Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
Ngày soạn:14/8/2015
Tiết:1
Bài dạy: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: Học sinh nắm được:
- Định nghĩa hàm số sin, hàm số côsin, hàm số tang và hàm số cô tang
2.Kỹ năng:
- Biểu diễn số thực x và các giá trị lượng giác của nó lên cùng một hệ trục Oxy
3.Thái độ:
- Nghiêm túc trong giờ học, tích cực phát biểu xây dựng bài.
- Cẩn thận, chính xác, phát huy tính sáng tạo.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án.
- Hình vẽ và một số đồ dùng dạy học cần thiết.Sử dụng phương pháp thuyết trình,vấn đáp.
2.Chuẩn bị của học sinh:
- Ôn lại giá trị lượng giác của một cung(góc), đọc trước bài mới.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1.Ổn định tình hình lớp:(1’)
- Trật tự , điểm danh
2.Kiểm tra bài cũ: không
3. Giaûng bài mới:
- Giới thiệu bài(1’)tiết hôm nay ta tìm hiểu bài hàm số lượng giác
- Tiến trình tiết dạy:
TG Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
10’
- Nhắc lại kiến thức cũ
HĐ1: Ôn lại kiến thức cũ
- Gọi học sinh nhắc lại giá trị
lượng giác của các cung đặc
biệt( 0, , , , ,…)
6 4 3 2
- Cho học sinh thực hành máy
tính bỏ túi và điền vào bảng
x
2
3,1
6
4
sinx
cosx
HĐ1: Ôn lại kiến thức cũ
- Gọi học sinh nhắc lại giá trị
lượng giác của các cung đặc
biệt( 0, , , , ,…)
6 4 3 2
- Cho học sinh thực hành máy
tính bỏ túi và điền vào bảng
X
2
3,1
6
4
Sinx
Cosx
- Thực hành máy tính và
điền vào bảng.
y
sin/3
M
A x
O
cos/3
- Trên đường tròn lượng giác,
với điểm gốc A, hãy xác định
điểm M mà số đo của cung
lượng giác AM bằng
và xác
3
định sin , cos ?
3
3
17’
HĐ2: Hàm số sin và hàm số
côsin
- Treo hình 1 lên bảng
GV: Nguyễn Thành Hưng
- Trên đường tròn lượng giác,
với điểm gốc A, hãy xác định
điểm M mà số đo của cung
lượng giác AM bằng
và xác
3
định sin , cos ?
3
3
- Quan sát hình vẽ
- Nắm được định nghĩa
hàm số sin
1
I.ĐỊNH NGHĨA:
1. Hàm số sin và hàm số côsin:
a, Hàm số sin:
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
- Dẫn dắt học sinh đến định
nghĩa hàm số sin
- Hướng dẫn học sinh cách
biểu diễn x và sinx trên hệ trục
Oxy.
- Treo hình 2 lên bảng
- Dẫn dắt học sinh đến định
nghĩa hàm số côsin
- Hướng dẫn học sinh cách
biểu diễn x và cosx trên hệ
trục Oxy
13’
2’
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
Quy tắc đặt tương ứng mỗi số
thực x với số thực sinx
sin:
- Quan sát hình vẽ
x
y s inx
- Nắm được định nghĩa
Được gọi là hàm số sin, kí hiệu
hàm số côsin
là y s inx
Tập xác định của hàm số
y s inx là
b, Hàm số côsin:
Quy tắc đặt tương ứng mỗi số
thực x với số thực cosx
sin( x) sinx
cos :
cos(-x)=cosx
x
y cosx
- Hãy so sánh sinx và sin(-x)?
- Hàm số y s inx là hàm Được gọi là hàm số côsin, kí
cosx và cos(-x)? Từ đó cho
hiệu là y cosx
số lẻ, hàm số y cosx là
biết tính chẵn lẻ của hàm số
Tập xác định của hàm số
hàm số chẵn
y s inx,y=cosx ?
y cosx là
HĐ3: Hàm số tang và hàm số - Nắm được định nghĩa
2. Hàm số tang và hàm số
côtang
hàm số tang
côtang:
- Nêu ra định nghĩa hàm số
a, Hàm số tang:
tang.
Hàm số tang là hàm số xác
cosx 0
định bởi công thức
s inx
y
cosx 0 , kí hiệu là
x
k
,
k
* cosx 0 khi nào? Từ đó cho
cosx
2
biết tập xác định của hàm số
y t anx
Hàm số y t anx có tập
y t anx ?
* Tập xác định của hàm
xác định
số y t anx là
D \ k , k
2
D \ k , k
2
- Nắm được định nghĩa
b, Hàm số côtang:
hàm số côtang
Hàm số côtang là hàm số xác
Hàm số y c otx có tập
- Nêu ra định nghĩa hàm số
định bởi công thức
côtang
xác định
cosx
* sinx 0 khi nào? Từ đó cho D \ k , k
y
sinx 0 , kí hiệu là
sinx
biết tập xác định của hàm số
y c otx
y c otx ?
- Hàm số y t anx và hàm
* Tập xác định của hàm
số y c otx là hàm số lẻ.
số y c otx là
- Từ tính chẵn lẻ của 2 hàm số
y s inx và y cosx , hãy cho
D \ k , k
biết tính chẵn lẻ của hàm số
y t anx và hàm số
y c otx ?
