Steve Jobs - Walter Isaacson

Table of Contents
LỜI MỞ ĐẦU
CÁC NHÂN V ẬT
LỜI GIỚI THIỆU
Chương 1: THỜI NIÊN THIẾU
Chương 2: CẶP ĐÔI PHI THƯỜNG
Chương 3: Bỏ HỌC
Chương 4: ATARI VÀ Ấn Độ
Chương 5: APPLE I
Chương 6: APPLE II
Chương 7: CHRISANN và LISA
Chương 8: XEROX VÀ LISA
Chương 10: MÁY TÍNH MAC XUẤT HIỆN
Chương 11: KHẢ NĂNG BÓP MÉO THỰC TẾ
Chương 12: THIẾT KẾ
Chương 13: CHẾ TẠO MAC


Chương 14: THÁCH THỨC Pepsi
Chương 15: LỄ RA MẮT
Chương 16: GATES VÀ JOBS
Chương 17: ICARUS (24)
Chương 18: NeXT
Chương 19: PIXAR
Chương 20: MỘT NGƯỜI BÌNH THƯỜNG
Chương 21: NGƯỜI ĐÀN ÔNG CỦA GIA ĐÌNH
Chương 22: CÂU CHUYÊN ĐỒ CHƠI
Chương 23: LẦN THỨ HAI TRỞ LẠI
Chương 24: SỰ TRỞ LẠI
Chương 25: Tư DUY KHÁC BIỆT

Chương 26: NGUYÊN TẮC THIẾT KẾ
Chương 27: MÁY TÍNH iMAC
Chương 28: CEO
Chương 29: CHUỔI CỬA HÀNG BÁN LẺ CỦA APPLE


Chương 30: TRUNG TÂM SỐ
Chương 31: KHO NHẠC iTUNES
Chương 32: CON NGƯỜI ÂM NHẠC
Chương 33: PIXAR Bạn... và Thù
CHƯƠNG 34 THẾ HỆ MAC ĐẦU THẾ KỶ XXI
Chương 35 VÒNG MỘT
Chương 36: iPHONE
Chương 37: VÒNG HAI
Chương 38: iPAD
Chương 39: NHỮNG CUỘC CHIẾN MỚI
Chương 40: VÔ CÙNG TẬN
Chương 41: VÒNG 3
Chương 42: DI SẢN


LỜI MỞ ĐẦU
ĐÂY LÀ CUỐN TIỂU SỬ ĐỘC NHẤT VÔ NHỊ VỀ STEVE
JOBS – TRÍCH LỜI TÁC GIẢ CUỐN TIỂU SỬ BÁN CHẠY
NHẤT VỀ BELAMIN FRANKLIN VÀ ALBERT EINSTEIN.
D ựa trên hơn 40 cuộc phỏng vấn trực tiếp Steve Jobs, cùng
với một số buổi trò chuyện với hơn 100 thành viên gia đình,
bạnbè, các đối tác, đối thủ cạnh tranh và các đồng nghiệp của
Jobs trong suốt hai năm qua, Walter Isaacson đã viết nên một câu
chuyện mê hoặc lòng người về một cuộc đời đầy ắp những thăng

trầm, về một cá tính lập dị đầy sức mê hoặc của một doanh nhân
sáng tạo với khát khao vươn tới sự hoàn mỹ, và về công cuộc
cách mạng hóa dữ dội sáu ngành công nghiệp: máy tính cá nhân,
điện ảnh hoạt họa, âm nhạc, điện thoại, máy tính bảng và xuất
bản điện tử.
Trong lúc nướ c Mỹ đang tìm cách duy trì lợi thế cạnh tranh
sáng chế, Jobs nổi lên như một biểu tượng tối cao cho tài sáng
chế cũng như óc sáng tạo đầy tính vận dụng. Jobs biết, để tạo
nên một giá trị đích thực trong thế kỷ XXI này không có gì khác
ngoài sự kết nối sức sáng tạo với công nghệ, ông đã xây dựng
nên một côngty nơi những dòng chảy của óc sáng tạo được kết
hợp với sự điêu luyện tuyệt vời của kỹ thuật.
M ặc dù Jobs hợp tác với chúng tôi trong việc cho ra đời cuốn
sách này nhưng ông không đòi hỏi quyền kiểm soát cũng như hạn
chế những thông tin đưa ra, thậm chí là quyền được đọc trước
khi cuốn sách xuất bản. Ông cũng luôn khuyến khích người thân
quen hãy nói một cách thành thật. Và Jobs luôn cư xử một cách
thẳng thắn, đôi khi là tàn nhẫn đối với cả đồng nghiệp và đối thủ.


Họ đã chia sẻ cái nhìn chân thực về những đam mê, sự hoàn mỹ,
sự cầu toàn, tính nghệ thuật, nỗi ám ảnh, sự khắt khe trong cách
điều hành đã hình thành lên phong cách kinh doanh độc đáo ở
Jobs và kết quả đã tạo ra những dòng sản phẩm đầytính đột phá.
V ới tính gàn dở của mình, Jobs có thể dồn ép những người
xung quanh khiến họ nổi giận và tuyệt vọng. Nhưng cá tính và
những sản phẩm của ông thì lại liên quan mật thiết với nhau, đó
cũng là xu hướng mà phần mềm và phần cứng của Apple hướng
đến, như là một phần của một thể thống nhất. Câu chuyện của
ông là những bài học có tính truyền bá và răn dạy về sự đổi mới,

vai trò, đường lối lãnh đạo, và các giá trị.
Walter Isaacson, CEO c ủa Viện Aspen, từng là chủ tịch của
Mạng tin tức truyền hình cáp (CNN) và Tổng biên tập của tạp
chí Time. Ông là tác giả của cuốn "Einstein: His Life and
Universe'' (Tiểu sử Einstein: Cuộc đời và vũ trụ), "Benjamin
Franklin: An American Life" (Benjamin Franklin - một cuộc đời
Mỹ), và "Kissinger: A Biographỳ" (Tiểu sử Kissinger) và ông cũng
cùng với Evan Thomas viết cuốn "The Wise Men: Six Friends and
the World They Made" (Tạm dịch: Sáu người bạn và thế giới họ
tạo nên). Hiện ông đang sống cùng vợ ở Washington, D.C.
Nh ững con người có đủ điên khùng để nghĩ rằng họ có thể
thay đổi thế giới là những người dám làm đến cùng.
“Nghĩ khác” (Think different) - chiến dịch thương mại của
Apple, 1997


