Một số giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sơ huyện cần giộc, tỉnh long an

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
_____________________

PHẠM ĐÌNH CHƯƠNG

MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN CẦN GIUỘC, TỈNH LONG AN

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Nghệ An, 5/2015


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
________________________

PHẠM ĐÌNH CHƯƠNG

MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN CẦN GIỘC, TỈNH LONG AN

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Phạm Minh Hùng

Nghệ An, 5/2015


LỜI CẢM ƠN
Với những tình cảm chân thành, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến
toàn thể các thầy giáo, cô giáo đã nhiệt tình giảng dạy, trang bị cho tôi hệ
thống tri thức rất quý báu về khoa học quản lý giáo dục, những phương pháp
nghiên cứu khoa học mang tầm vĩ mô, trên cơ sở thực tiễn với những lý luận
mang tính thực tế với tình hình xã hội hiện nay nói chung và Ngành giáo dục
nói riêng.
Xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại học Vinh, khoa sau đại
học Đại học Vinh; UBND huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An, Phòng Nội vụ
huyện Cần Giuộc, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cần Giuộc và đặc biệt xin
trân trọng cảm ơn bộ phận chuyên Trung học cơ sở, bộ phận tổ chức, các bộ
phận khác có liên quan của Phòng Giáo dục và Đào Tạo Cần Giuộc, Ban giám
hiệu của 12 trường THCS trong huyện và gia đình cùng bạn bè, đồng nghiệp đã
động viên, giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong thời gian học tập và
nghiên cứu để hoàn thành được luận văn.
Đặc biệt hơn, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Phạm Minh
Hùng, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Vinh. Mặc dầu, công việc lãnh đạo
của thầy rất bận nhưng thầy đã tận tình đã hướng dẫn tôi trong suốt quá trình
nghiên cứu và hoàn thành luận văn này.
Tuy nhiên bản thân đã có nhiều cố gắng, nhưng trong luận văn này
cũng khó tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Kính mong sự góp ý của quý
thầy, cô cùng các bạn đồng nghiệp để luận văn được tốt hơn, hoàn chỉnh hơn
để tôi có thể hoàn thành nhiệm vụ của một học viên trong suốt quá trình
nghiên cứu.
Xin trân trọng cảm ơn!
Long An, tháng 5 năm 2015

Tác giả luận văn
Phạm Đình Chương


MỤC LỤC
Mở đầu.............................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1.1. Nghiên cứu ở ngoài nước.................................................................................6
1.1.2. Nghiên cứu ở trong nước.................................................................................6
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài.........................................................................7
1.2.1. Cán bộ và cán bộ quản lý trường THCS..........................................................7
1.2.2. Đội ngũ và đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS...........................................8
1.2.3. Phát triển và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS........................8
1.2.4. Giải pháp và giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS........9
1.3. Người cán bộ quản lý trường THCS...................................................................9

1.3.1. Vị trí, vai trò của người cán bộ quản lý trường THCS..........................9
1.3.2. Chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ CBQL ở các trường THCS.............10
1.3.3. Những yêu cầu về năng lực và phẩm chất đối với người CBQL trường
THCS..........................................................................................................................11
1.3.4. Những thách thức đối với người CBQL trường THCS...................................16
1.4. Một số vấn đề về phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS...................17
1.4.1. Sự cần thiết phải phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS.................18
1.4.2. Mục đích, yêu cầu phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS..............20
1.4.3. Nội dung, phương pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS...................20
1.4.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển đội ngũ CBQL trường THCS .........24

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI
NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN

CẦN GIUỘC, TỈNH LONG AN
2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, tình hình phát triển kinh tế - xã hội
huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An................................................................................26
2.1.1 Đặc điểm về địa lí tự nhiên...............................................................................26
2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội.................................................................................26


2.1.3. Đặc điểm truyền thống cách mạng, văn hoá, giáo dục....................................27
2.1.4. Sự phát triển về giáo dục và đào tạo Huyện Cần Giuộc................................27
2.2. Thực trạng đội ngũ CBQL trường THCS ở huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An. .29
2.2.1. Số lượng đội ngũ cán bộ quản lý.....................................................................29
2.2.3 Chất lượng của đội ngũ CBQL trường THCS..................................................34
2.3. Thực trạng công tác phát triển đội ngũ CBQL của huyện Cần Giuộc...............46
2.3.1. Tình hình chung về phát triển giáo dục huyện Cần Giuộc tỉnh Long An.......46
2.3.2. Công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS............................47
2.3.3. Công tác đào tạo, bồi dưỡng............................................................................49
2.3.4. Công tác tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển, miễn nhiệm......51
2.3.5. Công tác thực hiện chế độ, chính sách, đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật...........52
2.3.6. Công tác thanh tra, kiểm tra, đánh giá.............................................................54
2.4. Nguyên nhân của thực trạng...............................................................................56

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ
QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN CẦN GIUỘC,
TỈNH LONG AN
3.1 Các nguyên tắc đề xuất giải pháp.......................................................................60
3.1.1. Nguyên tắc mục tiêu.........................................................................................60
3.1.2. Nguyên tắc mang tính thực tiễn ......................................................................60
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả...................................................................60
3.1.4. Nguyên tắc mang tính khả thi ......................................................................60

