skkn biện pháp nâng cao chất lượng tổ chuyên môn ở trường THCSTHPT hà trung huyện phú vang, tỉnh thừa thiên huế

1. ĐẶT VẤN ĐỀ
1.1 Lý do chọn đề tài
Nâng cao chất lượng tổ chuyên môn ở trường THPT sao cho có hiệu quả thiết
thực nhằm từng bước nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập trong các nhà trường
phổ thông là vấn đề quan trọng và cấp thiết trong giai đoạn hiện nay.
Công tác chuyên môn là hoạt động quan trọng, chủ yếu, quyết định sự tồn tại và
phát triển của mỗi nhà trường. Ở trường THPT, tổ chuyên môn là một bộ phận cấu
thành trong bộ máy tổ chức, quản lý, nơi thực thi trực tiếp nhiệm vụ dạy học và giáo
dục học sinh.
Hoạt động chuyên môn của tổ chuyên môn là hoạt động thiết yếu, chủ lực cho
tất cả các hoạt động giáo dục. Vì vậy, nghiên cứu công tác quản lý, xây dựng và phát
triển các hoạt động dạy học - giáo dục trong nhà trường nói chung, hoạt động tổ
chuyên môn nói riêng ở các trường THPT là nhiệm vụ quan trọng và là điều kiện cơ
bản để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Trong công tác quản lý nhà trường,
nếu quản lý có hiệu quả hoạt động của tổ chuyên môn cùng với việc đề ra được các
biện pháp quản lý hoạt động của tổ chuyên môn có cơ sở khoa học và phù hợp với
điều kiện thực tiễn sẽ là con đường tốt nhất để đạt được chất lượng giáo dục theo mục
tiêu đề ra.
Đây là một hoạt động khá khó khăn và phức tạp của nhà quản lý giáo dục, để có
thể quản lý tốt các hoạt động của tổ chuyên môn, người quản lý phải biết dựa vào
những cánh tay đắc lực của mình về chuyên môn ở nhà trường như: các Phó hiệu
trưởng, các Tổ trưởng tổ chuyên môn và các giáo viên giỏi có nhiều kinh nghiệm.
Hoạt động của tổ chuyên môn ở trường THPT là một yêu cầu bắt buộc và hết sức cần
thiết, là một quy định trong điều lệ trường trung học do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban
hành. Hiệu trưởng quản lý hoạt động này còn nhằm quản lý giáo viên nhất là về
chuyên môn nghiệp vụ, về thực hiện kế hoạch giảng dạy và cả về năng lực sư phạm
của giáo viên trong từng tổ chuyên môn.
Nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn trong các nhà trường sẽ phát huy
tinh thần nỗ lực sáng tạo của giáo viên trong tập thể sư phạm, tính đoàn kết nội bộ,
phát huy năng lực điều hành hoạt động của tổ trưởng tổ chuyên môn, đồng thời tạo
một động lực thôi thúc giáo viên trong các tổ chuyên môn phát huy nhiều sáng kiến,

kinh nghiệm của mình trong lĩnh vực giảng dạy và giáo dục.

1


Mặt khác, tổ chuyên môn còn có vai trò quan trọng trong việc góp phần bồi
dưỡng đội ngũ giáo viên tại chỗ thông qua hoạt động dự giờ, trao đổi rút kinh nghiệm
các tiết dạy, sinh hoạt chuyên đề, thao giảng, hội giảng để nâng cao chất lượng dạy và
học của nhà trường.
Với nhận thức đó, tôi chọn vấn đề: “Biện pháp nâng cao chất lượng tổ
chuyên môn ở trường THCS&THPT Hà Trung huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên
Huế”.
1.2. Phạm vi nghiên cứu, khả năng áp dụng
- Đề xuất một số biện pháp nâng cao chất lượng của tổ chuyên môn nhằm nâng cao
chất lượng dạy học - giáo dục ở trường THCS&THPT Hà Trung, huyện Phú Vang, tỉnh
Thừa Thiên Huế.
- Khả năng áp dụng trong các trường THPT huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên
Huế.

