Một số nét về thực trạng thị trường chứng khoán ở việt nam và giải pháp nâng cao hoạt động của thị trường chứng khoán

LỜI NÓI ĐẦU

Hoà cùng xu hướng toàn cầu hoá và khu vực hoá Việt Nam
đã chính thức là thành viên của tổ chức thương mại thế giới
WTO. Khi được trở thành viên của tổ chức thương mại thế giới
thì đồng nghĩa Việt Nam cũng gặp nhiều khó khăn và đồng thời
cũng gặt hái được nhiều thành công. Để thu được kết quả tốt từ
quá trình hội nhập chúng ta phải đánh giá, nhận định về cơ hội
cũng như là thách thức đang đặt ra, chúng ta phải biết đâu là thế
mạnh mình phải phát huy và đâu là điểm yếu cần phải khắc phục.
Và đặc biệt hơn nữa chúng ta phải nhận định được xu hướng đi
chung của thế giới, những vấn đề nào các nước đang chú trọng.
Chính vì điều đó, mà em thấy rằng thị trường chứng khoán
trên thế giới hiện nay là một thị trường nóng bỏng và có nhiều
triển vọng đi lên. Nó không chỉ là một kênh huy động vốn có hiệu
quả cho hoạt động đầu tư trong nền kinh tế mà còn là nhân tố thúc
đẩy hoạt động của nền kinh tế diễn ra suôn xẻ hơn. Cho nên với
những kiến thức tiếp thu trong khoá học Cơ bản về chứng khoán
và TTCK cùng với những kiến thức thực tế em chọn vấn đề để
viết bản thu hoạch của mình là “Một số nét về thực trạng thị
trường chứng khoán ở Việt Nam và giải pháp nâng cao hoạt động
của thị trường chứng khoán”.
Nội dung của bản thu hoạch khoá học bao gồm:
Phần 1. Vài nét về thị trường chứng khoán.


Phần 2. Một số nét về thực trạng của thị trường chứng
khoán ở Việt Nam
Phần 3. Một số giải pháp nhằm nâng cao hoạt động của
thị trường chứng khoán ở Việt Nam.

PHẦN 1. VÀI NÉT VỀ THỊ TRƯỜNG
CHỨNG KHOÁN
Thị trường chứng khoán được xem là đặc trưng cơ bản, là
biểu tượng của nền kinh tế hiện đại. Người ta có thể đo lường và
dự tính sự phát triển kinh tế qua diễn biến trên thị trường chứng
khoán. Là một bộ phận cấu thành của thị trường tài chính, thị
trường chứng khoán được hiểu một cách chung nhất,là nơi diễn ra
các giao dịch mua bán,trao đổi các chứng khoán- các hàng hoá và
dịch vụ tài chính giữa các chủ thể tham gia. Việc trao đổi mua bán
này được thực hiện theo những quy tắc ấn định trước. Tổng quan về thị
trường chứng khoán có một số nội dung chính sau:
1.Khái niệm và bản chất của thị trường chứng khoán.
Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các giao dịch mua
bán, trao đổi các loại chứng khoán. Chứng khoán được hiểu là các
loại giấy tờ có giá hay là bút toán ghi sổ, nó cho phép chủ sở hữu
có quyền yêu cầu về thu nhập và tài sản của tổ chức phát hành
hoặc quyền sở hữu. Các quyền yêu cầu này có sự khác nhau giữa
các loại chứng khoán, tuỳ theo tính chất sở hữu của chúng.


Các giao dịch mua bán, trao đổi chứng khoán có thể diễn ra
ở thị trường sơ cấp hay thị trường thứ cấp, tại sở giao dịch hay thị
trường chứng khoán phi tập trung, ở thị trường giao ngay hay thị
trường có kỳ hạn. Các quan hệ trao đổi này làm thay đổi chủ sở
hữu của chứng khoán, và như vậy, thực chất đây là quá trình vận
động của tư bản, chuyển từ tư bản sở hữu sang tư bản kinh doanh.
Thị trường chứng khoán không giống với thị trường các hàng
hoá khác vì hàng hoá của thị trường chứng khoán là một loại hàng
hoá đặc biệt, là quyền sở hữu về tư bản. Loại hàng hoá này cũng
có giá trị và giá trị sử dụng. Như vậy có thể nói, bản chất của thị

trường chứng khoán là thị trường thể hiện mối quan hệ giữa cung
và cầu của vốn đầu tư mà ở đó, giá cả của chứng khoán chứa
đựng thông tin về chi phí vốn hay giá của vốn đầu tư. Thị trường
chứng khoán là hình thức phát triển bậc cao của nền sản xuất và
lưu thông hàng hoá.
2. Vị trí của TTCK trong thị trường tài chính
Thị trường chứng khoán là một bộ phận của thị trường tài
chính. Vị trí của thị trường chứng khoán trong tổng thể thị trường
tài chính thể hiện:
- Thị trường chứng khoán là hình ảnh đặc trưng của thị
trường vốn
TT Tiền tệ

Thị trường Vốn

TTCK


Thời gian đáo hạn

1 năm

t

l
Như vậy, trên TTCK giao dịch 2 loại công cụ tài chính:
công cụ tài chính trên thị trường vốn và công cụ tài chính trên thị
trường tiền tệ.
- Thị trường chứng khoán là hạt nhân trung tâm của thị
trường tài chính, nơi diễn ra quá trình phát hành, mua bán các

công cụ Nợ và công cụ Vốn (các công cụ sở hữu).


