thuyết minh đồ án tốt nghiệp chế tạo máy làm nhang và bắn tăm tự động

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

LỜI NÓI ĐẦU
Ngày nay khoa học kỹ thuật đang phát triển rất nhanh trong tất cả các ngành, các
lĩnh vực, nhất là ngành cơ khí chế tạo máy. Trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nuớc, nước ta đang trên đà phát triển và hội nhập với thế giới những máy
móc, thiết bị làm ra đòi hỏi cao về công nghệ, năng suất, chất lượng v..v,thì các công
nhân kỹ thuật cần phải tìm tòi , suy nghĩ và chế tạo ra những sản phẫm đáp ứng nhu
cầu cho con người.
Máy nhang bắn tăm tự động là một sản phẩm tiếp thu từ cuộc sống. Ban đầu
để sản xuất nhang người ta dùng tay lăn bột vào tăm mất nhiếu thời gian, nhưng năng
suất rất thấp,sản phẩm làm ra không chất lượng, giá thành cao từ đó qua nhiều năm
nghiên cứu và chế tạo ra máy nhang thủ công nhưng năng suất còn thấp , mất thời
gian.
Trải qua nhiều năm nữa máy nhang bán tự động ra đời giải quyết được các yêu
cầu trên nhưng vẫn dùng công nhân đưa tăm vào máy, để giải quyết yêu cầu này và
chúng em đã tìm tòi, suy nghĩ và khắc phục những sai sót của các máy đi trước để
chế tạo ra máy làm nhang bắn tăm tự động như bây giờ.
Do thời gian và kiến thức hiểu biết của chúng em còn nhiều hạn chế nên có thể
xảy ra sai xót trong quá trình thiết kế rất mong quý thầy, cô trong khoa cơ khí hướng
dẫn chúng em chỉ rõ khuyết điểm của máy để khắc phục và sữa chữa trong quá trình
thiết kế và tính toán để sản phẩm dược hoàn thiện hơn.
Chúng em chân thành cảm ơn quý thầy , quý cô rất nhiều đã cho chúng em
những kiến thức quý báu khi còn trong ghế nhà trường, chúng em mong rằng sẽ đào
phát triển nhiều hơn nữa có những sản phẩm công nghệ tiên tiến hơn cùng với kiến
thức của quý thầy, quý cô.....….Chúc quý thầy ,cô được nhiều sức khỏe !!!

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

………………………………………………………………
.……………………………………………………………...
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

………………………………………………………………
………………………………………………………………

………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

MỤC LỤC

LỜI NÓI ĐẦU...............................................................................................................1
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN...........................................................2
MỤC LỤC.....................................................................................................................4
GIỚI THIỆU CHUNG...................................................................................................5
PHẦN 1: YÊU CẦU XÃ HỘI.......................................................................................5

1.1 Lịch sử phát triển về nhang và phong tục dâng hương của người Châu Á.........5
1.2 Khói nhang ngày tết trong tâm thức người Việt..................................................9
1.3 Nghề nhang lên hương.......................................................................................12
PHẦN 2 : PHÂN TÍCH SẢN PHẨM.........................................................................14
2.1 Dụng cụ và quá trình làm nhang thủ công ngày xưa khi máy làm nhang chưa ra
đời............................................................................................................................14
2.2 Qúa trình làm nhang bằng máy..........................................................................22
2.2.1 Nguyên liệu làm nhang...............................................................................22
2.2.2 Quá trình trộn bột.......................................................................................22
2.2.3 Quá trình tạo sản phẩm:..............................................................................23
2.2.4 Quá trình làm khô nhang và phun hương...................................................24
2.3 Dây chuyền sản xuất..........................................................................................24
PHẦN 3 : YÊU CẦU ĐẶC TÍNH CỦA MÁY...........................................................26
3.1 Đặc tính kỹ thuật và thông số của máy :............................................................26
3.2 Tổng quan về máy.............................................................................................29
PHẦN 4 : THIẾT KẾ MÁY........................................................................................42
4.1 Nguyên lý làm việc của máy :...........................................................................42
Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

