CHƯƠNG 4:
TỔ CHỨC
TUYỂN
DỤNG
(RECRUITMENT AND
SELECTION )
1
NỘI DUNG
Khái niệm
Một số giải pháp tạm thời
Nguồn và phương pháp
tuyển dụng
Các bước tuyển dụng
Đánh giá hiệu quả của hoạt
động tuyển dụng
2
1. Khái niệm
TUYỂN DỤNG LÀ QUÁ TRÌNH:
THU HÚT VÀ KHUYẾN KHÍCH
MỘT KHỐI LƯỢNG ĐỦ CÁC CÁ NHÂN
CÓ TRÌNH ĐỘ PHÙ HỢP
NỘP ĐƠN VÀO CTY
TỪ ĐÓ LỰA CHỌN NGƯỜI
PHÙ HỢP NHẤT VỚI CTY
TRONG SỐ ƯCV ĐÓ
3
Quá trình tuyển dụng là sự thích ứng
giữa cung và cầu lao động trên thò
trường
Doanh nghiệp có nhu cầu về lao
động cần tuyển dụng
Cung về lao động trên thò
trường lao động
Xác đònh các yêu cầu
của người đảm nhận vò trí
+ Đào tạo
+ Kinh nghiệm
+ Phẩm chất cá nhân
Các yếu tố sẵn có của người
dự tuyển
+ Đào tạo
+ Kinh nghiệm
+ Phẩm chất cá nhân
So sánh đánh giá: Có đáp ứng được không?
Phù hợp nhất, thỏa mãn nhất
Tuyển dụng
4
2. Quá trình tuyển dụng
Hoạch đònh nguồn
tài nguyên nhân sự
Giải pháp
tạm thời
Giải pháp tuyển
dụng
Giờ phụ trội HĐ gia công Tuyển tạm thời
Nguồn NS nội bộ
Nguồn NS bên
ngoài
Phương pháp tuyển
dụng nội bộ
Phương pháp tuyển
dụng bên ngoài
Ứng cử viên
Các bước tuyển
dụng
5
Sơ đồ 2: Tiến trình tuyển mộ
Môi trường bên ngoài
Môi trường bên trong
Hoạch đònh TN nhân sự
Các giải pháp khác
Tuyển mộ
Các nguồn
Nội bộ
Các nguồn
Bên ngoài
Các phương pháp
tuyển dụng nội bộ
Các phương pháp
tuyển dụng bên
ngoài
Những người được tuyển
Giải
thời
pháp
Giờ phụ trội
Hợp đồng
công
tạm Nội dung
Là hình thức khuyến
khích công nhân làm
thêm, ngoài thời gian
theo quy đònh
gia Là hình thức công ty ký
hợp đồng với các hãng
khác để thực hiện một
phần hay toàn bộ công
việc phát sinh
Thuê tuyển tamï Là hình thức Công ty
thời
thuê thêm công nhân
trong thời gian ngắn
hạn. Bằng cách ký HĐ
với người lao động theo
mùa, hoặc ký hợp đồng
với các công ty chuyên
cung cấp lao động tạm
Ưu điểm
Nhược điểm
Đ/v
Công
ty:
Không phải tuyển
thêm người, Chi
phí giảm
Đ/v công nhân:
Tăng thêm thu
nhập
Đ/v Công ty: Nhiều khi chi
nhiều hơn thu (do NSLĐ của
việc làm thêm giờ thấp)
Đ/v công nhân: Công nhân
mệt mỏi, NSLĐ thấp
Thiếu nhiệt tình khi trở lại
mức làm việc bình thường vì
họ đã quen với khoản thu
nhập cao và mức sống cao
m thê
Công ty không khi
Lợi là
nhuậ
n m
sẽ giờ
thấp hơn việc
phải thay đổi nhiều Công ty tự thực hiện (do lợi
để thực hiện công nhuận bò chia sẻ cho các
việc mới phát sinh hãng gia công)
Công
việc
dụng
đồng
hạn.