TT Nợ

TT vốn cổ phần
TT Trái
Phiếu

TT cổ
Phiếu

3. Vai trò của thị trường chứng khoán
Xu thế hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực với sự ra đời
của tổ chức Thương mại thế giới (WTO), của liên minh Châu Âu,
của các khối thị trường chung, đòi hỏi các quốc gia phải thúc
đẩy phát triển kinh tế với tốc độ và hiệu quả cao. Thực tế phát
triển kinh tế ở các quốc gia trên thế giới đã khẳng định vai trò
quan trọng của thị trường chứng khoán trong phát triển kinh tế:
Thứ nhất, thị trường chứng khoán, với việc tạo ra các công
cụ tài chính có tính thanh khoản cao, có thể tích tụ, tập trung và
phân phối vốn, chuyển thời hạn của vốn phù hợp với yêu cầu phát
triển kinh tế.
Yếu tố thông tin và yếu tố cạnh tranh trên thị trường sẽ đảm
bảo cho việc phân phối vốn một cách có hiệu quả. Thị trường tài
chính là nơi tiên phong áp dụng công nghệ mới và nhạy cảm với
môi trường thường xuyên thay đổi. Thực tế trên thị trường chứng
khoán, tất cả các thông tin được cập nhật và được chuyển tải tởi
tất cả các nhà đầu tư, nhờ đó, họ có thể phân tích và định giá cho

các chứng khoán. Chỉ những công ty có hiệu quả và bền vững
mới có thể nhận được vốn với chi phí rẻ trên thị trường.
Thị trường chứng khoán tạo ra một sự cạnh tranh có hiệu
quả trên thị trường tài chính, điều này buộc

các ngân hàng

thương mại và các tổ chức tài chính phải quan tâm tới hoạt động
của chính họ và làm giảm chi phí tài chính.
Việc huy động vốn trên thị trường chứng khoán có thể làm
tăng vốn tự có của các công ty và giúp họ tránh các khoản vay
có chi phí cao cũng như sự kiểm soát chặt chẽ của các ngân hàng
thương mại. TTCK khuyến khích sự cạnh tranh của các công ty
trên thị trường. Sự tồn tại của thị trường chứng khoán cũng là yếu
tố quyết định để thu hút vốn đầu tư nước ngoài.
Đây chính là các yếu tố đảm bảo cho sự phân bố có hiệu quả
các nguồn lực trong một quốc gia cũng như trong phạm vi quốc
tế.
Thứ hai, TTCK góp phần thực hiện tái phân phối công
bằng hơn, thông qua việc buộc các tập đoàn gia đình trị phát hành
chứng khoán ra công chúng, giải toả sự tập trung quyền lực kinh
tế của các tập đoàn, song vẫn tập trung vốn cho phát triển kinh tế.
Việc tăng cường tầng lớp trung lưu trong xã hội, tăng cường sự
giám sát của xã hội đối với quá trình phân phối đã giúp nhiều
nước tiến xa hơn tới một xã hội công bằng và dân chủ. Việc giải
toả tập trung quyền lực kinh tế cũng tạo điều kiện cạnh tranh công
bằng hơn, qua đó tạo hiệu quả và tăng trưởng kinh tế.

Thứ ba, thị trường chứng khoán tạo điều kiện cho việc tách
biệt giữa sở hữu và quản lý doanh nghiệp. Khi quy mô của doanh
nghiệp tăng lên, môi trường kinh doanh trở lên phức tạp hơn, nhu
cầu về quản lý chuyên trách cũng tăng theo. Thị trường chứng
khoán tạo điều kiện cho việc tiết kiệm vốn và chất xám, tạo điều
kiện thúc đẩy quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước. Cơ
chế thông tin hoàn hảo tạo khả năng giám sát chặt chẽ của thị
trường chứng khoán đã làm tác động của các tiêu cực trong quản
lý, tạo điều kiện kết hợp hài hoà giữa lợi ích của chủ sở hữu, nhà
quản lý và những người làm công.
Thứ tư, hiệu quả của quốc tế hoá thị trường chứng khoán.
Việc mở cửa của thị trường chứng khoán làm tăng tính lỏng và
cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Điều này cho phép các các
công ty có thể huy động nguồn vốn rẻ hơn, tăng cường đầu tư
nguồn tiết kiệm bên ngoài, đồng tăng cường khả năng cạnh tranh
quốc tế và mở rộng các cơ hội kinh doanh của các công ty trong
nước.
Hàn Quốc, Singapore, Thailand, Malaysia là những minh
chứng điển hình về việc tận dụng các cơ hội do thị trường chứng
khoán mang lại. Tuy nhiên, chúng ta cũng phải xem xét các tác
động tiêu cực có thể xảy ra như việc tăng cung tiền quá mức, áp
lực của lạm phát, vấn đề chảy máu vốn, hoặc sự thâu tóm của
người nước ngoài trên thị trường chứng khoán.