2


2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Những vấn đề lý luận chung:
Để xác định đúng mục tiêu của việc quản lí hoạt động tổ chuyên môn ở trường
THPT chúng ta cần nhận thức đúng đắn, đầy đủ về vai trò nhiệm vụ và chức năng của
tổ chuyên môn từ đó người quản lí xác định được nội dung, cách thức và biện pháp để
quản lý tốt hoạt động của tổ chuyên môn. Trước hết, nhà quản lí và giáo viên phải
nhận thức rõ cơ sở pháp lí về hoạt động tổ chuyên môn.
Mục tiêu giáo dục nước ta trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội là: “ Phát

triển giáo dục nhằm nâng cao dân trí- đào tạo nhân lực, bồi dưỡng người tài, đào tạo
nên những con người có kiến thức, có văn hoá, khoa học kỹ thuật, có kỹ năng nghề
nghiệp, lao động tự chủ sáng tạo, có ky luật, giàu lòng nhân ái, yêu nước, yêu chủ
nghĩa xã hội, sống lành mạnh đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước”. (Trích văn
kiện hội nghị TW IV khoá 7 - Đảng CSVN)
Cả ba mục tiêu: “Nâng cao dân trí - đào tạo nhân lực – bồi dưỡng nhân tài” đều
phải cần đến chất lượng giáo dục đào tạo chung của hệ thống giáo dục quốc dân, trên
mọi lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, khoa học kĩ thuật, khoa học nhân
văn.. vừa tạo điều kiện tiếp thu khoa học công nghệ thế giới, vừa đưa sự nghiệp công
nghiệp hóa hiện đại hoá đất nước đến thành công, vừa nâng cao đời sống nhân dân,
xây dựng một xã hội vững mạnh, đất nước phồn vinh.
2.2. Thực trạng của vấn đề
- Trường THCS&THPT Hà Trung được thành lập năm 2007, nằm ở địa bàn xã
Vinh Hà, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt
khó khăn. Đến năm học 2004 – 2015, trường có 26 lớp gồm 1223 học sinh, gồm có 87
cán bộ giáo viên, đa số giáo viên trẻ, nhà ở xa trường. Trường gồm có 08 tổ khối
chuyên môn: Ngữ văn, Tiếng Anh, Toán – Tin, Lý – Hoá, Sử - Địa - GDCD, Sinh - Kỹ
thuật, Thể dục- Âm nhạc, Mỹ thuật, Văn phòng. Trong 08 tổ chuyên môn chỉ có 02
Tổ chuyên môn riêng, còn các tổ khác giáo viên dạy các bộ môn khác nhau. Do vậy
việc điều hành quản lí giáo viên để thực hiện công tác chuyên môn theo kế hoạch từng
tuần, từng tháng, từng học kì và cả năm của tổ bộ môn là một việc đòi hỏi sự năng
động, sáng tạo của người tổ trưởng để phù hợp với môn học khác nhau, phù hợp với
từng đối tượng khác nhau để nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên, của tổ bộ
môn, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục của trường.

3


- Bên cạnh một số tổ chuyên môn làm khá tốt chức năng, nhiệm vụ của tổ, thực
hiện có hiệu quả công tác giảng dạy, công tác chủ nhiệm, phối kết hợp với các tổ chức

khác trong trường, phát huy tính chủ động, sáng tạo trong sinh hoạt chuyên môn để
nâng cao chất lượng bộ môn; vẫn còn một số tổ nhận thức chưa đầy đủ và thực hiện
chưa đạt hiệu quả cao về chuyên môn, lúng túng trong việc xây dựng kế hoạch, thực
hiện giờ sinh hoạt chuyên môn, còn mang nặng tính hình thức, mang nặng tính hành
chính nên chất lượng bộ môn và giáo dục học sinh còn có hạn chế.
- Trong công tác quản lý, người quản lí cần xác định đầy đủ chức năng, nhiệm
vụ của tổ khối chuyên môn, vai trò của người tổ trưởng để có những biện pháp quản
lý, kiểm tra, đánh giá phù hợp, chính xác để phát huy vai trò của Tổ chuyên môn trong
hoạt động của trường.
2.3. Các biện pháp quản lý Tổ chuyên môn
2.3.1. Phổ biến, quán triệt chức năng, nhiệm vụ của Tổ chuyên môn
a) Vị trí tổ chuyên môn
Về vị trí, tổ chuyên môn là một bộ phận cấu thành trong bộ máy tổ chức, quản
lý của nhà trường. Trong trường, các tổ, nhóm chuyên môn có mối quan hệ hợp tác với
nhau, phối hợp với các bộ phận nghiệp vụ khác và các tổ chức Đảng, đoàn thể trong
nhà trường nhằm thực hiện chiến lược phát triển của nhà trường, chương trình giáo
dục và các hoạt động hướng tới mục tiêu giáo dục.
b) Vai trò tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn có vai trò quan trọng trong việc quản lý các thành viên của
tổ, cùng nhau thực hiện quy chế chuyên môn của ngành, thể hiện vai trò quan trọng
trong việc xây dựng kế hoạch của tổ, quản lý kế hoạch và hoạt động của tổ viên. Tổ
chuyên môn còn là tổ chức cơ sở giúp nhà trường thực thi các quy định về dạy học,
mang tính thống nhất và chuyên sâu. Thông qua tổ chuyên môn, tay nghề của GV từng
bước được nâng lên, qua đó nâng cao chất lượng dạy học ( từ việc dự giờ, thao giảng,
hội giảng các cá nhân GV học tập kinh nghiệm lẫn nhau...). Nhờ có tổ chuyên môn,
các cá nhân GV nhận thức và thực hiện tốt nề nếp, kỷ cương trong dạy học và giáo
dục. Tổ chuyên môn cò là đơn vị cơ sở để thực hiện các chức năng QLGD, qua đó các
kế hoạch mục tiêu được thực hiện. Đồng thời các thành viên trong tổ, thông qua sự
phân công cụ thể, mọi thành viên biết mình đang ở đâu? phải làm gì để góp phần hoàn
thành kế hoạch chung của nhà trường?

