Tải bản đầy đủ (.pdf) (112 trang)

ThS37 042 hệ thống hỗ trợ tìm đường đi xe buýt trên WEB

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6.22 MB, 112 trang )

K
H
TN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
BỘ MÔN CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM

LÂM VĨ QUỐC

- 9912059

TRẦN THỊ BÍCH HẠNH - 9912022

H

HỆ THỐNG HỖ TRỢ



Đ

TÌM ĐƯỜNG ĐI XE BUÝT TRÊN WEB

C
N
TT

LUẬN VĂN CỬ NHÂN TIN HỌC
GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
TRẦN ĐAN THƯ



K
H
O
A

T.S

NIÊN KHÓA 1999 - 2003

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Nhận xét của giáo viên hướng dẫn

K
H
O
A

C
N
TT



Đ

H


K
H
TN

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

i

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Nhận xét của giáo viên phản biện

K
H
O
A

C
N
TT




Đ

H

K
H
TN

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

ii

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


LỜI CÁM ƠN

Chúng em xin chân thành cảm ơn Khoa Công Nghệ Thông Tin, trường Đại Học Khoa Học

Tự Nhiên, TpHCM đã tạo điều kiện tốt cho chúng em thực hiện đề tài tốt nghiệp này.

bảo chúng em trong suốt thời gian thực hiện đề tài.

K
H
TN

Chúng em xin chân thành cảm ơn Thầy Trần Đan Thư người đã tận tình hướng dẫn, chỉ

Chúng em xin chân thành cảm ơn quý Thầy Cô trong Khoa đã tận tình giảng dạy, trang
bò cho chúng em những kiến thức q báu trong những năm học vừa qua.

H

Chúng em xin gửi lòng biết ơn sâu sắc đến ba, mẹ, các anh chò và bạn bè đã ủng hộ, giúp

Đ

đỡ và động viên chúng em trong những lúc khó khăn cũng như trong suốt thời gian học tập
và nghiên cứu.



Mặc dù chúng em đã cố gắng hoàn thành luận văn trong phạm vi và khả năng cho phép,

C
N
TT


nhưng chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong sự cảm thông và tận tình
chỉ bảo của quý Thầy Cô và các bạn.

Nhóm thực hiện

K
H
O
A

Lâm Vó Quốc & Trần Thò Bích Hạnh

iii

Viết th luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


LỜI MỞ ĐẦU
Giao thông vốn là một vấn đề rất được quan tâm trong các thành phố lớn. Nhất là
trong tình trạng hiện nay ở nước ta nói chung, thành phố Hồ Chí Minh nói riêng,
tình hình giao thông đang diễn ra ngày càng phức tạp, nạn kẹt xe trong các giờ cao
điểm diễn ra như một căn bệnh cấp tính. Việc phổ biến thông tin và hướng dẫn

K
H
TN

người dân tìm đường đi thích hợp với các phương tiện giao thông công cộng đang là
một việc làm cần thiết. Với điều kiện cụ thể ở nước ta hiện nay, xe buýt sẽ là một

phương tiện mở màn để người dân quen dần với hệ thống giao thông này.

Việc tra cứu thông tin và đặc biệt là tìm các tuyến thích hợp để đi lại bằng bản đồ

H

giấy thường rất phức tạp, tốn thời gian và sẽ càng khó khăn hơn khi giữa các tuyến

Đ

đi không liên thông với nhau giữa điểm xuất phát và điểm đích hay khi hệ thống các
tuyến trở nên ngày một chằng chịt, một xu hướng ắt sẽ diễn ra trong tương lai không



xa. Tuy nhiên với sự trợ giúp của công nghệ máy tính thì công việc đó sẽ trở nên dễ

C
N
TT

dàng và tiện lợi. Với ý tưởng đó, chúng em đã tiến hành tìm hiểu các công nghệ
WebGIS để thực hiện đề tài “Hệ thống hỗ trợ tìm đường đi xe buýt trên web”
nhằm tạo ra một website để hỗ trợ người dùng tìm được các tuyến đường thích hợp
cho việc đi lại một cách trực quan, đơn giản, nhanh chóng và tiện lợi.
Luận văn này gồm 6 chương :

K
H
O

A

Chương 1. Tổng quan: chương mở đầu của luận văn, giới thiệu về nhu cầu thực tế

và lý do thực hiện đề tài, đồng thời giới thiệu sơ lược về đề tài và mục tiêu phải đạt
được.

Chương 2. Hướng tiếp cận của đề tài: nêu các giải pháp hiện có trong nước và

ngoài nước, hướng tiếp cận của luận văn để thực hiện đề tài.

Chương 3. Phân tích: trình bày các hồ sơ phân tích trong xây dựng hệ thống.