Thứ năm, thị trường chứng khoán tạo cơ hội cho chính phủ
huy động các nguồn tài chính mà không tạo áp lực về lạm phát,
đồng thời tạo các công cụ cho việc thực hiện chính sách tài chính
tiền tệ của Chính phủ.
Thứ sáu, thị trường chứng khoán cung cấp một dự báo tuyệt

vời về các chu kỳ kinh doanh trong tương lai. Việc thay đổi giá
chứng khoán có xu hướng đi trước chu kỳ kinh doanh cho phép
chính phủ cũng như các công ty đánh giá kế hoạch đầu tư cũng
như việc phân bổ các nguồn lực của họ. Thị trường chứng khoán
cũng tạo điều kiện tái cấu trúc nền kinh tế.
Ngoài những tác động tích cực trên đây, thị trường chứng
khoán cũng có những tác động tiêu cực nhất định. Thị trường
chứng khoán hoạt động trên cơ sở thông tin hoàn hảo. Song ở các
thị trường mới nổi, thông tin được chuyển đổi tới các nhà đầu tư
không đầy đủ và không giống nhau. Việc quyết định giá cả, mua
bán chứng khoán của các nhà đầu tư không dựa trên cơ sở thông
tin và xử lý thông tin. Như vậy giá cả chứng khoán không phản
ánh giá trị kinh tế cơ bản của công ty và không trở thành cơ sở để
phân phối một cách có hiệu quả các nguồn lực .
Một số tiêu thức khác của thị trường chứng khoán như hiện
tượng đầu cơ, hiện tượng xung đột quyền lực làm thiệt hại quyền
lợi của các cổ đông thiểu số, việc mua bán nội gián, thao túng thị
trường làm nản lòng các nhà đầu tư và như vậy, sẽ tác động tiêu
cực tới tiết kiệm và đầu tư. Nhiệm vụ của nhà quản lý thị trường


là giảm thiểu các tiêu cực của thị trường nhằm bảo vệ quyền lợi
của các nhà đầu tư và đảm bảo tính hiệu quả của thị trường.
Như vậy, vai trò của thị trường chứng khoán thể hiện trên
nhiều khía cạnh khác nhau. Song vai trò tích cực hay tiêu cực của
thị trường chứng khoán có thực sự phát huy hay hạn chế phụ
thuộc đáng kể vào các chủ thể tham gia thị trường và sự quản lý
của nhà nước.
4. Thị trường thứ cấp
a. Đầu tư thông qua thị trường niêm yết và đăng ký giao

dịch
Đầu tư trên thị trường niêm yết ( Sở GDCK HCM và trung
tâm GDCK HN) được thể hiện qua minh hoạ và các bước sau:
Các bước tham gia đầu tư trên thị trường niêm yết và đăng
ký giao dịch
Mở tài khoản tại các công ty
CK
Nghiên cứu hồ sơ các công ty trên thị
trường
Có thể tham khảo ý kiến tư
vấn
Đặt lệnh mua, bán

Bước 1: Các nhà đầu tư muốn mua bán chứng khoán trên
hai trung tâm này phải tuân thủ theo nguyên tắc trung gian: Tức là


phải tiến hành mở tài khoản tại các công ty chứng khoán là thành
viên của trung tâm giao dịch, thông thường tất cả 87 công ty
chứng khoán hiện đang hoạt động trên thị trường đều là thành
viên của hai trung tâm giao dịch.
Bước 2: Nghiên cứu hồ sơ các công ty có trên thị trường để
đầu tư: Có thể qua các bản tin chứng khoán hàng ngày, qua hồ sơ
lưu trữ tại các công ty chứng khoán, hoặc qua các trang thông tin
mạng:

www.vietstock.com.vn,

www.vse.org.vn,

www.hastc.org.vn, www.sse.gov.vn, www.vafi.org.vn,...
Bước 3: Tham khảo ý kiến tư vấn của các công ty chứng
khoán, trong trường hợp này nhà đầu tư phải trả phí tư vấn...
Bước 4: Đặt lệnh mua, bán. Sau khi lệnh được đặt sẽ được
đưa vào để chờ khớp. Nếu lệnh khớp được thì sau thời gian quy
định nhà đầu tư sẽ có chứng khoán mua, hoặc tiền do bán chứng
khoán.
b. Đầu tư cổ phiếu ngoài sàn (OTC)
Cách thức tham gia đầu tư: Có thể mua trực tiếp giữa các
nhà đầu tư, hoặc qua các nhân viên môi giới. Sau đây là các bước
cụ thể:
Đầu tư cổ phiếu ngoài sàn giữa các nhà đầu tư:
Gọi điện cho nhà đầu tư khác thoả thuận giá