CÁC NHÂN V ẬT
AL ALCON. Kỹ sư trưởng ở Atari, người đã thiết kế Pong và
thuê Jobs.
GIL AMELIO. Trở thành CEO của Apple năm 1996, đã mua
NeXT và đưa Jobs quay lại.
BILL ATKINSON. Nhân viên của Apple thời kỳ mới thành lập,
phát triển đồ họa cho máy Macintosh.
CHRISANN BRENNAN. Bạn gái của Jobs thời trung học ở
trường Homestead High, mẹ đẻ của Lisa Brennan-Jobs.
USA BRENNAN-JOBS. Con gái củaJobs và Chrisann
Brennan, sinh năm 1978, là một nhà văn đang sống ở New York.
NOLAN BUSHNELL.Người sáng lập Atari và là biểu mẫu kinh
doanh đối với Jobs. BILL CAMPBELL.Giám đốc Marketing của
Apple trong thời gian Jobs tại nhiệm, là thành viên trong ban quản

trị và được tín nhiệm khi Jobs trở lại năm 1997.
EDWIN CATMULL.Người đồng sáng lập Pixar và sau này trở
thành giám đốc Disney. KOBUN CHINO. Một Thiền sư phái Tào
Động tông (Soõtoõ)ở California, thầy dạy tâm linh cho Jobs.
LEE CLOW. Phù thủy quảng cáo đã tạo nên chương trình
quảng cáo mang tên “1984” của Apple và làm việc với Jobs trong
ba thập niên.
DEBORAH “DEBI” COLEMAN. Quản lý nhóm Mac và sau
này tiếp quản điều hành sản xuất của Apple.
TIM COOK.Giám đốc điều hành hoạt động, một người
bìnhtĩnh, điềm đạm được Jobs thuê năm 1998, tiếp quản vị trí
CEO sau Jobs vào tháng 8 năm 2011
EDDY CUE.Giám đốc dịch vụ Internet tại Apple, cánh tay đắc


lực của Jobs trong việc giải quyết những vấn đề nội bộ.
ANDREA “ANDY” CUNNINGHAM. Nhà báo của hãng
RegisMcKenna đã giúp đỡ Apple trong thời kỳ đầu Macintosh.
MICHAEL EISNER. Vị giám đốc điều hành cứng nhắc của
Disney, đã từng có ý định mua lại Pixar nhưng sau đó mâu thuẫn
với Jobs.
LARRY ELLISON. CEO của Oracle, bạn của Jobs.
TOMY FADELL. Một kỹ sư phần cứng đưa ra sáng kiến phát
triển iPod năm 2001. SCOTT FORSTALL.Giám đốc phầm mềm
cho thiết bị di động của Apple.
ROBERT FRIEDLAND. Sau khi tốt nghiệp đại học Reed, ông
làm chủ của một nông trang trồng táo và là một người nghiên cứu
đạo Phật, người cóảnh hưởng nhất định tới Jobs, sau nàyđiều
hành một công ty khai khác mỏ.
JEAN-LOUIS GASSÉE.Giám đốc của Apple ở Pháp, tiếp quản

bộ phận Macintosh khi Jobs rời đi năm 1985.
BILL GATES. Một doanh nhân thành đạt trong lĩnh vực máy
tính, sinh năm 1955. ANDY HERTFELD. Một kỹ sư phần mềm
vui tính, thân thiện và là đồng sự của Jobs trong nhóm Mac thời
kỳ đầu.
JOANNA HOFFMAN. Thành viên nhóm Mac thời kỳ đầu, có
tinh thần chống đối Jobs. ELIZABETH HOLMES. Bạn gái của
Daniel Kottkeở Reed và là nhân viên của Apple thời kỳ đầu.
ROD HOLT. Một người theo chủ nghĩa Marx được Jobs thuê
năm 1976 làm kỹ sư điện tử cho Apple II.
ROBERT IGER. Kế nhiệm Eisner trở thành CEO của Disney
năm 2005
JONATHAN “JONY” IVE.Giám đốc thiết kế của Apple, vừa là


đồng sự vừa là cố vấn của Jobs.
ABDULFATTAH “JOHN” JANDALI. Nghiên cứu sinh người
Xy-riở Wisconsin, là cha đẻ của Jobs và Mona Simpson, sau này
làm quản lý thực phẩm và nước giải khát tại các sòng bạc ở
Boomtown gần Reno.
CLARA HAGOPIAN JOBS. Con gái mộtngười Armenia nhập
cư, lấy Paul Jobs năm 1946. Họ nhận Jobs làm con nuôi từ khi
mới lọt lòng năm 1955.
ERIN JOBS. Con thứ của Laurene Powel và Steve Jobs.
EVE JOBS. Con út của Laurene và Steve
PATTY JOBS.Được Paul và Clara Jobs nhận nuôi hai năm sau
khi họ nhận nuôi Steve. PAUL REINHOLD JOBS. Nhân viên lực
lượng Cảnh sát biển người Wisconsin, cùng với vợ Clara nhận
Steve làm con nuôi năm 1955.
REEDS JOBS. Con cả của Steve Jobs và Laurene Powell.

