luận án tiến sĩ an toàn chuyển động của ô tô trong đêm khi sử dụng đèn chiếu sáng phía trước

1
TR

B GIỄO D C VÀ ĨO T O
NG
I H C GIAO THỌNG V N T I

NGUY N THỄI HÙNG

AN TOĨN CHUY N
NG C A Ọ TỌ TRONG ểM
KHI S D NG ỆN CHI U SỄNG PHệA TR
C
Chuyên ngƠnh: K thu t Ọ tô - Máy kéo
Mư s : 62.52.01.16.03

LU N ỄN TI N S K THU T

NG

IH

NG D N KHOA H C

1. PGS. TS. Nguy n V n Bang
2.TS.

H u

HƠ N i - 2014

c


2
M CL C
L i cam đoan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
L i c m n. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Các kỦ hi u dùng trong lu n án . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Danh m c các b ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Danh m c các hình v vƠ đ th . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
M đ u.......................................................... 1
Ch

ng I. T ng quan v n đ nghiên c u. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

1.1.

An toàn giao thông đ

ng Л . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

1.2.

An toàn giao thông đ

ng Л VТ t NКm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

1.β.1. S l

ng ph

М К ph

ng tТ n vƠ h th ng tТшu Мhu n, quв Мhu n Кn toƠn k thu t

ng tТ n. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

1.β.β. Công trыnh đ

ng Л vƠ vТ М thКm gТК gТКo thông ЛКn đшm. . . . . . . . . . . . . 8

1.2.3. Tыnh hыnh tКТ n n gТКo thông đ

ng Л . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

1.3.

ánh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

1.4.

Phơn tíМh, đпnh gТп nh ng nghТшn М u Мó lТшn quКn đ n Кn toƠn Мhuв n
đ ng М К ô tô vƠ đчn МhТ u sпng phíК tr М М К ô tô. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

1.4.1. CпМ tпМ gТ trong n
1.4.β. CпМ tпМ gТ n

М. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

М ngoƠТ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

1.4.γ. Nh ng v n đ Мòn t n t Т theo h

ng nghТшn М u М К lu n пn . . . . . . . . . . 15

1.5. N Т Нung nghТшn М u vƠ gТ Т h n М К đ tƠТ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
1.6. K t lu n Ch
Ch

ng I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

ng II. C s khoa h c xơy d ng mô hình đánh giá an toƠn chuy n
đ ng c a ô tô trong đêm khi s d ng đèn chi u sáng phía tr c 20

2.1. NghТшn М u МпМ в u t
2.2. M t ng

nh h

ng. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Т vƠ th gТпМ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

2.β.1. H th ng quКng h М М К m t. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

2.β.β. M t s tính n ng th gТпМ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
2.3. M u s М пnh sпng đчn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
2.γ.1. M u vƠ s М. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

3
2.γ.β. CпМ вшu М u v m u s М пnh sáng. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
2.4.

чn МhТ u sпng phíК tr

М ô tô. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

2.4.1. CпМ lo Т đчn ô tô . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
2.4.β. K t М u vƠ phơn lo Т đчn МhТ u sпng phíК tr

М ô tô. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

2.4.γ. H th ng tТшu Мhu n k thu t М К đчn МhТ u sпng phíК tr
2.5. ChТ u sпng đ

М ô tô. . . . . . . . . 40

ng ô tô. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

2.6. CпМ в u t lТшn quКn đ n ng

Т lпТ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

2.7. CпМ в u t lТшn quКn đ n ph

ng tТ n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

2.8. CпМ в u t lТшn quКn đ n đ

ng ô tô . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

2.9. В u t v v n t М vƠ kho ng МпМh gТ К МпМ бe khТ thКm gТК gТКo thông . . . . 56
2.10. CáМ в u t th Т tТ t. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
β.11. K t lu n Ch
Ch

ng II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

ng III. Xơy d ng và kh o sát mô hình đánh giá an toƠn chuy n đ ng
c a ô tô trong đêm khi s d ng đèn chi u sáng phía tr c. . . . . 59

3.1. M Т quКn h Ng

Т lпТ - Ô tô - MôТ tr

ng. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

3.2. CпМ Н ng vК Мh m khТ б в rК tКТ n n gТКo thông đ ng Л vƠ l К Мh n mô
hыnh nghТшn М u. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
3.β.1. CпМ Н ng vК Мh m vƠ s đ tКТ n n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
3.β.β. L К Мh n mô hыnh nghТшn М u. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
3.3. Бơв Н ng ph

ng phпp đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô . . . . . . . . . . 69

3.3.1 Quá trình phanh ô tô. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
3.γ.β. T m nhыn th в đ Т t ng М К ng Т lпТ trong đшm khТ s Н ng đчn МhТ u

sпng phíК tr М . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
3.γ.γ. V n t М Кn toƠn trong đТ u kТ n t m nhыn Л h n Мh . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
3.3.4. Ph

ng phпp đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô. . . . . . . . . . . . . . . . . . 88

3.4. K t lu n Ch
Ch

ng III . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

ng IV. Nghiên c u th c nghi m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

4.1. БпМ đ nh m М đíМh vƠ n Т Нung thí nghТ m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
4.1.1. M М đíМh М К thí nghТ m. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
4.1.β. N Т Нung thí nghТ m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
4.2. Thí nghi m. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92


4
4.β.1. Thí nghТ m đo t m nhыn М К ng

Т lпТ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

4.β.β. Thí nghТ m đo h s Лпm М К đ

ng th . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

4.β.γ. Thí nghТ m đo h s hТ u qu phКnh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
4.β.4. Thí nghТ m đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110

4.β.5. Thí nghТ m đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô
4.3. K t lu n Ch

v n t М 80 km/h . . . . 116

ng IV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

K t lu n vƠ ki n ngh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Danh m c công trình công b c a tác gi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Danh m c tƠi li u tham kh o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
Ph l c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


5

L I CAM OAN
TôТ бТn МКm đoКn đơв lƠ Мông trыnh nghТшn М u М К rТшng tôТ. CпМ s lТ u,
k t qu nшu trong lu n пn lƠ trung th М vƠ Мh К t ng đ М Мông Л trong Л t М
công trình nào khác.
TпМ gТ lu n пn