Nhận cổ phiếu hoặc quyền mua theo thoả
thuận

Hiện tại, nhà nước cho phép mua bán cổ phiếu theo hình
thức này, nhằm nâng tính thanh khoản cho các cổ phiếu, và đẩy
nhanh tiến trình cổ phần hoá.
Đầu tư cổ phiếu ngoài sàn thông qua môi giới

Gọi điện cho môi giới thoả thuận giá

Đặt cọc cổ phiếu muốn mua hay bán

Nhận cổ phiếu hoặc tiền theo thoả thuận

Cả người mua hoặc người muốn bán đều phải đặt cọc cho các môi giới.

PHẦN 2. MỘT SỐ NÉT VỀ THỰC TRẠNG THỊ
TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN Ở VIỆT NAM
Sau khi chứng khoán được phát hành ở thị trường sơ cấp, thì
các chứng khoán này trước hết được diễn ra mua bán trên thị
trường sơ cấp. Đây là lần đầu chứng khoán được giao dịch do đó
chúng ta gọi là thị trường sơ cấp. Nhưng công việc mua bán
chứng khoán không chỉ dừng lại ở đây. Sau quá trình mua bán
trao đổi lần thứ nhất thì chứng khoán tiếp tục được chuyển đổi
chủ sở hữu, gọi là lần giao dịch thứ cấp hay còn gọi đây là thị
trường thứ cấp. Không có thị trường sơ cấp hay việc phát hành
chứng khoán ở thị trường sơ cấp thì không có thị trường thứ cấp.
Nhưng mặt khác, thị trường thứ cấp tạo tiền đề cho thị trường sơ
cấp phát triền mạnh và tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát hành
chứng khoán ở thị trường thứ cấp lần tiếp theo.
Trước khi nói đến việc đầu tư chứng khoán ở thị trường thứ
cấp thì chúng ta nên nói tới tình hình niêm yết chứng khoán ở
Việt Nam hiện nay. Vì nhờ có việc niêm yết chứng khoán mà các
nhà đầu tư chứng khoán yên tâm hơn khi mua các chứng khoán
của các đơn vị phát hành chứng khoán.
1. Thực trạng niêm yết chứng khoán ở Việt Nam hiện nay.
Năm 2007, giá trị vốn hoá thị trường tại phiên cuối năm là
359.000 tỷ đồng, tương đương 37% GDP, tăng 138% so với năm
2006; tổng mức huy động vốn dài hạn qua đấu giá và phát hành


tại HOSE đạt trên 54.400 tỷ đồng ( 3,5 tỷ USD), chiếm 5,62%
GDP. Nếu tính riêng việc phát hành tại các công ty chứng khoán,

tổ chức riêng lẻ thì con số lên gấp đôi. Tuy nhiên, thách thức lớn
nhất vẫn là công nghệ và nhân lực. Hiện có trên 327.000 tài
khoản nhà đầu tư được mở, nếu đạt 4 triệu tài khoản thì hệ thống
giao dịch sẽ bị nghẽn, mà con số này sẽ tăng rất nhanh vì sắp tới
có nhiều công ty lớn niêm yết.
Việt Nam mới chỉ có trung tâm giao dịch chứng khoán Hà
Nội và Sở giao dịch chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh.
Trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội mới đi vào hoạt
động, còn Sỏ giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh
cũng mới được chuyển đổi từ trung tâm giao dịch chứng khoán
thành phố Hồ Chí Minh được hơn một năm.
 Sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh:
Nhà đầu tư tham gia vào thị trường niêm yết tại trung tâm
giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh có thể đầu tư vào
3 loại chứng khoán: Cổ phiếu, chứng chỉ quỹ và trái phiếu.
Tính đến năm 2005, số lượng doanh nghiệp đi vào niêm yết
còn rất nhỏ bé, đặc biệt là các loại cổ phiếu. Để chỉ ra rõ tình hình
thay đổi giá trị chứng khoán của thị trường niêm yết chúng ta có
bảng số liệu dưới đây:
1