4.2 Chọn động cơ.....................................................................................................45
4.3 Thiết kế bộ truyền xích......................................................................................46
PHẦN 5 : KẾT LUẬN................................................................................................50
5.1 Đánh giá sơ bộ về máy :....................................................................................50
Ưu điểm của máy :...................................................................................................50
5.2 Hướng dẫn sử dụng và bảo quản :.....................................................................51

GIỚI THIỆU CHUNG

PHẦN 1: YÊU CẦU XÃ HỘI
1.1 Lịch sử phát triển về nhang và phong tục dâng hương của người Châu Á
Theo các nguồn tài liệu, cây nhang có nguồn gốc từ bán đảo Ả-Rập, được các lái
buôn người Hy Lạp chuyên chở sang bán tại các nước châu Á, khoảng từ thế kỷ thứ
XI . Cây nhang này có mùi thơm dịu, được chiết xuất từ một giống cây mọc ở miền
Nam bán đảo Ả-Rập.
Còn theo Phan Kế Bính trong Việt Nam phong tục, cây nhang có nguồn gốc từ
Tây vực, đốt hương nghĩa là cầu cho quỷ thần giáng cách.
Khi xưa, tục Tàu tế tôn miếu chỉ dùng cỏ tiêu (cỏ thơm) trộn với mỡ mà đốt cho
thơm, chưa có đốt hương. Đến đời Vũ đế nhà Hán, vua sai tướng sang đánh nước
Hồn Gia (xứ Tây vực, thuộc Ấn Độ).

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Vua nước ấy đầu hàng, dâng một tượng thần bằng vàng cho vua Vũ đế đem về
đặt trong cung Cam Toàn.
Người nước Hồn Gia cũng tế thần ấy, không phải dùng đến trâu, bò mà chỉ đốt
hương lễ bái mà thôi. Từ đó, Tàu mới có tục đốt hương.

Sách xưa còn chép rằng:
Thứ sử Giao Châu - Trương Tân thường đốt hương ở Cát Lập tịnh xá để đọc đạo thư.
Tục đốt nhang ở ta có lẽ bắt đầu từ đó. Rồi cùng với quá trình phát triển của đạo Phật,
tập tục đốt nhang du nhập vào nước ta ngày càng phổ biến.

Tục đốt nhang (hay còn gọi là thắp hương, dâng hương) đã có ở nước ta từ lâu
đời. Nó đã trở thành một trong những nét văn hóa đặc sắc trong đời sống tâm linh của
người Việt Nam. Dù là ngày Tết, ngày giỗ chạp hay ngày thường, người ta đều đốt

nhang.
Đặc biệt trong những ngày Tết, nhang càng được đốt nhiều hơn. Vì ngày Tết

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

có nhiều việc cúng kiếng: nào cúng đất trời, cúng tổ tiên ông bà, cúng ông
Táo… Và cây nhang trở thành vật không thể thiếu trong những ngày này.
Những sợi khói nhang cuộn tròn, rồi phảng phất bay đi để lại mùi hương thoang
thoảng, dịu dàng như một sợi dây thiêng liêng gắn kết cuộc sống con người với đất
trời, là cầu nối giữa con người ở trần gian với thần thánh, ông bà, tổ tiên đang ở cõi
vĩnh hằng.

Nhang có nhiều loại, nhiều kiểu: nhang thường, nhang ướp hương, nhang tròn,
nhang khoanh… tất cả đều có chung một công dụng: đốt lên cho ấm cửa ấm nhà, đốt
lên bàn thờ tổ tiên ông bà, bàn thờ Phật vào hai buổi sáng - chiều như gửi một lời
chào đến các vị bề trên, nhằm báo cho các vị biết lúc nào chúng tôi cũng nhớ đến các
vị.
Mỗi lần, trước khi hành lễ ở các chùa, vị chủ lễ thường chắp tay cầm ba nén
nhang dâng lên trên trán và đọc thầm bài kệ niệm hương: Nguyện đem lòng thành
kính, gởi theo đám mây hương, phưởng phất khắp mười phương, cúng dường ngôi
Tam Bảo, Thệ trọn đời giữ đạo, theo tự tánh làm lành, cùng pháp giới chúng sanh,
cầu Phật từ gia hộ, tâm bồ đề kiên cố, xa bể khổ nguồn mê, chóng quay về bờ giác.

