Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.46 MB, 20 trang )
CHUaNG I :
B~C TOPO CUA NHUNG TOAN TV
L - Hoan toaD lien t.,.c
I. TOAN TV L - HoAN ToAN LIEN T1)C :
1.1.Tmin tii Fredholm va bai tmin ghi tri bien tuye'ntinh.
D;nh nghia 1.1 :
Cho X, Z la nhung khong gian dinh chuftn th1!c,va ky hi~u \. I
chuftn tu'dng ling cua chung.
la
MOt anh x~ tuye'n tinh :
L : domL c X ~ Z
Voi
..;.1
KerL
= L {a} va.lmL = L (domL)
du'QcgQi la mOt anh x~.Fredholm, ne'u hai di~u ki~n sail xay ra :
(i) KerL co s6 chi~u hOOh~n.
(ii) ImL la dong va co s6 d6i chi~u hOOh~n. (So' d6i chi~u cua ImL la
s6 chi~u cua ZhmL, nghla Ia so' chi~u cua d6i h~ch CokerL cua L).
Khi L la anh x~ Fredholm, chi s6 cua no ky hi~u IndL la s6 nguyen,
du'Qcxac dinh bai.
IndL
Vdi 1
f (t,
= [0, 1], C =C ([-f,
0], RD)la anh x~ thoa :
(i) Vdi m6i
anh x~
(iii) Vdi m6i p> 0, t6n t~i
Taco
va vdi
I
If(t,
Ne'u f lien tl;1Cva bie'n nhung t~p bi ch~n thanh nhung t~p bi ch~n, thl
di~u ki~n san du'Qcsuy fa tit di~u kit$ntru'dc khi f 0, tfong tfu'ong hQp nay
=
14
C d6ng nha't mQt cach tt! nhien vdi Rn.
Xet roan tll'f: F : C (Ir, Rn) ~ L 1 (I, Rn)xac dinh bdi
(Fx) (t)
= fer, Xl)'
tEl
Vdi Xt E C, du'Qcxac dinh bdi :
Xt(S) = x (t + s), S E [-r, 0], Ir
= [-r,
1]
f)~t g : C x C ~ C,
la illQt anh
XC;t
hoan roan lien t1;lCva xem xet anh XC;t
lien ke't dinh nghla tren
C (In Rn), bdi
G : X H g(xo, Xl)
Ta xet bai tmin gia tri bienkhong tuy€n tinh
(**)
x1(t) = f(t,Xt), t EI
{ Mxo + NXI = g(Xo,Xl)
Vdi M, N la nhung rOan tll' tuy€n tinh bi ch~n trong C~
Ta dinh nghla :
x = C (InRn) , Z =L 1 (I, Rn) xC
R: C (In Rn) ~
C(I, Rn)
la roan tll'thu h~p tu Ir vao I
domL
= {x
EX:
Rx la lien t1;lCtuy~t d6i tren I}
Lx =((Rx)', Mxo + NX1)
Va dinh nghla anh XC;t
A tren X bdi
Ax
=(Fx, Gx)
thl bai roan (**) tu'dng du'dng vdi bai tOaDthu gQn
Lx
=Ax
Ta c~n chang minh Ala L - hoan roan lien t1;lC
tren X. La'y E la ffiQt
15
t~p con bi ch~n cua X. Dftu lien ta chung minh QTA(E) va Kp s' QT A (E)
la compact tu'dng dot VI
1m (M + NTl)
C6 s6 chi~u hU'uh(;ln,nen
(1 - T)
C6 s6 chi~u hU'uh(;ln,suy fa
QTA(E) la compact tu'dng d6i,
d day Tt va
St du'<;Jcxac dinh nhu' sail
Vdi m6i tEl
Tt : C
C
~
(Tt
=Z (t + s),
-f ~ s ~ 0,
Ne'u - f ~t+s~O
,
Ne'u 0 < t + s ~ 1, S E [-f, 0]
?
