Cảnh khuya

Đêm nay, tôi không ngủ được. Nhìn ánh trăng
lung linh, huyền ảo, tôi nhớ lại bài thơ Cảnh
khuya của Bác Hồ Chí Minh. Tác phẩm đã để
lại cho tôi nhiều ấn tượng sâu sắc. Bởi lẽ mỗi
khi tôi ngâm bài thơ, một cảnh khuya tuyệt
đẹp lại hiện lên trong tâm trí, nhưng đẹp nhất
vẫn là hình ảnh của một vị Cha già kính yêu,
luôn lo cho "con", luôn lo cho vận mệnh của
đất nước.
Bài thơ thất ngôn tứ tuyệt đã cho ta thấy
được một cảnh trăng khuya thơ mộng và cũng
giúp ta hiểu rõ hơn về con người của Bác.
“Tiếng suối trong như tiếng hát xa”
Mở đầu bài thơ là một tiếng hát làm say mê
lòng người và ngân vang khắp núi rừng. Tôi
nhớ đến tiếng hát ru dịu dàng, ngọt ngào của
mẹ. Hình ảnh của một người phụ nữ thân
quen hát dân ca bên dòng suối quê hương....
Ta có thể thấy được tâm hồn của đại thi hào
Nguyễn Trãi trong người Bác (Tiếng suối trong
như tiếng đàn cầm). Nhưng ta cảm nhận được
phong thái của Bác trẻ trung, ung dung và lạc
quan hơn.
“Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa”
Tiếp đến là một ánh trăng sáng tỏ vùng trời
lung linh, huyền ảo. Ánh trăng khuất sau cây


cổ thụ, rọi sắc sáng xuống hoa lá. Hoa lá
nghiêng bóng trên mặt đất. Bóng của hoa lá,
cỏ cây và ánh trăng lồng quyện vào nhau,

trăng đan vào cây cổ thụ, trăng tràn vào hoa.
Màu đen của bóng vật đan xen vào sắc trắng
của ánh trăng tạo nên một bức tranh lấp lóa,
lúc ẩn lúc hiện. Tiếng suối chảy nghe nhẹ
nhàng, trong trẻo hơn dưới cảnh răng khuya.
Một phong cảnh hữu tình, thơ mộng.
Ta có thể thấy được Bác Hồ và Lí Bạch đều
rung động trước ánh trăng. Nhưng tình yêu
thiên nhiên của Bác lại có vẻ đằm thắm và
tha thiết hơn Lí Bạch. Bác đã xem ánh trăng
như người bạn tri kỉ, như làn suối mát làm tan
đi nỗi ưu phiền....Thiên nhiên cũng như hiểu
được tâm sự của Bác, giúp tâm hồn Bác thanh
thản, quên đi những khó khăn, vất vả của
cuộc kháng chiến đang diễn ra gay go, quyết
liệt
“Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.”
Hai câu thơ cuối đã cho ta thấy được nỗi lòng
khiến Bác Hồ không ngủ được. "Có phải Bác
chưa ngủ vì cảnh trăng khuya quá đẹp? Hay
thực sự Bác chỉ thao thức vì lo nỗi nước
nhà?"- Theo tôi là vì cả hai. Bác rung cảm


trước thiên nhiên nhưng lại không thể hưởng
thụ trọn vẹn một cảnh khuya lung linh, tuyệt
đẹp mà phải lo cho vận mệnh của dân tộc.
CHính vì Bác quá yêu thiên nhiên nên phải
đứng lên đấu tranh để bảo vệ đất nước; để

ngày ngày mọi người được sống tự do, hạnh
phúc, thỏa sức ngám trăng; để những cảnh
đẹp luôn tồn tại mãi mãi.... Ta có thể thấy
được sự hài hòa giữa người thi sĩ và người
chiến sĩ vĩ đại. QUa đó cảm nhận được tình
yêu thiên nhiên tha thiết hòa vào trong lòng
yêu nước sâu nặng của Bác Hồ. Một vị lãnh tụ
cao cả và vĩ đại.
Sự hi sinh của Bác đã được đền đáp. Đất nước
của chúng ta đã dược hòa bình và tự do.
Chúng ta có thể thỏa sức ngắm trăng. Dòng
chảy thời gian sẽ không bao giờ ngừng lại,
nhưng ánh trăng ánh trăng và bài thơ Cảnh
khuya sẽ luôn mang theo hình ảnh đẹp nhất
của Bác đang thanh thản, mỉm cười dưới ánh
trăng. "Người sẽ mãi là vị Cha già kính yêu
của dân tộc.


“Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ, người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.”
Ở một nơi nào đó trên miền rừng núi, đêm đã khuya
rồi. Mọi thứ thanh âm hỗn tạp của ban ngày đã lắng
lại. Nhưng không phải vì thế mà đêm yên lặng hoàn
toàn. Có một thứ âm thanh rù rì từ xa vẳng lại nghe
sâu lắng lạ thường, nó trong trẻo như một tiếng hát
ru: tiếng suối! Cái tiếng róc rách của nước chảy nghe
được vào ban đêm nó mới kỳ diệu làm sao:

“Tiếng suối trong như tiếng hát xa”
Cái trầm lắng của ban đêm đã khiến các giác quan
của con người có dịp "đua nhau" hoạt động. Nên từ
"nghe xa", ta đã được "nhìn gần" để thấy được sự
huyền ảo của ánh trăng. Thứ ánh sáng dát vàng
lung linh lọt qua tán cổ thụ tạo nên những khoảng


sáng tối đan xen làm nền cho một bức tranh sống
động. Dưới tán cổ thụ, không phải chỉ có sự tương
phản sáng tối, nơi ấy còn có những khóm hoa. Màu
sắc của hoa ban đêm tuy không rực rỡ lắm, nhưng
chúng đã nhuộm màu cho ánh trăng thêm kỳ diệu:
“Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa”
Trăng, cổ thụ và hoa, tuy chỉ là những cái bóng,
nhưng chúng không độc lập với nhau mà hòa quyện
nhau hư hư thực thực làm ngây ngất con mắt thi
nhân.
Bức tranh thiên nhiên tuyệt vời ấy sẽ chưa thể hoàn
hảo nếu thiếu một chi tiết đặc biệt: con người.
Có một người đang ngồi ngắm bức tranh, nhưng
người ấy không ở ngoài bức tranh. Người ấy chính
là một phần của bức tranh!
“Cảnh khuya như vẽ, người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà”
Rất may, có một người chưa ngủ đã "nhìn" thấy bức
tranh tuyệt tác ấy. Nhưng "người chưa ngủ" không
phải vì để ngắm bức tranh, mà vì người ấy còn đang

suy tư nỗi nước nhà.
Bức tranh thiên nhiên tươi đẹp ấy là phần thu nhỏ
của đất nước mến yêu. Non sông thanh bình hoa lệ
thế nhưng còn chưa độc lập. Dân tộc còn đang lao
khổ bởi ngoại xâm. Chiến tranh còn đang đe dọa
cuộc sống của đồng bào... Thế là từ một cảnh đẹp
giản dị, tác giả đã dẫn người đọc đến với tình cảm
yêu thương quê hương đất nước dường bao.
Bài thơ tứ tuyệt gọn gàng, thi tứ chân phương với
ngữ điệu nhẹ nhàng nhưng mang sắc thái của một
thi nhân xuất chúng.
Nếu không phải là tầm nhìn của một lãnh tụ, không
phải là tình cảm của một vĩ nhân, dễ gì có được cảm
quan bao quát và thi hứng tinh tế đến nhường ấy.