3.2. Một số giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện
Cần Giuộc, tỉnh Long An...............................................................60
3.2.1. Xây dựng tiêu chuẩn CBQL trường THCS phù hợp với nhiệm vụ phát
triển của sự nghiệp giáo dục huyện Cần Giuộc, tỉnh Long an.........................60


3.2.2. Hoàn thiện quy hoạch đội ngũ CBQL ở các trường THCS............................64
3.2.3. Thực hiện công tác tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển, miễn
nhiệm CBQL trường THCS huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An.................................66
3.2.4. Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL ở các trường THCS....73
3.2.5. Đổi mới công tác đánh giá đội ngũ CBQL trường THCS ..............................77
3.2.6. Hoàn thiện chính sách, chế độ, đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật phù hợp với thực
tiễn địa phương nhằm hỗ trợ, khuyến khích động viên CBQL.................................81
3.3. Khảo sát sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất.........................84
3.3.1. Mục đích khảo sát...........................................................................................84
3.3.2. Nội dung và phương pháp khảo sát ...............................................................84
3.3.3. Đối tượng khảo sát ..........................................................................................85
3.3.4. Kết quả khảo sát về sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp
đã đề xuất....................................................................................................................85
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.................................................................................90


BẢNG KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BGH…………………………………………………………. Ban giám hiệu
CBQL ………………………………………………………. Cán bộ quản lý
CNH- HĐH ………………………………….. Công nghiệp hóa- hiện đại hóa
CSVC………………………………………………………….. Cơ sở vật chất
ĐNNG………………………………………………………. Đội ngũ nhà giáo
GD ………………………………………………………………….. Giáo dục
GD&ĐT…… …………………………………..…………… Giáo dục đào tạo

GV…………………………………………………………………... Giáo viên
HS …………………………………………………………………… Học sinh
HSG …………………………………………………………….. Học sinh giỏi
HT ……………………………………………………………….. Hiệu trưởng
KT&QLCL …………………………………... Khảo thí và quản lý chất lượng
KT-XH ……………………………………………………….. Kinh tế - xã hội
NXB…………………………………………………………….. Nhà xuất bản
PHT …………………………………………………………...Phó hiệu trưởng
PTKT……………………………………………………. Phương tiện kỹ thuật
PTNNL ……………………………………………. Phát triển nguồn nhân lực
QL ……………………………………………………………………. Quản lý
QLGD ………………………………………………………. Quản lý giáo dục
TBTH …………………………………………………….. Thiết bị trường học
TH …………………………………………………………………… Tiểu học
THCS………………………………………………………… Trung học cơ sở
THPT……………………………………………………. Trung học phổ thông
TW………………………………………………………………... Trung ương
UBND……………………………………………………….. Ủy ban nhân dân


DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ
Số
Tên các bảng, biểu đồ
TT
1 Bảng 2.1. Số lượng đội ngũ CBQL trường THCS huyện Cần

Trang
29

2

Giuộc tỉnh Long An trong năm học 2014-2015
Bảng 2.2. Độ tuổi của đội ngũ CBQL trường THCS ở huyện

32

3

Cần Giuộc, tỉnh Long An năm học 2014-2015.
Bảng 2.3. Thâm niên công tác quản lý của đội ngũ CBQL

33

trường THCS ở Cần Giuộc tỉnh Long An tính đến năm học
4
5

2014-2015
Biểu đồ 2.1. Biểu thị thâm niên công tác của đội ngũ CBQL
Bảng 2.4. Tổng hợp kết quả điều tra, đánh giá phẩm chất đạo

34
34

6

đức của đội ngũ CBQL
Bảng 2.5. Kết quả điều tra lĩnh vực 1 quản lý nhằm thực thi

37

7

pháp luật, chính sách, qui chế, điều lệ và các quy định nội bộ
Bảng 2.6. Kết quả điều tra lĩnh vực quản lý bộ máy, điều

38

hành đội ngũ thực hiện hoạt động giáo dục, dạy học và hỗ trợ
8

chuyên môn cho đội ngũ giáo viên
Bảng 2.7. Kết quả điều tra lĩnh vực tài chính, quản lý cơ sở

40

vật chất và thiết bị trường học phục vụ cho các hoạt động
9

giáo dục và dạy học của nhà trường
Bảng 2.8. Kết quả điều tra năng lực vận động các lực lượng

41

xã hội tham gia quản lý và phát triển trường THCS, đồng
thời phát huy các mặt tích cực, hạn chế các mặt tiêu cực của
10

môi trường giáo dục
Bảng 2.9. Kết quả điều tra lĩnh vực thiết lập, điều hành hệ

43

thống thông tin và truyền thông, ứng dụng công nghệ thông
11

tin trong quản lý giáo dục và dạy học
Bảng 2.10. Kết quả điều tra lĩnh vực thực hiện các chức năng