4


c) Chức năng Tổ chuyên môn
- Tổ chuyên môn giúp Hiệu trưởng điều hành các hoạt động nghiệp vụ chuyên
môn liên quan đến dạy và học;
- Tổ chuyên môn trực tiếp quản lý giáo viên trong tổ theo nhiệm vụ quy định.
- Tổ chuyên môn là đầu mối để Hiệu trưởng quản lý nhiều mặt, nhưng chủ yếu
vẫn là hoạt động chuyên môn, tức là hoạt động dạy học trong trường.
- Tổ trưởng chuyên môn phải là người có khả năng xây dựng kế hoạch; điều
hành tổ chức, hoạt động của tổ theo kế hoạch giáo dục, phân phối chương trình môn
học của Bộ Giáo dục và Đào tạo và kế hoạch năm học của nhà trường; tổ chức bồi
dưỡng chuyên môn cho giáo viên trong tổ; đánh giá, xếp loại và đề xuất khen thưởng,
kỷ luật giáo viên thuộc tổ mình quản lý.
Do đó, tổ trưởng chuyên môn phải là người có phẩm chất đạo đức tốt; có năng
lực, trình độ, kinh nghiệm chuyên môn; có uy tín đối với đồng nghiệp, học sinh. Tổ
trưởng chuyên môn phải là người có khả năng tập hợp giáo viên trong tổ, biết lắng
nghe, tạo sự đoàn kết trong tổ, gương mẫu, công bằng, kiên trì, khéo léo trong giao
tiếp, ứng xử.
b. Nhiệm vụ Tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn có những nhiệm vụ sau:
- Xây dựng và thực hiện kế hoạch hoạt động chung của tổ, hướng dẫn xây
dựng và quản lý kế hoạch cá nhân của tổ viên theo kế hoạch dạy học, phân phối
chương trình và các hoạt động giáo dục khác của nhà trường;
- Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn và nghiệp vụ; tham gia đánh giá, xếp loại các
thành viên của tổ theo quy định của Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học và các quy
định khác hiện hành; giới thiệu tổ trưởng, tổ phó; đề xuất khen thưởng, kỷ luật đối với
giáo viên.
- Sinh hoạt TCM là một trong những hoạt động không thể thiếu trong các hoạt

động của nhà trường. Việc sinh hoạt TCM thực hiện theo định kỳ, được quy định trong
điều lệ trường THPT (2 tuần 1 lần). Thời điểm sinh hoạt do HT quy định tuỳ yêu cầu
về tính chất, nội dung công việc. Đây là dịp để tổ giải quyết các công việc, rà soát việc
thực hiện kế hoạch giảng dạy, giải quyết những tồn đọng, đồng thời các tổ viên trao
đổi những vấn đề cụ thể trong bộ môn của tổ mình
2.3.2. Thực hiện xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn

5


Để TCM hoạt động tốt thì phải thực hiện tốt việc lập kế hoạch hoạt động chuyên
môn của nhà trường. Tổ chức xây dựng kế hoạch là một chức năng quan trọng nhất
của công tác quản lý. Muốn chỉ đạo, tổ chức, kiểm tra tốt đều phải dựa vào việc lập kế
hoạch...
Việc lập kế hoạch của trường bao giờ cũng được chuẩn bị từ năm học trước và
được hoàn thành trước khi vào năm học mới. Sau đó căn cứ vào kế hoạch chung của
Nhà trường các tổ chuyên môn, cán bộ giáo viên xây dựng kế hoạch của tổ chuyên
môn và từng cá nhân, lập chi tiết để thực hiện các hoạt động chuyên môn. Căn cứ vào
đó Hiệu trưởng phân công trách nhiệm đối với từng thành viên đảm nhận công việc
của mình.
Để tổ chuyên môn lập được kế hoạch đáp ứng với mục tiêu, sát với tình hình
thực tế và có tính khả thi thì HT cần:
- Nâng cao nhận thức cho đội ngũ TTCM và GV.
- Thành lập tổ, nhóm để xây dựng kế hoạch.
- Xác định mục tiêu, chương trình công tác của tổ, nhóm trên tinh thần mục tiêu
chung của nhà trường.
- Tiến hành thu thập các thông tin, tổ chức đánh giá thông tin, dự báo sự phát
triển từ đó xác định các mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể, các phương pháp, biện pháp thực
hiện trong kỳ kế hoạch.
- Lập kế hoạch sơ bộ.