d day:
Z(u)
=
{
Ne'u -f~U~O
Ne'u
o
St : L 1 (1,Rn) ~ C
rt+s
(Stf)(s)
= F0
{
f(u)du d Ne'u
0 ~ t+ s ~ 1
, Ne'u -f~t+S~O,s
0
E[-f,O]
Tac6
)
-
I(Stf)(O)+( Tt((M+NTd;I(C-NSlf)))
leI
( K Ps 'QT (f,c) (t) -
I(M +NTl);l(C - NSlf)(t),
16
- f ~t~0
Ta guyra :
_1(StFX)(O)+(Tt((M+NTl);l(GX-NSlFX)))(O),OStSl
( Kps,QTA )(t)-
I
(M+NTl);l(Gx-NSlFx)(t)
l-rstso
Neu p > 0 sao cho E c B [0, p] c X, tITdinh nghla cua St va nhii'ng
di~u kit%ncaratheodory, ta co
(S.F(E))(o) eX
Va
SIF (E) c C
1a nhii'ng t~p compact tu'dng d6i, (dinh ly Arzela - Ascoli), tIT G 1a hoan
toan lien tl;!c,guy ra
K PS' QT A(E) hoan
toan
lien
tl;!c trong X. Ta chung
minh
Kp s' QTA lien tl;!c.L~y (xn) la mQt day trong X hQi tl;!den x, bdi tinh chfit
compact nhu' tren.
Ta giii sa (neu ~ftnthiet la mQt day con) ((S.FXll)(0)) va (SI Fxn) hQi
t1;Itoi y va z, noi cach khac, voi illQi S E I, (x~) hQi t1;ltr°!1g C den Xs,vi the:
bdi nhii'ng di~u kit%ncaratheodory, ta co (f( s,x~)) hQi tl;!den rex, xs) trong
Rn va bi ch~n bdi mQt ham L 1, dung dinh 1y hQi tl;!Lebesgue, ta co vdi mQi
t E Ir, s E [-r,o],
(StFxn)(o)~
(StFx)(o)
(SIFxn)(s) ~ (SIFx) (8)
VI v~y Y
=(S. Fx) (0), x = SI
Fx va nhii'ng gidi h'.ln thl dQC l~p tITvit%c
chQn day con, do do (S. Fxn) (0) hQi tl;!den (S.Fx) (0) trong X va (SIFxn)
(
hQitl;!den SlFx trong C. Ta co T.(M +NTl);lNSlFxll )(0) hQitv dem
17
(T.(M +NTd;lNSIFX)
(0) trong X.
Khi ( T.(M +NTl);lGxll )(0) hQi tl;!de'n
(T.(M+NTd;lGXll))
(0)
Va tinh cha't hoan toan lien Wc cua G cling vdi s1;1'
lien tl;!ccua nhii'ng
anh x~ tuye'n tinh khac, ta suy ra Kps,QT A la lien tl;!c, tu'dng t1;1'
ta cling
chung minh du'QcQTA lien tl;!Ctren X. V~y Ala L - hoan toan lien tl;!c.
II. B~C Tapa CUA TOANTV L - HOA.NToANLIENTQC.
Btnh nghia 1.6 :
Gielsa L : domL c X ~ Z la mQtanh x~ Fredholm, vdi chI s6 zero,
va Q la mQtt~p can, IDa,bi ch~n cua X. Ta ky hi~u CdO) la lOpcua nhii'ng
anh x~ F: domLn 0 ~ Z, co d~ng
F = L + G, vdi G : 0
~
Z la L - compact, va thoa di€u ki~n.
(1.1) 0 ~ F (domLn a 0).
Chung ta mu6n dinh nghla mQt anh x~ tITCL(O) vao Z (t~p nhii'ng s6
nguyen), ky hi~u bai : DL (., 0), va du'Qc gQi la b~c cua F trong 0, lien
quail tdi L, ne'u no khong d6ng nha't bang 0 va thoa hai tinh cha't sail :
Tinh chat 1.7 : (Hnh chat cQng tmh)
Ne'u 01 va O2 la nhii'ngt~p con, ma, roi nhau cua 0 , sao cho
0 ~ F (dom Ln 0 \(01 U O2)),
thl DL (F, 0)
=DL (F, 01)
+ DL (F, O2)
Tinh chat 1.8 : (Hnh chat bat bie-n qua d6ng luan)
Ne'u F : (domL
n0 ) x [0, 1] ~
Z, co d~ng
F= (x, A) =Lx + G (x, A),vdi G : 0
18
x [0, 1]~ Z la L - compact,va
ne'u
0 ~ F((domLnaO)x[O,IJ),
thl anh X(;l'AH DL(F(.,'A),O) la h~ng tren [0,1] (chung ta se chi ra s11xfiy
d11ngDL (., 0) sau).
Tinh cha't 1.7.1 :
Ne'u F E CL(0) va 01 c 0, la md va thoa
0 ~ F (dom L n (0 \ 01)),
Thl
DL (F, 0)
=DL (F, 01)
Tinh cha't 1.7.2 :
Ne'u F E CL (0) va DL (F, 0) :1;0,
thl
0 E F (domL no)
di~u nay, noi rang phuong trlnh Fx
domL
nO.
