Phân tích kết cấu hệ thống treo xe UAZ-3160

PHầN 2 :PHÂN TíCH KếT CấU Hệ THốNG TREO
XE UAZ-3160
Hệ thống treo là tổ hợp các cơ cấu thực hiện liên kết các bánh xe với
khung xe (hoặc vỏ xe) để đảm bảo độ êm dịu chuyển động và an toàn chuyển
dộng trên cơ sở tạo các dao động của thân xe và của các bánh xe theo ý muốn
và giảm các tải trọng va đập cho xe khi chuyển động trên địa hình không
bằng phẳng.
Ngoài ra hệ thống treo còn dùng để truyền các lực dọc trục và mô men tác
động giữa bánh xe và khung xe (vỏ xe).
Hệ thống treo hoàn chỉnh gồm 3 bộ phận chính với các chúc năng riêng biệt:
-Bộ phận đàn hồi: Dùng để tiếp nhận và truyền lên khung xe các lực thẳng
đứng từ đờng, giảm tải trọng động và đảm bảo độ êm dịu chuyển động cho xe
khi xe chuyển động trên các loại đờng khác nhau.
-Bộ phận giảm chấn: Năng lợng dao động củă thân xe và của bánh xe đợc
hấp thụ bởi các giảm chấn trên cơ sở biến cơ năng thành nhiệt năng.
-Bộ phận dẫn hớng: Dùng để truyền các lực ngang, lực dọc trục và mô men từ
mặt đờng lên khung xe (vỏ xe) .Động học của bộ phận dẫn hớng xác định
dịch chuyển của bánh xe đối với khung xe và ảnh hởng tới tính ổn định và
tính quay vòng của ô tô.
Ngoài ra trong hệ thống treo còn có các bộ phận ổn định, giảm sự nghiêng
ngả của xe khi xe chuyển động trên địa hình không bằng phẳng tức là làm ổn
định chuyển động ngang của xe.
Những yêu cầu của hệ thống treo:
-Hệ thống treo phải phù hợp với điều kiện sử dụng theo tính năng kỹ thuật
của xe nh chạy trên nền đờng tốt hoặc xe có khả năng chạy trên nhiều địa
hình khác nhau.
-Bánh xe có khả năng dịch chuyển trong một giới hạn không gian hạn chế.
-Quan hệ động học của bánh xe phải hợp lý thoả mãn mục đích chính của hệ
thống treo là làm mềm theo phơng thẳng đứng nhng không phá huỷ các quan
hệ động lực học và động học của truyền động bánh xe.
-Không gây nên va đập tại các mối liên kết khung hoặc vỏ.

-Có độ đàn hồi cao, nhỏ gọn.
-Có độ tin cậy lớn, trong điều kiện sử dụng phù hợp với tính năng kỹ thuật
không gặp phải những h hỏng bất thờng.
-Gía thành thấp, độ phức tạp của các kết cấu không quá lớn.
-Có khả năng chống rung và chống va đập của các bộ phận trong hệ thống.
-Đảm bảo điều kiện làm việc của xe ở tốc độ cao.
Hệ thống treo trên xe UAZ-3160 là loại treo phụ thuộc, treo cầu trớc có cấu
tạo chính là lò xo xoắn , giảm chấn ống thuỷ lực , thanh ổn định ngang và
thanh dẫn hớng.Treo cầu sau đợc cấu tạo bởi hai bó nhíp loại ít lá và hai giảm
chấn ống thuỷ lực.
Đăc trng của hệ thống treo phụ thuộc là dầm cầu cứng liên kết giữa hai bánh
xe.Trên xe có cầu chủ động toàn bộ cụm truyền lực cầu xe đặt dới dầm
cầu .Trên xe có cầu bị động, dầm cầu cứng làm bằng thép định hình liên kết
dịch chuyển của hai bánh xe.
Cấu tạo hệ treo phụ thuộc có những nhợc điểm sau:
-Khối lợng phần không treo lớn, đặc biệt trên cầu chủ động.Khi xe chuyển
động trên địa hình không bằng phẳng, tải trọng động sinh ra sẽ gây nên va
đập giữa phần treo và phần không treo làm giảm độ êm dịu chuyển động, mặt
khác bánh xe va đập mạnh xuống nền đờng làm xấu sự tiếp xúc của bánh xe
với đờng.
-Khoảng không gian phía dới gầm xe lớn để đảm bảo cho dầm cầu thay đổi
vị trí, do vậy chiều cao trọng tâm xe sẽ lớn hoặc giảm bớt thể tích của khoang
chứa hàng phía sau xe.
-Sự nối cứng bánh xe hai bên dầm liền gây nên các trạng thái về động học
khi dịch chuyển, trong quá trình hệ treo chuyển động theo phơng thẳng đứng
sẽ xảy ra các chuyển vị phụ theo phơng ngang làm giảm độ ổn định của xe
khi chuyển động trên nền đờng không bằng phẳng.
Những u điểm của hệ treo phụ thuộc:
-Trong quá trình chuyển động vết bánh xe đợc cố định do vậy không xảy ra
mòn lốp nhanh nh ở hệ treo độc lập.

