Chương 2
LỰA CHỌN DỰ ÁN
1
NỘI DUNG
2
Sự cần thiết phải lựa chọn dự án
Các bước xây dựng mô hình lựa chọn dự án
Các mô hình lựa chọn dự án
Mô hình định tính
Mô hình định lượng
Mô hình cho điểm
…
LỰA CHỌN DỰ ÁN
Lựa chọn dự án
Lựa chọn dự án là quá trình đánh giá các dự án riêng lẻ hoặc theo nhóm dự án và sau đó lựa chọn để triển khai một hoặc
một số dự án nhằm đạt mục tiêu của tổ chức.
3
TẠI SAO PHẢI LỰA CHỌN DỰ ÁN
4
Để xác định các DA được đề xuất, nhưng thật sự không phải là các dự án và nên được kiểm soát thông qua các quy trình
khác.
Để thực hiện ưu tiên hóa các DA trong danh mục.
Để bảo đảm rằng các DA quan trọng sẽ được nhận được nguồn lực và sự quan tâm cần thiết.
Xác định các DA phù hợp nhất đối với các mục tiêu và chiến lược của tổ chức.
Loại bỏ các dự án nhiều rủi ro hoặc quá tải về chi phí.
Giữ cho tổ chức khỏi tình trạng quá tải về nguồn lực.
Cân đối nguồn lực với nhu cầu.
TIẾN TRÌNH LỰA CHỌN DỰ ÁN
Mục tiêu thành phần 1
Trọng số MT 1
Dự án A
Dự án B
Mục tiêu
Trọng số MT 2
Mục tiêu thành phần 2
Dự án C
chiến lược
của công ty
Mục tiêu thành phần 3
Dự án D
Trọng số MT 3
Dự án E
Trọng số MT …
Mục tiêu thành phần …n
Dự án …
n
Ước lượng mức đóng góp của từng
Phát triển danh mục các mục tiêu của công ty
5
Dự án váo hệ mục tiêu
MINH HỌA CÁC YẾU TỐ
TỐ ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN
Tình huống
Dự án thay thế một quy trình sản
xuất hiện tại bằng một quy trình sản
xuất mới.
6
Các yếu tố đánh giá dự án
Các yếu tố về sản xuất
CÁC MÔ HÌNH ĐÁNH GIÁ SỰ TÁC ĐỘNG CỦA DỰ
DỰ ÁN
ÁN VÀO
VÀO MỤC
MỤC TIÊU
TIÊU
7
Mô hình tài chính
8
MÔ HÌNH TÍNH ĐIỂM
9
Mô hình không dùng trọng số theo các yếu tố 0 – 1
Mô hình tính điểm không dùng trọng số
Mô hình tính điểm có trọng số
Mô hình cho điểm có trọng số và giới hạn
MÔ HÌNH TÍNH ĐIỂM CÓ TRỌNG SỐ
n
Các thành phần cần có của mô hình
Si = ∑ sij w
Tập hợp các tiêu chí dùng để đánh giá và lựa chọn dự án;
Các trọng số phản ánh mức độ quan trọng của các tiêu chí đến mục tiêu của dự án
Thang đo lường hay tính điểm về hiệu quả hoạt động hay sự đóng góp vào giá trị của mỗi lựa chọn trên mỗi tiêu chí.
Mô hình
n
S i = ∑ sij w j
j =1
j =1
Si = Tổng số điểm của dự án i.
Sij = Số điểm của dự án i ứng với tiêu chí thứ j.
Wj = Trọng số của tiêu chí thứ j
10
0 ≤ wj ≤ 1
n
∑w
j =1
j
=1
j
MINH HỌA PHƯƠNG PHÁP CHO ĐIỂM CÓ TRỌNG SỐ
11
Tình huống
Bạn đang muốn mua một chiếc xe dòng Sedan – 05 chỗ ngồi. Bạn đang rất băn khoăn không biết lựa
chọn loại xe nào cho phù hợp sao cho đạt được mục tiêu: phù hợp với khả năng tài chính, thẩm mỹ,
độ an toàn, tiện lợi khi sử dụng …
Hãy sử dụng phương pháp cho điểm có trọng số để cân nhắc nên chọn loại xe!