= 0,
co it nha't mQt nghi~m trong
Tinh cha't 1.9 :
Ne'u F E CL (0) va G E CL (0) sao cho
Fx =Gx, vdi m6i x E domL
nan, thl
DL (F, 0)
=DL (G, 0)
So hf~Cv~ cach xfiy dt;lng cua ly thuye't b~c :
B~c Brouwer:
£)~u lien chung ta chQnX va Z co cimg s6 chi~u va chQn s\)'dinh hudng tren
chung. Chung ta co
0 : X
CoKerO
~
.
Z la anh X(;lFredholm vdi chi s6 zero, vdi Kero
= Z, va n€u 0
c X Ia md va bi ch~n,ro rang Co (0) la lop cua
nhung anh x(;llien tl}CF : 0 ~ Z sao cho
( 1.2)
= X,
0 ~ F (a Q)
19
Gia sa F la thuOclOpCl tren 0 va d~o ham F'x la phep d~ng ca'utli'
X vao Z, t~i m6i XE F-l
{o};duQcsuy ra tUdinhly ham ifnr~ngF1
{o}la
mOtt~p can hU'uh~n cua 0; ta dinh nghia Do (F, 0), bdi
( 1.3)
Do (F, Q)
L
=
signdetF'x
XEP-l{O}
Va duQCgQila b~c Brouwer cua F tren 0 t~i 0 va du'QCky hi~u bdi
cleF,0, 0) hay dB(F, 0, 0). Ne'u di~u ki~n (1.2) du'Qcthay bdi y ~ F(a 0),
vdi Y E Z, thl dinh nghia
cleF,0, y)
= d (F(.) -
y, 0, 0).
Tinh cha't 1.10.
Ne'u X, Z, U la nhung khong gian vectd tht;tc,co cung s6 chi~u hU'u
h~n, F E Co (0) va A : Z ~ U Ia tuye'n tinh va song anh, thl:
AF: 0
~
Do (AF, 0)
U trong Co (0) va
=(sign detA)
Do (F, 0)
Tinh cha't 1.11.
Ne'u A: X ~ Z la tuye'n tinh va song anh, 0 ~ a 0,
thi
Do(A,Q)=
o,
niu O~Q
signdetA,
lieU 0 EO
t
,
B~c Leray - Schauder:
Bay giG,gia sa r~ng X =Z Ia mOt kh6ng gian vectd dinh chuifn, thtfc
tuy y thl L = I la mOt anh x~ Fredholm vdi chI s6 zero, va CI (0) la lOp cua
nhung anh x~, co d~ng 1- G, d day G : 0 ~ X, la compact, sao cho
(1.4)
0 ~ (1- G) (B 0),
nghia la G khong co di~m ba't dOng tren a O. MOtb~c co th~ dinh nghia
tren CI (0), dung ly thuye'tb~c Brouwer, bdi
20
(1.5)
DI (F, 0)
= n~CX)
lim Do(Fn,OnXn)
= lim dB(Fn,OnXn,O),
n~CX)
--
?
d day Fn la s\( thu h~p lIen Xn no cua 1 - Gn, vai Gn : 0 ~ Xn la
anh Xi:;llien tl,lCva hi:;lngcua no chua trong kh6ng gian vectd con hii'u hi:;ln
chi~u Xn cua X va thoa n ~
00,
Gn hQi W d~u de'n G lIen 0, stf t6n ti:;limQt
day (Gn) la do tinh compact cua G lIen 0, va stf t6n ti:;licua giai hi:;lntrong
(1.5) dQc l~p vai stf chQn day (Gn), ta guy ra ding
inf!x - G(x)!> o.
xE8Q
D1 (F, 0) gQi la b~c Leray - Schauder cua F lIen 0 ti:;li0, va duQCky
hi~u bdi d(l - G, 0, 0) hay dLs (1 - G, 0, 0). Ne'u (1.4) duQc thay bdi y !2:
(1 - G) (80), vai y EX, thl b~c Leray - Schauder cua F = 1- G vai stfxem
xet 0 va y, co th~ duQcdinh nghla bdi
dLs (1 - G, 0, y) =dLS (1 ~ G(.) - y, 0, 0)
Bay gio, ne'u chung ta c6 dinh huang lIen KerL va CokerL, va chi
chQn J la thu h~p lIen ImQ, cua nhung anh Xi:;l,co di:;lngAil, vai IT :
Z ~ CokerL la loan anh chinh Hieva A : CokerL ~ KerL la phep d~ng ca"u
bao loan huang, DI (RI, P, Q, 0), vai
RI, P, Q
=1-
P + (JQ + Kp,Q)G, se duQc xac dinh duy nha"tbdi F, 0,
va nhung stf dinh huang tren KerL va CokerL, di~u nay cho phep, chung
ta dinh nghla DL (F, 0) bdi
DL (F, 0)
=DI (RI, P, Q, 0),
DL (F, 0) duQcgQi la b~c trimg cua L va - G trong 0, va duQCky
hi~u bdi d[(L, - G), 0]
Binh nghia 1.12.