ty tránh được
phải tuyển
và ký hợp
lao động dài
Khi ký hợp đồng với các
công ty cung cấp LĐ tạm
thời thì công nhân không
cảm thấy có trách nhiệm và
gắn bó với Công ty
7
3. Nguồn và PP tuyển dụng
Nội bộ
- Nguồn: Các nhân viên
trong Công ty, Bạn bè
của nhân viên, Các
nhân viên cũ của Công
ty
- Phương pháp: Đề cử, Tự
ứng cử
Bên ngoài
- Nguồn: Các trường đại học,
cao đẳng và dạy nghề; NV của
các đối thủ cạnh tranh và các
công ty khác; Người thất nghiệp,
bạn bè của NV, NV cũ, ứng viên
tự do, ; Nguồn khác: Người già,
Bộ đội phục viên, Những người
kinh doanh buôn bán lẻ…
- Phương pháp: Quảng cáo; Cơ
quan DVVL, ; Tuyển sinh viên
mới TN, Chờ NV gthiệu, Cty săn
đầu người; Cgia, ứng viên tự
nộp, DV dữ kiện lý lòch, Khác
8
“Chính sách phát triển nội bộ”
Gồm đề bạt, bổ nhiệm và tuyển dụng nội bộ
Công ty phải xác đònh được có bao nhiêu ứng cử viên
từ trong nội bộ, chất lượng cũng như đặc điểm của các
cá nhân này ntn? – Thông qua việc xây dựng hồ sơ
nhân viên, biểu đồ thuyên chuyển nhân viên và phiếu
thăng chức.
Hồ sơ nhân viên gồm: tuổi tác, sức khỏe, thời gian còn
có thể làm việc cho doanh nghiệp, trình độ học vấn
chuyên môn, các lớp đã đào tạo qua, các khả năng đặc
biệt, mức lương, mức độ hoàn thành công việc hiện
tại, khả năng thăng tiến…
9
Biểu đồ thuyên chuyển nhân viên: Khả năng thực
hiện công việc hiện tại, khả năng thăng tiến cho
các chức vụ quan trọng
Phiếu thăng chức là loại phiếu chuẩn bò cho từng
chức vụ quan trọng còn trống trong doanh nghiệp,
ghi rõ chất lượng và đặc điểm cá nhân của tất cả
các ứng cử viên vào một chức vụ nhất đònh, khả
năng thăng tiến, yêu cầu cần đào tạo thêm để được
thăng chức của ứng cử viên
10
VD về biểu đồ thuyên chuyển nhân viên
Giám đốc
Phòng tổ chức
Phòng TC-KT
Phòng Marketing
A(48) E, R
B(40), G, T
C(56), E, R
A’(40), G, T
B’(42), E, R
C’(48), G, T
A’’(32), N, U
B’’(34), N,U
C’’(36), E, U
Trong đó: Các số trong ngoặc là tuổi của nhân viên
E, mức độ hoàn thành CV hiện tại xuất sắc; G, mức độ đạt yêu cầu; N, chưa đạt cần cố gắng
thêm
11
R, có khả năng thăng tiến ngay; T, cần đào tạo bồi dưỡng thêm; U, chưa có khả năng thăng tiến
VD về phiếu thăng chức
Nguyễn Trung Tín
Chức vụ: Trưởng phòng Quản trò nguồn nhân lực
Tuổi: 59
Dự đoán thời gian cần thay thế: 1 năm
Trình độ: Tốt nghiệp đại học Kinh tế Công nghiệp
Kinh nghiệm: 20 năm trong lónh vực tổ chức cán bộ
Những người có thể thay thế
Lê Thu Hà
Hoàng Gia Thọ
Lê Thu Hà
Chức vụ: Phụ trách đào tạo, tuyển dụng