44

quản lý (Kế hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra đánh
12

giá)
Bảng 2.11. Kết quả điều tra đánh giá thực trạng việc xây

47


13

dựng quy hoạch đội ngũ CBQL ở các trường THCS
Bảng 2.12. Kết quả khảo sát đánh giá thực trạng công tác

49

14

đào tạo, bồi dưỡng

Bảng 2.13. Kết quả khảo sát đánh giá thực trạng công tác

51

tuyển chọn, bổ nhiệm lại, luân chuyển, miễn nhiệm
15

Bảng 2.14. Kết quả khảo sát thực trạng việc thực hiện chế độ

52

chính sách đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật đối với CBQL ở
16

trường THCS Cần Giuộc
Bảng 2.15. Kết quả về điều tra thực trạng công tác kiểm tra

54

đánh giá đội ngũ CBQL ở các trường THCS Huyện Cần
17

Giuộc
Biểu đồ 2.2. Thực trạng phát triển đội ngũ CBQL ở các

56

18
19

trường THCS Cần Giuộc, tỉnh Long An
Bảng 3.1. Đánh giá sự cần thiết của các giải pháp đề xuất
Bảng 3.2. Đánh giá tính khả thi của các giải pháp đề xuất

85
87


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Chỉ thị số 40/CT/TW ngày 15 tháng 6 năm 2004 của Ban Bí thư Trung
ương Đảng cộng sản Việt Nam nêu rõ: “Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà
giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hoá, đảm bảo chất lượng, đủ về
số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị,
phẩm chất, lối sống, lương tâm tay nghề của nhà giáo, đáp ứng đòi hỏi ngày
càng cao của sự nghiệp CNH- HĐH đất nước”.
Kết luận số 51-KL/TW ngày 29-10-2012 kết luận của Hội nghị lần thứ
sáu Ban Chấp hành TW Đảng khóa XI có nêu: “Chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo
và CBQL giáo dục về tư tưởng chính trị, đạo đức, trình độ đào tạo, năng lực
nghề nghiệp. CBQL giáo dục phải được đào tạo nghiệp vụ trước khi làm công
tác quản lý, trước khi được bổ nhiệm chức vụ và được bồi dưỡng thường
xuyên để nâng cao năng lực quản lý”.
Trong xu thế hội nhập và phát triển của toàn cầu hoá như hiện nay,
khoa học và công nghệ đóng vai trò trong sự phát triển kinh tế của mọi quốc
gia. Bối cảnh đó đặt mọi quốc gia phải tìm kiếm con đường phát triển riêng
cho mình (dựa vào nguồn tài nguyên, nguồn lực về kinh tế, chính trị, địa lý,
nguồn vốn đầu tư ...). Nhưng tựu chung lại, hầu hết các quốc gia đều thống
nhất coi nguồn nhân lực là quan trọng nhất và giáo dục là con đường duy nhất
để phát huy nguồn lực con người, phục vụ cho sự phát triển của đất nước.

Việt Nam từ một nước có nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung, chuyển đổi sang
cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, đặc biệt trong giai đoạn hiện
nay với tốc độ CNH- HĐH đang diễn ra nhanh, mạnh, có phạm vi ảnh hưởng
rộng lớn trên toàn quốc, Đảng và Nhà nước ta hết sức chú trọng phát triển
Giáo dục & Đào tạo, coi “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Đại hội X của
Đảng cộng sản Việt Nam tiếp tục khẳng định: “Giáo dục và đào tạo cùng với
khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu”. Phát triển giáo dục là nền tảng


2
của nguồn nhân lực chất lượng cao, là một trong những động lực quan trọng
thúc đẩy sự nghiệp CNH- HĐH, là yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng
trưởng kinh tế nhanh và bền vững.
Một trong các yếu tố quyết định cho sự thành công của giáo dục là đội
ngũ CBQL. Đội ngũ CBQL giáo dục có vai trò quyết định đến chất lượng và
hiệu quả giáo dục của mỗi nhà trường, mỗi cơ sở giáo dục.
Trải qua hơn nửa thế kỷ xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo và CBQL
giáo dục nước ta được xây dựng ngày càng đông đảo, phần lớn bản lĩnh chính
trị, phẩm chất đạo đức trong sáng và lối sống lành mạnh, trình độ chuyên môn
nghiệp vụ ngày càng được nâng cao, đã góp phần quan trọng thực hiện mục
tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.
Trước những yêu cầu của sự nghiệp phát triển giáo dục trong thời kỳ CNHHĐH đất nước, đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục còn bộc lộ những hạn
chế, bất cập. Số lượng giáo viên còn thiếu nhiều, đặc biệt ở vùng sâu, vùng
xa. Đội ngũ CBQL còn thiếu so với nhu cầu, số lượng CBQL có trình độ
chuyên môn trên chuẩn, được bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ quản lý,
bồi dưỡng về lý luận chính trị từ trung cấp còn ít. Tính chuyên nghiệp của đội
ngũ CBQL chưa cao, trình độ và năng lực điều hành quản lý còn bất cập, đặc
biệt trong tham mưu, chỉ đạo và tổ chức thực hiện v.v.
Nhận thức rõ vị trí, tầm quan trọng của cán bộ và công tác cán bộ, những
năm qua phòng GD&ĐT huyện Cần Giuộc luôn bám sát đường lối công tác

