Bài giảng ngữ văn 7 bài 27 dùng cụm chủ vị để mở rộng câu luyện tập (tiếp) 3

KIỂM TRA BÀI CŨ
Thế nào là dùng cụm C-V để mở rộng câu? Kể
các trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu?
Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành
phần cụm từ trong câu sau:
Con được bố tha thứ.
Con được bố tha thứ.
C

V


BÀI TẬP 1 (THẢO LUẬN NHÓM): Tìm cụm C-V làm thành
phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho
biết trong mỗi câu, cụm C-V làm thành phần gì?
a) Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa.
(Hồ Chí Minh)
b) Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới
đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng
chim, tiếng suối nghe mới hay.
(Hoài Thanh)
c) Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức
quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bẩy hào nháng và thô kệch bắt
chước người ngoài […]
(Theo Thạch Lam)


BÀI TÂP 1: Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần
cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C-V
làm thành phần gì?

a) Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt,
c

v

CN

c

v

VN

thu hoạch bốn mùa. (Hồ Chí Minh)
2 cụm C-V làm CN và phụ ngữ cho cụm động từ


BÀI TÂP 1: Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần
cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C-V
làm thành phần gì?
b) Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa
VN

CN

C

V

C

cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy
làm V
C
V
đề ngâm vịnh, tiếng chim,
C tiếng suối nghe mới hay.
V

1 cụm C-V làm CN và 3 cụm C-V làm phụ ngữ cho
danh từ “khi”


BÀI TÂP 1: Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần
cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C-V
làm thành phần gì?
c) Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức
C

V

CN
VN
quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bẩy hào nháng và thô kệch bắt
C

V

chước người ngoài […]
(Theo Thạch Lam)

2 cụm C-V làm phụ ngữ cho động từ


BÀI TẬP 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình
bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một
câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần
cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng.
a)Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.
b)Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: ”Cái đẹp là cái có
ích”.
c) Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói
của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một
bản nhạc.


BÀI TẬP 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình
bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một
câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần
cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng.
a)Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.
a) Chúng em học giỏi làm cho cha mẹ và thầy
C

CN

cô rất vui lòng.
V

V

VN

C


BÀI TẬP 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình
bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một
câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần
cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng.
b) Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: “Cái đẹp là cái
có ích”.
b) Nhà văn Hoài Thanh khẳng định rằng cái
CN

VN

đẹp là cái có ích.
V

C


Tiết 111: DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ
RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (tiếp theo)
BÀI TẬP 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một
ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V
làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay
đổi nghĩa chính của chúng.
c) Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người

Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc.
c) Tiếng Việt rất giàu thanh điệu khiến lời nói của
CN

C

V

người Việt Nam ta du dương,trầm bổng như một
C

bản nhạc.

VN

V


* Lưu ý:
Các phụ ngữ của động từ cảm nghĩ(biết,
biết rằng, tin, tin rằng, nghĩ…), động từ
gây khiến,(khiến, khiến cho, làm cho…),
động từ khả năng(muốn, định…), động
từ bị động (bị, được,chịu, mắc phải…)
thường được mở rộng thành cụm C-V.


BÀI TẬP 3 :Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới
đây thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu
hoặc thành phần cụm từ.(Khi gộp có thể thêm hoặc

bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi
nghĩa chính của các câu và vế câu ấy)
a) Anh em hoà thuận,hai thân vui vầy.
c) Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia
sông Đuống”,…ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi
ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.


BÀI TẬP 3 :Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới
đây thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu
hoặc thành phần cụm từ.(Khi gộp có thể thêm hoặc
bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi
nghĩa chính của các câu và vế câu ấy)
a) Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy.
a) Anh em hoà thuận khiến hai thân vui vầy.


BÀI TẬP 3 :Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới
đây thành một câu có cụmC-V làm thành phần câu
hoặc thành phần cụm từ.(Khi gộp có thể thêm hoặc
bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi
nghĩa chính của các câu và vế câu ấy)
c) Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia
sông Đuống”,…ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi
ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.
Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”,
“Bên kia sông Đuống”,…ra đời đã sưởi ấm cho ánh đèn
sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.

CỦNG CỐ
Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần
cụm từ.
1. Mẹ nghĩ rằng con sẽ tiến bộ.
Mẹ nghĩ rằng con sẽ tiến bộ.
C

V

2. Nhà này mái đã hỏng.
Nhà này mái đã hỏng.
C

V


THẢO LUẬN NHÓM

Phân tích cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành
phần cụm từ trong các câu sau:
1.Cái bút bạn tặng tôi rất đẹp
2.Tay ôm cặp nó chay nhanh tới trường.
3.Cái cây này lá vẫn còn tươi.
4.Hoa học giỏi, làm cha mẹ rất vui lòng.


1. Cái bút bạn tặng tôi rất đẹp.
c

v

C

V

=> Cụm c-v là CN để mở rộng câu.

2. Tay ôm cặp, nó chạy nhanh tới trường.
c

v

TN cách thức

C

V

=> Cụm c-v là trạng ngữ cách thức để mở rộng câu.


3. Cái cây này lá vẫn còn tươi.

v

c

C

V

=> Cụm c-v là VN để mở rộng câu.

4. Lan học giỏi làm cha mẹ rất vui lòng.
c

v

động từ

v

c

BN

C

V

=> Cụm c-v là CN và BN để mở rông câu.


TRÒ CHƠI Ô CHỮ
1

M

A

Đ

Ơ

N

3

T

R

A

N

G

4

B

Ô

N

G

Ư

2

5
6
7

C

C

Â

Â

U

U

N

G

Ư

U

B

I

Đ

Ô

N

G

Đ

I

N

H

N

G

Ư

C

Â

U

C

I
H

U

Đ

Ô

N

G

C

Â

U

R

U

T

G

O

N

I

Ê

T

8

C

9

Ô chữ hàng dọc:

 U

Đ

Mở rộng câu

Ă

C

B


DẶN DÒ
. VỀ NHÀ HOÀN THÀNH CÁC BÀI TẬP CÒN LẠI

. CHUẨN BỊ TIẾT SAU LUYỆN NÓI: mỗi tổ làm 1 đề(Tổ 1:đề
1, Tổ 2: đề 2, Tổ 3: đề 3, Tổ 4: đề 4)