phân tích nội dung công tác kế toán các khoản phải trả về mặt lý luận và thực tiễn tại công ty CP công nhiệp á châu
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (488.42 KB, 69 trang )
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
TÓM LƯỢC
Trong cơ chế thị trường hiện nay, đứng trước sự bùng nổ về kinh tế cùng với
sự cạnh tranh gay gắt của các doanh nghiệp và do nhu cầu của xã hội ngày càng
đa dạng, đòi hỏi các donh nghiệp phải củng cố và hoàn thiện hơn nếu muốn tồn tại
và phát triển.
Người lao động đóng vai trò rất quan trọng trong việc tái tạo của cải vật chất
cho xã hội nói chung và quá trình sản xuất kinh doanh. Đặc biệt việc tổ chức kế
toán tiền lương và các khoản trích theo lương luôn là yếu tố hàng đầu đảm bảo
cuộc sống cho công nhân trong quá trình làm việc của họ tại công ty.
Gắn chặt với tiền lương là các khoản trích theo lương bao gồm: BHXH,
BHYT, KPCĐ, BHTN. Đây là các quỹ xã hội thể hiện sự quan tâm của toàn xã hội
đến từng thành viên.
Kế toán các khoản thanh toán với người lao động là một đề tài không mới
song đây là vấn đề mà được hầu hết các doanh nghiệp đề cập tới vì nó liên quan
tới lợi ích của người lao động cũng như sự phát triển của doanh nghiệp.Trong
phạm vi kiến thức có hạn của mình, em chỉ tập trung nghiên cứu và hệ thống hoá
những lý luận về tiền lương, tiền công, các khoản phải trả và các khoản trích theo
lương của người lao động theo các văn bản pháp luật và quy định hiện hành. Đồng
thời,qua quá trình khảo sát tại Công ty CP Công Nghiệp Á Châu, em đi sâu nghiên
cứu thực trạng để từ đó rút ra các kết luận và đưa ra các đề xuất khắc phục những
tồn tại trong kế toán các khoản thanh toán với người lao động.
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
i
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
LỜI CẢM ƠN
Việc hạch toán các khoản phải trả cho người lao động và các khoản trích theo
tiền lương tại các doanh nghiệp là một công việc ít nghiệp vụ và khá đơn giản. Tuy
nhiên, để việc hạch toán vừa là công cụ đắc lực của nhà quản lý, vừa là chỗ dựa cho
NLĐ thì không phải doanh nghiệp nào cũng làm được. Nhất là trong bối cảnh hiện
nay, đất nước ta đang bước vào thời kỳ đổi mới, sự hội nhập kinh tế diễn ra ngày
càng mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực, đòi hỏi việc hạch toán phải trả và các khoản trích
theo tiền lương của NLĐ phải hoàn thiện hơn nữa để đáp ứng nhu cầu của xã hội.
Nhận thức được tầm quan trọng của đề tài nghiên cứu, với sự giúp đỡ tận tình
của PGS. TS Đoàn Vân Anh cùng sự chỉ bảo của các anh chị trong phòng kế toán
của Công ty CP Công Nhiệp Á Châu, em đã mạnh dạn chọn và hoàn thiện khoá luận
với đề tài: “ Kế toán các khoản thanh toán với người lao động tại Công ty CP Công
Nhiệp Á Châu”. Do sự hiểu biết và trình độ còn hạn chế, bài viết của em chắc chắn
còn nhiều thiếu sót, em rất mong nhận được sự chỉ dẫn và góp ý của thầy cô và bạn
đọc để bài khoá luận của em được hoàn thiện hơn.
Một lần nữa em xin cảm ơn PGS. TS Đoàn Vân Anh và các anh chị trong
phòng kế toán của Công ty CP Công Nhiệp Á Châu đã giúp đỡ em hoàn thành bài
khoá luận này.
Em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên
Phạm Thị Thanh Thủy
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
ii
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
MỤC LỤC
Sơ đồ 11: Sơ đồ trình tự luân chuyển chứng từ hạch toán........................viii
1.1 Nội dung các khoản thanh toán với người lao động và nhiệm vụ kế
toán.......................................................................................................................5
1.1.1.Nội dung các khoản thanh toán với người lao động..............................5
1.1.1.1 Tiền lương, quỹ tiền lương...................................................................5
* Phụ cấp lương.................................................................................................6
* Tiền thưởng:....................................................................................................7
* Thu nhập của người lao động.......................................................................7
1.1.2 Quy định hiện hành về các khoản trích theo tiền lương......................8
1.1.2.1 Quỹ bảo hiểm xã hội.............................................................................8
1.1.2.2 Quỹ bảo hiểm y tế.................................................................................8
1.1.2.3 Kinh phí công đoàn................................................................................8
1.1.2.4 Bảo hiểm thất nghiệp.............................................................................8
1.1.3 Nhiệm vụ kế toán các khoản thanh toán với NLĐ.................................9
1.2. Kế toán các khoản thanh toán với người lao động theo quyết định số
15/2006 QĐ-BTC.................................................................................................9
1.2.1.Chứng từ sử dụng......................................................................................9
1.2.1.1 Chứng từ sử dụng để tính tiền lương cho người lao động...............9
- Chứng từ để tính trả lương theo thời gian là “Bảng chấm công”- Mẫu số
01-LĐTL...............................................................................................................9
- Cơ sở chứng từ để tính trả lương sản phẩm là “Phiếu xác nhận sản
phẩm hoặc công việc hoàn thành”- Mẫu số 06-LĐTL...................................9
- Ngoài ra kế toán còn sử dụng một số chứng từ sau:....................................9
+ Phiếu báo làm thêm giờ- Mẫu số 07-LĐTL.................................................9
+ Hợp đồng giao khoán-Mẫu số 08- LĐTL.....................................................9
+ Biên bản điều tra tai nạn lao động-Mẫu số 09- LĐTL...............................9
+ Bảng phân bổ tiền lương-BHXH...................................................................9
1.2.1.2 Chứng từ để tính và trích BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ..................9
- Bảng phân bổ lương- BHXH...........................................................................9
- Biên bản điều tra tai nạn lao động (mẫu số 09- LĐTL)..............................9
- Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH ( mẫu số 03- LĐTL).................9
- Phiếu nghỉ hưởng BHXH (mẫu số 03- LĐTL)..............................................9
- Bảng thanh toán BHXH (mẫu số 04- LĐTL).................................................9
- Chứng từ thanh toán gồm: phiếu chi, giấy báo nợ của ngân hàng..............9
1.2.2.Tài khoản sử dụng và phương pháp hạch toán....................................10
1.2.3 Sổ kế toán.................................................................................................14
1.2.3.1. Hình thức kế toán nhật ký chung......................................................14
1.2.3.2. Hình thức kế toán Nhật ký – Sổ cái................................................15
1.2.3.3. Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ...................................................16
1.2.3.4 Hình thức kế toán nhật ký chứng từ..................................................16
2.1. Tổng quan tình hình và ảnh hưởng nhân tố môi trường đến kế toán
các khoản thanh toán với người lao động tại Công ty CP Công Nghiệp Á
Châu....................................................................................................................18
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
iii
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