cán bộ của Đảng, có sự vận dụng sáng tạo, phù hợp với đặc điểm tình hình
của địa phương. Mặc dù, công tác xây dựng phát triển đội ngũ CBQL đã có sự
chuyển biến mạnh mẽ, nhưng nhìn chung đội ngũ CBQL trường THCS của
huyện Cần Giuộc hiện nay xét về số lượng, cơ cấu và chất lượng nhiều mặt
chưa ngang tầm đòi hỏi ngày càng cao của nhiệm vụ. Công tác cán bộ còn
chậm đổi mới, việc tham mưu đề xuất để xây dựng chiến lược phát triển đội
ngũ CBQL còn nhiều hạn chế yếu kém, chưa ngang tầm với yêu cầu, nhiệm
vụ đặt ra của thời kì CNH-HĐH. Vì vậy, việc xây dựng, bồi dưỡng phát triển


3
đội ngũ CBQL các trường THCS hiện nay là một vấn đề hết sức quan trọng
và cấp bách đối với ngành GD-ĐT huyện Cần Giuộc.
Từ những lý do trên, tôi chọn đề tài “Một số giải pháp phát triển đội ngũ
cán bộ quản lý trường THCS huyện Cần Giuộc tỉnh Long An”để nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất một số giải pháp
phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS trên địa bàn huyện Cần
Giuộc, tỉnh Long An.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS trong giai đoạn
hiện nay.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Một số giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện
Cần Giuộc, tỉnh Long An.
4. Giả thuyết khoa học
Có thể phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Cần
Giuộc, tỉnh Long An một cách hiệu quả, nếu đề xuất được các giải pháp có cơ
sở khoa học và có tính khả thi.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản
lý trường THCS.
5.2. Nghiên cứu cơ sở thực tiễn của vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản
lý trường THCS huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An.
5.3. Đề xuất một số giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS
huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An.


4
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin lý luận để xây
dựng cơ sở lý luận của đề tài. Thuộc nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
có các phương pháp nghiên cứu cụ thể sau đây:
- Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu;
- Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin thực tiễn để xây
dựng cơ sở thực tiễn của đề tài. Thuộc nhóm phương pháp nghiên cứu thực
tiễn có các phương pháp nghiên cứu cụ thể sau đây:
- Phương pháp quan sát;
- Phương pháp điều tra;
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;
- Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;
- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia;
6.3. Phương pháp thống kê toán học
7. Đóng góp của luận văn
7.1. Về mặt lý luận
Luận văn đã hệ thống hóa các vấn đề lý luận về phát triển đội ngũ

CBQL giáo dục nói chung, đội ngũ CBQL trường THCS nói riêng.
7. 2. Về mặt thực tiễn
Luận văn đã khảo sát toàn diện thực trạng đội ngũ CBQL trường THCS
huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An; từ đó đề xuất các giải pháp phát triển đội
ngũ CBQL trường THCS huyện Cần Giuộc tỉnh Long An.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, nội
dung luận văn trình bày trong 3 chương:


5
- Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản lý
trường trung học cơ sở.
- Chương 2: Cơ sở thực tiễn của vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản lý
trường trung học cơ sở huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An.
- Chương 3: Một số giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
trung học cơ sở huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An.


6
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề
Kết luận số 51-KL/TW ngày 29-10-2012 kết luận của Hội nghị lần thứ
sáu Ban Chấp hành TW Đảng khóa XI có nêu: “Chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo
và CBQL giáo dục về tư tưởng chính trị, đạo đức, trình độ đào tạo, năng lực
nghề nghiệp. CBQL giáo dục phải được đào tạo nghiệp vụ trước khi làm công
tác quản lý, trước khi được bổ nhiệm chức vụ và được bồi dưỡng thường
xuyên để nâng cao năng lực quản lý”. Sự hội nhập và giao lưu quốc tế đã làm

cho nền kinh tế - xã hội của đất nước ta phát triển nhanh chóng, với xu thế
toàn cầu hoá về phát triển con người, phát triển tri thức với công nghệ cao
nhất là công nghệ thông tin đã hình thành nên nền văn minh trí tuệ, đây cũng
đánh dấu bước phát triển xã hội trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế vừa mở
ra thời cơ, vừa đặt nước ta và các nước đang phát triển đứng trước những
thách thức lớn của quá trình hợp tác mang tính cạnh tranh gay gắt trong đó
không thể không nói đến sự phát triển của ngành GD-ĐT.
1.1.1. Nghiên cứu ở ngoài nước
Về quản lý giáo dục, đã có nhiều công trình nghiên cứu tập trung vào
vai trò, vị trí, chức năng tâm lý của người QLGD; quản lý sự thay đổi, mô
hình quản trị trường học…
Các tư tưởng quản lý sơ khai xuất phát từ các nhà tư tưởng cổ hy lạp và
trung hoa triết học cổ đại tiêu biểu như tư tưởng Xôcrat (469-399 Tr.Cn),
Platôn (427-347 Tr.Cn), Arixtôt (384-322 Tr.Cn), Khổng tử (551-478 Tr.Cn).
Những tư tưởng quản lý trên vẫn còn ảnh hưởng khá sâu sắc đến các nước
phương đông ngày nay.
1.1.2. Nghiên cứu ở trong nước