Chương 4. Thiết kế: trình bày các hồ sơ thiết kế trong xây dựng hệ thống.
Chương 5. Cài đặt: mô tả cách cài đặt cụ thể của một số giải thuật chính trong hệ
thống.
iv

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Chương 6. Tổng kết: chương cuối cùng của luận văn, tóm lại các vấn đề đã giải

K
H
O
A

C

N
TT



Đ

H

K
H
TN

quyết và nêu ra một số hướng phát triển trong tương lai.

v

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


MỤC LỤC
MỤC LỤC.................................................................................................................vi
DANH MỤC CÁC HÌNH ..................................................................................... viii
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ............................................................................xi
1.1
1.2
Chương 2

Tổng quan ............................................................................................1

Yêu cầu thực tế và lý do thực hiện đề tài .................................................1
Mục tiêu của đề tài....................................................................................1

K
H
TN

Chương 1

Hướng tiếp cận của luận văn .............................................................3

Đ



Phân tích hiện trạng ................................................................................11
Hiện trạng hệ thống xe buýt thành phố...............................................11
Cách thức đón xe buýt ........................................................................12
Xác định yêu cầu ....................................................................................13
Bảng chú giải ..........................................................................................13
Giới thiệu ............................................................................................13
Các định nghĩa ....................................................................................13
Đặc tả bổ sung ........................................................................................14
Mục tiêu ..............................................................................................14
Phạm vi ...............................................................................................14
Chức năng ...........................................................................................14
Tính khả dụng .....................................................................................14
Tính ổn định........................................................................................14
Hiệu suất .............................................................................................14
Sự hỗ trợ..............................................................................................14

Tính bảo mật .......................................................................................15
Các ràng buộc thiết kế.........................................................................15
Xây dựng mô hình Use-case (Use-case Model) .....................................15
Xác định Actor và Use case ................................................................15
Mô hình Use-case ...............................................................................17
Đặc tả Use case.......................................................................................18
Lookup BusLine Info (Tra cứu thông tin Tuyến xe buýt) ..................18
Lookup Road Info (Tra cứu thông tin Đường) ...................................19
Lookup Place Info (Tra cứu thông tin Địa điểm) ...............................20

K
H
O
A

3.1
3.1.1
3.1.2
3.2
3.3
3.3.1
3.3.2
3.4
3.4.1
3.4.2
3.4.3
3.4.4
3.4.5
3.4.6
3.4.7

3.4.8
3.4.9
3.5
3.5.1
3.5.2
3.6
3.6.1
3.6.2
3.6.3

Phân tích ............................................................................................11

C
N
TT

Chương 3

H

2.1
Các giải pháp hiện có................................................................................3
2.1.1
Xét về giải pháp bản đồ ........................................................................3
2.1.2
Xét về khía cạnh kỹ thuật......................................................................5
2.2
Hướng tiếp cận của luận văn ....................................................................8
2.2.1
Xét về giải pháp bản đồ ........................................................................8

2.2.2
Xét về khía cạnh kỹ thuật......................................................................8

vi

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


View On Map (Định vị đối tượng bản đồ) .........................................21
Find Shortest Path (Tìm đường đi ngắn nhất) ....................................22
Find Nearest BusStation (Tìm trạm dừng gần nhất)...........................24
Pan (Di chuyển bản đồ) ......................................................................25
Zoom (Phóng to / Thu nhỏ bản đồ).....................................................26
Fit2Window (Hiện toàn bộ bản đồ) ....................................................27
Maintain BusLine Info (Quản lý thông tin Tuyến xe buýt)................27
Maintain BusStation Info (Quản lý thông tin Trạm dừng) .................31

Chương 4

Thiết kế ..............................................................................................34

Chương 6
6.1
6.2
Phụ lục A

H

Thuật giải A*: Tìm đường đi ngắn nhất từ T0 đến TG ..........................77

Áp dụng A* vào bài toán tìm đường đi xe buýt .....................................79

Đ

5.1
5.2

Cài đặt ................................................................................................77

Tổng kết .............................................................................................81
Tổng kết ..................................................................................................81
Hướng phát triển.....................................................................................81



Chương 5

Thiết kế kiến trúc hệ thống .................................................................34
Thiết kế giao diện................................................................................36
Mô hình lớp đối tượng ........................................................................42
Mô hình dữ liệu (Data Model) ............................................................42
Mô hình thiết kế (Design Model) .......................................................58

Giới thiệu chương trình....................................................................83

C
N
TT

4.1.1

4.1.2
4.1.3
4.1.4
4.1.5

K
H
TN

3.6.4
3.6.5
3.6.6
3.6.7
3.6.8
3.6.9
3.6.10
3.6.11

Yêu cầu cấu hình ...................................................................................................83
Giới thiệu chương trình .........................................................................................83
Phụ lục B

Lộ trình 45 tuyến xe buýt điểm........................................................90