6

L IC M

N

TпМ gТ lu n пn бТn ЛƠв t lòng ЛТ t n Мhơn thƠnh đ Т v Т t p th gТпo vТшn
h ng Н n khoК h М: PGS.TS Nguв n V n BКng, Tr ng khoК C khí, Tr ng Т

h М GТКo thông v n t Т; TS
H u
М, nguвшn Phó C М tr ng C М ng kТ m
VТ t NКm, đư t n tыnh h ng Н n v ph ng h ng, n Т Нung vƠ ph ng phпp
nghТшn М u trong quп trыnh th М hТ n lu n пn!
TпМ gТ бТn trơn tr ng М m n B môn C khí ô tô, KhoК C khí, Phòng
Ơo t o sКu đ Т h М, Tr ng Т h М GТКo thông v n t Т; Trung tơm th nghТ m бe
М gТ Т, Phòng Ch t l ng бe М gТ Т, C М ng kТ m VТ t NКm; Phòng thí nghТ m
V t lỦ vƠ K thu t МhТ u sпng, VТ n V t lỦ k thu t, Tr ng Т h М BпМh khoК HƠ
N Т, đư t o đТ u kТ n, gТúp đ vƠ h p tпМ trong quп trыnh nghТшn М u!
Do đТ u kТ n v th Т gТКn vƠ kh n ng М К NghТшn М u sТnh, lu n пn không
trпnh kh Т khТ m khuв t, tпМ gТ kính mong nh n đ М góp Ủ М К МпМ GТпo s , Phó
GТпo s , TТ n s , МпМ nhƠ khoК h М, МпМ th в Мô gТпo vƠ МпМ Л n đ ng nghТ p.
Tác gi бТn Мhơn thƠnh М m n МпМ Мhuвшn gТК thu М l nh v М C khí ng l М trong vƠ ngoƠТ Tr ng đư đ М vƠ góp nhТ u Ủ kТ n quỦ Лпu Мho lu n пn!
Cu Т Мùng, tпМ gТ бТn ЛƠв t lòng ЛТ t n t Т t t М МпМ Л n Лч, đ ng
nghТ p, nh ng ng Т thơn trong gТК đыnh đư đ ng vТшn vƠ gТúp đ r t nhТ u đ Л n
lu n пn đ М hoƠn thƠnh!


7
CỄC Kụ HI U DÙNG TRONG LU N ỄN
Q

DТ n tíМh

m2

E

r Т

lux

ng đ sпng

cd

I

C

L

МhóТ

cd/m2

M

tr ng

lm/m2

T

Th Т gТКn



Quang thông

lm



B

nm

W

s

М sóng

Kh n ng quКn sпt đ Т t
đчn

K

t

ng ph n М К đ Т t

Kgh

t

ng ph n gТ Т h n

ng đ

М МhТ u sпng Л ng

ng đ

М МhТ u sпng

Cs

H s МhóТ

vat

V n t М an toàn

T

Th Т gТКn ph n ng М К ng Т lпТ vƠ th Т gТКn Мh m
tпМ Н ng М К h th ng phКnh

Kp

H s hТ u qu phanh
H s Лпm М К l p v Т m t đ

m/s
s

ng

S0

Kho ng МпМh gТ К ô tô đư Н ng v Т Мh

Snt

Kho ng МпМh nhыn th в ng
sпng М К đчn ô tô

Katd

H s Кn toƠn Мhung М К đчn МhТ u sпng phíК tr

Katv

H s Кn toƠn theo v n t М Кn toƠn t Т đК

Т quК đ

ng ng Т v t
ng Н

Т пnh
М

m
m

8

Katp

H s Кn toƠn theo kh n ng phКnh

vcc

V n t М Кn toƠn l n nh t khТ trпnh бe ng

vc

V n t М Кn toƠn l n nh t khТ đТ Л ng đчn МhТ u g n,
không Мó бe ng М МhТ u

km/h

vp

V n t М Кn toƠn l n nh t khТ đТ Л ng đчn МhТ u бК

km/h

Ti
Ui

t ng ng

ng suв gТ m kh n ng nhыn

H s không đ ng đ u đ МhóТ m t đ

ng

М МhТ u

km/h


9
DANH M C CỄC B NG
CH NG II
B ng β.1: LТ t kш МпМ đ М tính th gТпМ М К m t ng
B ng β.β.

nh в М К m t ng

Т.................

24

Т. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

B ng β.γ: H s ph n б М К m t s v t lТ u. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
B ng β.4:
r Т t Т МпМ đТ m vƠ МпМ vùng trшn mƠn đo . . . . . . . . . . . . . . . . 46
CH NG III
B ng γ.1: D ng vК Мh m vƠ s đ tКТ n n theo phơn lo Т М К t v n
CONSIA trong Н пn Кn toƠn gТКo thông VТ t NКm . . . . . . . . . . . 66
B ng γ.β: Thông s k thu t М К β ô tô thí nghТ m. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

B ng γ.γ: CпМ в u t nh h ng tr М tТ p t Т th Т gТКn ph n б М К ng Т
lái . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
CH NG IV
B ng 4.1: K t qu thí nghТ m m u 1 (ô tô con) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

100

B ng 4.β: K t qu thí nghТ m m u β (ô tô t Т) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

100

B ng 4.γ: K t qu tính toпn h s Лпm М К đ

ng th . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

B ng 4.4: K t qu đo gТК t М phКnh Jptt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
B ng 4.5: K t qu tính toпn h s hТ u qu phКnh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

110

B ng 4.6: K t qu thí nghТ m đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng v n t М Кn
toƠn lỦ thuв t. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
B ng 4.7: K t qu đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng

v n t М 80 km/h. . . . . .

117

PH L C
B ng PL 1.1: K t qu đo t m nhыn М К ng

Т lпТ, бe 1, m u бКnh . . . . . . . . PL-2

B ng PL 1.β: K t qu đo t m nhыn М К ng

Т lпТ, бe 1, m u đ . . . . . . . . . . PL-3

B ng PL 1.γ: K t qu đo t m nhыn М К ng

Т lпТ, бe 1, m u tr ng. . . . . . . .

B ng PL 1.4: K t qu đo t m nhыn М К ng

Т lпТ, бe β, m u бКnh . . . . . . . . PL-5

B ng PL 1.5: K t qu đo t m nhыn М К ng

Т lпТ, бe β, m u đ . . . . . . . . . . PL-6

B ng PL 1.6: K t qu đo t m nhыn М К ng

Т lпТ, бe β, m u tr ng. . . . . . . .

PL-4

PL-7

B ng PL β.1: K t qu th nghТ m phКnh trшn đ ng М К m t s lo Т бe
s n бu t, l p rпp t Т VТ t NКm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PL-8
B ng PL γ.1: K t qu đo gТК t М phКnh xe 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PL-14

B ng PL γ.1: K t qu đo gТК t М phКnh xe 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PL-15


10
B ng PL 4.1: K t qu đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К бe m u th nh t
KIA SORENTO v n t М Кn toƠn lỦ thuв t. . . . . . . . . . . . . . PL-17
B ng PL 4.β: K t qu đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К бe m u th hКТ
C U LONG v n t М Кn toƠn lỦ thuв t . . . . . . . . . . . . . . . . PL-18
B ng PL 5.1: K t qu đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К бe m u th nh t
KIA SORENTO v n t М gТ Т h n 80 km/h . . . . . . . . . . . . . PL-19
B ng PL 6: M t s lo Т Лóng đчn s Н ng Мho đчn МhТ u sпng phíК tr

М. .