7
Ở Việt Nam, có “Hệ thống giáo dục hiện đại trong những năm đầu thế
kỷ XXI” của tác giả Vũ Ngọc Hải và Trần Khánh Đức. Chiến lược giáo dục
2011 - 2010 “đổi mới QLGD là khâu đột phá”.
Ngoài những nghiên cứu chung về QLGD, nhiều tác giả đã có nghiên
cứu chuyên sâu về từng lĩnh vực QLGD như: Đặng Quốc Bảo nghiên cứu về
quy trình quản lý của hiệu trưởng trường trung học, tài chính trong giáo dục;
Nguyễn Thị Mỹ Lộc nghiên cứu về văn hóa giáo tiếp của CBQL, xây dựng cơ
quan thành tổ chức biết học hỏi; Lê Quang Sơn nghiên cứu về tâm lý của
người lãnh đạo, quản lý; Phùng Đình Mẫn nghiên cứu tâm lý học lứa tuổi.
Đã có rất nhiều đề tài nghiên cứu về giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ

quản lý nói chung và quản lý trường THCS nói riêng. Nhưng trên địa bàn
huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An chưa có đề tài nào đi sâu nghiên cứu về giải
pháp phát triển độ ngũ CBQL trường THCS. Việc nghiên cứu các giải pháp
phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An
có ý nghĩa to lớn về mặt lý luận và thực tiễn trong việc phát triển đội ngũ cán
bộ quản lý ở các trường THCS để đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của
sự nghiệp GD&ĐT của huyện.
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Cán bộ và cán bộ quản lý trường THCS
1.2.1.1. Cán bộ
Cán bộ trong đề tài này được đề cập tới người được bổ nhiệm làm Hiệu
trưởng và Phó Hiệu trưởng trong trường THCS, thực hiện các chức năng,
nhiệm vụ theo quy định của Đảng, Nhà nước.
1.2.1.2. Cán bộ quản lý
Cán bộ quản lý là chủ thể gồm những người giữ vai trò tác động, ra
lệnh, kiểm tra đối tượng quản lý. Người quản lý vừa là người lãnh đạo, quản
lý cơ quan đó, vừa là người chịu sự lãnh đạo, quản lý của cấp trên.
1.2.1.3.Cán bộ quản lý trường THCS


8
Cán bộ quản lý trường THCS là người làm công tác có chức vụ trong
trường THCS, cụ thể hiệu trưởng, phó hiệu trưởng trường THCS là cán bộ
quản lý trường THCS.
1.2.2. Đội ngũ và đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS
1.2.2.1. Đội ngũ
Từ cách hiểu chung nhất, ta có thể khái quát: “ Đội ngũ” là một tập thể
có nhiều người có cùng lý tưởng, cùng mục đích, làm việc theo sự điều hành
thống nhất, có kế họach.
1.2.2.2. Đội ngũ cán bộ quản lý

Đội ngũ CBQL là những người “có trách nhiệm phân bổ các nguồn lực
(nhân lực, vật lực, tài lực) của đơn vị và chỉ dẫn sự vận hành của bộ phận hay
tòan bộ đơn vị họat động có hiệu quả đạt đến mục đích vạch ra”.
Đội ngũ CBQL trường học là đội ngũ CBQL điều hành thực hiện quá
trình giáo dục tại các trường học, các cơ sở giáo dục.
1.2.2.3. Đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS
Đội ngũ được nói đến trong luận văn này là đội ngũ CBQL trường
THCS gồm Hiệu trưởng và phó hiệu trưởng.
Theo đó, đội ngũ CBQL trường THCS được hiểu là tập hợp những
người làm công tác quản lý ở các trường THCS, là những người thực hiện
điều hành quá trình giáo dục diễn ra trong nhà trường THCS, đây là những
chủ thể quản lý bên trong nhà trường.
Như vậy, có thể hiểu đội ngũ CBQL trường chính là những người đứng
đầu nhà trường hoặc các tổ chức của nhà trường được tập hợp lại thành một
lực lượng.
1.2.3. Phát triển và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS
1.2.3.1. Phát triển
Khái niệm “phát triển” theo Từ điển tiếng Việt “Biến đổi hoặc làm cho
biến đổi từ ít đến nhiều, hẹp đến rộng, thấp đến cao, đơn giản đến phức tạp”.
1.2.3.2. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý


9
Phát triển đội ngũ CBQL là một sự vận động, biến đổi về số lượng, cơ
cấu cũng như chất lượng của đội ngũ CBQL theo chiều hướng đi lên.
1.2.3.3. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS
Phát triển đội ngũ CBQL là một sự vận động, biến đổi về số lượng, cơ cấu
cũng như chất lượng của đội ngũ CBQL theo chiều hướng đi lên.
1.2.4. Giải pháp và giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
THCS

