NGHIỆN & LẠM DỤNG CHẤT GÂY NGHIỆN
Nhóm thực hiện: 7
Nội dung
Các định nghĩa quan trọng
Cơ chế gây nghiện
Phân loại các chất gây nghiện
Một số chất gây nghiện điển hình
Tình trạng và nguyên nhân lạm dụng chất gây nghiện
Hậu quả
Các định nghĩa quan trọng
Nghiện
Chất gây nghiện
Lạm dụng chất gây nghiện
Nghiện
Nghiện là hiện tượng đam mê một thứ gì đó vượt quá mức bình thường khó thoát khỏi,
Làm cho con người mất cả phương hướng,
Phải lệ thuộc vào nó, thôi thúc người nghiện phải luôn tìm đến
Chất gây nghiện
Trong y tế: chất gây nghiện được hiểu như là một hóa chất được sử dụng trong điều trị, chữa
bệnh, ngăn ngừa, hoặc sử dụng để nâng cao sức khỏe thể chất và tinh thần
Theo Tổ Chức Y tế thế giới (WHO) : “chất gây nghiện là những hóa chất mà sau khi hấp thu
sẽ làm thay đổi chức năng thực thể và tâm lý của người sử dụng”
Theo Luật phòng, chống ma túy 23/2000/QH: Chất gây nghiện là chất kích thích hoặc ức chế
thần kinh dễ gây tình trạng nghiện đối với người sử dụng
Lạm dụng chất gây nghiện
Sử dụng một chất nào đó lâu dài với liều lượng ngày càng tăng
Người nghiện Lạm dụng+ lệ thuộcthể chất.
Cần sử dụng để có thể cảm thấy bình thường
Liều lượng ngày càng tăng để có tác dụng mong muốn
Cơ chế gây nghiện
Cơ chế gây nghiện
Dopamin
Serotonin
Norepinephrine
Glutamate
GABA
Acetylcholine..
Cơ chế gây nghiện
Chất dẫn truyền TK
Vùng phân bố
Tác động
Thuốc gây nghiện
Dopamin
Midbrain, VTA, Cerebral
Pleasure and reward
Cocaine, Methamphetamine,
Norepinephrine
cortex, Hypothalamus
Movement, Attention,
Amphetamine
Memory
Serotonin
Acetylcholine
Midbrain, VTA, Cerebral
Mood, Sleep, Sexual desire,
cortex, Hypothalamus
Appetite
Hippocampus, Cerebral
Memory, Arousal, Attention,
cortex, Thalamus, Basal
Mood
ganglia, Cerebellum
MDMA (ecstasy), LSD, Cocaine
Nicotine
Cơ chế gây nghiện
Chất dẫn truyền TK
Vùng phân bố
Tác động
Thuốc gây nghiện
Glutamate
Widely distributed in brain
Neuron activity (increased
Ketamine, Phencyclidine,
rate), Learning, Cognition,
Alcohol
Memory
Gamma-aminobutyric acid
(GABA)
Widely distributed in brain
Neuron activity (slowed),
Anxiety, Memory, Anesthesia
Alcohol
Phân loại
AN THẦN
KÍCH THÍCH
GÂY ẢO GIÁC
Rượu
Amphetamin và dẫn xuất
LSD (Lysergic Acid Diethylamide), nấm
thần
Thuốc ngủ
Nicotin
ketamin
Các dạng thuốc phiện
Cocain
Ecstasy
Cần sa
cafein
Một số chất gây nghiện điển hình
Cafein
Alchohol
Nicotin
Thuốc ngủ
Cocain
Heroin
Ma túy đá
Thuốc lắc
LSD: Ma túy giấy…
Rượu
Hợp chất hữu cơ nghèo dinh dưỡng
Cơ chế gây nghiện:
Thần kinh
Tâm lý
Hậu quả
Thuốc ngủ
Nhóm BZD
Nhóm Non-BZD
Cơ chế gây nghiện:
BZD gắn vào Receptor, mở kênh Cl- qua chất trung gian là GABA (Gamma
Aminobutyric Acid)
GABA như 1 cái thắng làm chậm lại các dẫn truyền thần kinh
Heroin
Heroin
Cai nghiện Heroin bằng Methadone
Cai Methadone
Ma túy Đá
Amphetamin
Methamphetamin
Cơ chế:
Phóng thích Dopamin gần như tức thì ở não
Ngăn tái hấp thu dopamin
Chậm chuyển hóa
Thuốc lắc (Ecstasy)
Ma túy tổng hợp
Cơ chế gây nghiện: Tác động lên
serotonin nhiều hơn trên
dopamin so với METH
MDMA làm thay đổi tính chất hóa học trong não bằng cách gắn vào serotonin
transporters
Tình trạng và nguyên nhân gây lạm dụng thuốc
6.4 1.6 0.3 0.5
6.5
84.7
heroin
ma túy tổng h ợp
thuốc phiện
cần sa
tân dược
khác
Tình trạng và nguyên nhân gây lạm dụng thuốc
Đặc điểm tâm lý:
Mối quan tâm của gia đình
Môi trường xã hội
Mục đích:
Để vui vẻ
Để quên
Cải thiện chức năng…
Hậu quả
Ảnh hưởng sức khỏe
Ảnh hưởng gia đình
Ảnh hưởng cộng đồng, xã hội
Kết luận
Việc lạm dụng chất gây nghiện đang là vấn đề nhức nhối của gia đình và xã hội.
Đa số chất gây nghiện không có thuốc cai nghiện mà đòi hỏi ý chí của người nghiện.
Việc đồng hành, chia sẻ và động viên, cũng như giải quyết vấ đề về tâm lý là quan trọng.
Tài liệu tham khảo
www.tamlyhocthankinh.com
Giáo Trình Chất Gây Nghiện và Xã Hội - Trường ĐH Lao động thương binh xã hội - Chủ biên
Ths Bùi Thị Xuân Mai
Dược lý học- Trần Thị Thu Hằng 2010
www. hvcsnd.edu.vn
www.who.int
www.drugabuse.gov
Thank you!