PHẢN XẠ ĐỒNG TỬ MẮT

PHẢN XẠ ĐỒNG TỬ

BS Lê Bảo Trân


MỤC TIÊU
• Khảo sát hoạt động của đồng tử dưới tác
dụng của chất ngoại sinh

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

2


ĐẠI CƯƠNG
• Mắt cóc tách rời
• Tác dụng HiỆP ĐỒNG giữa LIDOCAINE
và ADRENALINE
• Tác dụng ĐỐI LẬP giữa ATROPINE và
PILOCARPINE

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

3


PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
• Tách rời nhãn cầu
– Cắt đầu cóc giữa mắt và màng nhĩ (tránh
đừng cho mũi kéo phạm vào nhãn cầu)
– Cắt mi mắt và tách rời nhãn cầu

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

4


PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
• Đặt các nhãn cầu trong đĩa đựng nhãn
cầu có chứa dung dịch sinh lý (NaCl 0.6%)

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

5


PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
• Con ngươi sẽ có những dạng khác nhau
tùy theo độ sáng trong phòng (do đó ta
phải thực tập cùng một cường độ ánh
sáng)
– Trong bóng tối hay ánh sáng yếu ớt, con
ngươi sẽ dãn nở ra và chiếm toàn diện
mống mắt
– Dưới ánh sáng mạnh, con ngươi sẽ co thắt
lại và biến thành hình thoi, nắm dài theo
chiều ngang của mống mắt
Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

6

PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
• Đo đường kính con
ngươi
– Con ngươi hình bầu dục,
đường kính lớn ít thay đổi.
nên ta đo đường kính nhỏ
có độ biến đổi rõ rệt

ĐƯỜNG KÍNH

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

7


PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
• Nhỏ thuốc vào nhãn cầu tách rời
– Nhỏ vào bên cạnh nhãn cầu
– Tránh nhỏ trực tiếp vào đồng tử

• Sử dụng 3 nhãn cầu
– Đo đường kính đồng tử mỗi 5 phút

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

8


PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM

• NHÃN CẦU 1:
– Nhỏ 5 – 7 giọt Atropine 1% đầy vừa mắt cóc
– Đo đường kính con ngươi trong 15 phút
– Rửa thật kỹ nhãn cầu bằng dung dòch sinh lý
– Nhỏ 5 – 7 giọt Pilocarpine 2% vào mắt cóc
– Đo đường kính con ngươi trong 30 phút

• Theo dõi tác dụng ĐỐI LẬP giữa ATROPINE
và PILOCARPINE
Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

9


PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
• NHÃN CẦU 2:
– Nhỏ 5 – 7 giọt Adrenaline 0,1% vào mắt
cóc
– Đo đường kính con ngươi trong 20 phút
– Nhãn cầu này kiểm chứng cho nhãn cầu 3
• Theo dõi sự thay đổi đường kính nhãn cầu khi

nhỏ Adrenalin

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

10


PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM

• NHÃN CẦU 3:
– Nhỏ 5 – 7 giọt Lidocain 1% vào mắt cóc
– Đo đường kính con ngươi trong 10 phút
– Đổ bớt dung dòch Lidocaine

– Nhỏ 5 – 7 giọt Adrenaline 0,05% vào mắt cóc
– Đo đường kính con ngươi trong 20 phút
• Quan sát tác dụng HIỆP ĐỒNG giữa LIDOCAINE và
ADRENALINE

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

11


CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Hiện tượng gì sẽ xảy ra ở nhãn cầu 1, 2, 3.
2. Bạn hãy giải thích tại sao.

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

12


NHÃN CẦU 1
• Ban đầu, khi nhỏ Atropin -> đồng tử dãn.
• Sau đó, khi nhỏ Pilocarpine -> đồng tử co.

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

13


NHÃN CẦU 2

• Sau nhỏ thuốc Adrenaline -> đồng tử dãn
Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

14


NHÃN CẦU 3

Sau nhỏ thuốc Lidocaine
-> đồng tử dãn

Nhỏ thêm Adrenaline
-> đồng tử dãn to hơn

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

15


CƠ SỞ LÝ THUYẾT

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

16

HỆ THẦN KINH CỦA ĐỘNG VẬT
CÓ XƯƠNG SỐNG

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

17


HỆ
THẦN
KINH
TRUNG
ƯƠNG
CỦA
NGƯỜI
Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

18


Hệ thần kinh
Thần kinh
trung
ương

Thần kinh
ngoại biên
Vận

động

Thần kinh
tự động

Thần kinh
giao cảm

Cảm
giác
Thần kinh
bản thể

Thần kinh
phó giao
cảm

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

19


PHÂN PHỐI THẦN KINH CỦA MẮT
• Thần kinh tự động
– Co dãn đồng tử

• Thần kinh bản thể
– Vận động nhãn
cầu

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

20


HOẠT ĐỘNG ĐỒNG TỬ
Kích thích thần
kinh phó giao cảm
gây co cơ vòng ->
co đồng tử

Kích thích thần kinh
giao cảm gây co cơ tia
-> dãn đồng tử

Cơ
vòng

cơ
tia
Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

21


Nhánh
trực giao
cảm từ
C8-T2

Nhánh
đối
giao
cảm
của
thần
kinh III

Tiếp vận
trực
giao
cảm ở
hạch cổ
trên
superior
cervical
ganglion

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

22


VISION PATHWAY

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

23

MẠCH THẦN KINH CO ĐỒNG TỬ

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

24


MẠCH THẦN KINH DÃN ĐỒNG TỬ

Phản xạ đồng tử__ThS.BS Lê Bảo Trân

25