1.2.4.1. Giải pháp
Theo từ điển Tiếng Việt, giải pháp là phương pháp giải quyết một vấn
đề cụ thể nào đó.
Từ đó ta có thể hiểu giải pháp phát triển chính là cách làm, cách giải
quyết một vấn đề cụ thể nào đó của chủ thể quản lý về những lĩnh vực mà chủ
thể quản lý chịu trách nhiệm chỉ đạo, tổ chức thực hiện.
1.2.4.2. Giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS
Giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS là nhằm mục đích rà
soát đội ngũ CBQL các trường THCS trên địa bàn huyện để có kế hoạch bổ
nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển đội ngũ CBQL, cử đi bồi dưỡng nâng cao
trình độ quản lý, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và trình độ lý luận chính trị.
1.3. Người cán bộ quản lý trường THCS
1.3.1. Vị trí, vai trò của người cán bộ quản lý trường THCS
Trong trường THCS người CBQL là thủ trưởng hoặc phó thủ trưởng
của đơn vị do nhà nước bổ nhiệm bằng văn bản pháp quy và cụ thể theo Điều
lệ trường THCS do Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo bổ nhiệm. Người
được bổ nhiệm CBQL trường THCS phải đạt chuẩn trình độ đào tạo và đạt
chuẩn Hiệu trưởng hoặc phó Hiệu trưởng theo quy định.
Hiệu trưởng với tư cách là thủ trưởng trường học là người đại diện cho
nhà trường về mặt pháp lý, là người thay mặt cho nhà trường chịu trách nhiệm
pháp nhân trước luật pháp Nhà nước. Có trách nhiệm và có thẩm quyền cao
nhất về hành chính chuyên môn trong trường, chịu trách nhiệm trước Nhà


10
nước, trước nhân dân tổ chức và quản lý toàn bộ hoạt động của nhà trường
theo đường lối giáo dục của Đảng.
Nhiệm kỳ của CBQL trường THCS là 5 năm, Sau 5 năm CBQL được
đánh giá và có thể được bổ nhiệm lại. Đối với Hiệu trưởng làm công tác quản
lý một trường THCS không quá hai nhiệm kỳ.

1.3.2. Chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ quản lý ở các trường
THCS
1.3.2.1. Đối với Hiệu trưởng trường THCS
Theo Điều 19 (Theo Thông tư 12/2011/BGDĐT ban hành Điều lệ
trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học) Hiệu
trưởng trường THCS là người chịu trách nhiệm tổ chức, quản lý các hoạt
động và chất lượng giáo dục của nhà trường.
Nhiệm vụ và quyền hạn của Hiệu trưởng
Xây dựng quy hoạch phát triển nhà trường; lập kế hoạch và tổ chức
thực hiện kế hoạch dạy học, giáo dục; báo cáo, đánh giá kết quả thực hiện
trước Hội đồng trường và các cấp có thẩm quyền;
Thành lập các tổ chuyên môn, tổ văn phòng và hội đồng tư vấn trong
nhà trường; bổ nhiệm tổ trưởng, tổ phó;
Phân công, quản lý, đánh giá, xếp loại; tham gia quá trình tuyển dụng,
thuyên chuyển; khen thưởng, thi hành kỷ luật đối với giáo viên, nhân viên
theo quy định;
Quản lý hành chính; quản lý và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài
chính, tài sản của nhà trường;
Quản lí học sinh và tổ chức các hoạt động giáo dục của nhà trường; tiếp
nhận, giới thiệu học sinh chuyển trường; quyết định khen thưởng, kỉ luật, phê
duyệt kết quả đánh giá, xếp loại, danh sách học sinh lên lớp, ở lại lớp; tổ chức
kiểm tra, xác nhận việc hoàn thành chương trình THCS cho học sinh trong
nhà trường và các đối tượng khác trên địa bàn trường phụ trách;


11
Dự các lớp bồi dưỡng về chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ quản lí;
tham gia giảng dạy bình quân 2 tiết trong một tuần; được hưởng chế độ phụ
cấp và các chính sách ưu đãi theo quy định;
Thực hiện quy chế dân chủ cơ sở và tạo điều kiện cho các tổ chức chính

trị - xã hội trong nhà trường hoạt động nhằm nâng cao chất lượng giáo dục;
Thực hiện xã hội hoá giáo dục, phối hợp tổ chức, huy động các lực
lượng xã hội cùng tham gia hoạt động giáo dục, phát huy vai trò của nhà
trường đối với cộng đồng.
1.3.2.2. Đối với Phó hiệu trưởng của trường THCS
Thực hiện và chịu trách nhiệm trước Hiệu trưởng về nhiệm vụ được
Hiệu trưởng phân công;
Cùng với Hiệu trưởng chịu trách nhiệm trước cấp trên về phần việc
được giao;
Thay mặt Hiệu trưởng điều hành hoạt động của nhà trường khi được
Hiệu trưởng uỷ quyền;
Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và
hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật.
1.3.3. Những yêu cầu về năng lực và phẩm chất đối với người cán bộ
quản lý trường THCS
Theo Quy định Chuẩn hiệu trưởng trường THCS tại Thông tư số
29/2009/TT-BGDĐT ngày 22/10/2009 của Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu
về năng lực và phẩm chất đối với người cán bộ quản lý trường THCS có
những yêu cầu sau:
1.3.3.1. Yêu cầu về phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp
- Phẩm chất chính trị
+ Yêu Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, vì lợi ích dân tộc, vì hạnh
phúc nhân dân, trung thành với Đảng Cộng sản Việt Nam;