- Lập kế hoạch chính thức.
Tổ chuyên môn phải xây dựng một bản kế hoạch chung về hoạt động chuyên
môn trong năm học dựa vào kế hoạch hoạt động chung của nhà trường, nội dung hoạt
động chung của tổ chuyên môn, mỗi tổ phải vạch ra được kế hoạch hoạt động chuyên
môn của tổ.
- Trong một năm học có bao nhiêu buổi sinh hoạt và mỗi buổi sinh hoạt giải
quyết một chuyên đề về chuyên môn nghiệp vụ gì.
- Lịch tiến hành thao giảng để kiểm tra, phân loại giáo viên.

6


- Lịch khảo sát chất lượng, kiểm tra học kỳ, hoàn thành hồ sơ sổ sách, kiểm tra
hồ sơ giáo viên, báo cáo.
- Lập kế hoạch công tác bồi dưỡng thường xuyên của đội ngũ giáo viên và hoạt
động các chuyên đề.
- Lịch soạn bài và làm đồ dùng dạy học...
Kế hoạch của tổ phải thật cụ thể, nêu rõ nội dung công việc, yêu cầu, thời gian,
phân công công việc, lề lối làm việc.
2.3.3. Tăng cường vai trò của tổ trưởng chuyên môn trong quản lý dạy học
a. Quản lý giảng dạy của giáo viên
- Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tuần tháng, học kì và cả năm
học nhằm thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và các hoạt động khác theo kế
hoạch giáo dục, phân phối chương trình môn học của Bộ Giáo dục và Đào tạo và kế
hoạch năm học của nhà trường;
- Xây dựng kế hoạch cụ thể dạy chuyên đề, tự chọn, ôn thi tốt nghiệp, dạy bồi
dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém;
- Xây dựng kế hoạch cụ thể về sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học đúng,
đủ theo các tiết trong phân phối chương trình;
- Hướng dẫn xây dựng và quản lý việc thực hiện kế hoạch cá nhân, soạn giảng

của tổ viên (kế hoạch cá nhân dạy chuyên đề, tự chọn, ôn thi tốt nghiệp, dạy bồi dưỡng
học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém; sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học
đúng, đủ theo các tiết trong phân phối chương trình; soạn giáo án theo phân phối
chương trình, chuẩn kiến thức, kĩ năng và sách giáo khoa, thảo luận các bài soạn khó;
viết sáng kiến kinh nghiệm về nâng cao chất lượng dạy học, đổi mới phương pháp dạy
học, đổi mới kiểm tra đánh giá, phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh
yếu kém...);
- Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên trong tổ, giáo viên
mới tuyển dụng (đổi mới phương pháp dạy học; đổi mới kiểm tra, đánh giá; dạy học
theo chuẩn kiến thức kĩ năng; sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học, ứng dụng
CNTT trong dạy học góp phần đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra,
đánh giá...).

7


- Điều hành hoạt động của tổ (tổ chức các cuộc họp tổ theo định kì quy định về
hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ và các hoạt động giáo dục khác; lưu trữ hồ sơ của
tổ; thực hiện báo cáo cho Hiệu trưởng theo quy định);
- Quản lý, kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên (thực hiện
hồ sơ chuyên môn; soạn giảng theo kế hoạch dạy học và phân phối chương trình,
chuẩn kiến thức kĩ năng; ra đề kiểm tra, thực hiện việc cho điểm theo quy định; kế
hoạch dự giờ của các thành viên trong tổ...);
- Giáo viên thao giảng trong tổ theo quy định (4 tiết/giáo viên/năm học);
- Các hoạt động khác (đánh giá, xếp loại giáo viên; đề xuất khen thưởng, kỷ luật
giáo viên... Việc này đòi hỏi tổ trưởng chuyên môn phải nắm thật rõ về tổ viên của
mình về ưu điểm hạn chế trong việc thực hiện nhiệm vụ giảng dạy được phân công).
b. Quản lý học tập của học sinh
- Nắm được kết quả học tập của học sinh thuộc bộ môn quản lý để có biện pháp
nâng cao chất lượng giáo dục.

