Công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại BHXH huyện Vân Đồn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2008 - 2011, thực trạng và giải pháp

Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

LỜI MỞ ĐẦU
Bảo hiểm xã hội là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước đối với
người lao động nhằm từng bước mở rộng và nâng cao đảm bảo vật chất, góp
phần ổn định đời sống cho người lao động khi gặp rủi ro như bị ốm đau, tai
nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thai sản, hết tuổi lao động, qua đời.
Thu BHXH là một trong những nội dung quan trọng nhất trong hoạt
động nghiệp vụ BHXH và công tác quản lý thu BHXH quyết định đến sự hình
thành, sử dụng quỹ, đảm bảo quyền lợi thụ hưởng của NLĐ cùng với nhu cầu
cơ bản của hoạt động quản lý BHXH. Trong công tác BHXH bao gồm nhiều
nội dung khác nhau với nhiều phương thức quản lý thu BHXH nhằm tới mục
đích thu đúng, thu đủ, thu kịp thời. Do đó việc nghiên cứu các nội dung quản
lý thu là hết sức cần thiết.
Là sinh viên Khoa Bảo hiểm trường Đại học Lao động xã hội, để đóng
góp một phần sức lực của mình cho việc phát triển các chính sách BHXH và
sự ổn định Quỹ BHXH mà cụ thể là việc nâng cao hiệu quả của công tác quản
lý thu BHXH.
Cơ quan BHXH huyện Vân Đồn được thành lập và bắt đầu hoạt động từ
tháng 8 năm 1995 cho đến nay đã thu được nhiều thành tự như: quỹ thu được
ngày càng nhiều, chi trả đúng đối tượng... Tuy nhiên trong quá trình hoạt
động vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế như: thu bảo hiểm xã hội vẫn chưa đạt kết
quả cao, nhiều đơn vị vẫn còn lợi dụng kẽ hở pháp luật để trốn nộp bảo hiểm
xã hội, vẫn tồn tại trục lợi bảo hiểm xã hội... Điều này đã làm cho hiệu quả
hoạt động của quỹ bảo hiểm xã hội còn chưa cao và còn phải nhờ vào Ngân
sách nhà nước. Do vậy để hiểu rõ về công tác quản thu BHXH và dựa vào
những kiến thức thực tế mà em đã tiếp thu được trong quá trình thực tập thì
em đã chọn đề tài để viết chuyên đề thực tập tốt nghiệp của mình là:
“Công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại BHXH huyện Vân Đồn

tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2008 - 2011, thực trạng và giải pháp”.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài.
- Làm rõ vai trò của công tác quản lý thu BHXH đối với hoạt động của
BHXH.
- Đánh giá một cách tổng quát và có hệ thống thực trạng công tác quản
lý thu quỹ bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội huyện Vân Đồn trong 4 năm
gần đây, từ năm 2008 đến năm 2011.
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

1


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

- Đề xuất ý kiến và giải pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao công tác
quản lý thu bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội huyện Vân Đồn và một số
khuyến nghị với cơ quan có thẩm quyền trong thời gian tới.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu các vấn đề về thu, nộp BHXH của
NLĐ, NSDLĐ và cơ quan BHXH.
Đối tượng nghiên cứu: Những quy định về BHXH liên quan đến
BHXH, các quy định nghiệp vụ quản lý thu BHXH của BHXH Việt Nam.
4. Kết cấu của chuyên đề.
Chuyên đề của em ngoài lời mở đầu và kết luận thì gồm những nội
dung sau:
Phần một: Những vấn đề chung về tình hình thực hiện BHXH tại

BHXH huyện Vân Đồn tỉnh Quảng Ninh.
Phần hai: Chuyên đề “Công tác quản lý thu BHXH tại BHXH huyện
Vân Đồn - tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2008 - 2011, thực trạng và giải pháp”
Kết cấu của chuyên đề gồm 3 chương:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận chung về quản lý thu BHXH.
Chương 2: Thực trạng công tác quản lý thu BHXH tại BHXH huyện
Vân Đồn.
Chương 3: Một số giải pháp nhằm thực hiện tốt công tác quản lý thu
BHXH tại BHXH huyện Vân Đồn.

SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

2


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

PHẦN I:
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN BẢO HIỂM
XÃ HỘI Ở BHXH HUYỆN VÂN ĐỒN
I. Khái quát đặc điểm, tình hình chung ở cơ quan BHXH huyện Vân
Đồn.
1.1. Đặc điểm tình hình ở cơ quan BHXH huyện Vân Đồn.
1.1.1. Sơ lược lịch sử hình thành và phát triển của BHXH huyện Vân Đồn.
Tên cơ quan: BHXH huyện Vân Đồn.
Địa chỉ: Tổ 1 Khu 3 – Thị Trấn Cái Rồng – Huyện Vân Đồn – Tỉnh

Quảng Ninh.
Số điện thoại: 033.3874434.
Ngày 23/8/1995 Tổng Giám Đốc BHXH Việt Nam ra quyết định số
134QĐ/TC - CB thành lập BHXH huyện Vân Đồn với chức năng, nhiệm vụ
cơ bản là: Xây dựng chương trình lập kế hoạch, tổ chức thực hiện chính sách
BHXH, tổ chức thu BHXH, quản lý chi BHXH kịp thời, giám định chi khám
chữa bệnh ở các bệnh viện đúng quy định. BHXH huyện Vân Đồn được thành
lập trên cơ sở thống nhất các tổ chức BHXH thuộc Phòng Tổ chức Lao động
– Thương binh xã hội và Liên đoàn Lao động huyện. Ngay từ khi thành lập về
tổ chức bộ máy và cơ sở vật chất còn thiếu thốn. Trình độ chuyên môn và
nghiệp vụ về chính sách BHXH không đồng đều, nơi làm việc chật chội, trang
thiết bị thiếu thốn, công việc mới nên áp lực trong công tác rất lớn có lúc rất
căng thẳng song ngành BHXH huyện Vân Đồn đã cố gắng vượt lên mọi khó
khăn vất vả. Chỉ sau một thời gian thành lập BHXH huyện Vân Đồn đã mau
chóng ổn định tổ chức, duy trì hoạt động thường xuyên đảm bảo đầy đủ
quyền lợi cho các đối tượng.
Trải qua 17 năm xây dựng và trưởng thành BHXH huyện Vân Đồn
luôn luôn nhận được sự quan tâm của cấp Đảng ủy và các ban ngành có liên
quan để có thể khắc phục được những khó khăn, trưởng thành về nhiều mặt,
hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao và đạt được những thành tích đáng kể,
góp phần đảm bảo công bằng xã hội, An Sinh Xã Hội của đất nước. Những
năm qua BHXH huyện Vân Đồn đã tạo được niềm tin cho người lao động và
các đối tượng tham gia.
1.1.2. Chức năng nhiệm vụ và hệ thống tổ chức bộ máy hoạt động của đơn vị.
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

3

Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

1.1.2.1. Chức năng của BHXH huyện Vân Đồn.
BHXH huyện Vân Đồn là cơ quan trực thuộc BHXH tỉnh Quảng Ninh,
nằm trong hệ thống BHXH Việt Nam. BHXH huyện Vân Đồn chịu sự quản lý
của BHXH tỉnh Quảng Ninh, chịu sự quản lý hành chính trên địa bàn lãnh thổ
UBNH huyện Vân Đồn.
BHXH huyện Vân Đồn có tư cách pháp nhân, có trụ sở, có con dấu và
tài khoản riêng.
BHXH huyện Vân Đồn có chức năng giúp giám đốc BHXH tỉnh Quảng
Ninh thực hiện các chính sách, chế độ BHXH và quản lý tài chính BHXH trên
địa bàn huyện theo quy định và thực hiện thu BHXH theo quy định của
BHXH Việt Nam và quy định của pháp luật.
1.1.2.2. Nhiệm vụ của BHXH huyện Vân Đồn.
Xây dựng và trình kế hoạch lên BHXH tỉnh, các kế hoạch ngắn hạn và
dài hạn về phát triển BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn và chương trình
công tác tuyên truyền, tổ chức thực hiện chương trình sau khi phê duyệt.
Nhận hồ sơ, giải quyết chế độ của các đối tượng chuyển lên BHXH tỉnh
xét duyệt.
Tổ chức thực hiện công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến chế độ
chính sách pháp luật về BHXH, BHYT tới mọi người dân trên địa bàn.
Hướng dẫn, theo dõi, đôn đốc các cơ quan, tổ chức đơn vị đóng trên địa
bàn huyện. Lập danh sách lao động thuộc diện áp dụng loại hình BHXH bắt
buộc để thực hiện đóng góp BHXH theo Luật định.
Tổ chức thu các khoản đóng BHXH, BHYT, BHTN của cá nhân và tổ
chức tham gia bảo hiểm. Thực hiện thu đúng, thu đủ và thu đúng thời hạn.
Hàng tháng BHXH huyện Vân Đồn phải làm phiếu báo tăng, giảm mức