K
H
O
A

Tài liệu tham khảo ................................................................................................100


vii

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1 Mô tả lớp giao thông đường bộ....................................................................3
Hình 2.2 Hai lớp giao thông đường bộ và xe buýt được định nghĩa tách biệt nhau ...4
Hình 2.3 Hệ thống không tìm được đường đi xe buýt do điểm xuất phát và điểm
đích không thuộc đỉnh được đánh dấu.................................................................4

K
H
TN

Hình 2.4 Hệ thống không tìm được đường đi xe buýt do 2 tuyến xe buýt không liên
thông ....................................................................................................................5
Hình 2.5 Kiến trúc client-side .....................................................................................5
Hình 2.6 Kiến trúc server-side ....................................................................................7
Hình 3.1 Mô hình Use-case.......................................................................................17

H

Hình 4.1 Màn hình web chính...................................................................................36

Đ

Hình 4.2 Màn hình tra cứu thông tin.........................................................................37

Hình 4.3 Màn hình tìm đường đi ngắn nhất..............................................................38



Hình 4.4 Màn hình desktop chính.............................................................................39

C
N
TT

Hình 4.5 Màn hình quản lý thông tin tuyến xe buýt .................................................40
Hình 4.6 Màn hình quản lý thông tin trạm dừng ......................................................41
Hình 4.7 Mô hình lớp đối tượng ...............................................................................42
Hình 4.8 Các đối tượng chính trên lớp đường giao thông ........................................43
Hình 4.9 Các đối tượng chính trên lớp mạng tuyến xe buýt.....................................43
Hình 4.10 Mô hình Winged-edge Topology.............................................................44

K
H
O
A

Hình 4.11 Topology cấp 0.........................................................................................45
Hình 4.12 Topology cấp 1 và 2.................................................................................46
Hình 4.13 Topology cấp 3.........................................................................................47
Hình 4.14 Mô hình vật lý ..........................................................................................48
Hình 4.15 Lược đồ trạng thái Web Application .......................................................58
Hình 4.16 Lược đồ trạng thái Desktop Application..................................................58
Hình 4.17 Lược đồ tuần tự Tra cứu thông tin tuyến xe ............................................59
Hình 4.18 Lược đồ cộng tác Tra cứu thông tin tuyến xe ..........................................59

Hình 4.19 Lược đồ tuần tự Tra cứu thông tin đường................................................60
viii

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Hình 4.20 Lược đồ cộng tác Tra cứu thông tin đường..............................................60
Hình 4.21 Lược đồ tuần tự Tra cứu thông tin địa điểm ............................................61
Hình 4.22 Lược đồ cộng tác Tra cứu thông tin địa điểm..........................................61
Hình 4.23 Lược đồ tuần tự Định vị đối tượng bản đồ từ thông tin phi không gian..62
Hình 4.24 Lược đồ cộng tác Định vị đối tượng bản đồ từ thông tin phi không gian62

K
H
TN

Hình 4.25 Lược đồ tuần tự Tìm đường đi ngắn nhất ................................................63
Hình 4.26 Lược đồ cộng tác Tìm đường đi ngắn nhất ..............................................63
Hình 4.27 Lược đồ tuần tự Tìm trạm dừng gần nhất ................................................64
Hình 4.28 Lược đồ cộng tác Tìm trạm dừng gần nhất..............................................64
Hình 4.29 Lược đồ tuần tự Di chuyển bản đồ...........................................................65
Hình 4.30 Lược đồ cộng tác Di chuyển bản đồ ........................................................65

H

Hình 4.31 Lược đồ tuần tự Phóng bản đồ trong khung chữ nhật chọn.....................66

Đ


Hình 4.32 Lược đồ cộng tác Phóng bản đồ trong khung chữ nhật chọn ..................66
Hình 4.33 Lược đồ tuần tự Phóng to bản đồ.............................................................67



Hình 4.34 Lược đồ cộng tác Phóng to bản đồ...........................................................67

C
N
TT

Hình 4.35 Lược đồ tuần tự Thu nhỏ bản đồ..............................................................68
Hình 4.36 Lược đồ cộng tác Thu nhỏ bản đồ ...........................................................68
Hình 4.37 Lược đồ tuần tự Hiện toàn bộ bản đồ ......................................................69
Hình 4.38 Lược đồ cộng tác Hiện toàn bộ bản đồ ....................................................69
Hình 4.39 Lược đồ tuần tự Thêm tuyến xe buýt.......................................................70

K
H
O
A

Hình 4.40 Lược đồ cộng tác Thêm tuyến xe buýt.....................................................70
Hình 4.41 Lược đồ tuần tự Xóa tuyến xe buýt .........................................................71
Hình 4.42 Lược đồ cộng tác Xóa tuyến xe buýt .......................................................71
Hình 4.43 Lược đồ tuần tự Sửa đổi thông tin tuyến xe.............................................72
Hình 4.44 Lược đồ cộng tác Sửa đổi thông tin tuyến xe ..........................................72
Hình 4.45 Lược đồ tuần tự Sửa thông tin lộ trình của tuyến xe ...............................73
Hình 4.46 Lược đồ cộng tác Sửa thông tin lộ trình của tuyến xe .............................73
Hình 4.47 Lược đồ tuần tự Thêm trạm xe buýt mới .................................................74