2.1.1 Tổng quan về Công ty..............................................................................18
2.1.1.1 Đặc điểm tổ chức quản lý hoạt động kinh doanh tại Công ty CP
Công Nhiệp Á Châu ..........................................................................................18
a) Giới thiệu chung về Công ty........................................................................18
Tên Tiếng Việt : CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHIỆP Á CHÂU....................18
Tên Tiếng Anh : A CHAU INDUSTRIAL JOINT STOCK COMPANY.......18
Tên viết tắt : ASINCO......................................................................................18
Địa chỉ : Số 67, dẫy A1, TT sở GD, ngõ 106 Hoàng Quốc Việt, xã Cổ
Nhuế, Huyện Từ Liêm.....................................................................................18
MST : 0102102459.............................................................................................18
Điện thoại : 0437556766 – DĐ : 0977540599 - Fax : 0437541980............18
Website : http.www.asinco.info.........................................................................18
Vốn điều lệ : 5.000.000.000............................................................................18
2.1.1.2 Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại Công ty CP Công Nghiệp Á
Châu ...................................................................................................................20
2.1.2. Các nhân tố ảnh hưởng tới kế toán các khoản phải thanh toán với
người lao động tại Công ty CP Công Nghiệp Á Châu ...................................22
2.1.2.1. Môi trường bên ngoài..........................................................................22
2.1.2.2. Môi trường bên trong..........................................................................23
2.2. Khái quát thực trạng kế toán các khoản thanh toán với người lao động
tại Công ty CP Công Nghiệp Á Châu ...............................................................24
2.2.1. Nội dung các khoản thanh toán với người lao động tại Công ty ......24
2.2.1.1 Các hình thức trả lương tại Công ty .................................................24
- Các doanh nghiệp hiện nay thực hiện tuyển dụng lao động theo chế độ
hợp đồng lao động. Người lao động phải tuân thủ những điều cam kết
trong hợp đồng lao động, còn doanh nghiệp phải đảm bảo cho người lao
động trong đó có tiền lương và các khoản khác theo quy định của hợp
đồng...................................................................................................................24
2.2.1.2. Các khoản thanh toán khác với người lao động tại Công ty...........27
a. Thuế thu nhập cá nhân (TTNCN)................................................................27
- Công ty luôn quan tâm, theo dõi TTNCN và áp dụng theo quy định hiện
hành của Nhà nước. Những quy định mới về mức khởi điểm chịu thuế,
đối tượng nộp thuế, biểu thuế và thu nhập tính thuế luôn được công ty
cập nhật thường xuyên.....................................................................................27
- Thuế thu nhập cá nhân áp dụng với CBCNV làm việc trong công ty đã ký
hợp đồng lao động và có bảng lương. TTNCN được tính theo biểu lũy
tiến theo quy định tại điều 1 khoản 22 của luật thuế thu nhập cá nhân như
sau:......................................................................................................................27
+ Bậc 1: 4 triệu đồng/tháng: 0%.....................................................................27
+ Bậc 2: 5 triệu đồng/tháng : 5%....................................................................27
+ Bậc 3: trên 5 – 10 triệu đồng/ tháng : 10%...............................................27
+ Bậc 4: trên 10 – 18 triệu đồng/tháng : 15%..............................................27
+ Bậc 5: trên 18 –32 : triệu đồng/tháng: 20%..............................................27
+ Bậc 6: trên 32 – 52 triệu đồng/tháng : 25%..............................................27
+ Bậc 7: trên 52 – 80 triệu đồng/tháng : 30%..............................................27
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
iv
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
+ Bậc 8: trên 80 triệu đồng/tháng : 35%.........................................................27
Mỗi CBCNV trong công ty đều phải làm tờ khai đăng ký thuế thu nhập cá
nhân và giảm trừ gia cảnh, để làm căn cứ cho kế toán tính mức chịu thuế
của CBCNV trong công ty.................................................................................27
b.Các khoản khác..............................................................................................27
- Bồi thường vật chất: khi CBCNV làm hư hại đến tài sản của Công ty thì
giá trị thiệt hại sẽ trừ vào lương của người lao động theo % giá trị của sản
phẩm đó.............................................................................................................27
Ví dụ: ngày 18/3 thu phạt anh An 400.000 đồng (Phụ lục 06: phiếu thu). 27
-Tạm ứng: các khoản CBCNV tạm ứng tiền lương vì lý do công việc mà
chưa sử dụng hết hoặc tạm ứng tiền lương tháng sẽ được khấu trừ trực
tiếp vào tiền lương. Tiền điện, nước, thuê nhà do công ty trả thay cho
người lao động..................................................................................................27
Ví dụ: Dựa vào phụ lục 09bảng thanh toán tiền lương của công nhân viên
trong công ty tháng 1 thì số tiền tạm ứng kỳ 1 tháng 1/2013 là 45 triệu
đồng...................................................................................................................28
2.2.2. Thực trạng kế toán các khoản thanh toán với người lao động tại
Công ty CP Công Nghiệp Á Châu......................................................................28
2.2.2.1. Chứng từ sử dụng................................................................................28
Chứng từ sử dụng tại công ty gồm :...............................................................28
- Bảng chấm công: Bảng chấm công được dùng để ghi chép thời gian làm
việc và vắng mặt trong tháng thực tế của cán bộ công nhân viên trong
phòng ban...........................................................................................................28
- Bảng tiền lương: : Bảng thanh toán tiền lương là chứng từ làm căn cứ
thanh toán tiền lương, phụ cấp cho người lao động, kiểm tra việc thanh
toán tiền lương cho người lao động và là căn cứ để thống kê lao động
tiền lương..........................................................................................................28
- Bảng tổng hợp thanh toán tiền lương: Bảng tổng hợp thanh toán tiền
lương là bảng tổng hợp tiền lương của từng bộ phận. Căn cứ vào đó kế
toán tiền lương lập bảng tổng hợp thanh toán tiền lương, sau đó kế toán
trưởng và giám đốc công ty ký duyệt để lập phiếu chi và cấp phát lương
cho từng bộ phận..............................................................................................28
- Phiếu chi và các chứng từ có liên quan........................................................28
Trình tự luân chuyển chứng từ :.....................................................................28
Căn cứ vào chứng từ gốc đã kiểm tra ghi vào nhật ký chung.....................28
Căn cứ vào nhật ký chung ghi vào sổ cái và sổ chi tiết...............................28
Sơ đồ 11: Sơ đồ trình tự luân chuyển chứng từ hạch toán.........................28
2.2.2.2. Tài khoản sử dụng và mã hoá chi tiết TK tại Công ty....................28
2.2.2.3. Kế toán các khoản thanh toán với người lao động tại Công ty CP
