TT
1
2
3
4
5
6
7
1
2
3
4
5
6
1
2
3
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
2
3
4
MỤC LỤC
Nội dung
Mục lục
Danh mục chữ viết tắt
Phần I: Phần mở đầu
Lí do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Khách thể và đối tượng nghiên cứu
Giả thiết khoa học
Nhiệm vụ nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Phạm vi đề tài
Phần II: Nội dung
Chương 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn của quản lí công tác bồi dưỡng
đội ngũ giáo viên ở trường Tiểu học.
Vai trò, vị trí của giáo dục và giáo dục Tiểu học
Người giáo viên Tiểu học trong sự nghiệp GD&ĐT thời đại mới
Tầm quan trọng và nguyên tắc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Nội dung bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Các biện pháp cơ bản quản lí công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Vai trò của Hiệu trưởng đối với công tác bồi dưỡng đội ngũ GV
Chương 2: Thực trạng công tác bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường
Tiểu học Tam Hồng1 từ năm 2010 đến 2013.
Vài nét về tình hình địa phương và nhà trường
Thực trạng công tác BD đội ngũ GV ở trường TH Tam Hồng 1
Kết quả của công tác BD đội ngũ GV ở trường TH Tam Hồng 1
Chương 3: Một số biện pháp bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng
đội ngũ giáo viên ở trường Tiểu học Tam Hồng 1
Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác BD đội ngũ GV
Xây dựng quy hoạch đội ngũ
Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Tiểu học
Biện pháp về nội dung bồi dưỡng
Sử dụng tổng hợp nhiều biện pháp và hoạt động bồi dưỡng GV…
Bồi dưỡng GV kết hợp chặt chẽ với việc bồi dưỡng CBQL….
Tăng cường tính thực hành trong phương pháp bồi dưỡng
Đổi mới việc kiểm tra, đánh giá trong và sau mỗi đợt bồi dưỡng
Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho các hoạt động bồi dưỡng GV
Phần III: Kết luận
Kết luận
Kiến nghị
Các biểu bảng
Tài liệu tham khảo và phụ lục
Trang
1
2
3
3
4
4
4
4
5
5
5
5
5
7
9
9
12
13
13
13
17
21
22
22
23
24
25
27
29
29
30
30
31
31
32
34
38
1
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TRONG TIỂU LUẬN
(Sắp xếp theo thứ tự ABC)
Chuỗi kí tự viết tắt
Cụm từ, thuật ngữ được viết tắt
BGH
Ban giám hiệu
BCH
Ban chấp hành
BGD&ĐT
Bộ Giáo dục và Đào tạo
CSTĐ
Chiến sĩ thi đua
CNH, HĐH
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
CĐ, ĐH
Cao đẳng, Đại học
ĐHSP
Đại học Sư phạm
ĐHQG
Đại học Quốc gia
GD
Giáo dục
GDQD
Giáo dục quốc dân
GD&ĐT
Giáo dục và đào tạo
HSG
Học sinh giỏi
PCGDTH - ĐĐT
Phổ cập giáo dục Tiểu học đúng độ tuổi
PCGD
Phổ cập giáo dục
QLNN
Quản lí nhà nước
QLGD
Quản lí giáo dục
XHCN
Xã hội chủ nghĩa
THCS
Trung học cơ sở
TDTT
Thể dục thể thao
TNTP
Thiếu niên tiền phong
UBND
Ủy ban nhân dân
2
PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong “Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kì quá độ lên CNXH – Đại
hội Đảng toàn quốc lần thứ XI ” đã chỉ rõ :“Giáo dục và đào tạo có sứ mệnh nâng
cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nguồn nhân tài, góp phần quan
trọng phát triển đất nước, xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam. Phát triển
giáo dục và đào tạo cùng với phát triển khoa học và công nghệ là quốc sách hàng
đầu; đầu tư cho giáo dục và đào tạo là đầu tư phát triển. Đổi mới căn bản và toàn
diện giáo dục và đào tạo theo nhu cầu phát triển của xã hội; nâng cao chất lượng
theo yêu cầu chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế,
phục vụ đắc lực sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đẩy mạnh xây dựng xã hội
học tập, tạo cơ hợi và điều kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời”.
Vậy để thực hiện được sứ mệnh nặng nề đã nêu trên, rõ ràng giáo dục phải
đổi mới và phát triển theo hướng đa dạng hóa, xã hội hóa. Trong đó, vấn đề xây
dựng và phát triển đội ngũ giáo viên có thể xem là điều kiện tiên quyết cho việc
thực hiện sứ mệnh cao cả mà Đảng, Nhà nước đã giao phó cho Giáo dục và Đào
tạo.Vì vậy, giáo dục phải luôn quan tâm tới vấn đề bồi dưỡng, làm phong phú và
cập nhật kiến thức, sự hiểu biết và năng lực sư phạm cho giáo viên, vì đội ngũ giáo
viên là yếu tố hàng đầu quyết định chất lượng giáo dục.Trong những năm qua,
chúng ta xây dựng được đội ngũ giáo viên tiểu học ngày càng đông đảo, phần lớn
có phẩm chất đạo đức và ý thức chính trị tốt, trình độ chuyên môn nghiệp vụ ngày
càng được nâng cao. Đội ngũ này đã đáp ứng quan trọng yêu cầu nâng cao dân trí,
đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần vào sự nghiệp xây dựng đất nước.
Tuy nhiên trước những yêu cầu mới của sự phát triển giáo dục trong thời kì
mới của đất nước, đội ngũ giáo viên còn có những hạn chế, bất cập về chuyên môn,
nghiệp vụ, trình độ năng lực… đội ngũ giáo viên tiểu học có một lịch sử về trình độ
đào tạo ban đầu rất thấp, đa dạng về nguồn đào tạo, tỉ lệ đạt chuẩn chưa cao. Một
bộ phận giáo viên chưa ý thức được vai trò trách nhiệm của mình đối với sự nghiệp
trồng người. Tình hình trên đòi hỏi phải tăng cường xây dựng đội ngũ nhà giáo một
cách toàn diện. Đây là nhiệm vụ vừa đáp ứng yêu cầu trước mắt, vừa mang tính
chiến lược lâu dài nhằm chấn hưng đất nước. Theo tinh thần Nghị quyết Đại hội
Đảng lần thứ IX, Nghị quyết 40 của Quốc Hội và Chỉ thị 40 của Ban Bí thư mục
tiêu đặt ra là: “Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục được chuẩn
hóa, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng
3
nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà
giáo… đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp CNH - HĐH đất
nước”.
Cùng với giáo dục của cả nước, trường Tiểu học Tam Hồng 1 - Yên Lạc Vĩnh Phúc đã nỗ lực thực hiện nhiệm vụ chính trị của mình với chủ đề năm học
2012 - 2013 vừa qua mà Bộ GD&ĐT đã đề ra :Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và
làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; đẩy mạnh cuộc vận động “Mỗi thầy cô
giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” và phong trào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện học sinh tích cực”.
Nhưng hiện tại đội ngũ giáo viên của trường, bên cạnh những ưu điểm đáng
quý vẫn còn tồn tại những non yếu về chất lượng cần khắc phục kịp thời.
Xuất phát từ nhận thức trên, cũng như qua tìm hiểu thực trạng đội ngũ giáo
viên tiểu học hiện nay nói chung và thực trạng đội ngũ giáo viên tiểu học trường
Tiểu học Tam Hồng 1 - Yên Lạc - Vĩnh Phúc nói riêng, là một P. Hiệu trưởng phụ
trách công tác chuyên môn, tôi lựa chọn vấn đề “Tổ chức chỉ đạo bồi dưỡng giáo
viên Tiểu học” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm năm học 2012 - 3013.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu một số biện pháp quản lí công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo
viên tiểu học ở trường Tiểu học Tam Hồng 1 - Yên Lạc - Vĩnh Phúc nhằm góp
phần thiết thực nâng cao chất lượng đội ngũ cũng như chất lượng dạy học ở nhà
trường, đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới giáo dục Tiểu học trong giai đoạn
hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Đội ngũ giáo viên tiểu học trường Tiểu học Tam
Hồng 1 - Yên Lạc - Vĩnh Phúc.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Tiểu học trường Tiểu học Tam Hồng 1 - Yên Lạc - Vĩnh Phúc.
4. Giả thiết khoa học
Nếu người làm công tác quản lý ở trường Tiểu học có những biện pháp quản
lí , chỉ đạo mang tính hiện thực và khả thi về công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
thì chất lượng đội ngũ giáo viên này sẽ được nâng cao, đáp ứng yêu cầu của sự
nghiệp đổi mới giáo dục.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
4
5.1. Nghiên cứu cơ sở lí luận về công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Tiểu
học.