đóng BHXH so với danh sách đã đăng ký để BHXH kịp thời điều chỉnh.
Tổ chức tiếp nhận người đến đăng ký hưởng BHXH hoặc làm thủ tục
để chuyển đi nơi khác theo quy định của BHXH.
Tổ chức thực hiện chi trả các chế độ BHXH, BHYT, BHTN theo đúng
quy tắc và quy định của luật BHXH. Đảm bảo nguyên tắc an toàn, đúng đối
tượng, đúng chế độ.
Tổ chức kiểm tra, giải quyết các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo việc thực
hiện chế độ chính sách BHXH với các cá nhân, tổ chức tham gia BHXH, các
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

4


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

cơ sở khám chữa bệnh BHYT theo quy định của pháp luật, kiến nghị với cơ
quan có thẩm quyền xử lý những hành vi vi phạm.
Tổ chức cấp phát sổ, thẻ cho các đối tượng tham gia BHXH, BHYT.
Thực hiện công tác giám định chi phí khám chữa bệnh của người có sổ,
thẻ BHYT tại các cơ sở khám chữa bệnh. Tiếp nhận và hướng dẫn người bệnh
trong quá trình đến khám chữa bệnh, giải quyết những vướng mắc và đảm bảo
quyền lợi cho bệnh nhân có sổ, thẻ BHYT.
Chủ trì phối hợp với các cơ quan Nhà nước, các tổ chức chính trị xã
hội ở địa phương với các tổ chức cá nhân tham gia BHXH, BHYT để giải
quyết các vấn đề liên quan đến việc thực hiện các chế độ BHXH, BHYT theo
quy định của pháp luật.

Đề xuất với BHXH tỉnh, kiến nghị việc xây dựng, sửa đổi bổ sung chế
độ chính sách về BHXH, BHYT, kiến nghị với cơ quan chức năng thanh tra,
kiểm tra các cá nhân, tổ chức trong việc thực hiện BHXH, BHYT.
Thực hiện báo cáo với BHXH tỉnh tình hình hoạt động của đơn vị theo
thời hạn và quy định.
Thực hiện các nhiệm vụ khác do BHXH tỉnh giao cho.
1.1.2.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy của BHXH huyện Vân Đồn.
Khi mới thành lập BHXH huyện Vân Đồn chỉ có 6 cán bộ, đến nay số
cán bộ của đơn vị có 12 người gồm: 1 giám đốc, 1 phó giám đốc, 3 cán bộ
thu, 1 cán bộ giải quyết chính sách, 1 cán bộ thu tự nguyện, 1 thủ quỹ, 1 kế
toán trưởng, 1 nhân viên kế toán, 2 giám định. Tuy nhiên, chất lượng cán bộ
cũng là một điều đáng tự hào, 8/12 cán bộ có trình độ đại học, 2 cán bộ có
trình độ cao đẳng, 2 cán bộ có trình độ trung cấp.
Bảng 1: Bảng phân loại trình độ cán bộ
Trình độ

Số cán bộ (người)

Tỷ lệ (%)

Đại học

08

75

Cao đẳng

02

12,5

Trung cấp

02

12,5
(Nguồn: BHXH huyện Vân Đồn)

SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

5


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

Hiện nay 100% cán bộ công chức của đơn vị có trình độ chuyên môn
vững vàng, luôn luôn cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, chịu khó
trau dồi kinh nghiệm, nâng cao nghiệp vụ của bản thân. Các cán bộ của đơn vị
luôn nghiêm chỉnh chấp hành tốt chính sách, chủ trương đường lối hiến pháp,
pháp luật của Nhà nước. Luôn luôn thực hiện tốt nội quy cơ quan, ý kiến chỉ
đạo của cấp trên, đảm bảo ngày giờ làm việc đúng quy đinh. Có lối sống lành
mạnh giản dị, tích cực học tập nghiên cứu nâng cao năng lực công tác trong
các nghiệp vụ chuyên môn và trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Tuy nhiên
do số lượng cán bộ còn hạn chế nên mỗi người đều phải rất cố gắng mới có
thể hoàn thành công việc của mình đúng thời gian được giao. Ngoài giám đốc

và phó giám đốc thì các cán bộ viên chức trong cơ quan được chia thành 4
phòng chức năng và được ban lãnh đạo BHXH huyện phân công nhiệm vụ cụ
thể đối với từng bộ phận để thực hiện nhiệm vụ chung trên địa bàn huyện.
* Giám đốc: Giám đốc với nhiệm vụ phụ trách chung công tác tổ chức chính
sách, công tác chi trả chế độ và công tác tình hình kế toán.
* Phó giám đốc: Phó giám đốc với nhiệm vụ phụ trách công tác thu BHXH,
công tác kiểm tra việc thực hiện BHXH.
* Bộ phận quản lý thu và cấp sổ thẻ: Bộ phận thu vừa có chức năng quản lý
và thực hiện nhiệm vụ thu đồng thời vừa làm công tác cấp sổ thẻ.
Nhiệm vụ của bộ phận thu:
+ Thực hiện thu BHXH, BHYT của các đối tượng tham gia theo quy
định của pháp luật.
+ Cung cấp hồ sơ tài liệu cho các phòng có liên quan để thực hiện
nhiệm vụ quản lý của BHXH tỉnh.
+ Hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc công tác thu BHXH của các đơn vị
tham gia. Thẩm định số thu BHXH gửi các bộ phận có liên quan.
+ Giúp giám đốc thực hiện công tác cấp, quản lý và sử dụng sổ, thẻ
BHXH đối với đối tượng tham gia BHXH theo quy định của pháp luật. Tổ
chức xét duyệt hồ sơ theo phân cấp của BHXH tỉnh và đề nghị BHXH tỉnh
xét cấp sổ BHXH cho NLĐ tham gia BHXH. Quản lý danh sách lao động,
tiền lương, theo dõi sự biến động tăng giảm. Hàng quý tiến hành đối chiếu
công nợ với đơn vị, xác nhận kịp thời trên sổ BHXH khi có thay đổi chức
danh, địa điểm và mức đóng BHXH.

SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

6

Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

+ Thực hiện chế độ thông tin, thống kê, tổng hợp báo cáo hàng tháng,
hàng năm theo quy định.
* Bộ phận kế hoạch tài chính:
Nhiệm vụ của bộ phận kế hoạch tài chính:
+ Tiếp nhận hồ sơ danh sách chi trả và nguồn kinh phí do BHXH tỉnh
lập chuyển về, tổ chức chi trả cho người được hưởng, kiểm tra giám sát việc
chi trả và thanh quyết toán với cấp trên.
+ Phối hợp với bộ phận thu và bộ phận chế độ để tiếp nhận hồ sơ chi 2
chế độ (ốm đau, thai sản). Thông qua đơn vị sử dụng lao động để chi trả cho
người được hưởng. Nộp kịp thời tiền thu BHXH vào tài khoản của BHXH
tỉnh.
+ Thực hiện chế độ, tiêu chuẩn định mức chi tiêu tài chính, chế độ kế
toán của đơn vị theo quy định của Nhà nước và cơ quan BHXH cấp trên.
Thực hiện nghiêm túc chế độ giao nhận và quản lý tiền mặt theo quy định của
Bộ tài chính.
+ Theo dõi lưu trữ chứng từ sổ sách kế toán theo quy định của Bộ tài
chính. Quản lý tài sản của cơ quan và thực hiện một số nhiệm vụ khác do
giám đốc giao.
* Bộ phận quản lý chế độ:
Bộ phận này có nhiệm vụ:
+ Quản lý hồ sơ đối tượng hưởng BHXH dài hạn trên địa bàn, tiếp nhận
hồ sơ do BHXH tỉnh chuyển về. Theo dõi biến động tăng giảm của từng loại
đối tượng tham gia, thông báo cho đối tượng và bộ phận kế hoạch tài chính để
cắt giảm kịp thời đối tượng chết và hết hạn hưởng.
+ Cung cấp hồ sơ cho bộ phận kế hoạch tài chính để tăng, giảm mức

hưởng của đối tượng khi có quyết định của BHXH tỉnh.
+ Tổng hợp các kiến nghị, đề xuất những bất hợp lý về mức hưởng của
đối tượng, hướng dẫn đối tượng và ban chi trả phường, xã lập hồ sơ xuất trình
cấp trên xét duyệt giải quyết.
+ Xét duyệt 2 chế độ ốm đau, thai sản và cho các đối tượng ở các đơn
vị. Tổng hợp cung cấp hồ sơ cho bộ phận kế hoạch tài chính chuyển tiền cho
đơn vị để chi trả cho đối tượng được hưởng, kiểm tra việc thực hiện chi trả ở
các đơn vị.
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

