Tiểu luận Chuyên đề: Sức khỏe sinh sản và tình dục

Chuyên đề SKSS & TD

Tiểu luận
Chuyên đề: Sức khỏe sinh
sản và tình dục

1


Chuyên đề SKSS & TD

Mục lục:

I/ Đặt vấn đề
II/ Tổng quan tài liệu
III/ Sơ lược về vấn đề
IV/ Kết luận
V/ Giải pháp

trang
2
4
11
14
15

I/ Đặt vấn đề:
Theo các nhà chuyên môn và sự cảm nhận chung của mỗi người, sự
quan hệ tình dục là yếu tố góp phần trong hạnh phúc của cuộc sống đôi lứa.
Ngoài nhiệm vụ duy trì nòi giống, ái ân còn là một hành vi xuất phát từ bản
năng tính dục (sexual instinct) nhằm đạt đến khoái cảm (climax/orgasm). Khi

đạt khoái cảm sẽ xuất hiện những sự thay đổi trong cơ thể như gia tăng lượng
adrenaline trong máu khiến tim đập nhanh và mạnh hơn, cơ bắp căng ra, tinh
thần hưng phấn, tăng tiết mồ hôi nhằm thải độc tố ra ngoài.
Trong quan hệ với tình yêu, tình dục là một nhu cầu sinh lý và tình cảm
tự nhiên của con người, là sự tự nguyện, sự hòa nhập tâm hồn và thể xác của
hai người yêu nhau. Tình dục là tất cả những gì con người có thể làm để gần
gũi và đem lại cho nhau khoái cảm. Tình dục và các quan hệ gắn liền với nhau
và đóng vai trò trung tâm trong sức khỏe sinh sản.
2


Chuyên đề SKSS & TD

Nhìn dưới một góc độ nào đó, sinh hoạt tình dục là một hình thức duy trì
sức khỏe cho cơ thể và nó có thể giúp cơ thể cân bằng những rối loạn trong
chừng mực nhất định.
Nhịp sống của xã hội ta ngày càng hối hả, gấp gáp hơn, chính vì thế hiện
nay rất nhiều đấng mày râu đang phải gánh chịu những căng thẳng và áp lực
trong công việc trong thời gian liên tục và kéo dài. Điều này giải thích tại sao,
chứng stress (căng thẳng thần kinh) hiện nay đang có khuynh hướng gia tăng
nhất là trên những người thường xuyên làm việc trí óc. Stress làm ảnh hưởng
sức khỏe toàn thân và cả tới sức khỏe tình dục.
Stress được coi như là bất kỳ nhân tố nào đe dọa đến sức khỏe cơ thể
hay có tác động có hại đến các chức năng của cơ thể như bị tổn thương, bệnh
hay lo âu … Bị stress liên tục, cơ thể sẽ phản ứng lại bằng các phản ứng sinh
học nhằm đảm bảo sự sống của mình. Những phản ứng sinh lý nhằm bảo vệ
này bao gồm các kích thích tố như Cortisol, Catecholamine, Renine, hormone
autidiurétique, hormone somatotrope và đặc biệt là có sự gia tăng Prolactin …
người ta gọi chúng là những kích thích tố của stress (hormone de stress), kích
thích tố stress dần dà sẽ làm rối loạn đáng kể vô số những chức năng sinh lý kể

cả chức năng tình dục.
Stress có thể là nguyên nhân của bệnh thực thể và bệnh thực thể cũng có
thể là nguyên nhân của Stress …Ðó là hai yếu tố tác động qua lại với nhau
Những căng thẳng trong công ăn việc làm, những bức xúc trong xã hội,
những bất đồng trong cuộc sống gia đình là những nguyên nhân gây ra những
stress.
Những sang chấn tâm lý từ những tình huống xung đột, hay những tổn
thương về sinh lý, những bất túc tình dục, nhất là tình trạng bất lực liệt dương,
yếu sinh lý sẽ gây ra những stress nặng nề.
Mặt khác, stress là nguyên nhân dẫn đến nhiều rối loạn hành vi tình dục
như xuất tinh sớm, đau trong lúc giao hợp, bất lực và không đạt được cực
khoái trở thành rắc rồi trong quan hệ tình dục của nhiều cặp vợ chồng.
Stress không lạ với nhiều người ngày nay, nhất là tại các thành phố lớn.
Stress không chỉ “độc quyền “ ở doanh nhân mà còn với nhiều đối tương khác .
Thâm chí cả học sinh các lớp cuối cấp và cả các bà nội trợ trong tình hình lạm
phát ngày nay. Tuy vậy nhìn nhận về gốc rễ của stress ít người quan tâm.
Thực chất stress là phản ứng bảo vệ của cơ thể trước mối đe dọa, nguy hiểm
xảy ra cho nó. Khi đó cơ thể sẽ huy động tòan lực để đối phó. Não chỉ huy tiết
các nội tiết tố cần thiết ào ạt vào máu như adrenaline, norepineprine…Tim đập
nhanh để bơm máu đến hệ cơ bắp. Phổi hổn hển tăng tốc bơm oxy , đường
huyết vọt lên cao nhằm tăng cường khẩn cấp năng lượng, mắt mở to để nhìn
cho rõ, tai vểnh lên , mũi phồng ra… Khi nguy cơ qua đi hiểm họa chấm dứt
3