RON JOHNSON.Được Jobs thuê năm 2000 để phát triển hệ
thống cửa hàng bán lẻ của Apple.
JEFFREY KATZENBERG.Giám đốc xưởng phim của Disney,
đụng độ với Eisner và từ chức năm 1994 để đồng sáng lập nên
hãng DreamWorks SKG.
DANIEL KOTTKE. Bạn thân nhất của Jobsở Reed, cùng hành
hương đến Ấn Độ, là nhân viên thời kỳ đầu của Apple.
JOHN LASSETER.ĐỠtrầm lặngng sáng lập và giám đốc sáng
tạo ở Pixar.
DAN’L LEWIN.Giám đốc Marketing cùng với Jobsở Apple và
sau đó là NeXT. MIKE MARKKULA.Nhà đầu tư lớn đầu tiên của
Apple và là chủ tịch hội đồng quản trị, có vai trò như là một
người cha của Jobs.


REGIS MCKENNA. Một chuyên gia quảng cáo, là người
hướng dẫn Jobs thời kỳđầu và tiếp tục là một cố vấn tin cậy.
MIKE MURRAY.Giám đốc tiếp thị thời kỳ đầu của Macintosh.
PAUL OTELLINI. CEO của Intel, người đã giúp chuyển
Macintosh sang sử dụng vi mạch của Intel nhưng không tham gia
vào việc kinh doanh iPhone.
LAURENE POWELL. Một người hiểu biết và vui tính, tốt
nghiệp đại học Penn, từng làm cho hãng Goldman Sachs và sau
đó là đại học kinh doanh Stanford, lấy Steve Jobs năm 1991.
GEORGE RILEY. Một người Memphis, vừa là bạn vừa là luật
sư của Jobs.
AUTHOR ROCK.Nhà đầu tư công nghệ huyền thoại, là thành
viên hội đồng quản trị thời kỳđầu của Apple, giống như cha của
Jobs.
JONATHAN “RUBY” RUBINSTEIN.Đồng nghiệp với Jobsở

NeXT, là kỹ sư trưởng bộ phận phần cứng của Apple năm 1997.
MIKE SCOTT.Được Markkula đưa về làm chủ tịch của Apple
năm 1977 để quản lý Jobs.
JOHN SCULLEY.Giám đốc điều hành của Pepsi, được Jobs
thuê làm CEO cho Apple năm 1983, mâu thuẫn và sa thải Jobs
năm 1985.
JOANNE SCHIEBLE JANDALI SIMPSON.Người Wiscosin,
là mẹ đẻ của Steve Jobs (người đã được cho đi làm con nuôi) và
Mona Simpson (bà tự tay nuôi dạy).
MONA SIMPSON. Em gái ruột của Jobs; năm 1986, họ mới
phát hiện ra có mối liên hệ ruột thịt và trở nên thân thiết. Bà đã
viết tiểu thuyết dựa trên nguyên mẫu của mẹ mình, bà Joanne
(Anywhere but Here), của Jobs và con gái Lisa (A Regular Guy),


cCia người cha Abdulfattah Jandali (The Lost Father).
ALVY RAY SMITH.Người đồng sáng lập Pixar, từng có mâu
thuẫn với Jobs. BURRELL SMITH. Một lập trình viên sáng tạo
gặp khó khăn trong nhóm Mac, bị chứng tâm thần phân liệt hành
hạ trong suốt những năm 1990.
AVADIS "AVIE" TEVANIAN. Làm việc với Jobs và Rubinstein
tại NeXT, trở thành kỹ sư trưởng bộ phận phần mềm của Apple
vào năm 1997.
JAMES VINCENT. Một người hâm mộ nhạc Brit, đối tác trẻ
tuổi được thuê làm việc cùng với Lee Clow và Duncan Milner tại
bộ phận quảng cáo của Apple.
RON WAYNE. Gặp Jobsở Atari, đã trở thành đối tác đầu tiên
với Jobs và Wozniak ở Apple thời kỳ đầu, nhưng đã dại dột quyết
định từ bỏ cổ phần của mình.
STEPHEN WOZNIAK. Một người say mê công nghệ điện tử,

sống ở Homestead High; Jobs đã phát hiện ra cách đóng gói và
tiếp thị các bảng mạch tuyệt vời và trở thành đối tác của ông
trong việc thành lập Apple.


LỜI GIỚI THIỆU
Cuốn sách này ra đời như thế nào?
Đầu mùa hè năm 2004, tôi nhận được một cuộc gọi từ Steve
Jobs. Jobs chỉ liên lạc với tôi
khi có việc cần trong nhiều năm qua, và có lúc tôi bị ông
khủng bố điện thoại, đặc biệt là khi chuẩn bị ra mắt một sản phẩm
mới và muốn nó nằm ngay trên trang bìa của tạp chí Time hoặc
trình chiếu trên CNN, nơi tôi làm việc. Nhưng giờ tôi không
chẳng còn làmở cả hai nơi đó nữa và cũng không nghe tin về ông
nhiều. Chúng tôi đã trao đổi qua về học viện Aspen, nơi tôi mới
vào làm lúc đó, và tôi đã mời ông đến phát biểu tại trại hè của
chúng tôiở Colorado, ông vui vẻ nhận lời đến tham dự nhưng sẽ
không lên phát biểu, thay vào đó chúng tôi sẽ nói chuyện trong
khi đi dạo.
Điều đó dường như khá vặt vãnh. Tôi đã không hề biết rằng đi
dạo là sở thích của Jobs khi muốn nói chuyện một cách nghiêm
túc. Hóa ra ông muốn tôi viết một cuốn tiểu sử về mình. Trước
đó tôi đã xuất bản cuốn tự truyện về Benjamin Franklin và đang
viết một cuốn nữa về Albert Einstein, sau khi nghe lời đề nghị của
Jobs, thoạt đầu tôi khá ngạc nhiên, tôi nửa đùa nửa thật hỏi liệu
có phải Jobs tự thấy mình là sự kế thừa tự nhiên một cách có thứ
tự. Vì nghĩ rằng ông vẫn đang quá bận rộn với sự nghiệp, cũng
như còn nhiều khó khăn phải đối mặt nên tôi đã từ chối. "Không
phải lúc này", tôi nói. “Có thể là một hoặc hai chục năm nữa, khi
ông về hưu”.