- Đề xuất, xây dựng kế hoạch, tổ chức các hoạt động nội, ngoại khóa để thực
hiện mục tiêu giáo dục.
- Các hoạt động khác (theo sự phân công của Hiệu trưởng).
2.3.4. Quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn
Sinh hoạt tổ chuyên môn là một hoạt động chuyên môn không thể thiếu trong
hoạt động của nhà trường; là dịp để trao đổi chuyên môn góp phần nâng cao chất
lượng dạy học. Thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn sẽ xuất hiện nhiều ý tưởng. Do
vậy, tổ trưởng cần tạo điều kiện để giáo viên nói lên ý tưởng, kinh nghiệm của mình.
Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn cần đa dạng, phong phú, có thay đổi và phải có
chuẩn bị trước về nội dung và cách thức tổ chức thực hiện.
Thông qua sinh hoạt chuyên môn để thảo luận, đánh giá, thống nhất định hướng
nội dung, phương pháp giảng dạy các bài học, có thể góp ý các tiết dạy dự giờ thao
giảng đồng nghiệp để học hỏi lẫn nhau, rút kinh nghiệm để nâng cao trình độ chuyên
môn, tay nghề.
Việc sinh hoạt tổ chuyên môn thực hiện theo định kì quy định trong Điều lệ
trường THPT (2 tuần/lần). Thời gian do Hiệu trưởng quy định và tuỳ yêu cầu về tính
chất, nội dung công việc).

8


Nội dung sinh hoạt Tổ chuyên môn thực hiện theo nhiệm vụ quy định (tránh
việc sinh hoạt chỉ để giải quyết sự vụ, sự việc và hoặc mang tính hành chính).
Người quản lý nắm bắt thông tin, tình hình của tổ chuyên môn, kiểm tra biên
bản sinh hoạt của tổ chuyên môn để đánh giá hiệu quả sinh hoạt chuyên môn, góp ý
kịp thời để khắc phục những tồn tại để từng bước nâng cao chất lượng sinh hoạt
chuyên môn.
2.3.5. Đổi mới công tác kiểm tra và đánh giá chất lượng hoạt động của TCM
Trong quản lý nhà trường, kiểm tra, đánh giá toàn diện mọi hoạt động là công
việc diễn ra thường xuyên. Việc kiểm tra đánh giá TCM cũng không nằm ngoài thông

lệ đó.
Như đã trình bày ở mục 3.2.3, tăng cường tính tự chủ của TTCM để các TCM
có sự năng động trong sinh hoạt chuyên môn là một biện pháp cần thiết. Song điều này
không đồng nghĩa với sự buông lỏng quản lý. Ngược lại, càng tin tưởng, giao cho các
tổ quyền tự chủ trong xây dựng kế hoạch và phương thức hoạt động bao nhiêu, thì
càng phải tăng cường giám sát và nắm bắt thông tin về kết quả hoạt động bấy nhiêu.
Từ trước đến nay, ở các trường THPT trên địa bàn huyện Nghi Xuân, nhiều HT có
kinh nghiệm trong việc kiểm tra, đánh giá nhằm quản lý tốt hơn chất lượng hoạt động của
TCM. Thông thường, công việc kiểm tra của HT chủ yếu tập trung vào các mặt:
- Nội dung sinh hoạt của tổ chuyên môn.
- Việc thực hiện quy chế chuyên môn ở các tổ chuyên môn.
- Vấn đề tự học, tự bồi dưỡng của các thành viên trong tổ chuyên môn.
- Việc thực hiện kế hoạch hoạt động của các tổ chuyên môn.
- Công tác thi đua của tổ chuyên môn...
Về hình thức, có thể là kiểm tra nội bộ hoặc kết hợp với các đợt kiểm tra, thanh
tra chuyên môn của Sở. Dù với hình thức nào, giám sát, kiểm tra kịp thời và thường
xuyên như thế, HT sẽ nắm bắt được thực trạng các TCM trong trường, có biện pháp xử
lý, giải quyết những hiện tượng bất ổn mới nảy sinh, hoặc phát huy những nhân tố tích
cực mới xuất hiện.
Tuy nhiên, có thể thấy một điều, với cách quản lý như thường thấy, HT thường
bị vướng rất chặt vào nhiều công việc. Trong cương vị của mình, HT phải bao quát

9


nhiều hoạt động, xử lý nhiều mối quan hệ đối nội cũng như đối ngoại... Với khối lượng
công việc bề bộn như thế, HT cần đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá, để vừa có được
những thông tin cơ bản, chính xác, vừa tập trung thời gian và trí tuệ cho những việc hệ
trọng.
2.3.6. Đảm bảo các điều kiện cho hoạt động TCM

