ĐÁP ÁN ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN NGỮ VĂN 9 HAY

ĐÁP ÁN:
Phân tích nghệ thuật miêu tả Thúy Kiều trong các đoạn trích Chị em Thúy Kiều
Kiều ở Lầu Ngưng bích,...
I.

Dàn bài:

1.Đặt vấn đề: Nguyễn Du là nghệ sĩ tài hoa bậc thầy của văn học trung đại nửa
cuối TK XVIII.Với kiệt tác nổi tiếng Truyện Kiều, Nguyễn Du xứng đáng là đại
thi hào dân tộc, danh nhân văn hóa.Truyện Kiều không những có nội dung sâu sắc,
có sức chấn động lũng người mà Nthuật của nó cũn đạt đến một trỡnh độ tầm cỡ,
một thành tựu rực rỡ của văn học dân tộc.
-Nói đến những thành công trong Truyện Kiều trước hết người ta nói đến
những thành công của nhà thơ trong việc vận dụng Tiếng Việt và thể thơ lục bát
của dân tộc.Trong TKiều có sự kết hợp hết sức nhuần nhuyễn giữa ngôn ngữ bác
học và ngụn ngữ bỡnh dõn.TK là đỉnh cao của thơ ca dân tộc.Thể thơ lục bát trong
TK cũng được nhà thơ khai thác triệt để khả năng biểu hiện của nó, tinh tế, giản dị
mà có âm vang , có thể diễn đạt được nhiều sắc thái của cuộc sống và những nét
tinh vi, tế nhị trong tỡnh cảm của con người -Một thành công nữa cũng hết sức
quan trọng trong truyên Kiều của NDu là NT dẫn truyện và NT m/tả, bao gồm m/tả
con người lẫn m/tả th/nhiên, cảnh vật.nhưng NT tuyệt diệu nhất của NT m/tả trong
Tk là m/tả nội tâm nh/vật:” có thể nói trong văn học cổ, không có một nhà thơ thứ


hai nào thành công trong việc miêu tả nội tâm nhân vật như nguyễn Du, nhất là nội
tâm của nhân vật Thúy Kiều.”
2.Giải quyết vấn đề:
a-Trong văn học trung đại Vnam từ TK X đến TK XIX có nhiều tác phẩm nổi tiếng
, nhưng những tp VH từ TK X đến XV là những áng văn bất hủ viết bằng chữ Hán
chứa chan cảm hứng yêu nước như “Thơ thần “ của Lý Thường Kiệt , hịch tướng
sĩ của Trần Quốc Tuấn Bỡnh Ngụ đại cáo của nguyễn Trói.Đến TK XVIII , xuất

hiện nhiều tp viết bằng chữ Nôm , trong đó , kiệt tác TK đạt đến trỡnh độ là đỉnh
cao của ngôn ngữ thơ ca dân tộc .Tp có tựa đề “Đoạn trường tân thanh” –Tiếng kêu
đứt ruột mới .Cảm hứng chủ yếu của TK là cảm hứng nhân đạo.ND viết TK bằng
tất cả tấm chân tỡnh cảm thương đ/v những người phụ nữ “ hồng nhan mà bạc
phận, tài hoa mà lận đận”.Có thể nói TK là một câu chuyện thê thảm về vận mệnh
của một người con gái tài sắc , bản thân nó đó cú sự xỳc động lón.Nhưng với ngũi
bỳt của ND cõu chuyện thờ thảm ấy lại khụng thuần tỳy là vận mệnh của một
người con gái mà là vận mệnh của con người nói chung trong một XH bất công,
tàn bạo đúng như lời thơ của Chế Lan Viên:
“Chạnh thương cô kiều như đời dân tộc
Sắc tài sao mà lại lắm truõn chuyờn .”
Để lột tả nỗi đau khổ , sư bất hạnh của T/Kiều suốt 15 năm lưu lạc , ND đó
đặt biệt chú ý đến NT m/tả nội tâm nhân vật.