Tôi quen ông từ năm 1984, khi ông đến Manhattan để ăn trưa
cùng với những biên tập viên của tạp chí Time và nhân tiện giới


thiệu luôn chiếc máy Macintosh (Mac) mới của mình. Thậm chí
lúc đó ông đã nổi nóng, và tấn công một phóng viên của tạp chí
Time vì đã làm ông tổn thương bằng một câu chuyện quá lố.
Nhưng sau này khi có cơ hội nói chuyện với Jobs, tôi thấy mình
bị cuốn hút, giống như bao người khác trong nhiều năm qua, bởi
sự hấp dẫn tuyệt vời toát lên từ con người ông. Chúng tôi giữ liên
lạc, kể cả khi ông không còn làmở Apple nữa. Khi có một cái gì
đó muốn khoe, ví dụ như một chiếc máy tính của NeXT hay một
bộ phim của Pixar, ông đều chia sẻ với tôi những điều tuyệt vời
đó. Ông mời tôi đến một nhà hàng sushiở Hạ Manhattan và nói
với tôi rằng bất cứ những gì ông đang đưa ra thị trường đều là
những thứ tốt nhất mà ông đã tạo ra. Tôi thích ôngở điểm này.
Khi Jobs trở lại cương vị điều hành ở Apple, chúng tôi đã đưa
ông lên trang bìa của tạp chí Time,ngay sau đó, ông bắt đầu đưa
ra những ý tưởng của mình về một loạt những người cóảnh
hưởng nhất thế kỷ mà chúng tôi đang thực hiện. Jobs đã tiến
hành chiến dịch “Think Different’ (Nghĩ khác), đồng thờiđưa ra
những bức ảnh tiêu biểu của một số nhân vật mà chúng tôi đang
cân nhắc, ông nhận thấy những nỗ lực trong việc đánh giá tầm
ảnh hưởng mang tính lịch sử là một điều vô cùng lôi cuốn và hấp
dẫn.
Kể từ sau khi lảng tránh lời đề nghị viết một cuốn tiểu sử về
ông, tôi liên tục nhận được tin từ ông. Có lần tôi viết thư điện tử
để xác minh điều mà con gái tôi nói, con bé nói logo của Apple là
để tưởng nhớ đến Alan Turing, người tiên phong trong công nghệ
máy tính của Anh, người đã giải mã các ký tự dùng trong thời kỳ

nội chiến của Đức và tự tử bằng cách cắn một quả táo có tẩm
xyanua. ông trả lời rằng ông cũng monglà mình nghĩ được điều


đó nhưngkhôngphải. Câu chuyện đó đã khởi đầu cho một cuộc
trao đổi về lịch sử thời kỳ đầu của Apple, dần dần tôi thấy mình
hứng thú với việc thu thập thông tin về đề tài này, đó cũng là lúc
tôi quyết định viết một cuốn sách dựa trên ý tưởng như vậy. Khi
cuốn tiểu sử về Albert Einstein của tôi ra đời, ông đã đến buổi ra
mắt cuốn sách ở Pato Alto và kéo tôi ra một chỗ để đề nghị, một
lần nữa khẳng định rằng ông sẽ là một chủ đề đáng giá.
S ự kiên trì của Jobs khiến tôi bối rối. Tôi biết ông là người
khá kín tiếng về các vấn đề riêng tư và tôi cũng không có lý do gì
để tin rằng ông ấy đã từng đọc bất kỳ một cuốn sách nào của tôi.
“Có thể một ngày nào đó,” tôi nói thêm. Tuy nhiên, năm 2009,
Laurene Powell, vợ của Jobs đã thẳng thắn nói với tôi: “Nếu ông
định viết một cuốn sách về Steve, ông nên làm ngay bây giờ đi”,
ông vừa trải qua lần xạ trị thứ hai. Tôi đã thú nhận với bà rằng lần
đầu tiên khi Jobs nói với tôi, tôi không hề biết ông bị bệnh. “Hầu
như chưa ai biết điều này”, bàấy nói. “ôngấy chỉ cho tôi biết tin
đó trước khi chuẩn bị lên bàn phẫu thuật ung thư, và cho đến giờ
ông ấy vẫn giữ bí mật,” bà giải thích.
Ngay sau đó tôi đã quyết đị nh viết cuốn sách này. Jobs làm
tôi ngạc nhiên bằng cách sẵn sàng chấp nhận không kiểm soát
quá trình viết và thậm chí khôngđọc trước khi sách xuất bản.
“Nó là cuốn sách của anh”,
Jobs nói, “Tôi s ẽ không đọc nó đâu”. Nhưng sau lần ngã
bệnh thứ hai, ông dường như có suy nghĩ sẽ hợp tác viết cuốn
sách, điều này tôi đã không được biết, vì lúc đó căn bệnh ung thư
của ông đã bắt đầu di căn. Jobs không bắt máy của tôi và tạm

thời tôi gác dự án đó qua một bên.
Sau đó, độ t nhiên ông gọi cho tôi vào đêm khuya gần giáp