HĐ4: Củng cố
- Xét tính chẵn lẻ của các hàm
số sau:
y sin x 2 , y sin 3 x
GV: Nguyễn Thành Hưng
- Trả lời
Hàm số chẵn:
y sin x 2 , y c otx 2
Hàm số lẻ:
2
- Xét tính chẵn lẻ của các hàm
số sau:
y sin x 2 , y sin 3 x
y tan 2 x , y c otx 2
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
2
y sin 3 x , y tan 2 x
y tan 2 x , y c otx
4.Dặn dò học sinh chuẩn bị tiết học tiếp theo(1’)
- BTVN: Bài tập 1,2 trang 17 (SGK) và Đọc trước kiến thức mới
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:
GV: Nguyễn Thành Hưng
3
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
Ngày soạn:15/08/2015
Tiết: 2
Bài dạy: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC(tt)
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: Học sinh nắm được:
- Hàm số y s inx và hàm số y cosx tuần hoàn với chu kỳ 2
- Hàm số y t anx và hàm số y c otx tuần hoàn với chu kỳ
- Sự biến thiên và đồ thị của hai hàm số: y s inx và y cosx
2.Kỹ năng:
- Biểu diễn sự biến thiên của hàm số y s inx và y cosx
- Vẽ đồ thị của hai hàm số y s inx và y cosx
3.Thái độ:
- Cẩn thận, chính xác, logic.
- Nghiêm túc trong giờ học, tích cực phát biểu xây dựng bài.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án.
- Hình vẽ và một số đồ dùng dạy học cần thiết.
- Sử dụng phương pháp thuyết trình,vấn đáp,thảo luận nhóm.
2.Chuẩn bị của học sinh:
- Học kiến thức cũ và đọc trước kiến thức mới
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1.Ổn định tình hình lớp(1’)
- Trật tự , điểm danh
2.Kiểm tra bài cũ: không
3. Giaûng bài mới:
- Giới thiệu bài:(1’) tiết này ta tiếp tục tìm hiểu hàm số y=cosx và tính chất của nó.
- Tiến trình bài dạy:
TG Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
10’
- Thực hiện hoạt động 3
II. Tính tuần hoàn của hàm số
lượng giác:
*Hàm số y s inx và hàm số
y cosx tuần hoàn với chu kỳ
2
* Hàm số y t anx và hàm số
y c otx tuần hoàn với chu kỳ
20’
HĐ1: Tính tuần hoàn của
hàm số lượng giác
- Hướng dẫn học sinh thực
hiện hoạt động 3
+ Hãy chỉ ra một vài số T mà
sin x T s inx
+ Hãy chỉ ra một vài số T mà
tan x T tan x
- Giáo viên kết luận các hàm
số y s inx, y=cosx tuần
hoàn với chu kỳ 2 ; các
hàm số y t anx, y=cotx
tuần hoàn với chu kỳ
HĐ2: Sự biến thiên và đồ thị
của hàm số y s inx
* Sự biến thiên và đồ thị của
hàm số y s inx trên 0;
GV: Nguyễn Thành Hưng
+ T 2 , T 4 , T 6
+ T , T 2 , T 3
- Quan sát hình vẽ
4
III. Sự biến thiên và đồ thị của
hàm số lượng giác:
1. Hàm số y s inx :
*Tập xác định D
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
- Treo hình 3 lên bảng
- So sánh s inx1 với s inx 2 ,
s inx 3 với s inx 4 ?
- Xét tính đồng biến, nghịch
biến của hàm số y s inx
trên 0; và ;
2
2
- Hướng dẫn học sinh vẽ đồ
thị hàm số y s inx trên
0; . Từ đó suy ra đồ thị
trên ;
* Đồ thị của hàm số
y s inx trên
- Treo hình 5 lên bảng và chỉ
cho học sinh cách vẽ đồ thị
của hàm số y s inx trên
Được suy ra từ đồ thị của
hàm số y s inx trên
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
* Là hàm số lẻ
s inx1 s inx 2
* Tuần hoàn với chu kỳ 2
sinx 3 s inx 4
a, Sự biến thiên và đồ thị của
hàm số y s inx trên 0;
- Hàm số y s inx đồng biến
- Lấy x1 , x2 thỏa
trên 0; và nghịch biến
0 x1 x2 . Đặt
2
2
trên ;
x3 x2 , x4 x1
2
- Hàm số y s inx đồng biến
- Nắm được cách vẽ đồ thị
hàm số trên
trên 0; và nghịch biến trên
2
2 ;
x
0
2
y=sinx 1
0
0
y
;
1
- Nêu ra chú ý
-
-/2
O
x
/2
-1
b, Đồ thị của hàm số y s inx
trên (SGK)
Chú ý: Tập giá trị của hàm số
y s inx là T 1;1
10’
HĐ3: Hàm số y cosx
- So sánh sin x và
2
cosx
- Vậy tịnh tiến đồ thị hàm số
y s inx theo u ;0
2
được đồ thị của hàm số
y=cosx
- Treo hình 6 lên bảng
- Chỉ cụ thể phép tịnh tiến
- Từ đồ thị hãy lập bảng biến
thiên của hàm số y cosx
sin x cosx
2
- Quan sát hình vẽ
x
0
y=co x 1
-1
trên ; ?