12
+ Gương mẫu chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách,
pháp luật của Nhà nước; quy định của ngành, của địa phương và của nhà
trường;
+ Tích cực tham gia các hoạt động chính trị - xã hội, thực hiện đầy đủ

nghĩa vụ công dân;
+ Tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống tham nhũng, quan
liêu, lãng phí; thực hành tiết kiệm.
- Đạo đức nghề nghiệp
+ Giữ gìn phẩm chất, danh dự, uy tín của nhà giáo; trung thực, tận tâm
với nghề nghiệp và có trách nhiệm trong quản lý nhà trường;
+ Hoàn thành nhiệm vụ được giao và tạo điều kiện cho cán bộ, giáo
viên, nhân viên thực hiện và hoàn thành nhiệm vụ; chịu trách nhiệm về kết
quả hoạt động của nhà trường;
+ Không lợi dụng chức quyền vì mục đích vụ lợi;
+ Được tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh và cộng đồng tín
nhiệm; là tấm gương trong tập thể sư phạm nhà trường.
- Lối sống, tác phong
+ Có lối sống lành mạnh, văn minh, phù hợp với bản sắc văn hoá dân
tộc và môi trường giáo dục;
+ Sống trung thực, giản dị, nhân ái, độ lượng, bao dung;
+ Có tác phong làm việc khoa học, sư phạm.
- Giao tiếp và ứng xử
+ Thân thiện, thương yêu, tôn trọng và đối xử công bằng với học sinh;
+ Hợp tác với chính quyền địa phương và cộng đồng xã hội trong giáo
dục học sinh.
+ Gần gũi, tôn trọng, đối xử công bằng, bình đẳng và giúp đỡ cán bộ,
giáo viên, nhân viên;
+ Hợp tác và tôn trọng cha mẹ học sinh;
- Học tập, bồi dưỡng


13
+ Học tập, bồi dưỡng và tự rèn luyện nâng cao phẩm chất chính trị, đạo
đức; năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm; năng lực lãnh đạo và quản lý

nhà trường;
+ Tạo điều kiện và giúp đỡ cán bộ, giáo viên, nhân viên học tập, bồi
dưỡng và rèn luyện nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức; năng lực chuyên
môn, nghiệp vụ sư phạm.
1.3.3.2. Yêu cầu về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm
- Trình độ chuyên môn
+ Đạt trình độ chuẩn đào tạo của nhà giáo theo quy định của Luật Giáo
dục đối với giáo viên THCS;
+ Hiểu biết chương trình và kế hoạch giáo dục ở THCS;
+ Có kiến thức phổ thông về chính trị, kinh tế, y tế, văn hóa, xã hội liên
quan đến giáo dục THCS.
+ Có năng lực chỉ đạo, tổ chức hoạt động dạy học và giáo dục có hiệu
quả phù hợp đối tượng và điều kiện thực tế của nhà trường, của địa phương;
- Nghiệp vụ sư phạm
+ Có khả năng vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học và giáo
dục nhằm phát huy tính tích cực, tự giác và sáng tạo của học sinh;
+ Có khả năng ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng ngoại ngữ hoặc
tiếng dân tộc nơi công tác phục vụ cho hoạt động quản lý và giáo dục.
+ Có khả năng hướng dẫn tư vấn, giúp đỡ giáo viên về chuyên môn,
nghiệp vụ sư phạm của giáo dục THCS;
1.3.3.3.Yêu cầu về năng lực quản lý trường THCS
- Hiểu biết nghiệp vụ quản lý
+ Hoàn thành chương trình bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục theo quy
định;
+ Vận dụng được các kiến thức cơ bản về lý luận và nghiệp vụ quản lý
trong lãnh đạo, quản lý nhà trường.