Công Nghiệp Á Châu ........................................................................................29
Căn cứ vào bảng chấm công, kết quả lao động và quy chế tính lương của
công ty kế toán lương của các đơn vị tính lương.........................................29
Bảng chấm công được lập 2 bản: 1 bản lưu ở bộ phận, 1 bản nộp cho bộ
phận tổ chức lao động tiền lương. Sau khi tổng duyệt và ký đầy đủ, cuối
tháng người chấm công và phụ trách bộ phận quản lý vào bảng chấm
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
v
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
công, kèm theo các chứng từ có liên quan rồi chuyển đến cho kế toán để
tính lương..........................................................................................................29
Ta có bảng chấm công của công ty trong tháng 1/2013 như sau:..................29
(Phụ lục 01 - 02 : bảng chấm công.................................................................29
Để đảm bảo ổn định đời sống cho cán bộ công nhân viên của công ty,
việc thanh toán lương được chia làm 2 kỳ:...................................................29
+ Kỳ I tạm ứng lương cho cán bộ công nhân viên vào ngày 15 hàng tháng
theo định khoản:................................................................................................29
Nợ TK 334: 45.000.000.....................................................................................29
Có TK 111: 45.000.000 .....................................................................................29
Phụ lục 11 : Nhật ký chung..............................................................................29
+Kỳ II thanh toán vào ngày 31 hàng tháng, thanh toán số còn lại của tháng
trước au khi đã trừ vào lương các khoản khấu trừ. ( phụ lục 09 bảng thanh
toán tiền lương).................................................................................................29
• Tính các khoản khấu trừ vào lương theo định khoản:..............................29
Nợ TK 334 10.247.650......................................................................................29
Có TK 338 10.247.650.......................................................................................29
Phụ lục 11 : Nhật ký chung..............................................................................29
• Định kỳ, thanh toán lương kỳ II theo định khoản:......................................30
Nợ TK 334: 82.672.350....................................................................................30
Có TK 111: 82.672.350......................................................................................30
Phụ lục 09: Bảng thanh toán tiền lương.........................................................30
• Trong tháng 1công ty đã chi tạm ứng lương cho nhân viên thuê nhân công
nhânvận chuyển tại công ty cổ phần Anh Đức với số tiền : 4.000.000 đồng
, kế toán ghi :.....................................................................................................30
Nợ TK 334: 4.000.000.......................................................................................30
Có TK 111: 4.000.000........................................................................................30
( Phụ lục 05: phiếu chi)....................................................................................30
• Nhưng thực tế nhân viên chỉ chi hết 3.000.000 đồng nên công ty lập
phiếu thu 1000.000 đồng, kế toán ghi vào sổ theo định khoản:..................30
Nợ TK 111: 1.000.000.......................................................................................30
Có TK 334: 1.000.000........................................................................................30
Phụ lục 07 : Phiếu thu.......................................................................................30
• Tiền lương BHXH thay lương phải trả cho nhân viên...............................30
Nợ TK 338(3383): 1.518.750............................................................................30
Có TK 334(3341): 1.518.750.............................................................................30
• Khi cơ quan bảo hiểm chuyển tiền gửi ngân hàng cho Công ty để chi trả
trợ cấpBHXH cho CNV (theo số thực tế thanh toán) căn cứ vào giấy báo
có của ngânhàng, kế toán vào sổ chi tiết TK 3383 và sổ nhật ký chung:. .30
Nợ TK 112: 1.518.750.......................................................................................30
Có TK 338(3383): 1.518.750.............................................................................30
• Căn cứ vào bảng thanh toán BHXH và phiếu chi tiền mặt kế toán hạch
toán số iền thanh toán nghỉ ốm cho chị Bùi Thùy Linh ( Phụ lục 04 : Phiếu
thanh toán BHXH).............................................................................................30
Nợ TK 334: 1.518.750.......................................................................................30
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
vi
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
Có TK 111: 1.518.750........................................................................................30
• Căn cứ vào bảng phân bổ tiền lương và các khoản trích theo lương,
nhật ký chung, kế toán ghi vào sổ cái Tk 334, 338........................................30
2.2.2.4 Sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiết........................................30
* Sổ kế toán tổng hợp ......................................................................................30
3.1. Những nhận xét, đánh giá về kế toán các khoản thanh toán với người
lao động tại công ty CP Công Nghiệp Á Châu................................................31
3.1.1. Những kết quả đạt được......................................................................32
3.1.2.2. Nguyên nhân của những tồn tại ........................................................34
3.2. Các giải pháp hoàn thiện kế toán các khoản thanh toán với người lao
động tại Công ty CP Công Nghiệp Á Châu.....................................................34
3.2.4 Áp dụng kế toán máy vào công tác kế toán các khoản thanh toán với
người lao động..................................................................................................35
3.2.5 Một số giải pháp khác.............................................................................36
- Tăng cường đào tạo nâng cao trình độ cho bộ máy kế toán nói chung và
kế toán các khoản thanh toán với người lao động nói riêng........................36
- Trả lương hợp lý có tác dụng khuyến khích công nhân không ngừng tăng
năng suất lao động, sử dụng đầy đủ và hợp lý thời gian lao động, nâng
cao chất lượng sản xuất. Việc tăng lương thỏa đáng, chính sách đãi ngộ
kịp thời có tác dụng khuyến khích công nhân không ngừng tăng năng suất
lao động, sử dụng đầy đủ và hợp lý thời gian lao động, nâng cao hoạt
động kinh doanh và còn gắn giúp người lao động sẽ gắn trách nhiệm hết
mình vì Công ty................................................................................................36
3.3. Điều kiện thực hiện..................................................................................36
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
vii
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
DANH MỤC SƠ ĐỒ
• Sơ đồ 01 : Sơ đồ hạch toán các khoản phải trả NLĐ
• Sơ đồ 02 : Sơ đồ hạch toán các khoản trích theo lương
• Sơ đồ 03 : Sơ đồ kế toán các khoản trích trước lương nghỉ phép của CNV
• Sơ đồ 04 : Sơ đồ hạch toán trợ cấp mất việc làm.