7


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

+ Thực hiện một số nhiệm vụ khác do giám đốc giao.
* Bộ phận giám định chi BHYT:
Chịu trách nhiệm trước giám đốc, có trách nhiệm chuyên theo dõi công
tác KCB tại các trung tâm y tế và bệnh viện đa khoa trên địa bàn huyện.
Ngoài ra còn làm công tác kiểm tra thủ tục giấy tờ, phiếu KCB và khám điều
trị tại bệnh viện.
Sau đây là sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy của cơ quan BHXH huyện Vân
Sơ đồ 1: Cơ cấu tổ chức bộ máy của BHXH huyện Vân Đồn.

( Nguồn: BHXH huyện Vân Đồn)
1.1.3. Cơ sở vật chất kỹ thuật của đơn vị.

Nhận được sự quan tâm của Huyện Ủy và của BHXH tỉnh, so với khi
Giám
Đốc Vân Đồn đã được xây dựng
mới thành lập, đến nay trụ sở của BHXH
huyện
tương đối khang trang, nhà làm việc được xây dựng 2 tầng với diện tích
100m2, được chia làm 7 phòng làm việc và 1 phòng họp, có phòng chờ rộng
rãi, thoáng mát cho các các đối tượng đến làm việc ngay cửa ra vào. Các bộ
Phómọi
Giám
đốckiện cho
phận chức năngGiám
đượcđốc
sắp xếp theo một hệ thống hợp lý, tạo
điều
các cán bộ của đơn vị làm việc một cách hiệu quả nhất.
Cơ quan có hội trường để tổ chức các cuộc họp, giao ban, tổng kết,
đánh giá… tạo điều kiện cho việc trao đổi, rút kinh nghiệm giữa các cán bộ
Bộ phận
Bộ phận Kế
Bộ phận Quản
Bộ phận
trong đơn vị, và nhiều hoạt động khác.
Giám định
chi BHYT

hoạch Tài
chính

lý Thu và Cấp

sổ thẻ

SVTH: Trương Thị Thu Hương

Chính sách

Lớp: Đ4BH2

8


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

Tại các Bộ phận đều được trang bị trang thiết bị máy tính phục vụ cho
công việc được nhanh chóng và đạt hiệu quả cao, hiện nay đơn vị đã có tương
đối đầy đủ trang thiết bị, mỗi cán bộ được trang bị một máy tính riêng và máy
in, phần mềm phục vụ cho công việc tạo điều kiện thuận lợi cho công tác lưu
trữ hồ sơ, cho việc chi trả cho các chế độ…
1.2. Những thuận lợi, khó khăn trong hoạt động của BHXH huyện Vân
Đồn.
1.2.1. Những thuận lợi cơ bản.
Luật BHXH ra đời và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2007 đối với
BHXH bắt buộc, từ ngày 01/01/2008 đối với BHXH tự nguyện, từ 01/01/2009
đối với bảo hiểm thất nghiệp, tiếp đó là sự ra đời của BHYT có hiệu lực thi
hành từ ngày 01/07/2009 đã tạo ra hành lang pháp lý quan trọng cho người
lao động, chủ sử dụng lao động và cơ quan BHXH trong việc thực thi chính
sách, pháp luật của Nhà nước về BHXH, BHYT. Qua đó làm cho nhận thức
của người dân được nâng cao, họ thấy rõ được vai trò quan trọng của chính

sách BHXH đối với quyền lợi thiết thực trong cuộc sống của NLĐ và đối với
sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của huyện.
Công tác BHXH được các cấp Đảng ủy, chính quyền địa phương quan
tâm, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, chỉ đạo có chiều sâu
và bước đầu mang lại những hiệu quả thiết thực, góp phần thực hiện tốt chính
sách an sinh xã hội trên địa bàn huyện tạo sự ổn định cần thiết để phát triển
kinh tế.
Trong những năm qua, cùng với sự tăng trưởng kinh tế của đất nước,
huyện Vân Đồn cũng có những bước phát triển vượt bậc. Đời sống nhân dân
huyện Vân Đồn được nâng cao dần lên, tình hình sản xuất kinh doanh của các
doanh nghiệp gặp nhiều thuận lợi vì thế các chủ doanh nghiệp cũng sẵn sang
tham gia BHXH cho người lao động, từ đó làm giảm tình trạng trốn tránh
trách nhiệm tham gia BHXH cho người lao động của các chủ doanh nghiệp.
Nhiều người lao động cũng có thu nhập cao hơn thông qua quá trình lao động,
đây là điều kiện tiền đề để người lao động có cơ hội tham gia BHXH. Thêm
nữa khi đời sống kinh tế cao khiến nhận thức của người lao động trong huyện
cũng dần cao lên, ngoài việc đảm bảo cuộc sống hàng ngày cho bản thân và
gia đình, họ còn mong muốn có khoản trợ giúp khi không may gặp các rủi ro
xã hội. Đó là một trong những yếu tố tác động tích cực làm tăng thu BHXH.

SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

9


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

Cán bộ BHXH thường xuyên bám sát cơ sở, nắm bắt tình hình biến
động tiền lương, thu nhập của đối tượng, hướng dẫn, vận động, đôn đốc kiểm
tra tình hình thực hiện và tham gia BHXH, BHYT của đơn vị sử dụng lao
động và NLĐ.
Chính sách BHXH được tuyên truyền sâu rộng đã thực sự đi vào cuộc
sống của đa số NSDLĐ và NLĐ.
Công tác cải cách hành chính được đẩy mạnh tạo sự thuận lợi cho tổ
chức, cá nhân đến liên hệ công tác.
Đội ngũ cán bộ làm công tác BHXH ngày được tăng cường trình độ
chuyên môn nghiệp vụ được tập huấn bồi dưỡng thường xuyên nên dần được
đáp ứng yêu cầu thuộc nhiệm vụ, đã có nhiều đóng góp, sáng kiến kinh
nghiệm để thực hiện tốt hơn công tác BHXH trên địa bàn, cơ sở vật chất ngày
càng được trang bị đầy đủ hiện đại đáp ứng tốt nhiệm vụ. Các cán bộ trong
BHXH huyện luôn nỗ lực cố gắng trong việc vận động, hướng dẫn, đôn đốc
các đơn vị sử dụng lao động tham gia BHXH.
1.2.2. Những khó khăn vướng mắc.
Bên cạnh những thuận lợi cơ bản trên BHXH huyện Vân Đồn cũng gặp
không ít khó khăn do ảnh hưởng của nhiều mặt.
Cùng với tình hình kinh tế - xã hội của cả nước, kinh tế trên địa bàn
huyện Vân Đồn đã dần được khôi phục nhưng chưa bền vững, tiềm ẩn nhiều
nguy cơ lạm phát nên nhiều doanh nghiệp hoạt động vẫn chưa mạnh dạn mở
rộng sản xuất kinh doanh. Do đó việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH,
BHYT trong khu vực còn gặp nhiều khó khăn.
Về việc thực thi pháp luật về BHXH, BHYT vẫn có thời gian, có đơn vị
sử dụng lao động vẫn chưa tự giác chấp hành dẫn tới hiện tượng chậm đóng,
đặc biệt là trốn đóng BHXH ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao
động.
Hoạt động tuyên truyền vẫn được tiếp tục và đẩy mạnh, song nhận thức
của một số bộ phận không nhỏ người dân vẫn không biết về công tác BHXH,