GV: Nguyễn Thành Hưng
5
-1
2. Hàm số y cosx
*Tập xác định D
* Hàm số chẵn
* Tuần hoàn với chu kỳ 2
* Có tập giá trị T 1;1
Ta có
sin x cosx , x
2
Vậy tịnh tiến đồ thị hàm số
y s inx theo u ;0
2
được đồ thị của hàm số
y=cosx
* Đồ thị của hàm số y s inx ,
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
2’
HĐ4 :Củng cố
GV nhắc lại một số kiến
thức vừa học cho HS nhớ
HS chú ý lắng nghe
4.Dặn dò học sinh chuẩn bị tiết học tiếp theo (1’)
- BTVN: Bài 1 đến bài 8( Trang 17;18)
- Đọc trước phần còn lại
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:
GV: Nguyễn Thành Hưng
6
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
y cosx được gọi chung là
các đường hình sin
-Tính tuần hoàn của hàm số
lượng giác
Sự biến thiên và đồ thị của
hàm số lượng giác
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
Ngày soạn:17/08/2015
Tiết: 3
Bài dạy: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC(tt)
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: Học sinh nắm được:
- Sự biến thiên và đồ thị của hàm số y t anx
2.Kỹ năng:
- Vẽ đồ thị của hàm số y t anx
3.Thái độ:
- Cẩn thận, chính xác, logic
- Nghiêm túc trong giờ học, tích cực phát biểu xây dựng bài
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án.
- Hình vẽ và một số đồ dùng dạy học cần thiết
- Gợi mở ,vấn đáp.
2.Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc trước kiến thức mới
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1.Ổn định tình hình lớp:(1’)
- Trật tự , điểm danh
2.Kiểm tra bài cũ: (Không)
3. Giaûng bài mới:
- Giới thiệu bài:(1’)tiết hôm nay ta tiếp tục tìm hiểu các hàm số lượng giác tiếp theo.
- Tiến trình bài dạy:
TG Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
23’
- Quan sát hình vẽ và nắm
được giả thuyểt
3. Hàm số y t anx
* Tập xác định
D \ k , k
2
* Là hàm số lẻ
* Tuần hoàn với chu kỳ
a, Sự biến thiên và đồ thị của
hàm số y t anx trên
HĐ1: Sự biến thiên và đồ thị
của hàm số y t anx trên nửa
khoảng 0;
2
- Treo hình 7 lên bảng và cho
học sinh đọc giả thiết trong
sách giáo khoa.
- Hãy so sánh x1 với x2 , t anx1
với t anx 2 ?
- Từ đó xét tính đồng biến,
nghịch biến của hàm số
y t anx trên 0; ?
2
- Giáo viên kẽ bảng biến thiên
lên bảng
- Hướng dẫn học sinh vẽ đồ thị
hàm số y t anx trên 0;
2
- Lưu ý cho học sinh đồ thị
GV: Nguyễn Thành Hưng
x1 x2
t anx1 t anx 2
- Hàm số y t anx đồng biến
trên 0;
2
- Biết được cách vẽ đồ thị
hàm số y t anx trên 0;
2
0; 2
- Lấy x1 , x2 0; sao cho
2
x1 x2 . Khi đó
t anx1 t anx 2 . Vậy hàm
số y t anx đồng biến trên
0; 2
x
7
0
4
2
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
không thể cắt đường thẳng
x
2
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
y=tan
x
1
0
Các điểm đặc biệt:
x 0
6
4
3
10’
HĐ2: Đồ thị của hàm số
y t anx trên ;
2 2
- Hàm số y t anx lẻ nên đồ
- Nắm được cách vẽ đồ thị
của hàm số y t anx trên
;
2 2
thị của nó trên ;0 chính
2
là ảnh của phần đồ thị trên
0; 2 đối xứng qua tâm O
y 0
3 …
3 1
=t
3
an
x
* Đồ thị của hàm số
y t anx trên 0; đi qua
2
các điểm đặc biệt trên
b, Đồ thị của hàm số
y t anx trên ;
2 2
y
O
5’
4’
HĐ3: Đồ thị của hàm số
y t anx trên D
- Hướng dẫn học sinh cách vẽ
đồ thị của hàm số y t anx
trên D được suy ra từ đồ
thị của hàm số y t anx trên
;
2 2
HĐ4:củng cố
GV nhắc lại một số kiến thức
GV: Nguyễn Thành Hưng
- Biết được cách vẽ đồ thị của
hàm số y t anx trên D
x
c, Đồ thị của hàm số
y t anx trên : (SGK)
* Tập giá trị của hàm số
y t anx là ;
Khảo sát hàm số y = tanx
HS chú ý lắng nghe
8
…
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
vừa học cho học sinh nhớ
4.Dặn dò học sinh chuẩn bị tiết học tiếp theo:(1’)
- BTVN: Các bài tập trong sách giáo khoa
- Đọc trước kiến thức mới
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:
GV: Nguyễn Thành Hưng
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
9
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
Ngày soạn: 20/8/2015
Tiết: 4
Bài dạy: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC (tt)
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: Học sinh nắm được:
- Sự biến thiên và đồ thị của hàm số y c otx trên tập xác định D
2.Kỹ năng:
- Vẽ đồ thị của hàm số y c otx
3.Thái độ:
- Cẩn thận, chính xác, linh hoạt
- Nghiêm túc trong giờ học, tích cực phát biểu xây dựng bài
- Phát huy tính chủ động, sáng tạo
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án.
- Một số đồ dùng dạy học cần thiết
-Sử dụng phương pháp thuyết trình,vấn đáp
2.Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc trước kiến thức mới
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1.Ổn định tình hình lớp: (1’)
- Trật tự , điểm danh
2.Kiểm tra bài cũ: (5’)
Câu hỏi: Cho biết tập xác định của hàm số y c otx . Xét tính chẵn lẻ và tính tuần hoàn của nó?