giao thừa năm 2009. Ông đang ở nhà tại Palo Alto cùng với em
gái mình, nhàvăn MonaSimpson. Vợ và ba con của ông đã có
một chuyến đi trượt tuyết ngắn ngày, nhưng Jobs không thể đi
cùng vì sức khỏe không cho phép. Tuy nhiên, tâm trạng của ông
lại rất tệ, và chúng tôi đã nói chuyện hơn một giờ đồng hồ. ông
bắt đầu bằng việc nhớ lại chuyện ông đã muốn xây dựng một bộ
đếm tần số sử dụng năm 12 tuổi, lúc đó ông đã tìm được số điện
thoại của Bill Hewlett, người sáng lập HP trong cuốn danh bạ điện
thoại và đã gọi cho Bill để trao đổi. Jobs nói rằng, 12 năm qua kể
từ khi ông trở lại Apple, là quãng thời gian làm việc hiệu quả nhất
của ông trong việc sáng tạo ra các dòng sản phẩm mới. Nhưng
mục tiêu quan trọng hơn, ông tiếp tục, đó là thực hiện được điều
mà Hewlett và cộng sự của ông ta David Packard đã làm được tạo ra một công ty đầy ắp sự sáng tạo mang tính đột phá đến
mức nó tồn tạilâu hơn bản thân người sáng lập ra nó.
“Tôi luôn nghĩ tính tình mình lúc nào cũng như một đứ a trẻ,
nhưng tôi yêu công nghệ điện tử”, Jobs nói. “Tôi đã học được bài
học từ một trong những thần tượng của tôi, Edwin Land của
Polaroid, ông ấy nói về tầm quan trọng của những con người
đang ở vị trí giao thoa giữa tính nhân văn và khoa học, và tôi đã
quyết định đó là những gì mà mình cần phải theo đuổi". Jobs nói
cứ như thểông đang gợi ý một chủđề cho cuốn sách về tiểu sử
của mình vậy (ít nhất trong trường hợp này, chủ đề đó hóa ra lại
rất có giá trị). Sự sáng tạo tồn tại khi nhận thức về tính nhân văn
và khoa học kết tinh trong một cá tính mạnh mẽ là chủ đề tôi
quan tâm nhất trong các cuốn tiểu sử về Benjamin Franklin và
Albert Einstein, và tôi tin đó là chìa khóa để mở cửa những nền

kinh tế mang tính đột phá trong thế kỷ XXI.


Tôi h ỏi Jobs tại sao ông lại muốn tôi là người viết tiểu sử của
ông.“Tôi nghĩ anh biết cách làm cho người khác muốn mở lời,”
Jobs trả lời. Đó là một câu trả lời nằm ngoài sức tưởng tượng của
tôi. Tôi biết mình sẽ phải phỏng vấn rất nhiều người đã từng bị
ông sa thải, lợi dụng, bỏ rơi, hoặc bị làm cho tức điên lên, và tôi
sợ rằng ông sẽ chẳng thoải mái gì với nhữngđiều mà họ chia sẻ
với tôi. Và quả thực Jobs đã nổi điên khi nghe được những phản
hòi từ những người tôi đã phỏng vấn. Nhưng sau đó hai tháng,
ông lại bắt đầu khuyến khích mọi người nói chuyện với tôi, kể cả
những đối thủ và người bạn gái cũ. ông cũng không cấm cản bất
cứ điều gì. “Tôi đã làm quá nhiều thứ khôngđáng tự hào, như là
việc đã làm cho bạn gái mang thai khi tôi 23 tuổi và cái cách mà
tôi giải quyết vấn đề đó.” ông nói. “Nhưng tôi không có gì đáng
xấu hổ để phải giấu giếm cả”. Ông đã không kiểm soát bất cứ
điều gì tôi viết ra, hoặc thậm chí không đòi hỏi được đọc trước
bản thảo, ông chỉ quan tâm khi nhà xuất bản muốn làm bìa cho
cuốn sách. Khi Jobs nhìn thấy bức hình bìa đầu tiên đã được
chỉnh sửa, ôngấy không thích lắm và yêu cầu thiết kế lại. Tôi thấy
buồn cười nhưng cũng thoải mái, vì vậy tôi sẵn sàng chấp thuận.
Tôi k ết thúc hơn bốn mươi cuộc phỏng vấn và nói chuyện với
Jobs. Một vài trong số đó là các cuộc gặp chính thức trong
phòng khách nhà ôngở Palo Alto, một số khác được thực hiện
trong những buổi đi dạo, trong khi lái xe hoặc qua điện thoại.
Trong hai năm tiếp xúc qua các cuộc gặp gỡ, Jobs trở nên thân
mật và chia sẻ nhiều hơn, mặc dù có những lần tôi chứng kiến
điều mà các cựu đồng nghiệp của ông ở Apple gọi là “triết lý bóp
méo thực tế” của ông. Đôi khi là những phần ký ức vô tình bị

khuyết mà ai cũng có thể mắc phải. Có lúc, ôngấy trở lại là chính


mình ở thực tại. Để kiểm chứng và chọn lọc những chuyện về
ông, tôi đã phỏng vấn hơn một trăm người bạn, họ hàng, đối thủ
cạnh tranh, kẻ thù vàđồng nghiệp của Jobs.
V ợ của Jobs cũng không đòi hỏi bất cứ sự kiểm soát hay giới
hạn thông tin nào, bà cũng không yêu cầu được xem trước bản
thảo. Thực tế, bà còn ủng hộ tôi mô tả một cách chân thực về
những hạn chế cũng như điểm mạnh của ông. Bà là một trong
những người phụ nữ thông minh và chân thành nhất mà tôi từng
gặp. “Có những phần cuộc đời và nhân cách của ôngấy cực kỳ
rối rắm, đó là sự thật” bà nói với tôi ngay từ đầu. “Ông không cần
thanh minh cho ôngấy. Jobs rất hay thay đổi, nhưng cuộc đời
ôngấy là cả một câu chuyện đáng nhớ, và tôi muốn thấy nó được
mô tả một cách chân thực”.
Tôi dành cho b ạn đọc việc đánh giá xem liệu tôi có thành
công với nhiệm vụ này hay không. Tôi chắc rằng có những diễn
viên trong vở kịch này sẽ thấy một số sự kiện khác với thực tế và
nghĩ rằng tôi đã bị kẹt trong triết lý bóp méo sự thật của Jobs.
Điều này từng xảy ra khi tôi viết cuốn sách về Henry Kissinger.
Nhìn chung mà nói thì kế hoạch này được chuẩn bị khá kỹ, tôi
nhận thấy mọi người đều có cảm xúc tích cực và tiêu cực về
Jobs mà hiệu ứng Rashomon (cảm ứng) là một minh chứng điển
hình. Tuy nhiên tôi đã cố gắng hết sức để cân bằng những tư liệu
mang tính xung đột và minh bạch với những nguồn tư liệu tôi đã
sử dụng.
Đây là cuố n sách viết về một cuộc đời đầy rẫy những thăng
trầm, về cá tính lập dị độc đáo của một doanh nhân có đầu óc
sáng tạo với khát khao vươn tới sự hoàn mỹ, về cuộc cách mạng