- Vấn đề phương tiện được đề cập đến ở đây bao gồm hai khía cạnh: cả các
phương tiện dạy học dùng cho mỗi GV, cả các phương tiện cần thiết cho sinh hoạt,
nghiên cứu chuyên môn của các TCM.
- Đối với GV, phương tiện dạy học là toàn bộ những trang thiết bị, đồ dùng,
dụng cụ phục vụ việc giảng dạy và học tập. Trong thời đại cách mạng khoa học và
công nghệ, việc áp dụng công nghệ thông tin hiện đại vào việc dạy và học, đặc biệt là
máy vi tính, internet sẽ tạo ra một cuộc cách mạng về đổi mới phương pháp giảng dạy
và học tập.
- Phương tiện dùng cho giáo viên trong giờ lên lớp là điều kiện cần thiết để
nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường. Nhưng đó mới chỉ là những gì liên
quan đến hoạt động của cá nhân. Để Tổ chuyên môn hoạt động thực sự có hiệu quả,
việc cung ứng các phương tiện cũng như tạo điều kiện tốt nhất cho tổ chuyên môn
trong từng hoàn cảnh cụ thể của nhà trường là đỏi hỏi phải được đặt ra.
- Do đặc thù của từng bộ môn, các tổ chuyên môn cần có những phương tiện
khác nhau. Ở đây, chúng tôi chỉ nêu những cơ sở vật chất, các phương tiện, điều kiện
chung, thiết yếu mà bất cứ tổ chuyên môn nào cũng cần phải được trang bị.
- Thực tế hiện nay, ở nhiều trường THPT có hai hiện tượng trái ngược xảy ra:
hoặc quá thiếu các thiết bị cần thiết một phần do khả năng tài chính eo hẹp, một phần
do người lãnh đạo chưa thấy hết tầm quan trọng của phương tiện dạy học; hoặc bỏ ra
không ít tiền mua sắm thiết bị, nhưng để lãng phí do ít sử dụng. Những vấn nạn ấy có
thể giải quyết được nếu hiệu trưởng yêu cầu tổ chuyên môn phải gia tăng trách nhiệm
trong lĩnh vực này.
- Hiệu trưởng phải tạo điều kiện để tổ chuyên môn phải đầy đủ nhân sự, tổ
trưởng, tổ phó phải được bồi dưỡng trình độ lý luận chính trị, bồi dưỡng nâng cao trình
độ chuyên môn nghiệp vụ; thực hiện tốt chế độ phụ cấp chức vụ cho đội ngũ tổ trưởng,

10


tổ phó chuyên môn; hàng năm tổ chức cho giáo viên được thăm quan, giao lưu, học tập

với các trường trong và ngoài tỉnh.
- Phải có cơ chế chính sách phù hợp với điều kiện thực tế để hoạt động của tổ
chuyên môn được tốt hơn.
- Cần dành một phần lớn nguồn tài chính chi cho hoạt động chuyên môn, chi
cho dạy học và thi đua khen thưởng để tạo động lực cho CBQL và GV.
2.3.7. Mối quan hệ giữa tổ chuyên môn với Ban Giám hiệu và các cơ cấu tổ chức
khác trong trường
a. Đối với Ban Giám hiệu
- Tổ chuyên môn là cầu nối giữa Hiệu trưởng và giáo viên trong tổ về thông tin
2 chiều nhằm mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng giáo dục. Hiệu trưởng có
thông tin để đánh giá chính xác giáo viên, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của họ từ
đó phân công giáo viên hợp lý, đạt hiệu quả tốt; chuyển tải cho giáo viên trong tổ các
chỉ đạo chuyên môn của Hiệu trưởng và cơ quan quản lý cấp trên.
- Tổ chức thực hiện chỉ đạo chuyên môn của Hiệu trưởng và cơ quan quản lý
cấp trên về các hoạt động dạy học, giáo dục: Thực hiện kế hoạch, chương trình giáo
dục, chuẩn kiến thức kĩ năng, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra, đánh
giá…qua các hoạt động cụ thể như bồi dưỡng giáo viên, học sinh, dự giờ, thăm lớp…
b. Đối với công tác chủ nhiệm
- Các thành viên trong tổ chuyên môn cũng có thể thực hiện công tác chủ
nhiệm. Mối quan hệ này sẽ giúp giáo viên trao đổi chuyên môn và trao đổi về công tác
quản lý học sinh, hiểu rõ hơn học sinh, từ đó góp phần vào công tác giáo dục toàn diện
học sinh và như vậy sẽ giúp công tác giảng dạy đạt kết quả tốt hơn.
c. Đối với Chi bộ Đảng, Công đoàn, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
- Trong tổ chuyên môn có các thành viên là đảng viên sẽ góp phần truyền đạt
chủ trương, nghị quyết của Chi bộ Đảng đến tổ chuyên môn kịp thời, chính xác hơn.
Các tổ viên là đảng viên sẽ gương mẫu, thúc đẩy các thành viên khác thực hiện nhiệm
vụ tốt hơn. Tăng cường công tác bồi dưỡng các đoàn viên ưu tú đối với tổ Sử - Địa GDCD, giới thiệu cho Đảng kết nạp để tổ có đảng viên, tạo điều kiện thuận lợi hơn
trong công tác điều hành, quản lý, phổ biến các nghị quyết của Chi bộ.
- Tổ chuyên môn cũng hỗ trợ hoạt động của Công đoàn, Đoàn Thanh niên bằng
cách truyền đạt các chủ trương của các đoàn thể này để phối hợp chặt chẽ và từ đó góp