Năm

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2

Cổ phiếu

320

500

990

1120

1330

3713


3

Trái phiếu

4

Chứng chỉ

300

300

1630

4013

quỹ
5

Tổng

giá 320

500

990

1120

trị

Qua số liệu trên cho ta thấy thị trường chứng khoán có xu
hướng ngày một đi lên. Giá trị niêm yết tăng qua các năm. Giai
đoạn 2000- 2004 có sự tăng trưởng chậm chạp. Nhưng riêng năm
2005 là năm thị trường chứng khoán có bước tăng trưởng nhảy
vọt. Đây có thể nói là điểm khởi sắc của thị trường chứng khoán
Việt Nam. Nó đóng vai trò không nhỏ để nói lên rằng Việt Nam
đang đi trên con đường cùng cạnh tranh với các nước trong khu

vực và trên thế giới. Và đặc biệt hơn nữa thị trường chứng khoán
Việt Nam đang được các nhà đầu tư nước ngoài quan tâm .
Hiện tại, có 156 cổ phiếu của 156 công ty CP niêm yết.
Bảng các loại cổ phiếu tham gia niêm yết ( Trung tâm giao
dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh):
Mó
KL niêm
chứng Tên tổ chức niêm yết
yết
khoỏn
ABT CÔNG TY CỔ
PHẦN XUẤT
NHẬP KHẨU
THỦY SẢN BẾN

8.099.999

KL lưu
hành

Ngày niêm
yết

8.099.999 12/06/2006


TRE
CÔNG TY CỔ
PHẦN XNK THỦY
ACL

9.000.000
SẢN CỬU LONG
AN GIANG

9.000.000 23/08/2007

CÔNG TY CỔ
PHẦN XUẤT
AGF NHẬP KHẨU
THUỶ SẢN AN
GIANG

12.859.288 12.859.288 26/04/2002

CÔNG TY CỔ
ALP PHẦN
ALPHANAM

38.999.995 38.999.995 07/12/2007

CÔNG TY CỒ
ALT PHẦN VĂN HÓA
TÂN BèNH

3.995.125

3.875.130 05/10/2006

ANV

CÔNG TY CỔ
66.000.000 65.605.250 28/11/2007
PHẦN NAM VIỆT

ASP

CÔNG TY CỔ
PHẦN DẦU KHÍ
AN PHA S.G

12.600.000 12.600.000 01/02/2008

BBC

CÔNG TY CỔ
PHẦN BIBICA

15.420.782 15.420.782 17/12/2001

CÔNG TY CỔ
BBT PHẦN BÔNG
BẠCH TUYẾT

6.840.000

6.840.000 12/03/2004

...
Tổng khối lượng giao dịch trên thị trường chúng khoán
TPHCM năm 2007 đạt trên 2,3 tỷ chứng khoán, giá trị 244.000 tỷ

đồng ( khối lượng giao dịch tăng gấp 2 lần và giá trị giao dịch


tăng gấp 2,8 lần so với năm 2006). Hiện nay, toàn thị trường có
327.000 tài khoản giao dịch của các nhà đầu tư, tăng gấp 3 lần so
với đầu năm..
Thứ hai: Trung tâm giao dịch chưng khoán Hà Nội
Mặc dù mới thành lập được hơn ba năm trung tâm giao dịch
chứng khoán Hà Nội đã có tới 146 doanh nghiệp tham gia niêm
yết chứng khoán.
Các loại cổ phiếu trên thị trường đăng ký giao dịch ( trung
tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội):
Đơn

vị:

VNĐ
Mó
Tên công
Chứng
ty
khoỏn

Vốn điều lệ

KL CP
đang lưu
hành

Ngày giao

dịch đầu
tiên

Tổng giá trị thị
trường

Ngân
hàng
1 ACB Thương 5,805,789,780,000 263,005,996 21/11/2006 14,991,341,772,000
mại CP
Á Châu
2 B82

CTCP
482

Cty CP
Bao bỡ
3 BBS
xi măng
Bút Sơn
4 BCC Cty CP
Xi măng

15,000,000,000

1,500,000 17/03/2008

22,200,000,000

30,000,000,000

3,000,000 28/12/2005

29,700,000,000

956,613,970,000 95,661,397 24/11/2006 1,080,973,786,100


Bỉm Sơn
Cty CP
5 BHV Viglacera
Bá Hiến

9,000,000,000

900,000 21/11/2006

25,200,000,000

CTCP
6 BLF Thuỷ sản
Bạc Liêu

50,000,000,000

5,000,000 02/06/2008

62,000,000,000

CTCP
Chế tạo
biến thế
7 BTH
và Vật
liệu điện
Hà Nội

30,000,000,000

3,000,000 04/01/2008

39,000,000,000

Cty CP
8 BTS Xi măng
Bút Sơn

900,000,000,000 90,000,000 05/12/2006 1,017,000,000,000

Cty CP
Chứng
9 BVS
khoán
Bảo Việt

450,000,000,000 45,000,000 18/12/2006 1,350,000,000,000

CTCP
Xây

10 C92 dựng và
Đầu tư
492

12,000,000,000

1,200,000 19/11/2007

13,920,000,000

Thứ ba: Tình hình hoạt động của niêm yết chứng khoán:
Theo

đánh

giá

của

Uỷ

Ban

Chứng

khoán

Nhà

nước( UBCK), quy mô thị trường sẽ tăng mạnh trong thời gian

tới:


Số lượng nhà dầu tư sẽ đạt khoảng 500.000 tài khoản vào
năm

2010 và có sự gia tăng nhanh của nhóm NĐT chuyên

nghiệp.
Quy mô vốn của các công ty chứng khoán cũng sẽ tăng
mạnh( bình quân khoảng 500 tỷ đồng/ Công ty) và sẽ có sự phân
hoá rõ rệt. Vẫn theo UBCK, đến 2010, cổ phiếu niêm yết có giá
thị trường ít nhất bằng 60% GDP.
Trong năm 2007 đã có 59 công ty được cấp phép niêm yết,
đưa tổng số doanh ngiệp niêm yết trên toàn thị trường lên 253
công ty. Năm 2008 mức vốn hoá thị trường sẽ đạt khoảng 50%
GDP.
Đến năm 2010 NĐT nước ngoài có thể chiếm tới 5% tổng
số nhà đầu tư. Hiện đã có 7.900 tài khoản của NĐT nước ngoài,
tăng gấp 3 lần so với năm 2006. Khối này đang nắm giữ 25- 30%
cổ phần của các công ty niêm yết và doanh số giao dịch chiếm
khoảng 18% giao dịch toàn thị trường.
Theo thống kê từ Sở Giao dịch chứng khoán Tp.HCM
( HOSE) trong nửa đầu tháng 1/ 2008, sàn Tp.HCM sẽ đón nhận
thêm nhiều hàng hoá mới. Cụ thể: Vào ngày 9/ 1/ 2008, 30 triệu
cổ phiếu Công ty Cổ phần Mía đường Lam Sơn với mã chứng
khoán LSS sẽ chính thức giao dịch; kế đến ngày 14/1, Công ty Cổ
phần Xuất nhập khẩu Lâm thuỷ sản Bến Tre( mã chứng khoán
FBT) cũng chính thức đưa 15 triệu cổ phiếu tham gia niêm yết.

Ngoài ra, HOSE cũng đang xét duyệt để cấp phép cho hơn
30 hồ sơ xin niêm yết trong quý I/ 2008.
Song song đó, trong thời gian này, nhiều công ty cổ phần
phát hành lần đầu ra công chúng bên cạnh các đợt phát hành thêm
cổ phiếu mới của các công ty đang niêm yết. Cụ thể: Một loạt các
công ty niêm yết niêm yết cổ phiếu bổ sung như Công ty Cổ phần
Bánh kẹo Biên Hoà Bibica niêm yết bổ sung 609.082 cổ phiếu,
Công ty Cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông niêm yết
thêm 3,5 triệu cổ phiếu, Công ty Cổ phần Xây lắp bưu điện Hà
Nội niêm yết gần 1,5 triệu cổ phiếu bổ sung, Kinh Đô cũng niêm
yết thêm 11 triệu cổ phiếu phát hành thêm; và nhiều công ty khác
chuẩn bị phát hành cổ phiếu bổ sung như Vincom( phát hành
thêm 40 triệu cổ phiếu), Hoà Phát phát hành hơn 50 triệu cổ phiếu
thường… Và một loạt các công ty đấu giá lần đầu ra công chúng
như Công ty Liên doanh Bao bì Hà Tiên, Công ty Cổ phần Hoàng
Long Long An, Công ty cao su Phước Hoà, Công ty TNHH một
thành viên Dịch vụ du lịch Bến Thành, Công ty cổ phần Đại lý
vận tảI SAFI, Công ty Bảo vệ thực vật Sài Gòn, Công ty Cổ phần
Bút bi Thiên Long… Trong đó nổi bật là đợt phát hành của hai “
đại gia” trong lĩnh vực rượu bia là Tổng công ty Bia- Rượu- Nước
giảI khát Sài Gòn ( Sabeco) và tổng công ty Bia- Rượu- Nước giải
khát Hà Nội ( Habeco) với lượng cổ phiếu phát hành của Sabeco
lên đến 20% vốn điều lệ ( 6.412 tỷ đồng) và Habeco là 15% vốn
điều lệ ( 2.318 tỷ đồng).