Trả lời: Tập xác định D R \ k , k Z , là hàm số lẻ, tuần hoàn với chu kỳ
3.Giaûng bài mới:
- Giới thiệu bài:(1’)tiết hôm nay ta tiếp tục tìm hiểu các hàm số lượng giác tiếp theo.
- Tiến trình bài dạy:
TG Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
27’
4. Hàm số y c otx
c otx1 c otx 2
* Tập xác định
D \ k , k
* Là hàm số lẻ
Hàm số y c otx nghịch biến * Tuần hoàn với chu kỳ
trên 0;
* Hàm số y c otx nghịch biến
HĐ1: Sự biến thiên và đồ
thị của hàm số y c otx
trên 0;
- Lấy 0 x1 x2 . Hãy
so sánh c otx1 với c otx 2 ?
- Vậy hàm số y c otx
đồng biến hay nghịch biến
trên 0; ?
- Tìm một số điểm đặc biệt
- Gọi học sinh lên bảng điền - Hiểu được cách vẽ đồ thị
một số điểm đặc biệt của
hàm số y c otx trên
0;
- Hướng dẫn học sinh vẽ đồ
GV: Nguyễn Thành Hưng
10
Nội dung
trên 0;
- Bảng biến thiên:
x
0
2
y=cot
x
0
Điểm đặc biệt:
x
6
4
3
2
…
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
thị của hàm số y c otx
trên khoảng 0;
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
y=
…
3 1
3 0
co
3
tx
y
x
O
7’
HĐ2: Đồ thị của hàm số
y c otx trên D
- Treo hình 11 lên bảng
- Hướng dẫn học sinh cách
vẽ đồ thị của hàm số
y c otx trên D được suy
ra từ đồ thị của hàm số
y c otx trên 0;
- Quan sát hình vẽ
- Hiểu được cách vẽ đồ thị
của hàm số y c otx trên D
;
3’
HS chú ý lắng nghe và thực
HĐ 3:Củng cố
GV cho HS nhắc lại một số hiện
kiến thức vừa học.
4.Dặn dò học sinh chuẩn bị tiết học tiếp theo: (1’)
- BTVN: Các bài tập trong sách giáo khoa
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG
GV: Nguyễn Thành Hưng
b, Đồ thị của hàm số
y c otx trên D : (SGK)
* Tập giá trị của hàm số Đồ thị
của hàm số y c otx là khoảng
11
Hàm số y c otx
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Ngày soạn:20/8/2015
Tiết:05
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC (tt)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: Củng cố kiến thức về TXĐ tính chẵn lẻ, GTLN, GTNN của hàm số lượng giác
2. Về kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng tìm tập xác định, cách tìm GTLN, GTNN
3. Về thái độ: Rèn luyện tư duy lôgíc, óc sáng tạo trong giải toán
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1. Chuẩn bị của giáo viên: chuẩn bị các phiếu học tập.Sử dụng phương pháp gợi mở,vấn đáp.
2. Chuẩn bị của học sinh: đọc qua nội dung bài mới ở nhà
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn định tổ chức:(1’) Kiểm tra sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ:(8’)
Câu hỏi:Tóm tắc các tính chất cơ bản của hàm số y= sinx, y=cosx
Trả lời:
* Hàm số y=sinx
- TXĐ: D=R
-TGT: T= [-1;1]
- Hàm số y=sinx là hàm số lẻ, tuần hoàn với chu kì T= 2
* Hàm số y=cosx
- TXĐ: D=R
- TGT: T=[-1;1]
- Hàm số y=cosx là hàm số lẻ, tuần hoàn với chu kì T= 2
3. Giaûng bài mới
+Giới thiệu bài:(1’) Hôm nay chúng ta sẽ làm bài tập để củng cố lại những kiến thức đã học
+Tiến trình tiết dạy
TG Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
7’
Hoạt động 1:
Bài 7. Xét tính chẵn- lẻ
Bài 7. Xét tính chẵn- lẻ của mỗi
Bài 7. Xét tính chẵn- lẻ
của mỗi hàm số sau:
hàm số sau:
của mỗi hàm số sau:
a) y cos x
a) y cos x
4
4
a) y cos x
4
b) y tan x
b) y tan x
b) y tan x
c) y=tanx-sin2x
c) y=tanx-sin2x
c) y=tanx-sin2x
Cho hàm số y=f(x) có TXĐ Bài giải:
Nhắc lại điều kiện để hàm
là D
a) y f x cos x không
số chẵn, lẻ?
- x D ta có x D và
4
f x f x thì hàm số
phải là hàm số chẵn, không phải là
hàm số lẻ, vì chẳng hạn
chẵn.
- x D ta có x D và
3
3
f 0; f 1
f x f x thì hàm số
4
4
lẻ
b)
TXĐ
là
D
R
\
k của
1
Sử dụng tính chất đó để xét Học sinh làm bài tập
2
xem các hàm số trên chẵn,
hàm số thõa mãn x D1 thì
- Sau đó lên bảng trình bày.
lẻ?
x D1 và tan|-x|=tan|x| là hàm số
chẵn
c) TXĐ là D1 của hàm số thõa mãn
GV: Nguyễn Thành Hưng
12
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
7’
Hoạt động 2:
Bài 8. Cho các hàm số
sau:
a) y sin 2 x
b) y 3 tan 2 x 1
c) y sin x.cosx
3
cos 2 x
2
Chứng minh rằng mỗi hàm
số y=f(x) đó đều có tính
chất: f x k f x với
k , x thuộc TXĐ
-Yêu cầu học sinh tính
sin(x+k )=?