• Sơ đồ 05 : Trình tự kế toán theo hình thức Nhật ký chung
• Sơ đồ 06 : Trình tự kế toán theo hình thức Nhật ký sổ cái
• Sơ đồ 07 : Trình tự kế toán theo hình thức Chứng từ ghi sổ
• Sơ đồ 08 : Trình tự kế toán theo hình thức Nhật ký chứng từ
• Sơ đồ 09 :Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của công ty CP Công Nghiệp Á
Châu
• Sơ đồ 10 : Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty CP Công Nghiệp Á
Châu
• Sơ đồ 11: Sơ đồ trình tự luân chuyển chứng từ hạch toán
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
viii
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
DANH MỤC PHỤ LỤC
Phụ lục 01
Phụ lục 02
Phụ lục 03
Phụ lục 04
Phụ lục 05
Phụ lục 06
Phụ lục 07
Phụ lục 08
Phụ lục 09
Phụ lục 10
Phụ lục 11
Phụ lục 12
Phụ lục 13
Phụ lục 14
Bảng chấm công của bộ phận văn phòng hành chính
Bảng chấm công của bộ phận kế toán
Giấy chứng nhận nghỉ ốm hưởng BHXH
Phiếu thanh toán BHXH
Phiếu chi tiền vận chuyển cho công ty CP Anh Đức
Phiếu thu tiền bồi thường làm hỏng vật tư
Phiếu thu tiền của Công ty Anh Đức do không chi hết tiền
Bảng thanh toán tiền thưởng
Bảng thanh toán tiền lương
Nhật ký chung
Sổ chi tiết TK 334
Sổ chi tiết TK 338
Sổ cái TK 334
Sổ cái TK 338
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
CP
Cổ phần
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
ix
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
TSCĐ
Tài sản cố định
BCTC
Báo cáo tài chính
DN
Doanh nghiệp
NLĐ
Người lao động
BHXH
Bảo hiểm xã hội
BHYT
Bảo hiểm y tế
KPCĐ
Kinh phí công đoàn
BHTN
Bảo hiểm thất nghiệp
BTC
Bộ tài chính
CNV
Công nhân viên
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
x
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
PHẦN MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết, ý nghĩa của đề tài nghiên cứu
Trong kế toán hiện đại có rất nhiều bộ phận kế toán: Kế toán tiền mặt, kế toán
tài sản cố định, kế toán vật tư, kế toán công nợ…và trong số đó không thể không
nhắc tới kế toán các khoản thanh toán với người lao động. Đây có thể coi là một
trong những bộ phận kế toán quan trọng đối với bất kỳ doanh nghiệp và tổ chức nào.
Bởi lẽ nó gắn bó mật thiết với người lao động, lực lượng lao động của doanh nghiệp
nói riêng và của toàn xã hội nói chung.
Công tác kế toán với người lao động nếu được thực hiện khoa học sẽ đảm bảo
kết hợp một cách hài hòa giữa lợi ích của tổ chức và lợi ích của người lao động. Mọi
doanh nghiệp đều mong muốn giảm tối đa chi phí trong đó có chi phí tiền lương, chi
phí lao động…Trong khi đó người lao động luôn mong muốn có thu nhập cao để bù
đắp sức lao động và đảm bảo cuộc sống của bản thân cũng như gia đình họ. Và nhiệm
vụ của kế toán các khoản thanh toán với người lao động là giải quyết vấn đề này đảm
bảo cho người lao động và tổ chức đều có được lợi ích. Người lao động có thể yên tâm
làm việc còn tổ chức giảm được chi phí và mạng lại nhiều lợi nhuận hơn.
Bên cạnh đó Nhà nước luôn có chính sách đổi mới chế độ thanh toán với người
lao động cũng như chế độ tiền lương cho phù hợp với thực tế, giúp các doanh nghiệp
ngày càng hoàn thiện hơn hệ thống trả lương cho người lao động một cách có khoa học.
Chế độ kế toán mà Nhà nước ban hành là chung cho tất cả các doanh nghiệp, nhưng
mỗi doanh nghiệp phải lựa chọn, áp dụng một hình thức kế toán phù hợp.
Tiền lương, tiền công là một đề tài phức tạp vừa mang tính kinh tế vừa mang
tính xã hội rộng lớn mà nhiều đơn vị, cơ quan đã tập trung nghiên cứu. Và đổ mới
về mọi mặt, nâng cao sức cạnh tranh là con đường duy nhất đảm bảo cho sự tồn tại
và phát triển của các doanh nghiệp trong nước, trong đó hoàn thiện kế toán các
khoản phải trả và các khoản trích theo lương là một trong những biện pháp được
quan tâm hàng đầu của mỗi doanh nghiệp.
Gắn liền với tiền lương, tiền công là các khoản trích theo lương như BHXH,
BHYT, KPCĐ, BHTN… Các quỹ này được xây dựng chủ yếu từ nguồn đóng góp
của người lao động và người sử dụng lao động. Nó không chỉ thể hiện sư quan tâm
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
1
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
cả toàn xã hội đến người lao động mà còn đảm bảo sự công bằng và quyền lợi của
mỗi người lao động trong xã hội. Vì vậy, kế toán các khoản trích theo lương cũng là
một nghiệp vụ cần quan tâm, nghiên cứu.
Qua khảo sát thực tế tại Công ty CP Công Nhiệp Á Châu em nhận thấy kế toán
các khoản thanh toán với NLĐ còn nhiều tồn tại và cần được hoàn thiện hơn nữa để
phù hợp vói những yêu cầu của nền kinh tế đang hội nhập sâu và rộng như hiện nay.
2.Mục tiên nghiên cứu đề tài
2.1. Mục tiêu lý luận
Đi sâu tìm hiểu rõ hơn một số vấn đề lý luận cơ bản về công tác k ế toán
các khoản phải thanh toán với người lao động
2.2. Muc̣ tiêu thực tiên
̃
- Làm rõ thực trạng công tác kế toán các khoản phải thanh toán với người lao
động của Công ty.
- Đóng góp một số ý kiến chủ quan của bản thân nhằm thiện hơn nữa công tác
kế toán các khoản thanh toán với người lao động ở Công ty CP Công Nghiệp Á
Châu.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu đề tài.
a) Đối tượng nghiên cứu:
Về đối tượng nghiên cứu của đề tài em đã xác định rõ cả về mặt lý luận và
thực tiễn như sau:
* Về mặt lý luận:
Trong khoá luận em tập trung nghiên cứu và tìm hiểu những vấn đề lý luận cơ
bản về kế toán các khoản thanh toán với người lao động (như tiền công, tiền
lương…) và các khoản trích theo tiền lương của người lao động (BHXH, BHYT,
KPCĐ, BHTN)
* Về mặt thực trạng:
Để làm rõ hơn những vấn đề lý luận em đã đi sâu khảo sát thực trạng kế toán
các khoản thanh toán với người lao động tại công ty CP Công Nhiệp Á Châu. Từ đó
đưa ra những giải pháp cụ thể để khắc phục những tồn tại của đơn vị trong kế toán
các khoản thanh toán với người lao động.
b) Phạm vi nghiên cứu
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
2
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
* Phạm vi về thời gian
Nghiên cứu trong phạm vi tháng 01/2013.
* Phạm vi về không gian
Nghiên cứu trong phạm vi Công ty CP Công Nhiệp Á Châu.
* Phạm vi về nội dung
Nghiên cứu, phân tích nội dung công tác kế toán các khoản phải trả về mặt lý
luận và thực tiễn tại Công ty CP Công Nhiệp Á Châu qua đó đánh giá thực trạng
công tác kế toán các khoản phải trả của Công ty đồng thời đề xuất một số giải pháp
nhằm cải thiện công tác này trong thời gian tới.
4. Phương pháp nghiên cứu đề tài
a) Phương pháp nghiên cứu tài liệu
Những đặc điểm về bộ máy quản lý, bộ máy kế toán và quy trình kế toán đã
thu thập từ các phương pháp nếu được cụ thể bằng sơ đồ, hình vẽ thi sẽ rất dễ hiểu
cho người đọc bài khoá luận. Nhưng các phương pháp dưới đây không thể cung cấp
cho tác giả những tài liệu này, vì vậy, em sử dụng phương pháp nghiên cứu tài liệu.
