Bài giảng Ngữ văn 7 bài 13 Điệp ngữ 4

ĐIỆP NGỮ

NGỮ VĂN 7
TaiLieu.VN


KIỂM TRA BÀI CŨ
Sưu tầm mười thành ngữ
chưa được giới thiệu trong
SGK và giải nghĩa các thành
ngữ ấy.

TaiLieu.VN


Ví dụ
- Ăn trắng mặc trơn : giàu có, sung sướng
- Gà trống nuôi con : đàn ông vợ chết, nuôi con.
- Ván đã đóng thuyền : chuyện đã dĩ lỡ rồi
- Mẹ tròn con vuông : sinh nở an toàn
- Đèn tàn trước gió : sắp chết
- Mò kim đáy bể : việc làm khó khăn
- Lấy trứng chọi đá : hai bên không cân sức
- Thọc gậy bánh xe : phá đám người khác
- Khỉ ho cò gáy : nơi xa xôi vắng vẻ
- Mèo mả gà đồng : trai gái lẳng lơ
TaiLieu.VN

3

ĐIỆP NGỮ
TaiLieu.VN


I/ Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ :
Ở khổ thơ đầu và khổ
thơ cuối trong bài Tiếng
gà trưa có những từ ngữ
nào được lặp đi lặp lại ?

TaiLieu.VN


Khổ đầu
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ :
“Cục ... cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

 Từ nghe
TaiLieu.VN


Khổ cuối
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.

 Từ vì
TaiLieu.VN


1/ Những từ ngữ được lặp lại :
- Khổ thơ đầu : từ nghe
- Khổ thơ cuối : từ vì
2/ Tác dụng :
- Từ nghe : nhấn mạnh cảm giác khi
nghe tiếng gà trưa.
- Từ vì : nhấn mạnh nguyên nhân
chiến đấu của người chiến sĩ.

TaiLieu.VN


CHÚ Ý
Cần phân biệt phép điệp
ngữ với hiện tượng lặp từ –
một loại lỗi mà các em
thường mắc phải do vốn từ
nghèo nàn.
TaiLieu.VN


VD : Nhà em có một cái bàn, có

một cái tủ. Nhà em có một cái
giường, có một cái bếp. Nhà em
có ba, có má, có chị em, anh em.
Nhà em có rất nhiều thứ.

TaiLieu.VN


GHI NHỚ
Khi nói hoặc viết người ta có thể
dùng biện pháp lặp lại từ ngữ hay
câu nhằm làm nổi bật ý, gây cảm
xúc mạnh. Cách lặp lại như vậy gọi
là phép điệp ngữ, từ ngữ được lặp
lại gọi là điệp ngữ.

TaiLieu.VN

GV: Lê Thị Xuân Huyền


II/ Các dạng điệp ngữ :

Điệp ngữ có mấy
dạng ?

TaiLieu.VN


Trên đường hành quân xa

Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ :
“Cục ... cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

 Điệp ngữ cách
quãng
TaiLieu.VN


a/ Anh đã tìm em rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách trắng mở tung trắng cả rừng chiều
....
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu sa
Thương em, thương em, thương em biết mấy
( Phạm Tiến Duật )

 Điệp ngữ nối tiếp
TaiLieu.VN


b/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai ?
 Điệp ngữ chuyển tiếp ( điệp ngữ vòng )

TaiLieu.VN


GHI NHỚ
Điệp ngữ có nhiều dạng : điệp
ngữ cách quãng, điệp ngữ nối tiếp,
điệp ngữ chuyển tiếp ( điệp ngữ
vòng ).

TaiLieu.VN

GV: Lê Thị Xuân Huyền


III/

TaiLieu.VN


1/ Tìm điệp ngữ và cho biết tác giả muốn
nhấnMột
mạnh
dânđiều
tộc gì
đã?gan góc chống lại ách
nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay,
một dân tộc đã gan góc đứng về phe
Đồng minh chống phát-xít mấy năm
nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân

tộc đó phải được độc lập !
( Hồ Chí Minh )
TaiLieu.VN


- một dân tộc đã gan góc, dân
tộc đó
 ý nhấn mạnh dân tộc Việt
Nam đã anh dũng đấu tranh
chống kẻ thù nay phải được
độc lập, tự do.

TaiLieu.VN

GV: Lê Thị Xuân Huyền


Người ta đi cấy lấy công
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề
Trông trời, trông đất, trông mây
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông
đêm
Trông cho chân cứng đá mềm
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng
( Ca dao )
TaiLieu.VN


- đi cấy, trông
 ý nhấn mạnh nỗi lo toan,

trông chừng thời tiết, mong
cho mưa thuận gió hòa để làm
lúa trúng mùa của người
nông dân.

TaiLieu.VN

GV: Lê Thị Xuân Huyền


2/ Tìm điệp ngữ và
cho biết dạng điệp
ngữ trong các
ví dụ sau.

TaiLieu.VN

GV: Lê Thị Xuân Huyền


Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa
nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây
chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
( Khánh Hoài )

TaiLieu.VN


- xa nhau  điệp ngữ cách quãng
- một giấc mơ  điệp ngữ chuyển

tiếp

TaiLieu.VN

GV: Lê Thị Xuân Huyền


Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà
( Hồ Chí Minh )
- Lồng  điệp ngữ cách quãng
- Chưa ngủ  điệp ngữ chuyển tiếp
TaiLieu.VN