PL-20

B ng PL 8.1: DКnh m М МпМ tТшu Мhu n, quв Мhu n lТшn quКn đ n đчn
МhТ u sпng phíК tr М М К ô tô đư ЛКn hƠnh . . . . . . . . . . . . . . PL-29
B ng PL 9.1: C p МhТ u sпng đ
B ng PL 9.β:

ng vƠ qu ng tr

ng . . . . . . . . . . . . . . . . . PL-33

МhóТ vƠ đ r Т trung Лыnh М К đ

ng TCVN1404:β005. . . PL-34

B ng PL 9.γ: Phơn М p МhТ u sпng đ

ng CIE 115-1995 . . . . . . . . . . . . . . . PL-35

B ng PL 9.4: TТшu Мhu n CIE 115-1995 МhТ u sпng đ

ng . . . . . . . . . . . . . PL-36

B ng PL 10.1: Hi u qu phanh chính khi th không t i . . . . . . . . . . . . PL-37
B ng PL 10.2: Hi u qu phanh chính khi th đ y t i. . . . . . . . . . . . . . . PL-38
B ng PL 11.1: V n t М thТ t k М К МпМ М p đ

ng. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PL-39

B ng PL 11.β: ChТ u r ng t Т thТ u МпМ в u t trшn m t М t ngКng Мho đ К
hыnh đ ng Л ng vƠ đ Т . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PL-39
B ng PL 11.γ:

Н М ngКng МпМ в u t М К m t М t ngКng. . . . . . . . . . . . .

B ng PL 11.4: T m nhыn t Т thТ u М К ng
B ng PL 11.5: Bán kính đ
B ng PL 11.6:

PL-40

Т lпТ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

PL-40

ng Мong n m t Т thТ u . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

PL-41

Н М sТшu МКo ng v Т Лпn kính Мong n m vƠ v n t М
thТ t k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PL-41

B ng PL 11.7:

Н М Н М l n nh t М К МпМ М p thТ t k М К đ

B ng PL 11.8: Вшu М u v đ Л ng ph ng М К m t đ

ng . . . . . .

PL-42

ng IRI. . . . . . . . . . .

PL-42

B ng PL 12.1: V n t М t Т đК Мho phцp бe М gТ Т thКm gТК gТКo thông trшn
đ

ng Л trong khu v М đông Нơn М . . . . . . . . . . . . . . . . . .

PL-43

B ng PL 1β.β: V n t М t Т đК Мho phцp бe М gТ Т thКm gТК gТКo thông trên
đ

ng Л ngoƠТ khu v М đông Нơn М . . . . . . . . . . . . . . . . . . PL-43

B ng PL 1β.γ: Kho ng МпМh Кn toƠn t Т thТ u gТ К МпМ бe thКm gТК gТКo
thông. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PL-44


11
DANH M C CỄC HỊNH V VĨ
CH

TH

NG I

Hình 1.1: An toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6

Hình 1.2: S lТ u th ng kш tКТ n n gТКo thông hƠng n m t Т VТ t NКm. . . . .

9

Hình 1.3: S lТ u tКТ n n gТКo thông đ ng Л 6 thпng đ u n m 2013 phân
theo th Т gТКn б в rК tКТ n n trong ngƠв. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
CH

NG II

Hыnh β.1: Mô t МпМ в u t nh h ng t Т Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô
trong đшm khТ s Н ng đчn МhТ u sпng phíК tr М. . . . . . . . . . . . . 21

Hình 2.2: C u t o М К m t ng

Т.................................

22

Hыnh β.γ: C Мh nhыn М К m t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Hình 2.4:

ng V( ) ban ngƠв vƠ V’( ) ЛКn đшm М К m t ng

Т . . . . . . . . . 25

Hình 2.5: Kh n ng phơn ЛТ t М К m t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

26

Hыnh β.6: S thКв đ Т t m nhыn М К ng Т lпТ khТ Л МhóТ Л Т đчn М К бe đТ
ng М МhТ u. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

29

Hình 2.7: Nguвшn lỦ, k t М u đчn бenon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Hình 2.8: a - Chùm sпng đчn phК l p Лóng s Т đ t hКlôgen; Л - Chùm sáng
đчn phК l p Лóng бenon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Hình 2.9: C u t o đчn LED. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hình 2.10: MƠn đo theo tТшu Мhu n TCVN 6955:β001. . . . . . . . . . . . . . . . .
Hình 2.11: MƠn đo theo tТшu Мhu n TCVN 690β:β001; 6974:β001;
7223:2002 và 7224:2002. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hình 2.12: CпМ đТ m đo Мhùm sпng МhТ u g n theo tТшu Мhu n TCVN

6955:2001 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hình 2.13: CпМ đТ m đo Мhùm sпng МhТ u g n theo tТшu Мhu n TCVN
6902:2001; TCVN 6974:2001; TCVN 7223:2002; TCVN
7224:2002. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hình 2.14: MƠn đo Мhùm sпng МhТ u бК theo tТшu Мhu n TCVN 6974:β001.
Hình 2.15: T m nhыn đ Т t ng trшn đ ng М К ng Т lпТ бe . . . . . . . . . . . .
Hình 2.16: БпМ đ nh đ МhóТ m t đ ng t Т đТ m P . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hыnh β.17: HТ u ng Л М thКng v Т МпМ h s đ ng đ u đ МhóТ khпМ nhКu
Hыnh β.18: M М đ t nh tпo trong ngƠв . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hình 2.19: nh h ng М К tu Т t Т t m quКn sпt М К ng Т lпТ trong Мùng
đТ u kТ n МhТ u sпng. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hыnh β.β0: S đ nhыn th в М К ng Т lпТ khТ МhТ u sпng Л ng đчn МhТ u
sпng phíК tr М. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

39
42
42
43

43
44
49
50
50
52
52
53


12

Hыnh β.β1: QuКn h gТ К v n t М ô tô vƠ góМ nhыn th в М К m t ng
CH

Т lпТ . . 57

NG III

Hыnh γ.1: H th ng thông tТn Ng

Т lпТ - Ô tô - MôТ tr

ng . . . . . . . . . . . .

59

ng . . . . . . . . . . . . . . . . .

61

Hình 3.2: M Т quКn h Ng

Т lпТ - Ô tô - MôТ tr

Hình 3.3: CпМ в u t

nh h

ng t Т kh n ng quКn sпt М К ng

Hыnh γ.4: CпМ в u t

nh h

ng t Т kh n ng trпnh vК Мh m М К бe . . . . . . 63

Hình 3.5: CпМ в u t môТ tr

ng nh h

Т lпТ . . . . .

ng t Т Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô

62
64

Hыnh γ.6: Mô hыnh s đ đТ u khТ n khТ phКnh ô tô . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Hыnh γ.7: S đ đ бпМ đ nh đ l Мh ô tô khТ phКnh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Hыnh γ.8: S đ МпМ l М tпМ Н ng trong m t ph ng Н М . . . . . . . . . . . . . . . .

72

Hыnh γ.9: CпМ l М vƠ mô men tпМ Н ng lшn ô tô trong m t ph ng ngКng . . .

73

Hình 3.10: BТ u đ gТК t М phКnh theo th Т gТКn М К ô tô KIA SORENTO

77

Hình 3.11: BТ u đ góМ quКв thơn бe theo th Т gТКn М К ô tô KIA
SORENTO. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Hình 3.12: BТ u đ quưng đ ng phКnh theo th Т gТКn М К ô tô KIA
SORENTO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Hыnh γ.1γ: BТ u đ gТК t М phКnh theo th Т gТКn М К ô tô C U LONG . . . . 78
Hình 3.14: BТ u đ góМ quКв thơn бe theo th Т gТКn khТ phКnh М К ô tô
C U LONG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Hình 3.15: BТ u đ quưng đ ng phКnh theo th Т gТКn М К ô tô C U
LONG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Hыnh γ.16: S thКв đ Т quưng đ ng phКnh theo v n t М Л t đ u phКnh v1
vƠ theo gТп tr h s Лпm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Hыnh γ.17: GТ n đ phКnh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Hыnh γ.18: CпМ gТКТ đo n trong kho ng th Т gТКn ph n б М К ng

Т lпТ. . .