Ngoài ra, trong quý I/ 2008, dự kiến cổ phiếu của các ngân
hàng như VIB Bank, VP Bank, Eximbank… sẽ niêm yết và một
loạt các doanh nghiệp khác như Bảo Minh ( BMI), Sông Đà 9.09 (

S99), Nông dược HAI ( HAI)… cũng sẽ chuyển từ sàn Hà Nội
vào sàn Tp.HCM
2. Kết quả giao dịch của thị trường chứng khoán trong
thời gian vừa qua
Các nhà đầu tư hy vọng, khi sàn giao dịch OTC chính thức
hoạt động thị trường này sẽ sôi động hơn.
Thị trường OTC đã bắt đầu “nhúc nhích” khi khối lượng
giao dịch cũng như giá một số loại cổ phiếu ( CP) đã tăng lên so
với cách đây 1 tháng. Một nhân viên chuyên theo dõi CP trên thị
trường OTC của công ty Chứng khoán Sài Gòn ( SSI) cho biết,
hiện các CP ngân hàng có giao dịch là Eximbank, Quân đội,
Đông á, Habubank… Nhóm CP ngành Xây dung và bất động sản
có CP Hoàng Anh Gia Lai, Công ty đầu tư và kinh doanh nhà
(Intresco), Xi măng Hà Tiên 2 và Tôn Hoa Sen… Dù vậy, theo
giám độc một công ty chứng khoán tại TP.HCM, “người bán thì
nhiều nhưng người mua thì ít. Nhiều nhà đầu tư vẫn còn ngần
ngại vì muốn theo dõi tiếp động thái của thị trường nhưng cũng
có một số người canụ vốn. Vì vậy lượng giao dịch trên thị trường
OTC hiện nay khó có thể được cảI thiện. Phải đợi sự phục hồi
mạnh của thị trường giao dịch chính thức thì thị trường này mới
có sự thay đổi”.


Anh Hoàng - một nhà đầu tư chuyên mua bán CP trên thị
trường OTC _ cho biết trong hai tháng qua, anh muốn bán 5.000
CP của một ngân hàng nhưng vẫn chưa được. Theo anh, không ít
nhà đầu tư đang có tâm lý chờ đợi sàn giao dịch OTC chính thức
hoạt động, nhất là những người đang nắm giữ nhóm CP ngân
hàng.
Từ giữa tháng 6, giá một số CP ngân hàng đã tăng khá so

với trước đó. Cụ thể như Eximbank tăng lên 26.000 – 28.000
đồng/CP (trước đó từ 20.000 – 21.000 đồng/CP); CP Ngân hàng
Quân đội lên 17.000 -18.000 đồng/CP (12.000 – 14.000
đồng/CP); Ngân hàng Quốc tế 16.000 – 17.000 đồng/CP (11.000
– 12.000 đồng/CP) … Hiện giá một số CP rtuy giảm nhẹ trở lại
nhưng vẫn còn cao hơn giá vào đầu tháng 6. Diễn biến này dù
sao cũng giúp nhiều nhà đầu tư đỡ lo lắng hơn. Chị Lan - một
người môi giới trên thị trường OTC – cho biết: “ Nhiều nhà đầu
tư không còn bi quan như lúc giá CP ngành ngân hàng về sát
mệnh giá trước đó. Mặc dù tính thanh khoản của thị trường này
vẫn chưa được cải thiện nhưng giá có nhích lên là cũng tốt rồi”.
Ông Trương Duy Khiêm - Trường phòng MôI giới Công ty
chứng khoán Ngân hàng á Châu – nhận định : Giá một số Cp trên
thị trường OTC đang lên xuống theo “hàn thử biểu” của hai sàn
niêm yết chính thức. Thị trường OTC khá rộng lớn, có không ít
CP được đánh giá có tiềm năng tốt và giá đã ở mức hợp lý nên
đây cũng là có hội cho nhà đầu tư tham gia. Bên cạnh đó, việc thị


trường Đăng ký giao dịch dự kiến sẽ hoạt động trong tháng 7 này
tại Trung tâm Giao dịch chứng khoán Hà Nội sẽ giúp làm tăng
tính thanh khoản cho thị trường này. “ Chắc chắn khi giao dịch
tập trung, thông tin về hoạt động của công ty, thông tin về giá
giao dịch… sẽ được công bố rõ ràng hơn nên nhà đầu tư sẽ yên
tâm hơn vì không sợ bị “hớ” như mua bán trao tay hiện nay. Điều
này sẽ thu hút thêm nhiều nhà đầu tư tham gia giao dịch trên thị
trường này nói riêng cũng như vào thị trường chứng khoán nói
chung”, ông Khiêm nói.
3. Đầu tư cổ phiếu ngoài sàn OTC.
Trong nghiên cứu và công bố vào tháng 9/2006, HSBC nhận