Gia sa : F =L - N , H =L - K
Vdi:
N, K : X ~ Z
la L - hoan loan lien tl,lc.
21
Ta noi nhung nghi<%mcua hQ phuong trlnh
(1.6)
AFx+(1-A)Hx=O,
AE [0, 1]
la ti~n bi ch~n n€u co r > 0 sao cho voi m6i A E [0, 1] va m6i nghi<%m(co
th~ co) x E domL cua phuong trlnh (1.6), thl x < r.
I
So r
I
du'Qc gQi la mQt ti~n ch~n cho nhung nghi<%mco th~ co cua (1.6).
N€u ta bi€t mQtti~n ch~n r thIliy
0
=B(r)
nhit thi€t ta co
AFx + (1 - A)Hx =/;0
Vex, A) E [domL (\ a B(r) x [0, 1]]
bdi VI khong co nghi<%mco th~ thoa
Ix I =r
Tinh cha't 1.13 :
Ghi sa : F =L + G
E
CL(O)
Voi G (0) c Y, Y la khong gian vectd con hii'u h(;lnchi~u cua Z, sao
cho:
Z =ImL EBY (t5ng d(;liso).
Thl n€u GKerLla s1;1'
thu hyp cua G tren KerL
nKerL)
GKerL E Co (0
va \DL(F,O)I = \Do( GKerL,onKerL
~
Tinh cha't 1.14 (dinh Iy Rothe)
Giii sa : ~ =/; 0
C
X
0 la md, bi ch~n va "hinh sao quanh 0", (nghia la x E 0 va
A E [0, 1] suy ra Ax EO).
22
D~t
F=I-G
V di G
compact
:
0
~
X
va thoa :
G (80) cO
Thl
FE
Tinh cha't
C1(0)
1.15
va D1 (F, 0) = 1
:
"
G la su V : Rll~ R thUQC
'?
?
(1) V(x) ~
00 ntu
I
x
I
"
1
?
op C va thoa
...
1
~oo,
(2) T6n t(;li
r1 > 0 saD cho grad
V(x) =/;0, vdi m6i x,
I
x ~ r1 thl vdi
I
m6i r > r1>
Do (gradV, B(r))
a day
=1
B(r) la qua c~u ma tam 0, ban kinh r.
Tinh cha't 1.16 (dinh If Borsuk md rQng)
Ntu Z la khong gian Hilbert vdi tich vo huang
(,)
va n€u F = L + H,
G=L+K
V di :H, K:
0 c X ~
L
Z
- compact,
(Fx, Gx)
Vdi mQi x E domL
> 0
n 80, thl
F, G
DL
E CL (0) va
(F, 0) = DL
Dinh If 1.17 :
Gia sa H E CL(0) va F = L - N
23
(G, Q)
saD cho
vdi N : 0
~
Z hi L - compact, thoa man:
(i) A Fx + ( 1 - A)Hx * 0, vdi mQi (x, A) E (domL naO) x] 0,1 [,
(ii) DL (R, 0) * 0
thl bai toan Lx
=Nx co it nhfftmQtnghi~m trong domL no.
Tinh cha't 1.17' :
Ne'u F
=1-
B
Vdi B : X ~ X tuye'ntinh, compact
F 1a anh x~ 1 - 1, thl vdi m6i t~p ma bi ch~n Q c X sao cho 0 ~ a Q,
F E Cl(O) va
Dl (F, 0)
.
=
O,
ne'u 0 ~ 0
{ (-l)ll, ne'u 0 EO
d day m 1at6ng cua nhfi'ngtich bQinhfi'nggia tri d~c tntng cua B ph1.;1
thuQc vao ] 0,1 [.
Cac tinh chfft va dinh 1y a chuang 1 da duQcchung minh trong tai
1i~uthalli khao [l]~ [2] va.[3].
24