Chuyên đề SKSS & TD

1.

thì mọi thứ trở về trật tự cũ. Tim đập châm lại hơi thở điều hòa, bắp cơ buông

thư. Nhưng nếu sự đe dọa không mãnh liệt nhưng cứ xảy ra dồn dập , hết đợt
này tới đợt khác đến một lúc vượt quá mức chịu đựng của cơ thể thì sẽ tạo ra
những tác hại âm thầm , không lường trước trên thể chất và cả tâm thần. Stress
vượt ngưỡng dẫn đến vô số bệnh tật mà lắm khi bác sĩ cũng bó tay và gán cho
những cái tên mơ hồ như “ rối lọan thần kinh thực vật” , rối lọan chuyển hóa,
…Không chỉ ở ta , mà theo nghiên cứu từ Đại Học Y khoa Harvard Mỹ ước
tính có từ 60-90% bệnh nhân (ở Mỹ) tìm đến bác sĩ là do stress. Stress liên
quan nhiều đến các bệnh lý thực thể như nhồi máu cơ tim , tăng huyết áp , tiểu
đường , suyễn , đau nhức kinh niên, mất ngủ, dị ứng, đau thắt lưng , bệnh ngoài
da, ung thư suy giảm miễn dịch. Stress còn trầm trọng hóa bởi các ổn thương
tinh thần như suy giảm trí nhớ, bứt rứt dễ hoang mang , dao động , trầm cảm,
cáu gắt … Do đó rất phức tạp để tìm ra gốc bệnh. Nếu bác sĩ chỉ quan tâm triêu
chứng bên ngòai - chỉ đau đâu chữa đó –còn gốc sâu thẳm bên trong là stress
vẫn không được giải tỏa, bệnh vẫn cứ lẩn quẩn , loanh quanh, chuyển từ bệnh
này sang bệnh khác , người bệnh hoang mang , chất lượng sống bị giảm sút.
Đi cùng với cuộc sống hiện đại là mặt trái của nó, stress đang dần dần
trở thành một vấn đề quen thuộc và được quan tâm bởi những tác động tiêu cực
của nó. Stress ảnh hưởng tới các hành vi tình dục, gây rối loạn hành vi tình
dục…trở thành mối lo ngại đối với nhiều người có áp lực cuộc sống lớn và dễ
stress.
Trong chuyên đề nay chúng tôi sẽ tìm hiểu về ảnh hưởng của stress lên
các rối loạn tình dục từ đó tìm các giải pháp khắc phục tình trạng trên.
II/Tổng quan tài liệu:
Tình dục và hành vi tình dục:
Tình dục là cách tạo cảm xúc âu yếm, nhẹ nhàng và kích thích để doạt
được khoái cảm. Tình dục là cấu thành của xã hội, mặc dù hình thành trên cơ
sở sinh học nhưng trong quá trình trưởng thành của con người, thông qua xã
hội, tình dục được quy định bởi các yếu tố văn hóa và xã hội.
Hành vi tình dục là một bộ phận trong tập hợp hành vi chung của con
người, là các thức mà người đó tương tác với người khác. Quan hệ tình dục có

nghĩa rộng hơn rât nhiều so với giao hợp, chẳng qua là thể hiện nhân cách của
con người.
Hành vi tình dục là những việc làm, hoạt động nhằm thỏa mãn nhu cầu
sinh lý và tình cảm cuả con người (như âu yếm, vuốt ve, hôn nhau và cùng
nhau làm tình). Đó là điều không thể thiếu được trong một tình yêu trọn vẹn.
Thái độ và quan niệm của mỗi người như thế nào thì viêc làm của họ trong
quan hệ tình dục sẽ tương ứng như thế.

4


Chuyên đề SKSS & TD

2.

Các thành phân của tình dục mang tính chất chủ quan tùy theo quan
niệm cá nhân như: sự định kiến vầ tình dục, quan hệ con người, cảm giác sợ
hãi, hòa hợp sơ thể, khoái cảm, tình dục đồng giới và khác giới, sở thích tình
dục,quan hệ nam nữ, khoái cảm về tinh thần và thể xác… hoặc tình dục mang
cấu trúc về giới (nam hay nữ) như: bản chất giới tính, yếu tố sinh học, đời sống
sinh snar và bản năng cơ bản. Tình dục cũng là một hiện tượng xã hội như: lạm
dụng tình dục, cảm giác sợ hãi, bên ngoài cơ thể, bản thể, sự diễn cảm, thủ
dâm, giao hợp, lập gia đình và lựa chọn bạn tình.
Bản năng tình dục được đánh thức trong tuổi dậy thì. Bản năng tình dục
không chỉ được lưu giữ ở một hệ thống cơ thể mà nó là vấn đề toàn diện vơi
staats cả các giác quan( mắt, tai, da, mũi ) bộ óc và trí tuệ cùng tham gia trong
hoạt động tình dục. Điều này nói lên tình dục không đơn thuần cho chức năng
sinh sản của con người. Các giai đoạn của hoạt động tình dục ( phản ứng tình
dục) bao gồm:
-Ham muốn và ở trạng thái kích thích.

