bài 55 giới thiệu chung về hệ nội tiết

CHƯƠNG X: NỘI TIẾT
BÀI 55

GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THẦN KINH
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA HỆ NỘI TIẾT
II. PHÂN BIỆT TUYẾN NỘI TIẾT VỚI
TUYẾN NGOẠI TIẾT
III.HOOCMÔN


I. ĐẶC ĐIỂM HỆ NỘI TIẾT
- Hệ nội tiết bao gồm nhiều tuyến nội tiết.
Hệ nội tiết có những
- Hệ nội tiết có vaiđặc
tròđiểm
quannào?
trọng trong việc
điều hòa các quá trình sinh lí của cơ thể.
- Tác động đến cơ thể thông qua đường
máu nên chậm, kéo dài và trên diện rộng
hơn.


II. PHÂN BIỆT TUYẾN NỘI TIẾT VỚI TUYẾN
NGOẠI TIẾT

Yêu cầu quan sát:
- Đường đi của sản phẩm tiết?
- Vị trí của các tế bào tuyến?

Đặc điểm

Tuyến nội tiết

Đường đi - Sản phẩm tiết
ngấm thẳng vào
máu→cơ quan
đích

Tuyến ngoại tiết
- Sản phẩm tiết đổ
vào ống dẫn chất
tiết→cơ quan tiết.

Vị trí tế - Được bao quanh Bao quanh ống
bào tuyến bởi các mạch máu dẫn chất tiết
Ví dụ

- Tuyến yên.
- Tuyến giáp.
- Tuyến trên thận.

- Tuyến mồ hôi.
- Tuyến nước bọt.
- Tuyến nhờn.


Vậy có tuyến nào vừa
là tuyến nội tiết vừa là
tuyến ngoại tiết không?

- Ngoài ra, có một số tuyến vừa giữ chức
năng nội tiết vừa giữ chức năng ngoại tiết.
Người ta gọi đó là tuyến pha.
- Ví dụ: tuyến tụy.
+ Tiết dịch tụy đổ vào ruột.
+ Tiết hoocmon Insulin đổ vào máu.
- Sản phẩm của tuyến nội tiết được gọi là
hoocmon.


III. HOOCMON
1.Tính chất của hoocmon
- Mỗi hoocmon chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 1 số
cơ quan xác định (cơ quan đích). VD
- Hoocmon có hoạt tính sinh học rất cao. VD
- Hoocmon không mang tính đặc trưng cho
loài. VD


- Hoocmon Calcitonin: Là hormon được sản
sinh bởi tuyến giáp trong cơ thể. Tác dụng của
calcitonin là hỗ trợ quá trình hình thành và
phát triển của cấu trúc xương trong cơ thể.
- Hoocmon LH (Lutein): Là hormon có nhiệm
vụ thúc đẩy sự rụng trứng và tạo thành thể
vàng. Ở nam giới, LH là hormon có nhiệm vụ
kích thích sự sản sinh hormon nam tính
testosteron.

Thực nghiệm: Tiêm U-100 10 ml hormon
sinh trưởng GH (growth hormone) cho chó
con.
Hoocmon
- Sau 15 tháng, chó được
tiêm nặng GH
45 kg.tiết
nhiều sẽ gây nên
- Chó đối chứng (không tiêm) nặng 13 kg
hiện tượng người
khổng lồ.


Lấy hoocmon insulin của bò tiêm cho
người để trị bệnh tiểu đường.


2. Vai trò của hoocmon:
-Điều hòa được tính ổn định của môi trường
bên trong cơ thể.
-Điều hòa quá trình sinh lí diễn ra bình
thường.


Khoanh tròn trước câu đúng :
1. Tuyến nào dưới đây là tuyến nội tiết ?
a. Tuyến vò.
b. Tuyến giáp.

c. Tuyến ruột.
d. Tuyến nước bọt.
2. Tuyến nào sau đây vừa nội tiết vừa ngoại tiết ?
a. Tuyến t.
b. Tuyến mồ hôi.
c. Tuyến yên.
d. Tuyến giáp.
3. Sản phẩm tiết của tuyến nội tiết gọi là :
a. Enzim.
b. Hormon.
c. Vitamin.
d. Cả 3 đều sai.
4. Đặc tính của hormon là :
a. Tính đặc hiệu.
b. Hoạt tính sinh học cao.
c. Không mang tính đặc trưng.
d. Cả a,b,c.


KIỂM TRA – ĐÁNH GIÁ
Câu 1: Tuyến nào dưới đây là tuyến nội tiết?
A.Tuyến ruột
B.Tuyến tùng
C.Tuyến mồ hôi
D.Tuyến nước bọt


Câu 2: Tuyến nào dưới đây là tuyến pha?
A.Tuyến yên
B.Tuyến giáp

C.Tuyến ức
D.Tuyến sinh dục


Câu 3: Sản phẩm tiết của tuyến nội tiết là?
A.Enzyme
B.Vitamin
C.Hoocmon
D.Glucose


Câu 4: Hoocmon có các tính chất là?
A.Tính đặc hiệu
B.Không mang tính chất đặc trưng cho loài.
C.Hoạt tính sinh học cao.
D.Cả A, B, C đều đúng.


CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ
ĐÃ ĐẾN DỰ TIẾT HỌC NÀY!