. Phân tâm học
d. Tâm lí học nhân văn.
e. Tâm lí học nhận thức

g. Tâm lí học hoạt động


II. Đối tượng, nhiệm vụ của TLH
1. Đối tượng nghiên cứu của TLH
Nghiên cứu sự hình thành, vận hành và phát triển

của các hoạt động tâm lí (Hiện tượng tâm lý con
người).
Tâm lý người là gì? Là tất cả các hiện tượng tinh thần nảy

sinh ở trong não, chúng gắn liền với quá trình điều khiển,
điều chỉnh hoạt động sống của con người.

2. Nhiệm vụ nghiên cứu của TLH

Nghiên cứu tâm lý người cần:
- NC nguyên nhân chủ quan và khách quan làm nảy sinh
tâm lý.
- NC cơ sở sinh lý làm nảy sinh tâm lý.
- NC cơ chế hình thành, biểu hiện và phát triển của các
hiện tượng tâm lí.
- NC vai trò, chức năng của các hiện tượng tâm lý.


III. Bản chất, chức năng và phân loại các hiện
tượng tâm lý
1. Bản chất của tâm lý người
Tâm lí người là sự phản ánh HTKQ vào não thông qua
hoạt động của chủ thể, tâm lý người có bản chất XH-LS.


a. Tâm lý người là sự phản ánh hiện thực khách quan
vào não thông qua hoạt động của chủ thể

- Phản ánh:
- Phản

ánh tâm lý là phản ánh đặc biệt:
* Não người là một vật chất có tổ chức cao nhất
* Hình ảnh tâm lý mang tính đa dạng, sinh động, sáng tạo

(khác hình ảnh cơ, hóa, sinh học,...)

* Hình ảnh tâm lý mang tính chủ thể (“lăng kính chủ quan về
TGKQ”)


- Tính chủ thể trong sự phản ánh tâm lý:
+ Cùng 1 TGKQ, SVHT tác động đến những
chủ thể khác nhau cho ta những hình ảnh tâm lí với
những mức độ sắc thái khác nhau.


+ Cùng 1 SVHT tác động đến một chủ thể
nhưng vào những thời điểm khác nhau, hoàn cảnh khác
nhau... sẽ có những biểu hiện và các sắc thái tâm lí

khác nhau.


+ Chính chủ thể mang hình ảnh TL là người cảm
nhận, cảm nghiệm và thể hiện nó rõ nhất. Thông qua
các mức độ và sắc thái tâm lí khác nhau mà có thái độ,

hành vi khác nhau.


Nguồn gốc của tính chủ quan
• Khác nhau về đặc điểm cơ thể, về giác quan, về

thần kinh não bộ.
• Khác nhau về điều kiện, hoàn cảnh sống.

• Vốn kinh nghiệm, vốn sống, TGQ, mức độ tích

cực hoạt động và giao tiếp khác nhau.


b. Bản chất xã hội – lịch sử của tâm lý người
- Tâm lý người có nguồn gốc là TGKQ (TN,XH) nguồn
gốc xã hội là cái quyết định.

- Là sản phẩm của hoạt động và giao tiếp.


- Là kết quả của quá trình lĩnh hội, tiếp thu vốn
kinh nghiệm XH, nền văn hóa XH thông qua hoạt
động, giao tiếp, trong đó giáo dục giữ vai trò chủ đạo.


- Tâm lí cá nhân hình thành, phát triển và biến
đổi cùng với sự phát triển của lịch sử cá nhân, dân
tộc và cộng đồng.


2. Chức năng của tâm lý :( Giáo trình)
3. Phân loại các hiện tượng TL: (Giáo trình)

III. Các nguyên tắc và phương pháp nghiên cứu tâm lý:
(Giáo trình)