-Giai đoạn bình nguyên.
-Tình trạng cực khoái.
-Trở lại bình thường.
Stress:
Thuật ngữ stress hay căng thẳng xuất hiện rất nhiều trong đời sống hằng
ngày. Nó được hiểu như là những điều khó chịu và áp lực cho cá nhân.Tuy
nhiên trong tâm lý học, một ngành khoa học có rất nhiều ứng dụng và nghiên
cứu về hành vi và sức khỏe lại hiểu stress dưới một góc độ khác.
Trong thực tế, stress là thuật ngữ dùng đôi khi dùng để chỉ một nguyên
nhân, một tác nhân gây stress ( như tiếng ổn của thành phố, cái nắng, bệnh tật,
sự thay đổi chỗ làm việc…), hay đôi khi chỉ hậu quả của những tác nhân gây
kích thích mạnh như hoảng hốt khi gặp thiên tai, sự căng tẳng khi gặp khó khăn
trong công việc…). Như vậy stress vừa chỉ tác nhân gây công kích, vừa chỉ
phản ứng của cơ thể trước các tác nhân đó. Hay như Hans Selye là mối tương
quan giữa tác nhân gây kích thích và phản ứng cơ thể.
Stress như một phản ứng của chủ thể trước một nhu cầu hoặc một cự
tương ứng của mối quan hệ của con người với môi trường xung quanh.
Stress là đáp ứng thích nghi về mặt sinh học, thích nghi và tập tính.
Stress đặt chủ thể vào quá trình dàn xếp thích nghi với môi trường xung quanh,
tạo cho cơ thể một cân bằng mới sau khi chịu tác động của môi trường. Nói
cách khác, phản ứng stress bình thường góp phần làm cho cơ thể thích nghi.
Nếu đáp ứng của cá nhân đối với stress không đủ, không thích hợp và cơ
thể không tạo ra một cân bằng mới, thì những chức năng của cơ thể ít nhiều bị
5


Chuyên đề SKSS & TD

rối loạn, những dấu hiệu bệnh lý của cơ thể, tâm lý, tập tính sẽ xuất hiện và tạo
ra những stress bệnh lý cấp tính hoặc kéo dài.

Theo Selye, phản ứng stress, được chia thành 3 giai đoạn:
-Giai đoạn báo động: Đây là giai đoạn đặc trưng của chủ thể khi tiếp xúc
với yếu tố gây stress (như các hoạt động tâm lí được kích thích, các phản ứng
chức năng sinh lí của cơ thể…). Giai đoạn này diễm biến rất nhanh trong vài
giờ, vài ngày.Nếu tồn tại được phản ứng thì chuyển sang giai đoạn thích nghi.
-Giai đoạn thích nghi: Giai đoạn chống đỡ tiến triển tốt thì các chức
năng tâm lí, sinh lí của sơ thể được phục hồi. Nếu khả năng thích ứng của cơ
thể mất dần, quá trình phục hồi không xảy ra và chuyển sang giai đoạn kiệt
quệ.
-Giai đoạn kiệt quệ: Trong giai đoạn kiệt quệ, các biến đổi tâm lý, sinh lý
của giai đoạn báo động xuất hiện trở lại, hoặc là cấp tính và tạm thời hoặc nhẹ
nhàng hơn và kéo dài. Chia stress bệnh lý thành 2 giai đoạn là stress bệnh ý cấp
tính và stress bệnh lý kéo dài.
Triệu chứng của stress rất nhiều. Dấu hiệu đầu tiên và dễ nhận biết nhất
là mệt mỏi. Tiếp đó người bệnh sẽ cảm thấy suy kiệt về tinh thần và thể xác…
Họ mất khả năng tự đánh giá mình và thường xuyên cáu giận. Làm thế nào để
biết được khi nào là mệt mỏi thông thường và khi nào mệt mỏi cảnh báo bệnh
stress.
Những dấu hiệu dưới đây giúp bạn nhận biết được căn bệnh này.
- Dễ dàng mệt mỏi và thường rất khó dậy vào buổi sáng.
- Có cảm giác làm việc ngày càng nhiều hơn nhưng kết quả ngày càng
tồi tệ.
- Bạn có cảm giác rằng những nỗ lực trong công việc của bạn không
được mọi người chú ý.
- Thỉnh thoảng quên những cuộc hẹn.
- Hay cáu giận.
- Ít gặp người thân và bạn bè thân thiết.
Những dấu hiệu này có thể là chưa đầy đủ để bạn nhận ra mình bị stress
và biểu hiện stress có thể không giống nhau ở mỗi người. Điều quan trọng là
chúng ta hãy biết lắng nghe cơ thể mình.

Các trạng thái bệnh lý có thể phát sinh do hội chứng Stress kéo là:
Bệnh tâm thần kinh: Mất ngủ, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, buồn phiền,
cáu gắt, loạn trí nhớ, trầm cảm...
Bệnh tim mạch: Tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não,
loạn nhịp tim, hồi hộp đánh trống ngực...