5.2. Tìm hiểu thực tiễn các biện pháp quản lí công tác bồi dưỡng đội ngũ
giáo viên Tiểu học của cán bộ quản lý trường Tiểu học Tam Hồng 1 - Yên Lạc Vĩnh Phúc.
5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lí công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
tiểu học nói chung và ở trường Tiểu học Tam Hồng 1 - Yên Lạc - Vĩnh Phúc nói
riêng.
6. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện được những nhiệm vụ nghiên cứu đề tài đã sử dụng các nhóm
phương pháp nghiên cứu sau đây:
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí thuyết: Văn bản, Chỉ thị ,Nghị quyết,
giáo trình bồi dưỡng CBQLGD....
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Quan sát, phỏng vấn, điều
tra...
6.3. Các phương pháp hỗ trợ khác: Phân tích, thống kê...
7. Phạm vi đề tài
Do điều kiện thời gian cũng như kinh phí và năng lực có hạn, trong khuôn
khổ của đề tài này, chúng tôi chỉ tiến hành nghiên cứu một số vấn đề về công tác tổ
chức chỉ đạo bồi dưỡng đội ngũ giáo viên tiểu học của trường Tiểu học Tam Hồng
1 - Yên Lạc - Vĩnh Phúc trong thời gian 3 năm trở lại đây. Vì vậy, những biện pháp
mà chúng tôi đề xuất chưa mang tính khái quát cho tất cả các trường Tiểu học. Tuy
nhiên kết quả của đề tài có thể sử dụng cho những trường Tiểu học có điều kiện và
hoàn cảnh như trường Tiểu học Tam Hồng 1.
PHẦN II: NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA QUẢN LÝ CÔNG
TÁC BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
Quản lí nguồn nhân lực trong nhà trường là quản lí con người, quản lí đội
ngũ trong hội đồng sư phạm nhà trường và quản lí công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo
viên là một mặt quan trọng trong quản lí giáo dục ở nhà trường. Muốn thực hiện tốt
công tác quản lí bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Tiểu học thì người cán bộ quản lí
trường Tiểu học cần hiểu rõ về:
1. Vai trò, vị trí của giáo dục và giáo dục Tiểu học
5
Báo cáo chính trị tại Đại hội VIII của Đảng đã ghi: “Lấy việc phát huy
nguồn lực con người là yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững”. Đảng
ta hiểu rằng, muốn có nguồn lực thì phải giáo dục và đào tạo con người (Tổng Bí
thư Đỗ Mười phát biểu tại Đại hội Đảng bộ trường ĐHQG Hà Nội - Nghiên cứu
giáo dục - tháng 4/1998). Đến Đại hội XI của Đảng, trong báo cáo chính trị đã chỉ
rõ nhiệm vụ của giáo dục và đào tạo: “Thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển
và nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo. Đổi mới chương trình, nội dung,
phương pháp dạy và học, phương pháp thi, kiểm tra theo hướng hiện đại; nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện, đặc biệt coi trọng giáo dục lí tưởng, giáo dục
truyền thống lịch sử cách mạng, đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kĩ năng thực
hành, tác phong công nghiệp, ý thức trách nhiệm xã hội. Xây dựng đội ngũ giáo
viên đủ về số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất lượng. Đề cao trách nhiệm của gia
đình và xã hội, phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong giáo dục thế hệ trẻ. Tiếp
tục phát triển và nâng cấp cơ sở vật chất, kĩ thuật cho các cơ sở giáo dục và đào
tạo”.
Như vậy, để thực hiện được nhiệm vụ trên chúng ta phải xây dựng được một
nền giáo dục tiên tiến, nghĩa là chúng ta phải có một hệ thống GDQD lành mạnh,
mà muốn có được một hệ thống GDQD lành mạnh thì yếu tố tiên quyết chính là đội
ngũ làm giáo dục phải có chất lượng, mà muốn có chất lượng thì phải quan tâm chú
ý tới việc đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ giáo viên.
Bậc tiểu học là bậc học có bản sắc riêng và có tính độc lập tương đối. Đây là
bậc học mang tính sư phạm cao, không phụ thuộc nghiêm ngặt vào sự giáo dục
trước đó và các bậc học kế sau đó.
Bậc học tiểu học là bậc học đầu tiên của hệ thống GDQD thuộc nền văn
minh nhà trường của mỗi quốc gia. Bậc tiểu học là bậc học dành cho 100% trẻ em
trong độ tuổi từ 6 đến 14 tuổi cũng có nghĩa bậc tiểu học là bậc dành cho 100% dân
cư và là “bậc học bắt buộc”. Như vậy, từ thế hệ trẻ ngày nay thì toàn dân đều phải
học qua ghế nhà trường Tiểu học.Ngoài ra, “Giáo dục Tiểu học nhằm giúp học
sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về
đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học
THCS (Điều 27 - Luật GD năm 2005)”. Mục tiêu của giáo dục Tiểu học là xây
dựng và phát triển tình cảm, đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và thể chất của trẻ em nhằm
hình thành cơ sở ban đầu cho sự phát triển toàn diện nhân cách con người Việt
Nam XHCN.Bậc Tiểu học còn đem lại cho các em niềm hạnh phúc khi được tới
trường học tập. Tạo những cơ sở ban đầu cơ bản và bền vững cho trẻ em tiếp tục
học lên bậc học tiếp theo, hình thành những cơ sở ban đầu, đường nét ban đầu của
6
nhân cách, những gì thuộc về tri thức và kĩ năng, về hành vi và tính người được
hình thành, định hình ở học sinh Tiểu học sẽ theo suốt cuộc đời mỗi người bởi vì
những gì đã hình thành và định hình ở trẻ em rất khó thay đổi, khó cải tạo lại.
Với trọng trách là “người quyết định chất lượng giáo dục”, là người đặt nền
móng cho sự phát triển nhân cách, là người mẹ thứ hai của học sinh, thực hiện sứ
mệnh cao cả đầy tính nhân văn và trách nhiệm. Người giáo viên Tiểu học phải hội
tụ được một cách đầy đủ những yêu cầu về phẩm chất cũng như năng lực chuyên
môn để thực hiện tốt mục tiêu giáo dục Tiểu học.
2. Người giáo viên Tiểu học trong sự nghiệp giáo dục đào tạo thời đại mới
Ngày 04 tháng 5 năm 2007 của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành
“Chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học” Theo Quyết định số 14/2007/BGD&ĐT
ta thấy đây được xem như chiếc gậy giúp người giáo viên Tiểu học hoàn thiện và
phấn đấu trong cuộc đời làm giáo dục của mình. Do đó, để đạt được chuẩn đã ban
hành thì người giáo viên phải không ngừng tự học, tự bồi dưỡng. Bên cạnh đó thì
công tác quản lí bồi dưỡng đội ngũ chính là chìa khoá đảm bảo, là động lực thúc
đẩy giúp người giáo viên phấn đấu đạt Chuẩn.
Điều 34 Điều lệ trường Tiểu học - Thông tư 41/2010/TT/BGD&ĐT có qui
định rõ nhiệm vụ giáo viên dạy các môn học ở trường Tiểu học:
- Giảng dạy, giáo dục đảm bảo chất lượng theo chương trình giáo dục, kế
hoạch dạy học; soạn bài, lên lớp, kiểm tra, đánh giá, xếp loại học sinh; quản lí học
sinh trong các hoạt động giáo dục do nhà trường tổ chức; tham gia các hoạt động
chuyên môn; chịu trách nhiệm về chất lượng, hiệu qủa giảng dạy và giáo dục.
- Trau dồi đạo đức, nêu cao tinh thần trách nhiệm, giữ gìn phẩm chất, danh
dự, uy tín của nhà giáo, gương mẫu trước học sinh, thương yêu, đối xử công bằng
và tôn trọng nhân cách của học sinh, bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của
học sinh; đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp.
- Học tập, rèn luyện để nâng cao sức khoẻ, trình độ chính trị, chuyên môn,
nghiệp vụ, đổi mới phương pháp giảng dạy.
- Tham gia công tác phổ cập giáo dục tiểu học ở địa phương.
- Thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật và của ngành, các
quyết định của Hiệu trưởng, nhận nhiệm vụ do Hiệu trưởng phân công, chịu sự
kiểm tra, đánh giá của Hiệu trưởng và các cấp quản lí giáo dục.
- Phối hợp với Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, gia đình học sinh và
các tổ chức xã hội liên quan để tổ chức hoạt động giáo dục.