82

Hыnh γ.19: M Т quКn h gТ К v n t М ô tô khТ phКnh vƠ kho ng МпМh S0 . . . 87
Hыnh γ.β0: M Т quКn h gТ К v n t М Кn toƠn vƠ t m nhыn М К ng Т lпТ
theo gТ thТ t tính toпn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
CH

NG IV

Hình 4.1: Mô hыnh thí nghТ m đo t m nhыn khТ s Н ng đчn МhТ u g n . . . . 94
Hình 4.2: Mô hыnh thí nghТ m đo t m nhыn khТ s Н ng đчn МhТ u бК . . . . . 94
Hình 4.3: CпМ v t m u quКn sпt s Н ng trong thí nghТ m. . . . . . . . . . . . . .

95

Hình 4.4: Бe m u thí nghТ m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

96

Hình 4.5: Hыnh nh khu v М thí nghТ m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97


13
Hình 4.6: ThТ t Л đo đ r Т. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Hình 4.7: Hыnh nh quп trыnh thí nghТ m. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Hình 4.8: ThТ t Л đo quưng đ

ng phКnh. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

Hình 4.9: ThТ t Л đo v n t М бe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
Hình 4.10:

ng h đo nhТ t đ vƠ đ

m. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

104

Hình 4.11:

ng h đo t М đ gТó. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

104

Hình 4.12:

ng Л ng sơn ЛКв HòК L М (đ

ng th phКnh) . . . . . . . . . . .

106

Hình 4.13: Hыnh nh quп trыnh th phКnh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Hình 4.14: Бe m u thí nghТ m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

107

Hình 4.15: ThТ t Л đo gТК t М phКnh. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Hыnh 4.16: Hыnh nh quп trыnh đo gТК t М phКnh. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

109

Hình 4.17: QuКn h gТ К v n t М Кn toƠn М К ô tô con KIA SORENTO v Т
kho ng МпМh nhыn th в . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Hình 4.18: QuКn h gТ К v n t М Кn toƠn М К ô tô t Т C U LONG v Т
kho ng МпМh nhыn th в . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Hình 4.19: Mô hыnh đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Hình 4.20: V t quКn sпt s Н ng trong thí nghТ m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Hình 4.21: Thí nghТ m đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô . . . . . . . . . . 115
Hình 4.22: K t qu đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К бe ô tô C U LONG 116
Hыnh 4.βγ: K t qu đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô KIA
SORENTO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
PH L C
Hình PL 7.1: K t М u Мhùm sпng МhТ u бК . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hыnh PL 7.β: Hыnh nh Мhùm sпng МhТ u бК trшn đ ng . . . . . . . . . . . . . . . .
Hыnh PL 7.γ: Chùm sпng МhТ u g n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hыnh PL 7.4: Hыnh nh Мhùm sпng МhТ u g n trшn mƠn МhТ u М К m t đчn
МhТ u sпng phíК tr М theo tТшu Мhu n Châu Âu. . . . . . . . . . . . . .
Hыnh PL 7.5: K t М u Мhùm sпng МhТ u g n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hыnh PL 7.6: Hыnh nh Мhùm sпng МhТ u g n trшn đ ng . . . . . . . . . . . . . . .
Hình PL 7.7: K t М u, nguвшn lỦ đчn МhТ u sпng phíК tr М theo tiêu
Мhu n M . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

PL-23
PL-23
PL-24
PL-24
PL-25
PL-25
PL-26
PL-45

Hыnh PL 1γ.1: S đ kh Т mô ph ng đ ng l М h М ô tô khТ phКnh . . . . . .
Hыnh PL 1γ.β: S đ kh Т mô ph ng đ ng l М h М Лпnh бe theo ph ng
Н М/ngКng khТ phКnh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PL-45
Hыnh PL 1γ.γ: S đ kh Т mô ph ng đ ng l М h М thơn бe khТ phКnh . . .

PL-46



1
U

M
NgƠв nКв, ô tô đư tr thƠnh lo Т ph

ng gТКo thông ph ЛТ n trong đ Т s ng

бư h Т, góp ph n t o rК М s v ng Мh М Мho tТ n Л vƠ v n mТnh nhơn lo Т. Tuy
nhТшn, Лшn М nh nh ng l Т íМh vô Мùng l n đó, ô tô Мòn mКng l Т nh ng h l в
không h nh Мho бư h Т loƠТ ng
tКТ n n gТКo thông
gТКo thông đ

Т. M Т n m trшn th gТ Т Мó h n 5 trТ u ng

m М đ nghТшm tr ng. Theo đпnh gТп М К nhТ u n

ТЛ

М, tКТ n n

ng Л gơв rК t n th t kТnh t МhТ m kho ng t 1% đ n β% GDP hàng

n m. Có th nóТ, Нù

đơu vƠ Л t М lúМ nƠo, khТ Мó ng

Т thКm gТК giao thông lƠ

đó t n t Т m Т nguв hТ m Нo tКТ n n gТКo thông gơв rК, tКТ n n gТКo thông th М s đư
tr thƠnh v n đ nóng М К бư h Т.
VТ t NКm lƠ m t trong nh ng n

t ng s ph
Нo s l

М Мó t l t vong vы tКТ n n gТКo thông trшn

ng tТ n đ ng hƠng đ u Th gТ Т.

ng ph

ng tТ n vƠ l u l

nшn s v tКТ n n gТКo thông đ

М ЛТ t, trong nh ng n m g n đơв,

ng thКm gТК gТКo thông t ng lên nhanh chóng
ng Л М ng t ng đ t ЛТ n vƠ không Мó Н u hТ u

gТ m бu ng.
Nh v в, Мó th nóТ vТ М nghТшn М u v Кn toƠn giao thông vƠ МпМ gТ Т phпp
kТ m Мh tКТ n n gТКo thông nóТ Мhung đКng Мó tính М p thТ t vƠ đ
tâm. Có r t nhТ u в u t lТшn quКn t Т Кn toƠn gТКo thông đ
v v n đ nƠв, ng

Т tК th

М М бư h Т quКn

ng Л .

nghТшn М u

ng xem xét trong nh ng đТ u kТ n m t Кn toàn đ М

tr ng М th , trшn М s đó đпnh gТп vƠ đ К rК МпМ gТ Т phпp h n Мh nh m gТ m
thТ u kh n ng б в rК tКТ n n.
KhТ v n hƠnh ô tô trшn đ
đ t ng t t nhТ u phíК.

ng, МпМ в u t gơв m t Кn toƠn Мó th бu t hТ n

Т u đ u tТшn Мhúng tК М n quКn tơm đó là ng

Т lпТ бe Мó

phпt hТ n rК в u t nguв hТ m đó hКв không, trшn М s đó v Т k n ng lпТ бe vƠ МпМ
thТ t Л Кn toƠn trшn бe lТ u Мó đ kh n ng đ б lỦ trпnh б в rК tКТ n n hКв không.
Т u nƠв đ t rК вшu М u М n ph Т бơв Н ng m t mô hыnh tính toпn Кn toƠn Мhuв n
đ ng М К ô tô trong nh ng đТ u kТ n gТКo thông М th , v Т t m quКn sпt М К ng
lái Л gТ Т h n trong nh ng đТ u kТ n МhТ u sпng М th .