-Khi chịu lực bên (ly tâm,đờng nghiêng, gió bên) hai bánh xe liên kết cứng,
bởi vậy hạn chế hiện tọng trợt bên bánh xe.
-Công nghệ chế tạo đơn giản, dễ tháo lắp và sửa chữa, giá thành thấp.
2.1 Hệ treo trớc:
Hệ thống treo trớc xe UAZ-3160 đợc cấu tạo từ hai lò xo, một đòn ổn định
ngang, hai giảm xóc ống thuỷ lực và một cơ cấu chuyển hớng gồm: 2 đòn
dọc và một đòn ngang.(hình 2.1)
Xe UAZ-3160 là loại xe đợc dùng trên nhiều địa hình khác nhau, vì vậy hệ
thống treo của xe phải đảm bảo cho xe chuyển động tốt trên các loại địa hình.
Treo trớc của xe có bộ phận đàn hồi chính là lò xo có chức năng làm mềm
hơn độ cứng của treo, giúp xe lăn êm trên nền đờng ,lò xo có độ cứng thay
đổi trong một giới hạn rộng, có khối lợng nhỏ, không phải chăm sóc bảo d-
ỡng nhiều, lắp đặt đơn giản, ít bị h hỏng do ma sát, vì vậy đợc chọn làm bộ
phận chính cho hệ thống treo của xe UAZ-3160 và của nhiều xe có tính năng
việt dã cao.
Lò xo có chức năng dập tắt dao động của bánh xe lên khung (vỏ xe),có một
đầu đợc gắn với giá lò xo bắt trên dầm cầu, đầu dới bắt với giá dới , bắt với
thanh ổn định ngang và bắt với đòn dẫn hớng (đòn dọc).
Đòn dẫn hớng có chức năng truyền các lực từ bánh xe lên khung xe, làm
chức năng dẫn hóng cho bánh xe, tăng độ cứng vững cho lò xo giảm xóc.
Đòn dẫn hóng một đầu đợc bắt với giá lò xo, một đầu kia đợc bắt với dầm xe
thông qua giá bắt đòn dọc, đầu cuối của đòn dẫn hóng bắt chặt với giá bắt
nhờ đai ốc, có đệm cao su nhằm giảm các lực truyền từ bánh xe lên khung
xe.Trên đòn dẫn hớng còn bắt ống giảm chấn nhằm dập tắt bớt những dao
động truyền từ bánh xe lên khung xe và tăng độ cứng vững cho lò xo.
Thanh ổn định dùng để liên kết các bánh xe trên cùng một cầu, một đầu đợc
gắn vào giá bắt lò xo, đầu kia đợc bắt vào giá lò xo của bánh còn lại.Thanh
ổn định đợc đặt nằm ngang, bắt với khung xe thông qua giá đỡ, phía dới của
giá đỡ có bạc nhằm giảm sự mài mòn khi thanh chuyển động. Thanh ổn định
có tác dụng làm tăng khả năng ổn định ngang của xe nhờ ổn định dao động

ngang của hệ treo. Khi xe chuyển động trên nền đờng không bằng phẳng
hoặc quay vòng, dới tác dụng của lực ly tâm hoặc độ nghiêng thùng xe, phản
lực thẳng đứng của hai bánh xe trên một cầu thay đổi, dẫn tới tăng độ
nghiêng thùng xe và làm xấu khả năng truyền lực dọc, lực bên của bánh xe
với mặt đờng.
Các gối chống dập, vấu cao su tăng cứng và hạn chế hành trinh có tác dụng
vừa tăng cứng vừa hạn chế hành trình của bánh xe, ngoài ra còn có chức năng
liên kết mềm, chống rung truyền từ bánh xe lên, do vậy làm giảm độ ồn cho
ngời lái và thiết bị trên xe
2.2 Hệ treo sau:
Cấu tạo của hệ treo sau phụ thuộc loại nhíp lá bao gồm các bộ phận
chính: Dầm cầu, nhíp lá, giảm chấn.
Nhíp là bộ phận trung gian nối giữa dầm cầu và khung xe, là mối liên kết
mềm. Các lá nhíp đợc xếp chồng lên nhau (hình 2.2).
Phía trên cùng là lá nhíp cái (lá nhíp chịu lực chính của bộ nhíp), dới lá nhíp
cái là các lá nhíp phụ có chiều dài giảm dần, các lá nhíp kết hợp thành một
bộ nhíp tạo thành một dầm chống uốn đều. Hai đầu của lá nhíp cái đợc cuốn
tròn ,đầu trớc lắp vào khớp trụ ở giá treo trớc, đầu sau lắp vào chốt dới của
quang treo ở giá treo sau. Phía gần hai đầu của bộ nhíp có lắp các bộ kẹp nhỏ
chống xoay. Đầu trớc cuốn lá nhíp cái đợc lắp vào khớp trụ của giá nhíp trớc
và có thể quay tơng đối quanh chốt nhờ có bạc cao su của chốt, đầu ngoài
của chốt có tấm đệm và đợc xiết chặt bằng đai ốc. Phần giá treo trớc có chốt
nhíp đợc gắn vào khung xe nhờ các đinh tán. Chốt nhíp là một trục bậc dài
,đầu trong đợc hãm chặt với giá nhíp trớc bằng vai trục và đai ốc. Đầu sau
của lá nhíp cái đợc cuộn tròn, đầu tròn của lá nhíp trên đợc lắp vào chốt dới
quang treo. Nhíp tiếp xúc với chốt qua bạc cao su tròn bao quanh chốt trên
nên có thể dao động quanh chốt.