- Mục đích: Thu thập các thông tin tổng quan về đơn vị
- Đối tượng: Các tài liệu liên quan đến tổng quan về đơn vị
- Nội dung: Tìm hiểu về tổng quan của đơn vị, sơ đồ bộ máy quản lý, sơ đồ bộ
máy kế toán của đơn vị…
b) Phương pháp quan sát thực tế
- Mục đích: Qua việc quan sát trực tiếp, tác giả sẽ thu thập được các thông tin
về thực trạng kế toán các khoản thanh toán với người lao động.
- Đối tượng: quan sát quá trình thực hiện nghiệp vụ kế toán các khoản thanh
toán với người lao động của nhân viên kế toán tiền lương và nhứng nhân viên khác
trong phòng kế toán.
- Nội dung:
Việc quan sát trực tiếp sẽ giúp tác giả có cái nhìn chính xác về nghiệp vụ kế
toán các khoản phải trả người lao động tại đơn vị. Thông qua việc quan sát trực tiếp,
tác giả phải sao chụp lại các minh chứng về số, chứng từ, báo cáo được sử dụng để
hạch toán các khoản phải trả và các khoản trích theo tiền lương của NLĐ để phục vụ
cho việc viết đề tài.
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
3
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
c) Phương pháp phỏng vấn
Đối tượng : là các nhà quản trị cấp cao trong công ty trong đó có kế toán
trưởng và giám đốc. Ngoài ra em còn tiến hành phỏng vấn các nhân viên khác trong
phòng kế toán về thực tế công tác kế toán và kế toán các khoản phải thanh toán với
người lao động tại công ty và đồng thời phỏng vấn trực tiếp NLĐ tại các bộ phận
trong đơn vị.
Mục đích : Thu thập các thông tin về hoạt động sản xuất kinh doanh, cụ thể
hoá việc hạch toán kế toán, từ đó tìm ra những ưu điểm, những tồn tại và nguyên
nhân, những quan điểm về các chính sách mới có liên quan đến các khoản phải trả
NLĐ và các khoản trích theo tiền lương của NLĐ.
5. Kết cấu khoá luận tốt nghiệp.
Chương 1: Cơ sở lý luận về kế toán các khoản thanh toán với người lao động trong
doanh nghiệp
Chương 2: Thực trạng kế toán các khoản thanh toán với người lao động tại công ty
CP Công Nghiệp Á Châu
Chương 3: Các kết luận và giải pháp hoàn thiện kế toán các khoản thanh toán với
người lao động tại công ty CP Công Nghiệp Á Châu
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
4
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN CÁC KHOẢN THANH
TOÁN VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP
1.1 Nội dung các khoản thanh toán với người lao động và nhiệm vụ kế toán
1.1.1.Nội dung các khoản thanh toán với người lao động
1.1.1.1 Tiền lương, quỹ tiền lương
a.Tiền lương
Tiền lương là biểu hiện bằng tiền phần sản phẩm xã hội trả cho người lao
động tương ứng với thời gian chất lượng và kết quả lao động mà họ đã cống hiến.
Như vậy tiền lương thực chất là khoản thù lao mà doanh nghiệp trả cho người lao
động trong thời gian mà họ cống hiến cho doanh nghiệp. Tiền lương có thể biểu
hiện bằng tiền hoặc bằng sản phẩm. Tiền lương có chức năng vô cùng quan trọng
nó là đòn bẩy kinh tế vừa khuyến khích người lao động chấp hành kỷ luật lao động,
đảm bảo ngày công, giờ công, năng suất lao động, vừa tiết kiệm chi phí về lao động,
hạ giá thành sản phẩm tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp.
b. Quỹ tiền lương:
Là toàn bộ số tiền lương trả cho số CNV của doanh nghiệp do doanh nghiệp
quản lý, sử dụng và chi trả lương. Quỹ tiền lương của doanh nghiệp gồm:
- Tiền lương trả cho người lao động trong thời gian làm việc thực tế và các
khoản phụ cấp thường xuyên như phụ cấp làm đêm, thêm giờ, phụ cấp khu vực….
- Tiền lương trả cho người lao động trong thời gian ngừng sản xuất, do những
nguyên nhân khách quan, thời gian nghỉ phép.
- Các khoản phụ cấp thường xuyên: phụ cấp học nghề, phụ cấp thâm niên, phụ
cấp làm đêm, thêm giờ, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp khu vực, phụ cấp dạy nghề,
phụ cấp công tác lưu động, phụ cấp cho những người làm công tác khoa học- kỹ
thuật có tài năng.
- Về phương diện hạch toán kế toán, quỹ lương của doanh nghiệp được chia
thành 2 loại : tiền lương chính, tiền lương phụ.
+ Tiền lương chính: Là tiền lương trả cho người lao động trong thời gian họ
thực hiện nhiệm vụ chính: gồm tiền lương cấp bậc, các khoản phụ cấp.
+ Tiền lương phụ: Là tiền lương trả cho người lao động trong thời gian họ thực
hiện nhiệm vụ chính của họ, thời gian người lao động nghỉ phép, nghỉ lễ tết, ngừng
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
5
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
sản xuất được hưởng lương theo chế độ.
1.1.1.2 Các khoản trích theo lương
Ngoài tiền lương công nhân viên còn được hưởng các khoản trợ cấp thuộc
phúc lợi xã hội, trong đó trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT),
bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), kinh phí công đoàn (KPCĐ).
- Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hay bù đắp một phần thu nhập cho
người lao động khi họ mất hoặc giảm thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao
động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, tuổi già...Dựa trên cơ sở một quỹ tài chính do
sự đóng góp của các bên tham gia BHXH mà chủ yếu là từ người sử dụng lao động,
người lao động và một phần sự bảo hộ của Nhà nước theo pháp luật nhằm đảm bảo
an toàn đời sống cho người lao động và gia đình họ đồng thời góp phần đảm bảo an
toàn xã hội.
- Bảo hiểm y tế : được trích lập để trợ cấp cho người lao động cho việc khám
chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe người lao động.
- Kinh phí công đoàn : được trích lập để trợ cấp cho các hoạt động của
tổ chức công đoàn nhằm chăm lo, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động.
- Bảo hiểm thất nghiệp : là một loại hình phúc lợi tạm thời dành cho
người đã đi làm và bị cho thôi việc ngoài ý muốn. BHTN sẽ góp phần ổn định đời
sống và hỗ trợ cho người lao động được học nghề và tìm việc làm, sớm đưa họ trở
lại làm việc.
1.1.1.3 Các khoản thanh toán khác
* Phụ cấp lương
Phụ cấp lương là khoản tiền lương bổ sung cho lương cấp bậc, chức vụ, khi
điều kiện lao động, mức độ phức tạp của công việc và điều kiện sinh hoạt có các
yếu tố không ổn định. Các chế độ phụ cấp lương do nhà nước Việt Nam quy định
khá đa dạng và có nhiều lần điều chỉnh phù hợp với xu thế đổi mới chính sách tiền
lương. Có các loại phụ cấp mang tính chất lương (gắn liền với kết quả lao động)
như: Phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp khu vực, phụ cấp lưu động, phụ cấp thu hút.