Hướng dẫn học sinh xét các
trường hợp
k=0
k=1
k=2
...
Rút ra kết luận
d ) y sin x.cosx
Tương tự học sinh tính
cos(x+k ) =?
Bài 8. Cho các hàm số
sau:
a) y sin 2 x
b) y 3 tan x 1
c) y sin x.cosx
2
3
d ) y sin x.cosx
cos 2 x
2
Chứng minh rằng mỗi hàm
số y=f(x) đó đều có tính
chất: f x k f x với
k , x thuộc TXĐ
Học sinh tự xét:
k=0. sin(x+0. )=sinx
k=1, sin(x+1. )=-sinx
k=2, sin(x+2. )=sinx
k=3, sin(x+3. )=-sinx
…
k chẵn sin(x+k )= sinx
k lẻ sin(x+k )= -sinx
vậy:
sin(x+k )= (-1)ksinx
Tương tự ta có:
cos(x+k )= (-1)kcosx
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
x D1 thì x D1 và
tan(-x)-sin(-2x)=-tanx+sin2x
=-(tanx-sin2x) nên y=tanx-sin2x là
hàm số lẻ
Bài 8. Cho các hàm số sau:
a) y sin 2 x
b) y 3 tan 2 x 1
c) y sin x.cosx
3
cos 2 x
2
Chứng minh rằng mỗi hàm số
y=f(x) đó đều có tính chất:
f x k f x với k , x
thuộc tập xác định của hàm số f.
Bài giải
d ) y sin x.cosx
k
a) sin 2 x k 1 sin x
2
sin x
b)3 tan 2 x k 1 3 tan 2 x 1
Do tan x k tan x
c)sin x k cos x k
1 sin x. 1 cos x
k
k
sin x cos x
d )sin x k cos x k
1 sin x. 1 cos x
k
sin x cos x
7’
Hoạt động 3:
Bài 9.
Bài 9.
Yêu cầu học sinh tính
2
f x k. ?
Học sinh lên bảng chứng
minh.
GV: Nguyễn Thành Hưng
13
2
k
3
cos x k
2
3
cos 2 x 2k
2
3
cos 2 x
2
Bài 9.
Cho hàm số
y f x A sin x ( A, ,
là những hằng số; A và khác 0).
Chứng minh rằng với mỗi số
nguyên k, ta có
2
f x k. f x , với mọi x
Bài giải:
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
2
2
f xk
A sin x k
A sin x k 2 A sin x
f x
8’
Hoạt động 4
Bài 10. Chứng minh rằng
mọi giao điểm của đường
thẳng xác định bỡi
x
phương trình y với đồ
3
thị của hàm số y=sinx đều
cách gốc tọa độ một khoảng
nhỏ hơn 10
Bài 10. Chứng minh rằng
mọi giao điểm của đường
thẳng xác định bỡi
x
phương trình y với đồ
3
thị của hàm số y=sinx đều
cách gốc tọa độ một khoảng
nhỏ hơn 10
Bài 10. Chứng minh rằng mọi
giao điểm của đường thẳng xác
x
định bỡi phương trình y với
3
đồ thị của hàm số y=sinx đều cách
gốc tọa độ một khoảng nhỏ hơn
10
Bài giải:
x
Cách 1. Đường thẳng y đi qua
3
các điểm E(-3;-1) và F(3,1)
y
8
6
4
2
x
-8
-6
-4
-2
2
4
6
8
-2
-4
Hướng dẫn học sinh lấy các
điểm E, F như sau:
E(-3;-1) và F(3,1)
Giao điểm của dường thẳng
x
y với đồ thị của hàm
3
số y=sinx như thế nào với
EF
Từ đó ta có:
Học sinh làm theo hướng
dẫn của giáo viên
Giao điểm của dường thẳng
x
y với đồ thị của hàm
3
số y=sinx phải thuộc đoạn
thẳng EF
Mọi điểm của đoạn thăûng
này cách O một khoảng
không dài hơn
9 1 10
GV giới thiệu cách 2.
5’
Hoạt động 5:củng cố
GV: Nguyễn Thành Hưng
-6
-8
Chỉ có đoạn thẳng EF của đường
thẳng đó nằm trong dải
x, y | 1 y 1 ( dải này chứa
đồ thị của hàm số y=sinx). Vậy các
x
giao điểm của dường thẳng y
3
với đồ thị của hàm số y=sinx phải
thuộc đoạn thẳng EF; mọi điểm của
đoạn thăûng này cách O một
khoảng không dài hơn
9 1 10 ( và rõ ràng E, F
không thuộc đồ thị của hàm số
y=sinx)
Cách 2. Giao điểm có tọa độ
(x0,y0) thì
y0 | sin x0 | 1;| x0 || 3 y0 | 3
Nên x02 y02 10
-Xét tính chẵn lẻ và vẽ đồ thị hàm
14
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
GV nhắc lại một số dạng
HS chú ý lắng nghe và ghi
số
bài tập vừa làm để cho học
nhớ
sinh nhớ.
4. Dặn dò học sinh chuẩn bị tiết học tiếp theo(1’)
- Yêu cầu học sinh làm tất cả các bài tập còn lại ở trang 16,17 SGK.