Т


2
Бu t phпt t th М t trшn, vТ М th М hТ n đ tƠТ lu n пn “An toàn chuy n
đ ng c a ô tô trong đêm khi s d ng đèn chi u sáng phía tr

c” lƠ М n thТ t, Мó Ủ

ngh К khoК h М vƠ th М tТ n quКn tr ng.
M c đích:
Trшn М s nghТшn М u t m nhыn М К ng
МhТ u sпng phíК tr

Т lпТ trong đТ u kТ n s Н ng đчn

М vƠ kh n ng phКnh М К ô tô đ tính toпn v n t М Кn toƠn М a ô

tô trong đТ u kТ n МhТ u sпng đó. Thí nghТ m đ kТ m Мh ng МпМ k t qu tính toпn
lỦ thuв t.
it

ng vƠ ph m vi nghiên c u:

- Lo Т ph

ng tТ n: Ô tô Мon vƠ ô tô t Т phù h p v Т tТшu Мhu n, quв Мhu n

k thu t М К VТ t NКm;
- Т u kТ n v n hƠnh: Ô tô v n hành trong đшm, s Н ng đчn МhТ u sпng phíК
tr

М, đo n đ

ng бe ho t đ ng không đ

lпТ phпt hТ n rК ng
phíК tr

Т đТ Л quК đ

М МhТ u sпng Л ng đчn đ

ng, khТ ng

Т

ng (thông quК s МhТ u sпng М К đчn МhТ u sпng

М) s tТ n hƠnh phКnh ô tô đ không б в rК tКТ n n.
Ph

ng pháp nghiên c u:

K t h p gТ К nghТшn М u lỦ thuв t vƠ th М nghТ m. Trong đó, nghТшn М u lỦ
thuв t t p trung vƠo бơв Н ng ph

ng phпp đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô

trong đТ u kТ n t m nhыn h n Мh , nghТшn М u МпМ в u t
th в đ Т t

ng trшn đ

thí nghТ m s đ

ng М К ng

nh h

ng t Т t m nhыn

Т lпТ và t Т Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô. Các

М tТ n hƠnh đ бпМ đ nh thông s đ u vƠo ph М v Мho vТ М tính

toпn lỦ thuв t vƠ kТ m Мh ng МпМ k t qu tính toпn lỦ thuв t.
Ý ngh a khoa h c:
- Lu n пn nghТшn М u v m t v n đ m Т
НТ n lỦ thuв t và th М nghТ m: Бơв Н ng ph

VТ t NКm trên М hКТ ph

ng phпp đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n

đ ng М К ô tô trong đшm khТ s Н ng đчn МhТ u sпng phíК tr
- Lu n пn nghТшn М u lỦ thuв t v t m nhыn М К ng
h

ng t Т t m nhыn М К ng

ng

М.
Т lпТ, МпМ в u t

nh

Т lпТ. Thông quК vТ М nghТшn М u đчn МhТ u sпng phíК

3
tr

М v Т m М đíМh Мung М p thông tТn Л ng МпМh nhыn th в Мho ng

quКn h v Т
ph

ng - Ô tô - MôТ tr

ng phпp đo t m nhыn th в đ Т t

s Н ng đчn МhТ u sпng phíК tr
-

Т lпТ trong m Т

ng đ Мh в бe Кn toƠn, quК đó бây Н ng
ng trшn đ

ng М К ng

Т lпТ trong đТ u kТ n

М.

ng Н ng МпМ kТ n th М v t lỦ quКng h М, lỦ thuв t ô tô, tƠТ lТ u Мhuвшn

ngƠnh đ đпnh gТп Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô trong đшm khТ s Н ng đчn МhТ u
sпng phíК tr
-

М.

nh h

ng phпt trТ n М К МпМ th h đчn МhТ u sпng phíК tr

Л o đ m kh n ng quКn sпt М К ng

Т lпТ vƠ Мh ng МhóТ Мho бe đТ ng

М М К ô tô,
М МhТ u.

ụ ngh a th c ti n:
- K t qu nghТшn М u М К lu n пn góp ph n nơng МКo nh n th М М К nh ng
ng

Т lƠm Мông tпМ qu n lỦ Мhuвшn ngƠnh vƠ ng

М К đчn МhТ u sпng phíК tr
đ

Т thКm gТК gТКo thông v vКТ trò

М М К ô tô đ Т v Т vТ М Л o đ m Кn toƠn gТКo thông

ng Л .
-

бu t hoƠn thТ n quв Мhu n đчn МhТ u sпng phíК tr

М М К ô tô, kТ n ngh

v n t М Кn toƠn М К ô tô lТшn quКn t Т kh n ng phКnh vƠ t m nhыn М К ng

Т lпТ.

- H th ng hóК theo m М đíМh nghТшn М u МпМ khпТ nТ m, thu t ng Мhuвшn
ngƠnh vƠ lТшn ngƠnh М К h th ng Ng

Т lái - Ô tô -

ng (MôТ tr

ng). Lu n пn

Мó th là tƠТ lТ u thКm kh o h u íМh ph М v gТ ng Н в, nghТшn М u khoК h М và xây
Н ng tТшu Мhu n, quв Мhu n lТшn quКn đ n Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô.
Tính m i c a lu n án:
- L n đ u tТшn

VТ t NКm, v n đ Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô trong quan

h v Т kh n ng МhТ u sпng М К đчn МhТ u sпng phíК tr

Мđ

М nghТшn М u М Л n

Л ng lỦ thuв t vƠ th М nghТ m.
-

ư tТ n hƠnh nghТшn М u th М nghТ m Л ng vТ М s Н ng МпМ thТ t Л hТ n

đ Т trong đТ u kТ n М th v ô tô, ng

Т lпТ, đ

ng vƠ th Т tТ t

VТ t NКm.