BHYT nói chung, BHXH tự nguyện thì còn rất mơ hồ ảnh hưởng đến việc
thực hiện thành công chính sách lớn của Đảng và Nhà nước trên địa bàn.
Công tác ban hành các văn bản triển khai chế độ, chính sách BHXH
còn nhiều hạn chế, chồng chéo, nhiều điểm chưa rõ, chậm muôn so với thực
tế gây khó khăn cho quá trình tổ chức, triển khai nhiệm vụ.
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

10


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

Bên cạnh đó, huyện Vân Đồn còn là một huyện thuần nông nên đời sống
người dân còn gặp nhiều khó khăn, người lao động không có việc làm ổn
định, một số doanh nghiệp chậm phát triển, gặp nhiều khó khăn trong sản
xuất, kinh doanh nên việc thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT,
BHTN đối với người lao động chưa thường xuyên, chưa được bảo đảm, nhất
là công tác thu nộp BHXH, BHYT theo quy định còn nợ đọng.
Công tác thanh tra, kiểm tra còn chưa mạnh, chưa sâu và chưa thường
xuyên. Việc xử lý thiếu triệt để bởi nhiều nguyên nhân như: quy định pháp
luật chưa chặt chẽ, khó thực hiện... dẫn đến tình trạng vi phạm BHXH còn
phổ biến. Sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong việc trong việc thanh
tra, kiểm tra về BHXH, BHYT còn lỏng lẻo và mang tính hình thức. Đội ngũ
cán bộ ngành BHXH làm công tác kiểm tra còn mỏng, thiếu ổn định, hầu hết
chưa được qua đào tạo về nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra.
Một số quy định của Luật BHXH chưa gần với đời sống và chưa phù hợp

với thực thế, gây khó khăn cho đơn vị sử dụng lao động và cơ quan BHXH.
II. Tình hình thực hiện BHXH tại BHXH huyện Vân Đồn tỉnh Quảng
Ninh.
2.1. Tình hình thực hiện công tác BHXH của huyện Vân Đồn.
2.1.1. Công tác tuyên truyền, thông tin, phổ biến chính sách, pháp luật
BHXH.
Xác định công tác thông tin tuyên truyền có vai trò quan trọng đối với
các hoạt động của BHXH huyện, năm 2011 cũng là năm thứ năm thực hiện
Luật BHXH, năm thứ 3 thực hiện Luật BHYT, BHTN nên BHXH huyện Vân
Đồn đã duy trì thường xuyên công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn thực
hiện Luật BHXH, BHYT tự nguyện bằng các biện pháp thông tin tuyên
truyền ngày càng phong phú cả về nội dung và hình thức. BHXH huyện đã
phối hợp với các đơn vị, các ngành liên quan như Phòng Tư pháp, Phòng Lao
động thương binh xã hội, Đài truyền thanh… tuyên truyền chính sách BHXH,
BHYT, nhất là những điều mới của Luật BHXH, BHYT, các nghị định, thông
tư hướng dẫn thực hiện Luật BHYT, BHTN… nhằm nâng cao nhận thức của
chủ sử dụng lao động, người lao động và các tầng lớp nhân dân.
Ngoài ra BHXH huyện còn tổ chức các buổi tọa đàm, nói chuyện về
chính sách BHXH, trong đó có NLĐ tham gia. Đối với các xã vùng sâu giao
thông đi lại khó khăn các cán bộ ngành đi trực tiếp các xã tổ chức các buổi
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

11


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

nói chuyện về chính sách BHXH, lợi ích của BHXH đối với NLĐ và NSDLĐ
để qua đó họ hiểu và tham gia BHXH một cách tích cực hơn.
Tuy nhiên, công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật về lao động,
BHXH vẫn chưa sâu, chưa thường xuyên. Một số đơn vị sử dụng lao động
không hợp tác hoặc chưa tạo điều kiện cho các ban ngành chức năng thực
hiện công tác tuyên truyền.
2.1.2. Tình hình tham gia BHXH tại huyện Vân Đồn.
Nhờ có sự lỗ lực cố gắng của đội ngũ cán bộ, công chức- viên chức của
cơ quan trong khâu khai thác mà đối tượng tham gia BHXH không ngừng
tăng lên. Năm 2010 trên địa bàn huyện Vân Đồn có 15.244 người tham gia
trong đó có 11.230 người tham gia BHYT và 4.014 người tham gia BHXH.
Nhưng tới hết năm 2011 theo thống kê của phòng thu BHXH huyện Vân Đồn
thì số người tham gia tăng lên là 17.264 người. Trong đó có 9.699 người tham
gia BHYT, 3.030 người tham gia BHTN và 4.535 người tham gia BHXH.
Loại hình BHTN mới được triển khai song bước đầu cũng đạt được những
thành công nhất định. Qua đó có thể thấy công tác khai tác, mở rộng đối
tượng tham gia BHXH trên đại bàn huyện đã được BHXH huyện Vân Đồn
thực hiện khá mạnh mẽ. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại nhiều doanh nghiệp chưa
tham gia BHXH cho người lao động hoặc tham gia không đủ số lao động thực
tế của doanh nghiệp.
2.1.3. Công tác cấp sổ BHXH, thẻ BHYT.
Việc xét duyệt cấp sổ BHXH cho người lao động tham gia BHXH kể từ
ngày 01/01/2008 BHXH tỉnh Quảng Ninh phân cấp cho BHXH các huyện,
thành phố trong đó có BHXH huyện Vân Đồn được phép ký cấp sổ mới cho
người lao động. Thực hiện cấp sổ BHXH cho người lao động theo mẫu sổ
mới bằng chương trình phần mềm SMS luôn được kịp thời và đúng quy định.
Tính đến ngày 30/12/2011 BHXH huyện Vân Đồn đã duyệt 296 tờ khai cấp
sổ và in 708 tờ rời phục vụ cho giải quyết chế độ chính sách cho người lao
động. Đã đề nghị BHXH tỉnh cấp 296 tờ bìa sổ BHXH. Trong đó đã nhận và

trả đơn vị 187 tờ bìa sổ BHXH.
Công tác quét sổ tính đến ngày 30/12/2011 BHXH huyện đã quét được
772 sổ BHXH.
Về công tác cấp thẻ BHYT, BHXH huyện Vân Đồn luôn đảm bảo đúng
thời gian và hạn sử dụng thẻ. Tính đến ngày 30/12/2011 BHXH huyện cấp
được 37.813 thẻ BHYT trong đó cấp mới 37.474 thẻ, cấp lại 339 thẻ.
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

12


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

Nhìn chung trong công tác cấp sổ BHXH và thẻ BHYT, BHXH huyện
Vân Đồn luôn đảm bảo in đúng, in đủ và trả kịp thời cho các đối tượng,
không có trường hợp đối tượng tham gia đã nộp đủ hồ sơ, giấy tờ mà quá thời
gian quy định vẫn chưa được nhận sổ, thẻ và không để xảy ra hiện tượng tồn
đọng sổ, thẻ.
2.1.4. Tình hình thu, nộp BHXH.
Đối với công tác thu BHXH, BHYT, BHTN là nhiệm vụ trọng tâm của
ngành, nhằm đáp ứng các yêu cầu về sự bảo toàn, tăng trưởng quỹ đảm bảo
chi trả các chế độ BHXH, BHYT, BHTN đối với người lao động, vì vậy, ngay
từ đầu năm, BHXH huyện Vân Đồn đã tiến hành rà soát chặt chẽ các đơn vị
thuộc địa bàn quản lý về số lao động, quỹ tiền lương, cân đối giao chỉ tiêu thu
của các đơn vị. Đồng thời phân công cán bộ chuyên môn phụ trách từng địa
bàn khu vực các đơn vị và doanh nghiệp, thường xuyên bám sát cơ sở kiểm