Các loại phụ cấp không mang tính chất lương (không gắn với kết quả lao động) là:
các khoản phụ cấp lương và các chế độ khác (nếu có) không được tính trong đơn
giá tiền lương .
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
6
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
* Tiền thưởng:
- Tiền thưởng thực chất là khoản tiền bổ xung cho tiền lương nhằm quán triệt
hơn nguyên tắc phân phí lao động và nâng cao hiệu quả trong sản xuất kinh doanh
của các doanh nghiệp.
- Tiền thưởng là một trong những biện pháp khuyến khích vật chất đối với
người lao động trong quá trình làm việc. Qua đó nâng cao năng suất lao động, nâng
cao chất lượng sản phẩm, rút ngăn thời gian làm việc.
Các loại tiền thưởng: thưởng theo năng suất, thưởng tiết kiệm, thưởng sáng kiến,
thưởng theo kết quả hoạt động kinh doanh...
* Thu nhập của người lao động
Trong nghiên cứu tiền lương, tiền công, còn có khái niệm thu nhập của NLĐ.
Khái niệm thu nhập của NLĐ rộng hơn khái niệm tiền lương (tiền công), cơ cấu
của nó bao gồm: tiền lương, tiền công, tiền thưởng, phụ cấp và các khoản thu nhập
khác của NLĐ do tham gia vào kết quả sản xuất kinh doanh hoặc do đầu tư vốn tạo
ra. Theo Nghị định 100/2008/NĐ-CP Chính phủ vừa ban hành, có 10 loại thu nhập
buộc phải chịu thuế thu nhập cá nhân, trong đó có thu nhập từ chuyển nhượng
chứng khoán, bất động sản. Đồng thời, có 14 loại thu nhập được xếp vào diện miễn
thuế.
- Thu nhập chịu thuế:
+ Tất cả các khoản thu nhập từ tiền lương-tiền công, trợ cấp phụ cấp, trừ một
số khoản trợ cấp, phụ cấp đặc biệt, tiền thưởng bao gồm bằng tiền hoặc không bằng
tiền, kể cả các khoản thu nhập bằng lợi ích vật chất mà công ty chi trả cho người
lao động thì phải chịu thuế TNCN.
+ Thuế thu nhập cá nhân : là khoản thuế bị đánh trực tiếp vào tổng thu nhập
của cá nhân theo một tỉ lệ nhất định, tùy theo mức tổng thu nhập của từng cá nhân
trong công ty.
- Thu nhập không chịu thuế:
Các khoản thu nhập không chịu thuế là các khoản phụ cấp và trợ cấp thôi việc,
mất việc…
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
7
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
1.1.2 Quy định hiện hành về các khoản trích theo tiền lương
1.1.2.1 Quỹ bảo hiểm xã hội
Quỹ BHXH là khoản tiền được trích lập theo tỉ lệ quy định là 24% trên tổng
quỹ lương thực tế phải trả cho toàn bộ cán bộ công nhân viên của doanh nghiệp
nhằm giúp đỡ họ về mặt tinh thần và vật chất trong các trường hợp CNV bị ốm đau,
thai sản, tai nạn, mất sức lao động….Theo chế độ hiện hành, hàng tháng doanh
nghiệp tiến hành trích lập quỹ BHXH theo tỷ lệ 24% trên tổng số tiền lương thực tế
phải trả công nhân viên trong tháng, trong đó 17% tính vào chi phí sản xuất kinh
doanh của các đối tượng sử dụng lao động, 7% trừ vào lương của người lao động.
1.1.2.2 Quỹ bảo hiểm y tế
- Quỹ BHYT được hình thành từ việc trích lập theo tỷ lệ quy định trên tiền
lương phải trả công nhân viên trong kỳ. Theo chế độ hiện hành, doanh nghiệp trích
quỹ BHYT theo tỷ lệ 4,5% trên tổng số tiền lương thực tế phải trả công nhân viên
trong tháng, trong đó 3% tính vào chi phí sản xuất kinh doanh của các đối tượng sử
dụng lao động, 1,5% trừ vào lương của người lao động. Quỹ BHYT được trích lập
để tài trợ cho người lao động có tham gia đóng góp quỹ trong các hoạt động khám
chữa bệnh.
1.1.2.3 Kinh phí công đoàn
Theo chế độ hiện hành hàng tháng doanh nghiệp trích 2% kinh phí công đoàn
trên tổng số tiền lương thực tế phải trả công nhân viên trong tháng và tính hết vào
chi phí sản xuất kinh doanh của các đối tượng sử dụng lao động. Toàn bộ số kinh
phí công đoàn trích được một phần nộp lên cơ quan công đoàn cấp trên, một phần
để lại doanh nghiệp để chi tiêu cho hoạt động công đoàn tại doanh nghiệp. Kinh phí
công đoàn được trích lập để phục vụ chi tiêu cho hoạt động của tổ chức công đoàn
nhằm chăm lo, bảo vệ quyền lợi cho người lao động.
1.1.2.4 Bảo hiểm thất nghiệp
Qũy BHTN được hình thành do hàng tháng trích 1 phần tiền lương của NLĐ.
Trong đó một phần được trừ vào tiền lương của người lao động, một phần do người
sử dụng lao động đóng góp dựa trên lương của NLĐ, phần còn lại do Nhà Nước hỗ
trợ từ ngân sách. Theo chế độ kế toán hiện hành, quỹ BHTN sẽ được trích 2% từ lương
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
8
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
cơ bản của cán bộ CNV. Trong đó DN trích 1% và đưa vào chi phí SXKD, còn lại 1%
do người lao động chịu và trừ vào tiền lương phải trả cho người lao động.
1.1.3 Nhiệm vụ kế toán các khoản thanh toán với NLĐ
- Tổ chức hạch toán đúng thời gian, số lượng, chất lượng, kết quả của người
lao động, tính đúng, tính đủ thanh toan kịp thời tiền lương và các khoản trích theo
lương cho người lao động.
- Tính toán phân bổ hợp lý, chính xác chi phí tiền lương, tiền công và các
khoản trích theo lương cho các đối tượng có liên quan.
- Định kì tiến hành phân tích tình hình sử dụng lao động, tình hình quản lý và
chi tiêu quỹ lương để cung cấp thông tin cần thiết cho các bộ hận có liên quan.
1.2. Kế toán các khoản thanh toán với người lao động theo quyết định số
15/2006 QĐ-BTC
1.2.1.Chứng từ sử dụng
1.2.1.1 Chứng từ sử dụng để tính tiền lương cho người lao động
- Chứng từ để tính trả lương theo thời gian là “Bảng chấm công”- Mẫu số 01LĐTL.
- Cơ sở chứng từ để tính trả lương sản phẩm là “Phiếu xác nhận sản phẩm hoặc
công việc hoàn thành”- Mẫu số 06-LĐTL.