Tuổi: 45
Dự đoán thời gian cần thay thế: 1 năm
Trình độ: Tốt nghiệp đại học Kinh tế Kế hoạch
Kinh nghiệm: 6 năm
Những người có thể thay thế
Khả năng
Lê Ngọc
Cao
Bùi Tăng ï
Cao
Khả năng
Cao
Cao
Hoàng Gia Thọ
Chức vụ: Phụ trách tiền lương
Tuổi: 50
Dự đoán thời gian cần thay thế: 14 tháng
Trình độ: Tốt nghiệp đại học Kinh tế Lao động
Kinh nghiệm: 18 năm trong lónh vực đònh mức tiến lương
Những người có thể thay thế
Khả năng
Hồ Phan
Cao
12
Mai Văn Kimï
Cao
ƯU ĐIỂM
NHƯỢC ĐIỂM
NHÂN VIÊN CỦA DN ĐÃ ĐƯỢC THỬ THÁCH VỀ
LÒNG TRUNG THÀNH, THÁI ĐỘ NGHIÊM TÚC
TRUNG THỰC, TINH THẦN TRÁCH NHIỆM
VÀ ÍT BỎ VIỆC
NHÂN VIÊN CỦA DN DỄ DÀNG THUẬN LỢI
TRONG VIỆC THỰC HIỆN CV
HỌ ĐÃ QUEN, HIỂU ĐƯỢC MỤC TIÊU CỦA DN
TẠO SỰ THI ĐUA RỘNG RÃI GIỮA CÁC NV
ĐANG LVIỆC, KÍCH THÍCH HỌ LVIỆC TÍCH CỰC,
SÁNG TẠO VÀ TẠO RA HIỆU SUẤT CAO HƠN
DỄ GÂY HIỆN TƯỢNG CHAI LỲ, SƠ CỨNG,
RẬP KHUÔN, THIẾU SÁNG TẠO
DO CÁC NV ĐƯỢC THĂNG CHỨC ĐÃ QUEN
VỚI CÁCH LVIỆC CỦA CẤP TRÊN TRƯỚC ĐÂY
TRONG DN DỄ HÌNH THÀNH CÁC NHÓM ƯCV
KHÔNG THÀNH CÔNG, SẼ CÓ TÂM LÝ KHÔNG
PHỤC LÃNH ĐẠO, DỄ CHIA BÈ PHÁI,
MẤT ĐOÀN KẾT, KHÓ LÀM VIỆC
13
PP tuyển dụng bên ngồi
THÔNG QUA QUẢNG CÁO
THÔNG QUA VP DỊCH VỤ LĐ
THÔNG QUA TRƯỜNG ĐH
HÌNH THỨC KHÁC
14
THÔNG DỤNG
HỮU HIỆU
TV, BÁO, ĐÀI,
INTERNET
THÔNG QUA QUẢNG CÁO
ND
QUẢNG CÁO
ND, YC CỦA
CÔNG VIỆC
TIÊU CHUẨN
N/NGHIỆP
MỨC ĐỘ QC
TÍNH HẤP DẪN
CỦA CV
THỜI ĐIỂM
SỐ LẦN
CHI PHÍ
15
THÔNG QUA VP DỊCH VỤ LĐ
THƯỜNG ÁP
DỤNG
TRONG CÁC
TH
DN KHÔNG CÓ PHÒNG NS RIÊNG, DO ĐÓ GẶP
KHÓ KHĂN TRONG TUYỂN NV MỚI
DN GẶP KHÓ KHĂN OR THỰC HIỆN
KHÔNG HIỆU QUẢ VIỆC TUYỂN NV MỚI
HOẶC CÓ NHỮNG Y/C BẤT THƯỜNG ĐV ỨCV
DN CẦN TUYỂN GẤP SỐ LƯNG ĐÔNG ĐẢO LĐ
CHƯA CÓ TRÌNH ĐỘ LÀNH NGHỀ
DN MUỐN THU HÚT MỘT SỐ LĐ ĐANG LÀM
VIỆC CHO CÁC DN LÀ ĐỐI THỦ CTRANH
16
TÀI TR MỘT
SỐ CTRÌNH
D/ÁN
TRAO GIẢI
THƯỞNG, QUÀ
THÔNG QUA TRƯỜNG ĐH
GIÚP CÁC
PTRÀO
SVIÊN
TÀI TR NCKH
THỂ THAO
17
GIỚI THIỆU
CỦA CQ ĐF
GIỚI THIỆU
CỦA NGƯỜI
QUEN
NIÊM YẾT
TRƯƠC
CỔNG CQ
HÌNH THỨC KHÁC
VỀ Đ/PHƯƠNG
TUYỂN
HỘI CH
VIỆC LÀM
18
4. Tiến trình tuyển chọn nhân sự
Môi trường bên ngoài
Môi trường bên trong
Ứng viên dự tuyển
Ứng
Phỏng vấn sơ bộ
Viên
X. xét đơn xin việc
Bị
Trắc nghiệm
Loại
Phỏng vấn sâu
Đ.giá l.lịch và
b.cấp
Khám sức khỏe
Quyết định t. dụng
Người được tuyển
Chuẩn bò tuyển dụng
Thành lập hội đồng tuyển dụng: thành viên?
Quyền hạn?
Nghiên cứu kỹ các văn bản của nhà nước, tổ
chức và doanh nghiệp liên quan đến tuyển dụng:
Luật? Hợp đồng? Tiêu chuẩn nghiệp vụ ngạch
công chức? Biên chế?