7
Để làm tốt các nhiệm vụ trên thì giáo viên Tiểu học phải được đào tạo ban
đầu, được tuyển chọn, sử dụng, được đào tạo tiếp tục và phải được đào tạo một
cách phong phú, bền bỉ để có đủ tiêu chuẩn về hiểu biết, trình độ, phẩm chất đáp
ứng nhiệm vụ được giao.
*Về hiểu biết:
+ Nắm được đường lối, chủ trương, chính sách, giáo dục của nhà nước và
nắm được những quy chế, quy định của ngành.
+ Có kiến thức cần thiết về chuyên môn, có liên quan đến các môn học và
các hoạt động giáo dục được quy định trong kế hoạch giáo dục Tiểu học.
+ Có kiến thức cơ bản về tâm lý học, giáo dục học, các phương pháp giáo
dục, dạy học tốt.
+ Có kiến thức thực tiễn liên quan đến cộng đồng (lịch sử, ngôn ngữ, phong
cách, tập quán, địa lí, y tế...)
+ Dạy được các môn học, dạy chuyên một số môn học quy định trong
chương trình tuỳ theo yêu cầu của địa phương và trình độ đào tạo, theo đúng các
phương pháp sư phạm (vui chơi lao động, hoạt động Đội TNTP và sao Nhi đồng,
văn nghệ, TDTT).
+ Tuyên truyền, vận động nhân dân phối hợp với chính quyền, đoàn thể, kết
hợp với gia đình trong việc giáo dục học sinh và duy trì sĩ số.
*Về trình độ: (Điều 36, Điều lệ trường Tiểu học - Chuẩn trình độ đào tạo và
chuẩn nghề nghiệp của giáo viên):
1. Chuẩn trình độ đào tạo của giáo viên Tiểu học là có bằng tốt nghiệp trung
cấp sư phạm. Năng lực giáo dục của giáo viên Tiểu học được đánh giá dựa theo
chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học.
2. Giáo viên Tiểu học có trình độ đào tạo trên chuẩn, có năng lực giáo dục
cao được hưởng chế độ chính sách theo quy định của Nhà nước; được tạo điều kiện
để phát huy tác dụng trong giảng dạy và giáo dục. Giáo viên đưa đạt chuẩn trình độ
đào tạo được nhà trường, các cơ quan quản lí giáo dục tạo điều kiện học tập, bồi
dưỡng đạt chuẩn trình độ đào tạo để bố trí công việc phù hợp.
*Về phẩm chất:
+ Gần gũi, yêu thương, tôn trọng và đối xử công bằng với học sinh, an tâm
với nghề dạy học ở Tiểu học.
+ Có ý thức trách nhiệm, tinh thần khắc phục khó khăn, tận tuỵ và sáng tạo
trong lao động sư phạm.
8
+ Gắn bó mật thiết với tập thể sư phạm và với cộng đồng.
+ Sống giản dị, lành mạnh, trung hậu, bao dung, vui tươi, cởi mở.
+ Có tác phong mẫu mực.
+ Ham hiểu biết cái mới, luôn nâng cao trình độ, kĩ năng nghề nghiệp và rèn
luyện tự hoàn thiện nhân cách.
(Quy định về giáo viên và cán bộ quản lí Tiểu học ban hành theo Quyết định
số 3856/GD-ĐT ngày 14 tháng 12 năm 1994 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT).
3. Tầm quan trọng và nguyên tắc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Chất lượng đội ngũ giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và
phụ thuộc vào công tác đào tạo, công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Hai mặt này
gắn bó với nhau một cách chặt chẽ trong một thể thống nhất, trong đó công tác bồi
dưỡng thường xuyên có ý nghĩa đào tạo tiếp tục, là một yêu cầu không thể thiếu
được sau đào tạo ban đầu. Thực tế trong giai đọan hiện nay giáo viên Tiểu học
đang lâm vào tình trạng vừa thừa vừa thiếu, thừa về số lượng, thiếu về chất lượng
đội ngũ cao, không đồng đều về các môn và mất cân đối về cơ cấu, một điều bất
cập nữa là đội ngũ giáo viên còn non yếu về trình độ tay nghề vì có những lúc,
những nơi số giáo viên chưa được đào tạo chuẩn còn khá nhiều. Vì vậy trong công
cuộc đổi mới về sự nghiệp giáo dục đang đứng trước thách thức mới thì vai trò của
người giáo viên rất quan trọng. Họ không ngừng phải trao đổi tích luỹ kiến thức,
kinh nghiệm giảng dạy, cùng với việc mở mang kiến thức mới để tồn tại và đáp
ứng với đòi hỏi to lớn của xã hội. Do đó, việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là việc
làm hết sức cần thiết, công việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chính là phát triển
nguồn nhân lực. Nếu giáo viên yếu về trình độ chuyên môn, yếu về năng lực sư
phạm thì không thể nâng cao chất lượng giáo dục. Vấn đề này lại được khẳng định:
“Để đảm bảo chất lượng của giáo dục và đào tạo phải giải quyết tốt vấn đề thầy
giáo”.
4. Nội dung bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Để đáp ứng tốt giảng dạy chương trình hiện tại, người giáo viên Tiểu học
phải hội tụ đầy đủ 3 yếu tố cơ bản: Phẩm chất đạo đức - Tư tưởng chính trị Kiến thức và kĩ năng sư phạm.Cụ thể là :
a) Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức và lòng nhân ái sư phạm
Khi xây dựng phong cách người thầy phải chú ý tới hai mặt. Đó là thái độ
đối với công việc và cách ứng xử trước những vấn đề, tình huống trong quan hệ với
cấp trên, với đồng nghiệp, với học sinh hoặc tình huống của thế thái nhân tình.
9
Người thầy muốn làm tốt công tác giáo dục phải có tác phong mẫu mực, tôn trọng
và công bằng trong đối xử với học sinh, phải xây dựng uy tín trước học sinh, nhân
dân và xã hội. Dù trong hoàn cảnh nào cũng không được làm hoen ố danh dự của
người thầy. Phải xây dựng thói quen làm việc có kỉ cương, nề nếp, lương tâm, trách
nhiệm. Thông qua bồi dưỡng tư tưởng chính trị cho thầy cô giáo thêm tự hào, gắn
bó với nghề, với trường để tạo động lực phát triển nhà trường.
Bồi dưỡng lòng nhân ái sư phạm đội ngũ giáo viên là nội dung quan trọng
trong công tác bồi dưỡng chất lượng giáo viên. Lòng nhân ái - tình yêu thương con
người là cái gốc của đạo lí làm người. Với giáo viên thì tình yêu thương ấy là cốt
lõi, là cội nguồn sâu xa của lí tưởng nhân văn, là đặc trưng của giáo dục. Tình
thương yêu học sinh là điểm xuất phát của mọi sự sáng tạo sư phạm và làm cho
giáo viên có trách nhiệm cao với công việc. Tình yêu thương học sinh thể hiện
trong các hoạt động dạy học và giáo dục, đó cũng là điểm xuất phát của tình yêu
nghề nghiệp, ý thức, thái độ và tình yêu nghề nghiệp, thấm nhuần khẩu hiệu “Tất
cả vì học sinh thân yêu”.
b) Bồi dưỡng năng lực sư phạm
Đây là một yêu cầu cơ bản, quan trọng trong công tác bồi dưỡng giáo viên.
Năng lực sư phạm bao gồm: năng lực tổ chức quá trình dạy học và tổ chức quá
trình giáo dục. Tri thức khoa học sâu rộng là nền tảng của năng lực sư phạm. Người
giáo viên phải có tri thức khoa học sâu rộng, vững chắc để từ đó phát triển năng lực
sư phạm. Do vậy cần tập trung bồi dưỡng những nội dung cơ bản sau:
- Thường xuyên cung cấp cho giáo viên những điều chỉnh, hoặc đổi mới
trong nội dung hoặc phương pháp giáo dục và dạy học của từng mặt giáo dục, của
từng môn học trong chương trình.
- Bồi dưỡng cho giáo viên năng lực thiết kế giáo án môn học, năng lực ra đề
thi, chấm thi, trả bài.
- Bồi dưỡng cho giáo viên năng lực ứng xử các tình huống trong giảng dạy
và giáo dục.
- Đối với giáo viên chủ nhiệm cần bồi dưỡng năng lực tổ chức các hoạt động
tập thể, năng lực thuyết phục, cảm hoá học sinh.
c) Bồi dưỡng năng lực chuyên môn
Năng lực chuyên môn là nền tảng, là đòn bẩy của năng lực sư phạm. Muốn
có năng lực sư phạm tốt phải có năng lực chuyên môn vững vàng. Bởi “có bột mới
gột nên hồ”.