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Và chúng ta cũng thường nghe những vần thơ như : lặng lẽ chiên đàn tỏa khói
hương, đỉnh trầm xông ngát ý thiền môn, lung linh nến ngọc ngời sao điểm, xóa sạch
trần gian hết tủi hờn...những vần thơ này đã giới thiệu về những nét đẹp văn hóa của
sinh hoạt tín ngưỡng, sinh hoạt tâm linh và cho chúng ta thấy nghi thức dâng hương
là nét văn hóa rất đẹp trong nghi lễ thiền môn.
Tại các tư gia quý Phật tử, việc thắp hương cúng Phật, dâng hương lên bàn thờ
ông bà, tổ tiên trong các ngày lễ, ngày giỗ chạp cũng không thể thiếu được.
Những điều này đã cho chúng ta thấy dâng hương là một trong những tập tục
truyền thống lâu đời trong văn hóa sinh hoạt tín ngưỡng của người Việt nam.

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Cho dù dòng đời có những thay đổi, cuộc sống có những biến thiên nhưng tập
tục dâng hương không bao giờ mất đi, trái lại nó càng mở rộng ở Đình làng Miếu vũ
cho đến việc thực thi lễ dâng hương tại các nghĩa trang liệt sĩ để tỏ lòng biết ơn, ghi
nhớ công lao của những anh hùng, chiến sinh, anh linh đã hy sinh vì nước vì dân.
Tập tục dâng hương là một trong những nét văn hóa đẹp trong nếp sống sinh
hoạt tâm linh cho nên chúng ta cần phải đặc biệt quan tâm đến.
1.2 Khói nhang ngày tết trong tâm thức người Việt
Khói nhang ngày Tết là nét đẹp văn hóa truyền thống không thể thiếu trong các
dịp lễ của Phật giáo, hoặc các dịp chạp giỗ, lễ Tết. Nén nhang như chiếc cầu nối
thiêng liêng hiện hữu của con người với cõi tâm linh của trời đất.

Có thể khẳng định, nhang đã len lỏi vào tận hang cùng ngõ ngách của đời
sống và có một vị trí quan trọng trong cuộc sống của người Việt Nam, thậm chí còn
lan rộng đến một số nước ở châu Á.

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Ngày cuối năm, khi đi mua sắm các thứ để chuẩn bị cho ngày Tết, không ai
không mua vài ba hộp nhang về cúng Phật, cúng ông bà Tổ tiên của mình.
Ở chúng ta, khó ai diễn tả nỗi xúc động khi vào khoảnh khắc giao hòa giữa năm
cũ và năm mới, cả gia đình quây quần bên nhau, thắp trên bàn thờ vài nén nhang
thơm để cùng tưởng nhớ đến ông bà, cha mẹ, những người kính yêu đã khuất.
Sự lẩn khuất của làn khói trắng, mùi thơm nhẹ lan tỏa, làm cho ta thấy ấm cúng
và gắn bó với nhau nhiều hơn.
Trong tâm thức của mỗi người Việt Nam đều tin tưởng ở thế giới bên kia, trong
khoảng không gian vô định, có những hình ảnh, những con người đang hướng về
chúng ta, đang ở bên chúng ta hằng ngày. Và khi thắp nén nhang lên, ta có thể tâm sự
với họ, sưởi ấm với cả thế giới này và cả với thế giới vô hình kia nữa.

Chưa rõ nguồn gốc tục lệ thắp nhang có từ đâu và do ai sáng lập, chỉ biết qua
lịch sử, vua Trần Nhân Tông là vị vua trong lịch sử Việt xuất gia, cũng đã thừa hưởng
và dùng nhang rất nhiều trong mỗi lần đến chùa lễ Phật
Nhiều người có thói quen khi đi xa về, thường thắp nhang trên bàn thờ Phật, bàn
thờ ông bà Tổ tiên trước, rồi mới ngỏ lời thăm hỏi, mới bắt đầu làm một công việc gì
đó.
Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Với người sắp đi xe, đi tàu cũng thường thắp nhang để cầu nguyện mong khi lên