- Ngoài ra kế toán còn sử dụng một số chứng từ sau:
+ Phiếu báo làm thêm giờ- Mẫu số 07-LĐTL.
+ Hợp đồng giao khoán-Mẫu số 08- LĐTL.
+ Biên bản điều tra tai nạn lao động-Mẫu số 09- LĐTL.
+ Bảng phân bổ tiền lương-BHXH.
1.2.1.2 Chứng từ để tính và trích BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ
- Bảng phân bổ lương- BHXH.
- Biên bản điều tra tai nạn lao động (mẫu số 09- LĐTL).
- Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH ( mẫu số 03- LĐTL)
- Phiếu nghỉ hưởng BHXH (mẫu số 03- LĐTL).
- Bảng thanh toán BHXH (mẫu số 04- LĐTL).
- Chứng từ thanh toán gồm: phiếu chi, giấy báo nợ của ngân hàng.
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
9
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
1.2.2.Tài khoản sử dụng và phương pháp hạch toán
1.2.2.1 Tài khoản sử dụng và phương pháp hạch toán đối với tiền lương
a) Tài khoản sử dụng
* TK 334 – Phải trả công nhân viên :
- Phản ánh các khoản phải trả công nhân viên và tình hình thanh toán các
khoản đó (gồm: tiền lương, tiền thưởng, BHXH và các khoản thuộc thu nhập của
CNV)
- Bên Nợ:
+ Các khoản tiền lương (tiền công) tiền thưởng và các khoản khác đã trả, đã
ứng trước cho CNV.
+ Các khoản khấu trừ vào tiền lương, thu nhập của CNV.
- Bên Có : Các khoản tiền lương, tiền thưởng, BHXH và các khoản khác phải
trả CNV.
- Dư có: Các khoản tiền lương, tiền thưởng và các khoàn khác còn phải trả CNV.
- Dư nợ (nếu có) : số trả thừa cho CNV.
- Tài khoản 334 được chia thành 2 tài khoản cấp 2:
+ TK 3341 : Phải trả công nhân viên.
+ Tài khoản 3348 : Phải trả người lao động khác.
b) Phương pháp hạch toán
- Tính tiền lương, phụ cấp lương, tiền công, tiền chi cho lao động nữ, các khoản
mang tính chất lương theo quy định phải trả cho công nhân viên hoạt động trong
lĩnh vực xây lắp, sản xuất công nghiệp, lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản.
Nợ TK 241 : Xây dựng cơ bản dở dang
Nợ TK 622 : Chi phí nhân công trực tiếp
Nợ TK 623 : Chi phí sử dụng máy thi công
Nợ TK 627 : Chi phí sản xuất chung
Nợ TK 641 : Chi phí bán hàng
Nợ TK 642 : Chị phí quản lý doanh nghiệp
Có TK 334 : Phải trả công nhân viên.
- Tính tiền thưởng phải trả CNV trong tháng từ quỹ khen thưởng, phúc lợi, kế
toán ghi:
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
10
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
Nợ TK 353 : Quỹ khen thưởng phúc lợi
Có TK 334 : Phải trả công nhân viên
- Tính tiền BHXH (ốm đau, thai sản, tai nạn...) phải trả cho CNV, kế toán ghi:
Nợ TK 338 : Phải trả, phải nộp khác
Có TK 334 : Phải trả người lao động
- Tính số tiền lương nghỉ phép thực tế phải trả cho CNV, kế toán ghi:
Nợ TK 623, 627, 641, 642
Nợ TK 335 : Chi phí phải trả (DN có trích trước tiền lương nghỉ phép)
Có TK334 : Phải trả công nhân viên
- Các khoản khấu trừ vào lương và thu nhập của CNV của DN như tiền tạm ứng,
BHYT, BHXH, tiền thu bồi thường về tài sản thiếu… kế toán ghi:
Nợ TK 334 : Phải trả công nhân viên
Có TK 141 : Tạm ứng
Có TK 338 : Phải trả phải nộp khác
Có TK 138 : Phải thu khác
- Tính tiền thuế thu nhập cá nhân của CNV của DN phải nộp nhà nước, kế toán
ghi:
Nợ TK 334 : Phải trả người lao động
Có TK 333 : Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
- Khi ứng trước hoặc thực trả tiền lương, tiền công, tiền thưởng, tiền phúc lợi và
các khoản phải trả CNV :
Nợ TK 334 : Phải trả công nhân viên
Có TK 111,112 : Tiền mặt, tiền gửi ngân hàng
- Xác định và thanh toán tiền ăn ca phải trả người lao động của doanh nghiệp :
Nợ TK 622,623,627,641,642
Có TK 334 ; Phải trả người lao động
- Khi chi tiền ăn ca:
Nợ TK 334 : Phải trả người lao động
Có TK 111,112 – Tiền mặt, tiền gửi ngân hàng
- Thanh toán với công nhân thuê ngoài:
+ Xác định tiền công phải trả đối với công nhân thuê ngoài, kế toán ghi:
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
11
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
Nợ TK 622, 623, 627, 641, 642
Có TK 334 (3348) : Phải trả người lao động
+ Khi ứng trước hoặc thực thanh toán tiền công phải trả cho công nhân thuê
ngoài, kế toán ghi:
Nợ TK 334 (3348) : Phải trả người lao động
Có 111, 112 : Tiền mặt, tiền gửi ngân hàng
- Hạch toán trích trước tiền lương nghỉ phép của công nhân sản xuất
Theo quy định, hàng năm người lao động nghỉ phép theo chế độ và vẫn được
hưởng lương. Trích trước tiền lương nghỉ phép là để tránh sự biến động lớn của
chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm do việc nghỉ phép của công nhân giữ các
tháng không đống đều. Mức trích trước tiền lương nghỉ phép được xác định như
sau:
Mức trích trước
tiền lương
của LĐTT
Tiền lương chính
=
phải trả cho
Tỷ lệ
trích
LĐTT trong kỳ
trước
TL nghỉ phép, ngừng SX theo KH năm của LĐTT
Tỷ lệ
=
trích trước
Tổng số TL chính KH năm của LĐTT
- Khi trích trước tiền lương nghỉ phép của CNSX, kế toán ghi:
Nợ TK 622 : Chi phí nhân công trưc tiếp
Nợ TK 623 : Chi phí sử dụng máy thi công
Nợ TK 627 : Chi phí sản xuất chung
Có TK 335 : Chi phí phải trả
- Khi trả tiền lương nghỉ phép của CNSX, kế toán ghi:
Nợ TK 335 : Chi phí phải trả
Có TK 334 : Phải trả người lao động
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
12
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
1.2.2.2 Tài khoản sử dụng và phương pháp hạch toán đối với các khoản trích
theo lương
a) Tài khoản sử dụng
* Tài khoản 338 - Phải trả, phải nộp khác
- Dùng để phản ánh các khoản phải trả, phải nộp và tình hình thanh toán các
khoản trên.
- Bên nợ:
+ Kết chuyển giá trị tài sản thừa vào các khoản khác có liên quan.