4
CH

NG I. T NG QUAN V N

1.1. An toàn giao thông đ
An toàn gТКo thông đ

NGHIểN C U

ng b

М hыnh thƠnh trong m Т quКn h gТ К ng

Т thКm gТК

gТКo thông, ph ng tТ n gТКo thông vƠ môТ tr ng gТКo thông. M Т quКn h nƠв Л
МhТ ph Т Л Т quп trыnh hыnh thƠnh vƠ phпt trТ n h th ng h t ng gТКo thông, lu t
gТКo thông, v n hóК gТКo thông…
An toƠn gТКo thông Мó th phơn thƠnh: An toƠn М К ng

Т thКm gТК gТКo

thông, Кn toƠn М К ph ng tТ n gТКo thông, Кn toƠn М К k t М u h t ng gТКo thông
vƠ Кn toƠn môТ tr ng.
An toàn gТКo thông đ ng Л gТ Т h n ph m vТ nghТшn М u h p h n đó lƠ:
nghТшn М u v Кn toƠn М К ng Т thКm gТК gТКo thông đ ng Л (ng Т lпТ, hƠnh
khпМh vƠ ng Т đТ Л ), М К МпМ lo Т ph ng tТ n gТКo thông đ ng Л , k t М u h
t ng, gТКo thông đ ng Л và an toàn môТ tr ng. Trong t ng l nh v М nghТшn М u
thì an toƠn gТКo thông đ ng Л Мòn đ М th hТ n thông quК nhТ u khпТ nТ m, tшn
g Т khпМ nhКu. C th trong l nh v М nghТшn М u v ô tô thы khпТ nТ m nƠв đ
đ n thông quК thu t ng “Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô”.
An toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô đ
đ ng vƠ Кn toƠn môТ tr ng.
An toƠn Мh đ ng đ

М ЛТ t

М phơn thƠnh: Кn toƠn Мh đ ng, Кn toƠn Л

М Л o đ m Л Т МпМ tính Мh t vƠ Мh t l

ng k t М u М К

ô tô gТúp Мho lпТ бe trпnh đ М МпМ tКТ n n gТКo thông. An toƠn Мh đ ng Л МhТ ph Т
Л Т tính Мh t phКnh, tính n đ nh, tính đТ u khТ n, tính М đ ng, tín hТ u М nh Лпo
ơm thКnh vƠ пnh sпng, hТ u qu МhТ u sпng М К đчn МhТ u sпng phíК tr
An toƠn Л đ ng đ

М Л o đ m Л Т МпМ tính Мh t vƠ Мh t l

tô nh m gТ m thТ u Мh n th

М М К ô tô...

ng k t М u c К ô

ng Мho lпТ бe vƠ hƠnh khпМh khТ б в rК tКТ n n gТКo

thông. Hыnh Нпng Лшn ngoƠТ М К бe, k t М u Лшn trong khoКng бe, đ Л n М К thùng
бe (МК ЛТn) khТ Мh u vК Мh m, МпМ gТ Т phпp k thu t... quв t đ nh tính Кn toƠn Л
đ ng М a ô tô.
An toƠn môТ tr
ng

ng М К ô tô Мho phцp gТ m tпМ đ ng Мó h Т đ n nh ng

Т thКm gТК gТКo thông vƠ môТ tr

Л n, tТ ng n, Мh t đ М h Т М К khí б ...

ng бung quКnh nh : пnh sпng ngo Т lКТ, Л Т

5
Ngoài ra, vТ М nghТшn М u v “Кn toƠn gТКo thông” М ng đ
tíМh thông quК vТ М nghТшn М u v tКТ n n gТКo thông. D
v tКТ n n gТКo thông đư đ

c xem xét, phân

Т đơв lƠ m t s khпТ nТ m

М s Н ng:

Tai n n giao thông đ

М hТ u lƠ m t ЛТ n М , trong đó Мó s sКТ khпМ gТ К

quп trыnh Мh в бe vƠ th М tТ n th М hТ n quп trыnh nƠв. S sКТ khпМ nƠв thông
th

ng lƠ s v

t quп m t gТ Т h n Мho phцp ho М không tuơn th lu t l gТКo

thông. Do v в, k t qu tr М tТ p М К tКТ n n s lƠ m М đ thТ t h Т trong quп trыnh
бung đ t vƠ m М đ Мh n th

ng lТшn quКn đ n ng

Т thКm gТК giao thông [9].

Tai n n giao thông lƠ vТ М б в rК ngoƠТ Ủ mu n Мh quКn М К ng
khТ n ph

ng tТ n gТКo thông khТ đКng НТ Мhuв n trшn đ

Т đТ u

ng gТКo thông... do vi

ph m МпМ quв t М Кn toƠn gТКo thông đư gơв ra thТ t h Т nh t đ nh Мho ng

Т vƠ tƠТ

s n [12].
Tai n n giao thông lƠ tКТ n n б в rК khТ МпМ ph
ho t đ ng trшn đ

ng gТКo thông Мông М ng, đ

ng tТ n thКm gТК gТКo thông

ng Мhuвшn Н ng ho М trшn đ К ЛƠn

gТКo thông Мông М ng (Л n бe, Л n М ng, nhƠ gК, sơn ЛКв, nhƠ gК бe l К, tr m
б ng...) vТ ph m lu t l gТКo thông v n t Т gơв tКТ n n thТ t h Т đ n tính m ng, s c
kh e Мon ng

Т ho М tƠТ s n [12].

Tai n n giao thông lƠ s vТ М б в rК Нo ng

ho t đ ng trшn m ng l
an toàn gТКo thông đ

Т gТКo thông đ

Т thКm gТК gТКo thông đКng

ng Л vТ ph m МпМ quв đ nh v tr t t ,

ng Л hКв g p ph Т s М Л t ng gơв rК nh ng thТ t h Т

nh t đ nh đ n tính m ng, s М kh e М К Мon ng

Т ho М tƠТ s n М К М quКn, t

Мh М, Мп nhơn [2].
Nh v в, khТ nghТшn М u v Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô s luôn t n t Т hКТ
thƠnh ph n (Hình 1.1):
ThƠnh ph n th nh t: Kh n ng Кn toƠn (m М đ Кn toƠn) lƠ МпМ nghТшn М u,
gТ Т phпp nh m trпnh б в rК tКТ n n.
ThƠnh ph n th hКТ: CпМ nghТшn М u vƠ gТ Т phпp nh m gТ m thТ u thТ t h Т
v ng

Т, tƠТ s n vƠ môТ tr

ng khТ tКТ n n đư б в rК.


6

An toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô

Ng

Т lái xe

Ô tô

An toƠn Мh đ ng

ng - MôТ tr

An toƠn Л đ ng

М khТ б в rК tКТ n n

KhТ б в rК tКТ n n

- H th ng thông tТn, tín
hТ u Мho ng Т lпТ;

GТ m thТ u thТ t h Т
v ng Т, ph ng
tТ n vƠ hƠng hóК

Tr

-

ng - MôТ tr

- Ng

ng;

Т lпТ xe;

SКu khТ б в rК tКТ n n

- Kh n ng М u h
ng Т Л tКТ n n;
- Không phát sinh các
tКТ n n kцo theo;
- An toàn môi tr

- Ô tô;

Kh n ng tránh đ

ng

М tКТ n n.

ng;

Kh n ng s ng sót sКu tКТ n n.

Hình 1.1: An toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô.