đường được bình an.
Rất nhiều vùng dân cư ở Nam Bộ, người ta còn thắp nhang cho từng gốc cây, ụ
mối, góc nhà với quan niệm mọi vật đều có đời sống tâm linh.
Triết lý nhân sinh thật đơn giản, nhưng lại mang nội hàm đa dạng, phong phú
thường thấy ở các dân tộc Á đông.
Ngày nay, nhang không chỉ thắp trong các gia đình theo Phật giáo, mà những
tôn giáo khác cũng đều có chung nét văn hóa đặc sắc này.
Đặc biệt là ở các đình chùa, miếu mạo… nhang là thứ nhất định không thể thiếu
được.

Ngày Tết đi lễ Phật, hái lộc đầu năm, chúng ta luôn bắt gặp những hình ảnh rất
quen thuộc, những ông già, bà lão, các nam nữ thanh niên… khi thắp nhang lên bàn
thờ Phật, miệng thường lâm râm khấn vái, cầu nguyện một năm mới được an khang
thịnh vượng, phúc lộc khương ninh… Có thể nói đây là nét văn hóa đẹp đã tồn tại lâu
đời, đã đem lại cho mọi người sự thanh thản, bình an trong tâm hồn.

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Đối với người Việt Nam chúng ta, dù ở thành thị hay nông thôn, mỗi lần Xuân
về, Tết đến mọi người đều thắp trên bàn thờ trong nhà mình một nén nhang để tỏ lòng
thành kính đối với ông bà Tổ tiên, để cầu nguyện an vui, hạnh phúc cho mọi người,
đồng thời cũng tạo không khí ấm áp, vui tươi cho cả gia đình trong những ngày
đầu Xuân.

1.3 Nghề nhang lên hương
Nghề làm nhang đã góp phần giải quyết việc làm cho lao động ở địa phương..
Đối với hộ gia đình sản xuất nhỏ lẻ thì nguồn vốn đầu tư không nhiều, sản phẩm

làm ra được tiêu thụ tại địa phương, một số bán lại cho thương lái thu gom đi bán
nơi khác.
Nghề làm nhang dùng nguyên liệu có sẵn trong nước, cách thức giản dị, vốn ít,
nhân công gia đình từ trẻ tới già ai cũng có thể góp phần vào được.

Nghề làm nhang cũng có tổ nghề. Hồi nửa đầu thế kỷ 20, ở Hà Nội có các hiệu
làm nhang danh tiếng như Quảng Thái, Hoàng Phát, Vạn Hoa...
Nghe nói người sản xuất ở các hiệu này đều là dân làng Cao bên Hưng Yên.
Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Cả làng Cao làm nghề sản xuất nhang, giỗ tổ nghề ngày 22 tháng 8 âm lịch.
Ngoài việc ra Hà Nội, người làng Cao còn mở hiệu ở Huế và ở Sài Gòn...

Nhang thẻ và nhang vòng được sản xuất song song, nhưng nhang vòng đang chiếm
ưu thế.

Nhang vòng giờ đây có loại cháy 24 giờ, có loại đến 48 giờ, thời gian càng dài càng
thuyết phục hơn.

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Bế hộp và vô bao bì tại cơ sở Hiệp Thành, Hoài Đức

Công đoạn đùn nhang để đưa ra làm nhang vòng. Những người sản xuất cho

biết ngoài trầm, họ cũng trộn vào hàng chục vị thuốc bắc. Nhưng nói vậy, các
vị thuốc ấy không thể hiện trên bao bì

PHẦN 2 : PHÂN TÍCH SẢN PHẨM
2.1 Dụng cụ và quá trình làm nhang thủ công ngày xưa khi máy làm nhang chưa
ra đời
Dụng cụ: Dụng cụ làm nhang rất giản dị. Làm nhang thường hay nhang ma,
nhang đất chỉ cần cái bàn dài, mấy chậu sành và một cái bàn tròn bằng cây hay bằng
tôn làm nhang thơm hay nhang thẻ thì dùng thêm một miếng ván cây nhỏ có núm để
cầm và dùng để lăn nhang.
Nếu làm nhang vòng thì có một cái khuôn bằng cây gỗ phẳng, trên có đục một
rãnh hình cái nhang vòng xoáy trôn ốc, lớn nhỏ tùy theo cỡ nhang dự định làm.
Cách thức làm nhang: Có ba loại nhang là nhang đất, nhang thẻ và nhang vòng
cho nên cách thức làm hơi khác nhau, nhưng trừ lối làm hương vòng còn đối với hai
loại nhang nén thì có công việc chính là:

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

- Chẻ chân nhang

Chân nhang cũng có nhiều loại: 1 li 2 (1,2mm), 1 li 8 (1,8mm), 3 li (3mm),
5mm và nhiều loại lớn hơn.
Loại được tiêu thụ nhiều nhất là 1 li 2 nên nhiều cơ sở làm loại này.
Nhang dài trên 5 tấc gọi là nhang sào và gọi là sào 5, sào 6, sào 7... dài
dưới 5 tấc gọi là nhang nhuyễn, nhang thường.
Đây cũng là chiều dài được nhiều người dùng do phù hợp với gia đình.
Quy trình làm tăm/chân nhang:

+ nguyên liệu :
Nguyên liệu để chẻ tăm nhang là tre lồ ô hoặc nứa nhưng nứa ít được dùng do
khi đốt tàn sẽ bị rơi xuống, còn lồ ô thì không.

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Và nứa không được ưa chuộng do chỉ thích hợp làm nhang sào (loại nhang cao

hơn 50cm) do thân nứa dài và mỏng. Với độ mỏng của nứa như vậy sẽ khó chẻ
ra được chân nhang nhuyễn/nhang thường.
Tre khai thác xong được dọn sạch để chờ mùa mưa, khi mưa xuống măng tre
mọc lên và chờ người tới khai thác vào tháng 3, 4 năm sau. Mỗi một cây tre dài từ 15
- 20m nhưng chỉ lấy được khoảng một nửa vì chỉ lấy phần tre già ở gốc.
+ Công đoạn “tề”
“Tề” là từ chuyên dụng trong ngành chẻ nhang để chỉ công đoạn cưa tre sao cho
bằng. Tre lồ ô sau khi được hạ sẽ được cắt bỏ mắt, chỉ lấy phần ống suôn, chẻ ra làm
tư, bó lại thành từng niền.
Mỗi niền có đường kính từ 45 - 46cm rồi để cả ống dài mà giao cho người chẻ
nhang. Thân lồ ô có vỏ ngoài màu xanh, phần ruột bên trong - gọi là cật tre có màu
đỏ hoặc trắng tùy tre già hoặc tre non.

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Niền tre lấy về sẽ được cưa ra thành từng loại theo từng kích cỡ nhang muốn

làm. Nhang thì có rất nhiều cỡ nên cũng cưa ra nhiều loại khác nhau như: 2 tấc rưỡi,
3 tấc, 3 tấc 3, 3 tấc 6, 3 tấc 8, 4 tấc, 5 tấc, 6 tấc, 7 tấc, 7 tấc 2, 8 tấc, 1m2, nhưng
người trong nghề không ai gọi rườm rà như vậy mà chỉ nói đơn giản: 25, 3, 33, 36, 4,
5, 6, 7, 72, 80, 1m2.
+ Công đoạn chẻ tăm nhang
Chân nhang cũng có nhiều loại: 1 li 2 (1,2mm), 1 li 8 (1,8mm), 3 li (3mm), 5mm
và nhiều loại lớn hơn. Loại được tiêu thụ nhiều nhất là 1 li 2 nên nhiều cơ sở làm loại
này. Nhang dài trên 5 tấc gọi là nhang sào và gọi là sào 5, sào 6, sào 7... dài dưới 5
tấc gọi là nhang nhuyễn, nhang thường.
+ Phơi