6


Chuyên đề SKSS & TD

Bệnh tiêu hóa: Viêm loét dạ dày - tá tràng, chảy máu tiêu hóa, thủng dạ
dày, tiêu chảy, khô miệng, chán ăn, ăn không tiêu, hơi thở hôi, rối loạn chức
năng đại tràng...
Bệnh tình dục: Giảm ham muốn, di tinh, mộng tinh, giao hợp đau.
Bệnh phụ khoa: Rối loạn kinh nguyệt, rối loạn nội tiết...
Bệnh cơ khớp: Co cứng cơ, đau lưng, đau khớp, cảm giác kiến bò ở
ngón tay, máy mắt, chuột rút, run rẩy...
Toàn thân: Suy sụp, mệt mỏi, dễ mắc các bệnh dị ứng hay bệnh truyền
nhiễm.
3. Stress và hành vi tình dục:
Tình dục là một tình trạng thực tế của đời sống con người, nó là một nhu
cầu bao gồm nhiều lĩnh vực như tình yêu, đạo đức, hôn nhân, hạnh phúc do
thỏa mãn thân xác, giải tỏa những bức xúc, làm cân bằng cho đời sống thể chất
cũng như tinh thần.
Những triệu chứng về rối loạn chức năng tình dục có thể là biểu hiện đầu
tiên của một số bệnh lý tiềm ẩn – cho nên hễ có một thay đổi nào đó trong hoạt
động tình dục là phải lưu ý đến ngay. Có thể coi hoạt động tình dục là chiếc
đồng hồ báo thức để cho chúng ta rà xét lại sức khỏe tổng quát ngay cho dù
những thay đổi đó xảy ra ở bất cứ thời điểm nào trong cuộc sống cũng nên xem

xét và đánh giá kỹ lưỡng trên phương diện y học.
Bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh xương khớp, ung thư tiềm tàng,
tuổi già, mãn kinh thoái hóa, đó là những dấu hiệu đầu tiên của một stress, nếu
con người không tự vượt qua được hoặc không tìm cách thích nghi thì nó sẽ trở
thành stress bệnh lý, rối loạn tâm thần... có thể đưa đẩy làm thay đổi vấn đề
tình dục của bệnh nhân.
Một nghiên cứu trên những cặp vợ chồng trung niên khỏe mạnh thì cho
thấy những con số đáng được quan tâm: 40% nam giới và 63% nữ giới có rối
loạn chức năng tình dục.
- Ở đàn ông: xuất tinh và rối loạn chức năng cương dương vật là hai vấn
đề mà bệnh nhân than phiền nhiều nhất.
- Ở phụ nữ: là không đạt được cực khoái và đau trong khi giao hợp.
Những trường hợp này bệnh nhân thường tìm cách lãng tránh một cách
cố tình hoặc dè dặt một cách kín đáo khi được đề cập đến, ngay cả vợ chồng
cũng không trao đổi, tâm sự với nhau. Họ giữ trong lòng với một nỗi đau khổ
dằn dai cho đến lúc mọi sự đổ vỡ thực sự.
Trước rối loạn chức năng tình dục mỗi người có một cách đối phó khác
nhau, lúc đầu họ cố gắng tìm đủ mọi cách để cải thiện, phục hồi lại chức năng.
Về sau sự việc càng ngày càng trở nên tồi tệ, một stress bắt đầu hình thành
nhen nhúm. Một vài rối loạn chức năng sinh học và triệu chứng bệnh lý mơ hồ
7


Chuyên đề SKSS & TD

có thể được khám phá sớm trong giai đoạn này nhờ kinh nghiệm hay có kiến
thức về vấn đề tình dục của thầy thuốc.
Bệnh nhân bắt đầu có thái độ và được thể hiện qua các hành vi. Ða số
bệnh nhân bỏ lơ hoặc dấu diếm sự bất lực liệt dương của mình. Và trước những
rối loạn đôi khi rất nhỏ nhặt cũng có thể gây ra nỗi hoang mang lo sợ và tự