Hình 4.48 Lược đồ cộng tác Thêm trạm xe buýt mới...............................................74
ix

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Hình 4.49 Lược đồ tuần tự Xóa trạm xe buýt ...........................................................75
Hình 4.50 Lược đồ cộng tác Xóa trạm xe buýt.........................................................75
Hình 4.51 Lược đồ tuần tự Sửa đổi thông tin trạm dừng..........................................76

K
H
O
A

C
N
TT



Đ

H

K
H
TN


Hình 4.52 Lược đồ cộng tác Sửa đổi thông tin trạm dừng........................................76

x

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1 Bảng mô tả các ưu khuyết điểm của kiến trúc client-side ...........................6
Bảng 2.2 Bảng mô tả ưu khuyết điểm của kiến trúc server-side ................................7
Bảng 4.1 Danh sách các kiểu dữ liệu ........................................................................49

K
H
TN

Bảng 4.2 Tuyến xe buýt ............................................................................................50
Bảng 4.3 Loại tuyến xe .............................................................................................50
Bảng 4.4 Đơn vị chủ quản.........................................................................................51
Bảng 4.5 Giá vé.........................................................................................................51
Bảng 4.6 Lộ trình tuyến xe buýt ...............................................................................51

H

Bảng 4.7 Cung xe buýt..............................................................................................52

Đ


Bảng 4.8 Loại trạm dừng ..........................................................................................52
Bảng 4.9 Trạm dừng xe buýt.....................................................................................53



Bảng 4.10 Con đường ...............................................................................................53

C
N
TT

Bảng 4.11 Cung đường .............................................................................................54
Bảng 4.12 Nút giao lộ ...............................................................................................55
Bảng 4.13 Địa điểm...................................................................................................55
Bảng 4.14 Loại địa điểm ...........................................................................................56
Bảng 4.15 Quan hệ giữa lộ trình tuyến xe buýt và các tuyến đường đi qua .............56
Bảng 4.16 Quan hệ giữa lộ trình tuyến xe buýt và các cung xe buýt .......................56

K
H
O
A

Bảng 4.17 Quan hệ giữa cung xe buýt và các cung đường.......................................57
Bảng 4.18 Quan hệ giữa con đường và các cung đường ..........................................57
Bảng 5.1 Thuật giải A* .............................................................................................78

xi

Viết thuê luận văn thạc sĩ

- 0972.162.399


Chương 1 Tổng quan

Chương 1 Tổng quan
1.1 Yêu cầu thực tế và lý do thực hiện đề tài
Hệ thống giao thông của thành phố Hồ Chí Minh trong những năm gần đây gặp rất
nhiều khó khăn và tình trạng ùn tắc giao thông thường xuyên xảy ra, nhất là vào

K
H
TN

những giờ cao điểm. Một tình trạng chung cho các trung tâm thành phố phát triển.
Tuy nhiên, ở nước ta chúng ta có thể nhận thấy được nguyên nhân gây ra ùn tắc
giao thông là do số lượng người sử dụng phương tiện di chuyển cá nhân quá nhiều.
Do thế nhà nước đã tiến hành nhiều biện pháp hạn chế số lượng phương tiện đó,
đồng thời đầu tư phát triển hệ thống giao thông công cộng, trong đó xe buýt sẽ là
phương tiện mở màn để người dân quen dần với hệ thống giao thông công cộng này.

H

Tuy xe buýt không phải là phương tiện di chuyển mới ở nước ta nhưng vì trước đây

Đ

chúng hoạt động riêng lẽ, không theo một quy trình, một lộ trình chung nào cả, hơn
nữa người dân từ lâu đã quen với phương tiện di chuyển cá nhân, cộng thêm




phương tiện di chuyển này lại không được tuyên truyền rộng rãi nên kết quả bước

C
N
TT

đầu không được khả quan. Vì thế một website hướng dẫn tìm đường đi xe buýt phù
hợp với yêu cầu của hành khách và hỗ trợ phổ biến thông tin về các tuyến, trạm của
xe buýt đến đông đảo người dân là thật sự cần thiết.

1.2 Mục tiêu của đề tài

K
H
O
A

Mục tiêu của đề tài đặt ra là xây dựng hệ thống hỗ trợ tìm đường đi xe buýt trên
web giúp hành khách tìm ra các lộ trình đi tối ưu và hợp lý trong thành phố đồng
thời bước đầu tạo công cụ quản lý thông tin các tuyến xe buýt. Đề tài là kết quả của
quá trình nghiên cứu xây dựng và quản lý bản đồ topology dựa trên nền các hệ GIS

hiện có. Các công việc chính của đề tài bao gồm :
¾

Tìm hiểu nghiệp vụ và thu thập thông tin có liên quan về các tuyến, trạm trong

thành phố Hồ Chí Minh.