hóa dữ dội sáu ngành công nghiệp: máy tính cá nhân, điện ảnh


hoạt họa, âm nhạc, điện thoại, máy tính bảng và xuất bản điện tử.
Bạn đọc có thể sẽ thêm vào một ngành công nghiệp thứ bảy, đó
là hệ thống các cửa hàng bán lẻ mà Jobs không thay đổi nhiều
nhưng cũng đáng để nói đến. Ngoài ra, ông đã mở ra một con
đường dẫn đến một thị trường mới cho các nội dung số dựa vào
các ứng dụng hơn là chỉ dựa vào các website. Cùng lúc đó, Jobs
không chỉ sản xuất những sản phẩm mang tính đổi mới mà khi
Jobs quay trở lại, một công ty đang vận hành thuận lợi với DNA
của Jobs, đang dần được hoàn thiện với những nhà thiết kế sáng
tạo và các kỹ sư siêu việt, những người có thể tiếp tục hoàn thiện
sứ mệnh của ông. Tháng 8 năm 2011, thời điểm khi ông từ chức
CEO, doanh nghiệp mà ông đã thành lập trong ga-ra ô tô của cha
mình đã trở thành tập đoàn có giá trị nhất thế giới.
Tôi hy v ọng đây là một cuốn sách về sựđổi mới. Vào thời
điểm khi nước Mỹđangtìm cách để duy trì lợi thế cạnh tranh sáng
tạo của mình, và khi thế giới đang cố gắng xây dựng nền kinh tế
sáng tạo của kỷ nguyên số, Jobs nổi lên như một biểu tượng tối
cao của sức sáng tạo, trí tưởng tượng, và sự đổi mới trường tòn.
ông hiểu rằng cách tốt nhất để tạo ra giá trị đích thực trong thế
kỷ XXI này là việc kết nối óc sáng tạo với khoa học công nghệ,
vì thế ông đã xây dựng một công ty nơi mà trí tưởng tượng đột
phá được kết hợp với những thành tựu đáng kinh ngạc của kỹ
thuật. Jobs và đồng nghiệp ở Apple có khả năng nghĩ khác đi: Họ
phát triển không đơn thuần là những dòng sản phẩm tân tiến nhất
dựa trên một số nhóm đối tượng nhỏ mà là toàn bộ các thiết bị và
dịch vụ mới mà chính người tiêu dùng thậm chí vẫn chưa biết là
mình cần.

Steve không ph ải là ông chủ hay là một con người kiểu mẫu,


gói ghém gọn gàng vì mục đích thi đua. Với tính gàn dở, Jobs có
thể dồn ép khiến những người xung quanh nổi điên và tuyệt vọng.
Nhưng cá tính và các sản phẩm của ông đều có liên quan chặt
chẽ với nhau, đó cũng là xu hướng mà phần mềm và phần cứng
của Apple hướng đến, như là bộ phận của một thể thống nhất.
Câu chuyện của ông là những bài học để truyền tải kiến thức và
những lời răn dạy về những thay đổi, vai trò, đường lối lãnh đạo,
và các giá trị.
V ở kịch Henry V của Shakespeare, câu chuyện về một vị
hoàng tử trẻ tuổi tốt bụng, người sẽ trở thành một vị vua tham
vọng nhưng nhạy cảm, nhẫn tâm nhưng giàu tình cảm, nhiều cảm
hứng nhưng bồng bột - bắt đầu bằng câu “O for a Muse of fire,
that would ascend / The brightest heaven of invention.”(ôi nàng
thơ của ta, chính nàng sẽ đốt lên cả một bầu trời sáng tạo).
Nhưng với Steve Jobs, đỉnh cao của sự sáng tạo bắt đầu bằng câu
chuyện về cha mẹ đẻ và cha mẹ nuôi của ông, và lớn lên trên một
thung lũng nơi ông học được cách biến Silicon thành vàng.
STEVE JOBS


Chương 1: THỜI NIÊN THIẾU
Bị bỏ rơi và Được lựa chọn.
Được nhận làm con nuôi
Khi Paul Jobs giải ngũ khỏi đơn vị Cảnh sát biển sau chiến
tranh thế giới thứ II, ông đã có một cuộc cá cược với những
người bạn thủy thủ của mình. Họ dừng chân ở San Francisco, nơi
mà chiếc thuyền của họ bị bỏ lại và Paul cá rằng ông sẽ tìm được

vợ trong vòng hai tuần, ông là một người thợ máy có thân hình
lực lưỡng, cao chừng 1,8m, xăm trổ đầy mình và hao hao giống
James Dane. Nhưng vẻ ngoài hấp dẫn ấy không phải là lý do
khiến ông có thể hẹn hò được với Clara Hagopian, cô con gái
hóm hỉnh của một người Armenia nhập cư. Thật tình cờ, Paul và
những người bạn có một chiếc ô tô, không giống với nhóm bạn
mà Clara vốn có ý định đi cùng tối đó.
Mười ngày sau, tháng 3/1946, Paul đính hôn với Clara và nhận
được khoản tiền thắng cược. Cuộc hôn nhân này hóa ra lại có
một kết thúc hạnh phúc và dường như không gì có thể chia cắt
được họ trừ cái chết, chỉ xảy ra hơn 40 năm sau đó.
Paul Reinhold Jobs lớn lên trong một nông trại bò sữa ở
Germantown,Wiscousin. Mặc dù người cha nghiện rượu và đôi
khi đánh đập ông, Paul lại đối lập hoàn toàn với tính cách nhẹ
nhàng và điềm đạm ẩn sau vẻ bề ngoài tưởng chừng gai góc đó.
Sau khi bỏ học trung học, ông đi lang thang qua vùng Trung Tây
(Midwest) và xin vào làm thự máy cho đến khi gia nhập Lực
lượng Cảnh sát biển năm 19 tuổi, mặc dù không biết bơi. Ông
được bố trí làm việc cho sư đoàn USS M.C Meigs và dành phần
lớn thời gian quân ngũ của ông là vận chuyển quân đến Ý dưới