10
Bồi dưỡng năng lực chuyên môn là bồi dưỡng những nội dung sau:
+ Thường xuyên cung cấp những tư liệu, tài liệu, thiết bị cần thiết liên quan
đến nội dung kiến thức và phương pháp giảng dạy bộ môn.
+ Phát huy, ủng hộ sự sáng tạo của giáo viên trong giảng dạy. Đặc biệt là
hiện đại hoá phương pháp giảng dạy.
+ Tạo điều kiện để giáo viên đúc rút kinh nghiệm giảng dạy.
+ Bồi dưỡng khả năng nắm bắt mục đích yêu cầu từng bài, kiểu bài; có đủ và
vững vàng kiến thức để dạy tất cả các khối lớp.
+ Đánh giá đúng chất lượng giảng dạy của giáo viên, kết quả học tập của học
sinh.
d) Bồi dưỡng năng lực công tác xã hội hoá giáo dục
Phải làm cho giáo viên nắm được nội dung, yêu cầu của xã hội hoá giáo dục
là “khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để toàn xã hội tham gia phát triển
giáo dục. Tạo cơ hội cho mọi người, ở mọi lứa tuổi, mọi trình độ được học thường
xuyên học suốt đời; tiến tới một xã hội học tập”. Đối với trường Tiểu học Tam
Hồng 1, bước đầu nhờ công tác này mà bộ mặt nhà trường có thay đổi, nên phải
tiếp tục bồi dưỡng cho giáo viên năng lực làm công tác xã hội hoá giáo dục.
e) Bồi dưỡng kiến thức khoa học bổ trợ
Trong xu thế toàn cầu hoá, các nước đang mở rộng hợp tác và hội nhập, đặc
biệt bước vào thế kỷ XXI, cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật, nhất là khoa học
công nghệ thông tin đang phát triển như vũ bão, ngoại ngữ và tin học đang trở
thành thứ vũ khí không thể thiếu được đối với sự hợp tác và phát triển. Trong thực
tế nhiều nhà trường, đội ngũ giáo viên trường Tiểu học Tam Hồng 1 đang gặp khó
khăn về trình độ ngoại ngữ và tin học. Vốn ngoại ngữ và tin học nghèo nàn đã cản
trở rất lớn trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy, giáo dục và nhiều hoạt động
khác. Do đó phải tổ chức bồi dưỡng năng lực ngoại ngữ và tin học cho giáo viên.
Phải tổ chức cho giáo viên học ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh để giáo viên biết
đọc, biết viết tiếng Anh, biết sử dụng ở mức độ cần thiết. Phải bồi dưỡng cho giáo
viên hiểu được tin học, biết sử dụng máy vi tính để sử dụng hỗ trợ cho giảng dạy và
các công tác khác.
Sơ đồ( Trang tiếp theo )
11
Sơ đồ:
Nội dung bồi dưỡng
Bồi dưỡng
phẩm chất
đạo đức và
lòng nhân
ái sư phạm
Bồi dưỡng
năng lực
chuyên
môn
Bồi dưỡng
năng lực sư
phạm
Bồi dưỡng
năng lực xã
hội hoá
giáo dục
Bồi dưỡng
năng lực
kiến thức
bổ trợ
5. Các biện pháp cơ bản quản lí công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
a) Tổ chức các hoạt động bồi dưỡng
Phải tạo điều kiện cho giáo viên đi học để đạt Chuẩn hoặc trên Chuẩn ở
trường Sư phạm. Phải động viên khuyến khích giáo viên tham gia các đợt tập huấn
do Sở hoặc Phòng Giáo dục tổ chức nhất là các đợt tập huấn giáo viên dạy chương
trình và sách giáo khoa mới.BGH nhà trường chỉ đạo cho tổ trưởng chuyên môn cải
tiến nội dung và hình thức sinh hoạt tổ chuyên môn, tổ chức hội giảng, hội thi giáo
viên dạy giỏi, tổ chức học tập theo chuyên đề, tổ chức cho giáo viên đi tham quan
các trường điển hình, đầu tư xây dựng tủ sách, tổ chức cho giáo viên nghiên cứu và
ứng dụng khoa học, tổ chức thi làm đồ dùng dạy học, tập huấn sử dụng công nghệ
thông tin trong giảng dạy....
b) Chỉ đạo thực hiện kế hoạch
Phân công, phân nhiệm cho các tổ trưởng tổ chuyên môn phụ trách việc xây
dựng kế hoạch bồi dưỡng trong tổ và yêu cầu mỗi cá nhân xây dựng kế hoạch bồi
dưỡng cho riêng mình.
c) Kiểm tra đánh giá việc bồi dưỡng
BGH cần thường xuyên khuyến khích các tổ chuyên môn và cá nhân thực
hiện đúng kế hoạch bồi dưỡng của bản thân có những điều chỉnh động viên hoặc
phê bình kịp thời đối với những tổ, cá nhân không thực hiện đúng kế hoạch bồi
12
dưỡng, cuối năm nhà trường có tổng kết, đánh giá khen thưởng và có kế hoạch ứng
dụng các kết quả của cá nhân và tập thể.
6. Vai trò của Hiệu trưởng đối với công tác bồi dưỡng đội ngũ GV
Để đạt được mục tiêu phát triển ở trường Tiểu học đội ngũ giáo viên là yếu
tố quyết định chất lượng và hiệu quả giáo dục. Song một yếu tố không kém phần
quan trọng có tính quyết định tập thể nhà trường đi đúng hướng, đạt mục tiêu giáo
dục đó là vai trò của Hiệu trưởng. Ngoài ra Hiệu trưởng còn nhiệm vụ “Tổ chức
học tập, bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên,
cán bộ và nhân viên, quan tâm đến đời sống vật chất, tinh thần cho giáo viên, cán
bộ, nhân viên...”. Do đó, một trong những yêu cầu quan trọng là người Hiệu trưởng
có năng lực chuyên môn vững vàng thì mới quản lí và chỉ đạo chuyên môn toàn
diện ở Tiểu học được. Cần nhấn mạnh rằng, việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên cốt
lõi là nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. Do đó, Hiệu trưởng không chỉ là nâng
cao chất lượng đội ngũ giáo viên bằng cách gửi giáo viên đi học các lớp đào tạo,
bồi dưỡng nâng chuẩn hay tự học các lớp bồi dưỡng chuyên đề, do Trung tâm bồi
dưỡng thường xuyên tổ chức. Mà cốt lõi người Hiệu trưởng phải xây dựng được
công tác bồi dưỡng thường xuyên trên cơ sở những việc làm thường ngày của mỗi
cán bộ, giáo viên. Hiệu trưởng phải tạo ra được một phong trào bồi dưỡng trên cơ
sở phát huy “Nguồn lực tại chỗ” của cá nhân giáo viên.Mặt khác, Hiệu trưởng còn
là người chịu trách nhiệm quản lí toàn bộ hoạt động của nhà trường. (Chương II Điều lệ trường Tiểu học).
Như vậy, muốn thực hiện tốt công tác quản lí bồi dưỡng đội ngũ giáo viên,
người Hiệu trưởng cần quan tâm những vấn đề được nêu trên, cần đầu tư biến
lí thuyết sang thực hành sao cho có hiệu quả. Nghiên cứu tìm hiểu rõ mặt mạnh,
mặt còn hạn chế của đội ngũ, tuỳ tình hình cụ thể để thiết lập kế hoạch, cũng
như lựa chọn nội dung bồi dưỡng phù hợp, trọng tâm với điều kiện của trường
mình.
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC TAM HỒNG 1 TỪ NĂM 2010 ĐẾN 2013.
1. Vài nét về tình hình địa phương và nhà trường
1.1. Vài nét về tình hình địa phương
+ Thuận lợi:
Tam Hồng là địa phương có truyền thống cách mạng, văn hoá, có truyền
thống hiếu học và có nền kinh tế tăng trưởng khá.
13
Nhân dân địa phương cần cù chịu khó, quan tâm tới con em của mình.
Đảng ủy - Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân xã đã có những Nghị quyết
chuyên đề về đầu tư phát triển giáo dục ở địa phương.
+ Khó khăn:
Tam Hồng là một xã thuần nông, nguồn thu nhập của đại đa số nhân dân dựa
vào sản xuất nông nghiệp nên đời sống một phần lớn nhân dân có tiềm lực kinh tế
còn nhiều khó khăn. Một bộ phận khá đông các hộ gia đình tạm rời xa quê hương
đi làm ăn xa, do đó thiếu sự quan tâm đến việc học tập tu dưỡng của con em.