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:
GV: Nguyễn Thành Hưng
15
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
Ngày soạn:22/08/2015
Tiết: 6
Bài dạy: BÀI TẬP
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: Học sinh nắm được:
- Tập xác định, tính chẵn lẻ, tính tuần hoàn, sự biến thiên và đồ thị của hàm số lượng giác
2.Kỹ năng:
- Tìm tập xác định
- Vẽ đồ thị của các hàm số lượng giác
3.Thái độ:
- Cẩn thận, chính xác, linh hoạt
- Phát huy tính chủ động, sáng tạo
- Nghiêm túc trong giờ học, tích cực phát biểu xây dựng bài.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Hệ thống bài tập, soạn giáo án.Sử dụng phương pháp thảo luận nhóm,vấn đáp…
- Một số đồ dùng dạy học cần thiết
2.Chuẩn bị của học sinh:
- Làm bài tập ở nhà
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1.Ổn định tình hình lớp: (1’)
- Trật tự , điểm danh
2.Kiểm tra bài cũ: không
3.Giaûng baøi mới:
+Giới thiệu bài: (1’) để củng cố các kiến thức đã học trong bài tiết hôm nay ta làm bài tập
+Tiến trình tiết dạy:
TG Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
10’
HĐ1: Bài tập 1
- Hướng dẫn học sinh giải bài
tập 1a,1c:
+ t anx=0 khi nào?
3
+ Trên ; , x k
2
nhận những giá trị nào?
sinx
0
cosx
s inx>0
cosx>0
sinx<0
cosx<0
Vậy t anx>0 khi x thuộc các
góc phần tư nào?
3
- Trên ; , hãy tìm các
2
t anx=0 sinx=0
x k , k
x
x 0
x
t anx>0
GV: Nguyễn Thành Hưng
- t anx>0 khi x thuộc góc phần tư
thứ nhất hoặc thứ 3
16
Bài tập1 (Trang 17)
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
giá trị của x để t anx>0 ?
10’
HĐ2: bài tập 2
- Gọi học sinh giải bài tập 2a,
2b, 2d ( Thảo luận nhóm)
- Nhận xét bài giải của học
sinh
15’
HĐ3:bài tập 3
* Hướng dẫn học sinh giải bài
tập 3:
- Gọi học sinh nhắc lại định
nghĩa giá trị tuyệt đối?
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
x ; 2
x 0;
2
3
x ;
2
* Giải bài tập 2
2a, Hàm số xác định khi
s inx 0 x k ,k
D \ k , k
2b, Hàm số xác định khi
1 cosx 0 cosx 1
x k2 ,k
D R \ k 2 , k Z
2d, Hàm số xác định khi
sin x 0
6
x k , k Z
6
x k , k Z
6
D R \ k , k Z
6
x, x 0
x
x, x 0
Bài tâp3 (Trang 17)
sinx,sinx 0
sinx
sinx ?
-sinx,sinx<0
- Giữ nguyên phần đồ thị của hàm
- Hãy nêu cách vẽ đồ thị hàm
số y sinx từ đồ thị của hàm số y s inx khi sinx 0 và lấy
đối xứng phần đồ thị của hàm số
số y s inx ?
y s inx khi sinx<0 ta được đồ
thị của hàm số y s inx
- Gọi học sinh vẽ đồ thị của
hàm số y sinx
GV: Nguyễn Thành Hưng
Bài tập2 (Trang 17)
17
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
y
1
x
-
O
-1
7’
HĐ4: củng cố
* Gọi học sinh giải bài tập 8
* Giải bài tập 8
a, Ta có cosx 1,x
cosx 1, x
2 cosx 2, x
- Nhận xét bài giải của học
sinh.
2 cosx 1 3, x
Vậy hàm số y 2 cosx 1 đạt
giá trị lớn nhất bằng 3 khi cosx=1
b, Ta có 1 s inx,x
Hàm số y 3 2 s inx lớn nhất khi
2sinx nhỏ nhất sinx=-1
Vậy hàm số y 3 2 s inx đạt giá
trị lớn nhất bằng 5 khi sinx = -1
4.Dặn dò học sinh chuẩn bị tiết học tiếp theo(1’)
- BTVN: Các bài còn lại trong sách giáo khoa
- Đọc trước bài mới
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:
GV: Nguyễn Thành Hưng
18
Bài tập 4 (Trang 18)
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
Ngày soạn: 25/08/2015
Tiết dạy:
07
BÀI TẬP HÀM SỐ LƯNG GIÁC (tt)
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức:
- Củng cố các tính chất và đồ thò của các hàm số lượng giác.
2.Kó năng:
- Biết cách tìm tập xác đònh của hàm số lượng giác.
- Biểu diễn được đồ thò của các HSLG.
- Biết sử dụng các tính chất và đồ thò của các hàm số lượng giác để giải các bài toán liên quan.
3.Thái độ:
- Biết phân biệt rõ các khái niệm cơ bản và vận dụng từng trường hợp cụ thể.
- Tư duy các vấn đề của toán học một cách lôgic và hệ thống.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên: Giáo án. Hình vẽ minh hoạ.Sử dụng phương pháp gợi mở,vấn đáp.
2.Chuẩn bị của học sinh: SGK, vở ghi. Ôn tập các bài đã học.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn đònh tổ chức: (1’) Kiểm tra só số lớp.
2. Kiểm tra bài cũ: (3')
Câu hỏi. Nêu tập xác đònh của các hàm số lượng giác ?
Trả lời. Dsin = R; Dcos = R; Dtang = R \ k , k Z ; Dcot = R \ {k, k Z}
2
3. Giảng bài mới:
+Giới thiệu bài mới: Tiết này ta học bài mới
+Tiến trình tiết dạy
TG Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Nội dung
Hoạt động 1: Luyện tập tìm Các nhóm lần lượt thực
1. Tìm tập xác đònh của các
12' tập xác đònh của hàm số
hiện
hàm số:
1 cos x
lượng giác
a) y =
Đ.