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Phơi là không chỉ phơi tăm/chân nhang mà còn phơi cả thanh tre hoặc thẻ tre.
Nếu chẻ nhang bằng máy thì phải phơi khi còn là thanh tre, còn nếu chẻ thủ
công thì phơi khi đã thành tăm/chân nhang.
Bởi chẻ bằng máy, nhất là với loại nhang sào tròn phải phơi khô thanh tre thì lúc
chẻ máy mới bào cho tròn, cho nhẵn được.
Chân nhang phải phơi hoặc sấy cho ráo, cho khô để không bị mọt.
+ Công đoạn “chà”
Trước đây khi chưa có máy thì người ta phải chà thủ công. Tăm/chân nhang chẻ,
phơi hoặc sấy xong sẽ được bó lại thành từng bó, người ta cứ để nguyên bó như thế
rồi dùng hai chân đạp lên để chà. Chà chừng nửa tiếng là hết những sần sùi, những
cọng xước có thể làm đứt tay người chẻ nhang, người làm nhang.
Mỗi lần chà xong phải giũ cho sạch, mỗi lần giũ chỉ được vừa tay ôm và rất bụi
bặm. Người giũ phải giũ ra cho hết những tinh, những bụi đã bị chà ra khỏi cọng
tăm/chân nhang, vừa giũ vừa phải rút, vừa xấp lại sao cho bằng.

Tăm/chân nhang chà xong sẽ được bó lại thành từng bó.
Chân nhang được bó thành bó một muôn ( mười vạn hay 100 ngàn) để bán.
Chân nhang chẻ xong được nhuộm đỏ phía dưới để cắm vào bát hương trước khi làm
mình que nhang, hoặc về sau mới nhuộm.

- Làm bột nhang
Bột nhang được làm từ nhiều nguồn nguyên liệu khác nhau tùy theo yêu cầu
khách hàng, những nguồn nguyên liệu khác nhau sẽ rạo thành nhiều mùi hương khác
nhau và phụ hợp theo từng vùng, từng đất nước.

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Bột để se mình nén nhang thường lấy vỏ cây ô-đước. Người ta mua hay vào
rừng vạt đẽo ở cây ô - đước đem về phơi khô, rồi dùng cối đá mà giã (đâm ) nát ra
bột.
Đem bột ấy mà rây cho nhỏ, mịn, bột nào còn to thì bỏ vào cối mà giã lần thứ
hai. Bột mịn nhuyễn gọi là bột áo để bao phía ngoài nén nhang và làm bằng gỗ mục
tán và rây thật nhỏ còn bột to gọi là bột hồ để se phía trong.

Khi chế loại nhang thơm hay là nhang thẻ thì phải dùng gỗ trầm, gỗ bạch đàn,

quế chi, chẻ nhỏ ra và tán nhỏ rồi rây kỹ.
Bột quan trọng để có phần kết dính đó là bột keo, còn gọi là bời lời.

- Làm mình nhang

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Lúc se mình nhang bằng bột ô-đước và bột khác thì lấy một cái bàn độ dài 2
thước, trên bàn để 3 đống bột:
- Đống thứ nhất là bột hồ ô-đước
- Đống giữa là nửa hồ nửa áo
- Đống thứ ba là bột hồ và hai phần bột áo
Lấy chân tre chia ra từng nắm (chét) nhỏ, dùng một cây cơ cặp vào để trừ phía
dưới chân nhang, đoạn nhúng phần nhang sẽ bọc bột vào thùng nước lạnh cho ngập
tới đầu cây cơ chân nhang.
Nhúng nước rồi, kéo tre ra mà vẩy cho thật ráo nước.
Đem vùi đầu tre đã nhúng nước lạnh vào đống hồ thứ nhất, nhúng vào bột xong
bỏ ra ngay và rũ cho rơi bớt bột xuống bàn đồng thời phải cầm tách các cây nhang ra
cho khỏi dính chùm vào nhau nhúng vào bột, kéo ra, rũ bột, làm như thế đến ba lần,
khi nào không thấy nước ngấm ra ngoài cây nhang nữa là được.
Đem để nắm nhang ấy lên giá gác cho khô rồi lấy nắm khác mà nhúng bột.
Thường thường nhúng luôn một muôn cái chân, rồi lúc này lấy nắm đã nhúng nước,
nhúng bột đầu mà nhúng lại vào nước lạnh, đoạn đem vùi vào đống bột thứ hai (có
một nửa bột hồ, một nửa bột áo).
Lần này ở cây tre nhang đã có bột ô-đước rồi, gặp nước sẽ có thể rời ra, nên phải
cầm đầu cây nhang tách ra một chút, và nhúng xuống nước cũng nên lấy ra ngay đoạn
đem vùi nhang vào đống bột thứ 3 (có 1 phần bột hồ và 2 phần bột áo).
Lần này nên cầm xòe chân nhang ra như cái quạt, rồi để nằm xuống bàn mà rắc
bột đống số 3 lên, xong nắm chụm tre lại mà rũ bột thừa đã bám vào nhang, nhúng
xong đem gác lên giá, phên mà phơi cho khô.
Cái chân tre nhúng được 3 lần nước, 3 lần bột thì lớn bằng chiếc đũa, nhưng bột
thoa chưa được chặt, phải lăn thì nó mới se mình lại.
Cách làm nhang thơm hay nhang thẻ:

