TaiLieu.VN
ThÕ nµo lµ v¨n biÓu c¶m? §èi tưîng cña v¨n biÓu c¶m?
TaiLieu.VN
Tiết 50: Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học
I- Tìm hiểu cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học.
1- Ví dụ: Bài văn Cảm nghĩ về một bài ca dao.
2. Nhận xét.
- i tng biu cm l bi ca dao - mt tỏc phm vn học.
* Cỏc yu t liờn tng, tng tng, hi tng, suy ngm.
Nguyờn
vnhỡnh
bi ca
+ on 1: Tng
tng
nhdao.
ngi n ụng (i khn, mc ỏo
ờm
quamt
ra ng
b aong bờn cu ra b ao)
di, chp tay sau lng,
quay
trụng tri;
cỏ quen
cỏ ln,
trụng
liờn tng Trụng
ti ngi
ang
nhsao
quờ.sao m.
Bun trụng con nhn chng t
+ Đoạn 2: Tng tng cnh ngúng trụng ting nc, ting kờu ca
Nhn i nhn hi, nhn ch mi ai?
ngi mong ngúng.
Bun trụng chờnh chch sao Mai
+ Đoạn 3: Suy ngm
sụng
Hsao
gnm?
lin vi hỡnh nh Ngu
Sao ivsao
hiNgõn
nh ai
Lang - Chc N ờm ờm tng di Ngõn H
tng tng ra tõm trng ca nhõn vt tr tỡnh trong bi ca dao.
Chuụi sao Tinh u ó ba nm trũn.
+Đoạn 4: Liờn tng
40 nm
sau khi
bimũn
ca dao mi c n
ỏ mũn
nhng
d c
chng
sụng To Khờ To Khờ nc chy vn cũn tr tr.
suy ngm v lũng chung thy ca con ngi.
3. Bài học.
a. Phỏt biu cm ngh v mt TPVH l nờu cm xỳc (tng tng,
liờn tng, suy ngm) v:
- Cnh, ngi trong tỏc phm.
- Tõm hn con ngi, s phn nhõn vt trong tỏc phm.
- Vẻ đẹp ngôn từ trong tác phẩm.
- T tng ca tỏc phm.
* Lu ý:
Khi làm bài phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học
- Phi da vo tỏc phm vn hc Xỏc nh nhng cm ngh cn
phỏt biu Hỡnh thnh cm xỳc t chi tit, hỡnh nh gõy n tng.
- T cm xỳc phỏt huy trớ tng tng, liờn tng, hi tng
rỳt ra suy ngh v ý ngha ca tỏc phm.
- Phi cú cm xỳc chõn thnh, k nng cm th nhõn vt, dựng t t
cõu, dng on....
b. Bố cục: 3 phần
* Mở bài.
- Giới thiệu tác phẩm: đề tài, thể loại, tác giả
- Hoàn cảnh tiếp xúc với tác phẩm.
- Nêu cảm xúc chung về tác phẩm.
* Thân bài.
- Trình bày những cảm xúc, suy nghĩ do tác phẩm gợi lên.
+ Cm nhn, tng tng v cỏc hỡnh nh trong tỏc phm.
+ Cảm nghĩ về từng chi tiết.
+ Cm ngh v t tng, tỡnh cm ca tỏc phm.
* Kết bài.
- Nờu n tng chung v tỏc phm.
* Ghi nhí:
- Phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học là trình bày
. những cảm xúc, tưởng tượng, liên tưởng, suy ngẫm của mình về
nội dung và hình thức của tác phẩm đó
- Bố cục: 3 phần
+ Mở bài: giới thiệu tác phẩm và hoàn cảnh tiếp xúc với tác
phẩm.
+ Thân bài: những cảm xúc, suy nghĩ do tác phẩm gợi lên.
+ Kết bài: ấn tượng chung về tác phẩm.
II. Luyện tập
Cỏc em hóy thc hin cỏc bc tỡm hiu , tỡm ý, lp dn ý cho
vn PBCN v bi th Cnh khuya H Chớ Minh.
1- Tìm hiểu đề, tìm ý.
- Thể loại: Văn biểu cảm
- i tng: Bi th Cnh khuya
- Tìm ý: Cảm nghĩ qua các hình ảnh
+ Cõu 1: Thớch thỳ trc hỡnh nh so sỏnh mi m, hp dn.
+ Câu 2: Hình ảnh bóng trăng, bóng cây, bóng hoa quấn quýt,
lung linh, huyền ảo.
+ Cõu 3+ 4: Cm ng v tm lũng yờu thiờn nhiờn, t
nc ca Bỏc.
2. Dàn ý
a. Mở bài
- Giới thiệu về tỏc gi Hồ Chí Minh
- Hoàn cảnh sáng tác : Những năm đầu trong cuộc kháng chiến
chống Pháp.
- N TNG CHUNG: CNH P TRONG ấM KHUYA
RNG VIT BC V TM TRNG CA BC.
b. Thân bài
* Câu 1+2: Cảnh đêm trăng rừng êm đềm thơ mộng.
- Giữa không gian tĩnh lặng của đêm, nổi bật tiếng suối chảy róc
rách. Câu thơ sử dụng nghệ thuật so sánh độc đáo.
- ánh trăng chiếu sáng mặt đất với những mảng sáng tối đan xen
hoà quện tạo khung cảnh lung linh huyền ảo.
=> To nờn bc tranh ờm trng rng tuyt p cun hỳt ngi
c.
TaiLieu.VN
* C©u 3+4 : T©m tr¹ng cña B¸c trong ®ªm khuya.
- Trước khung cảnh lung linh huyền ảo của chốn rừng Việt Bắc, Bác
say mê ngắm cảnh.
- Bác chưa ngủ một phần vì cảnh đêm khuya quá đẹp làm say dắm
tâm hồn nghệ sĩ, phần vì lo lắng cho đất nước.
=> Tình yêu thiên nhiên luôn gắn liền với tình yêu nước tha thiết
trong con người Bác.
c) KÕt bµi.
- Khẳng định lại tình cảm của người viết: Đây là bài thơ hay thể hiện
tâm hồn tinh tế nhạy cảm, tinh thần yêu nước sâu nặng của Bác.
TaiLieu.VN
Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là một nhà cách mạng tài
ba mà còn một nhà thơ lớn của dân tộc. Người đã để lại rất
nhiều bài thơ hay, nhưng bài thơ để lại cho em ấn tượng
sâu sắc nhất là bài “Cảnh khuya”. Tác phẩm được Bác viết
trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp
tại chốn rừng Việt Bắc. Qua bài thơ, ta thấy vẻ đẹp huyền
ảo và tâm hồn yêu nước, yêu thiên nhiên tha thiết của
Người.
Ca dao, dân ca là viên ngọc quý trong kho tàng văn học dân gian Việt
Nam. Ca dao diễn tả sâu sắc đời sống nội tâm của con người. Đặc biệt
ca dao chú trọng thể hiện nỗi nhớ, tình cảm thuỷ chung của con người.
Viết về vấn đề này có rất nhiều bài thể hiện nhưng bài để lại cho em ấn
tượng sâu sắc nhất là: “ Đêm qua ra đứng bờ ao…”
TaiLieu.VN
Hớng dẫn về nhà:
1. Làm hoàn thiện đề văn trên.
2. Chuẩn bị tiết luyện nói: Phát biểu cảm nghĩ về
một tác phẩm văn học.