nghi ngờ về khả năng tình dục của chính mình. Phụ nữ và đàn ông có sự khác
nhau khi đối diện với vấn đề này.
Yếu tố tâm lý đóng vai trò rất quan trong toàn bộ đời sống của phụ nữ
:Tình yêu và sự cảm nhận về tình dục trong thời thơ ấu ảnh hưởng sâu xa đến
cuộc sống tình dục về sau này của họ. Rất nhiều phụ nữ dù không đạt đến cực
khoái nhưng họ vẫn bằng lòng thích thú bởi sự bù đắp lại bằng tình yêu, bằng
sự vuốt ve mơn trớn, cảm giác ấm áp được che chở trong vòng tay người bạn
đời cũng đủ làm họ cảm thấy hạnh phúc.
Ða số đàn ông có cảm giác xấu hổ, vô tích sự, cảm giác thất bại, Họ luôn
luôn mang mặc cảm mình không phải là một người đàn ông thực sự. Sự hoang
mang. lo lắng, sợ hải đó dần dần làm thay đổi " nhân cách " và lối sống của họ.
Hầu như ai cũng phải đối diện với stress một đôi lần hay thường xuyên
trong suốt cuộc đời, như một phần không thể tránh của cuộc sống. Có thể nói,
không có stress thì cũng không có cuộc sống, đó là những “va đập và trầy
xước” để cơ thể có trải nghiệm và thích nghi với những biến đổi không ngừng
của môi trường sống. Những tác động của stress đến thể chất và tâm trí có thể
tạo ra những cảm xúc dương tính hay âm tính, có thể kích thích hành động, suy
nghĩ và nhận thức nhưng cũng có thể gây ra thất vọng, chán nản, giận dữ và
trầm cảm để cuối cùng phát sinh nhiều vấn đề sức khỏe như cao huyết áp, bệnh
tim, đột quỵ...
Ngày nay người ta biết rõ hai điều: khả năng chống stress của tình dục
và ảnh hưởng của trạng thái tâm trí, gồm cả stress đến chức năng tình dục.
Những trục trặc trong nghề nghiệp, những nỗi buồn bất chợt hoặc bệnh trầm
cảm đích thực... tất cả đều làm rã rời tâm lý và ảnh hưởng tất yếu đến ham
muốn tình dục. Về ảnh hưởng xấu của stress đến chức năng tình dục, một khảo
sát cho thấy:
Cứ 10 người thì có 4 người thừa nhận stress có ảnh hưởng xấu đến chức năng
tình dục.
Trong số những người bị stress, 86% giảm tần suất quan hệ tình dục, thậm chí
cả ham muốn tình dục.

Stress là nguyên nhân gây ra rối loạn cương dương (29%).
Rối loạn cương dương không phụ thuộc vào tuổi nhưng khác nhau rất nhiều về
cách kiểm soát stress của mỗi người.
8


Chuyên đề SKSS & TD

Mức độ yếu kém về tinh thần tỉ lệ thuận với mức độ yếu kém về sinh lý.
9/10 người thừa nhận hoạt động tình dục thường xuyên có tác dụng giải tỏa
stress.
Người ta biết nhiều về tác dụng chống stress của tình dục nhưng lại biết
rất ít về ảnh hưởng của stress đến đời sống tình dục. Không thiếu gì những tác
nhân gây stress (khó khăn trong nghề nghiệp, nghèo túng, tang tóc, tai nạn,
bệnh tật…) và đều có thể gây ra những rối loạn về chức năng cương dương có
thể ngắn hay dài hạn. Để không rơi vào vòng xoắn ốc của sự thất bại, cần biết
tìm ra các giải pháp.
Khi thấy giảm ham muốn, giảm tần suất quan hệ tình dục hay rối loạn về
cương dương, cần loại trừ yếu tố stress trước tiên.
Ở Pháp, cứ 5 người đàn ông thì có một người bị rối loạn cương dương
thường xuyên hay tạm thời. Trong đại đa số trường hợp, những trục trặc này có
nguồn gốc tâm lý hay phối hợp (có một phần do tâm lý). Những ai dễ là nạn
nhân của stress, những ai chịu đựng và không dám nói ra? Nhìn chung, có đến
29% nam giới bị rối loạn cương dương do stress, thường xảy ra ở những người
đàn ông ở độ tuổi từ 35-49, đã có gia đình, giữ trọng trách và phải lao động
bằng trí óc nhiều. Trong số những nguyên nhân chính gây stress ở những người
này thì có những vấn đề sau, tính theo mức độ quan trọng giảm dần: gặp khó
khăn trong công việc, lo lắng về sức khỏe và tiền bạc. Trái lại, sự già nua, sự
không hoạt động hay vắng mặt con cái trong gia đình hình như lại là những
đảm

bảo
nhất
để
kiểm
soát
stress.
Stress có ảnh hưởng xấu đến tình trạng tinh thần, thể chất và cả giấc ngủ. Sự
mất ngủ làm cho tâm trí không thanh thản và vì thế có ảnh hưởng đến chức
năng tình dục (khoảng 4 trong số 10 nam giới thú nhận điều này). 96% số
trường hợp có giảm tần suất hay giảm ham muốn quan hệ tình dục. Những rối
loạn về cương dương không phụ thuộc vào tuổi mà thay đổi theo từng cá thể,
mỗi người có cách kiểm soát stress khác nhau.
Trạng thái mạnh yếu về tâm lý cũng tỷ lệ thuận với mức độ rối loạn. Có
điều gần như thống nhất ý kiến ở nam giới là quan hệ tình dục đều đặn và đem
lại sự thoải mái làm giảm cường độ stress.Nếu như quan hệ tình dục có tác
động chống stress thì lo lắng về thất bại lại có thể là nguồn gốc của những sợ
hãi. Stress gây rối loạn cương dương và tình trạng này lại gây ra những lo lắng.
Cần nhắc lại cơ chế gây cương dương chịu sự kiểm soát của 2 hệ thần kinh có
tác dụng đối nghịch: hệ phó giao cảm kích thích và hệ giao cảm thì ức chế. Một
mặt hệ phó giao cảm làm cho các mạch máu và cơ nhẵn của thể hang giãn ra,
thu hút máu đến và tạo ra sự cương dương; Mặt khác hệ giao cảm lại có tác
dụng làm co mạch và do đó làm mất đi sự cương dương. Và người ta biết rằng
stress tạo ra cơ hội thuận lợi cho cơ chế co mạch.
9