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Nhang thơm là loại nhang trong có trộn gỗ thơm như trầm, bặch đàm, quế chi,
thường thứ nhang này đựng trong bao hay thẻ, mổi bao có 60 cây, nên người ta gọi là
nhang thẻ.
Nguyên liệu làm nhang thẻ cũng như làm nhang đất, nhưng cách làm cũng có
khác. Một phần là bột hồ trộn với bột thơm, hòa với nước lạnh.
Một phần nữa là bột thơm trộn với ít bột hồ, rây thật mịn rồi để khô dùng làm
bột áo.
Bột thơm làm bằng gỗ cây trầm, bạch đàn, quế chi được tán nhỏ và rây kỹ.

Cách làm nhang:
Sau khi trộn, nhồi bột rồi thì lấy tay mà se bột thành một cục nhỏ, tròn như
đuôi chuột. Lấy một que nhang mà đặt cái đuôi chuột bằng bột ấy rồi lăn cho bột bọc
kín lấy chân nhang.
Muốn se cho đều và nhang được tròn thì lấy một miếng cây dẹp, ngang 10
pần, dọc 20 phân, dày 1 phân, phía lưng có núm cầm, cầm cái núm ấy mà lăn lên
mình cây nhang, lăn đi lăn lại vài lần cho tròn và nhẵn.
Khi nhang đã nhẵn rồi thì vùi vào đống bột áo khô se lại lần nữa để cho bột
ăn vào cây nhang, như vậy cây nhang mới đẹp, mùi thơm ngát.
Se xong đem phơi nắng cho khô xong đem nhúng chân vào bao, thường
mỗi bao có 60 cây nhang. Nhang thơm làm tốn công nên giá bán phải cao hơn nhang
thường.

Làm nhang vòng

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Nhang vòng thuộc loại nhang đặc biệt, ít dùngnhơn hai loại nhang ma và nhang
thơm. Bột làm nhang vòng là bột làm nhang thơm, nhưng cách thức làm khác. Hoặc
lấy bột nhang thoa vào cái khuôn bằng cây (gỗ) có đục máng nhỏ theo đường xoáy
trôn ốc hoặc se bột thành sợi dây dài rồi cuốn vào một miếng gỗ hình nón, cuốn theo
hình xoáy trôn ốc.
Cuốn xong thì đẩy nhang vòng ra ngoài cho ép thành hình nhang rồi phơi khô.
Khi nào khô, gói giấy bỏ hộp cho kín thì nhang không mất mùi thơm.
Có thể làm nhang vòng bằng cách khác, nhưng hai cách trên là đơn giản hơn cả.
2.2 Qúa trình làm nhang bằng máy
2.2.1 Nguyên liệu làm nhang
Bột vỏ cây Ô-đước mọc theo mé sông, bờ suối trong rừng vùng Tây Ninh, Thủ
Dầu Một, Biên Hoà, Bà Rịa. Ô-đước tên khoa học là cinnamomun argenteun thuộc về
loại Lauracées, không lớn lắm, đường kính thân cây độ 25-30 phần, lá lớn như lá xoài
voi, tượng và mặt trên láng bóng. Trong vỏ cây ô-đước có chất nhớt, dính như keo.
Cây tre đủ loại, cây để chẻ làm chân nhang.
Gỗ trầm, bạch đàn, cây quế có nhiều ở tỉnh miền Trung như Quảng Trị, Thừa
Thiên, Quảng Nam.
Phẩm vàng, phẩm đỏ xanh, đen để nhuộm chân nhang, giấy bao nhang.

