Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (33.52 KB, 2 trang )
Vẻ đẹp của con người Việt Nam qua ca dao, dân ca
Ca dao không những là tiếng nói chứa đựng tâm tư, tình cảm của người lao động
mà còn là những kho tàng kinh nghiệm sống quý giá của muôn đời. Mở từng
trang ca dao, chúng ta thấy hiện lên cuộc sống của người xưa trong sương mờ
quá khứ. Trong đó, lời ăn tiếng nói của con người trong giao tiếp luôn được người
xưa coi trọng và hiển nhiên đó là một trong những chuẩn mực đạo đức của con
người. Một trong những “tiêu chuẩn” hàng đầu của vẻ đẹp con người là "ăn nói”
phải mặn mà, phải có nét duyên: "Một thương tóc bỏ đuôi gà. Hai thương ăn nói
mặn mà, có duyên”. Quan niệm xưa cho rằng “tóc bỏ đuôi gà, má lúm đồng tiền”
là vẻ đẹp hình thể, vẻ đẹp bề ngoài; còn “ăn nói mặn mà có duyên” là vẻ đẹp của
tâm hồn bên trong, luôn bền vững với năm tháng, với thời gian… Song song đó,
hình ảnh “người khôn” được nhắc đi nhắc lại với tần suất cao trong ca dao cũng
là một điều cần lưu ý. “Người khôn” ở đây không phải là hạng người “khôn lỏi,
khôn vặt” ; sống ích kỷ, nhỏ nhen mà là những con người sống có nhân nghĩa, biết
đối nhân xử thế đúng mực, đúng chuẩn ở đời.
Người xưa từng nói “lạt mềm buộc chặt” - lời nói ngọt ngào, dịu dàng bao giờ
cũng mang ấn tượng tốt, mang lại cảm tình, niềm vui giao tiếp cho người được
tiếp xúc: "Chim khôn kêu tiếng rảnh rang Người khôn nói tiếng dịu dàng, dễ
nghe". Ca dao còn nhắc nhở, khuyên nhau khi nói phải lựa lời, chọn lời, cân nhắc ý
tứ. Lời nói luôn có sẵn, đối với từng trường hợp cụ thể mà chúng ta dành những
“lời hay ý đẹp” cho nhau.
Có niềm vui nào hơn khi trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta luôn được nghe
những lời nói đẹp, những lời nói hay, sâu sắc, để cho con người sống thương nhau
hơn, gần gũi nhau hơn:"Lời nói chẳng mất tiền mua. Lựa lời mà nói cho vừa lòng
nhau". Có môi trường sống tốt ắt có nhiều lời nói hay, nói đẹp - bởi môi trường
sống ảnh hưởng rất lớn đến việc hình thành nhân cách con người: "Đất tốt trồng
cây rườm rà. Những người thanh lịch nói ra dịu dàng”, "Người thanh tiếng nói
cũng thanh. Chuông kêu chuông đánh bên thành cũng kêu" Mỗi cử chỉ, mỗi hành
vi, mỗi việc làm, lời nói đều bộc lộ phần nào phẩm chất, đạo đức, nhân cách của
con người. Một khi lời nói đã thốt ra thì không bao giờ lấy lại được nữa! Câu
“nhất ngôn hạ xuất, tứ mã nan truy” đủ để biết sự cẩn trọng đến nhường nào