tra, nắm chắc diễn biến tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh của các đơn
vị, đồng thời thực hiện tốt công tác thu gắn liền với cấp sổ BHXH, chi trả kịp
thời các chế độ BHXH, BHYT đảm bảo quyền lợi hợp pháp chính đáng cho
người lao động.
Năm 2011, BHXH huyện Vân Đồn được BHXH tỉnh Quảng Ninh giao
kế hoạch thu là 35 tỷ đồng, tăng 7,688 tỷ đồng với năm 2010. Xác định công
tác thu là nhiệm vụ trọng tâm của cơ quan, cho nên ngay từ đầu năm ban lãnh
đạo BHXH huyện đã chỉ đạo cụ thể cho từng cán bộ để tập trung đôn đốc thu,
nộp BHXH, BHYT. Năm 2011 BHXH huyện đã thu được 37,4 tỷ đồng đạt
106,8% so với kế hoạch BHXH tỉnh giao cho.
Năm 2011, do tác động của khủng hoảng tài chính thế giới, nền kinh tế
xã hội trong nước gặp rất nhiều khó khăn, nhiều ngành sản xuất kinh doanh bị
ngừng trệ, điều này ảnh hưởng rất lớn đến công tác thu BHXH, BHYT,
BHTN, BHXH huyện Vân Đồn đã lỗ lực cố gắng trong việc đôn đốc các đơn
vị sử dụng lao động nộp BHXH, BHYT bên cạnh đó vẫn còn đơn vị thuộc tập
đoàn Virglacera do không có khả năng trả nợ nên số nợ lên đến 855 triệu
đồng (công ty Cát Vân Hải 825 triệu đồng tương đương 19 tháng, công ty vận
tải biển Vân Hải Xanh 7 triệu đồng tương đương 12 tháng, công ty Cát Vân
Đồn 23 triệu đồng tương đương 15 tháng).
Tình hình khai thác mở rộng đối tượng khối doanh nghiệp ngoài quốc
doanh đạt được kết quả tốt. Trong năm 2011, BHXH huyện đã khai thác mở
rộng được thêm 5 doanh nghiệp với 97 lao động.
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

13


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

Công tác thu nộp BHXH luôn được BHXH huyện Vân Đồn quan tâm
và thực hiện tốt các kế hoạch mà cấp trên giao cho. Sau khi nhận được chỉ
tiêu kế hoạch thu các năm do BHXH tỉnh giao cho BHXH huyện Vân Đồn đã
chủ động rà soát số lao động và quỹ tiền lương đóng BHXH - BHYT của các
đơn vị trên địa bàn để xây dựng kế hoạch tổ chức triển khai thực hiện.
2.1.5. Công tác xét duyệt hồ sơ, giải quyết chính sách, chế độ đối với người
lao động.
Công tác giải quyết chế độ, chính sách được xác định là nhiệm vụ quan
trọng góp phần thực hiện sự công bằng trong quá trình thụ hưởng chính sách
BHXH - BHYT, do đó BHXH huyện Vân Đồn đã thường xuyên quan tâm
giải quyết tốt các chế độ đối với người lao động. BHXH huyện Vân Đồn thực
hiện tiếp nhận và giải quyết các chế độ chính sách BHXH, BHYT một cách
nhanh chóng, kịp thời, đúng quy định của Nhà nước, đảm bảo quyền lợi cho
người lao động. Tính đến ngày 30/12/2011 BHXH huyện đã thẩm định chế độ
chính sách BHXH cho 224 người (chế độ hưu trí 93 người, chế độ tử tuất 32
người, chế độ trợ cấp một lần 99 người) so với cùng kỳ năm trước tăng 173
người, các hồ sơ tiếp nhận luôn được đảm bảo đúng quy định, thủ tục trách
nhiệm cao của cán bộ viên chức cơ quan trong việc phục vụ đối tượng.
Công tác duyệt chi 3 chế độ ngắn hạn: ốm đau, thai sản, tai nạn lao
động bệnh nghề nghiệp cho các đơn vị luôn được BHXH huyện Vân Đồn
thực hiện một cách nhanh chóng, đúng thời gian quy định. Trong năm 2011
đã thẩm định chi số tiền là: 6.463 triệu đồng.
Một số đơn vị chi cao như: Trung tâm nghiên cứu ứng dụng khoa học
và sản xuất lâm nông nghiệp, trung tâm khoa học và sản xuất giống thuỷ sản
Quảng Ninh.
Về công tác tiếp nhận và xét duyệt hồ sơ tính đến ngày 30/12/2011
BHXH huyện Vân Đồn đã tiếp nhận và giải quyết được 564 hồ sơ, trong đó:

+ Trợ cấp 613: 323 hồ sơ.
+ Các chế độ trợ cấp BHXH thường xuyên: 93 hồ sơ.
+ Các chế độ trợ cấp BHXH ngắn hạn: 132 hồ sơ.
+ Tiếp nhận hồ sơ thanh toán trực tiếp chi phí khám chữa bệnh: 18 hồ
sơ.

SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

14


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

2.1.6. Công tác chi trả các chế độ BHXH cho người lao động
Thực hiện nghiêm theo quyết định 845 của BHXH Việt Nam, và QĐ
555 của BHXH tỉnh về quy chế chi tiêu nội bộ và các văn bản chỉ đạo của
ngành.
Thanh toán chi ốm đau, thai sản, dưỡng sức và đối chiếu số ghi thu cho
các đơn vị sử dụng lao động. Cấp kinh phí ốm đau, thai sản, dưỡng sức kịp
thời cho đơn vị. Tự kiểm tra công tác tài chính kế toán và công tác quản lý chi
trả các chế độ BHXH đã thực hiện đúng các quy định về quản lý tài chính kế
toán của ngành. Công tác quản lý chi trả các chế độ BHXH đã có nhiều
chuyển biến tích cực, các điểm chi trả đã được chia nhỏ nên việc chi trả cho
đối tượng được thực hiện nhanh chóng, đối tượng không phải chờ đợi lâu, mặt
khác công tác quản lý tiền mặt cũng được đề cao đảm bảo an toàn quỹ tiền
mặt.

Thực hiện tiết kiệm chi phí quản lý bộ máy theo hướng dẫn của BHXH
tỉnh. Năm 2011 BHXH huyện chi trả cho 46.533 lượt đối tượng với số tiền là:
85.184 triệu đồng. So với cùng kỳ năm trước tăng 4.444 triệu đồng:
Do nguồn NSNN đảm bảo đã chi: 45.380 triệu đồng, so với cùng kỳ
giảm 3.384 triệu đồng.
Do nguồn quỹ BHXH đảm bảo đã chi: 39.1774 triệu đồng, so với cùng
kỳ tăng 7.827 triệu đồng
2.1.7. Công tác quản lý, sử dụng quỹ BHXH.
Trong những năm qua, công tác quản lý và sử dụng các nguồn kinh phí
do BHXH tỉnh cấp luôn luôn được quản lý chặt chẽ, thực hiện chi trả đầy đủ,
kịp thời, an toàn cho đối tượng, đáp ứng nhu cầu chi của đơn vị, công tác
quản lý quỹ, sử dụng nguồn chi luôn được thực hiện theo đúng quy định của
pháp lệnh kế toán, theo quy định của bộ tài chính, BHXH luôn đạt mục tiêu
tiết kiệm, chống tham nhũng lãng phí.
Đối với các khoản chi chế độ, BHXH huyện Vân Đồn thực hiện chi
kèm theo danh sách được BHXH huyện lập hoặc do BHXH tỉnh Quảng Ninh
gửi xuống. Hàng tháng lập báo cáo quyết toán tài chính trong tháng sau đó
trình giám đốc phê duyệt và gửi lên BHXH tỉnh. Còn với các khoản chi phí
quản lý như: chi làm sổ BHXH, mua sắm, sửa chữa tài sản cố định, điện,
nước… phải được bộ phận kế toán thẩm định, trình giám đốc duyệt quyết
định. Các khoản chi phí này được sử dụng tiết kiệm và trong định mức cho
phép.
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