lệnh Tướng Patton, ông đã được khen tặng nhờ tài năng và kinh
nghiệm có được từ công việc của một người thợ máy và lính cứu
hỏa nhưng đôi lúc ông cũng rơi vào một số rắc rối nhỏ khiến ông
không bao giờ có thể thăng cấp ngoài một anh lính thủy quèn.
Clara được sinh ra ở New Jersey, nơi cha mẹ bà đã dừng chân
sau cuộc chạy trốn người Thổ Nhĩ Kỳ ở Armenia. Sau đó, họ
chuyển đến khu trung tâm ở San Francisco khi bà còn là một đứa
trẻ. Clara có một bí mật nhưng hiếm khi bà nhắc đến là bà từng

kết hôn nhưng người chồng đã hi sinh trong chiến tranh. Vì vậy,
khi bà gặp Paul Jobs, bà hoàn toàn có quyền để bắt đầu một cuộc
sống mới.
Giống như nhiều người đã sống qua thời kỳ chiến tranh, họ đã
trải qua quá nhiều buồn vui, mất mát trong cuộc sống để khi nó đi
qua, mong muốn của họ chỉ đơn giản là định cư, xây dựng gia
đình và sống một cuộc sống ít biến động. Paul và Clara hầu như
không có tiền, vì vậy, họ chuyển đến Wisconsin sống với gia đình
bên nội trong vài năm, sau đó chuyển đến Indiana, nơi Paul được
nhận vào làm một thợ máy ở công ty Quốc tế Harvester. Paul có
niềm đam mê mày mò sửa chữa, lắp ghép những chiếc xe ô tô
cũ. Ông đã kiếm được tiền nhờ vào việc mua, phục chế những
chiếc ô tô trong thời gian rảnh rỗi và bán lại chúng. Chính vì vậy,
cuối cùng, ông quyết định từ bỏ công việc là một thợ máy để
dành toàn thời gian cho công việc kinh doanh những chiếc xe cũ.
Tuy nhiên, Clara lại thích sống ở San Francisco nên bà đã
thuyết phục chòng mình quay trở lại đây vào năm 1952. Họ mua
một căn hộ nhìn ra Thái Bình Dương ở quận Sunset, nằm ở phía
Nam của Công viên Golden Gate. Tại đây, Paul làm cho một công
ty tài chính với tư cách là nhân viên ký kết hợp đồng thu mua xe


hóa giá (repo) của những người không đủ khả năng trả nợ vay.
Ông đồng thời cũng vấn tiếp tục công việc thu mua, tái chế và
bán lại những chiếc xe cũ như thời gian trước nên cuộc sống của
họ cũng khá đầy đủ.
Tuy nhiên, cuộc sống của họ vẫn chưa được vẹn toàn. Họ
muốn có con, nhưng không may mắn, Clara đã từng có mang,
nhưng bị chửa ngoài dạ con, vì thế bà không thể sinh nở được
nữa, điều này ngăn cản ước muốn có con của hai vợ chòng. Vì

thế vào năm 1995, sau chín năm kết hôn, họ quyết định xin con
nuôi.
Cũng giống như Paul Jobs, Joanne Schieble sinh ra trong một
gia đình nông thôn vùng Wisconsin, gốc Đức. Cha bà, Arthur
Schieble, đã di cư đến vùng ngoại ô của Green Bay, nơi ông và vợ
gây dựng một trang trại nuôi chồn cũng như tạo được thành công
trong nhiều lĩnh vực kinh doanh khác, bao gồm cả bất động sản
và quang khắc (khắc bằng ánh sáng trên bản kẽm). Arthur rất
nghiêm khắc, đặc biệt là về các mối quan hệ của cô con gái. ông
đã phản đối gay gắt mối tình đầu của Joanne với một nghệ sĩ
không phải là một người Công Giáo. Chính vì vậy, không lấy gì
làm ngạc nhiên khi ông dọa sẽ từ mặt Joanne, một sinh viên tốt
nghiệp tại Đại học Wisconsin khi cô đem lòng yêu Abdulfattah
"John" Jandali, một người trợ giảng theo đạo Hồi đến từ Syria.
Jandali là con út trong một gia đình Syria danh giá có chín
người con. Cha của ông sở hữu hệ thống nhiều nhà máy lọc dầu
và vô số các ngành kinh doanh khác, trong đó phải kể đến số
lượng lớn cổ phần ở Damascus và Homs, cũng như khả năng gây
ảnh hưởng và kiểm soát giá lúa mì trong khu vực. Sau này,
Jandali tiết lộ mẹ của ông là một “người phụ nữ Hồi giáo truyền


thống”, một “mẫu người nội trợ bảo thủ và biết vâng lời.” Giống
như gia đình của Schieble, Jandali rất coi trọng học vấn. Mặc dù
Abdulfattah theo đạo Hồi, ông được gửi theo học nội trú ở một
trường dòng và tốt nghiệp đại học tại đại học Hoa Kỳ ở Beirut
trước khi lấy bằng tiến sĩ về khoa học chính trí tại trường đại học
Wisconsin.
Mùa hè năm 1954, Joanne đã cùng Abdulfattah tới Syria. Họ ở
Homs hai tháng và Joanne đã học được cách nấu vài món ăn