Đội ngũ lãnh đạo địa phương chưa thực sự tâm huyết với giáo dục xã nhà
,cho nên việc đầu tư cơ sở vật chất cho nhà trường còn quá ít dẫn đến CSVC nhà
trường còn quá thiếu thốn, phòng học chưa đủ để dạy học 2 buổi/ngày, phòng chức
năng chưa có, trang thiết bị dạy học chưa đáp ứng tốt yêu cầu nên còn nhiều bất cập
đối với việc nâng cao chất lượng và duy trì số lượng.
Cơ sở vật chất đầu tư cho nhà trường mặc dầu đã được quan tâm nhưng còn
quá ít so với tầm cỡ cho nên đầu tư về xây dựng cơ sở vật chất cho nhà trường còn
quá it, dẫn đến tình trạng quá thiếu thốn về CSVC, phòng học chưa đủ để dạy học 2
buổi/ngày, phòng chức năng chưa có, trang thiết bị dạy học chưa đáp ứng tốt yêu
cầu nên còn nhiều bất cập đối với việc nâng cao chất lượng GD.
1.2. Những nét khái quát về trường Tiểu học Tam Hồng 1
1.2.1. Đặc điểm tình hình nhà trường
+ Thuận lợi:
Trường tiểu học Tam Hồng1 (trước đây là trường Tiểu học Tam Hồng), tiền
thân là trường cấp 1-2 Tam Hồng - Yên Lạc - Vĩnh Phúc được thành lập trên địa
bàn thuộc diện đông dân cư của huyện Yên Lạc.
Trường tiểu học Tam Hồng 1 có diện tích khuôn viên 5494m 2, với 18 phòng
học và 600 em học sinh.Số học sinh, số lớp phù hợp với đặc điểm tình hình địa
phương. Nhà trường đã đạt trường chuẩn Quốc gia mức độ 1, có điều kiện thuận lợi
để phấn đấu đạt trường chuẩn Quốc gia mức độ 2.
Phát huy truyền thống hiếu học, từ khi thành lập đến nay các thế hệ thầy và
trò của nhà trường không ngừng thi đua “Dạy tốt - Học tốt”, vượt qua mọi khó
khăn về vật chất cũng như tinh thần, nâng cao chất lượng giáo dục, đảm bảo chỉ
tiêu cả về số lượng, chất lượng, đưa nhà trường ngày càng lớn mạnh không ngừng.
Đặc biệt trong nhiều năm gần đây chất lượng giáo viên giỏi, học sinh giỏi, chất
lượng toàn diện, chất lượng đại trà và mọi mặt hoạt động của nhà trường tăng cao
14
rõ rệt.100% học của nhà trường được học hai buổi trên ngày, trong đó 58,3% học
sinh sinh hoạt bán trú đảm bảo tốt cho chất lượng dạy học.
Cấp trên và Phòng Giáo dục & Đào tạo Yên Lạc thường xuyên quan tâm, chỉ
đạo đúng lúc và kịp thời.Trường đã được lãnh đạo địa phương có Nghị quyết xây
dựng trường đạt chuẩn Quốc Gia mức độ 2 trong giai đoạn 2010 - 2015 và là
trường trọng điểm về chất lượng mũi nhọn của giáo dục Tiểu học huyện Yên Lạc.
Trường có nền móng là một trường Tiên tiến xuất sắc nhiều năm và đã được
các các cấp từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tỉnh tặng Bằng khen nhiều lần.
Tập thể cán bộ, giáo viên nhà trường đoàn kết, nhất trí một lòng, yêu nghề
nghiệp, tích cực tự bồi dưỡng chuyên môn.
+ Chất lượng giáo dục:
- Tỷ lệ xét HTCTTH của trường hàng năm đạt 100%. Nhà trường được công
nhận hoàn thành PCGDTH - ĐĐT mức 1 năm 1998.
- Học sinh lên lớp thẳng 99,8%.
- 100% học sinh được đánh giá về mặt hạnh kiểm “Thực hiện đầy đủ”.
- Hằng năm có nhiều học sinh đạt danh hiệu học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp
huyện, cấp quốc gia.
Các phong trào khác của nhà trường được giữ vững và hoạt động hiệu quả.
+ Khó khăn:
Còn thiếu 7phòng học nên gần 1/3 số học sinh của nhà trường phải học nhờ
trong các khu dân cư dẫn đến số học sinh ở các lớp không đồng đều nên việc dạy
học của giáo viên và quản lí chất lượng giáo dục của Ban giám hiệu còn gặp khó
khăn.
Kiến thức và phương pháp giảng dạy của giáo viên còn chưa đồng đều.
Nhận thức về giáo dục toàn diện của một số ít giáo viên còn chưa thông suốt
hoặc chưa chuẩn kiến thức, khả năng sư phạm còn non.
Một bộ phận nhỏ học sinh còn lười học so với yêu cầu chưa có phương pháp
học tập tích cực.
Một bộ phận phụ huynh chưa thấm nhuần chủ trương, đường lối, chính sách
của Đảng và Nhà nước, chưa tích cực ủng hộ và cùng với nhà trường trong việc
giáo dục con em mình tiến bộ, nhiều khi còn để con ở nhà đi làm ăn xa, phó thác bỏ
mặc việc học của con em mình cho nhà trường.
15
Cơ sở vật chất đầu tư cho nhà trường còn quá thiếu thốn, phòng học chưa đủ
để dạy học 2 buổi/ngày, phòng chức năng chưa có, trang thiết bị dạy học chưa đáp
ứng tốt yêu cầu nên còn nhiều bất cập đối với việc nâng cao chất lượng .
1.2.2. Đặc điểm tình hình đội ngũ giáo viên
Đội ngũ cán bộ quản lí, giáo viên của nhà trường qua các thế hệ đều năng
động nhiệt tình trong công tác, có tinh thần học hỏi nâng cao trình độ.
Đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, 100% giáo viên có
trình độ đào tạo trên Chuẩn.
Tập thể sư phạm có truyền thống đoàn kết nhất trí, tinh thần trách nhiệm cao.
Đội ngũ giáo viên trong trường có tuổi đời chênh lệch khá rõ, có thể chia
thành bốn thế hệ: thế hệ trên 50 tuổi, thế hệ 40 đến 50 tuổi, thế hệ 30 đến 40 tuổi và
thế hệ 21 đến 30 tuổi. Trong đó thế hệ 30 đến 40 tuổi chiếm đa số.
Năm học 2012 - 2013 nhà trường có:
+ Tổng số cán bộ, GV, nhân viên: 31 đồng chí - Nữ: 28 đồng chí. Trong đó:
+ Cán bộ quản lí: 02 đồng chí - Nữ: 1 đồng chí
+ Trình độ chuyên môn :
- CBQL: 1 Thạc sĩ ; 1 ĐHSP
- Trung cấp lí luận : 2đ/c
- Số CBQL đã học lớp CBQL nhà nước, QLGD : 2đ/c
+ Nhân viên: 02 đồng chí - Nữ: 02 đồng chí.
+ Giáo viên: 27 đồng chí - Nữ: 25 đồng chí. Trong đó :
- Giáo viên văn hóa:
21 đồng chí.
- Giáo viên Âm nhạc: 01 đồng chí.
- Giáo viên Mĩ thuật:
01 đồng chí.
- Giáo viên Thể dục:
01 đồng chí
- Giáo viên Ngoại ngữ: 02 đồng chí.
- Giáo viên Tin học:
01 đồng chí.
- Bình quân GV/lớp = 1,42 giáo viên.
- Trình độ đào tạo trên chuẩn 100%.Trong đó :
- Trình độ ĐHSP: 14 đ/c
- CĐSP : 13 đ/c
16
2. Thực trạng công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Tiểu học ở trường
Tiểu học Tam Hồng 1.
Qua tìm hiểu, khảo sát công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên nhằm nâng cao
chất lượng dạy và học, chúng tôi thấy thực trạng công tác này ở trường Tiểu học
Tam Hồng 1 như sau:
+ BGH đã nhận thức rõ vai trò to lớn của đội ngũ giáo viên đối với sự nghiệp
giáo dục, họ là lực lượng lao động chủ yếu giữ vai trò quan trọng có tính quyết định
đến chất lượng và hiệu quả giáo dục trong nhà trường.
+ BGH đã khẳng định và xác định phải lấy công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo
viên làm giải pháp chính để nâng cao chất lượng giáo dục vì “ Thầy nào trò nấy ”.
Và hơn ai hết, BGH luôn là người đi đầu trong công tác tự học, tự bồi dưỡng nhằm
hoàn thiện và quản lí tốt công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên theo các nội dung
theo như sơ đồ (mục 4 - chương I). Từ những nhận thức đúng đắn đó, nó đã được
thể hiện thông qua những việc làm và những cách thức,những biện pháp cụ thể như
sau:
a) Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức và lòng nhân ái sư phạm
- Phối hợp sức mạnh tổng hợp của các tổ chức trong nhà trường: Chi bộ,
Công đoàn, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh...