1

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Chương 1 Tổng quan

¾

Điều chỉnh lại bản đồ số hóa : xây dựng một tool nhỏ giúp cho việc số hóa lại
một phần của bản đồ để phù hợp với yêu cầu của đề tài như : số hóa lại các con
đường, tạo mới một số con đường, địa danh…

¾

Do phải kết hợp giữa 2 layer đường bộ và xe buýt nên phải xây dựng công cụ
tạo các tuyến, trạm xe buýt dựa trên bản đồ đường bộ đã số hóa theo topology.
Xây dựng thành phần hiển thị bản đồ và tìm tuyến đường đi xe buýt phù hợp
với yêu cầu của hành khách

¾

K
H
TN

¾


Tổ chức cơ sở dữ liệu để lưu trữ thông tin không gian và phi không gian của
bản đồ sao cho phù hợp với định dạng của topology.

¾

Xây dựng kiến trúc client - server để qua internet đưa thông tin GIS về các

K
H
O
A

C
N
TT



Đ

H

tuyến xe buýt rộng rãi đến người sử dụng.

2

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399



Chương 2 Hướng tiếp cận của luận văn

Chương 2 Hướng tiếp cận của luận văn
2.1 Các giải pháp hiện có
2.1.1 Xét về giải pháp bản đồ
Sơ lược về cách mô tả lớp giao thông : dữ liệu bản đồ thông thường được chia

K
H
TN

¾

làm 2 loại : dữ liệu không gian và dữ liệu phi không gian. Trong đó dữ liệu
không gian là một tập hợp các đối tượng hình học (điểm, đường, mặt) để mô tả
tọa độ và hình dạng của đối tượng trên bản đồ, dữ liệu phi không gian là các
thông tin (thuộc tính) của đối tượng trên bản bản đồ (như tên đường, chiều dài
con đường…). Tập hợp các dữ liệu này sẽ được dùng để mô tả một lớp bản đồ

H

như lớp bản đồ ranh giới hành chánh, lơp bản đồ sông ngòi, lớp bản đồ giao

Đ

thông đường bộ, lớp bản đồ giao thông đường xe buýt… Ở đây, ta hãy xét cách
mô tả lớp bản đồ giao thông bằng dữ liệu không gian. Thông thường để mô tả




một lớp giao thông người ta định nghĩa một tập hợp các đỉnh (điểm) và cung

C
N
TT

(polyline) của nó. Nếu một bản đồ có nhiều lớp giao thông thì các lớp đó sẽ có
một tập hợp các đỉnh và cung riêng biệt mô tả về tọa độ và hình dạng của

K
H
O
A

chúng, các lớp này hoàn toàn không có quan hệ ràng buộc với nhau.

Hình 2.1 Mô tả lớp giao thông đường bộ

3

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


K
H
TN

Chương 2 Hướng tiếp cận của luận văn


Hình 2.2 Hai lớp giao thông đường bộ và xe buýt được định nghĩa tách biệt nhau

¾

Các giải pháp hiện có: Hiện bài toán được giải quyết theo 2 xu hướng, xu

H

hướng thứ nhất là website chỉ dừng ở mức cung cấp thông tin về các tuyến

Đ

đường đi và các trạm như website www.transerco.com của công tin vận tải và
dịch vụ công cộng Hà Nội, xu hướng thứ hai ngoài cung cấp các thông tin về



tuyến, trạm website còn hỗ trợ tìm các tuyến đi thích hợp cho nhu cầu đi lại của

C
N
TT

hành khách. Tuy nhiên, đa số các website đều chưa giải quyết tốt bài toán do
việc tìm kiếm thực hiện trên lớp giao thông xe buýt. Do đó người sử dụng
không được tuỳ tiện chọn điểm xuất phát và điểm đích bất kỳ trên bản đồ. Hệ
thống cũng sẽ không trả lời được câu truy vấn khi giữa điểm xuất phát và điểm

K
H

O
A

đích không có tuyến đường liên thông nhau.