Hướng dẫn HS sử dụng
sin x
bảng giá trò đặc biệt, tính chất a) sinx 0
1 cos x
b) y =
b) cosx 1
của các HSLG.
1 cos x
H. Nêu điều kiện xác đònh
c) x – k
c) y = tan x
của các hàm số ?
3
2
3
d) x +
k
d) y = cot x
6
6
2. Dựa vào đồ thò của hàm số y
Hoạt động 2: Luyện tập vẽ
Đ1.
10' đồ thò hàm số lượng giác
= sinx, hãy vẽ đồ thò của hàm
sin x = sin x nếu sin x 0
H1. Phân tích sin x ?
sin x nếu sin x 0 số y = sin x .
Đ2. Đối xứng nhau qua trục
Ox.
H2. Nhận xét 2 giá trò sinx và
GV: Nguyễn Thành Hưng
19
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
–sinx ?
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
y
1
0.5
x
-2π
-3π / 2
-π
-π / 2
π/2
π
3π / 2
2π
-0.5
-1
H3. Tính sin2(x + k) ?
H4. Xét tính chẵn lẻ và tuần
hoàn của hàm số y = sin2x ?
H5. Ta chỉ cần xét trên miền
nào ?
Đ3.
sin2(x + k) = sin(2x+k2)
= sin2x
Đ4. Hàm số lẻ, tuần hoàn
với chu kì .
3. Chứng minh rằng sin2(x +
k) = sin2x với k Z. Từ đó
vẽ đồ thò của hàm số y = sin2x.
Đ5. Chỉ cần xét trên đoạn
0; 2 .
y
1
0.5
x
-π
-π / 2
π/2
π
-0.5
-1
15'
Hoạt động 3: Luyện tập vận
dụng tính chất và đồ thò hàm
số để giải toán
1
Pt cosx = có thể xem là
2
pt hoành độ giao điểm của 2
đồ thò của các hàm số y =
Đ1. x = k 2 , k Z
3
1
cosx và y = .
2
Đ2. Phần đồ thò nằm phía
H1. Tìm hoành độ giao điểm
trên trục Ox.
của 2 đồ thò ?
x (k2; + k2), k Z
H2. Xác đònh phần đồ thò ứng
với sinx > 0 ?
H4. Dấu "=" xảy ra khi nào ?
3'
Hoạt động 4: Củng cố
Nhấn mạnh:
– Cách vận dụng tính chất và
GV: Nguyễn Thành Hưng
5. Dựa vào đồ thò của hàm số y
= sinx, tìm các khoảng giá trò
của x để hàm số nhận giá trò
dương.
6. Tìm giá trò lớn nhất của hàm
số:
Đ3. –1 cosx 1
Hướng dẫn cách tìm GTLN
của hàm số.
H3. Nêu tập giá trò của hàm
số y = cosx ?
4. Dựa vào đồ thò hàm số y =
cosx, tìm các giá trò của x để
1
cosx = .
2
0 2 cos x 2
a) y = 2 cos x + 1
b) y = 3 – 2sinx
y = 2 cos x + 1 3
Đ4. y = 3 cosx = 1
x = k2, k Z
max y = 3 đạt tại x = k2,
HS chú ý và lắng nghe
20
-Tìm tập xác đònh
- Tìm giá trò lớn nhất,nhỏ nhất
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
đồ thò để giải toán.
4. Dặn dò học sinh chuẩn bò tiết học tiếp theo: (1’)
- Đọc trước bài "Phương trình lượng giác cơ bản".
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:
GV: Nguyễn Thành Hưng
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
21
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
Ngày soạn:24/8/2015
Tiết: 8
Bài dạy: PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC CƠ BẢN
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: Học sinh nắm được:
- Cách giải phương trình sinx=a
2.Kỹ năng:
- Giải phương trình sinx=a
3.Thái độ:
- Cẩn thận, chính xác, linh hoạt
- Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án,sử dụng phương pháp gợi mở,vấn đáp…
- Bảng phụ và một số đồ dùng dạy học cần thiết.
2.Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc trước bài ở nhà
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1.Ổn định tình hình lớp:(1’)
- Trật tự , điểm danh
2.Kiểm tra bài cũ: (5’)
Câu hỏi: Nhắc lại một số tính chất của hàm số y=sinx
Trả lời:
Nhắc lại một số tính chất của hàm số y=sinx và nhắc lại một số giá trị lượng giác đặc biệt:
-TXĐ: D=R
-TGT: T= [-1;1]
-Hàm số y=sinx là hàm số lẻ, tuần hoàn với chu kì T= 2
1
2
3
sin 0 0,sin ,sin
,sin
,sin 1,sin 0
6 2
4
2
3
2
2
3. Giảng baøi mới:
- Giới thiệu bài: (1’) để củng cố các kiến thức đã học trong bài tiết hôm nay ta làm bài tập
- Tiến trình bài dạy:
TG Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
5’
- Nắm sơ lược về phương trình
lượng giác
* Các phương trình
3sin 2 x 1 0
2cosx+cotx=2
là các phương trình lượng
giác
* Giải phương trình lượng
giác là tìm tất cả các giá trị
của ẩn số thỏa mãn phương
trình đã cho
* Các phương trình lượng
giác cơ bản:
sinx=a; cosx=a
HĐ1: Giới thiệu về phương
trình lượng giác
- Gv giới thiệu sơ qua
phương trình lượng giác
tanx=a; cotx=a
Trong đó a là hằng số
GV: Nguyễn Thành Hưng
22
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
15’ HĐ2: Cách giải phương
trình sinx=a
- Yêu cầu học sinh thực hiện
hoạt động 2
- Với giá trị nào của a thì
phương trình sinx=a có
nghiệm?