7
1.2. An toàn giao thông đ
1.2.1. S l

ng ph

k thu t c a ph

ng ti n

ng b Vi t Nam

ng ti n vƠ h th ng tiêu chu n, quy chu n an toàn

Cùng v Т s phпt trТ n Мhung М К n n kТnh t VТ t NКm, trong nhТ u n m quК
s l

ng ph

ng tТ n thКm gТК gТКo thông

n

М tК đư t ng lшn đпng k . V Т nhu

М u v n Мhuв n hƠng hoп, hƠnh khпМh ngƠв МƠng t ng và đ М ЛТ t trong Л Т М nh
VТ t NКm đКng Н n h Т nh p sơu, r ng v Т n n kТnh t th gТ Т thы trong nh ng n m
t Т s l

ng ph

ng tТ n gТКo thông t ng tr

ng nhКnh là đТ u không th trпnh

kh Т. NgƠnh Мông nghТ p s n бu t ôtô М К VТ t NКm nóТ rТшng vƠ М К th gТ Т nóТ
Мhung ngƠв МƠng Мó nhТ u tТ n Л , Мh t l
cao. VТ t NКm là th tr
trong t

s l

ng tТ n không ng ng đ

М nơng

ng h К h n Мho s phпt trТ n М К ngƠnh Мông nghТ p ô tô

ng lКТ.
Theo s lТ u М К

n

ng ph

в ЛКn Кn toƠn gТКo thông Qu М gТК, đ n γ1/γ/201γ М

М Мó β.033.265 ôtô МпМ lo Т vƠ h n 37 trТ u бe g n mпв đКng l u hƠnh. D Лпo
ng ôtô t ng tr

ng hƠng n m t 10 - β0% vƠ đ n n m β0β0 s đ t Мon s 4

trТ u МhТ М.
H th ng tТшu Мhu n, quв Мhu n k thu t ô tô М К VТ t NКm đ

М hыnh thƠnh,

phпt trТ n g n lТ n v Т tТ n trыnh h Т nh p kТnh t vƠ s rК đ Т М К ngƠnh Мông
nghТ p Мh t o ô tô non tr М К đ t n
Мhu n k thu t ô tô М К VТ t NКm đ
tТшu Мhu n, quв Мhu n М К МпМ n

М. Cho đ n nКв, h th ng tТшu Мhu n, quв
М đпnh gТп lƠ t

ng đ Т phù h p v Т h th ng

М trong khu v М vƠ t ng Л

М hƠТ hòК, h Т nh p

v Т qu М t .
H th ng tТшu Мhu n, quв Мhu n k thu t ô tô М К VТ t NКm đ

М МhТК thƠnh

ba nhóm:
- Nhóm МпМ tТшu Мhu n, quв Мhu n пp Н ng Мho бe đКng l u hƠnh: Các tiêu
Мhu n nƠв đ
Л o v môТ tr

М бơв Н ng nh m m М đíМh kТ m soпt Мh t l

ng, Кn toƠn k thu t vƠ

ng đ Т v Т МпМ lo Т ô tô trong quп trыnh khКТ thпМ, s Н ng. H th ng

tТшu Мhu n nƠв М ng đ

М thКm kh o vƠ t ng Л

М hƠТ hòК v Т МпМ tТшu Мhu n đ ng


8
kТ m qu М t Мho бe đКng l u hƠnh (theo Khuв n ngh М К hТ p h Т

ng kТ m

qu М t CITA - The International Motor Vehicle Inspection Committee).
- Nhóm МпМ tТшu Мhu n, quв Мhu n пp Н ng Мho бe m Т: CпМ tТшu Мhu n nƠв
th

ng đ

М ЛТшn so n trшn М s thКm kh o vƠ Мhuв n đ Т t МпМ tТшu Мhu n qu М

t (UN-ECE Regulations) ho М tТшu Мhu n qu М gТК. H th ng tТшu Мhu n nƠв v М
Л n lƠ hƠТ hòК vƠ phù h p v Т quв đ nh vƠ thông l qu М t .
- Nhóm МпМ tТшu Мhu n, quв Мhu n v ph tùng, lТnh kТ n ô tô: C ng t

nh nhóm tТшu Мhu n пp Н ng Мho бe m Т, МпМ tТшu Мhu n nƠв th

ng đ

ng t
М ЛТшn

so n trшn М s thКm kh o vƠ Мhuв n đ Т t МпМ tТшu Мhu n qu М t .
1.2.2. Công trình đ
Công trыnh đ

ng b và vi c tham gia giao thông ban đêm

ng Л М К n

М tК trong th Т gТКn quК М ng Мó nh ng tТ n Л

đпng k , nhТ u Н пn gТКo thông, đ М ЛТ t lƠ МпМ Н пn đ
đ

ng МКo t М Мho ôtô đКng

М Chính ph t p trung Мh đ o đ u t бơв Н ng đпp ng вшu М u phпt trТ n kТnh

t - бư h Т.

Т u nƠв М ng nh m m М đíМh t ng l u l

ng v n Мhuв n hƠng hoп vƠ

hƠnh khпМh, gТ m МhТ phí v n t Т, tТ t kТ m th Т gТКn. Do v в, v n t М Мhuв n đ ng
trung bыnh М К ôtô trшn đ

ng М ng t ng lшn. T Т m t s tuв n đ

Мho phцp đư đ t 100 km/h và m t s tuв n đ

ng, v n t М t Т đК

ng МКo t М s p đ К vƠo khКТ thпМ s

Н ng, v n t М t Т đК Мó th đ t 120 km/h.
VТ t NКm, v Т đ М thù kТnh t đ М tr ng М К m t n

М đКng phпt trТ n, nhu

М u v n Мhuв n nhТшn, nguyên v t lТ u đКng t ng lшn nhКnh Мhóng. H th ng đ
gТКo thông l Т không đпp ng đ

ng

М v Т nhu М u v n t Т t Т nhТ u thƠnh ph l n nh

Tp. H Chí MТnh, HƠ N Т, Н n đ n đư ph Т М m бe t Т, xe khách rК vƠo thƠnh ph
trong nh ng gТ МКo đТ m. Do v в, vТ М v n Мhuв n hƠng hoп vƠo ЛКn đшm đư t ng
lшn đпng k . V Т vТ М v n Мhuв n hƠnh khпМh đ

ng НƠТ, đК s hƠnh khпМh đ u tính

toпn l trыnh đ t n Н ng th Т gТКn НТ Мhuв n vƠo ЛКn đшm. V Т nh ng lпТ бe Мhuвшn

nghТ p, Мh в бe ЛКn đшm v Т “đ

ng thông - hч thoпng” М ng lƠ m t tТшu Мhí đ h

l К Мh n th Т gТКn lƠm vТ М. NgoƠТ rК, Нo m t s в u t бư h Т khпМ nh : VТ М t ng
М

ng kТ m soпt v n t М, t Т tr ng... М К МпМ М quКn Мh М n ng М ng lƠm Мho nhТ u


9
lпТ бe (đ М ЛТ t lƠ МпМ lпТ бe t Т vƠ бe khпМh đ

ng НƠТ) có thóТ quen s Н ng бe vƠo

ЛКn đшm đ trпnh s kТ m soпt.
1.2.3. Tình hình tai n n giao thông đ

ng b

Cùng v Т vТ М gТК t ng nhКnh Мhóng v s l

ng ph

ng tТ n thКm gТК gТКo

thông, s v tКТ n n gТКo thông М ng t ng lшn hƠng n m. Theo s lТ u th ng kш
(hình 1.2) М К

в ЛКn Кn toƠn gТКo thông qu М gТК [9], НТ n ЛТ n tКТ n n gТКo thông

theo th Т gТКn t n m 1990 đ n n m β01β Мó th МhТК rК γ gТКТ đo n nh sКu:

Hình 1.2. S lТ u th ng kш tКТ n n gТКo thông hƠng n m t Т VТ t NКm
+ GТКТ đo n th nh t (t n m 1990 đ n n m β00β): S ng
Л th

ng lТшn quКn đ n tКТ n n gТКo thông Мó khuвnh h

Т Мh t vƠ ng

ng gТК t ng, t

v Т s gТК t ng М К МпМ v tКТ n n gТКo thông. Trong th Т k nƠв, s l
Мh n th

ng t ng 6,β l n (t 4.956 lшn γ0.999 ng

l n (t β.β68 lшn 1γ.186 ng

Т) vƠ Мon s ng

ng ng
ng ng

Т

Т Мh t t ng 5,8

Т).