- BGH đã quy tụ những nòng cốt của nhà trường, phối hợp để tổ chức tốt các
phong trào tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, tác phong mẫu mực của người thầy giáo
như: “Thi đua dạy tốt”, “Cô giáo như mẹ hiền”, “Trang phục của giáo viên”,…
để giáo viên cùng thảo luận, trao đổi học hỏi rút kinh nghiệm lẫn nhau.
- Đã tổ chức cho giáo viên học tập Nghị quyết, nghe báo cáo, sinh hoạt tập
thể nhằm nâng cao nhận thức cho các nhà sư phạm.
- Khơi dậy trong tập thể sư phạm ý thức phấn đấu rèn luyện, xoá bỏ quan
niệm chỉ cần dạy tốt, không quan tâm đến chính trị, đạo đức, tác phong của người
giáo viên, xây dựng được đội ngũ đồng bộ về mọi mặt.
Như vậy, BGH nhà trường đã tác động tích cực, có hiệu quả đến các tổ chức
trong nhà trường, tạo nên nhịp hoạt động trong guồng máy nhà trường.
b) Bồi dưỡng năng lực sư phạm, bồi dưỡng năng lực chuyên môn
*Các hoạt động chuyên môn:
Quán triệt mục tiêu, nội dung chương trình, nhiệm vụ năm học: Ngay từ đầu
năm học, mọi giáo viên được tự do tranh luận, đề xuất ý kiến về những bất hợp lý
giữa sách giáo khoa và chương trình những điểm không phù hợp với địa phương.
17
Sau đó đi đến thống nhất và cùng triển khai thực hiện bằng những biện pháp hiệu
quả nhất.
+ Thực hiện nền nếp sinh hoạt chuyên môn:
Hoạt động chuyên môn là hoạt động trọng tâm của nhà trường. Trường Tiểu
học Tam Hồng 1 thường sinh hoạt tổ chuyên môn vào chiều thứ năm hàng tuần
trước khi họp chuyên môn, BGH đã làm việc với các tổ, khối trưởng. Đây là những
hạt nhân trong tổ khối. Họ thay mặt BGH chỉ đạo buổi sinh hoạt chuyên môn của tổ
khối mình khi lĩnh hội những nội dung cần triển khai từ BGH.
BGH chỉ đạo thường xuyên cải tiến nội dung sinh hoạt để biến buổi sinh hoạt
đó thành buổi học hỏi, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên, bồi dưỡng về công tác
chủ nhiệm, bồi dưỡng về hoạt động ngoài giờ lên lớp với tinh thần và ý thức tự giác
cao.
+ Bồi dưỡng giáo viên dạy học sinh giỏi và học sinh đại trà:
- BGH sắp xếp những giáo viên có năng lực chuyên môn, giáo viên dạy giỏi
cấp huyện, là những hạt nhân trong tổ để bồi dưỡng học sinh khá,giỏi.
- Phát động giáo viên xây dựng tủ sách nâng cao, có nhiều đầu sách hay, sưu
tầm hệ thống các đề thi học sinh giỏi tỉnh, huyện để nắm bắt được cách thức ra đề.
Từ đó định hướng được nội dung bồi dưỡng triển khai đến giáo viên. Ngoài ra còn
mời một số giáo viên có kinh nghiệm bồi dưỡng ở các trường điển hình tiên tiến
đến báo cáo theo các chuyên đề với kiến thức nâng cao như: phương pháp giảng
dạy các bài toán khó, một số vấn đề về bồi dưỡng học sinh giỏi, chương trình bồi
dưỡng học sinh giỏi môn Toán và môn Tiếng Việt ở Tiểu học. Bồi dưỡng giáo viên
dạy học sinh đại trà: Bồi dưỡng về kiến thức và đổi mới phương pháp giảng dạy
theo hướng tích cực hoá học sinh.
+ Bồi dưỡng theo chuyên đề:
Đây là hình thức tổ chức bồi dưỡng thường xuyên cả năm học. Căn cứ vào
yêu cầu thực tế của nhà trường. Trong năm học 2012 - 2013 nhà trường chủ yếu đi
sâu vào các chuyên đề sau:
- Đổi mới phương pháp dạy học “Đổi mới phương pháp dạy học trong giai
đoạn hiện nay”.
- Chuyên đề cải tiến bài soạn của giáo viên.
- Công tác giáo viên chủ nhiệm giỏi.
- Giải các bài toán khó trong sách giáo khoa. Từ các bài dạy sau đó đưa ra
cách tính tổng quát. Minh hoạ các bài cụ thể, phát triển mở rộng các dạng bài.
18
*Thực hiện kế hoạch thăm lớp, dự giờ, tổ chức hội giảng thi giáo viên dạy
giỏi cho đội ngũ giáo viên.
Qua dự giờ, BGH nhà trường đã phát hiện được những điểm mạnh, điểm yếu
của mỗi giáo viên cũng như học sinh lớp đó.Từ đó phân loại được đối tượng giáo
viên để có kế hoạch bồi dưỡng sát thực. Đặc biệt cần quan tâm chú ý đến những
giáo viên có tay nghề còn non để giúp họ vươn lên.
Song song với việc thăm lớp dự giờ, BGH còn thường xuyên tổ chức hội
giảng, thao giảng thi tay nghề để đánh giá kết quả bồi dưỡng, tự học, tự rèn luyện
nhằm chọn giáo viên giỏi cấp trường đi thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện, cấp tỉnh.
Năm học 2012 - 2013 trường Tiểu học Tam Hồng 1 đã tổ chức các đợt hội
giảng như:
- Hội giảng lấy thành tích chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.
- Hội giảng lấy thành tích mừng Đảng, mừng Xuân.
- Hội giảng chào mừng ngày Quốc tế phụ nữ 08/3.
* Tham gia bồi dưỡng thường xuyên theo các hội thảo chuyên đề do Sở
Giáo dục, Phòng Giáo dục tổ chức và cử giáo viên đi học để nâng chuẩn:
Trong hoạt động này, nhà trường lấy đây là một nội dung làm tiêu chí thi
đua, đánh giá xếp loại giáo viên. BGH nhà trường đã động viên, tạo mọi điều kiện
cho giáo viên tham gia học tập vào các dịp hè, đầu năm học.
Mua sắm thêm tài liệu cho giáo viên và tổ chức trao đổi, hội thảo khi học
xong mỗi chuyên đề, tổng hợp tất cả những thắc mắc của giáo viên,nếuBGH không
giải đáp được thì mời chuyên gia về giải đáp.
*Không ngừng đẩy mạnh phong trào làm và sử dụng đồ dùng dạy học, viết
sáng kiến kinh nghiệm:
Phát động phong trào thi đua “Tự làm và sử dụng đồ dùng dạy học” trong
đội ngũ giáo viên theo từng học kì. Yêu cầu mỗi học kì mỗi giáo viên ít nhất phải
có một đồ dung dạy học có chất lượng, sau đó chấm điểm, xếp loại thi đua và có
giải thưởng của nhà trường.
Chú trọng việc sử dụng đồ dùng trong bài giảng sao cho linh hoạt, có hiệu
quả cao.Khuyến khích giáo viên thường xuyên lên phòng thiết bị tìm giáo cụ trực
quan để có kế hoạch mượn theo tuần nhằm hỗ trợ cho bài giảng đạt chất lượng hơn,
khắc phục được tình trạng dạy chay. Hàng tuần, BGH kiểm tra sổ đăng kí mượn đồ
dùng dạy học của từng giáo viên để đôn đốc, nhắc nhở kịp thời. Đồng thời biểu
dương những giáo viên đi đầu trong phong trào này.
19
Tổ chức cho tất cả giáo viên viết sáng kiến kinh nghiệm sau các đợt hội
giảng theo các vấn đề mà giáo viên chọn và đăng kí từ đầu năm.
c) Bồi dưỡng năng lực công tác xã hội hóa giáo dục
Để làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, duy trì tốt mối quan hệ và sự phối
hợp giữa “Gia đình - Nhà trường - Xã hội” trong công tác giáo dục học sinh nên
năng lực công tác xã hội hoá của giáo viên là vô cùng quan trọng, với tính chất đặc
thù của địa phương là vùng nông thôn yêu cầu công tác xã hội hoá ở đây chính là
công tác vận động phụ huynh, địa phương cùng tham gia công tác giáo dục, và từng
bước một quan tâm đến việc học của con em họ.Như vậy để đạt được mục đích đó
thì nhà trường đã tổ chức cho giáo viên học tập kinh nghiệm cách vận động tiếp
xúc với dân, đưa công tác vận động nhân dân, học sinh vào nội dung thi đua. Qua
đó, đa số cán bộ, giáo viên đều thực hiện tốt công tác dân vận.
d) Bồi dưỡng kiến thức khoa học bổ trợ
Cử người có năng lực về tin học tham gia và tập huấn lại các nội dung về tin
học mà Phòng, Sở tổ chức. Tổ chức các buổi tự bồi dưỡng về vi tính (như cách
soạn giáo án Power point, cách soạn giáo án điện tử, lập văn bản trên máy...).