Chuyên đề SKSS & TD

Thường khi cảm thấy mất kiểm soát, vô dụng hay bất tài thì người ta lại
mất luôn ham muốn tình dục. Ở nhiều người, stress nặng có thể dẫn đến sự suy

kiệt, rối loạn cơn đau và rối loạn lo lắng chung. Một triệu chứng có thể xảy ra ở
những bệnh này là sự thường mất hứng thú trong tình dục hay mất khả năng
quan hệ tình dục. Có những nghiên cứu trên nhóm đối tượng ở trạng thái lo
lắng triền miên để xác định mối quan hệ với việc giảm ham muốn tình dục ở cả
nam và nữ. Về mặt thể chất thì stress gây trở ngại cho ham muốn tình dục ở cả
2 giới vì làm giảm hàm lượng testosterone. Hơn nữa, hormone stress
adrenaline, vốn được tiết ra trong cơ thể chúng ta khi gặp stress đã ngăn cản
dòng máu đến các cơ quan tình dục.
III/ Sơ lược vấn đề:
Xuất tinh sớm, đau trong lúc giao hợp, bất lực và không đạt được cực
khoái là những yếu tố thường đi liền nhau trong đời sống của những cặp vợ
chồng gặp rắc rối trong vấn đề tình dục. Các yếu tố này tác động ảnh hưởng
trên cả hai cá nhân. Họ sẽ đáp ứng lại bằng cách cố gắng thích nghi về mặt tâm
lý, sinh hoạt và tập tính trong giai đoạn đầu với mục đích nhằm hoà giải những
sự kiện đang diễn ra cho cá nhân mình và cho bạn tình. Ta có thể tạm chia phản
ứng này thành hai giai đoạn sau:
Giai đoạn 1: Giai đoạn báo động
Tình trạng xuất tinh sớm, đau trong lúc giao hợp hoặc sự kém thỏa mãn
được bệnh nhân đem so sánh với những lần trước hoặc không thoả mãn giống
như điều mà bệnh nhân mong muốn sự kiện đó đột nhiên xuất hiện làm ngỡ
ngàng cả hai cá nhân: họ và người bạn tình. Nếu sự kiện đó lại tái diễn nhiều
lần thì nó sẽ đánh thức nổi lo lắng, sợ hãi mỗi khi nhập cuộc. Sự kích thích quá
trình tâm lý này, đặc biệt là quá trình tập trung, ghi nhớ và phán đoán. Cơ thể
chuẩn bị những phản ứng để sửa soạn cho việc các sự kiện xuất tinh sớm sắp
xảy ra.
Về mặt tâm lý là sự lo lắng, cảm giác bất an, hồi hộp,
Về mặt sinh học là tim đập nhanh, tăng nhịp thở, tăng huyết áp...
Và sau khi sự kiện xảy ra – nếu thất bại nó sẽ để lại một dấu ấn – Cái
dấu ấn ấy sẽ làm thay đổi tâm lý và tập tính. Cá nhân sẽ tìm kiếm biện pháp
nhằm vượt qua tình trạng xuất tinh sớm hay đau trong lúc giao hợp để đáp lại

tình huống stress vừa xảy ra.
Giai đoạn 2: Giai đoạn chống đỡ
Nét đặc biệt của giai đoạn này là huy động các đáp ứng khác có thể có
được nhằm mục đích là thích nghi với tình huống stress vừa mới xảy ra.
• Về phương diện tâm lý: tìm mọi lý do để giải thích và tự trấn an về tình
trạng xuất tinh sớm, ví dụ như do mệt mỏi, do căng thẳng trong công ăn việc
10


Chuyên đề SKSS & TD

làm, do những bất hoà trong cuộc sống, do sự thiếu nồng nhiệt của người bạn
tình hoặc do bệnh tật...
• Về phương diện cơ thể, sinh học và bệnh lý: Tìm cách giải thích sau
khi đã xem xét lại sức khỏe tổng quát, ví dụ như giải thích xuất tinh sớm là hậu
quả của thủ dâm trong thời niên thiếu.
Bấc lực, liệt dương là do tiểu đường, do uống thuốc cao huyết áp...
Đau trong giao hợp là do polype cổ tử cung, không đạt được cực khoái là
do bị huyết trắng...
Tình trạng xuất tinh sớm, liệt dương đã dần dần trở thành một stress
bệnh lý..
Tâm lý lo lắng sợ hãi ở cuối giai đoạn này đã trở thành nỗi ám ảnh
thường trực – cá nhân không thể tìm thấy sự thích nghi hay một lời giải thích
nào cho sự liệt dương hoặc xuất tinh sớm. Sự mất mát rõ ràng về khả năng tình
dục làm gia tăng sự lo lắng theo cấp số nhân có thể đưa đến tình trạng xuất tinh
sớm hay bất lực hoàn toàn hoặc xác định mình không có khả năng đạt được
cực khoái ở phụ nữ.
Giai đoạn 3: Stress bệnh lý
Nếu không dung hợp được thì sẽ gây ra một stress bệnh lý. Trong stress
bệnh lý các rối loạn tâm thần, rối loạn cơ thể và tập tính xuất hiện hoặc cấp