Hình 2.3 Hệ thống không tìm được đường đi xe buýt do điểm xuất phát và điểm đích
không thuộc đỉnh được đánh dấu
4

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


K
H
TN

Chương 2 Hướng tiếp cận của luận văn

2.1.2 Xét về khía cạnh kỹ thuật

Đ

H

Hình 2.4 Hệ thống không tìm được đường đi xe buýt do 2 tuyến xe buýt không liên
thông

C
N

TT

Client-side

K
H
O
A

¾



Có 2 kiến trúc để xây dựng Internet GIS : client-side và server-side

Hình 2.5 Kiến trúc client-side

Phía client sẽ được phát triển dưới dạng một ActiveX (được viết bằng VB, C++)
hay một applet. Ưu điểm của mô hình này là trách nhiệm được gánh bớt một phần
bên client, giảm bớt lượng công việc của server, đồng thời GUI cũng sẽ được cải
5

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Chương 2 Hướng tiếp cận của luận văn

tiến khiến cho thao tác xử lý bản đổ phía client được thực hiện dễ dàng hơn, tiện lợi
hơn. Thế nhưng mô hình lại có khuyết điểm là : khó phát triển, triển khai và bảo trì,

và quan trọng hơn là : đòi hỏi client phải có quyền admin để cài thêm một phần
Add-In trong trường hợp client được viết bằng ActiveX, với trường hợp client được
viết bằng applet thì máy người sử dụng phải được cài đặt JVM, mặc dù JVM được

K
H
TN

mặc định cài đặt trong các version IE trước 6.0, thế nhưng do sự canh tranh giữa tập
đoàn Microsoft và Sun, kể từ hệ điều hành Windows XP (tức từ IE 6.0 trở đi)
Microsoft đã tuyên bố không tiếp tục tích hợp JVM vào trình duyệt IE của họ, điều
này có nghĩa là người sử dụng muốn hiển thị được các applet thì đòi hỏi phải cài đặt
bộ JVM của Sun, như thế có nghĩa là user phải có quyền admin mới có thể thực

Ưu điểm
Chất lượng hình ảnh tốt

Khuyết điểm

Khó phát triển, triển khai và bảo trì



Dữ liệu vector có thể được sử dụng

Đ

H

hiện công việc này.


Đòi hỏi có phần mềm phụ thêm

Thời gian download lâu hơn

Tính tương tác cao

Không gắn bó theo chuẩn

C
N
TT

Giao diện phần mềm được đẩy mạnh

Có thể không tương thích với hệ điều
hành hay browser

K
H
O
A

Bảng 2.1 Bảng mô tả các ưu khuyết điểm của kiến trúc client-side

6

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399



Chương 2 Hướng tiếp cận của luận văn

Server-side

K
H
TN

¾

H

Hình 2.6 Kiến trúc server-side

Lượng công việc được dồn hoàn toàn về phía server, những gì phía client cần phải

Ưu điểm



Đ

hiển thị ra màn hình ảnh bitmap raster nhận từ server cho người sử dụng.
Khuyết điểm

Giao diện ngườidùng thô sơ

Khai triển dễ dàng


Chất lượng đồ họa thấp

Bảo trì dễ dàng

Chỉ có chức năng click chuột một lần ở

C
N
TT

Phát triển đơn giản

K
H
O
A

Gắn với các chuẩn của Internet

browser
Thời gian đáp ứng người dùng có thể
lâu

Yêu cầu người sử dụng chỉ cần có Web

Browser chuẩn

Yêu cầu ít băng thông
Dễ sử dụng đối với người dùng
Chia sẻ dữ liệu


Bảng 2.2 Bảng mô tả ưu khuyết điểm của kiến trúc server-side

7

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Chương 2 Hướng tiếp cận của luận văn

2.2 Hướng tiếp cận của luận văn
2.2.1 Xét về giải pháp bản đồ
Kết hợp giữa 2 lớp giao thông : đường bộ và xe buýt, bằng cách này người sử dụng
có thể định vị 2 tọa độ bất kỳ trên bản đồ và hệ thống sẽ trả lời câu truy vấn một

C
N
TT



Đ

H

K
H
TN


cách chính xác và chi tiết.

Hình 2.7 Hệ thống sẽ tìm đuợc đường đi tổng hợp : đi đoạn đuờng bộ rồi lên xe buýt sau
đó xuống đường bộ đi tiếp

Để thực hiện được điều này, ta cần phải xây dựng tuyến xe buýt trên lớp giao thông
đường bộ đã được topology, sau đó tiến hành lưu dữ liệu tuyến xe buýt xuống cũng

K
H
O
A

phải theo đúng cấu trúc của topology.
2.2.2 Xét về khía cạnh kỹ thuật
¾

Lựa chọn kiến trúc

Kết hợp 2 kiến trúc client-side và server-side, hệ thống sẽ tận dụng lợi điểm của cả

hai, trên server không cần xử lý phần thể hiện của người dùng, phần thao tác và dữ

liệu bản đồ bên người sử dụng sẽ do phía client đảm nhiệm. Kết quả là : việc phát
triển, bảo trì server dễ dàng hơn, lượng công việc bên server được giảm nhẹ dẫn đến

8

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399



Chương 2 Hướng tiếp cận của luận văn

thời gian đáp ứng được cải thiện, phần thao tác bản đồ phía client cũng sẽ được tiện
lợi hơn, dễ dùng hơn do phần xử lý giao diện được tăng cường bằng ActiveX.
¾