2.2.2 Quá trình trộn bột
Công đoạn đầu tiên là trộn bột cây lá ren làm hương liệu, bột cây bời lời làm
chất kết dính, cùng với nước.
Phải trộn sao cho vừa vặn, không ướt quá cũng không quá khô. Ướt quá, thuốc
khó dính vào chu nhang, khô quá thì hao nguyên liệu.
Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Bột hương trước khi đưa vào máy làm nhang không quá khô hay quá nhão mà
phải pha trộn với tỉ lệ phù hợp để quá trình đẩy nhang của máy được suôn sẻ và sản
phẩm làm ra đều và đẹp mắt.
Bột thường được trộn theo tỉ lệ như sau :
- 10kg bột bay
- 1,4 kg keo ( bột bời lời )
- 2 gram màu vàng
- 3 lít nước
Sau khi chọn được tỉ lệ trộn bột như trên , nguyên liệu đã chọn sẽ được đưa vào
máy trộn bột , đến khi nào cảm thấy bột đều và mịn không quá khô hay quá nhão thì
được đưa ra để cho vào thùng bột của máy làm nhang.

Máy trộn bột

2.2.3 Quá trình tạo sản phẩm:
- Bột sau khi được trộn, sẽ được cho vào thùng chứa bột.
- Sau đó ta lấy 1 bó tăm nhang để cho vào máy , các bó tăm được để trên giá để
tăm của cơ cấu tự động bắt tăm.

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục


Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Hệ thống bắt tăm sẽ đưa tăm vào bộ phận dẫn tăm, qua các cơ cấu của hệ thống
này tăm được đẩy tới bộ nén tăm và do lực đẩy bột của piston nén bột sẽ đẩy bột vào

bộ phận nén tăm giúp nhang được đẩy ra ngoài thành sản phẩm .
2.2.4 Quá trình làm khô nhang và phun hương
- Với người làm nhang, quan trọng là để nhang được khô ráo.
- Nhang làm xong phải được hong phơi kỹ.
- Các nén nhang, thẻ nhang , bó nhang đều phải đặt ở nơi khô ráo , tránh nước
và không khí ẩm.
- Nếu làm vào mùa mưa dầm gió bấc thì phải dùng lò sấy.
- Nhang sau khi được phơi khô sẽ được đem đi phun hương.
- Hương có nhiều loại :
để pha trộn hương cần có các nguyên liệu như cồn và hương liệu đặc chế
Hương lài ( Thái ) : dùng cho nhang bột bay tăm tròn.
Hương trầm : dùng cho nhang trầm, được pha theo tỉ lệ thích hợp.
Hương đặc biệt : dùng cho nhang bột bay tăm vuông .

2.3 Dây chuyền sản xuất

Tăm

Đóng gói thành
phẩm

Nhuộm màu đỏ
nửa tăm

Phun Hương
Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Bộ phận bắt tăm
tự động

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dụcKet-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục

Phơi hoặc sấy

Sản phẩm
v

Bộ phận dẫn tăm

Thùng chứa bột

Buồng xylanh nén

trên máy làm

bột

nhang

Máy trộn bột

Thùng chứa bột
trên máy làm
nhang

Nguyên liệu làm
bột nhang được
chọn theo tỉ lệ phù
hợp

- Nguyên liệu làm bột nhang gồm bột bay và bột keo được chọn theo tỉ lệ phù
hợp, đổ riêng ra mỗi thùng.
- Sau đó cho từng thùng đã chọn ở trên vào buồng trộn bột của máy trộn ,lượng
nước cho vào buồng làm việc phải phù hợp không nên cho quá nhiều nước cũng như
quá ít, sẽ làm cho bột nhão hoặc khô không thể sử dụng được.
- Bột đã được trộn xong cho vào thùng chứa bột của máy làm nhang.

Ket-noi.com diễn đàn công nghệ, giáo dục