diễn hoặc tạm thời, hoặc nhẹ hoặc kéo dài.
Stress và các rối lọan về tình dục sẽ gây ra một vết thương, một ấn
tượng, dần dà chi phối tâm lý của bệnh nhân và đó là khởi đầu làm thay đổi
nhân cách như cáu gắt, bực bội, luôn cảm thấy khó chịu, dễ nóng giận, giải
quyết công việc không được hoàn hảo như trước, dĩ nhiên những ảnh hưởng
này sẽ tác động trên mối quan hệ của nó trong xã hội không phải là nhỏ người
ta khó mà lường được mức độ thiệt hại do rắc rối tình dục gây ra về mặt kinh
tế.
Rối loạn chức năng tình dục do stress thường gặp là rối loạn cương
dương, rối loạn giảm ham muốn tình dục, rối loạn cực khoái, xuất tinh sớm,
đau khi giao hợp…..
Rối loạn cương là tình trạng dương vật không có khả năng đạt được và
duy trì sự cương dương vật cho một cuộc giao hợp bình thường, và tình trạng
này kéo dài ít nhất 3 tháng, có thể gặp suốt đời hoặc lúc đầu.
-Stress ảnh hưởng đến cơ chế cương dương: Khi bị stress, một cơ chế có
tính phản xạ là “chiến đấu hay chạy trốn” được khởi động trong cơ thể, máu từ
bụng dồn về chi trên và chi dưới để đối phó với tình huống nguy hiểm. Vì thế
không còn đủ máu để tạo ra sự cương dương.
Cơ chế cương dương bình thường chịu sự kiểm soát của hệ thần kinh trung
11


Chuyên đề SKSS & TD

ương và nhất là của hệ thần kinh thực vật: hệ phó giao cảm và giao cảm. Hệ
thần kinh phó giao cảm có tác dụng kích thích và hệ thần kinh giao cảm có tác
dụng ức chế. Hệ thần kinh phó giao cảm làm cho các động mạch và cơ nhẵn
của thể hang giãn ra để máu dồn đến và gây ra cương dương; trong khi hệ thần
kinh giao cảm lại có tác dụng ngược lại (tức gây co thắt các mạch và cơ trơn),
do đó không thuận lợi cho sự cương dương. Chính stress đã tạo thuận lợi cho

cơ chế này, gây co mạch, kể cả những động mạch đem máu đến dương vật. Tai
hại hơn là có thể hình thành một vòng luẩn quẩn: sau những thất bại đã trải
qua, sự lo lắng có thể đến mức không thể cương dương nổi hoặc khó duy trì.
Rối loạn giảm ham muốn tình dục:là tình trạng giảm thú vị trong sinh
hoạt tình dục.
Stress có ảnh hưởng xấu đến tình trạng tinh thần, thể chất và cả giấc ngủ.
Sự mất ngủ làm cho tâm trí không thanh thản và vì thế có ảnh hưởng đến chức
năng tình dục đặc biệt là ham muốn trong tình dục.
Rối loạn cực khoái:là tình trạng không đạt được cực khoái trong khi giao
hợp suốt đời hoặc mắc phải.
Để thoát khỏi căn bệnh này, không có cách nào hiệu quả hơn là phải biết
tự cứu mình. Liệu pháp này luôn được đánh giá rất cao. Để thoát khỏi stress,
người bệnh cần có thời gian để quay trở về với con người mình lúc trước đây.
Xuất tinh sớm: là hiện tượng xuất tinh trước khi người đàn ông muốn
điều đó xảy ra. Giai đoạn bình nguyên của chu kỳ đáp ứng tình dục ngắn hoặc
không có. Đây là rối loạn tình dục phổ biến thứ hai ở nam giới, thường đi cùng
với sự lo lắng, căng thẳng.
Đau khi giao hợp: Là hiện tượng đau kéo dài xảy ra cùng giao hợp mà
không có bệnh lý vùng chậu ( đau khi giao hợp chức năng). Xảy ra phổ biến ở
nữ.
IV/ Kết luận:
Rối loạn chức năng tình dục có thể là hệu quả từ các nguyên nhân sinh học,
tâm lý, hoặc cá nhân, hoặc kết hợp với nhiều nguyên nhân.
Nguyên nhân tâm ly bao gồm những vấn đề hiện tại, stress, trầm cảm và lo âu.
Các rối loạn như rối loạn cương dương, rối loạn giảm ham muốn tình dục, xuất
tinh sớm… xuất phát từ nguyên nhân tâm lý hơn là thực thể.
Những người bị stress kinh niên do công việc gây nên sẽ bị kiệt sức. Họ
luôn có cảm giác phải hoàn thành mục tiêu không khả thi và thực hiện những
nhiệm vụ không thể vượt qua. Họ có cảm giác như vừa vướng vào căn bệnh
stress nhưng trên thực tế căn bệnh này là hậu quả của một quá trình lâu dài của

sự căng thẳng triền miên.
12


Chuyên đề SKSS & TD

Stress hay những lo âu, căng thẳng… của là một trong những nguyên nhân gây
nên các rối loạn chức năng tình dục thường gặp. Áp lực cuộc sống, các vấn đề
gia đình, căng thẳng trong công việc, thời tiết thay đổi…đang trở thành những
yếu tố dẫn đến stress hiện nay, khiến cho tần suất gặp các bệnh trên của ngày
càng tăng.
Khả năng chống stress của tình dục và ảnh hưởng của trạng thái tâm trí, gồm cả
stress đến chức năng tình dục. Những trục trặc trong nghề nghiệp, những nỗi
buồn bất chợt hoặc bệnh trầm cảm đích thực... tất cả đều làm rã rời tâm lý và
ảnh hưởng tất yếu đến ham muốn tình dục cũng như các rối loạn khi hoạt động
tình dục.