Xác đònh tiêu chuẩn tuyển chọn: Tiêu chuẩn cá
nhân? Tiêu chuẩn chung của tổ chức? Tiêu
chuẩn của phòng ban?
20
VD về cách xác đònh các tiêu chuẩn
cho vò trí phụ trách bán hàng
Các tiêu chuẩn – yêu
cầu
Trình độ văn hóa
Mong muốn
Có thể chấp nhận
Đại học
Đại học
Chuyên môn
Thương mại
Kinh tế, Kỹ thuật
Quản lý
Có bằng quản lý
Có chứng chỉ quản lý
Ngoại ngữ
Kinh nghiệm
Anh văn D
Đã đảm nhận vò trí tương
tự ít nhất hai năm
Anh văn C
Có thâm niên 5 năm
trong lónh vực thương
mại
Phẩm chất cá nhân:
-Đầu óc tổ chức
Có đầu óc tổ chức
Có đầu óc tổ chức
-
Đầu óc thương mại
Có đầu óc kinh doanh
Có đầu óc kinh doanh
-
Tuổi
30 tuổi
30 tuổi
Giới tính
Nam
Nam
-
21
Thông báo tuyển dụng
Hình thức: báo đài, ti vi; Trung tâm dòch vụ việc
làm; Yết trước cơ quan, doanh nghiệp
Nội dung: ngắn gọn, chi tiết
Lời lẽ, ngôn từ phải hấp dẫn nhưng phải đảm bảo
tính trung thực và tính pháp lý của quảng cáo
Số lần và thời gian quảng cáo phải hợp lý
Thông thường gồm 4 nội dung:
- Giới thiệu về doanh nghiệp và khuynh hướng phát triển
của nó
- Giới thiệu vò trí cần tuyển và các lợi ích hấp dẫn của nó
- Nêu đủ các tiêu chuẩn và yêu cầu đối với vò trí đó
- Phần quy đònh các thủ tục cần thiết cũng như các thức tiếp22
xúc, liên lạc với doanh nghiệp.
CLASS ACTIVITY 1
ĐỌC CÁC MẪU QUẢNG CÁO TUYỂN DỤNG
VIẾT BẢN MÔ TẢ CV VÀ TIÊU CHUẨN CV
CHO CV CẦN TUYỂN
TỰ TẠO CHO NHÓM MỘT MẪU QUẢNG
CÁO TUYỂN DỤNG
TRÌNH BÀY CHO LỚP VỀ MẪU QUẢNG
CÁO ĐÓ
23
ĐÁNH GIÁ CỦA CÁC NHÓM
KHÁC VỀ CHẤT LƯỢNG MẪU QC
TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ
1. TÍNH HẤP DẪN CỦA TỰA ĐỀ LỜI QUẢNG CẢO
VỀ CTY
ĐIỂM ĐÁNH GIÁ
1
2
3
4
5
2. NÉT ĐẶC TRƯNG CỦA CV
3. NÉT ĐẶC TRƯNG TIÊU CHUẨN CV
4. ÍCH LỢI KHI LÀM VIỆC CHO CTY
5. XÁC ĐỊNH RÕ ƯCV THUÔC ĐỐI TƯỢNG TUYỂN
6. TÍNH RÕ RÀNG VÀ SÁNG TẠO CỦA BÀI BÁO
7. TÍNH TRUNG THỰC KHÔNG HOA MỸ, KHUYẾCH
TRƯƠNG.
8. SỬ DỤNG DIỆN TÍCH QC CÓ HIỆU QUẢ, TRÌNH
BÀY ĐẸP, HẤP DẪN
9. TỔNG HỢP
24
Chú thích: 5. Rất tốt; 4. Tốt; 3. Trung bình; 2. Yếu; 1. Kém
Thu nhận nghiên cứu hồ sơ
Bộ hồ sơ gồm: Đơn xin việc, Sơ yếu lí lòch, chứng
nhận sức khoẻ, bản sao các văn bằng, giấy khám sức
khỏe
Công ty liên doanh, nước ngoài? Application letter
(khoá đào tạo đã tham gia?nội dung?); CV (kinh
nghiệm? chức vụ? thành tích?); Thường có mẫu hồ
sơ riêng cho các ứng cử viên vào các chức vụ và
công việc khác nhau
Nghiên cứu hồ sơ để lập ra “Danh sách ứng cử
viên”
25