Tạo điều kiện cho cán bộ giáo viên tham gia các lớp học lấy chứng chỉ tin
học và Anh văn. Đưa công tác bồi dưỡng kiến thức tin học vào kế hoạch bồi dưỡng
chuyên môn hàng tuần của giáo viên.
Tuyên truyền đội ngũ tự giác cập nhật thông tin mới nhất liên quan đến nghề
nghiệp qua các tập san, sách báo, qua mạng...
e) Quan tâm đến đời sống vật chất, tinh thần của giáo viên
Phối hợp với công đoàn nhà trường để động viên thăm hỏi, giúp đỡ kịp thời
khi giáo viên gặp khó khăn, hoạn nạn với tinh thần “Lá lành đùm lá rách”, “Phụ
nữ giúp nhau làm kinh tế ”...,tạo nên một tập thể đoàn kết nhất trí cao.
Tham mưu với chính quyền địa phương hỗ trợ kinh phí để đưa giáo viên đi
tham quan học hỏi các đơn vị trường điển hình tiên tiến.
Đảm bảo chế độ nghỉ hè cho giáo viên theo đúng quy định. Giải quyết các
chế độ tiền lương một cách đầy đủ, kịp thời.
g) Đẩy mạnh công tác thi đua khen thưởng
Thực hiện khen đi đôi với thưởng, khen thưởng đúng ngườ,i đúng việc nên
đã tạo được niềm tin, khích lệ sự cố gắng, nỗ lực của cán bộ, giáo viên, nhân viên.
Bằng các nguồn kinh phí trong nhà trường trích ra để phục vụ cho công tác thi đua
khen thưởng. Bên cạnh đó, tích cực tham mưu với cấp trên, chính quyền địa
20
phương, các tổ chức xã hội, các thành phần kinh tế hỗ trợ kinh phí cho công tác thi
đua khen thưởng trong nhà trường.
3. Kết quả của công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Tiểu học ở trường
Tiểu học Tam Hồng 1
- Trình độ đào tạo của giáo viên được nâng cao, không còn giáo viên dưới và
đạt Chuẩn. Đến năm học 2012 - 2013, nhà trường đã có100% giáo viên đạt trình
độ đào tạo trên chuẩn. Trong đó trình độ ĐHSP đạt 51,9%
- Chất lượng giáo dục và đào tạo của nhà trường tăng cao rõ rệt.
- Năm học 2011 - 2012 số học sinh đạt danh hiệu học sinh giỏi cấp quốc gia
là 02 em, HSG cấp tỉnh là 26 em, HSG cấp huyện là 17 em; HSG cấp trường là 83
em. Chất lượng HSG của nhà trường được xếp thứ 02/20 trường trong toàn huyện.
Số học sinh đạt danh hiệu HSG là 234 em, số học sinh đạt danh hiệu học sinh tiên
tiến là 203 em, số học sinh khen một mặt là 13 em.Chất lượng qua khảo sát đầu vào
lớp 6 đạt điểm TB trở lên 100% ( trong đó khá + giỏi đạt 91 % ).Chất lượng Vở
sạch chữ đẹp được giữ vững ổn định. Các phong trào như văn nghệ , TDTT...cũng
được xếp vào tốp đầu trong các trường của huyện.
- Về giáo viên : Đạt danh hiệu CSTĐ cấp tỉnh : 01đ/c; CSTĐ cấp huyện: 06
đồng chí; giáo viên dạy giỏi cấp trường: 06 đồng chí.
- Tình hình bồi dưỡng và kết quả giảng dạy của giáo viên trường Tiểu học
Tam Hồng 1 (Xem biểu 6).
- Chất lượng giáo dục và đào tạo học sinh Tiểu học qua các năm (Xem biểu
7). Nhà trường luôn quan tâm đến việc rèn chữ giữ vở sạch của học sinh.
*Những tồn tại và hạn chế trong công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Tiểu học ở trường Tiểu học Tam Hồng 1:
- Một số giáo viên do sức khỏe yếu, do hoàn cảnh gia đình vẫn chưa nhiệt
tình trong công tác dạy học, không đầu tư sâu vào chuyên môn.
- Nội dung bồi dưỡng thực sự chưa phong phú, chưa đi sâu bồi dưỡng cho
giáo viên về năng lực và kĩ năng sư phạm. Nhiều lúc còn mang tính hình thức.
- Chưa chú trọng khâu thực hành trong việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên.
- Chưa chú trọng bồi dưỡng sâu về công tác xã hội hoá giáo dục và công
nghệ thông tin.
- Việc kiểm tra đánh giá trong và sau mỗi đợt bồi dưỡng còn hạn chế, có lúc
còn sa vào bệnh thành tích, cào bằng.
21
- Việc hỗ trợ kinh phí bồi dưỡng chưa tương xứng với sự nỗ lực của giáo
viên.
Nhận xét chung:
Qua tìm hiểu và khảo sát thực trạng công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Tiểu học của trường Tiểu học Tam Hồng1, tôi thấy rằng: Công tác bồi dưỡng đội
ngũ giáo viên ở trường thực sự đã được thúc đẩy khá mạnh. Nhà trường đã nhận
thức một cách đầy đủ vai trò, vị trí, tầm quan trọng của việc bồi dưỡng thường
xuyên cho đội ngũ giáo viên Tiểu học của trường mình để không ngừng vươn lên
đáp ứng yêu cầu cao của nhà trường. Về nội dung hình thức bồi dưỡng tương đối
đa dạng, đã đem lại không khí sôi nổi, tự giác trong phong trào bồi dưỡng, tự bồi
dưỡng của giáo viên làm cho chất lượng đội ngũ giáo viên của nhà trường ngày
một đi lên.
Tuy nhiên để đáp ứng với sự đổi mới của đất nước hiện nay và sự phát triển
của nhà trường, phấn đấu nâng cao chất lượng dạy học, đạt trường loại tốt thì cần
phải có sự nỗ lực phấn đấu cao hơn, phải tích cực đầu tư, bồi dưỡng nhiều hơn nữa
để giữ vững trình độ phát triển đã có và có sự phát triển tiếp theo nhằm đáp ứng
mức cao hơn nữa để đưa chất lượng giáo dục của nhà trường ngày một đi lên.
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG
NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TIỂU HỌC
Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC TAM HỒNG 1
Xuất phát từ cơ sở lí luận và qua thực tế tìm hiểu ở trường Tiểu học Tam
Hồng 1, cũng như về thực trạng đội ngũ giáo viên Tiểu học nói chung và quán triệt
Nghị quyết 02 BCH Trung ương Đảng khoá VIII về giáo dục, tôi đề xuất một số
biện pháp về công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giảng
dạy và giáo dục cũng như nâng cao trình độ cho đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu
của thời đại và mục tiêu phát triển giáo dục như sau :
1. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng đội
ngũ giáo viên
Đây là biện pháp quan trọng, vì muốn làm được việc gì thì trước hết tư tưởng
phải thông suốt thì công việc mới có hiệu quả. Trường Tiểu học Tam Hồng 1 nhận
thức rằng trong ngành giáo dục đội ngũ giáo viên là lực lượng đông nhất, là lực
lượng chủ yếu có tính quyết định đến chất lượng trong nhà trường. Vậy nhà trường
phải tìm cách tác động đến giáo viên nhằm giúp cho giáo viên nhận thức được tầm
quan trọng của công tác bồi dưỡng với chính bản thân mỗi giáo viên và mục tiêu
phát triển của trường Tiểu học giai đoạn từ nay đến năm 2015.
22
Về biện pháp này có thể tổ chức theo những hình thức sau:
Nhà trường tổ chức cho giáo viên học tập Nghị quyết của Đảng, Thông tư,
Chỉ thị về mục tiêu phát triển giáo dục và đào tạo ngay từ đầu năm học, đồng thời
cụ thể hoá các văn bản trên, gắn trách nhiệm với mỗi cá nhân. Mặt khác trang bị
đầy đủ cho giáo viên những tài liệu liên quan như: Luật giáo dục, Điều lệ trường
Tiểu học, Luật bảo vệ chăm sóc trẻ em... để giáo viên tham khảo nghiên cứu, tổ
chức hội thảo chuyên đề cho giáo viên sau đó cho giáo viên viết thu hoạch và đề
xuất ý kiến nguyện vọng của bản thân về công tác bồi dưỡng của mình.