11


phần giáo dục toàn diện học sinh, thực hiện kế hoạch nhà trường và thực hiện được
mục tiêu giáo dục đề ra.
- Tổ chuyên môn không thể hoạt động độc lập mà có quan hệ chặt chẽ với các
tổ chuyên môn khác, với Ban Giám hiệu nhà trường, với Công đoàn, Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh. Các mối quan hệ trên nếu được thực hiện tốt, chặt chẽ, đồng
bộ thì chắc chắn hoạt động của tổ chuyên môn sẽ đạt hiệu quả tốt hơn.
2.4. Kết quả thăm dò của SKKN
Qua thăm dò sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất tôi tiến hành
trưng cầu ý kiến của 30 cán bộ giáo viên nhân viên trong nhà trường 03 BGH, 16
TTCM và TPCM, 11 GV
Tính cần thiết (người /(%))
TT

Các biện
pháp

Rất
cần
thiết

Cần
thiết

30
(100)

0

Ít
Không
cần
cần
thiết thiết

Tính khả thi (người/(%))
Rất
khả
thi

Khả
thi

Ít
khả
thi

Không
khả
thi

Phổ biến,
quán triệt
chức năng,
1

nhiệm vụ của

Tổ chuyên

0

0

20
10
(66,7) (33,3)

0

0

13
17
(43,3) (56,7)

0

0

12
18
(40,0) (60,0)

0

0

15
15
(50,0) (50,0)

0

0

13
17
(43,3) (56,7)

0

0

0

0

0

0

môn

Thực hiện
xây dựng kế
2

hoạch hoạt
động tổ
chuyên môn
Tăng cường
vai trò của tổ
trưởng

3

chuyên môn
trong quản lý
dạy học

4

Quản lý sinh

12

18

10

20

12


hoạt tổ

(40,0) (60,0)

33,3)

(66,7)

chuyên môn
Đổi mới công
tác kiểm tra
và đánh giá
5

chất lượng

9
21
(30,0) (70,0)

0

0

10
20
(33,3) (66,7)

17
13
(56,7) (43,3)

0

0

7
19
4
(23,4) (63,3) (13,3)

0

0

8
20
(26,6) (66,7)

0

0

0

hoạt động
của TCM
Đảm bảo các
điều kiện cho
6

hoạt động tổ

chuyên môn

Mối quan hệ
giữa tổ
chuyên môn
với Ban

7

10
18
2
Giám hiệu và (33,3) (60,0) (6,7)

2
(6,7)

các cơ cấu tổ
chức khác
trong trường
Tính cần thiết của biện pháp
- Qua kết quả khảo sát hầu hết các đối tượng được khảo sát đều cho rằng các
biện pháp đề xuất ở trên đều cần thiết và rất cần thiết. Biện pháp có tỷ lệ đánh giá cao
nhất là:Phổ biến, quán triệt chức năng, nhiệm vụ của Tổ chuyên môn (100% rất cần
thiết).
- Điều đó chứng tỏ để nâng cao chất lượng hoạt động của TCM trong giai đoạn
hiện nay là rất cần thiết. Đồng thời với kết quả thăm dò như trên cho phép chúng tôi
bước đầu khẳng định tính cần thiết của các biện pháp đã đề xuất trong việc quản lý
hoạt động của TCM.
Tính khả thi của biện pháp