Syria từ gia đình anh. Khi hai người trở về Wisconsin, Joanne
phát hiện ra mình mang bầu. Lúc đó, mặc dù cả hai đều đã 23
tuổi, nhưng họ quyết định không kết hôn vì cha của Joanne lúc
đó đang hấp hối và trước đó thì ông đã đe dọa sẽ từ mặt con gái
nếu cô cưới Abdulfattah. Hơn thế nữa, việc nạo phá thai cũng
không phải là một lựa chọn dễ dàng trong thế giới những người
theo Công giáo. Vì vậy, đầu năm 1955, Joanne tới San Francisco.
Tại đây bà đã gặp và được một vị bác sĩ tốt bụng giúp đỡ. ông đã
che chở cho người mẹ độc thân, đỡ đẻ và âm thầm sắp xếp việc
cho nhận con nuôi.
Yêu cầu của Joanne là con của bà phải được gửi vào một gia
đình có trình độ học vấn đại học. Vì vậy, người bác sĩ đã dự định
giao đứa bé cho một gia đình vợ chòng luật sư. Nhưng vào ngày
cậu bé ra đời - ngày 24 tháng 2 năm 1955 - cặp vợ chồng này lại
quyết định từ chối vì họ muốn nhận một bé gái. Vì vậy, thay vì
trở thành con nuôi của cặp vợ chòng luật sư, cậu bé lại được một
người thợ cơ khí bỏ học từ cấp 3 nhưng có niềm đam mê mãnh
liệt với máy móc và vợ ông, một kế toán viên nhận nuôi, cặp vợ
chòng này là Paul và Clara. Họ đặt tên cậu bé là Steven Paul Jobs.
Khi Joanne phát hiện ra rằng con trai mình đã được một cặp


vợ chòng mà thậm chí chưa tốt nghiệp trung học nhận nuôi, bà
từ chối ký các giấy tờ liên quan đến việc giao nhận con nuôi. Sự
bất đồng này kéo dài vài tuần, thậm chí kể cả sau khi Steve đã
được đưa về gia đình Jobs. Cuối cùng, Joanne cũng khoan
nhượng đồng ý cho vợ chòng Jobs nhận nuôi cậu bé với điều kiện
bố mẹ nuôi phải cam kết sẽ mở tài khoản tiết kiệm để lo cho
Steve học đại học sau này.
Cũng còn một lý do khác khiến Joanne lúc đầu khăng khăng

không ký giấy chuyển nhận con nuôi đó là vì cha bà sắp chết và
bà dự định sẽ kết hôn với Jandali ngay sau đó. Bà hi vọng rằng
sau khi cưới nhau, họ sẽ thuyết phục dần được gia đình và nhận
lại con.
Arthur Schieble qua đời vào tháng 8 năm 1955, sau khi việc
nhận con nuôi đã được hoàn tất. Ngay kỳ Giáng sinh năm đó,
Joanne và Abdulfattah đã kết hôn tại Thánh đường Philip - một
nhà thờ Công giáo ở Green Bay. Abdulfattah cũng lấy bằng tiến sĩ
chính trị quốc tế một năm sau đó và họ có thêm một cô con gái
đặt tên là Mona. Sau khi Joanne và Jandali ly dị vào năm 1962,
Joanne bắt đầu một cuộc sống mơ mộng và bà cũng chu du khắp
nơi. Mona Simpson, sau này khi đã trở thành tiểu thuyết gia nổi
tiếng được nhiều người biết đến, bà đã đưa nguyên mẫu về cuộc
sống của người mẹ vào trong cuốn sách có tựa đề “Anywhere
but Here" (tạm dịch là Không đâu ngoài nơi đây). Việc cho Steve
làm con nuôi cũng được giữ bí mật và vì thế phải gần 20 năm sau
hai anh em mới được gặp lại nhau.
Từ khi còn rất nhỏ, Steve Jobs đã biết mình là con nuôi. "Cha
mẹ tôi rất cởi mở với tôi về chuyện đó” ông nhớ lại. Steve nhớ rất
rõ, hồi 6 - 7 tuổi, có lần ông ngồi trên bãi cỏ ở nhà mình nói


chuyện cô bạn sống ở nhà đối diện. “Việc cậu được nhận nuôi có
nghĩa là bố mẹ đẻ của cậu không cần cậu nữa phải không?” cô
bạn đó hỏi Steve. “Một luồng điện chạy qua đầu tôi như sét đánh
ngang tai,” Jobs bồi hồi nhớ lại. “Tôi nhớ mình đã chạy về nhà,
ròi khóc nức nở. Và cha mẹ nuôi đã nói, ‘Điều đó không đúng,
con phải hiểu điều đó’, ông bà đã nghiêm nghị nhìn thẳng vào đôi
mắt tôi và nói rằng, “Chính chúng ta đã đặc biệt muốn nhận nuôi
con”. “Từng câu, từng chữ được cả cha và mẹ nuôi tôi nhắc đi

nhắc lại một cách rành mạch và nhấn mạnh”.
Bị bỏ rơi. Được lựa chọn. Đặc biệt. Những khái niệm đó đã
trở thành một phần con người Jobs và phong cách sống của ông.
Những người bạn thân của ông cho rằng tuổi thơ của Jobs với ý
nghĩ mình bị cho đi làm con nuôi đã để lại những tổn thương
trong ông. “Tôi nghĩ niềm đam mê kiểm soát hoàn toàn bất kể thứ
gì mình làm ra bắt nguồn trực tiếp từ tính cách của ông và việc
ông bị bỏ rơi ngay từ lúc mới sinh,” người đồng nghiệp lâu năm,
Del Yocam tâm sự. “Jobs muốn kiểm soát những gì xung quanh
mình, ông ấy nhìn nhận mỗi sản phẩm được tạo ra như một bộ
phận không thể thiếu của bản thân”. Greg Calhoun, một người
bạn thân của Jobs từ sau khi tốt nghiệp đại học lại nhìn nhận ra
một khía cạnh khác ở ông. “Steve kể với tôi rất nhiều về việc ông
bị bỏ rơi và những nỗi đau ông phải hứng chịu.Nó giúp ông tự lập
hơn. Steve chọn cho mình một hướng đi khác biệt và nó là kết
quả của hoàn cảnh khác biệt mà ông đã trải qua, vượt lên trên hẳn
những điều Chúa ban cho bản thân ông từ khi sinh ra”.
Sau này, khi Steve ở tầm tuổi cha đẻ lúc bỏ rơi ông, Jobs cũng
đã từ chối trách nhiệm của một người cha với con ruột mình.
(Cuối cùng, sau này ông cũng nhận lại con). Chrissann Brennan,