Lựa chọn công nghệ
y

Thành phần server

K
H
TN

Thành phần server được xây dựng trên công nghệ .NET của Microsoft.
Như tên của công nghệ này đã bộc lộ, lợi điểm lớn nhất của việc phát triển
hệ thống dựa trên công nghệ này là tận dụng được sức mạnh hướng
internet của Microsoft. Do đó việc phát triển, bảo trì, nâng cấp hệ thống sẽ
dễ dàng hơn thông qua những tính năng ưu việt sau :

H

。 Lập trình web bằng ASP.NET : hỗ trợ lập trình hướng đối tượng thuần
túy khiến cho việc xây dựng dễ dàng hơn, đơn giản hóa việc sử dụng

Đ


các bộ thư viện DLL khác từ website nhờ vào kiến trúc CLR của



.NET framework. Một web form giờ đây có thể tách thành phần xử lý
ra khỏi thành phần tạo giao diện nhờ vào sự hỗ trợ mã ẩn (code-

C
N
TT

behind). Do đó, hệ thống sẽ dễ bảo trì, dễ nâng cấp hơn.

。 Cung cấp bộ thư viện truy xuất cơ sở dữ liệu ADO.NET khiến tăng
tốc độ truy xuất dữ liệu, làm giảm gánh nặng cho các công việc cơ sở
dữ liệu.

。 Website có thể dễ dàng chuyển hướng phát triển thành một dịch vụ

K
H
O
A

web nhờ vào khả năng hỗ trợ WebService mạnh mẽ của nền .NET.

。 Với bộ thư viện Mobile Toolkit được tích hợp vào .NET ta có thể mở
rộng website đến với các thiết bị di động như máy Palm, Pocket PC,

điện thoại di động…


y

Thành phần client
Như trên đã đề cập nếu ta phát triển thành phần client bằng ActiveX thì hệ

thống sẽ đòi hỏi người sử cài đặt thêm một phần add-in vào máy tính của
họ, nghĩa là đòi hỏi người sử dụng phải có quyền admin trên máy đó. Đây
là một yêu cầu gần như là không thể thực hiện trong đa số các công ty hiện
9

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Chương 2 Hướng tiếp cận của luận văn

đây. Do đó, luận văn đã không phát triển theo hướng tiếp cận này. Thay
vào đó, thành phần client sẽ được phát triển bằng các công nghệ web :
DHTML, CSS và Javascript. Đây là các công nghệ được phát triển rất
nhanh trong những năm gần đây. Nhờ vào chúng, trang web giờ đây có
tính năng tương tác cao hơn, giao diện thân thiện hơn và một điều quan

K
H
TN

trọng hơn nữa là : đây là công nghệ được đa số các trình duyệt hỗ trợ như
IE, Netscape, Opera, Mozila… Do đó, tất cả những gì hệ thống đòi hỏi
người sử dụng giờ đây chỉ còn là một trình duyệt tương thích với ngôn ngữ


K
H
O
A

C
N
TT



Đ

H

Javascript.

10

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Chương 3 Phân tích

Chương 3 Phân tích
3.1 Phân tích hiện trạng
3.1.1 Hiện trạng hệ thống xe buýt thành phố


K
H
TN

Mạng lưới xe buýt trong thành phố HCM là một chính sách trọng điểm của nhà
nước nhằm giảm bớt các phương tiện cá nhân, đồng thời nhằm giảm hiện tượng ô
nhiễm môi trường và tắc nghẽn giao thông trong thành phố.

Hiện nay thành phố HCM có khoảng hơn 77 tuyến xe buýt hoạt động. Mỗi
tuyến xe buýt do một đơn vị chủ quản quản lý. Mỗi đơn vị chủ quản sẽ phụ trách
một hay nhiều tuyến xe buýt khác nhau.

H

Mỗi tuyến xe buýt sẽ đi theo một lộ trình, và có một chiều dài, thời gian lộ

Đ

trình nhất định. Các tuyến xe buýt khác nhau sẽ có lộ trình khác nhau, nhưng có thể
giao nhau trong một khoảng lộ trình nào đó.

C
N
TT

xe buýt sẽ đi qua.



Lộ trình bao gồm những tuyến đường và các địa danh quan trọng mà tuyến

Mỗi tuyến xe buýt có một lượt đi và lượt về. Lộ trình đi và lộ trình về có
thể ngược nhau hoặc hoàn toàn khác nhau. Có một số tuyến chỉ có lượt đi mà không
có lượt về.

Trạm đầu mối là trạm dừng của nhiều tuyến xe buýt. Trạm này có thể là
trạm bắt đầu hoặc trạm kết thúc của một tuyến xe buýt. Một tuyến xe buýt có thể có

K
H
O
A

cùng một trạm đầu mối hoặc có một trạm đầu mối đầu và cuối khác nhau.
Các tuyến xe buýt bắt đầu sớm nhất vào lúc 2h30 và kết thúc trễ nhất vào lúc 19h45.
Tùy theo từng tuyến xe buýt mà chúng có thời gian bắt đầu và thời gian kết thúc

khác nhau.