13


- Kết quả thăm dò ở bảng trên cho thấy hầu hết HT, PHT; TTCM,TPCM; GV
đều cho rằng các biện pháp quản lý hoạt động TCM mà chúng tôi đề xuất đều mang tính
khả thi. Một số biện pháp có tính khả thi cao như: “Phổ biến, quán triệt chức năng,
nhiệm vụ của Tổ chuyên môn”; “Thực hiện xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên
môn”; “Tăng cường vai trò của tổ trưởng chuyên môn trong quản lý dạy học”; “Đổi
mới công tác kiểm tra và đánh giá chất lượng hoạt động của TCM”. Tuy nhiên một số
biện pháp có tính rất khả thi chưa cao như: “Đảm bảo các điều kiện hoạt động cho các
TCM có 13,3% cho rằng ít khả thi; Mối quan hệ giữa tổ chuyên môn với Ban Giám
hiệu và các cơ cấu tổ chức khác trong trường có 6,7% cho rằng ít khả thi. Điều đó cho
thấy, trong thực tế để triển khai một biện pháp hoạt động trong công tác QLGD còn phụ
thuộc rất nhiều yếu tố như: Điều kiện CSVC, tài chính, thời gian, năng lực và các yếu tố
tâm lý trong quản lý của đội ngũ CBQL nhà trường nhất là HT, PHT và đội ngũ TTCM.
Với kết quả thăm dò trên đây một lần nữa khẳng định tính cần thiết và tính khả
thi của các biện pháp mà chúng tôi đề xuất trong việc quản lý hoạt động TCM.

14


C. PHẦN KẾT LUẬN
- Nâng cao chất lượng dạy học nói chung, trong các nhà trường bậc THPT nói
riêng, TCM đóng một vai trò quan trọng. Để thực hiện được chủ đề năm học “Năm
học đổi mới quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục” thì đổi mới cách quản lý tổ
chuyên môn, đổi mới từ cách sinh hoạt tổ, mỗi thành viên trong tổ là một hạt nhân
quan trọng. Mỗi giáo viên phải không ngừng phấn đấu để nâng cao trình độ, đổi mới
phương pháp dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin phù hợp, có hiệu quả để nâng cao
chất lượng dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện từng bước thực hiện thành

công sự nghiệp giáo dục mà Đảng, Nhà nước và nhân dân đã giao phó. Do đó người
quản lý phải tăng cường các biện pháp quản lý Tổ chuyên môn, thường xuyên kiểm
tra, có đánh giá kịp thời để điều chỉnh, rút kinh nghiệm cho các tổ khối chuyên môn
hoạt động đạt hiệu quả cao, khắc phục những tồn tại để vươn lên. Từ đó nâng cao chất
lượng của bộ môn, xây dựng mỗi Tổ chuyên môn là một tập thể thực sự đoàn kết,
nhiệt tình thực hiện thành công kế hoạch của tổ, của trường. Để đạt được điều đó,
người tổ trưởng phải có cái nhìn tổng quát và biết gắn kết những ý tưởng riêng trong tổ
thành ý tưởng chung của cả tổ và biến những kế hoạch đó thành những hoạt động cụ
thể cho Tổ chuyên môn. Sinh hoạt Tổ chuyên môn sẽ thực sự có hiệu quả khi các
thành viên trong tổ thực sự đoàn kết, tự giác, nỗ lực không ngừng và có thêm sự hỗ trợ
kịp thời của lãnh đạo nhà trường và các tổ chức đoàn thể.
Qua khảo sát có thể nhận xét: HT đã có nhiều cố gắng trong việc quản lý các
hoạt động nói chung và quản lý hoạt động của TCM nói riêng, góp phần đáp ứng yêu
cầu đổi mới QLGD và yêu cầu GD&ĐT trong thời kỳ mới. Điều này chứng tỏ nhà
quản lý đã có những biện pháp nhất định để nâng cao chất lượng dạy học, góp phần
xây dựng nhà trường phát triển trong sự nghiệp “trồng người” đáp ứng yêu cầu ngày
càng cao của xã hội, từng bước xây dựng trường THCS&THPT Hà Trung ngày càng
vững mạnh.
Vinh Hà, ngày 15 tháng 3 năm 2015
Người thực hiện

Nguyễn Văn Trường

15


TÀI LIỆU THAM KHẢO
*****
1. Báo cáo tổng kết và phương hướng nhiệm vụ của trường THCS&THPT Hà Trung từ
năm học 2011-2012 đến 2013-2014

2. Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có
nhiều cấp học, ban hành kèm theo Quyết định số 07/2007/QĐ-BGD&ĐT ngày
02/4/2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
3. Quy định về tiêu chuẩn đánh giá chất lượng trường THPT ban hành kèm theo Quyết
định số 80/2008/QĐ-BGDĐT ngày 30/12/2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào
tạo.

16


17