Xây dựng các tiêu
tiêu chí
chí đánh
đánh giá
CÁC TIÊU CHÍ
Hình thức bên ngoài
0.1
Hệ thống phanh
0.07
Tiện nghi
0.17
Chi phí hoạt động
0.12
Giá bán
0.24
Điều khiển
0.17
Độ tin cậy
0.13
TỔNG CỘNG
12
TRỌNG SỐ
1
Nguồn dữ liệu cho các tiêu chí
chí đánh
đánh giá
giá
CÁC TIÊU CHÍ
Hình thức bên ngoài
Đánh giá chủ quan của cá nhân
Hệ thống phanh
Khoảng cách tính theo m từ tốc độ 60 - 0 km/h
Tiện nghi
Đánh giá chủ quan, chạy thử trên đường trong 30 phút
Chi phí hoạt động
Chi phí bảo hiểm cộng chi phí xăng dầu hàng năm
Giá bán ban đầu
Giá bán tại đại lý
Điều khiển
Tốc độ trung bình vượt qua các chướng ngại tiêu chuẩn theo tạp chí về oto
Độ tin cậy
13
NGUỒN DỮ LIỆU CHO VIỆC LỰA CHỌN XE
Điểm số theo báo cáo từ khách hàng, từ các dữ liệu về "Các hư hỏng, sửa chữa
thướng gặp
Thang điểm đánh giá
ĐIỂM SỐ
CÁC TIÊU CHÍ
1
2
3
4
5
Hình thức bên ngoài
Rất kém
Kém
Phù hợp
Khá
Tốt
Hệ thống phanh (m)
> 165
165 - 150
150 - 140
140 - 130
< 130
Rất kém
Kém
Phù hợp
Khá
Tốt
> 20
17 - 20
17 - 15
15 - 13
< 13
50
45 - 50
40 - 35
35 - 30
< 30
Điều khiển
> 45
45 - 49.5
49,5 - 55
55 - 59
< 59
Độ tin cậy
Rất kém
Kém
Phù hợp
Khá
Tốt
Tiện nghi
Chi phí hoạt động (Triệu đồng)
Giá bán (Triệu đồng)
14
Kết quả điểm trọng số
15
ƯU ĐIỂM CỦA MÔ HÌNH TÍNH ĐIỂM
16
1.
Cho phép áp dụng nhiều tiêu chí để đánh giá và ra quyết định, gồm có cả mô hình lợi nhuận
cũng như các tiêu chuẩn hữu hình và vô hình khác.
2.
3.
4.
5.
6.
Cấu trúc đơn giản, dễ hiểu và dễ sử dụng.
7.
8.
Không bị chệch hướng về phía các dự án ngắn hạn.
Phản ánh trực tiếp các chính sách quản lý.
Có thể được thay đổi một cách dễ dàng để đáp ứng những thay đổi trong môi trường.
Cho phép đánh giá một tiêu chí có thể quan trọng hơn những tiêu chí khác.
Các tiêu chuẩn trong mô hình được xây dựng bởi những nhà quản trị cấp cao, do đó phản ánh
mục đích và mục tiêu của tổ chức.
Có thể thực hiện được các phân tích độ nhạy.
HẠN CHẾ CỦA MÔ HÌNH TÍNH ĐIỂM
1.
Đầu ra của mô hình cho điểm chỉ là đo lường tương đối. Các điểm số đánh giá dự án không thể hiện được giá trị hoặc những dụng ích gắn
liền với dự án vì thế không chỉ ra một cách trực tiếp rằng có nên tài trợ cho dự án hay không.
2.
Dễ đưa vào mô hình một số lượng lớn các tiêu chí, mà phần lớn đều có trọng số rất nhỏ và chỉ gây tác động không đáng kể đến điểm số
chung của dự án.
3.
Những mô hình cho điểm không trọng số cho phép tất cả các tiêu chí đều ngang nhau về mức độ quan trọng và điều này trái với thực tế.
4.
Khi tiêu chí lợi nhuận/khả năng sinh lợi được tích hợp vào mô hình thì làm cho mô hình có những ưu và khuyết điểm của mô hình tài
chính.
17
QUY TRÌNH VỀ DANH MỤC DỰ
DỰ ÁN
ÁN (PPP)
18
Bước 1: Thành lập hội đồng dự án
Bước 2: Nhận dạng các tiêu chí và loại hình dự án.
Bước 3: Thu thập dữ liệu.
Bước 4: Đánh giá về nguồn lực sẵn có.
Bước 5: Giảm tải các dự án và các tiêu chí.
Bước 6: Sắp xếp thứ tự ưu tiên hóa đối với các dự án.
Bước 7: Chọn dự án sẽ được cấp vốn và dự phòng.
BÀI TẬP
19
Bạn đang làm việc tại một doanh nghiệp hoặc tổ chức, hãy:
Mô tả mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp;
Phát triển các mục tiêu đó thành các mục tiêu thành phần;
Xác định mức độ quan trọng của các mục tiêu thành phần;
Xác định các dự án cần phải có để thực hiện các mục tiêu;
Xác định các tiêu chí nhằm đánh giá sự tác động của dự án đến mục tiêu;
Xây dựng thang đo, phương pháp tính điểm để đưa ra danh mục ưu tiên của các dự án.