15


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

Một năm 2 lần giám đốc BHXH huyện và kế toán trưởng thực hiện báo
cáo công khai tài chính về tình hình kinh phí, sử dụng kinh phí hoạt động bộ
máy và quỹ khen thưởng phúc lợi trước toàn thể cán bộ, công chức của cơ
quan và chịu sự chất vấn, trả lời chất vấn của cán bộ, công chức về những vấn
đề liên quan đến tài chính của BHXH huyện Vân Đồn.
2.1.8. Công tác quản lý lưu trữ hồ sơ về BHXH.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý hồ sơ được làm
thường xuyên, phân quyền phần mềm các nghiệp vụ chuyên môn, các chương
trình phần mềm đều chạy thông suốt, đã thực hiện quản lý chặt chẽ dữ liệu và
đáp ứng nhu cầu tra cứu khi sử dụng. Tuy nhiên do chưa được cấp máy chủ
và thiếu máy trạm nên khi triển khai phần mềm còn gặp nhiều khó khăn.
Công tác quản lý hồ sơ luôn nhận được sự quan tâm chú trọng của cán
bộ cơ quan, công tác kho lưu trữ, sắp xếp hồ sơ đối tượng khoa học, thuận
tiện cho sử dụng.
Cán bộ làm công tác hồ sơ được tham dự đầy đủ các lớp tập huấn để
nâng cao nghiệp vụ, có đầy đủ các sổ sách, số liệu theo dõi thống kê. Công tác
cập nhật vào máy tính cũng được hoàn thiện.
Thực hiện văn bản của BHXH tỉnh, BHXH huyện Vân Đồn đã bổ sung
hồ sơ và báo cáo BHXH tỉnh đầy đủ.
2.1.9. Công tác thanh tra, kiểm tra tình hình thực hiện chính sách, chế độ
BHXH và việc xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH.
Thường xuyên kiểm tra tình hình chi trả tại các đại lý chi trả trên địa
bàn huyện nhằm phát hiện kịp thời những thiếu sót khi thực hiện cấp phát
lương cho các đối tượng. Trong năm 2011 BHXH huyện đã cùng đoàn kiểm
tra liên ngành tổ chức 6 cuộc kiểm tra và thực hiện kiểm tra 14 đơn vị sử
dụng lao động; nhìn chung các đơn vị đều thực hiện tốt các chế độ, chính sách
BHXH, BHYT cho người lao động. Tuy nhiên vẫn còn đơn vị chưa đóng,

đóng chưa đủ, chậm đóng BHXH, BHYT cho người lao động.
Đối với các đơn vị sử dụng lao động còn nợ đọng thì cán bộ thu của cơ
quan gọi điện trực tiếp truy thu, đặc biệt là những công ty và hộ kinh doanh cá
thể. Thực hiện rà soát số lao động tham gia BHXH đối với các doanh nghiệp
ngoài quốc doanh trên địa bàn để kịp thời phát hiện và xử lý kịp thời các
trường hợp chậm đóng, trốn đóng BHXH- BHYT.

SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

16


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

Thường xuyên theo dõi sát sao việc báo tăng, báo giảm các chế độ, tăng
giảm về công tác thu BHXH.
Thực hiện kiểm tra thường xuyên các cơ sở khám chữa bệnh: bệnh viên
đa khoa huyện Vân Đồn, Phân viện Quan Lạn. Nhìn chung các cơ sở đều thực
hiện tốt tuy nhiên vẫn còn hiện tượng bệnh nhân vắng mặt, chỉ định xét
nghiệm.
2.1.
10. Giải quyết khiếu nại, tố cáo về BHXH.
Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo luôn được đơn vị chú trọng và giải
quyết kịp thời tạo sự yên tâm cho đối tượng tham gia. Trong năm vừa qua,
đơn vị nhận được chủ yếu là đơn hỏi về các chế độ chính sách.
Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo luôn được đơn vị chú trọng và giải

quyết kịp thời tạo sự yên tâm cho đối tượng tham gia. Trong năm vừa qua,
đơn vị nhận được chủ yếu là đơn hỏi về các chế độ chính sách, 3 đơn khiếu
nại về BHXH nhưng đều đã được giải quyết kịp thời và ổn thoả.
BHXH huyện Vân Đồn thực hiện tiếp dân vào tất cả các ngày làm việc
trong tuần, đã trả lời và giải đáp đầy đủ đối với công dân đến hỏi về chính
sách BHXH, BHYT. Phần lớn người dân được tiếp và trả lời đều hài lòng với
thái độ của cán bộ BHXH và nhận thức đúng về chế độ chính sách được
hưởng. Từ đó đã tạo được niềm tin đối với các tầng lớp nhân dân trên địa bàn
huyện.
2.1.11. Công tác khác.
Công tác giám định BHYT nhằm đảm bảo thực hiện tốt việc giám định
chi phí khám chữa bệnh BHYT và đảm bảo đúng quy định của ngành đề ra:
đúng người, đúng thẻ, đảm bảo chế độ cho người có thẻ BHYT.
Năm 2011 tổng số cơ sở KCB trong tỉnh đã ký hợp đồng KCB 02 cơ
sở. Ước tính tổng chi KCB trong năm 2011 là 128.190 lượt người với số tiền
là 16.269 triệu đồng. Bình quân 127.101 đồng/1 lượt điều trị. Trong đó số
người điều trị ngoại trú năm 2011 là 120.000 số lượt bệnh nhân đến KCB, số
tiền 10.440 triệu đồng, bình quân 1 lần khám 87.000 đồng, số bệnh nhân điều
trị nội trú là 8.190 lượt người, số tiền chi 5.829 triệu đồng, bình quân lượt
điều trị là 711.722 đồng.
BHXH huyện Vân Đồn luôn đảm bảo công tác thanh quyết toán chi phí
KCB nhanh, đúng kịp thời theo quy định của Nhà nước.
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

17


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

III. Nhận xét và kiến nghị.
3.1. Nhận xét.
BHXH huyện Vân Đồn là cơ quan thường trực của BHXH tỉnh Quảng
Ninh có chức năng tổ chức thực hiện các chế độ, chính sách BHXH, BHYT
bắt buộc và tự nguyện.
Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao kịp thời của huyện ủy, UBND huyện
và BHXH tỉnh, sự phối hợp, giúp đỡ của cấp ủy, chính quyền, các ngành, các
cơ quan đơn vị, đoàn thể. Phát huy những kết quả đạt được từ những năm
trước đó BHXH huyện Vân Đồn tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua, nỗ lực
phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu nhiệm vụ được cấp trên giao cho.
3.1.1. Những mặt đạt được:
Năm 2010 số người tham gia là 15.244 người, tới năm 2011 số người
tham gia là 17.264 người. Tăng 2.020 người, gấp 1,13 lần năm 2010.
Công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về
BHXH luôn được chú trọng quan tâm.
BHXH huyện đã chi trả lương hưu và trợ cấp kịp thời, an toàn đến tận
tay đối tượng, tạo niềm tin và sự an tâm cho các đối tượng tham gia.
Cơ quan đã thực hiện việc giải quyết khiếu nại, trả trực tiếp và giải
thích rõ ràng về chế độ BHXH theo quy định hiện hành, việc tiếp công dân
được thực hiện theo đúng quy định.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong hoạt động của ngành đã
mang lại hiệu quả cao. Công tác lưu trữ được thực hiện theo quy định, phục
vụ hiệu quả cho công tác tra cứu và bảo quản lưu trữ dữ liệu.
Công tác thanh kiểm tra của ngành đạt được hiệu quả cao, giúp phát
hiện kịp thời những trường hợp sai sót, giảm được sự thất thoát cho quỹ
BHXH.
3.1.2. Những mặt hạn chế:

Về công tác tuyên truyền còn gặp không ít những khó khăn. Do huyện
Vân Đồn còn rất nhiều xã làm nông nghiệp, trình độ dân trí thấp nên việc hiểu
biết về chính sách BHXH còn hạn chế.
Về công tác thu BHXH, nhìn chung công tác thu đã đi vào nề nếp và
đạt được những kết quả cao song vẫn chưa kiểm soát được hết các doanh
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

18


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

nghiệp ngoài quốc doanh trên địa bàn huyện nên vẫn còn tình trạng trốn đóng
BHXH. Nguyên nhân là do nhận thức của một số chủ sử dụng lao động còn
hạn chế, cố tình không đóng BHXH cho người lao động. Môt số công ty còn
nợ đọng BHXH.
Công tác cấp sổ BHXH, cơ quan đã có sự cố gắng, song một số đơn vị
chưa quan tâm, chú trọng đến công tác hoàn thiện hồ sơ, sổ BHXH dẫn đến
tiến độ cấp sổ BHXH chưa đảm bảo yêu cầu đặt ra.
3.2. Kiến nghị.
Đề nghị UBND huyện cấp kinh phí cho công tác tuyên truyền, vận
động đối tượng tham gia BHXH, BHYT tự nguyện.
Đề nghị UBND huyện hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí cho các
đối tượng thuộc diện cận nghèo, đối tượng thuộc vùng sâu vùng xa đặc biệt
khó khăn để họ có điều kiện tham gia BHYT tự nguyện.
Đề nghị UBND huyện hàng năm thành lập đoàn kiểm tra liên ngành

gồm: Liên đoàn lao động, BHXH huyện, chi cục thuế huyện để kiểm tra tình
hình tham gia BHXH của NLĐ khu vực ngoài quốc doanh. Quan đó từng
bước nâng cao nhận thức của NSDLĐ, NLĐ về chính sách BHXH của Đảng
và Nhà nước.

SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

19


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

PHẦN HAI:
CHUYÊN ĐỀ: “CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHXH BẮT BUỘC TẠI
BHXH HUYỆN VÂN ĐỒN - TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2008
-2011, THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP”.
CHƯƠNG I: MỘT SỐ LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN LÝ THU BHXH
BẮT BUỘC.
1.1. Khái niệm Bảo hiểm xã hội.
Để hiểu rõ khái niệm về bản chất của BHXH có nhiều cách tiếp cận
khác nhau tùy theo góc độ nghiên cứu, dẫn đến nhiều khái niệm khác nhau về
BHXH:
- Theo từ điển Bách khoa Việt Nam tập 1 có viết: “BHXH là sự thay
thế hoặc bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi họ bị mất hoặc
giảm thu nhập do ốm, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất
nghiệp, tuổi già và chết dựa trên cơ sở một quỹ tài chính đóng góp của các

bên tham gia BHXH và có bảo hộ của Nhà nước theo pháp luật nhằm đảm
bảo an sinh của toàn xã hội”.
- Trong Luật BHXH, thuật ngữ BHXH được hiểu là: “BHXH là sự bảo
đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của NLĐ khi họ bị giảm hoặc
mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất
nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ BHXH”.
- Ở góc độ tài chính, BHXH được định nghĩa: “BHXH là quá trình
thành lập và sử dụng quỹ tiền tệ dự trữ của cộng đồng những người lao động,
có sự bảo trợ của Nhà nước, để san sẻ rủi ro, đảm bảo thu nhập cho họ và gia
đình trong những trường hợp cần thiết theo quy định của pháp luật.(Nguồn:
Bài giảng Bảo hiểm xã hội- Đồng chủ biên TS. Phạm Đỗ Nhật Tân và TS.
Nguyễn Thị Kim Phụng- NXB Lao động Xã hội năm 2007- trang số 17).
- Ở góc độ pháp luật: “BHXH là một chế độ pháp lý quy định đối
tượng, điều kiện, mức độ đảm bảo vật chất và các dịch vụ cần thiết để bảo vệ
NLĐ và gia đình họ trong các trường hợp bảo hiểm được Nhà nước xác
định”. (Nguồn: Bài giảng Bảo hiểm xã hội- Đồng chủ biên TS. Phạm Đỗ Nhật
Tân và TS. Nguyễn Thị Kim Phụng- NXB Lao động Xã hội năm 2007- trang
số 17).

SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

20


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

Các khái niệm trên tuy xuất phát ở những góc độ khác nhau nhưng đều
xem xét BHXH, trước hết là một hình thức bảo hiểm nhưng mang tính xã hội,
hoạt động phi lợi nhuận, có sự bảo hộ của Nhà nước, chủ yếu nhằm mục đích
đảm bảo thu nhập cho NLĐ và an toàn xã hội.
1.2. Khái niệm về thu BHXH, quản lý thu BHXH và vai trò của quản lý
đối với hoạt động thu BHXH.
1.2.1. Khái niệm về thu BHXH và quản lý thu BHXH.
1.2.1.1. Khái niệm về thu BHXH.
Khi tham gia BHXH, tất cả các đối tượng đều phải tuân thủ những quy
định của Nhà nước về mức đóng, thời gian đóng và điều kiện được hưởng các
chế độ BHXH. Thu BHXH luôn gắn với quyền lực của Nhà nước bằng hệ
thống pháp luật. Vì vậy ta có thể hiểu:
Thu BHXH là việc Nhà nước dùng quyền lực của mình bắt buộc các
đối tượng phải đóng BHXH theo mức phí quy định hoặc cho phép một số đối
tượng được tự nguyện tham gia, lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù
hợp với thu nhập của mình. Trên cơ sở đó hình thành một quỹ tiền tệ tập
trung nhằm mục đích đảm bảo cho việc chi trả cho các chế độ BHXH và hoạt
động của tổ chức sự nghiệp BHXH. (Bài giảng Quản trị BHXH - NXB Lao
động - Xã hội năm 2008)
Thu BHXH thực chất là quá trình phân phối lại một phần thu nhập của
các đối tượng tham gia BHXH, phân phối và phân phối lại một phần của cải
xã hội dưới dạng giá trị, nhằm giải quyết hài hòa các mặt lợi ích kinh tế, góp
phần đảm bảo sự công bằng xã hội.
1.2.1.2. Khái niệm về quản lý thu BHXH.
Quản lý thu BHXH là sự tác động có tổ chức của chủ thể quản lý để
điều chỉnh các hoạt động thu BHXH. Sự tác động đó được thực hiện bởi hệ
thống các biện pháp hành chính, kinh tế và pháp luật nhằm đạt được mục đích
thu đúng, thu đủ, thu kịp thời và không để thất thu tiền đóng BHXH theo quy
định của pháp luật về BHXH. (Bài giảng Quản trị bảo hiểm xã hôi- NXB Lao
động- Xã hôi năm 2008)

1.2.2. Vai trò của quản lý đối với hoạt động thu BHXH.
1.2.2.1. Tạo sự thống nhất trong hoạt động thu BHXH.
Hoạt động thu BHXH có tính chất đặc thù khác với các hoạt động
khác, đó là: đối tượng thu BHXH rất đa dạng và phức tạp do đối tượng tham
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

21


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

gia BHXH bao gồm ở tất cả các ngành nghề khác nhau với nhiều độ tuổi khác
nhau, mức thu nhập khác nhau. Thêm nữa họ lại rất khác nhau về địa lý, vùng
miền cho nên nếu không có sự chỉ đạo thống nhất thì hoạt động thu BHXH sẽ
không thể đạt kết quả cao.
Quản lý thu BHXH thông qua công tác lập kế hoạch cũng đã quy định
rõ sự phân công trách nhiệm thu BHXH cho các cấp trong hệ thống BHXH,
tuy nhiên để hoạt động thu được thống nhất, rất cần có sự hợp tác giữa các bộ
phận tài chính, bộ phận tuyên truyền, hệ thống ngân hàng… Như vậy, chính
thông qua hoạt động quản lý đã thống nhất được những nội dung quan trọng
của hoạt động thu BHXH đó là: Thống nhất về đối tượng thu, thống nhất về
biểu mẫu, hồ sơ thu, quy trình thu, nộp BHXH…
1.2.2.2. Đảm bảo hoat động thu BHXH ổn định, bền vững, hiệu quả.
Tính ổn định, bền vững, hiệu quả của hoạt động thu BHXH là những
mục tiêu mà bất kỳ một hệ thống bảo hiểm xã hội của quốc gia nào cũng
mong muốn đạt được. Bởi vì, khi mục tiêu này đạt được cũng có nghĩa là hệ

thống an ninh xã hội được đảm bảo, đây là điều kiện để cho phát triển kinh tế.
Song những mục tiêu này chỉ đạt được khi:
- Hoạt động thu BHXH được định hướng một cách đúng đắn, phù hợp
với điều kiện kinh tế xã hội của mỗi quốc gia trong mỗi thời kỳ.
- Thông qua quá trình quản lý đã định hướng công tác thu BHXH trên
cơ sở xác định mục tiêu chung của hoạt động thu BHXH, đó là: Thu đúng,
thu đủ, không để thất thu, từ đó hướng mọi nỗ lực của cá nhân, tổ chức vào
mục tiêu chung đó.
- Hoạt động thu BHXH được người quản lý điều hòa, phối hợp nhịp
nhàng. Một trong những nhiệm vụ mà người quản lý phải liên tục đảm nhiệm,
đó là chỉ huy, cũng chính nhờ từ việc thực hiện nhiệm vụ này mà quá trình
thu BHXH với rất nhiều yếu tố phức tạp đã được tổ chức, điều hòa, phối hợp
và hướng dẫn hoạt động nhịp nhàng của các cá nhân trong hệ thống BHXH,
từ đó giúp tăng cường tính ổn định trong hệ thống nhằm đạt được mục tiêu
quản lý thu BHXH.
- Tạo động lực cho mọi cá nhân trong tổ chức. Thông qua công tác
đánh giá, khen thưởng những người, những tổ chức thu BHXH tốt, đạt hiệu
quả cao, uốn nắn những lệch lạc, sai sót của cá nhân trong tổ chức có biểu
hiện làm thất thoát số thu hoặc số thu đạt hiệu quả thấp so với tiềm năng hiện
có.
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

