Siªu ©m èng tiªu ho¸
Bs. NguyÔn Duy Trinh
Khoa chÈn ®o¸n h×nh ¶nh- BV B¹ch Mai
Đại cương
Là một kỹ thuật thăm khám khó khăn.
Phụ thuộc:
Người làm
Phương tiện.
Tình trạng ống tiêu hoá
Ngày càng được áp dụng rộng rãi do:
Máy móc
Tiện ích của siêu âm
ChuÈn bÞ bÖnh nh©n
• Tèt nhÊt thùc hiÖn vµo buæi s¸ng.
•D¹ dµy.
•Ruét non
•§¹i trµng.
•Siªu ©m cÊp cøu.
•Lu«n ph¶i tiÕn hµnh siªu ©m toµn thÓ æ bông tríc.
Phương tiện
Đầu dò thông thường thăm khám toàn thể ổ bụng
(3,5MHz).
Thăm khám ống tiêu hoá bằng đầu dò tần số cao.
BN gầy: 7.5- 10MHz
Bệnh nhân béo và phần sâu: 3.5- 5 MHz.
Doppler: Mạch máu, tưới máu
Giải phẫu thành ống tiêu hoá
4 lớp: Từ trong ra ngoài
Niêm mạc (biểu mô, mô liên kết và cơ niêm).
Lớp dưới niêm mạc
Lớp cơ: Vòng ở trong, dọc ở ngoài.
Lớp thanh mạc.
Gi¶i phÉu thµnh èng tiªu ho¸
C¸c líp thµnh ruét trªn S©
Lßng ruét
T¨ng
N. M¹c
Gi¶m
Díi N m¹c
T¨ng
Líp C¬
Thanh m¹c
Gi¶m
Cã 5 líp.
T¨ng
Gi¶i phÉu siªu ©m
Thăm khám
Chú ý: Thăm khám toàn thể ổ bụng sau đó tập
trung phần ống tiêu hoá.
Thực quản:
Đoạn cổ
Đoạn bụng
Đoạn ngực
Phối hợp nuốt >> Nhu động.
Thùc qu¶n cæ
Thùc qu¶n bông
Dạ dày
Hai thì: Dạ dày rỗng và dạ dày sau uống nước.
Bình thường: Dạ dày rỗng sau nhịn ăn, uống 12h.
Dạ dày căng: Cấu trúc lớp ở thành.
Đánh giá: Thành, Nhu động, Hoạt động môn vị.
Thay đổi tư thế bệnh nhân.
Môn vị
D¹ dµy
ruột
Thăm khám tốt nhất khi đầy nước.
Thăm khám theo trục ngang và dọc.
Kỹ thuật ép đầu dò.
ép từ từ tăng dần
Mục đích: Đẩy quai ruột ra xa
Đẩy hơi trong quai ruột
Giảm k/c đầu dò- cấu trúc cần thăm khám
Đánh giá khả năng ấn xẹp: Rất quan trọng
ruột non
Hỗng tràng và hồi tràng
Thăm khám theo trục ngang và dọc.
Thăm khám tốt nhất khi đầy nước.
Tuỳ theo lượng dịch và hơi bên trong mà có các hình
ảnh khác nhau.
ruét non
Ruét chøa nhiÒu
h¬i
ruét non
Ruét chøa nhiÒu
dÞch
ruét non
Lßng ruét rçng
Manh tràng và đại tràng
Đặc điểm: Vị trí, kích thước, nhu động, ngấn ngang,
thành phần bên trong.
Cách thăm khám:
Đường bụng, tầng sinh môn, đường âm đạo.
®¹i trµng
§¹i trµng b×nh thêng
Ruét thõa
• VÞ trÝ xuÊt ph¸t: §¸y manh trµng, lu«n díi van håi
manh trµng.
• Th¨m kh¸m
• RT b×nh thêng:
•KhÈu kÝnh, thµnh.
•CÊu tróc líp cña èng tiªu ho¸ thµnh ph©n c¸ch
nhau râ rÖt.
•Ên xÑp
Ruét thõa
RT b×nh thêng
®¸nh gi¸ kÕt qña
1. Thµnh èng tiªu ho¸
2. KhÈu kÝnh vµ nhu ®éng
3. Thµnh phÇn trong ruét
4. BÊt thêng xung quanh èng tiªu ho¸
5. Siªu ©m Doppler
Thµnh ruét
1. Dµy thµnh ruét
Nguyªn nh©n:
Viªm: C¸c bÖnh lý viªm hoÆc tiÕp xóc æ viªm.
U: C¸c lo¹i u lµnh vµ ¸c tÝnh.
M¹ch m¸u: ThiÕu m¸u ruét.
H×nh bia hay gi¶ thËn