b.Trong TK của ND có rất nhiều đoạn thơ m/tả nội tâm nhân vật , ở mỗi đoạn, tác
giả ND đều có những thành công nhất định trong việc khám phá p/tích , diễn tả thế
giới nội tâm của nhân vật TK.
-Đoạn trích trao duyên được coi là đoạn thơ tiêu biểu nhất , thần tỡnh nhất là đoạn
thơ trữ tỡnh dài nhất trong TK lột tả thành cụng tõm trạng vật vó, đau đớn , tan nát
cả cừi lũng của TK khi phải trao cỏi duyờn đầu đời của mỡnh cho em gỏi là Thỳy
Vân.Nhà thơ Tản Đà đó từng nhận xột :”trong cả TK văn tả tỡnh khụng mấy đoạn
dài hơn như đây.Đoạn này thật lâm ly, mà như thế mới hết tỡnh sự”(HS p/tớch và
c/m)
-Đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích là đoạn thơ m/tả nỗi cô đơn, nhớ nhà của TK
khi nàng bị đẩy vào lầu xanh .TK rơi vào trạng thái bi đát , bế tắc, đơn côi .Kiều đó
tụ tử nhưng không chết .Biết Kiều tớnh tỡnh khẳng khỏi, cứng rắn, Tú bà đó cho
kiều ở riờng trong lầu Ngưng Bích để thực hiện một âm mưu khác .Trong th/gian
này, sức khỏe của K mới hối phục trở lại nhưng t/c hết sức cô đơn, chết thỡ nàng
khụng chết nữa vỡ sợ bị lụy cho cha mẹ, nhưng sống thỡ sẽ sống như thế nào, một

thõn một mỡnh ở nơi hoàn toàn xa lạ , tứ cố vô thân? Đây là đoạn thơ hay nổi tiếng
của Truyện Kiều , cực tả nỗi lũng cụ đơn, buồn thảm bi đát đó của nàng Kiều. ND
đó dựng NT tả cảnh ngụ tỡnh bằng cỏc vẽ ra khung cảnh xung quanh theo con mắt
của Kiều .Kiều buồn về cảnh một phần, một phần khác lại buồn hơn vỡ tỡnh. Đó là
hai nỗi buồn chia sẻ tâm hồn nàng (sáu câu đầu )


Ở lầu Ngưng Bớch, nỗi nhớ nhung Kim Trọng và thương nhớ cha mẹ là tõm
trạng cồn cào, lo lắng (8 cõu tiếp)
Cuối cựng Kiều nhỡn thấy cảnh trống trải, xa vắng mà nghĩ đến thân
phận.Đây là những câu thơ réo rắt bậc nhất về nỗi buồn lưu lạc, bơ vơ. Mỗi câu
như gợi lên một nỗi buồn thảm hói hựng lắng sõu trong vụ thức (8 cõu cuối )
-Đoạn trích những nỗi lũng tờ tỏi , đây là đoạn thơ m/tả tâm trạng đau đớn ê chề
của TK sau khi buộc phải làm đĩ , tiếp khách ở lầu xanh. Cả một đoạn thơ tác giả
không m/tả cảm xúc của TK trong một thời điểm nào một buổi nào mà m/tả một
tâm trạng triền miên trong chuỗi ngày tiếp khách .Ngày tháng chỉ là một sự chồng
chất và kéo dài .Nỗi lũng Kiều hiện lờn những lỳc vắng vẻ, khi xong việc tự đối
diện với chính mỡnh .Đó là nỗi đau thầm kín đằng sau các hoạt động tiếp khách
.Tác giả m/tả kết hợp với thuật lại theo bút pháp tự tỡnh (phõn tớch và ch/minh)
3.Kết luận:
Kiệt tỏc Truyện Kiều của Nguyễn Du vẫn mói cú sức sống lõu bền với
th/gian là nhờ ở chiều sõu nhõn bản của nội dung tư tưởng và một trỡnh độ NT
tuyệt vời của ngũi bỳt Nguyễn Du: trong đó, phải kể đến NT m/tả nội tâm nhân
vật, với tài năng đặc biệt này , ND xứng đáng là đại thi hào dân tộc, danh nhân văn
hóa.
-----------------------------------------------------------