22


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

1.2.2.3. Kiểm tra, đánh giá hoạt động thu BHXH.
Thu BHXH là một nội dung của tài chính BHXH, mà thông thường bất
kỳ hoạt động nào liên quan đến tài chính đều rất dễ mắc phải tình trạng gây
thất thoát, vô ý hoặc cố ý làm sai. Vì vậy, với nhiệm vụ mà người quản lý
phải đảm nhiệm đó là: kiểm tra hoạt động thu BHXH đã được đánh giá một
cách kịp thời, toàn diện. Nhờ có hoạt động quản lý sát sao mà công tác kiểm
tra, đánh giá luôn được sát thực tiễn với quá trình thu, hoạt động thu sẽ được
điều chỉnh kịp thời sau khi có sự đánh giá.
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thu BHXH.
Công tác quản lý thu BHXH là một khâu quan trọng, đảm bảo sự cân
đối của quỹ BHXH. Để quỹ BHXH được cân đối ổn định và lâu dài, làm tốt
công tác quản lý thu BHXH là một trong những biện pháp mang tính cơ bản
nhất. Song bản thân công tác thu BHXH cũng có nhiều nhân tố ảnh hưởng
tới, cụ thể:
Thứ nhất, đó là: Chính sách tiền lương.
Giữa chính sách tiền lương và chính sách BHXH nói chung và công
tác quản lý thu BHXH nói riêng có mối quan hệ rất chặt chẽ với nhau, chính
sách tiền lương là tiền đề và cơ sở cho việc thực hiện chính sách BHXH, bởi
tiền lương chính là căn cứ thực hiện sự đóng góp của người lao động vào quỹ
BHXH.
Lực lượng lao động, người lao động là đối tượng tham gia BHXH, họ
là những người trong độ tuổi lao động, là người trực tiếp tạo ra của cải vật
chất cho xã hội. Như vậy một nước có dân số già tức là số người trong độ tuổi
lao động chiếm tỉ lệ thấp trong tổng dân số sẽ dẫn đến việc mất cân đối quỹ
BHXH bởi vì số người tham gia đóng góp vào quỹ ngày càng ít trong khi số
người hưởng các chế độ BHXH đặc biệt là chế độ hưu trí ngày càng tăng.
Thứ hai, đó là: Tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế và thu nhập bình
quân đầu người.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia phản ánh khả năng tiết

kiệm, tiêu dùng và đầu tư của Nhà nước, vì thế nếu một quốc gia có tốc độ
tăng trưởng kinh tế cao và ổn định thì chắc chắn đời sống của người dân sẽ
cao dần lên, tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp gặp nhiều
thuận lợi vì thế các chủ doanh nghiệp cũng sẵn sàng tham gia BHXH cho
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

23


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

người lao động, từ đó làm giảm tình trạng trốn tránh trách nhiệm tham gia
BHXH cho người lao động của các chủ doanh nghiệp. Bên cạnh đó tốc độ
tăng trưởng kinh tế cao và bền vững phản ánh nhiều người lao động có thu
nhập cao thông qua quá trình lao động, đây là điều kiện tiền đề để người lao
động có cơ hội tham gia BHXH. Thêm nữa, khi đời sống kinh tế cao thì nhận
thức của người lao động cũng cao lên, ngoài việc ý thức đảm bảo cuộc sống
hàng ngày cho bản thân và gia đình họ, họ mong muốn có khoản trợ giúp khi
không may gặp các rủi ro xã hội như: ốm đau, tai nạn lao động bệnh nghề
nghiệp, hưu trí, tử tuất, thai sản, thất nghiệp khiến cho họ bị mất hoặc bị giảm
thu nhập.
Thứ ba, đó là: Công tác thông tin, tuyên truyền.
Nhận thức của người dân về chính sách BHXH là một yếu tố quan
trọng, nó tạo điều kiện cho công tác quản lý thu được thực hiện tốt hơn. Để
người dân hiểu rõ hơn về mục đích, ý nghĩa, quyền lợi khi tham gia bảo hiểm
xã hội thì công tác thông tin tuyên truyền phải được thực hiên một cách sâu

rộng, hình thức tuyên truyền thì phải phong phú, đa dạng. Như vậy công tác
thông tin tuyên truyền là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến công tác quản
lý thu BHXH. Công tác này được thực hiện tốt sẽ nâng cao nhận thức của
NLĐ, NSDLĐ và toàn thể người dân về chính sách BHXH, hiểu được quyền
lợi khi tham gia BHXH thì họ sẽ tự giác thực hiện, sẽ tạo điều kiện cho công
tác quản lý thu được thực hiện một cách đơn giản và hiệu quả nhất.
1.4. Nội dung của quản lý thu BHXH ở Việt Nam.
1.4.1. Quản lý đối tượng thu.
Việc xác định thành viên tham gia hệ thống BHXH bao gồm NLĐ và
1NSDLĐ là một trong những nhiệm vụ lớn và quan trọng nhất của việc quản
lý thu BHXH.
Theo quan niệm của Tổ chức lao động quốc tế (ILO) thì: “ Đối tượng
tham gia BHXH phải là những người lao động nằm trong độ tuổi được quy
định theo luật định, đang làm việc, hoạt động trong một lĩnh vực nào đó để
tạo ra sản phẩm xã hội và tạo ra thu nhập cho bản thân.”
Theo Khoản 1 và 2 Điều 2 - Luật BHXH năm 2006 thì đối tượng áp
dụng BHXH bắt buộc bao gồm:
1. Người lao động tham gia BHXH bắt buộc là công dân Việt Nam, bao
gồm:
SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

24


Báo cáo thực tập tốt nghiệp.

GVHD: Th.S Phùng Bá Đề

a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn,
hợp đồng lao động có thời hạn thừ đủ 3 tháng trở lên.
b) Cán bộ, công chức, viên chức.
c) Công nhân quốc phòng, công nhân công an.
d) Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân, sĩ quan, hạ sĩ
quan nghiệp vị, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân,
người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân đội nhân dân, công
an nhân dân.
đ) Hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội nhân dân và hạ sĩ quan, chiến sĩ công an
nhân dân phục vụ có thời hạn.
e) Người làm việc có thời hạn ở nước ngoài mà trước đó đã đóng
BHXH bắt buộc.
2. Người sử dụng lao động tham gia BHXH bắt buộc bao gồm cơ quan
Nhà nước, đơn vị sự nghiệp, đơn vị sử dụng vũ trang nhân dân, tổ chức chính
trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội nghề nghiệp, tổ chức
xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác, cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức
quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam, doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh
doanh cá thể, tổ hợp tác, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng và
trả công cho người lao động.
Việc quản lý đối tượng tham gia BHXH được cơ quan BHXH thực hiện
nghiêm túc, luôn theo sát các đơn vị sử dụng lao động để nắm bắt được số lao
động thuộc diện tham gia BHXH, số lao động biến động hàng tháng, hàng
quý.
* Đối với các đơn vị sử dụng lao động lần đầu tham gia BHXH thì các
đơn vị cần lập hồ sơ đăng ký tham gia BHXH. Hồ sơ này bao gồm:
- Công văn gửi tỉnh, thành phố xin đăng ký tham gia BHXH (bao gồm:
Tên đơn vị, quyết định thành lập và ngày đi vào hoạt động chính thức, tổng số
lao động, trong đó có số lao động đủ điều kiện tham gia BHXH, tổng quỹ
lương của đơn vị, tổng số tiền đóng BHXH một tháng, xin đóng BHXH từ
tháng nào…).

- Bảng kê khai danh sách số lao động tham gia BHXH gồm các nội
dung chính: các nội dung về thân nhân (họ và tên, địa chỉ, ngày tháng năm
sinh); các nội dung liên quan đến nghề nghiệp (ngày tuyển dụng hoặc ký hợp

SVTH: Trương Thị Thu Hương

Lớp: Đ4BH2

25