định, tại Việt Nam, một số loại cổ phiếu giao dịch trên OTC có
tính thanh khoản cao và hấp dẫn hơn các cổ phiếu niêm yết. Số
liệu của công ty chứng khoán Sài Gòn (SSI) cho thấy, hiện có gần
40 loại cổ phiếu được giao dịch thường xuyên trên thị trường
OTC. Tổng giá trị vốn hoá của các loại cổ phiếu này lên tới 3,9 tỷ
USD, trong khi toàn thị trường niêm yết có tổng giá trị vốn hoá
chỉ khoảng 3 tỷ USD. Nếu bổ sung một cách đầy đủ, giá trị vốn
hoá của thị trường OTC có thể nên tới 5-6 tỷ USD, tức là gần gấp
đôi thị trường chính thức.
Đóng vai trò chủ đạo của thị trường OTC là 9 loại cổ phiếu
có mức vốn hoá trên 100 triệu USD (phần lớn là ngân hàng: ABC,
Techcombank, Eximbank, Đông á, PNB, VPBank...). Trên thị


trường chính thức, số cổ phiếu có mức vốn hoá trên 100 triệu
USD chỉ có 5 loại.
Quy mô lớn chưa phản ánh đầy đủ sự hấp dẫn của các cổ
phiếu OTC, mà còn thể hiện qua doanh số giao dịch trên thị
trường OTC một ngày khoảng 7,5 đến 30 triệu USD (cao hơn từ
1,5 đến 6 lần doanh số trên thị trường niêm yết và gần bằng doanh
số trung bình/ngày trên thị trường Philippines – khoảng 38 triệu
USD – từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2006).
Nếu tập hợp các cổ phiếu đang “hot” nhất ( trong số hàng
trăm loại đang được giao dịch) của 3 thị trường (tại Hà Nội, Tp.
HCM và OTC) thì chỉ có 13 loại có mức vốn hoá trên 100 triệu
USD, trong đó có 4 loại có mức vôn hoá trên 500 triệu USD
(ACB, Vinamilk, Sacombank, Nhiệt điện Phả Lại); 5 loại có mức
vốn hoá từ 200 triệu đến 500 triệu USD (Techcombank,
Eximbank, Đông á, Thuỷ điện Vĩnh Sơn- Sông Hinh, Khoan và
dịch vụ dầu khí); Vị trí tiếp theo là VPBank (gần 200 triệu USD),

Gemadept, Kinh Đô, REE (gần 150 triệu USD).
Những biến động của thị trường OTC:
Cũng theo số liệu của HSBC, chỉ số P/E (thị giá trên thu
nhập) của thị trường niêm yết khoảng 22,1 lần trong năm 2005;
38,18 lần trong năm 2006 và vẫn ở mức tương đối đắt là 29,7 lần
trong năm 2007( trong khi Trung Quốc và ấn Độ lần lượt là 28,9
và 26,5 lần).


Cuối năm 2007 thị trường OTC nhìn chung vẫn tiếp tục
trầm lắng. Mặc dù có một số loại cổ phiếu vẫn còn đà tăng giá
trong thời gian này. Song thời gian này cũng đã chứng kiến sự
đảo chiều xảy ra như Hoàng Anh Gia Lai, Quốc Cường Gia Lai.
Một số cổ phiếu được coi là blue – chips của thị trường OTC như
ngân hàng MB, Habubank, Vinaconẽt, có lẽ sự giảm giá xuát phát
từ nguyên nhân nhà đầu tư mất lòng tin do công ty chậm niêm
yết theo như bản cáo bạch hồi cổ phần hoá cộng thêm với kế
hoạch phát hành gây nhiều tranh cái sắp tới của công ty này. Sự
chấm dứt xu thế cứ lên sàn là tăng giá phi mã của cổ phiếu mới
niêm yết khiến những cổ phiếu săp lên sàn như Alphanam, Bóng
đèn Điện Quang, PVFI, intresco, Đầu tư xây dựng nhà Bình
Chánh đều có sự giảm giá.
Có khá nhiều nguyên nhân chung dẫn đến sự trầm lắng của
OTC trong thời gian cuối năm như: ảnh hưởng của việc nhà đầu
tư phải gom tiền trả nợ vì các ngân hàng đều ráo riết thu hồi nợ
Khi hiệu lực của chỉ thị 03 càng ngày càng gần; tâm lý chuẩn bị
tiền đợi IPO cuủa Việt Combank; thông tin về đánh thuế thu nhập
cá nhân từ đầu tư chứng khoán, sự suy thoái và lình xình của thị
trường niêm yết và chờ đợi co chế quản lý chứng khoán OTC
đang được cụ thể hoá và đưa vào áp dụng. Ai cũng thấy rằng cần

phải có cơ chế quản lý giám sát thị trường OTC cho hiệu quả và
minh bạch hơn. Với cơ chế quản lý mới, cổ phiếu OTC sẽ không
còn cảnh tăng giá phi mã từng giờ không biên độ như trước nữa,
mà sẽ nằm trong biên độ dao động 20%. Ngoài ra, các công ty đại