V/ Giải pháp:
Đối với các rối loạn tình dục có thể điều trị bằng hành vi, thuốc và phẫu thuật.
Tuy nhiên điều quan trọng là chúng ta hãy phòng tránh stress bằng cách giữ
cho mình một cuộc sống cân bằng về thể chất và tinh thần trong công việc và
đời sống cá nhân.
Có nhiều cách xả stress. Bia, rượu, thuốc lá … cũng là cách nhưng làm trầm
trọng thêm stress. Chơi thể thao, viết lách ,làm việc nhà nấu ăn làm vườn ,
đánh banh chạy bộ đọc sách ..là những cách xả stress lành mạnh . Cố gắng giải
quyết những khúc mắc trong lòng, để rồi vui với hiện tại là cách giải quyết triệt
để.
Có những thực phẩm giảm stress như cần tây, tỏi...
Hiện nay trên thi trường vẫn có những thực phẩm chức năng bổ sung các
vitamin và các khóang vi lượng như magne , kẽm được cho là thiếu khi stress

xảy ra .
Vitamin C và vitamin nhóm B được xem là các vitamin hữu hiệu chống stress .
Ví dụ vitamin B5 vì nó có tác dụng quan trọng lên chức năng tuyến thượng
thân tạo các nội tiết tố quan trong cho cơ thể và chuyển hóa tế bào. Các vitamin
khác cũng thuộc nhóm B như acid folic, và vitamin B6 tham gia trong quá trình
tạo các hormone gây hưng phấn như serotonin.
Magnesium phosphate và Calcium phosphate được xem là các khóang làm
giảm các triệu chứng âu lo và căng thẳng thần kinh. Kẽm được dùng trong quá
trình sản xuất nội tiết tố sinh dục nam testosterol. Thiếu kẽm dẫn đến các vấn
13


Chuyên đề SKSS & TD

đề trong chức năng tình dục, bất thường của tinh trùng và các bệnh lý của
tuyến tiền liệt. Do vậy, thiếu kẽm dễ dẫn đến tình trạng căng thẳng, suy nhược
ở nam giới. Khóang chất kẽm với hàm lượng cao có tác dụng chống oxy hóa và
thải độc tố sinh ra do uống rượu.
Cuối cùng, đừng để stress trở thành lối sống của bạn. Nó sẽ là một rào
cản đóng sập cuộc sống tình dục của một người mãi mãi. Nếu như không có
cách nào để kết thúc sự trầm cảm, thì sự phẫn uất sẽ ngày một gia tăng. Vì vậy,
cần thiết phải đưa bạn đời vào lịch trình tiến triển của mình (Mọi thứ sẽ dễ
dàng hơn đến cuối tháng. Hoặc tôi rất mong muốn có nhiều thời gian bên
người ấy). Bằng cách giữ một tia sáng ở cuối đường hầm, bạn sẽ dễ dàng sắp
xếp thời gian hơn để có được sự thân mật trong những giai đoạn không sex.
Sau cùng thì đó không chỉ là vì cuộc sống tình dục, mà còn là sức khoẻ của
bạn.

Tài liệu tham khảo:
1.Bác sĩ giải đáp sức khỏe tình dục, Từ Bân, NXB Hải Phòng, 2004.

2.Biểu hiện của stress, Gs.Ts Nguyễn Lân Dũng,w3.org.
3.Biểu hiện stress của sinh viên Đại học Đà Nẵng, tailieu.vn.
4.Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tình dục của sinh viên Đại học Huế,
Võ Văn Thắng, 2010
5.Dấu hiệu của stress và cách điều trị. Thuocbietduoc.com.vn
6.Giáo trình sức khỏe tình dục, Cao Ngọc Thành-Võ Văn Thắng, 2011.
7.Giáo trình tâm lý y học – y đức, bộ môn GDSK & TLYH, Đại học Y
Dược Huế.
8.Rối loạn cương dương, Ts. Bs Từ Thành Tiến Dũng,
9.Rối loạn dương dương điều trị như thế nào? T.s Nguyễn Hữu Đức, Sức
khỏe và đời sống.
10.Stress và rối loạn chức năng tình dục, B.s Hồ Đắc Duy,
ykhoanet.com.
11.Stress và vấn đề giảm hứng thú trong tình dục, Health24.com.
12.Trong vòng vây stress, Wincarevn.org.
13.Vì sao stress làm suy giảm chức năng tình dục, BS. Hồng Ân, báo
Sức Khoẻ và Đời Sống .
14.Vnxpress.net.

14