+ BHXH phải trả công nhân viên, KPCĐ chi tại đơn vị.
+ Nộp các khoản trích theo lương cho cơ quan quản lý.
+ Hoàn trả các khoản nhận ký cược, ký quỹ.
+ Kết chuyển doanh thu chưa thực hiện sang các tài khoản liên quan khác.
- Bên có:
+ Trị giá tài sản thừa chờ xử lý.
+ Các khoản phải trả khác.
+ Trích BHXH, BHYT, KPCĐ tính vào chi phí sản xuất kinh doanh.
+ BHXH, KPCĐ vượt chi được cấp bù.
+ Doanh thu chưa thực hiện phát sinh trong kỳ.
- Dư có : Số tiền còn phải trả, phải nộp, giá trị tài sản chờ xử lý.
- Dư Nợ (nếu có) : Số đã trả, đã nộp lớn hơn số phải trả, phải nộp, vượt chi
chưa thanh toán.
- Khi hạch toán các khoản trích theo lương kế toán sử dụng các tài khoản cấp 2
của TK 338:
TK 3382 : Kinh phí công đoàn.
TK 3383 : Bảo hiểm xã hội.
TK 3384 : Bảo hiểm y tế.
TK 3389 : Bảo hiểm thất nghiệp.
b) Phương pháp hạch toán
- Trích BHXH,BHYT,KPCĐ,BHTN tính vào chi phí SXKD :
Nợ TK 622, 627, 641, 642
Có TK 338 : Phải trả, phải nộp khác
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
13
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
- BHXH, BHYT,BHTN trừ vào lương CNV :
Nợ TK 334 : Phải trả cho CNV
Có TK 338 : Phải trả phải nộp khác
- Bảo hiểm xã hội trả cho CNV khi nghỉ ốm đau, thai sản,...
Nợ TK 338 (3383) : BHXH
Có TK 334 : Phải trả người lao động
- Nộp BHXH,BHTN cho cơ quan quản lý quỹ và mua thẻ BHYT :
Nợ TK 338 : Phải trả, phải nộp khác
Có TK 111,112 – Tiền mặt, tiền gửi ngân hàng
- Chi tiêu KPCĐ :
Nợ TK 338 (3382) – Phải trả, phải nộp khác
Có TK 111,112
- BHXH, KPCĐ vượt chi được cấp bù :
Nợ TK 111,112 – Phải trả, phải nộp
Có TK 338 (3382, 3383) – Phải trả phải nộp khác
- Số BHXH chi trả cho công nhân viên khi được cơ quan BHXH thanh toán:
Nợ TK 111, 112 – tiền mặt, tiền gửi ngân hàng.
Có TK 338 (3383): BHXH
• Sơ đồ 01 : Sơ đồ hạch toán các khoản phải trả NLĐ
• Sơ đồ 02 : Sơ đồ hạch toán các khoản trích theo lương
• Sơ đồ 03 : Sơ đồ kế toán các khoản trích trước lương nghỉ phép của CNV
• Sơ đồ 04 : Sơ đồ hạch toán trợ cấp mất việc làm.
1.2.3 Sổ kế toán
Đối với mỗi doanh nghiệp thì việc áp dụng hình thức sổ kế toán là hoàn toàn
khác nhau có thể áp dụng một trong các hình thức sau:
1.2.3.1. Hình thức kế toán nhật ký chung
- Đây là hình thức phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo thứ tự thời
gian vào một quyển sổ nhật ký gọi là Nhật ký chung. Sau đó, căn cứ vào nhật ký
chung lấy số liệu để ghi vào Sổ cái. Ngoài ra để thuận tiện cho việc ghi chép Nhật
ký chung có thể mở các nhật ký phụ cho các tài khoản chủ yếu. Định kỳ cộng các
nhật ký phụ lấy số liệu vào nhật ký chung rồi vào sổ cái. Đối với các đối tượng cần
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
14
Lớp: K7 – HK1D1
Khoá luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Đoàn Vân Anh
theo dõi chi tiết thì kế toán mở các sổ, thẻ chi tiết, lấy số liệu so sánh đối chiếu với
sổ nhật ký và sổ cái..
- Các sổ kế toán tổng hợp và sổ chi tiết liên quan đến các khoản thanh toán là :
Nhật ký chung, sổ cái TK 334, 338. Ngoài ra còn dùng các sổ chi tiết TK 3341,
3342, 3382, 3383, 3384, 3389.
* Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký chung
- Hàng ngày, căn cứ vào các chứng từ đã kiểm tra được dùng làm căn cứ ghi
sổ, trước hết ghi nghiệp vụ phát sinh vào sổ Nhật ký chung, sau đó căn cứ số liệu đã
ghi trên sổ Nhật ký chung để ghi vào Sổ Cái theo các tài khoản kế toán phù hợp.
Nếu đơn vị có mở sổ, thẻ kế toán chi tiết thì đồng thời với việc ghi sổ Nhật ký
chung, các nghiệp vụ phát sinh được ghi vào các sổ, thẻ kế toán chi tiết liên quan.
- Cuối tháng, cuối quý, cuối năm, cộng số liệu trên Sổ Cái, lập Bảng cân đối số
phát sinh. Sau khi đã kiểm tra đối chiếu khớp, đúng số liệu ghi trên Sổ Cái và bảng
tổng hợp chi tiết (được lập từ các sổ, thẻ kế toán chi tiết) được dùng để lập các Báo
cáo tài chính.Về nguyên tắc, Tổng số phát sinh Nợ và Tổng số phát sinh Có trên
Bảng cân đối số phát sinh phải bằng Tổng số phát sinh Nợ và Tổng số phát sinh Có
trên sổ Nhật ký chung.
• Sơ đồ 05 : Trình tự kế toán theo hình thức Nhật ký chung
1.2.3.2. Hình thức kế toán Nhật ký – Sổ cái
- Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán Nhật ký - Sổ Cái: Các nghiệp vụ kinh
tế, tài chính phát sinh được kết hợp ghi chép theo trình tự thời gian và theo nội dung
kinh tế (theo tài khoản kế toán) trên cùng một quyển sổ kế toán tổng hợp duy nhất
là sổ Nhật ký - Sổ Cái. Căn cứ để ghi vào sổ Nhật ký - Sổ Cái là các chứng từ kế
toán hoặc Bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại.
- Các sổ kế toán tổng hợp và chi tiết liên quan đến các khoản thanh toán là :
Nhật ký sổ cái, sổ cái TK 334,338, sổ chi tiết các TK 334, 338…
* Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký - Sổ Cái
- Hàng ngày, kế toán căn cứ vào các chứng từ kế toán hoặc Bảng tổng hợp
chứng từ kế toán cùng loại đã được kiểm tra và được dùng làm căn cứ ghi sổ, trước
hết xác định tài khoản ghi Nợ, tài khoản ghi Có để ghi vào Sổ Nhật ký - Sổ Cái. Số
liệu của mỗi chứng từ (hoặc Bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại) được ghi
SV: Phạm Thị Thanh Thủy
15
Lớp: K7 – HK1D1