14
- Xây dựng và tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển nhà

trường
+ Dự báo được sự phát triển của nhà trường phục vụ cho việc xây dựng
quy hoạch và kế hoạch phát triển nhà trường;
+ Xây dựng và tổ chức thực hiện quy hoạch phát triển nhà trường toàn
diện và phù hợp;
+ Xây dựng và tổ chức thực hiện đầy đủ kế hoạch năm học.
- Quản lý tổ chức bộ máy, cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường
+ Thành lập, kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ nhiệm các chức vụ quản lý
theo quy định; quản lý hoạt động của tổ chức bộ máy nhà trường nhằm đảm
bảo chất lượng giáo dục;
+ Sử dụng, đào tạo bồi dưỡng, đánh giá xếp loại, khen thưởng kỷ luật,
thực hiện các chế độ chính sách đối với cán bộ, giáo viên, nhân viên theo quy
định;
+ Tổ chức hoạt động thi đua trong nhà trường; xây dựng đội ngũ cán
bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường đủ phẩm chất và năng lực để thực hiện
mục tiêu giáo dục.
- Quản lý học sinh
+ Tổ chức và quản lý học sinh theo quy định, có biện pháp để học sinh
không bỏ học;
+ Thực hiện công tác thi đua, khen thưởng, kỷ luật đối với học sinh
theo quy định;
+ Tổ chức huy động trẻ em trong độ tuổi trên địa bàn đi học, thực hiện
công tác phổ cập giáo dục THCS tại địa phương;
+ Thực hiện đầy đủ các chế độ chính sách, bảo vệ các quyền và lợi ích
chính đáng của học sinh.
- Quản lý hoạt động dạy học và giáo dục


15
+ Tổ chức và chỉ đạo các hoạt động dạy học, giáo dục phù hợp đối

tượng học sinh, đảm bảo chất lượng giáo dục toàn diện, phát huy tính tích
cực, chủ động, sáng tạo của giáo viên và học sinh;
+ Tổ chức và chỉ đạo các hoạt động bồi dưỡng học sinh năng khiếu,
giúp đỡ học sinh yếu kém; tổ chức giáo dục hoà nhập cho học sinh khuyết tật,
trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trong trường THCS theo quy định;
+ Quản lý việc thực hiện kế hoạch dạy học, giáo dục của toàn trường
và từng khối lớp;
+ Quản lý việc đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh theo
quy định; tổ chức kiểm tra và xác nhận hoàn thành chương trình THCS cho
học sinh và trẻ em trên địa bàn.
- Quản lý tài chính, tài sản nhà trường
+ Huy động và sử dụng các nguồn tài chính phục vụ hoạt động dạy học
và giáo dục của nhà trường đúng quy định của pháp luật, hiệu quả;
+ Quản lý sử dụng tài sản đúng mục đích và theo quy định của pháp
luật;
+ Tổ chức xây dựng, bảo quản, khai thác và sử dụng cơ sở vật chất và
thiết bị dạy học của nhà trường theo yêu cầu đảm bảo chất lượng giáo dục.
- Quản lý hành chính và hệ thống thông tin
+ Xây dựng và tổ chức thực hiện các quy định về quản lý hành chính
trong nhà trường;
+ Quản lý và sử dụng các loại hồ sơ, sổ sách theo đúng quy định;
+ Xây dựng và sử dụng hệ thống thông tin phục vụ hoạt động quản lý,
hoạt động dạy học và giáo dục của nhà trường;
+ Thực hiện chế độ thông tin, báo cáo kịp thời, đầy đủ theo quy định.
- Tổ chức kiểm tra, kiểm định chất lượng giáo dục
+ Tổ chức kiểm tra, đánh giá chất lượng các hoạt động dạy học, giáo
dục và quản lý của nhà trường theo quy định;
+ Chấp hành thanh tra giáo dục của các cấp quản lý;

16
+ Thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục theo quy định;
+ Sử dụng các kết quả kiểm tra, thanh tra, kiểm định chất lượng giáo
dục đề ra các giải pháp phát triển nhà trường.
- Thực hiện dân chủ trong hoạt động của nhà trường
+ Xây dựng quy chế dân chủ trong nhà trường theo quy định;
+ Tổ chức thực hiện quy chế dân chủ cơ sở, tạo điều kiện cho các đoàn
thể, tổ chức xã hội trong nhà trường hoạt động nhằm nâng cao chất lượng
giáo dục.
1.3.3.4. Năng lực tổ chức phối hợp với gia đình học sinh, cộng đồng và
xã hội
- Tổ chức phối hợp với gia đình học sinh
+ Tổ chức tuyên truyền trong cha mẹ học sinh và cộng đồng về truyền
thống, văn hóa nhà trường, mục tiêu của giáo dục THCS;
+ Tổ chức phối hợp với gia đình và Ban đại diện cha mẹ học sinh thực
hiện giáo dục toàn diện đối với học sinh.
- Phối hợp giữa nhà trường và địa phương
+ Tổ chức huy động các nguồn lực của cộng đồng, các tổ chức kinh tế,
chính trị - xã hội và các cá nhân trong cộng đồng góp phần xây dựng nhà
trường, thực hiện công khai các nguồn lực và kết quả giáo dục theo quy định;
+ Tổ chức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh tham gia các
hoạt động xã hội trong cộng đồng.
+ Tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương để phát triển giáo dục
THCS trên địa bàn;
1.3.4. Những thách thức đối với người cán bộ quản lý trường THCS
Người CBQL phải có phẩm chất và năng lực đáp ứng được yêu cầu của
sự nghiệp giáo dục và đào tạo hiện nay, thể hiện qua các nội dung sau:
- Phải giỏi về chuyên môn
+ Am hiểu sâu sắc nội dung giáo dục, nắm vững phương pháp giáo dục,
các nguyên tắc tổ chức quá trình giáo dục.