Mỗi tuyến xe buýt sẽ có nhiều chuyến xe buýt thay phiên nhau đến các nhà

chờ hoặc trạm dừng để đón khách. Tùy vào từng thời điểm trong ngày: thời gian
cao điểm, thời gian thấp điểm mà từng tuyến xe buýt sẽ có thời gian giãn cách

giữa các chuyến xe tương ứng: thời gian giãn cách cao điểm, thời gian giãn cách
thấp điểm.
11

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399



Chương 3 Phân tích

Thời gian cao điểm là thời gian có nhiều chuyến xe của tuyến cùng hoạt
động.
Thời gian giãn cách là khoảng thời gian mà cứ cách một khoảng thời gian
này thì có một chuyến xe thuộc tuyến xe đến nhà chờ để đón khách.
Nhà chờ/ Trạm dừng là các trạm nhỏ để hành khách chờ khi đón xe và cũng

K
H
TN

là nơi để khách xuống xe. Các nhà chờ (hay trạm dừng) được bố trí dọc theo lộ trình
các tuyến xe buýt. Một nhà chờ có thể thuộc lộ trình đi hoặc lộ trình về của một
tuyến xe buýt. Một nhà chờ có thể là trạm đón khách của nhiều tuyến xe buýt khác
nhau. Các chuyến xe buýt có tuyến đi ngang qua nhà chờ sẽ dừng lại đón khách nếu
có khách đang chờ.

H

Mỗi tuyến xe buýt có một khung giá nhất định ứng với từng hình thức đi xe.
Có 3 hình thức đi xe buýt:

Đ

• Hình thức đi lên xuống: là những hành khách đón xe đi trong một khoảng




nhỏ lộ trình trong suốt lộ trình của tuyến xe buýt đó.
• Hình thức đi < ½ lộ trình: là những hành khách chỉ đi trong khoảng ½ lộ

C
N
TT

trình của xe buýt đó.

• Hình thức đi > ½ lộ trình: là những hành khách có lộ trình đi > ½ lộ trình
của tuyến xe buýt đó.

3.1.2 Cách thức đón xe buýt

K
H
O
A

Hành khách muốn đi xe buýt phải xác định mình phải đón tuyến xe buýt nào và phải
đến đúng trạm dừng của tuyến xe buýt đó.
Nếu như không tìm được trạm dừng của tuyến xe buýt đó thì phải đón tuyến

xe buýt trung gian, khi đến trạm có trạm dừng của tuyến xe buýt muốn đi thì xuống
xe và đón chuyến xe buýt đó.
Như vậy nếu như tuyến xe buýt bạn đang đi không đến đúng nơi bạn cần đến

thì khi đến các trạm dừng bạn phải xuống xe và đón tuyến xe phù hợp. Cứ như vậy
cho đến khi bạn đến đúng nơi cần đến.


12

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


Chương 3 Phân tích

3.2 Xác định yêu cầu
Hệ thống hỗ trợ tìm đường đi xe buýt trên web bao gồm các chức năng chính sau:
• Hỗ trợ người dùng tìm thông tin tổng quát về các tuyến, chuyến xe buýt.
• Hỗ trợ người dùng tìm các tuyến xe buýt phải đón để đi qua các địa điểm do
người dùng chỉ định.

K
H
TN

• Hỗ trợ người quản lý xây dựng hệ thống các tuyến xe buýt trong thành phố.

3.3 Bảng chú giải
3.3.1 Giới thiệu

• Tài liệu này được dùng để định nghĩa các thuật ngữ đặc thù trong lĩnh vực

H

của bài toán, giải thích các từ ngữ có thể không quen thuộc đối với người đọc

Đ


trong các mô tả use case hoặc các tài liệu khác của dự án. Thường thì tài liệu
này có thể được dùng như một từ điển dữ liệu không chính thức, ghi lại các



định nghĩa dữ liệu để các mô tả use case và các tài liệu khác có thể tập trung

C
N
TT

vào những gì hệ thống phải thực hiện.
3.3.2 Các định nghĩa

Bảng chú giải này bao gồm các định nghĩa cho các khái niệm chính trong Hệ thống
hỗ trợ tìm đường đi xe buýt trên Web.
• BusLine: Tuyến xe buýt.

K
H
O
A

• BusRoute: Lộ trình của tuyến xe buýt.
• BusStation: Trạm dừng xe buýt.

• InChargeUnit: Đơn vị chủ quản.

• Road: Con đường.


• Place: Địa điểm.
• Lookup Info: Tra cứu thông tin về các đối tượng trên bản đồ.
• Find Shortest Path: Tìm đường đi ngắn nhất giữa hai điểm trên bản đồ.

13

Viết thuê luận văn thạc sĩ
- 0972.162.399


×