2. Xây dựng quy hoạch đội ngũ:
Đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục, đặc biệt là Hiệu trưởng có tầm quan trọng
quyết định sự phát triển của đơn vị. Vì vậy, đồng thời với kế hoạch đào tạo - bồi
dưỡng đội ngũ giáo viên Tiểu học cần phải xây dựng kế hoạch đào tạo,bồi dưỡng
đội ngũ cán bộ quản lí đương chức và kế cận đảm bảo đủ năng lực, thành thạo
nghiệp vụ để tổ chức, điều hành có chất lượng, hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ
giáo dục của nhà trường Tiểu học theo chủ trương đổi mới chương trình giáo dục
Tiểu học.
Quy hoạch nhằm chuẩn bị đội ngũ cho tương lai. Việc xây dựng quy hoạch
đội ngũ giúp BGH nhà trường định hướng, trên cơ sở đó dự kiến những biến động
về nhân lực có thể xảy ra để có kế hoạch bổ sung kịp thời (nghỉ hưu, thuyên
chuyển, sinh đẻ, đi học...). Có tầm nhìn chiến lược về việc phát triển đội ngũ giáo
viên để đáp ứng đòi hỏi của xã hội, cũng như đón trước được sự phát triển giáo dục
của địa phương, của ngành trong việc xây dựng trường Tiểu học chuẩn Quốc gia
trong thế kỉ XXI.
Để xây dựng tốt chiến lược phát triển đội ngũ giáo viên Tiểu học Tam Hồng
1 đủ về số lượng, mạnh về chất lượng thì chúng ta cần :
- Phải quán triệt các chỉ tiêu của Bộ Giáo dục và Đào tạo về phát triển giáo
dục Tiểu học trong thời kì CNH - HĐH.
- Căn cứ vào kế hoạch thời gian năm học 2012-2013 của UBND tỉnh Vĩnh
Phúc.
- Căn cứ vào Chiến lược phát triển giáo dục của UBND huyện Yên Lạc,
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Lạc cũng như Chiến lược phát triển giáo
dục địa phương của UBND xã Tam Hồng, phấn đấu giữ vững trường Chuẩn quốc
gia mức độ 1 và xây dựng trường Tiểu học đạt Chuẩn quốc gia mức độ 2.
23
Xây dựng quy hoạch (chiến lược) đảm bảo tính thiết thực và khả thi, hoàn
thành quy hoạch trước khi vào năm học mới. (Xây dựng đề án về số lượng đội ngũ,
xác định chất lượng đội ngũ để có hướng bồi dưỡng đội ngũ xuyên suốt năm học).
Quy hoạch cần được trao đổi thống nhất ý kiến với Trưởng Phòng giáo dục
và đào tạo huyện Yên Lạc ,nhất là những dự định quan trọng như: Đề đạt đi học,
tiếp nhận và thuyên chuyển, sau đó phải được bàn và thông qua Chi bộ Đảng nhà
trường.
3. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Tiểu học
Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là một quá trình liên tục trải suốt cuộc đời nghề
nghiệp của mỗi người trong mọi lĩnh vực nhằm hoàn thiện nhân cách và nâng cao
trình độ nghề nghiệp để sao cho họ có thể duy trì được động lực và lòng nhiệt tình,
cập nhật hoá những kiến thức và kĩ năng nghề nghiệp.
Khi lập kế hoạch phải căn cứ vào các văn bản pháp quy của Bộ quy định về
tỉ lệ giáo viên, căn cứ vào những quy định hướng dẫn của địa phương, căn cứ vào
nội dung, kế hoạch đào tạo và thực trạng của trường phải tiến hành phân tích tình
hình, điều tra đội ngũ giáo viên từng thời kì về hoàn cảnh, trình độ và chất lượng
giảng dạy cụ thể các môn học để điều chỉnh kịp thời nội dung bồi dưỡng. Xây dựng
màng lưới tổ trưởng, tổ phó, phân công giáo viên đứng lớp phù hợp với năng lực và
khả năng chuyên môn. Nhằm hỗ trợ bồi dưỡng lẫn nhau trong đội ngũ giáo viên.
3.1. Xây dựng kế hoạch dài hạn (bồi dưỡng nâng Chuẩn)
- Phân loại giáo viên để xác định nhu cầu bồi dưỡng cho từng loại đối tượng.
- Xác định rõ ràng năm học tới (hoặc kế hoạch 2 hay 3 năm tới) sẽ bồi dưỡng
nâng cao trình độ bao nhiêu người? lên trình độ nào? cách thức xử lí công việc
trong thời gian có đối tượng được đi nâng cao trình độ ra sao?
3.2. Kế hoạch ngắn hạn
Hàng năm, hàng kì, qua việc kiểm tra đánh giá, xếp loại từng giáo viên, kết
hợp với nhu cầu thực tế đội ngũ giáo viên mà BGH xây dựng một kế hoạch bồi
dưỡng cụ thể như:
Bồi dưỡng cập nhật những kiến thức khoa học - kĩ thuật mới, kết hợp với
thực hành.
Bồi dưỡng khắc phục những điểm còn yếu của đội ngũ giáo viên như kiến
thức về chuyên môn, về phương pháp giảng dạy mới, kĩ năng tổ chức hoạt động
giáo dục... thông qua các hình thức tổ chức, chuyên đề, báo cáo kinh nghiệm, hội
thảo khoa học.
24
Có chế độ khen thưởng kịp thời về vật chất và tinh thần đối với tập thể (tổ,
khối) và cá nhân đạt kết quả cao trong quá trình bồi dưỡng.
Coi trọng mặt bằng lao động khi có số giáo viên được cử đi bồi dưỡng (dài,
ngắn hạn) để có những biện pháp bổ sung giáo viên nhằm đảm bảo chất lượng dạy
và học.
Có kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên một cách phù hợp gắn với chương
trình tiểu học mới, bồi dưỡng nâng chuẩn bằng nhiều hình thức (tại chức, chuyên
tu, từ xa).
Qua khảo sát thăm dò ý kiến tại Hội nghị Hiệu trưởng của huyện Yên Lạc Vĩnh Phúc. Kết quả 100% đều cho rằng việc lập kế hoạch bồi dưỡng giáo viên là
việc làm cần thiết đối với người quản lí.
4. Biện pháp về nội dung bồi dưỡng
4.1. Bồi dưỡng về tư tưởng chính trị: Đây là việc làm quan trọng nhằm nâng
cao nhận thức về thế giới quan, nhân sinh quan cho giáo viên và tạo sự nhạy bén,
sự mẫn cảm và khả năng thích ứng về mặt xã hội trong công cuộc đổi mới hiện nay.
Việc bồi dưỡng nhận thức, phẩm chất và nhân cách cho giáo viên được tiến
hành cụ thể, thiết thực, bằng nhiều hình thức, đảm bảo đúng đường lối của Đảng,
Nhà nước và của ngành. Đây là điểm mẫu chốt đầu tiên để giáo viên hiểu đúng và
thấu suốt trong quá trình bồi dưỡng.
4.2. Xác định mục đích và đối tượng bồi dưỡng
Mục đích bồi dưỡng: Giúp giáo viên nắm được hệ thống những quan điểm
chỉ đạo việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa, nắm vững mục tiêu, nội dung,
kế hoạch dạy học những quan điểm mới và khó trong nội dung sách mới, đồng thời
nắm vững phương hướng và cách thức đổi mới phương pháp dạy học theo hướng
phát huy tính tích cực của học sinh.
Đối tượng bồi dưỡng: Việc bồi dưỡng nhằm vào đối tượng quan trọng nhất là
đội ngũ giáo viên trực tiếp đứng lớp - lực lượng chủ yếu thực hiện chương trình và
sách giáo khoa mới.
4.3. Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên trực tiếp đứng lớp - yếu tố quyết định thực
hiện tốt nhiệm vụ dạy học theo chương trình Tiểu học mới
Việc thực hiện giảng dạy chương trình mới, thực hiện đổi mới phương pháp
dạy học ở Tiểu học là một vấn đề hết sức bức xúc, đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của các
thầy gáo cô giáo. Để làm tốt nhiệm vụ này cần làm một số công việc sau:
- Tổ chức các lớp tập huấn rộng rãi với tất cả các GV trực tiếp đứng lớp.
25