5
- x ;x
có phải là 1
6
6
nghiệm của phương trình
1
s inx= không?
2
- Treo hình 14 lên bảng
- Dẫn dắt học sinh biết cách
giải phương trình sinx=a
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
- Thực hiện hoạt động 2
1. Phương trình sinx=a
Không có giá trị nào của x để
sin
B
sinx=-2
M'
M
a 1
a K
A'
- Phải
* Đưa ra VD và gọi học sinh
giải
cosin
B'
- Quan sát hình vẽ
- Nắm được cách giải phương
trình sinx=a
- Nắm được các chú ý
- Nêu ra các chú ý
A
O
* Giải VD
sin x 100 sin 500
x 100 500 k .3600 , k
0
0
0
x 10 130 k .360 , k
x 400 k .3600 , k
0
0
x 120 k .360 , k
Trường hợp 1:
a 1 : phương trình vô
nghiệm
Trường hợp 2:
a 1 : Gọi là số đo bằng
radian của một cung lượng
giác AM. Khi đó phương
trình sinx=a có các nghiệm
là:
x k 2 , k
x k 2 , k
* Nếu thỏa 2
2
sin a
Thì ta viết arcsina . Khi
đó phương trình sinx=a có
các nghiệm là:
x arcsina+k2 ,k
x arcsina+k2 ,k
Chú ý:
s inx=sin
x= +k2 ,k
x= - +k2 ,k
s inf x =sing x
f x =g x +k2 ,k
f x = -g x +k2 ,k
s inx=sin 0
x 0 k .3600 , k
0
0
0
x 180 k .360 , k
VD: Giải pt
GV: Nguyễn Thành Hưng
23
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
17’
HĐ3: Bài tập củng cố
- Đưa ra bài tập 1 và gọi học
sinh giải.
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
sin x 100 sin 500
- Giải bài tập 1
a,
s inx=1 sinx=sin
x
- Nhận xét bài giải của học
sinh.
2
2
Bài tập 1: Giải các pt sau
a, sinx=1
b, sinx=-1
c, sinx=0
k 2 , k
b,
s inx=-1 sinx=sin -
2
x 2 k 2 , k Z
x 3 k 2 , k Z
2
k 2 , k Z
2
c, s inx=0 x=k ,k
x
- Đưa ra bài tập 2 và gọi học
sinh giải
- Nhận xét bài giải của học
sinh.
- Giải bài tập 2
a,
2
s inx=
s inx= sin
2
4
x 4 k 2 , k Z
x 3 k 2 , k Z
4
b,
1
s inx=
3
1
x
arcsin
k 2 , k Z
3
x arcsin 1 k 2 , k Z
3
4.Dặn dò học sinh chuẩn bị tiết học tiếp theo: (1’)
- BTVN: Bài tập 1;2 (Trang 28)
- Đọc trước kiến thức mới
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:
GV: Nguyễn Thành Hưng
24
Bài tập 2: Giải các pt sau:
2
a, sinx=
2
1
b, s inx=
3
Trường THPT Nguyễn Hồng Đạo
Giáo án Đại số và giải tích 11 cơ bản
Ngày soạn:25/8/2015
Tiết 9
PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC CƠ BẢN(tt)
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: Học sinh nắm được:
- Cách giải phương trình cosx=a
2.Kỹ năng:
- Giải phương trình cosx=a
3.Thái độ:
- Cẩn thận, chính xác, linh hoạt
- Nghiêm túc trong giờ học, tích cực phát biểu xây dựng bài.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án,gợi mở,vấn đáp…
- Bảng phụ và một số đồ dùng dạy học cần thiết.
2.Chuẩn bị của học sinh:
- Ôn lại kiến thức cũ và đọc trước kiến thức mới
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1.Ổn định tình hình lớp: (1’)
- Trật tự , điểm danh
2.Kiểm tra bài cũ: (5’)
Câu hỏi: Nhắc lại một số tính chất của hàm số y=cosx?
Trả lời:
Nhắc lại một số tính chất của hàm số y=cosx và nhắc lại một số giá trị lượng giác đặc biệt:
- TXĐ: D=R
- TGT: T= [-1;1]
- Hàm số y=cosx là hàm số chẵn, tuần hoàn với chu kì T= 2
3
2
1
cos 0 0,cos
,cos
,cos ,cos 0,cos 1
6
2
4
2
3 2
2
3. Giaûng bài mới:
+Giới thiệu bài: (1’)Tiết này chúng ta tìm hiểu về phương trình cosx = a
+Tiến trình tiết dạy:
TG Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
15’
HĐ1: Cách giải phương
trình cosx=a
; có phải là một
3 3
nghiệm của phương trình
1
cosx= không?
2
- Treo hình 15 lên bảng
- Dẫn dắt học sinh đến cách
giải phương trình cosx=a
GV: Nguyễn Thành Hưng
2. Phương trình cosx=a
Phải
sin
B
M
cosin
a
- Quan sát hình vẽ
- Nắm được cách giải phương
trình cosx=a
A'
H
O
A
M'
B'
Trường hợp 1:
a 1 : pt vô nghiệm
Trường hợp 2:
a 1 : Gọi là số đo bằng
radian của một cung lượng
25