+ GТКТ đo n th hКТ (t n m β00β đ n n m β005): S v tКТ n n vƠ ng
Мh n th

Т

ТЛ

ng hƠng n m gТ m m nh kho ng 47% (t β7.99γ бu ng 14.711 v ) và

61% (t γ0.999 бu ng 12.013 ng

Т). Т u nƠв th hТ n nh ng tíМh М М trong Мhính

sách an toƠn gТКo thông, МпМ gТ Т phпp М ng nh МпМ tr
th М thТ trong su t th Т gТКn t n m β000 đ n n m β005.

ng trыnh hƠnh đ ng đ

М


10
+ GТКТ đo n th ЛК (t n m β005 đ n n m β01β): S v tКТ n n vƠ s ng
t vong gТ m nh h n tr
phпt trТ n М К s l

ng ng

М. Tuв nhТшn, Мó s НКo đ ng lшn бu ng trong бu h

Т
ng

Т Мh t vы tКТ n n gТКo thông k t n m β00β đ n nКв.

Con s t vong hàng n m gТ m g n γ0% (t 1γ.186 trong n m β00β бu ng б p б
10.000 ng
М К ng

Т trong n m β012). Т u nƠв th hТ n s khпМ ЛТ t trong М u trúМ tКТ n n

Т Мh t vƠ ng

Т Л th

ng. Thшm vƠo đó, МпМ gТ Т phпp đ

huy Мh К đ в đ hТ u qu đ ng n М n tКТ n n Мh t ng
Theo МпМ s lТ u th ng kш М К n

М đ бu t phпt

Т.

М ngoƠТ thы бпМ su t б в rК tКТ n n giao

thông v đшm l n g p 5 đ n 8 l n so v Т ЛКn ngƠв vƠ s l

ng v tКТ n n gТКo thông

б в rК trong kho ng th Т gТКn t Т vƠ đшm МhТ m đ n 50 % t ng s [42]. S lТ u
th ng kш М К VТ t NКm v th Т gТКn б в rК tКТ n n gТКo thông М ng phù h p v Т
th ng kш М К n

М ngoƠТ (hình 1.3).

3000
2500
2000
1500

S

1000
500
0
0h - 6h

6h - 12h

12h - 18h

Hình 1.3: S lТ u tКТ n n gТКo thông đ

18h - 24h

ng Л 6 thпng đ u n m β01γ

phân theo th Т gТКn б в rК tКТ n n trong ngƠв (ngu n C М CSGT

Л -

ng

ng s t)

1.3. ánh giá an toƠn chuy n đ ng c a ô tô
An toàn Мhuв n đ ng М К ô tô lƠ m t đ tƠТ hƠng đ u luôn đ

М МпМ nhƠ khoК

h М, nhƠ s n бu t quКn tơm nghТшn М u. Có r t nhТ u в u t Мó th gơв rК s m t Кn
toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô.
đ
ng

đơв khпТ nТ m An toàn đ

М МпМ nguв hТ m tТ m n Мó th б в rК đ Т v Т ph
Т vƠ ph

М hТ u lƠ kh n ng h n Мh
ng tТ n, ng

Т ng Т trшn бe,

ng tТ n Мùng thКm gТК gТКo thông... An toƠn Мh đ ng lТшn quКn đ n


11

МпМ thТ t Л , k t М u Мó Мh М n ng ng n М n ho М lƠm gТ m kh n ng бe g p tКТ n n.
Ví Н nh h th ng phКnh, lпТ, МhТ u sпng, tín hТ u... hКв nóТ m t МпМh khпМ Мhính
lƠ МпМ thТ t Л , k t М u gТúp v n hƠnh МhТ М бe m t МпМh Кn toƠn. Còn đ Т v Т Кn toƠn
Л đ ng, đó lƠ МпМ thТ t Л , k t М u nh m m М đíМh h n Мh th

ng vong, t n th t khТ

tКТ n n б в rК. Ví Н nh : Нơв đКТ Кn toàn, túТ khí, МпМ k t М u thơn v Мó kh n ng
h p th бung l М khТ vК Мh m...
Trшn quКn đТ m nghТшn М u v Кn toƠn Л đ ng, m М đ Кn toƠn đ

М th

hТ n thông quК vТ М đпnh gТп m М đ nguв hТ m.
Trшn quКn đТ m nghТшn М u v Кn toƠn Мh đ ng, ng
trыnh v n hƠnh ô tô, МпМ gТ Т phпp gТúp ng
M М đ Кn toƠn đ

Т tК quКn tơm t Т quп

Т lпТ đТ u khТ n ô tô an toàn chính xác.

М đпnh gТп trшn М s kh n ng trпnh đ

М tКТ n n trong nh ng

đТ u kТ n М th .
nghТшn М u v m М đ Кn toƠn thы tr
quКn h gТ К Ng
в u t nƠв s

nh h

Т - Ô tô -

М tТшn М n ph Т nghiên М u v m Т

ng. Trong t ng tыnh hu ng gТКo thông М th , МпМ

ng tr М tТ p ho М gТпn tТ p l n nhКu.

đпnh gТп tính Кn toƠn Мhuв n đ ng М К ô tô thы nh t thТ t ph Т đ М p đ n
“đ ng l М h М Мhuв n đ ng М К ô tô”.
Trong nghТшn М u lỦ thuв t đ ng l М h М Мhuв n đ ng М К ô tô Мó th tпМh rК
thƠnh ЛК h

ng Мhính lƠ: Мhuв n đ ng th ng, Мhuв n đ ng quКв vòng vƠ tính шm

Н u Мhuв n đ ng. V Кn toƠn Мhuв n đ ng М ng đ

М nghТшn М u theo ЛК h

ng đó

vƠ Мh в u t p trung vƠo qu đ o Мhuв n đ ng М К ô tô.
VТ М nghТшn М u qu đ o Мhuв n đ ng М К ô tô s ph Т đ t trong h t К đ
không gТКn ЛК МhТ u, t М lƠ бem бцt v Т МпМ đТ u kТ n không gТКn đ в đ .
tô, Мó th бem бцt qu đ o М К ô tô trong m t ph ng đ

Тv Тô

ng (t К đ hКТ МhТ u) đ ng

th Т s ph Т бem бцt đ n nh h

ng k t М u đ М tr ng trong không gТКn. Trong МпМ

tƠТ lТ u hТ n nКв g Т Мhung lƠ:

ng l c h c chuy n đ ng c a ô tô, nh m m М tТшu

kh o sпt qu đ o М К ô tô trong m t ph ng n n đ

ng.